Ocena ryzyka zawodowego (wg. Risk Score) KURATORIUM OŚWIATY W POZNANIU Ocena na stanowisku: Poznań, maj 2010 1
OBOWIĄZKI PRACODAWCY W ZAKRESIE OCENY RYZYKA ZAWODOWEGO Wymagania Kodeksu pracy zobowiązują pracodawcę do: podejmowania działań zapobiegających niebezpieczeństwu, jeżeli prowadzi działalność, która stwarza możliwość wystąpienia nagłego niebezpieczeństwa dla zdrowia lub życia pracowników art. 224; oceniania i dokumentowania ryzyka zawodowego związanego z wykonywaną pracą oraz stosowania niezbędnych środków zmniejszających ryzyko art. 226 pkt 1; informowania pracowników o ryzyku zawodowym, które wiąże się z wykonywaną pracą, oraz o zasadach ochrony przed zagrożeniami art. 226 pkt 2; stosowania środków zapobiegających chorobom zawodowym i innym chorobom związanym z wykonywaną pracą, a w tym przeprowadzania badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia art. 227 1; systematycznego analizowania przyczyn wypadków przy pracy, chorób zawodowych i innych chorób związanych z warunkami środowiska pracy i na podstawie tych analiz stosowania właściwych środków zapobiegawczych art. 236. Natomiast 39 i 40.1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy zobowiązują pracodawcę do: oceny i dokumentowania ryzyka zawodowego, występującego przy określonych pracach, oraz stosowania niezbędnych środków profilaktycznych zmniejszających ryzyko; zapewnienia organizacji pracy i stanowisk pracy w sposób zabezpieczający pracowników przed zagrożeniami wypadkowymi oraz oddziaływaniem czynników szkodliwych dla zdrowia i uciążliwych; zapewnienia likwidacji zagrożeń dla zdrowia i życia pracowników głównie przez stosowanie technologii, urządzeń, materiałów i substancji niepowodujących takich zagrożeń; stosowania odpowiednich rozwiązań organizacyjnych i technicznych, w tym odpowiednich środków ochrony zbiorowej, ograniczających wpływ tych zagrożeń na zdrowie i bezpieczeństwo pracowników, jeżeli ze względu na rodzaj procesu pracy likwidacja zagrożeń nie jest możliwa; zapewnienia pracownikom środków ochrony indywidualnej, odpowiednich do rodzaju i poziomu zagrożeń w sytuacji, gdy ograniczenie zagrożeń w wyniku zastosowania rozwiązań organizacyjnych i technicznych nie jest wystarczające; zapewnienia systematycznych kontroli stanu bhp ze szczególnym uwzględnieniem organizacji procesów pracy, stanu technicznego maszyn i innych urządzeń technicznych oraz ustalenia sposobu rejestracji nieprawidłowości i metod ich usuwania. 2
Ocenę ryzyka zawodowego należy przeprowadzać okresowo i zawsze wówczas, gdy wykorzystywane do jego oceny informacje straciły swoją aktualność, a w szczególności w następujących sytuacjach: Przy tworzeniu nowych stanowisk pracy lub nowych procesów technologicznych; Przy wprowadzaniu istotnych zmian na stanowiskach pracy (np. technologicznych lub organizacyjnych); Przy zakupach nowych maszyn i urządzeń lub ich modernizacji; Po zmianie obowiązujących wymagań prawnych, odnoszących się do ocenianych stanowisk pracy; Po wprowadzeniu zmian w stosowanych środkach ochronnych; Gdy na terenie zakładu pracy pracownicy obcych firm wykonują roboty zagrażające lub mogące powodować zagrożenie dla pracowników. 3
OCENA RYZYKA ZAWODOWEGO opis stanowiska pracy Nazwa i miejsce usytuowania stanowiska pracy (adres, nr pokoju): Opis stanowiska - rodzaj i charakter wykonywanej pracy; - podstawowe czynności, sposób i czas ich wykonywania; - elementy wyposażenia stanowiska pracy w: maszyny, urządzenia specjalistyczne, komputery, drukarki, kserografy i in.; - stosowane materiały: odczynniki, materiały biurowe i in., - podstawowe zagrożenia; - obowiązkowe instrukcje: obsługi maszyn i urządzeń technicznych, - strefy zagrożenia; - środki ochrony indywidualnej; - inne Stanowiska pracy znajdują w budynku zlokalizowanym w Kaliszu ul. Kordeckiego 19 siedziba WNP Sprzątaczka Zadania i czynności robocze Zadaniem sprzątaczki jest utrzymanie porządku. czystości, właściwego stanu sanitarno-higienicznego i zadbanie o ogólny wygląd powierzonych jej pieczy pomieszczeń. Sprzątaczka zamiata i zmywa podłogi, odkurza wykładziny, opróżnia kosze na śmiecie, ściera kurze, myje i czyści urządzenia sanitarne, pilnuje, by w łazienkach i toaletach zawsze było mydło, ręcznik i papier toaletowy. Sprzątaczka zapewnia wymaganą technologicznie czystość posadzki w pomieszczeniach produkcyjnych. Czynności te wykonuje za pomocą odkurzaczy, froterek, szczotek do zamiatania i szorowania, mopów itp. oraz rozmaitych chemicznych środków czystości. Sprzątaczka narażona jest na zwyrodnienia układu kostnostawowego, reumatyzm, żylaki i alergie. Praca sprzątaczki ma charakter indywidualny, jednak niemal na wszystkich stanowiskach kontakty z ludźmi w większym lub mniejszym stopniu są nieuniknione. ŚRODOWISKO PRACY materialne środowisko pracy Parametru materialnego środowiska pracy w normie Warunki organizacyjne Praca przebiega głównie w pozycji stojącej, często w wymuszonej pozycji ciała. Pracownice narażone są na opary z różnych środków chemicznych stosowanych bezpośrednio w swojej pracy, jak również wydzielanych podczas procesów pracy. Czas pracy 8 godzin/dobę Pracownicy mają bezpośredni dostęp do instrukcji bezpiecznej pracy stosowanych przez nich urządzeń. W pomieszczeniach pracy nie występują strefy zagrożenia wybuchem. Liczba pracowników zatrudnionych na ocenianym stanowisku o analogicznych parametrach: 2 w tym kobiet: 2 4
Podstawowe definicje: Stanowisko pracy przestrzeń pracy, wraz z wyposażeniem w środki i przedmioty pracy, w której pracownik lub zespół pracowników wykonuje pracę (np.: laboratorium chemiczne, sala wykładowa/ćwiczeniowa, pokój pracy, sekretariat, pokój biurowy itp.) Miejsce pracy miejsce wyznaczone przez pracodawcę, do którego pracownik ma dostęp w związku z wykonywaniem pracy Zagrożenie zawodowe stan środowiska pracy mogący spowodować wypadek lub chorobę Bezpieczeństwo i higiena pracy stan warunków i organizacji pracy oraz zachowań pracowników zapewniający wymagany poziom ochrony zdrowia i życia przed zagrożeniami w środowisku pracy. Ryzyko zawodowe to możliwość wystąpienia niepożądanych, związanych z wykonywana pracą zdarzeń powodujących straty, w szczególności niekorzystnych skutków zdrowotnych będących wynikiem zagrożeń zawodowych występujących w środowisku pracy lub związanych ze sposobem wykonywania pracy. 5
Szkolenia w zakresie bhp Profilaktyczne badania lekarskie Pomieszczenia pracy Stanowisko pracy Uprawnienia Organizacja pracy OCENA RYZYKA ZAWODOWEGO wymagania ogólne dla stanowiska pracy (nazwa stanowiska) Instruktaż ogólny Instruktaż stanowiskowy Szkolenie okresowe Wstępne Okresowe Specjalistyczne Podłoga zły przewodnik ciepła Oświetlenie naturalne Oświetlenie sztuczne (np. 200lx w pomieszczeniach socjalnych, 100 lx na korytarzach) Wentylacja (naturalna) Temperatura Przestrzeń pracy (min. 13m 3 ) Powierzchnia robocza (min. 2m 2 ) Szerokość przejść między maszynami i urządzeniami Drogi transportowe Pomiary czynników szkodliwych Wymagane wykształcenie Dodatkowe uprawnienia Instrukcja stanowiskowa Oznakowanie stref niebezpiecznych Wyniki oceny na stanowisku (/Nie/ Nie dot.*) Nie dot. Nie Nie dot. Nie dot. Nie dot. Nie dot. 6
Analiza stanowiska pracy sprzątaczki Lp Pytanie Nie Nie dot. 1. Czy stanowisko pracy zostało wyposażone w maszyny, urządzenia i narzędzia, które posiadają certyfikat na znak bezpieczeństwa lub deklarację zgodności z PN? 2. Czy maszyny, urządzenia oraz narzędzia są sprawne technicznie i nie stwarzają zagrożenia dla zdrowia lub życia pracownika? 3. Czy na stanowisku roboczym pracownik dysponuje, co najmniej 2m 2 wolnej powierzchni? 4. Czy na stanowisku roboczym pracownik dysponuje, co najmniej 13 m 3 wolnej objętości pomieszczenia? 5. Czy stanowisko pracy znajduje się w pomieszczeniu stałe pracy o wysokości nie niższej niż 3 m? 6. Czy stanowisko pracy znajduje się powyżej poziomu terenu? 7. Czy stanowisko pracy posiada oświetlenie dzienne? 8. Czy stanowisko pracy posiada oświetlenie sztuczne (miejscowe lub stanowiskowe)? 9. Czy przeprowadzono pomiary natężenia oświetlenia na stanowisku roboczym i czy natężenie oświetlenia spełnia wymogi PN? 10. Czy do stanowiska pracy prowadzą przejścia i dojścia odpowiedniej szerokości i wysokości? 11. Czy w pomieszczeniu pracy stałej jest skuteczna wentylacja naturalna? 12. Czy system ogrzewania zapewnia uzyskanie w pomieszczeniu pracy stałej temperatury, co najmniej 18 0 C? 13. Czy pracownicy zostali poinformowani o ryzyku zawodowym na stanowisku pracy? 14. Czy stanowisko pracy wyposażone w monitor ekranowy spełnia stosowne wymogi? 15. Czy pracownik wykonuje pracę w pozycji siedzącej? *) 16. Czy siedzisko spełnia wymogi ergonomii? 17. Czy podłoga na stanowisku roboczym jest wykonana lub pokryta mate- 7
riałem będącym złym przewodnikiem ciepła? 18. Czy pracownicy mają możliwość swobodnego korzystania z pomieszczeń higienicznosanitarnych? 19. Czy w pobliżu znajduje się apteczka ze środkami do udzielania pierwszej pomocy? 20. Czy przy apteczce znajduje się? - Instrukcja udzielania pierwszej pomocy? - Wykaz osób przeszkolonych w udzielaniu pierwszej pomocy? 21. Czy pracownicy zostali przeszkoleni w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy? 22. Czy pracownicy zatrudnieni na stanowisku pracy posiadają aktualne profilaktyczne badania lekarskie? 23. Czy na stanowisku panuje ogólny porządek? **) 24. Czy zapewniony jest właściwy dostęp do podręcznych środków gaśniczych? *) pracownik ma możliwość odpoczynku w pozycji siedzącej; **) porządek na stanowiskach pracy jest miarą realizacji obowiązków zawodowych sprzątaczki. 8
Ocena ryzyka zawodowego za pomocą metody Wskaźnika Ryzyka (z ang. Risk Score) W metodzie tej do obliczenia ryzyka zawodowego wykorzystuje się następujący wzór: R = S x E x P R - oznacza wskaźnik poziomu ryzyka S - potencjalne skutki zagrożenia straty E - ekspozycja na zagrożenie P - prawdopodobieństwo zagrożenia Poszczególne parametry (S, E, P) są tu oceniane w kilku-stopniowych skalach. I tak: Ocena potencjalnych skutków zagrożenia straty - S Wartość S Rodzaj skutków Ludzkich Charakterystyka strat materialnych 100 poważna katastrofa wiele ofiar śmiertelnych powyżej 30 mln. zł 40 Katastrofa kilka ofiar śmiertelnych od 10 do 30 mln. zł 15 bardzo duże ofiara śmiertelna od 1 do 10 mln. zł 7 Duże ciężkie uszkodzenie ciała od 30 tyś. do 1 mln. zł 3 Średnie absencja w pracy od 3 do 30 tyś. zł 1 Małe udzielenie pierwszej pomocy poniżej 3 tyś. zł Ocena ekspozycji na zagrożenie - E Wartość E Poziom ekspozycji 10 Stała 6 częsta (codzienna) 3 sporadyczna (raz w tygodniu) 2 okazjonalna (raz w miesiącu) 1 minimalna (kilka razy w roku) 0,5 znikoma (raz w roku) 9
Prawdopodobieństwo - P Wartość P Opis Szansa w % 10 Bardzo prawdopodobne 50% (1 na 2) 6 Całkiem prawdopodobne 10% (1 na 10) 3 Mało prawdopodobne ale możliwe 1% (1 na 100) 1 Tylko sporadycznie możliwe 0,1% (1 na 1.000) 0,5 Możliwe do pomyślenia 0,01% (1 na 10.000) 0,2 Praktycznie niemożliwe 0,001% (1 na 100.000) 0,1 Tylko teoretycznie możliwe 0,0001% (1 na 1.000.000) Po wyliczeniu wartości ryzyka zawodowego, mnożąc wartości dla trzech ww. czynników, otrzymany wynik liczbowy przyporządkowuje się do odpowiedniej kategorii według opisanej w kolejnych rozdziałach klasyfikacji. Kategorie ryzyka - ryzyko dopuszczalne/niedopuszczalne Kategorie Ryzyka Wartość [R] Akcja [1] Pomijalne R < 20 Żadne działania nie są potrzebne [2] Małe ryzyko 20 <= R < 70 Należy zwrócić uwagę [3] Średnie ryzyko 70 <= R < 200 Potrzebna poprawa [4] Wysokie ryzyko 200 <= R < 400 Potrzebna natychmiastowa poprawa [5] Bardzo wysokie ryzyko R >= 400 Rozważ wstrzymanie prac Poziom dopuszczalny ryzyka obejmuje kategoria 1 i 2. Począwszy od kategorii 3 mamy do czynienia z ryzykiem niedopuszczalnym, wg metody Risk Score wymagającym podjęcia działań mających na celu jego obniżenie do poziomu dopuszczalnego. 10
Obok dopuszczalności metoda Risk Score pozwala na płynne określanie poziomu akceptacji ryzyka, co stanowi podstawę do planowania działań zmierzających do ciągłej poprawy bezpieczeństwa pracy. Poziom akceptacji jest decyzją kierownictwa i zależy od możliwości ekonomicznych przedsiębiorstwa oraz posiadanych zasobów. Poziom akceptacji odnosi się do wartości liczbowej [R] będącej wynikiem szacowania ryzyka. Poziomem wyjściowym akceptacji ryzyka, sugerowanym przez metodę Risk Score, jest maksymalny poziom dopuszczalności, czyli R = 70. W miarę wzrostu poziomu bezpieczeństwa pracodawcy mogą kontynuować, w sposób mierzalny, dalsze obniżanie poziomu ryzyka zawodowego w obszarze ryzyka dopuszczalnego (R < 70). 11
OCENA RYZYKA ZAWODOWEGO Kuratorium Oświaty W Poznaniu KARTA OCENY RYZYKA NA STANOWISKU PRACY Dokumenty odniesienia: - Risk Score - Kodeks Pracy - Regulamin pracy - instrukcje Data: 25-05-2010 r. Sporządził: Damian Michalewicz MIDRO Biuro Doradztwa i Usług BHP 60-688- Poznań os. Jana III Sobieskiego 6/72 Ocena ryzyka zawodowego Karta nr 1 Stanowisko: Podstawa opracowania: Karta opracowana została na podstawie analizy wypadków i zdarzeń potencjalnie możliwych. Rodzaj zagrożenia: Upadek na tym samym poziomie [poślizgnięcie się, potknięcie] Miejsce występowania zagrożenia: Miejsce pracy stałej drogi komunikacyjne Źródło energii: Wydarzenie rodzaj, typ: Mechaniczna uderzenie o podłoże, złamanie kończyn, zwichnięcia, stłuczenia. Liczba osób narażonych: 2 Potencjalne straty osób: Absencja Potencjalne straty materialne: 3 tyś zł. do 30 tyś. zł. ( S = 3 ) Częstotliwość prac, ekspozycja na zagrożenie: częsta (codzienna) ( E = 6 ) Prawdopodobieństwo wystąpienia: tylko sporadycznie możliwe ( P = 1 ) Metoda oceny ryzyka: Risk Score Ilościowa ocena ryzyka: R = 18 Kategoria ryzyka: akceptowalne wskazana kontrola 12
Ocena ryzyka zawodowego Karta nr 2 Stanowisko: Podstawa opracowania: karta opracowana została na podstawie analizy wypadków i zdarzeń potencjalnie możliwych. Rodzaj zagrożenia: upadek na niższy poziom Miejsce występowania zagrożenia: W przypadku pracy na drabinie lub podeście Źródło energii: Wydarzenie rodzaj, typ: Mechaniczna uderzenie o podłoże, złamanie kończyn, zwichnięcia, stłuczenia. Liczba osób narażonych: 2 Potencjalne straty osób: ciężkie uszkodzenie ciała Potencjalne straty materialne: 30 tyś zł. do 300 tyś. zł. ( S = 7 ) Częstotliwość prac, ekspozycja na zagrożenie: minimalna ( E = 1 ) Prawdopodobieństwo wystąpienia: możliwe do pomyślenia( P = 0,5 ) Metoda oceny ryzyka: Risk Score Ilościowa ocena ryzyka: R = 3,5 Kategoria ryzyka: akceptowalne wskazana kontrola Ocena ryzyka zawodowego Karta nr 3 Stanowisko: Podstawa opracowania: karta opracowana została na podstawie analizy wypadków i zdarzeń potencjalnie możliwych. Rodzaj zagrożenia: porażenie prądem elektrycznym Miejsce występowania zagrożenia: Miejsce pracy stałej Źródło energii: Wydarzenie rodzaj, typ: Elektryczna Dotknięcie instalacji zasilającej, porażenie w przypadki uszkodzenia izolacji Liczba osób narażonych: 2 Potencjalne straty osób: ciężkie uszkodzenie ciała Potencjalne straty materialne: 30 tyś zł. do 300 tyś. zł. ( S = 7 ) Częstotliwość prac, ekspozycja na zagrożenie: częsta (codzienna) ( E = 6 ) Prawdopodobieństwo wystąpienia: tylko sporadycznie możliwe ( P = 0,2 ) Metoda oceny ryzyka: Risk Score Ilościowa ocena ryzyka: R = 8,4 Kategoria ryzyka: akceptowalne wskazana kontrola 13
Ocena ryzyka zawodowego Karta nr 4 Stanowisko: Podstawa opracowania: karta opracowana została na podstawie analizy wypadków i zdarzeń potencjalnie możliwych. Rodzaj zagrożenia: Skaleczenie Miejsce występowania zagrożenia: Miejsce pracy stałej Źródło energii: Mechaniczna Wydarzenie rodzaj, typ: Zakażenie, ubytek krwi Liczba osób narażonych: 2 Potencjalne straty osób: Absencja Potencjalne straty materialne: 3 tyś zł. do 30 tyś. zł. ( S = 3 ) Częstotliwość prac, ekspozycja na zagrożenie: częsta ( E = 6 ) Prawdopodobieństwo wystąpienia: Mało prawdopodobne ale możliwe ( P = 3) Metoda oceny ryzyka: Risk Score Ilościowa ocena ryzyka: R = 54 Kategoria ryzyka: małe potrzebna kontrola Ocena ryzyka zawodowego Karta nr 5 Stanowisko: Podstawa opracowania: karta opracowana została na podstawie analizy wypadków i zdarzeń potencjalnie możliwych. Rodzaj zagrożenia: Uderzenie o przedmioty ruchome Miejsce występowania zagrożenia: Miejsce pracy stałej Źródło energii: Mechaniczna Wydarzenie rodzaj, typ: złamania kończyn, zwichnięcia, stłuczenia Liczba osób narażonych: 2 Potencjalne straty osób: Absencja Potencjalne straty materialne: 3 tyś zł. do 30 tyś. zł. ( S = 3 ) Częstotliwość prac, ekspozycja na zagrożenie: częsta (codzienna) ( E = 6 ) Prawdopodobieństwo wystąpienia: tylko sporadycznie możliwe ( P = 1) Metoda oceny ryzyka: Risk Score Ilościowa ocena ryzyka: R = 18 Kategoria ryzyka: akceptowalne wskazana kontrola 14
Ocena ryzyka zawodowego Karta nr 6 Stanowisko: Podstawa opracowania: karta opracowana została na podstawie analizy wypadków i zdarzeń potencjalnie możliwych. Rodzaj zagrożenia: Pożar lub wybuch Miejsce występowania zagrożenia: Miejsce pracy stałej Źródło energii: Wydarzenie rodzaj, typ: Termiczna poparzenia ciała, urazy powstałe w wyniku prowadzenia chaotycznej akcji ratunkowej ryzyko utraty życia Liczba osób narażonych: 2 Potencjalne straty osób: kilka ofiara śmiertelnych Potencjalne straty materialne: do mln zł. ( S = 15 ) Częstotliwość prac, ekspozycja na zagrożenie: znikoma ( E = 0,5 ) Prawdopodobieństwo wystąpienia: Praktycznie niemożliwe ( P = 0,2 ) Metoda oceny ryzyka: Risk Score Ilościowa ocena ryzyka: R = 1,5 Kategoria ryzyka: akceptowalne wskazana kontrola Ocena ryzyka zawodowego Karta nr 7 Stanowisko: Podstawa opracowania: karta opracowana została na podstawie analizy wypadków i zdarzeń potencjalnie możliwych. Rodzaj zagrożenia: Urazy układu mięśniowo-szkieletowego Miejsce występowania zagrożenia: Miejsce pracy stałej Źródło energii: Praca w wymuszonej pozycji ciała Wydarzenie rodzaj, typ: Bóle pleców i kręgosłupa. Liczba osób narażonych: 2 Potencjalne straty osób: Absencja Potencjalne straty materialne: 3 tyś zł. do 30 tyś. zł. ( S = 3 ) Częstotliwość prac, ekspozycja na zagrożenie: częsta ( E = 6 ) Prawdopodobieństwo wystąpienia: mało prawdopodobne, możliwe ( P = 3) Metoda oceny ryzyka: Risk Score Ilościowa ocena ryzyka: R = 54 Kategoria ryzyka: małe potrzebna kontrola 15
Ocena ryzyka zawodowego Karta nr 8 Stanowisko: Podstawa opracowania: karta opracowana została na podstawie analizy wypadków i zdarzeń potencjalnie możliwych. Rodzaj zagrożenia: Podrażnienia dróg oddechowych, alergie, zatrucia Miejsce występowania zagrożenia: Pomieszczenia pracy, korytarze, sanitariaty Źródło energii: Substancje chemiczne uczulające i drażniące Wydarzenie rodzaj, typ: Alergie, niedrożność dróg oddechowych, zatrucia, uszkodzenie wzroku. Liczba osób narażonych: 2 Potencjalne straty osób: Absencja Potencjalne straty materialne: 3 tyś zł. do 30 tyś. zł. ( S = 3 ) Częstotliwość prac, ekspozycja na zagrożenie: częsta ( E = 6 ) Prawdopodobieństwo wystąpienia: mało prawdopodobne, możliwe ( P = 3) Metoda oceny ryzyka: Risk Score Ilościowa ocena ryzyka: R = 54 Kategoria ryzyka: małe potrzebna kontrola Ocena ryzyka zawodowego Karta nr 9 Stanowisko: Podstawa opracowania: karta opracowana została na podstawie analizy wypadków i zdarzeń potencjalnie możliwych. Rodzaj zagrożenia: Urazy układu mięśniowo-szkieletowego Miejsce występowania zagrożenia: Miejsce pracy stałej Źródło energii: Wydarzenie rodzaj, typ: Ręczne przemieszczanie ładunków Ładunki ponadnormatywne, niewłaściwa pozycja przy pracy Liczba osób narażonych: 2 Potencjalne straty osób: Absencja Potencjalne straty materialne: 3 tyś zł. do 30 tyś. zł. ( S = 3 ) Częstotliwość prac, ekspozycja na zagrożenie: częsta ( E = 6 ) Prawdopodobieństwo wystąpienia: Tylko sporadycznie możliwe( P = 1) Metoda oceny ryzyka: Risk Score Ilościowa ocena ryzyka: R = 18 Kategoria ryzyka: akceptowalne potrzebna kontrola 16
Ocena ryzyka zawodowego Karta nr 10 Stanowisko: Podstawa opracowania: karta opracowana została na podstawie analizy wypadków i zdarzeń potencjalnie możliwych. Rodzaj zagrożenia: Biologiczne Miejsce występowania zagrożenia: Pomieszczenia pracy, korytarze, śniadalnie, sanitariaty Źródło energii: Wydarzenie rodzaj, typ: Kurz, roztocza, bakterie, alergeny, Alergie, nieżyt górnych dróg oddechowych, choroby skóry, choroby układu pokarmowego Liczba osób narażonych: 2 Potencjalne straty osób: Absencja Potencjalne straty materialne: 3 tyś zł. do 30 tyś. zł. ( S = 3 ) Częstotliwość prac, ekspozycja na zagrożenie: częsta ( E = 6 ) Prawdopodobieństwo wystąpienia: Mało prawdopodobne ale możliwe ( P = 3) Metoda oceny ryzyka: Risk Score Ilościowa ocena ryzyka: R = 54 Kategoria ryzyka: małe potrzebna kontrola Zatwierdził ocenę ujętą w kartach 1-10 Kurator Oświaty w Poznaniu 17
Informacja o ryzyku zawodowym na stanowisku sprzątaczki 1. Istota ryzyka: rodzaj zagrożenia wypadkowe Źródło zagrożenia Porażenie prądem elektrycznym w trakcie obsługi urządzeń na stanowisku pracy skutkujące urazem, ciężkim uszkodzeniem ciała a nawet śmiercią Obciążenie układu mięśniowo-szkieletowego podczas statycznej pracy i wymuszonej pozycji ciała powodujące stany zwyrodnieniowe kręgosłupa Upadki sprzętu lub dokumentacji na pracownika skutkujące urazami ciała w zależności od miejsca uderzenie przez spadający przedmiot. Kontakty ciała z ostrymi przedmiotami np. podczas prac porządkowych, opróżniania koszy, uderzenie o ostre krawędzie sprzętu i mebli biurowych, przecięcie skóry przez papier skutkujące powstaniem siniaków, naruszeniem tkanki skórnej z możliwością infekcji, ubytek krwi Sposoby ochrony przed zagrożeniem Przestrzegać instrukcji obsługi stosowanego urządzenia. Kontrolować wzrokowo sprzęt przed rozpoczęciem pracy. Stosować tylko sprawne gniazda, wtyczki i przewody zasilające urządzenia. Zabrania się samowolnego wykonywania napraw sprzętu. Właściwie organizować czas pracy, poprzez planowanie sposoby wykonywania czynności porządkowych. Stosować sprawny sprzęt. Przyjmować właściwą, ergonomiczną postawę podczas pracy. Stosować nieuszkodzone szafy i stabilne regały. Równomiernie rozmieszczać obciążenie w meblach z zachowaniem właściwości środka ciężkości. W trakcie czynności porządkowych zachować ostrożność. Nie wchodzić na meble i regały, zawsze stosować drabinki lub podesty. Zachować ostrożność podczas opróżniania worków, pojemników z odpadami. Zachować ostrożność podczas prac porządkowych między urządzeniami, w miejscach odkładczych itp. Upadek na skutek potknięcia lub poślizgnięcia podczas przemieszczania się w płaszczyźnie poziomej wewnątrz pomieszczeń jak i na drogach publicznych oraz na schodach skutkujących potłuczeniami, załamaniem kończyn, zwichnięciem stawów a nawet kalectwem. 18 Utrzymywać w suchości posadzki i płytki podłogowe, szczególnie w okresie wzmożonej wilgotności spowodowanej pogodą, mogących stwarzać zagrożenie potknięcia lub poślizgnięcia. Zgłaszać kierownictwu zauważone ubytki na drogach komunikacyjnych wewnątrz budynku (schody, korytarze) oraz na drogach prowadzących do obiektu. Chodniki i wykładziny powinny być mocowane do podłogi w taki sposób, aby uniknąć ich zawinięcia lub sfałdowania. Zapewnić prawidłowe oświetlenie dróg komunikacyjnych. Zachować uwagę podczas przemieszczania się. Zabrania się czyszczenia podłóg, posadzek
Przeciążenie układu mięśniowo-szkieletowego podczas ręcznych prac transportowych, np. przy przesuwaniu, przemieszczaniu ustawionych na hali materiałów skutkujące urazem układu szkieletowo-mięśniowego Czynniki chemiczne stosowane podczas czynności sprzątania i czyszczenia powodujące możliwość zatrucia, powstania nieżytu dróg oddechowych, alergii. Czynniki biologiczne powodujące nieżyty dróg oddechowych, alergie środkami chemicznymi powodujących możliwość poślizgnięcia się. Stosować normy podczas ręcznych prac transportowych. Zachować ostrożność podczas przemieszczania ładunku. Zawsze zachować wyprostowaną pozycję ciała podczas podnoszenia ładunku i trzymać blisko ciała transportowany ładunek. Szczelnie zamykać pojemniki z używanymi w procesie pracy chemikaliami. Zapoznawać się z kartami charakterystyk substancji niebezpiecznych. Myć ręce po stosowaniu środków chemicznych, w szczególności przed jedzeniem. Nie stosować środków chemicznych do czyszczenia rąk itp. Stosować środki chemiczne w dobrze wentylowanych pomieszczeniach Przestrzegać zasad czystości na stanowisku pracy. Stosować przydzielone środki ochrony indywidualnej. Wentylować pomieszczenie pracy. Przestrzegać zasad higieny osobistej. 2. Cechy ryzyka Ogólne ryzyko na stanowisku pracy małe. Konieczne jest podejmowanie działań, które zapewnią, że ryzyko zawodowe pozostanie na tym samym poziomie. 3. Kontakt z zagrożeniem Lekceważenie przepisów i zasad bhp. Nieuzasadniony pośpiech. Niewłaściwe rozmieszczenie stosowanych mebli i urządzeń. Niewłaściwa postawa podczas podnoszenia i przemieszczania przedmiotów. Nieuprawnione naprawianie, manipulowanie w urządzeniach zasilanych prądem elektrycznym. Brak zachowania ostrożności podczas wykonywania pracy. Brak porządku na stanowisku pracy. 4. Skutki ryzyka Wypadkowe: czasowa niezdolność do pracy, czasowe obniżenie sprawności Zdrowotne: możliwość osłabienia sprawności i zdolności akomodacyjnych oczu, możliwość urazów układu szkieletowo-mięśniowego, urazy kończyn, skutki porażenia prądem elektrycznym, stres. 5. Symptomy zagrożenia Nie ustawiać urządzeń jakichkolwiek przedmiotów w sposób przypadkowy, mogących swoim ruchem lub upadkiem stworzyć zagrożenie. 19
Codziennie, przed rozpoczęciem pracy, sprawdzać stan techniczny wyposażenia stanowiska pracy tzw. lustracja miejsca pracy oraz przejść i dojść do stanowiska. Właściwie zorganizować swoje stanowisko pracy, przede wszystkim unikać ciągłej statyczności w pracy oraz konieczności zajmowania niewłaściwych pozycji. Dbać o przewody zasilające prądem elektrycznym stosowane urządzenia oraz unikać stwarzania sytuacji oblania płynami tych urządzeń. Przedmioty podnosić tylko na wyprostowanym kręgosłupie a podczas ich przemieszczania trzymać możliwie blisko ciała. Stosować odpowiednie środki ochrony indywidualnej, w szczególności przy stosowaniu środków chemicznych. Dbać o higieną osobistą. 6. Reagowanie w sytuacji zagrożenia W razie zauważenie niewłaściwej pracy urządzenia zasilanego prądem elektrycznym natychmiast wyłączyć urządzenie oraz odłączyć zasilanie poprzez wyciągnięcie wtyczki z gniazdka. Natychmiast zgłosić przełożonemu zauważoną nieprawidłowość. W sytuacji, gdy zauważona nieprawidłowa praca urządzenia lub powstałe inne zagrożenie (np. zapach gazu, zagrożenie terrorem), w ocenie pracownika, stwarza znaczne zagrożenie należy natychmiast uprzedzić współpracowników i osoby postronne o zagrożeniu. W razie konieczności wskazać kierunek ewakuacji. W razie zagrożenia pożarowego podjąć działania ratownicze, zgłosić przełożonemu i upewnić się, że została zawiadomiona Straż Pożarna. W każdej sytuacji zachować spokój i wykonywać polecenia przełożonych. Informację sporządził; Informację zaakceptował Damian Michalewicz MIDRO Biuro Doradztwa i Usług BHP O ryzyku został poinformowany: Lp Data Stanowisko Nazwisko i imię Podpis pracownika 20