INWESTYCJE, OCHRONA ŚRODOWISKA ORZESZE MIASTEM ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU rozwój zrównoważony ochrona środowiska miasto Orzesze KONFERENCJA, 22 maja 2013 r.
DEFINICJA POJĘCIA ROZWÓJ ZRÓWNOWAŻONY: rozwój społeczno-gospodarczy, w którym następuje proces integrowania działań politycznych, gospodarczych i społecznych, z zachowaniem równowagi przyrodniczej oraz trwałości podstawowych procesów przyrodniczych, w celu zagwarantowania możliwości zaspokajania podstawowych potrzeb poszczególnych społeczności lub obywateli zarówno współczesnego pokolenia, jak i przyszłych pokoleń. art. 3 pkt 50 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska Rzeczpospolita Polska ( ) zapewnia ochronę środowiska, kierując się zasadą zrównoważonego rozwoju art. 5 Konstytucji PR, 1997 r.
ZAKRES POJĘCIA Rozwój zrównoważony równoprawny i równorzędny rozwój wszystkich komponentów ład gospodarczy ład ekologiczny ład przestrzenny ład społeczny ład społeczny: akceptacja mieszkańców dla działań z zakresu ochrony środowiska ład ekonomiczny: korzystna struktura gospodarcza i miejsca pracy ład ekologiczny: poszanowanie zasad ochrony środowiska ład przestrzenny: przeznaczenie terenów dostosowane do potrzeb mieszkańców i gospodarki oraz wymogów środowiska (prawidłowa i racjonalna lokalizacja funkcji oraz minimalizowanie konfliktów funkcjonalnych)
PODSTAWOWE POJĘCIA STANOWIĄCE ELEMENTY ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU ŚRODOWISKO rozumie się przez to ogół elementów przyrodniczych, w tym także przekształconych w wyniku działalności człowieka, a w szczególności: powierzchnię ziemi, kopaliny, wody, powietrze, krajobraz, klimat oraz pozostałe elementy różnorodności biol., a także wzajemne oddziaływania pomiędzy tymi elementami; OCHRONA ŚRODOWISKA rozumie się przez to podjęcie lub zaniechanie działań, umożliwiające zachowanie lub przywracanie równowagi przyrodniczej; ochrona ta polega w szczególności na: a) racjonalnym kształtowaniu środowiska i gospodarowaniu zasobami środowiska zgodnie z zasadą zrównoważ. rozwoju, b) przeciwdziałaniu zanieczyszczeniom, c) przywracaniu elementów przyrodniczych do stanu właściwego; art. 3 pkt 39 ustawy Prawo ochrony środowiska art. 3 pkt 13 środowiska ustawy Prawo ochrony
ŚRODOWISKO A GOSPODARKA środowisko gospodarka Rozwój odbywa się w przestrzeni, którą w całości wypełnia środowisko. Kwestie środowiska i gospodarki działającej na rzecz danej społeczności są współzależne i powinny być rozpatrywane łącznie. Przyjęta kolejność sporządzania dokumentów w procedurze planistycznej służy łączeniu aspektów środowiskowych i rozwojowych.
PODSTAWOWE ELEMENTY OCHRONY ŚRODOWISKA W PLANOWANIU PRZESTRZENNYM OPRACOWANIE EKOFIZJOGRAFICZNE PROJEKT DOKUMENTU PLANISTYCZNEGO STRATEGICZNA OCENA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DOKUMENT PLANISTYCZNY uwzględniający ustalenia strategicznej oceny partycypacja i akceptacja społeczna OPRACOWANIE EKOFIZJOGRAFICZNE dokumentacja charakteryzującą poszczególne elementy przyrodnicze na obszarze objętym studium lub mpzp i ich wzajemne powiązania; podstawowe źródło informacji dla projektanta przy ustaleniu przeznaczenia terenów, co pozwala zminimalizować potencjalne konflikty funkcjonalnoprzestrzenne i pogodzić szeroko rozumiane funkcje rozwojowe z funkcjami środowiskowymi. UWARUNKOWANIA EKOFIZJOGRAFICZNE (formułowane w postaci wniosków) określenie przydatności poszczególnych terenów dla rozwoju funkcji użytkowych (a w szczególności: mieszkan., przemysł., wypocz.-rekreac., rolniczej, leśnej, komunik.) wskazanie terenów, których użytkowanie i zagospodarowanie (z uwagi na cechy zasobów środowiska i ich rolę w strukturze przyrodniczej obszaru), powinno być podporządkowane potrzebom zapewnienia prawidłowego funkcjonowania środowiska i zachowania różnorodności biologicznej, określenie ograniczeń wynikających z konieczności ochrony zasobów środowiska lub występowania uciążliwości i zagrożeń środowiska ( )
ORZESZE MIASTEM ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU
INSTRUMENTY POLITYKI PRZESTRZENNEJ MIASTA Strategia rozwoju miasta Orzesze na lata 2012-2020 Aspiracja rozwojowa: Nowoczesne miasto stabilne ekonomicznie i atrakcyjne miejsce do zamieszkania, czerpiące ze śląskich wartości. studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania miasta Orzesze, 2011 1. stworzenie bardzo dobrych warunków rozwoju małej i średniej przedsiębiorczości ( ) poprzez kreowanie polityki pro-gospodarczej przez władze miasta, rozwój działalności gospodarczych nieuciążliwych dla środowiska, aktywizację rozwoju usług i nowoczesnych technolog. zakładów produkcyjnych, wykorzystanie lokalizacji ( ) pod lokalizację usług związanych z obsługą komunikacji, wsparcie dla przekształceń w sektorze rolniczym, 2. spokojne i bezpieczne miasto dzięki stworzeniu warunków do rozwoju budownictwa mieszkan., zaspokojeniu potrzeb w zakresie usług med.., oświat., infrastruktury technicznej i transportu publicznego, zapewnieniu bezpieczeństwa ludzi i ich mienia, 3. miasto, w którym można ciekawie spędzić czas, wykorzystujące potencjał bazy rekreac-sport., stwarzające dogodne warunki dla rozwoju bazy wypoczynk. i turyst., będące organizatorem i animatorem imprez kulturalnych, sportowych. miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego PRAWO MIEJSCOWE W stosunku do problematyki ochrony środowiska zachodzi spójność zarówno co do potrzeby ochrony jego zasobów, jak i ich wykorzystywania do celów promocji miasta.
ZAPEWNIENIE ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU W ORZESZU Strategia rozwoju : zawiera charakterystykę stanu środowiska, potrzeb społeczno-gospodarczych i powiązania między tymi elementami, ukierunkowane na osiągnięcie zrównoważonego rozwoju; Wskazuje na wieloaspektowy potencjał Orzesza dla jego rozwoju gospodarczego, jak i tworzenia atrakcyjnych warunków zamieszkania; Studium wyznacza cele i kierunki rozwoju gminy Orzesze, służące wspieraniu wizerunku miasta określonego w Strategii ustala stosowne kierunki zagospodarowania przestrzennego, które mają na celu minimalizowanie konfliktów funkcjonalnych pozwalając realizować funkcje gospodarcze (tj. tworzenie miejsc pracy i dochodów gminy), przy jednoczesnym poszanowaniu środowiska; zawiera odniesienia do poszczególnych komponentów środowiska lub zasad prawidłowego postępowania z tymi zasobami, w tym eksploatacji kopalin i kształtowania rolniczej przestrzeni produkcyjnej (tj. obszarów działalności gospod.) wskazuje to potencjał środowiskowy.
POTENCJAŁ ŚRODOWISKOWY ORZESZA struktura przestrzenna: lasy i tereny leśne: 50% użytki rolne: 40% tereny zainwestowanie: 10% wykorzystanie zasobów środowiska: atut w budowaniu atrakcyjnego wizerunku miasta i czynnik rozwoju gospodarczego (polityka rozwoju miasta wykorzystująca walory środowiska i ich ochronę) rozwój gospodarczy (występowanie kopalin węgla i piasku, ochrona rolniczej przestrzeni produkcyjnej, stawy hodowlane) potencjał dla mieszkańców dla realizacji funkcji rekreacyjnych (lasy, zbiornik wodny)
WYBRANE USTALENIA DOT. OCHRONY ŚRODOWISKA W ORZESZU (na podstawie Studium) ochrona powierzchni ziemi i gleby, m.in. rekultywacja istniejących składowisk poprzemysłowych, racjonalne gospodarowanie przestrzenią, zagospodarowanie terenów o słabych i złych warunkach budowlanych w kierunku przyrodniczym ; ochrona terenów o cennych walorach przyrodniczych i krajobrazowych w skali miasta i regionu oraz zachowanie ciągłości systemu terenów zieleni miasta w powiązaniu z systemami pozamiejskimi; ochrona zwierząt i roślin, m.in. tworzenie systemu obszarów chronionych przyrody i krajobrazu z uwzględnieniem elementów projektowanej europejskiej sieci Natura 2000 i Krajowej Sieci Ekologicznej ECONET Polska) ochrona gleb o najwyższej wartości bonitacyjnej i gruntów leśnych; ochrona wód podziemnych przed zanieczyszczeniami przenikającymi z powierzchni; ochrona występowania udokumentowanych zasobów surowców mineralnych; przeciwdziałanie koncentracji nadmiernych zanieczyszczeń i zmniejszenie konfliktowości komponentów środowiska i obecnego użytkowania;
WYBRANE ELEMENTY ŚRODOWISKA ORZESZA ISTOTNE W PROCESACH INWESTYCYJNYCH O konkurencyjności i atrakcyjności miasta decyduje nie tylko gospodarka, ale i środowisko wysokiej jakości, w tym: jakość powietrza poziom hałasu (m.in. rozwiązania komunikacyjne) ŚRODOWISKO rola: społeczna zdrowotna gospodarcza jakość zbiorników i cieków wodnych walory krajobrazowe ilość i jakość terenów zieleni, w tym rekreacyjnych występowanie kompleksów leśnych JAKOŚĆ ŻYCIA warunki zamieszkania i inwestowania brak szkód górniczych i innych oddziaływań gospodarki Środowisko nie jest i nie powinno być ograniczeniem dla inwestycji, lecz szansą rozwojową, tworzącą tzw. otoczenie biznesu. ELEMENT PROMOCJI MIASTA
POTENCJALNE MOŻLIWOŚCI REALIZACJI PRZEDSIĘWZIĘĆ MOGĄCYCH ZNACZĄCO ODDZIAŁYWAĆ NA ŚRODOWISKO Możliwość realizacji: przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko; przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko; określonych w Rozporządzeniu Rady Ministrów z 9 listopada, 2010r w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko Po spełnieniu określonych warunków dopuszczenie w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego przeprowadzeniu oceny oddziaływania na środowisko, sporządzeniu raportu oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko uzyskaniu decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. określonych w art. 59, 66, 71 Ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa Nie ogranicza to rozwoju gospodarczego z powodu nadrzędności środowiska, lecz stanowi praktyczny wyraz realizacji rozwoju zrównoważonego
ORZESZE MIASTEM ZRÓWNOWAZONEGO ROZWOJU Lokalna polityka przestrzenna jako wyraz ustaleń strategii rozwoju miasta stanowi najskuteczniejsze narzędzie władz lokalnych w realizacji zrównoważonego rozwoju gminy, czyli wyrażającego zasadę, że rozwój materialnych przejawów życia społecznego, możliwy jest tylko pod warunkiem, że nie stanowi zagrożenia dla środowiska. Przyjęcie i realizacja przez Orzesze zasad zrównoważonego rozwoju stanowić będzie właściwą wizytówkę miasta we współczesnej grze konkurencyjnej o mieszkańca i inwestora. Rozwój zrównoważony realizowany w Orzeszu będzie tworzyć rozpoznawaną markę miasta świadomego nie tylko potrzeb społeczno-gospodarczych, ale i wartości środowiska.
dr Janina Szczepańska biegły z listy Ministra OŚZNiL Nr 1155 oraz z listy Wojewody Śląskiego Nr 178 w zakresie sporządzania ocen i prognoz oddziaływania planów na środowisko dziękuję za uwagę