Biblioteka Przewoźnika Zmiany w ustawie o czasie pracy kierowców 2013 wzory dokumentów porady ekspertów przykłady rozliczeń
Zmiany w ustawie o czasie pracy kierowców 2013 Wzory dokumentów, porady ekspertów, przykłady rozliczeń Ewa Matejczyk, Joanna Wegner-Kowalska, Łukasz Prasołek
Autorzy: Ewa Matejczyk prawnik specjalizujący się w przepisach transportowych Joanna Wegner-Kowalska adwokat, były asystent sędziego Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi Łukasz Prasołek asystent sędziego w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego, specjalista z zakresu czasu pracy kierowców, były pracownik PIP Redakcja: Anna Kolasa Redaktor naczelna grupy wydawniczej: Aldona Kapica Menedżer produktu: Patrycja Wądołowska Kierownik marketingu i sprzedaży: Julita Lewandowska-Tomasiuk Zdjęcie na okładce: fotolia.pl Korekta: Zespół Koordynator produkcji: Mariusz Jezierski Druk: Miller Skład i łamanie: Dariusz Ziach ISBN 978-83-269-2565-8 Copyright by Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o. Warszawa 2013 Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o. ul. Łotewska 9a, 03-918 Warszawa, tel. 22 518 29 29, faks 22 617 60 10, e-mail: cok@wip.pl NIP: 526-19-92-256, KRS: 0000098264 Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy w Warszawie, XIII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego, Wysokość kapitału zakładowego 200.000 zł. Publikacja Zmiany w ustawie o czasie pracy kierowców 2013 została przygotowana z zachowaniem najwyższej staranności i wykorzystaniem wysokich kwalifikacji, wiedzy oraz doświadczenia jej twórców. Zaproponowane w niej wskazówki, porady i interpretacje dotyczą sytuacji typowych. Ich zastosowanie w konkretnym przypadku może wymagać dodatkowych, pogłębionych konsultacji. Opublikowane rozwiązania nie mogą być traktowane jako oficjalne stanowisko organów i urzędów państwowych. W związku z powyższym autorzy, konsultanci oraz redakcja nie mogą ponosić odpowiedzialności prawnej za zastosowanie zawartych w publikacji Zmiany w ustawie o czasie pracy kierowców 2013 wskazówek, przykładów, informacji itp. do konkretnych przypadków.
Spis treści Spis treści Wstęp... 5 Rozdział 1. Regulacje prawne dotyczące czasu pracy kierowców... 7 Rozdział 2. Zmiany w ustawie o czasie pracy kierowców informacje podstawowe... 11 2.1. Z czego wynikają zmiany w ustawie o czasie pracy kierowców... 11 2.2. Kogo dotyczy nowa ustawa... 12 2.3. Definicje... 13 Rozdział 3. Obowiązki kierowców wynikające z nowych przepisów... 19 3.1. Czas pozostawania w dyspozycji... 20 3.2. Czas jazdy nadal taki sam... 21 3.3. Przerwy w jeździe... 23 3.4. Odpoczynki... 29 3.4.1. Odpoczynek dzienny... 29 3.4.2. Odpoczynek tygodniowy... 32 3.5. Dzienny czas pracy... 35 3.6. Tygodniowy czas pracy... 35 3.7. Przerwy w pracy... 36 3.8. Pora nocna... 38 3.9. Ewidencja czasu pracy... 39 3.10. Kary za nieprzestrzeganie nowych wytycznych... 43 3.10.1. Kara za tygodniowy czas pracy... 43 3.10.2. Kara za brak ewidencji... 45 3.10.3. Kara za brak przerw... 45 Rozdział 4. Wzory dokumentów... 47 4.1. Karta drogowa... 47 4.2. Zaświadczenie o nieprowadzeniu pojazdu... 49 4.3. Oświadczenie kierowcy o wymiarze zatrudnienia... 51 4.4. Oświadczenie o wykonywaniu usług na rzecz innej firmy... 52 4.5. Oświadczenie dotyczące ewidencji pracownika z poprzedniego miejsca zatrudnienia... 53 4.6. Wzór tygodniowej ewidencji czasu pracy... 54 3
Zmiany w ustawie o czasie pracy kierowców 2013 4.7. Informacja o przepisach czasu pracy dla kierowcy pojazdu o dmc powyżej 3,5 t lub do przewozu więcej niż 9 osób wraz z kierowcą... 55 Rozdział 5. Ustawa o czasie pracy kierowców tekst ze zmianami z 16 lipca 2013 r.... 59 Rozdział 6. Taryfikator kar nakładanych przez Inspekcję Transportu Drogowego... 77 Rozdział 7. Ważne adresy i numery telefonów... 93 4
Wstęp Planowanie czasu pracy kierowców, jego rejestrowanie i kontrolowanie to trudne i ważne czynności. Zwłaszcza że kwestia ta podlega ciągłym kontrolom ze strony Państwowej Inspekcji Pracy oraz Inspekcji Transportu Drogowego. Panowanie nad prawidłowością rozliczeń czasu pracy kierowców jest dodatkowo trudne z powodu często zmieniających się regulacji prawnych. Obecnie mamy za sobą kolejną zmianę, jaką wprowadziła ustawa z 5 kwietnia 2013 r. o zmianie ustawy o transporcie drogowym oraz ustawy o czasie pracy kierowców. W związku z tym od 16 lipca 2013 r. obowiązują nowe zasady przepisy objęły również kierowców samozatrudnionych i właścicieli firm osobiście kierujących pojazdami. Niniejsza publikacja skierowana jest do wszystkich osób zajmujących się zawodowo transportem, do osób odpowiedzialnych za planowanie i rozliczanie czasu pracy, jak również do samych kierowców. Treści w niej zawarte mają za zadanie ułatwić interpretację zmienionych przepisów. Konkretne przykłady pomogą rozstrzygnąć niejasne kwestie, z jakimi na co dzień borykają się firmy transportowe ich właściciele i pracownicy. 5
Rozdział 1. Regulacje prawne dotyczące czasu pracy kierowców Kwestia czasu pracy kierowców jest regulowana przez wiele przepisów. W ich zakres wchodzi nie tylko ustawodawstwo krajowe, ale również międzynarodowe. Oto wykaz najistotniejszych aktów prawnych z tej dziedziny: Rozporządzenie (WE) nr 561/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z 15 marca 2006 r. w sprawie harmonizacji niektórych przepisów socjalnych odnoszących się do transportu drogowego oraz zmieniające rozporządzenia Rady (EWG) nr 3821/85 i (WE) 2135/98, jak również uchylające rozporządzenie Rady (EWG) nr 3820/85 (Dz.Urz. UE l.102 z 11 kwietnia 2006 r.). Umowa europejska dotycząca pracy załóg pojazdów wykonujących międzynarodowe przewozy drogowe (AETR), sporządzona w Genewie 1 lipca 1970 r. (Dz.U. z 1999 r. nr 94, poz. 1086). Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1056/97 z 11 czerwca 1997 r. dostosowujące do postępu technicznego rozporządzenie Rady (EWG) nr 3821/85 w sprawie urządzeń rejestrujących stosowanych w transporcie drogowym (Dz.Urz. WE L 154 z 12.06.1997 r.). Ustawa z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (tekst jednolity: Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94). Ustawa z 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy (tekst jednolity: Dz.U. z 2012 r. poz. 404). 7
Zmiany w ustawie o czasie pracy kierowców 2013 Ustawa z 16 kwietnia 2004 r. o czasie pracy kierowców (tekst jednolity: Dz.U. z 2012 r. poz. 1155 ze zm.). Ustawa z 29 lipca 2005 r. o systemie tachografów cyfrowych (Dz.U. nr 180, poz. 1494 z późn. zm.). Ustawa z 15 listopada 1984 r. Prawo przewozowe (Dz.U. z 2000 r. nr 50, poz. 601 z późn. zm.). Ustawa z 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. z 2005 r. nr 108, poz. 908 z późn. zm.). Rozporządzenie ministra transportu, budownictwa i gospodarki morskiej z 23 lipca 2013 r. w sprawie kontroli przewozu drogowego (Dz.U. z 2013 r. poz. 1064). Ustawa z 28 października 2002 r. o przewozie drogowym towarów niebezpiecznych (Dz.U. nr 199, poz. 1671 z późn. zm.). Ustawa z 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (Dz.U. z 2007 r. nr 125, poz. 874 ze zm.). Rozporządzenie ministra transportu z 31 lipca 2007 r. w sprawie okresowych ograniczeń oraz zakazu ruchu niektórych rodzajów pojazdów na drogach (Dz.U. nr 147, poz. 1040 z późn. zm.). Rozporządzenie ministra infrastruktury z 15 kwietnia 2010 r. w sprawie systemu oceny ryzyka podmiotów wykonujących przewóz drogowy w zakresie występowania naruszeń dotyczących czasu prowadzenia pojazdu, obowiązkowych przerw i czasu odpoczynku kierowców (Dz.U. nr 72, poz. 462). Rozporządzenie ministra infrastruktury z 3 lipca 2002 r. w sprawie zakresu danych i informacji, które przewoźnik drogowy jest obowiązany przekazywać na żądanie właściwego organu udzielającego licencji lub zezwolenia (Dz.U. nr 117, poz. 1010). Rozporządzenie ministra transportu z 23 sierpnia 2007 r. w sprawie częstotliwości pobierania danych z tachografów cyfrowych i kart kierowców oraz warunków przechowywania tych danych (Dz.U. nr 159, poz. 1128). Rozporządzenie prezesa Rady Ministrów z 29 czerwca 2011 r. w sprawie nadania inspektorom Inspekcji Transportu Drogowego oraz pra- 8
Rozdział 1. Regulacje prawne dotyczące czasu pracy kierowców cownikom Głównego Inspektoratu Transportu Drogowego uprawnień do nakładania grzywien w drodze mandatu karnego (Dz.U. nr 135, poz. 790). Rozporządzenie prezesa Rady Ministrów z 22 lutego 2002 r. w sprawie nakładania grzywien w drodze mandatu karnego (Dz.U. nr 20, poz. 201 z późn. zm.). Rozporządzenie prezesa Rady Ministrów z 24 listopada 2003 r. w sprawie wysokości grzywien nakładanych w drodze mandatów karnych (Dz.U. nr 208, poz. 2023 z późn. zm.). 9