Imperium Mongolskie
1. Zjednoczenie plemion mongolskich Siedziby Mongołów na terenie północnej i północno-wschodniej Mongolii Na początku podzieleni na plemiona i szczepy Przez sąsiadów nazywani byli Tatarami (od najsilniejszego plemienia) Koczowniczy tryb życia Mieszkali w jurtach (przenośnych namiotach) Niewielka wymiana handlowa Wyznawcy szamanizmu (wiara w duchy silnie oddziałujące na świat)
2. Temudżyn Czyngis-Chan Pod koniec XII w. jeden z wodzów plemiennych Temudżyn zyskał duże znaczenie 1183-1204 pokonał rywali i podporządkował sobie plemiona 1206 kurułtaj (zgromadzenie wodzów plemiennych) okrzyknęło go chanem
3. Armia mongolska Ok. 100 000 wojowników w czasach Temudżyna Trzon złożony z kawalerii Surowa dyscyplina
4. Podboje Czyngis-Chana 1209-1211 podbito turecki lud Ujgurów, tybetańskie plemię Tangutów Atak na północne Chiny; 1215 zdobyto Zhongdu (Pekin) Atak na zachód; zniszczenie muzułmańskiego Chorezmu (dziś tereny Uzbekistanu, Tadżykistanu, Turkmenistanu, cz. Kazachstanu, Pakistanu, Iranu i Afganistanu) w latach 1219-1223 Atak łupieżczy na Europę Wsch.; atak na Gruzję, przekroczenie gór Kaukazu ( kolaicja ludów stepowych z Połowcami na czele) 1223 r. bitwa nad rzeką Kałką wojsk połowieckich i ruskich
5. Dalsza ekspansja Czyngis-chan podzielił państwo na 4 ułusy, na których stali jego synowie Następcą został Ugedaj; reszta ma współrządzić Złota Orda (ułus zachodni) odegrał największą rolę; na czele Batu-chan
1234 r. atak na Chiny, do 1279 r. pokonanie Tereny Chin przejął wnuk Temudżyna Kubilaj; przeniósł stolicę do Pekinu Z czasem ustaliły się granice Imperium Mongolskiego na Dalekim Wschodzie Korea uznała zwierzchność, Japonia nie; 1274, 1281 atak na wyspy Japonii nieudane
XIII w. atak na islamskie kraje Bliskiego Wschodu; Armią dowodził Hulagu 1258 r. zdobycie Bagdadu 1260 r. w bitwie pod Ajn Dżalut wojska mongolskie przegrały z egipskimi mamelukami; wyparcie Mongołów z Syrii Hulagu stworzył nową monarchię na terenie Iranu, Iraku, wschodniej Anatolii (istniała do XIVw.)
6. Podbój Rusi 1236 r. Batu-chan wkroczył do Europy; Pokonanie Bułgarów (dorzecze Wołgi); stolica Bułgar Wielki zniszczona 1237 r. pokonanie ludy stepowe i dotarli do granic księstw ruskich Na Rusi rozbicie dzielnicowe 1237 r. Mongołowie zajęli Riazań 1238 r. zdobycie Moskwy, Suzdalu, Włodzimierza Nie zaatakowano Nowogrodu Wielkiego, ale księstwa ruskie uznały zależność Batu-chana
1240 r. wojska mongolskie ruszyły na południe i zachód; Zdobycie Kijowa, Księstwa Włodzimiersko- Halickiego Mongołowie nie likwidowali podbitych księstw; na ich czele pozostawili miejscowych książąt, którzy sprawowali władzę w imieniu chana 1380 r. na Kulikowym Polu pokonanie wojsk Złotej Ordy przez wojska moskiewski; stopniowe uwalnianie się spod ich panowania
7. Inwazja na Węgry i Polskę 1241r. 1241 r. atak na Węgry, ponieważ dali schronienie książętom ruskim Pokonanie wojsk węgierskich na równinie Mohi; zajęcie Węgier 1242 r. wycofanie się wojsk mongolskich z Węgier (śmierć wielkiego chana Ugedaja)
Bitwa pod Legnicą 1241r. Cel ataku na Polskę uniemożliwienie udzielenia pomocy Węgrom Zdobycie Sandomierza, Krakowa, 9 04. 1241 r. pod Legnicą przegrana bitwa, a książę śląski Henryk Pobożny zginął (odarto go z szat, odcięto głowę; żona Jadwiga rozpoznała go, gdyż miał polidaktylię) Najazdy 1259, 1287 roku w celach łupieżczych, branie niewolników (w jasyr)
8. Rozpad Imperium Mongolskiego 1241 r. umiera Ugedaj; początek sporów o władzę Mimo sukcesów (w XIII w. zdobyli Mezopotamię oraz Syrię) coraz większe różnice Koniec XIV w. Tamerlan próbował odbudować imperium; 1370 r. Tamerlan ogłosił się władcą, potem podbił Chorezm, Chorsan, Irak, Armenię, Guzję, Azerbejdzan, Indie, 1402 r. pokonał Turków w bitwie pod Ankarą Tamerlan popierał rozwój architetkury czy handlu, ale był też okrutny Po śmierci władcy upadek wielkości państwa