Stargard Szczeciński SPRAWOZDANIE Z REALIZACJI W 2004 R. PROGRAMU SZKOŁA, RODZINA, ŚRODOWISKO Realizator: Komenda Hufca ZHP w Stargardzie Szczecińskim Patronat: Prezydent Miasta Stargardu Szczecińskiego
CELE I ZAŁOŻENIA PROGRAMU Program Szkoła, Rodzina, Środowisko realizowany w Stargardzie Szczecińskim powstał na bazie kieleckiego programu o tym samym tytule. Kielce utworzyły swój program na duńskim projekcie SSP (Szkoła-Socjal-Policja). Celem duńskiego programu było zaoferowanie edukacji (poszerzenie wiedzy i umiejętności) niewykwalifikowanym młodym ludziom dla zwiększenia ich szans na zatrudnienie, przygotowanie do dorosłego życia i nadanie sensu ich codziennemu życiu. Kielecki program został rozszerzony o dodatkowy element jakim jest rodzina. Wpływ rodziców na wychowanie dzieci i ich funkcjonowanie w społeczeństwie to bardzo ważny element programu mający na celu oddziaływanie na dzieci i młodzież, przekazywanie im właściwych norm i wartości społecznych, a tym samym zmniejszenie negatywnych zachowań. Na bazie wiedzy i doświadczeń wynikających z w/wymienionych programów opracowano program zaadoptowany do potrzeb i warunków stargardzkich. Działania podejmowane w ramach programu obejmują trzy obszary: 1. SZKOŁĘ która pełni nie tylko funkcję dydaktyczną, ale także wychowawczą przekazując normy i wartości społeczne, uczy komunikacji interpersonalnej i wrażliwości na drugiego człowieka oraz zachowań w formalnej grupie, grupie rówieśniczej i grupach nieformalnych. 2. RODZINĘ w której wychowuje się dziecko i która jest dla niego podstawą do kreowania własnej tożsamości i osobowości. Wartości i styl życia rodziny są dla dziecka punktem odniesienia i normami, które wynosi na zewnątrz. 3. ŚRODOWISKO - tj. wszystkie instytucje i organizacje zajmujące się rozwiązaniem problemów uzależnień, problemu przemocy w rodzinie oraz mające wpływ na środowisko w którym dzieci i młodzież spędzają czas poza domem i szkołą. REALIZACJA PROGRAMU SZKOŁA, RODZINA, ŚRODOWISKO W STARGARDZIE SZCZECIŃSKIM Wprowadzenie programu Szkoła, Rodzina, Środowisko rozpoczęto w Stargardzie Szczecińskim we wrześniu 2003 r. Realizacja programu została powierzona organizacji pozarządowej Związkowi Harcerstwa Polskiego, Domowi Harcerza w Stargardzie Szczecińskim (placówce oświatowo- wychowawczej), która dwukrotnie wygrała konkurs ogłoszony przez Prezydenta Miasta Stargardu Szczecińskiego. Podstawową tezą Programu jest wspieranie prawidłowego rozwoju dzieci i młodzieży, a jego główne cele to: 1. profilaktyka w dziedzinie problemów dotyczących uzależnień i przemocy poprzez stworzenie alternatywnych form spędzania czasu wolnego dla dzieci i młodzieży, a tym samym zmniejszenie się liczby uczniów sięgających po alkohol i używki, 2. zapobieganie negatywnym, aspołecznym zachowaniom uczniów, 3. wzmacnianie wśród dzieci i młodzieży prawidłowych norm i wartości społecznych, 4. poprawa funkcjonowania uczniów z rodzin z problemem alkoholowym i problemem przemocy, jak również samych rodzin, 5. współpraca i praca z rodzinami mającymi kłopoty wychowawcze ze swoimi dziećmi, 6. zjednoczenie w działaniu na rzecz właściwego wychowania dzieci i młodzieży, wszystkich służb, instytucji i organizacji działających na terenie miasta Stargardu Szczecińskiego.
Realizacja programu przybrała dwa podstawowe kierunki działań: I. Stworzenie dzieciom i młodzieży alternatywnych form spędzania czasu wolnego poprzez zorganizowanie na terenie szkół podstawowych i gimnazjów różnorodnych zajęć pozalekcyjnych. We wrześniu 2003 r. rozpoczęto pracę w pięciu szkołach( rozmieszczonych w różnych rejonach miasta) wytypowanych przez Prezydenta Miasta Stargardu Szczecińskiego, tj. Szkole Podstawowej nr 1 Szkole Podstawowej nr 5 Szkole Podstawowej nr 7 Szkole Podstawowej nr 8 Gimnazjum nr 4 Na bazie w/wymienionych szkół uruchomiono świetlice integracyjno-wspierające PROMYK, do których mogą uczęszczać dzieci i młodzież, ze szkół podstawowych i gimnazjów z całego miasta. Wybór świetlicy zależy od dziecka. Nie ma żadnej rejonizacji, a świetlice z uwagi na dobór szkół znajdujących się w różnych rejonach miasta umożliwiają tym samym wszystkim dzieciom łatwy dostęp do zajęć pozalekcyjnych. Każda ze świetlic funkcjonuje w godzinach od 14 00 - do19 00 od poniedziałku do piątku oraz w godzinach od 10 00 - do14 00 w soboty. W tym okresie oferowały one 123 rodzaje zajęć pozalekcyjnych, np.: sportowe komputerowe wyrównawcze dziennikarskie językowe taneczne gromady zuchowe plastyczne socjoterapeutyczne drużyny harcerskie teatralne ekologiczne basen Realizatorzy programu wydrukowali specjalne ulotki reklamowe, które zostały rozkolportowane we wszystkich stargardzkich szkołach podstawowych i gimnazjalnych. Dodatkowo informacje o programie i rozkłady zajęć pozalekcyjnych wydrukowane zostały w lokalnej prasie. Zajęcia prowadzone są przez nauczycieli, wolontariuszy i instruktorów ZHP. W ten sposób dzieci mają możliwość spędzania swojego wolnego czasu w sposób atrakcyjny, rozwijający ich zainteresowania. Oferta zajęć stale jest monitorowana przez realizatorów programu. Zajęcia, które okazują się mało atrakcyjne dla dzieci i młodzieży zastępowane są innymi. Rozszerzane są te zajęcia, które cieszą się największym powodzeniem, np.: zajęcia sportowe i komputerowe. W ramach działalności świetlic przewidziane są także imprezy integracyjne, w których mogą uczestniczyć dzieci ze wszystkich świetlic. Pierwszym tego typu przedsięwzięciem było zorganizowanie w grudniu wyjazdu do Teatru Współczesnego w Szczecinie na sztukę pt. Czarodziejski Ogród dla 120 dzieci. W okresie świąt Bożego Narodzenia w trakcie trwania Żywej Szopki na Rynku Starego Miasta dzieci ze wszystkich świetlic PROMYK miały możliwość publicznej prezentacji swoich programów artystycznych przygotowywanych w trakcie zajęć świetlicowych. Realizację programu i funkcjonowanie świetlic utrzymano także w czasie ferii zimowych 2004 r. organizując w nich otwarte półkolonie socjoterapeutyczne i zajęcia kulturalno oświatowe. Wszystkie dzieci, które nie wyjeżdżały poza miasto miały możliwość uczestniczenia w w/wymienionych zajęciach oraz dwóch wspólnych imprezach:
1. Zimowa Olimpiada Sportowa podczas której drużyny z poszczególnych świetlic rywalizowały w różnych konkursach sportowych. 2. Bal karnawałowy bal przebierańców z różnymi konkursami i atrakcjami. Zajęcia sportowe cieszyły się bardzo dużym powodzeniem. Zdarzały się sytuacje, gdy na te zajęcia, przychodziło bardzo dużo dzieci. By zapewnić właściwe i bezpieczne przeprowadzenie zajęć oraz z uwagi na fakt, że do świetlicy mieszczącej się w szkole przychodzą w większości dzieci będące jej uczniami podjęto działania w celu usprawnienia programu w tym zakresie. Od września 2004 roku rozszerzono funkcjonowanie programu o zajęcia sportowe na bazie pozostałych szkół podstawowych i gimnazjów. Na realizację tego przedsięwzięcia przeznaczono po 5 godzin tygodniowo na zajęcia sportowe oraz po 2 godziny tygodniowo na zajęcia o charakterze wychowawczym lub kulturalno oświatowym. Obecnie świetlice PROMYK funkcjonują na terenie wszystkich szkół podstawowych i gimnazjów w Stargardzie Szczecińskim w/g następującego schematu: SP nr 1 - Świetlica Promyk w pełnym zakresie, SP nr 2 - Świetlica Promyk 5 godzin zajęć sportowych + 2 godziny, SP nr 3 - Świetlica Promyk 5 godzin zajęć sportowych + 2 godziny, SP nr 4 - Świetlica Promyk 5 godzin zajęć sportowych + 2 godziny, SP nr 5 - Świetlica Promyk w pełnym zakresie, SP nr 6 - Świetlica Promyk 5 godzin zajęć sportowych + 4 godziny, SP nr 7 - Świetlica Promyk w pełnym zakresie, SP nr 8 - Świetlica Promyk w pełnym zakresie, Gimnazjum nr 1 - Świetlica Promyk 5 godzin zajęć sportowych + 2 godziny, Gimnazjum nr 2 - Świetlica Promyk 5 godzin zajęć sportowych + 2 godziny, Gimnazjum nr 3 - Świetlica Promyk 5 godzin zajęć sportowych + 2 godziny, Gimnazjum nr 4 - Świetlica Promyk w pełnym zakresie, Działania podejmowane w świetlicach (w postaci organizowania różnorodnych zajęć) poszerzono od marca 2004 roku o dożywianie (w postaci bułki) dla dzieci uczestniczących w zajęciach, głównie tych najuboższych i spędzających najwięcej czasu w świetlicach. ILOŚĆ DZIECI DOŻYWIANYCH DZIENNIE W ŚWIETLICACH PROMYK OD MARCA DO CZERWCA 2004r. OD WRZEŚNIA DO GRUDNIA 2004r. OD STYCZNIA 2005r. 220 UCZNIÓW 270 UCZNIÓW 300 UCZNIÓW Realizatorzy programu mają świadomość, że 300 bułek dziennie nie zaspokaja potrzeb wszystkich zainteresowanych dlatego też jednym z ważniejszych zadań będzie zwiększenie ilości dzieci dożywianych (w miarę pozyskiwania środków). Zubożenie społeczeństwa i trudna sytuacja materialna części rodzin powoduje, że dożywianie w szkole prowadzone w stołówkach szkolnych i dożywianie na zajęciach pozalekcyjnych są jedynym właściwym pożywieniem dla tych dzieci. Jest to również element przyciągający dzieci na te zajęcia. Odnosząc się do trudnej sytuacji materialnej jako jednego z czynników mających wpływ na powstanie i tworzenie się patologii w rodzinach objęcie opieką pozalekcyjną dzieci z tych rodzin ma szczególne znaczenie w ich socjalizacji. Jednocześnie od września 2004 roku został położony większy nacisk na zaangażowanie rodziców w działalność świetlic tak, by szkoła nie przejmowała na siebie w
zbyt szerokim zakresie obowiązku wychowania dzieci, ale żeby czyniła to wspólnie z rodzicami. Na początku roku szkolnego w każdej z pięciu świetlic wiodących odbyło się spotkanie z Radami Rodziców na którym, przedstawiono i omówiono program Szkoła, Rodzina, Środowisko. Pokazano też możliwości i oczekiwania realizatorów programu w stosunku do rodziców, w celu pełnego i efektywnego realizowania programu. W ramach świetlic PROMYK organizowane są zajęcia dla dzieci w których mogą uczestniczyć rodzice. Szczególnie dotyczy to pomocy rodzicom w przekazaniu im wiedzy i doświadczeń nauczycieli mogących mieć wpływ na właściwą pomoc przy odrabianiu lekcji w domu. Ważnym elementem jest również organizacja szkoleń, warsztatów nastawionych na nabywanie umiejętności budowania i pogłębiania właściwej więzi pomiędzy dziećmi i rodzicami oraz umiejętności rozwiązywania konfliktów. II. Działania Miejskiej Grupy Konsultacyjnej i szkolnych grup konsultacyjnych swoistych zespołów interdyscyplinarnych, których głównym zadaniem jest kompleksowa pomoc dzieciom i rodzinom znajdującym się w sytuacjach kryzysowych. Ten element programu rozpoczęto od reaktywowania powołanego w 2001 r. Zespołu Interdyscyplinarnego ds. Przeciwdziałania Przemocy Wobec Dzieci i przekształcenia go w Miejską Grupę Konsultacyjną (MGK) o większym spektrum działania. W skład MGK wchodzą: Dyrektor Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej, Naczelnik Sekcji Prewencji Komendy Powiatowej Policji, Pełnomocnik Prezydenta Miasta ds. Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Komendant Straży Miejskiej, przedstawiciel Służby Kuratorskiej Sądu Rejonowego w Stargardzie Szczecińskim, Kierownik Przychodni Terapii Uzależnienia od Alkoholu i Współuzależnienia, Dyrektor Poradni Psychologiczno Pedagogicznej, Koordynator Programu, Koordynatorzy Szkolni oraz doraźnie przedstawiciele innych instytucji w zależności od wynikających potrzeb. Zadaniem MGK jest diagnozowanie problemów alkoholowych i problemów przemocy w mieście oraz podejmowanie działań zmierzających do ich rozwiązywania, zwłaszcza jeżeli dotyczą one dzieci i młodzieży. Utworzenie MGK ma jednak jeszcze jeden podstawowy aspekt, jakim jest udział w niej osób sprawujących funkcje kierownicze w instytucjach pomagających rodzinom i możliwość ich wpływu na taką organizację pracy swoich pracowników, która może ułatwić i usprawnić pomoc rodzinom znajdującym się w sytuacji kryzysowej. Zrozumienie i poparcie programu przez uczestników MGK skutkowało pozyskaniem do współpracy pracowników w/wymienianych instytucji. Takie działanie dało podstawę do utworzenia Szkolnych Grup Konsultacyjnych w pięciu szkołach, w których uruchomiono świetlice PROMYK. W skład każdej z pięciu SGK wchodzą osoby z poszczególnych instytucji pracujące w danym rejonie miasta tj. pracownicy socjalni, dzielnicowi, kuratorzy sądowi, pedagodzy szkolni, pielęgniarki szkolne, funkcjonariusze Straży Miejskiej i koordynatorzy szkolni. Rejon miasta, który jest objęty opieką danej SGK, przedstawia się w następujący sposób: - rejon działania SGK funkcjonującej w Szkole Podstawowej nr 1 to rejon tej szkoły oraz Szkoły P odstawowej nr 3 i Gimnazjum nr 2, - rejon działania SGK funkcjonującej w Szkole Podstawowej nr 5 to rejon tej szkoły i Gimnazjum nr 1, - rejon działania SGK funkcjonującej w Szkole Podstawowej nr 7 to rejon tej szkoły oraz Gimnazjum nr 3, - rejon działania SGK funkcjonującej w Szkole Podstawowej nr 8 to rejon tej szkoły i Szkoły Podstawowej nr 6,
- rejon działania SGK funkcjonującej w Gimnazjum nr 4 to rejon tej szkoły oraz Szkoły Podstawowej nr 4 i Szkoły Podstawowej nr 2. Nad działalnością każdej Szkolnej Grupy Konsultacyjnej opiekę sprawuje Koordynator Szkolny, który jest odpowiedzialny także za organizację zajęć w świetlicy PROMYK w danej szkole. Zadaniem Szkolnej Grupy Konsultacyjnej jest w szczególności diagnozowanie problemów alkoholowych i problemów przemocy wśród rodzin dzieci uczęszczających na zajęcia do danej szkoły oraz podejmowanie działań zmierzających do kompleksowej pomocy tym rodzinom w rozwiązywaniu sytuacji kryzysowej, a w szczególności dzieciom. Do ich zadań należy także prowadzenie działań profilaktycznych w tym zakresie.
Szkolne Grupy Konsultacyjne spotykają się systematycznie raz w miesiącu. Na spotkaniach członkowie SGK zajmują się między innymi opracowaniem strategii działań dotyczących przeciwdziałania lub rozwiązywania problemów dotykających dzieci i młodzież z rejonu ich działania. Pracują również nad rozwiązywaniem problemów konkretnych rodzin, których dzieci uczęszczają do szkół podstawowych i gimnazjów. Rodziny te (najczęściej z problemem alkoholowym i problemem przemocy) zwykle potrzebują wielokierunkowej pomocy i współdziałania wielu służb w rozwiązywaniu sytuacji kryzysowych. Przyjrzenie się bowiem przez wielu specjalistów danej rodzinie daje pełniejszy i trafniejszy obraz jej problemów i możliwości ich rozwiązania. Pozwala także na skonstruowanie skoordynowanego planu pomocy, w których działania różnych specjalistów nie będą się powielać. Działania SGK umożliwiają pełniejszy i szybszy przepływ informacji pomiędzy danymi służbami. Dodatkowym atutem pracy SGK, którą dostrzegają jej członkowie jest to, że podopieczni mają mniejszą możliwość manipulowania osobami zaangażowanymi w ich problemy oraz to, że zespołowe planowanie działań odciąża członków zespołu od jednostkowej odpowiedzialności moralnej za podejmowane decyzje. Wnioski wypracowane przez Szkolne Grupy Konsultacyjne doprowadziły do zorganizowania warsztatów z psychiatrą dziecięcym, które odbyły się podczas spotkania pedagogów szkolnych w Szkole Podstawowej nr 8. Podczas tych warsztatów pedagodzy mieli okazję zapoznać się lub przybliżyć sobie następujące tematy: 1. Jak rozpoznajemy oraz kiedy i w jakich sytuacjach kierujemy dziecko na badania psychiatryczne? 2. Co to jest i kiedy występuje depresja młodzieńcza? 3. Jak rozpoznać i pracować z dzieckiem z zespołem ADHD (nadpobudliwość psychoruchowa)? Warsztaty przeprowadziła Pani Ordynator Oddziału Dziecięcego Szpitala Psychiatrycznego w Szczecinie Zdrojach dr Barbara Starobrat Hermelin. Kolejnym działaniem zainspirowanym przez SGK było przeprowadzenie szkolenia Szkoła dla rodziców. Wbrew przewidywaniom chęć udziału w tym przedsięwzięciu wyraziła duża grupa rodziców. W związku z tym realizatorzy otworzyli dwie Szkoły dla rodziców, które pracowały przy Szkole Podstawowej nr 5 i Gimnazjum nr 4. Szkolenie dla rodziców programem wg Ewelin Faber i Adele Mazlish Jak mówić, żeby dzieci nas słuchały, jak słuchać, żeby dzieci do nas mówiły? przeprowadzono metodą warsztatową, dzięki której uczestnicy mieli możliwość poznać praktyczne ćwiczenia i wskazówki opanowanie sztuki komunikowania się z dziećmi i... nie tylko z nimi. Jak lepiej rozumieć i mądrzej kochać dzieci, ale i być przez dzieci kochanym i rozumianym. Podczas zajęć ćwiczono nowe umiejętności porozumiewania się, dzięki którym można dokonać więcej współpracując, nie stosując metody krzyczącego lub błagającego rodzica. Oto niektóre wypowiedzi rodziców po szkoleniu: - Na zajęciach Szkoły dla rodziców zauważyłam nowe możliwości rozwiązywania trudnych sytuacji i problemów z dziećmi ; - Szkoła dla rodziców dała mi odpowiedzi względem zachowania mojego syna Emila. Nauczyłam się jak pytać go o różne sytuacje i jak z nim rozmawiać, aby dowiedzieć się więcej o jego problemach. Polecam ją innym rodzicom ; - Jestem bardzo zadowolona z uczestnictwa w Szkole dla rodziców. Już wiem, że będę pracowała nad swoją konsekwencją ; - Zaczęłam zauważać jak nieświadomie popełniałam błędy w wychowaniu swojego dziecka ;
- Było bardzo ciekawie, miło, dużo ciekawych informacji, właściwie to prostych rzeczy, których człowiek sobie nie uświadamiał, że to takie ważne w wychowaniu, świetna zabawa, bardzo dziękuję ; - Ćwiczenia pogłębiły moją wiedzę, znałam literaturę a teraz wiem jak ważna jest umiejętna rozmowa z dzieckiem, by mogło sobie poradzić w życiu moje dziecko. Łącznie uczestnikami zajęć Szkoły dla rodziców było 31 osób mieszkańców Stargardu Szczecińskiego. Ze względu na ograniczenie ilości osób mogących pracować w grupie terapeutycznej realizatorzy programu zorganizują do miesiąca czerwca 2005r. jeszcze jedną edycję szkolenia, w której wezmą udział ci rodzice, którzy ze względu na brak miejsc nie mogli uczestniczyć w pierwszej edycji. Obserwacja zachowań wybranej grupy dzieci i rodziców pozwoli ocenić skuteczność tego przedsięwzięcia i w przypadku pozytywnej opinii jego kontynuację w dalszym ciągu realizacji programu. Następnym i jak się okazało ważnym i potrzebnym działaniem było przeprowadzenie warsztatów z komunikacji interpersonalnej dla nauczycieli, instruktorów prowadzących zajęcia z dziećmi i młodzieżą w świetlicach PROMYK. Warsztaty obejmowały 40 godzin zajęć, w których uczestniczyło 15 nauczycieli. Potwierdzili oni konieczność tego typu działań, których konsekwencją będzie podniesienie standardu i większa efektywność przy realizacji programu Szkoła, Rodzina, Środowisko. Realizatorzy programu potwierdzają konieczność różnych form szkoleniowo warsztatowych o tematyce związanej z potrzebami programu dla wszystkich jego wykonawców. Kolejnym istotnym działaniem podjętym przez Szkolne Grupy Konsultacyjne jest organizacja dyżurów przedstawicieli SGK podczas dni otwartych i spotkań, które odbywają się w szkołach. Rodzice idąc do szkoły na wywiadówkę mają możliwość skorzystania z pomocy bądź zwykłej rozmowy np. z dzielnicowym czy pracownikiem socjalnym. Takie rozwiązanie pozwoli rodzicom, którzy mają wątpliwości lub kłopoty wychowawcze na zasięgnięcie opinii i porady od osób kompetentnych specjalistów w swojej dziedzinie. Wskazany powyżej model i efekty pracy interdyscyplinarnej są wynikiem wielu działań, które poprzedzały program Szkoła, Rodzina, Środowisko. Od kilku lat podejmowano różne przedsięwzięcia, które dawały podbudowę do tego co niniejszy program usankcjonował. Te działania to między innymi szkolenia specjalistów, przedstawicieli różnych służb, pomagających rodzinom oraz tworzenie odpowiedniego zaplecza instytucjonalnego. Te wszystkie działania pozwoliły na wprowadzenie powyższego modelu, który ma służyć przede wszystkim efektywniejszej, systemowej i szybszej pomocy rodzinom znajdującym się w sytuacji kryzysowej, ale także ma ułatwić pracę osób, które tej pomocy mają udzielać. FINANSOWANIE PROGRAMU Rok Środki z budżetu Miasta Stargardu Szczecińskiego Środki własne Związku Harcerstwa Polskiego Hufca Stargard Szczeciński 2003 (IX-XII) 177.500,00 zł 17.300,00 zł 2004 190.000,00 zł 6.500,00 zł 2005 270.000,00 zł 6.500,00 zł
Poza środkami finansowymi komenda Hufca ZHP wnosi także swój wkład pozafinansowy w postaci pracy wolontariuszy, wykorzystanie własnych zasobów lokalowych oraz wypracowanych własnych metod pracy niosących duże oszczędności finansowe. Środki finansowe przeznaczone na realizację programu w 2003 r. w głównej mierze zostały wydatkowane na doposażenie szkół w sprzęt i materiały niezbędne do prowadzenia zajęć. W sumie na ten cel wydano kwoty 112.568,34 zł. Zakupiono między innymi: - sprzęt sportowy: stoły tenisowe z wyposażeniem, komplet do mini hokeja, piłki do koszykówki, piłki nożnej, piłki nożnej halowej oraz siatkówki, deski do pływania, sprzęt do korekcji wad postawy, szarfy, woreczki itp. - sprzęt audio video w postaci telewizorów, magnetowidów, radiomagnetofonów z CD, aparatu cyfrowego, - meble, stoliki i krzesła świetlicowe oraz biurka pod komputery, - sprzęt komputerowy w postaci 2 pracowni komputerowych i doposażenia (uzupełnienia) pozostałych pracowni komputerowych, - materiały programowe, gry świetlicowe, art. papiernicze. Pozostałe środki zostały przeznaczone na obsługę, wynagrodzenia realizatorów programu oraz na organizowanie szkoleń i imprez integracyjnych. W roku 2004 środki finansowe przeznaczono na następujące cele: - zakup sprzętu sportowego głównie w postaci piłek do nowopowstałych świetlic PROMYK, - doposażenie w dobry sprzęt w postaci kserokopiarki, drukarek komputerowych itp., - mebli w postaci ławek korytarzowych i stolików, - zakup materiałów programowych niezbędnych do prowadzenia zajęć, - dożywianie dzieci i młodzieży - uczestników zajęć świetlicy PROMYK, - szkolenia i warsztaty dla rodziców, nauczycieli, pedagogów, - imprezy integracyjne, - programy komputerowe do prowadzenia zajęć, - obsługa i wynagrodzenia realizatorów programu. DANE STATYSTYCZNE Tabela nr 1 Porównanie danych statystycznych programu SZKOŁA RODZINA ŚRODOWISKO GRUDZIEŃ 2003 GRUDZIEŃ 2004 Liczba dzieci uczęszczających do szkól podstawowych 5064 4868 Liczba dzieci uczęszczających do gimnazjów 2875 2728 Liczba dzieci uczęszczających do szkól podstawowych i gimnazjów 7938 7596 Liczba dzieci uczęszczających do świetlic PROMYK ze szkól podstawowych i 2326 2927 gimnazjów Liczba dzieci uczęszczających do świetlic PROMYK ze szkól podstawowych i gimnazjów - procentowo 30% 39% Liczba rodzajów zajęć proponowanych w świetlicach 123 136 Łączna liczba godzin zajęć pozalekcyjnych w świetlicach PROMYK tygodniowo 260 271
Tabela nr 2 Liczba osób zaangażowanych w realizację programu SZKOŁA RODZINA ŚRODOWISKO na terenie miasta Stargardu Szczecińskiego GRUDZIEŃ 2003 GRUDZIEŃ 2004 Osoby prowadzące zajęcia pozalekcyjne 149 158 W tym wolontariusze i instruktorzy ZHP 41 46 Kuratorzy sądowi 4 Policjanci 14 Strażnicy Miejscy 11 Pracownicy socjalni 25 Pedagodzy szkolni 11 Pielęgniarki szkolne środowiskowe 6 Socjoterapeuci, terapeuci 4 Inni 11 RAZEM 288 Dane statystyczne przedstawione w tabelach i na wykresach przedstawiają oddziaływanie programu Szkoła, Rodzina, Środowisko na dzieci i młodzież, ze szkół podstawowych i gimnazjów. Znajdują się tam faktyczne dane, które przedstawiają rzeczywisty obraz dnia dzisiejszego i w niektórych przypadkach porównanie z analogicznym okresem w roku 2003. Zestawienia te są jednym z elementów przygotowywanej szczegółowej oceny oddziaływania programu, która będzie przedstawiona po sporządzeniu punktów odniesienia wg jednolitego wzoru dla wszystkich szkół. W obecnym kształcie nie mogą być one podstawą do jednoznacznej oceny i analizy. Tylko dwa elementy przedstawione w statystykach są bezdyskusyjne. Faktem jest zdecydowany wzrost liczby dzieci i młodzieży uczestniczącej w zajęciach świetlicy PROMYK ze szkół w których wprowadzono zajęcia od września 2004 r. oraz to, że obecnie uczestniczy w zajęciach 39% uczniów szkół podstawowych i gimnazjów co stanowi wzrost o 9% w odniesieniu do grudnia 2003 roku.
Tabela nr 3 ZESTAWIENIE ŚWIETLIC PROMYK ROK SZKOLNY 2004 / 2005 Ilość dzieci Ilość dzieci SZKOŁA ilość dzieci zagrożonych Procent w świetlicy Procent w szkole patologią PROMYK SP 1 548 66 12% 438 80% SP 2 732 25 3% 177 24% SP 3 568 63 12% 84 15% SP 4 472 17 4% 80 17% SP 5 1037 84 8% 582 56% SP 6 335 35 10% 84 25% SP 7 776 130 17% 258 33% SP 8 400 150 37% 376 94% RAZEM 4868 570 12% 2079 43% GIM 1 509 79 16% 59 12% GIM 2 508 58 11% 86 17% GIM 3 696 117 17% 54 8% GIM 4 1015 60 6% 636 63% RAZEM 2728 314 12% 835 31% inni 13 OGÓŁEM 7596 884 11% 2927 39% Wykres nr 1 ZESTAWIENIE ŚWIETLIC PROMYK W ROKU SZKOLNYM 2004 /2005 1200 1000 800 600 400 200 0 SP 1 SP 2 SP3 SP4 SP 5 SP 6 SP 7 SP 8 GIM 1 GIM 2 GIM 3 GIM 4 ilość dzieci w szkole ilość uczestników Promyka ilość dzieci zagrożona patologią
Wykres nr 2 Porównanie ilości dzieci korzystających ze świetlic PROMYK 700 600 500 400 300 200 100 0 SP 1 SP 2 SP 3 SP 4 SP 5 SP 6 SP 7 SP 8 GIM 1 GIM 2 GIM 3 GIM 4 Rok szkolny 2003/2004 Rok szkolny 2004/2005 * przy analizie trzeba brać pod uwagę zmieniającą się w każdym roku ilość dzieci uczęszczającą do danej szkoły Wykres nr 3 ZESTAWIENIE WIODĄCYCH ŚWIETLIC PROMYK grudzień 2004r. 1200 1000 800 600 400 200 0 SP 1 SP 5 SP 7 SP 8 GM 4 Liczba uczniów w szkole Liczba uczniów zapisanych na zajęcia Liczba uczniów uczestniczących w zajęciach z danej szkoły Liczba uczniów uczestniczących w zajęciach z innych szkół
Wykres nr 4 Procentowy wskaźnik ogólnej liczby uczniów do uczniów uczestniczących w programie grudzień 2004r. SZKOŁY PODSTAWOWE W STARGARDZIE SZCZECIŃSKIM 57% 43% Uczestnicy świetlic PROMYK Uczniowie szkól podstawowych GIMNAZJA W STARGARDZIE SZCZECIŃSKIM 31,00% 69,00% Uczestnicy świetlic PROMYK Uczniowie gimnazjów RAZEM SZKOŁY PODSTAWOWE I GIMNAZJA W STARGARDZIE SZCZECIŃSKIM 39,00% 61,00% Uczestnicy świetlic PROMYK Uczniowie szkól podstawowych i gimnazjów
OCZEKIWANIA ZWIĄZANE Z REALIZACJĄ PROGRAMU Podstawowe oczekiwania związane z realizacją programu to przede wszystkim: zmniejszenie się liczby dzieci i młodzieży sięgającej po używki, poprawa funkcjonowania społecznego dzieci i młodzieży, zminimalizowanie rozmiaru zachowań negatywnych dzieci i młodzieży, poprawa sytuacji rodzin dysfunkcyjnych będących w kryzysie. ROLA PARTNERÓW W REALIZACJI ZADANIA Realizację programu wspiera w znaczący sposób Wydział Spraw Społecznych Urzędu Miejskiego z Panem Naczelnikiem Rafałem Zającem oraz Pełnomocnikiem Prezydenta Miasta ds. Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych Pani Agata Kmieć Łuciuk. Należy również podkreślić właściwą postawę, zrozumienie, duże zaangażowanie i pomoc Dyrektorów szkół, pedagogów szkolnych. Właściwe funkcjonowanie programu nie byłoby możliwe bez wsparcia Pani Dyrektor MOPS Danuty Bojarskiej, Naczelnika Wydziału Prewencji KPP w Stargardzie Pana Andrzeja Stechnij, Komendanta Straży Miejskiej Pana Wiesława Dubij, Kuratora Sądowego Pani Izabeli Opszała, Pani Kierownik Przychodni Terapii Uzależnienia od Alkoholu i Współuzależnienia Pani Beata Korban oraz wielu osób nie wymienionych z imienia i nazwiska a bezsprzecznie zaangażowanych w realizację programu. Jest również wiele instytucji które doraźnie wspomagają działania realizatorów. Tak szerokie wsparcie, dzielenie się pomysłami i spostrzeżeniami w znacznym stopniu przyczynia się do lepszej i profesjonalnej realizacji programu. Realizatorzy programu dziękują wszystkim, którzy poprzez swoją postawę, zaangażowanie i zrozumienie przyczyniają się do polepszenia oddziaływań wychowawczych i rozwiązywania problemów dzieci i młodzieży oraz ich rodzin.