Podstawy programowania 1 Trzy tryby kodów G 2 SINUMERIK SINUMERIK 808D Toczenie, część 3: Programowanie (ISO) Polecenia przesuwu 3 Polecenia pomiarowe 4 Funkcje dodatkowe 5 Podręcznik programowania i obsługi Dotyczy: SINUMERIK 808D Toczenie (wersja oprogramowania: V4.4.2) Grupa docelowa: Końcowi użytkownicy i technicy serwisu 12/2012
Wskazówki prawne Koncepcja wskazówek ostrzeżeń Podręcznik zawiera wskazówki, które należy bezwzględnie przestrzegać dla zachowania bezpieczeństwa oraz w celu uniknięcia szkód materialnych. Wskazówki dot. bezpieczeństwa oznaczono trójkątnym symbolem, ostrzeżenia o możliwości wystąpienia szkód materialnych nie posiadają trójkątnego symbolu ostrzegawczego. W zależności od opisywanego stopnia zagrożenia, wskazówki ostrzegawcze podzielono w następujący sposób. NIEBEZPIECZEŃSTWO oznacza, że nieprzestrzeganie tego typu wskazówek ostrzegawczych grozi śmiercią lub odniesieniem ciężkich obrażeń ciała. OSTRZEŻENIE oznacza, że nieprzestrzeganie tego typu wskazówek ostrzegawczych może grozić śmiercią lub odniesieniem ciężkich obrażeń ciała. OSTROŻNIE oznacza, że nieprzestrzeganie tego typu wskazówek ostrzegawczych może spowodować lekkie obrażenia ciała. UWAGA oznacza, że nieprzestrzeganie tego typu wskazówek ostrzegawczych może spowodować szkody materialne. W wypadku możliwości wystąpienia kilku stopni zagrożenia, wskazówkę ostrzegawczą oznaczono symbolem najwyższego z możliwych stopnia zagrożenia. Wskazówka oznaczona symbolem ostrzegawczym w postaci trójkąta, informująca o istniejącym zagrożeniu dla osób, może być również wykorzystana do ostrzeżenia przed możliwością wystąpienia szkód materialnych. Wykwalifikowany personel Produkt /system przynależny do niniejszej dokumentacji może być obsługiwany wyłącznie przez personel wykwalifikowany do wykonywania danych zadań z uwzględnieniem stosownej dokumentacji, a zwłaszcza zawartych w niej wskazówek dotyczących bezpieczeństwa i ostrzegawczych. Z uwagi na swoje wykształcenie i doświadczenie wykwalifikowany personel potrafi podczas pracy z tymi produktami / systemami rozpoznać ryzyka i unikać możliwych zagrożeń. Zgodne z przeznaczeniem używanie produktów firmy Siemens Przestrzegać następujących wskazówek: OSTRZEŻENIE Produkty firmy Siemens mogą być stosowane wyłącznie w celach, które zostały opisane w katalogu oraz w załączonej dokumentacji technicznej. Polecenie lub zalecenie firmy Siemens jest warunkiem użycia produktów bądź komponentów innych producentów. Warunkiem niezawodnego i bezpiecznego działania tych produktów są prawidłowe transport, przechowywanie, ustawienie, montaż, instalacja, uruchomienie, obsługa i konserwacja. Należy przestrzegać dopuszczalnych warunków otoczenia. Należy przestrzegać wskazówek zawartych w przynależnej dokumentacji. Znaki towarowe Wszystkie produkty oznaczone symbolem są zarejestrowanymi znakami towarowymi firmy Siemens AG. Pozostałe produkty posiadające również ten symbol mogą być znakami towarowymi, których wykorzystywanie przez osoby trzecie dla własnych celów może naruszać prawa autorskie właściciela danego znaku towarowego. Wykluczenie od odpowiedzialności Treść drukowanej dokumentacji została sprawdzona pod kątem zgodności z opisywanym w niej sprzętem i oprogramowaniem. Nie można jednak wykluczyć pewnych rozbieżności i dlatego producent nie jest w stanie zagwarantować całkowitej zgodności. Informacje i dane w niniejszej dokumentacji poddawane są ciągłej kontroli. Poprawki i aktualizacje ukazują się zawsze w kolejnych wydaniach. Siemens AG Industry Sector Postfach 48 48 90026 NÜRNBERG NIEMCY P 08/2013 Prawa do dokonywania zmian technicznych zastrzeżone Copyright Siemens AG 2012. Wszelkie prawa zastrzeżone
Spis treści 1 Podstawy programowania... 5 1.1 Uwagi wstępne... 5 1.1.1 Tryb Siemens... 5 1.1.2 Tryb ISO... 5 1.1.3 Przełączanie trybów... 5 1.1.4 Wyświetlanie kodu G... 6 1.1.5 Maksymalna liczba osi/identyfikatorów osi... 7 1.1.6 Definiowanie systemu A, B lub C kodu G... 7 1.1.7 Programowanie separatora dziesiętnego... 8 1.1.8 Komentarze... 9 1.1.9 Pominięcie bloku... 10 1.2 Warunki posuwu... 10 1.2.1 Szybki przesuw... 10 1.2.2 Posuw po torze (funkcja F)... 11 1.2.3 Posuw liniowy (G98)... 12 1.2.4 Prędkość posuwu obrotowego (G99)... 12 2 Trzy tryby kodów G... 13 2.1 Tryb A toczenia w ISO SINUMERIK... 13 2.2 Tryb B toczenia w ISO SINUMERIK... 15 2.3 Tryb C toczenia w ISO SINUMERIK... 18 3 Polecenia przesuwu... 21 3.1 Polecenia interpolacji... 21 3.1.1 Szybki przesuw (G00)... 21 3.1.2 Interpolacja liniowa (G01)... 23 3.1.3 Interpolacja kołowa (G02, G03)... 25 3.1.4 Programowanie definicji konturu i wstawianie faz i promieni... 28 3.2 Najazd na punkt referencyjny funkcjami G... 29 3.2.1 Najazd na punkt referencyjny punktem pośrednim (G28)... 29 3.2.2 Sprawdzanie punktu referencyjnego (G27)... 31 3.2.3 Najazd na punkt referencyjny z wyborem punktu referencyjnego (G30)... 31 3.3 Korzystanie z funkcji gwintowania... 32 3.3.1 Nacinanie gwintu o stałym skoku (G32)... 32 3.3.2 Łączenie gwintów (G32)... 35 3.3.3 Skrawanie gwintów wielokrotnych (G32)... 36 3.3.4 Skrawanie gwintu o zmiennym skoku (G34)... 38 4 Polecenia pomiarowe... 41 4.1 Układ współrzędnych... 41 4.1.1 Układ współrzędnych maszyny (G53)... 41 4.1.2 Układ współrzędnych przedmiotu (G50)... 42 4.1.3 Zerowanie układu współrzędnych narzędzia (G50.3)... 43 Podręcznik programowania i obsługi, 12/2012 3
Spis treści 4.1.4 Wybieranie układu współrzędnych przedmiotu... 44 4.1.5 Wpisywanie przesunięcia roboczego/przesunięć narzędzia (G10)... 44 4.2 Definiowanie trybów wprowadzania wartości współrzędnych... 46 4.2.1 Programowanie po średnicy i po promieniu osi X... 46 4.2.2 Wprowadzanie danych w calach/jednostkach metrycznych (G20, G21)... 46 4.3 Polecenia sterowane w czasie... 47 4.4 Funkcje przesunięcia narzędzia... 48 4.4.1 Pamięć danych przesunięcia narzędzia... 48 4.4.2 Kompensacja długości narzędzia... 49 4.4.3 Kompensacja promienia ostrza narzędzia (G40, G41/G42)... 50 4.5 Funkcje S, T, M i B... 55 4.5.1 Funkcja wrzeciona (funkcja S )... 55 4.5.2 Stała prędkość skrawania (G96, G97)... 55 4.5.3 Zmiana narzędzia funkcjami T (funkcja T)... 57 4.5.4 Funkcja dodatkowa (funkcja M)... 57 4.5.5 Funkcje M sterowania wrzecionem... 58 4.5.6 Funkcje M wywoływania podprogramów... 59 4.5.7 Wywołanie makropolecenia funkcją M... 59 4.5.8 Funkcje M... 60 5 Funkcje dodatkowe... 63 5.1 Funkcje wsparcia programu... 63 5.1.1 Stałe cykle... 63 5.1.2 Cykle wielokrotnie powtarzalne... 73 5.1.3 Cykl wiercenia (od G80 do G89)... 90 5.2 Wprowadzanie programowalnych danych... 100 5.2.1 Zmienianie wartości przesunięcia narzędzia (G10)... 100 5.2.2 Funkcja M wywoływania podprogramów (M98, M99)... 101 5.3 Ośmiocyfrowy numer programu... 102 5.4 Funkcje pomiaru... 104 5.4.1 Szybkie podnoszenie funkcją G10.6... 104 5.4.2 Usunięcie pomiaru z pozostałą drogą (G31)... 104 5.4.3 Pomiar programem G31, adresami P1-P4... 105 5.4.4 Przerywanie programu podprogramem M96/M97 (ASUP)... 106 5.5 Programy makropoleceń... 109 5.5.1 Różnice w porównaniu z podprogramami... 109 5.5.2 Wywołanie programu makr (G65, G66, G67)... 109 5.6 Funkcje specjalne... 116 5.6.1 G05... 116 5.6.2 Toczenie wielokrawędziowe... 116 5.6.3 Kompresor w trybie ISO... 118 5.6.4 Tryby przełączenia dla DryRun i poziomy pomijania... 119 5.6.5 Przerywanie programu podprogramem M96/M97... 120 Indeks... 123 4 Podręcznik programowania i obsługi, 12/2012
Podstawy programowania 1 1.1 Uwagi wstępne 1.1.1 Tryb Siemens W trybie Siemens poprawne są następujące warunki: Domyślną poleceń G można zdefiniować dla każdego kanału za pośrednictwem danych maszynowych 20150 $MC_GCODE_RESET_VALUES. W trybie Siemens nie można zaprogramować żadnych poleceń językowych ISO. 1.1.2 Tryb ISO W aktywnym trybie ISO poprawne są następujące warunki: Tryb ISO można ustawić w danych maszynowych jako ustawienie domyślne systemu sterowania. Następnie sterowanie uruchamiane jest domyślnie w trybie ISO. Można zaprogramować tylko funkcje G z ISO. Programowanie funkcji G trybu Siemens w trybie ISO nie jest możliwe. Łączenie ISO z językiem Siemens w tym samym bloku sterowania numerycznego nie jest możliwe. Przejście pomiędzy dialektem M ISO i dialektem T ISO poleceniem G nie jest możliwe. Podprogramy zaprogramowane w trybie Siemens mogą być wywoływane. Jeśli mają zostać zastosowane funkcje trybu Siemens, należy najpierw przejść do tego trybu. 1.1.3 Przełączanie trybów SINUMERIK 808D obsługuje następujące dwa tryby języka programowania: Tryb języka Siemens Tryb ISO Należy zauważyć, że zmiana trybu nie wpływa na aktywne narzędzie, przesunięcia narzędzia i przesunięcia przedmiotu. Podręcznik programowania i obsługi, 12/2012 5
Podstawy programowania 1.1 Uwagi wstępne Procedura 1. Wybrać pożądany obszar roboczy i wyświetlić jego okno główne. + 2. Nacisnąć ten przycisk programowy na pionowym pasku przycisków programowych. System sterowania inicjuje automatycznie przejście z trybu Siemens do trybu ISO. Po zmianie w lewym górnym rogu okna pojawia się komunikat ISO. Nacisnąć ponownie ten sam przycisk programowy, by powrócić z trybu ISO do trybu Siemens. 1.1.4 Wyświetlanie kodu G Kod G jest wyświetlany w tym samym języku (Siemens lub ISO), co odpowiedni aktualny blok. Jeśli wyświetlanie bloków zostało wyłączone poleceniem DISPLOF, kody G są nadal wyświetlane w języku, w którym wyświetlany jest aktywny blok. Przykład Funkcje G trybu ISO są wykorzystywane do wywoływania standardowych cykli Siemens. W tym celu na początku odpowiedniego cyklu programowane jest polecenie DISPLOF. Dzięki temu funkcje G zaprogramowane w języku ISO są nadal wyświetlane. PROC CYCLE328 SAVE DISPLOF N10...... N99 RET 6 Podręcznik programowania i obsługi, 12/2012
Podstawy programowania 1.1 Uwagi wstępne Procedura Cykle stałe Siemens są wywoływane za pośrednictwem programów głównych. Tryb Siemens jest wybierany automatycznie poprzez wywołanie cyklu stałego. Przy ustawieniu DISPLOF wyświetlanie bloku zostaje zamrożone w chwili wywołania cyklu. Wyświetlanie kodu G jest kontynuowane w trybie ISO. Kody G zmienione w cyklu stałym są przywracane do pierwotnego stanu po zakończeniu cyklu atrybutem SAVE. 1.1.5 Maksymalna liczba osi/identyfikatorów osi W trybie ISO można zaprogramować maksymalnie 9 osi. Identyfikatory pierwszych trzech osi oznaczane są literami X, Y i Z. Wszystkie pozostałe osie można zidentyfikować literami A, B, C, U, V i W. 1.1.6 Definiowanie systemu A, B lub C kodu G W trybie T ISO rozróżniane są systemy A, B i C kodu G. Domyślnie aktywny jest system A kodu G. System A, B lub C kodu G jest wybierany w danych maszynowych MD10881 $MN_MM_EXTERN_GCODE_SYSTEM następująco: $MN_MM_EXTERN_GCODE_SYSTEM = 0: System B kodu G $MN_MM_EXTERN_GCODE_SYSTEM = 1: System A kodu G $MN_MM_EXTERN_GCODE_SYSTEM = 2: System C kodu G System A kodu G Jeśli aktywny jest system A kodu G, G91 jest niedostępny. W tym przypadku przesuwu osi ze znakami adresowymi U, V i W programowany jest dla osi X, Y i Z. Znaki adresowe U, V i W są w tym przypadku niedostępne jako identyfikatory osi, w rezultacie czego maksymalna liczba osi zmniejsza się do 6. Adres H jest wykorzystywany do programowania ruchów przyrostowych osi C w systemie A kodu G. By cykl stały pracował w prawidłowym systemie kodu G, odpowiedni system musi zostać wpisany do zmiennej GUD _ZSFI[39]. Wskazówka O ile nie wskazano inaczej, system A kodu G został wyłączony w niniejszej dokumentacji. Podręcznik programowania i obsługi, 12/2012 7
Podstawy programowania 1.1 Uwagi wstępne 1.1.7 Programowanie separatora dziesiętnego W trybie ISO występują dwa zapisy służące do oceny zaprogramowanych wartości nie posiadających separatora dziesiętnego: Zapis kalkulatora kieszonkowego Wartości nie posiadające separatora dziesiętnego interpretowane są jako milimetry, cale lub stopnie. Standardowy zapis Wartości nie posiadające separatora dziesiętnego są mnożone przez współczynnik konwersji. Ustawienie to jest wprowadzane za pośrednictwem MD10884 EXTERN_FLOATINGPOINT_PROG. Występują dwa różne współczynniki konwersji, IS-B i IS-C. Ta ocena dotyczy adresów X Y Z U V W A B C I J K Q R i F. Ustawienie to wprowadzane jest za pośrednictwem MD10886 EXTERN_INCREMENT_SYSTEM. Przykład: Oś liniowa w mm: X 100,5 Odpowiada wartości z separatorem dziesiętnym: 100,5 mm X 1000 Zapis kalkulatora kieszonkowego: 1000 mm Standardowy zapis: IS-B: 1000 * 0,001= 1 mm IS-C: 1000 * 0,0001 = 0,1 mm Obrót w ISO Tabela 1-1 Różne współczynniki konwersji dla IS-B i IS-C. Adres Jednostka IS-B IS-C Oś liniowa mm cale 0,001 0,0001 0,0001 0,00001 Oś obrotowa Stopnie 0,001 0,0001 Posuw F G94 (mm/cale na minutę) mm cale 1 0,01 1 0,01 Posuw F G95 (mm/cale na obrót) $MC_EXTERN_FUNCTION_MASK Bit8 = 0 mm cale 0,01 0,0001 0,01 0,0001 8 Podręcznik programowania i obsługi, 12/2012
Podstawy programowania 1.1 Uwagi wstępne Adres Jednostka IS-B IS-C Bit8 = 1 mm cale 0,0001 0,000001 0,0001 0,000001 Skok gwintu F mm cale 0,0001 0,000001 0,0001 0,000001 Faza C mm cale 0,001 0,001 0,0001 0,0001 Promień R, G10 toolcorr mm cale 0,001 0,001 0,0001 0,0001 Parametr IPO I, J, K mm cale 0,001 0,001 0,0001 0,0001 G04 X lub U 0,001 0,001 Definicja konturu kąta A 0,001 0,001 Cykl gwintowania G76, G92 $MC_EXTERN_FUNCTION_MASK Bit8 = 0 F jako posuw taki jak G94, G95 Bit8 = 1 F jako skok gwintu Cykl gwintowania G84, G88 $MC_EXTERN_FUNCTION_MASK Bit9 = 0 G95 F mm cale 0,01 0,0001 0,01 0,0001 Bit8 = 1 G95 F mm cale 0,0001 0,000001 0,0001 0,000001 1.1.8 Komentarze W trybie ISO nawiasy interpretowane są jako oznaczenia komentarzy. W trybie Siemens za oznaczenia komentarzy uznawany jest średnik ( ; ). Dla uproszczenia, średnik interpretowany jest jako komentarz również w trybie ISO. Jeśli znak początku komentarza '(' zostanie użyty ponownie wewnątrz komentarza, komentarz zakończy się po zamknięciu wszystkich otwartych nawiasów. Przykład: N5 (komentarz) X100 Y100 N10 (komentarz(komentarz)) X100 Y100 N15 (komentarz(komentarz) X100) Y100 X100 Y100 jest wykonywane w bloku N5 i N10, lecz tylko Y100 w bloku N15, ponieważ pierwszy nawias jest zamknięty dopiero po X100. Cały tekst aż do tego miejsca jest interpretowany jako komentarz. Podręcznik programowania i obsługi, 12/2012 9
Podstawy programowania 1.2 Warunki posuwu 1.1.9 Pominięcie bloku Znak pominięcia lub usunięcia bloków / można zastosować w dowolnym dogodnym miejscu w bloku, tj. nawet w jego środku. Jeżeli zaprogramowany poziom pominięcia bloku jest aktywny z datą kompilacji, blok nie jest kompilowany od tego miejsca do punktu zakończenia bloku. Aktywny poziom pominięcia bloku pełni funkcję zakończenia bloku. Przykład: N5 G00 X100. /3 YY100 --> Alarm 12080 Błąd składni N5 G00 X100. /3 YY100 --> brak alarmu, jeśli poziom 3 pominięcia bloku jest aktywny Znaki pominięcia bloku zawarte w komentarzu nie są interpretowane jako takie. Przykład: N5 G00 X100. ( /3 Part1 ) Y100 ;oś Y jest przesuwana nawet jeśli aktywny jest poziom 3 pominięcia bloku Mogą być aktywne poziomy pominięcia bloku od /1 do /9. Wartości pominięcia bloku <1 i >9 wywołują alarm 14060 Poziom pominięcia niedopuszczalny dla różnicowego pominięcia bloku. Funkcja ta odwzorowywana jest na istniejące poziomy pomijania Siemens. Inaczej niż w przypadku oryginału w ISO, / i /1 są odrębnymi poziomami pominięcia, które wymagają również odrębnego aktywowania. Wskazówka 0 w /0 można pominąć. 1.2 Warunki posuwu Poniższy punkt zawiera opis funkcji posuwu definiującej prędkość posuwu noża (droga pokonywana w czasie jednej minuty lub jednego obrotu). 1.2.1 Szybki przesuw Szybki przesuw wykorzystywany jest do ustawiania (G00), a także do ręcznego przesuwania szybkim przesuwem (JOG). W szybkim przesuwaniu każda oś jest przemieszczana z prędkością szybkiego przesuwu ustawionego dla poszczególnych osi. Prędkość szybkiego przesuwu poszczególnych osi zdefiniowana jest przez producenta maszyny i określona w danych maszynowych. Ponieważ osie przesuwają się niezależnie od siebie, każda z osi dociera do celu w różnym czasie. Z tego powodu wynikowa ścieżka narzędzia nie jest linią prostą. 10 Podręcznik programowania i obsługi, 12/2012
Podstawy programowania 1.2 Warunki posuwu 1.2.2 Posuw po torze (funkcja F) Wskazówka O ile nie wskazano inaczej, jednostką prędkości posuwu noża przyjętą w niniejszym dokumencie są mm/min. Posuw, z którym narzędzie powinno być przemieszczane w przypadku interpolacji liniowej (G01) lub interpolacji kołowej (G02, G03) programowany jest znakiem adresowym F. Po następnym znaku adresowym F definiowany jest posuw noża wyrażony w mm/min. Dopuszczalny zakres wartości F podano w dokumentacji producenta maszyny. Posuw może być ograniczony w kierunku górnym przez serwomechanizm i przez mechanikę. Maksymalny posuw jest ustawiany za pośrednictwem danych maszynowych i zapobiega przekroczeniu zdefiniowanej tu wartości. Tor jest generalnie składany z poszczególnych składników prędkości wszystkich osi geometrii uczestniczących w ruchu i odnosi się do punktu środkowego (patrz: dwie ilustracje poniżej). Rysunek 1-1 Interpolacja liniowa z 2 osiami Podręcznik programowania i obsługi, 12/2012 11
Podstawy programowania 1.2 Warunki posuwu Rysunek 1-2 Interpolacja kołowa z 2 osiami Wskazówka Jeśli F0 jest zaprogramowane, a w bloku nie jest aktywowana funkcja Stałe prędkości posuwu, wówczas wyzwalany jest alarm 14800 Kanał %1 Nastawa %2 zaprogramowana prędkość po torze jest mniejsza od zera lub równa zeru. 1.2.3 Posuw liniowy (G98) Po wskazaniu G98 wykonywany jest posuw wpisany po znaku adresowym F jest wyrażony w mm/min, calach/min lub stopniach/min. 1.2.4 Prędkość posuwu obrotowego (G99) Po wprowadzeniu G99 wykonywany jest posuw związany z wrzecionem głównym, wyrażony w mm/obrót lub calach/obrót. Wskazówka Wszystkie z poleceń są modalne. Jeśli polecenie posuwu G zostanie przełączone pomiędzy G98 i G99, posuw po torze musi zostać przeprogramowany. Posuw można również wyrazić w stopniach/obrót do obróbki skrawaniem z osią obrotową. 12 Podręcznik programowania i obsługi, 12/2012
Trzy tryby kodów G 2 2.1 Tryb A toczenia w ISO SINUMERIK Tabela 2-1 Tryb A toczenia w dialekcie ISO SINUMERIK Nazwa Indeks Opis Format 01. Grupa G (modalna) G0 1 Szybki przesuw G00 X... Y... Z... ; G1 2 Ruch liniowy G01 X... Z... F... ; G2 3 Okrąg/spirala w prawo G02(G03) X(U)... Z(W)... I... K... G3 4 Okrąg/spirala w lewo (R...) F... ; G32 5 Nacinanie gwintu o stałym skoku G32 X (U)... Z (W)... F... ; G90 6 Cykl toczenia wzdłużnego G.. X... Z... F... G92 7 Cykl gwintowania G... X... Z... F... Q... ; G94 8 Cykl nacinania promieniowego G... X... Z... F... ; G34 9 Nacinanie gwintu o zmiennym skoku G34 X (U)... Z (W)... F... K... ; 02. Grupa G (modalna) G96 1 Stała prędkość skrawania aktywna G96 S... G97 2 Stała prędkość nacinania nieaktywna G97 S... 04. Grupa G (modalna) G68 1 Podwójna prowadnica/głowica aktywna G69 2 Podwójna prowadnica/głowica nieaktywna 06. Grupa G (modalna) G20 1 Calowy system wprowadzania G21 2 Metryczny system wprowadzania 07. Grupa G (modalna) G40 1 Usunięcie zaznaczenia kompensacji promienia noża G41 2 Kompensacja konturu z lewej strony G42 3 Przesunięcie konturu z prawej strony 08. Grupa G (modalna) 10. Grupa G (modalna) G80 1 Cykl wiercenia nieaktywny G80; G83 2 Wiercenie głębokich otworów na powierzchni czołowej G83 X(U)... C(H)... Z(W)... R... Q... P... F... M... ; G84 3 Gwintowanie powierzchni czołowej G84 X(U)... C(H)... Z(W)... R... P... F... M... K... ; G85 4 Cykl wiercenia na powierzchni czołowej G85 X(U)... C(H)... Z(W)... R... P... F... K... M... ; G87 5 Wiercenie głębokich otworów na powierzchni bocznej G87 Z(W)... C(H)... X(U)... R... Q... P... F... M... ; Podręcznik programowania i obsługi, 12/2012 13
Trzy tryby kodów G 2.1 Tryb A toczenia w ISO SINUMERIK Nazwa Indeks Opis Format G88 6 Gwintowanie na powierzchni bocznej G88 Z(W)... C(H)... X(U)... R... P... F... M... K... ; G89 7 Wiercenie boczne G89 Z(W)... C(H)... X(U)... R... P... F... K... M... ; 12. Grupa G (modalna) G66 1 Wywołanie modułu makropoleceń G66 P... L... <Parametry>; G67 2 Usunięcie wywołania modułu makropoleceń G67 P... L... <Parametry>; 14. Grupa G (modalna) G54 1 Wybór przesunięcia roboczego G55 2 Wybór przesunięcia roboczego G56 3 Wybór przesunięcia roboczego G57 4 Wybór przesunięcia roboczego G58 5 Wybór przesunięcia roboczego G59 6 Wybór przesunięcia roboczego 16. Grupa G (modalna) G17 1 Płaszczyzna XY G18 2 Płaszczyzna ZX G19 3 Płaszczyzna YZ 18. Grupa G (niemodalna) G4 1 Czas przerwy w [s] lub obrotach wrzeciona G04 X...; lub G04 P...; G10 2 Wpisanie przesunięcia roboczego/przesunięcia narzędzia G10 L2 Pp X... Z... ; G28 3 1. Najazd na punkt referencyjny G28 X... Z... ; G30 4 2./3./4. Najazd na punkt referencyjny G30 Pn X... Z... ; G31 5 Usunięcie pomiaru z pozostałą drogą G31 X... Y... Z... F_; G52 6 Programowalne przesunięcie robocze G65 7 Wywołanie makropolecenia G65 P_ L_ ; G70 8 Cykl obróbki wykańczającej G70 P... Q... ; G71 9 Cykl usuwania naddatku, oś wzdłużna G71 U... R... ; G72 10 Cykl usunięcia naddatku, oś poprzeczna G72 W... R... ; G73 11 Zamknięty cykl skrawania G73 U... W... R... ; G74 12 Cykle pogłębiania wielokrotnie powtarzalne w osi wzdłużnej G74 R... ; G75 13 Cykle pogłębiania wielokrotnie powtarzalne w osi poprzecznej G75 R... ; lub G75 X(U)... Z(W)... P... Q... R... F... ; G76 14 Cykl nacinania wielu gwintów G76 P... (m, r, a) Q... R... ; G50 15 Ustawienie wartości rzeczywistej G92 (G50) X... Z... ; G27 16 Kontrola bazowania (w rozwoju) G27 X... Z... ; G53 17 Najazd na pozycję w układzie współrzędnych G53 X... Z... ; maszyny G10.6 19 Szybkie podnoszenie aktywne/nieaktywne G5 20 Cykle skrawania z dużą prędkością G05 Pxxxxx Lxxx ; G30.1 21 Najazd na punkt referencyjny - 14 Podręcznik programowania i obsługi, 12/2012
Trzy tryby kodów G 2.2 Tryb B toczenia w ISO SINUMERIK Nazwa Indeks Opis Format G5.1 22 Cykle skrawania z dużą prędkością -> Wywołanie CYCLE305 - G50.3 23 Usunięcie rzeczywistej wartości, wyzerowanie WCS G60 24 Pozycjonowanie kierowane 20. Grupa G (modalna) G50.2 1 Toczenie wielokrawędziowe nieaktywne G51.2 2 Toczenie wielokrawędziowe aktywne G51.2 P...Q...; 31. Grupa G (modalna) G290 1 Wybór trybu Siemens - G291 2 Wybór trybu ISO - 2.2 Tryb B toczenia w ISO SINUMERIK Tabela 2-2 Tryb B toczenia w dialekcie ISO SINUMERIK Nazwa Indeks Opis Format 01. Grupa G (modalna) G0 1 Szybki przesuw G00 X... Y... Z... ; G1 2 Ruch liniowy G01 X... Z... F... ; G2 3 Okrąg/spirala w prawo G02(G03) X(U)... Z(W)... I... K... G3 4 Okrąg/spirala w lewo (R...) F... ; G33 5 Nacinanie gwintu o stałym skoku G33 X (U)... Z (W)... F... ; G77 6 Cykl toczenia wzdłużnego G.. X... Z... F... G78 7 Cykl gwintowania G... X... Z... F... Q... ; G79 8 Cykl toczenia powierzchni czołowej G... X... Z... F... ; G34 9 Nacinanie gwintu o zmiennym skoku G34 X (U)... Z (W)... F... K... ; 02. Grupa G (modalna) G96 1 Stała prędkość skrawania aktywna G96 S... G97 2 Stała prędkość nacinania nieaktywna G97 S... 03. Grupa G (modalna) G90 1 Programowanie bezwzględne G91 2 Programowanie przyrostowe 04. Grupa G (modalna) G68 1 Podwójna prowadnica/głowica aktywna G69 2 Podwójna prowadnica/głowica nieaktywna 05. Grupa G (modalna) G94 1 Prędkość posuwu liniowego w [mm/min, calach/min] G95 2 Prędkość posuwu obrotowego w [mm/obrót, calach/obrót] 06. Grupa G (modalna) Podręcznik programowania i obsługi, 12/2012 15
Trzy tryby kodów G 2.2 Tryb B toczenia w ISO SINUMERIK Nazwa Indeks Opis Format G20 1 Calowy system wprowadzania G21 2 Metryczny system wprowadzania 07. Grupa G (modalna) G40 1 Usunięcie zaznaczenia kompensacji promienia noża G41 2 Kompensacja konturu z lewej strony G42 3 Przesunięcie konturu z prawej strony 08. Grupa G (modalna) 10. Grupa G (modalna) G80 1 Cykl wiercenia nieaktywny G80; G83 2 Wiercenie głębokich otworów na powierzchni czołowej G83 X(U)... C(H)... Z(W)... R... Q... P... F... M... ; G84 3 Gwintowanie powierzchni czołowej G84 X(U)... C(H)... Z(W)... R... P... F... M... K... ; G85 4 Cykl wiercenia na powierzchni czołowej G85 X(U)... C(H)... Z(W)... R... P... F... K... M... ; G87 5 Wiercenie głębokich otworów na powierzchni bocznej G87 Z(W)... C(H)... X(U)... R... Q... P... F... M... ; G88 6 Gwintowanie na powierzchni bocznej G88 Z(W)... C(H)... X(U)... R... P... F... M... K... ; G89 7 Wiercenie boczne G89 Z(W)... C(H)... X(U)... R... P... F... K... M... ; 11. Grupa G (modalna) G98 1 Powrót do punktu początkowego w cyklach wiercenia G99 2 Powrót do punktu R w cyklach wiercenia 12. Grupa G (modalna) G66 1 Wywołanie modułu makropoleceń G66 P... L... <Parametry>; G67 2 Usunięcie wywołania modułu makropoleceń G67 P... L... <Parametry>; 14. Grupa G (modalna) G54 1 Wybór przesunięcia roboczego G55 2 Wybór przesunięcia roboczego G56 3 Wybór przesunięcia roboczego G57 4 Wybór przesunięcia roboczego G58 5 Wybór przesunięcia roboczego G59 6 Wybór przesunięcia roboczego 16. Grupa G (modalna) G17 1 Płaszczyzna XY G18 2 Płaszczyzna ZX G19 3 Płaszczyzna YZ 18. Grupa G (niemodalna) G4 1 Czas przerwy w [s] lub obrotach wrzeciona G04 X...; lub G04 P...; G10 2 Wpisanie przesunięcia roboczego/przesunięcia narzędzia G10 L2 Pp X... Z... ; 16 Podręcznik programowania i obsługi, 12/2012
Trzy tryby kodów G 2.2 Tryb B toczenia w ISO SINUMERIK Nazwa Indeks Opis Format G28 3 1. Najazd na punkt referencyjny G28 X... Z... ; G30 4 2./3./4. Najazd na punkt referencyjny G30 Pn X... Z... ; G31 5 Usunięcie pomiaru z pozostałą drogą G31 X... Y... Z... F_; G52 6 Programowalne przesunięcie robocze G65 7 Wywołanie makropolecenia G65 P_ L_ ; G70 8 Cykl obróbki wykańczającej G70 P... Q... ; G71 9 Cykl usuwania naddatku, oś wzdłużna G71 U... R... ; G72 10 Cykl usunięcia naddatku, oś poprzeczna G72 W... R... ; G73 11 Zamknięty cykl skrawania G73 U... W... R... ; G74 12 Cykle pogłębiania wielokrotnie powtarzalne w osi wzdłużnej G74 R... ; G75 13 Cykle pogłębiania wielokrotnie powtarzalne w osi poprzecznej G75 R... ; lub G75 X(U)... Z(W)... P... Q... R... F... ; G76 14 Cykl nacinania wielu gwintów G76 P... (m, r, a) Q... R... ; G92 15 Ustawienie wartości rzeczywistej G92 (G50) X... Z... ; G27 16 Kontrola bazowania (w rozwoju) G27 X... Z... ; G53 17 Najazd na pozycję w układzie współrzędnych (G90) G53 X... Z... ; maszyny G10.6 18 Szybkie podnoszenie aktywne/nieaktywne G5 19 Cykle skrawania z dużą prędkością G05 Pxxxxx Lxxx ; G30.1 20 Najazd na punkt referencyjny G5.1 21 Cykle skrawania z dużą prędkością -> Wywołanie CYCLE305 G92.1 22 Usunięcie rzeczywistej wartości, wyzerowanie WCS G60 23 Pozycjonowanie kierowane 20. Grupa G (modalna) G50.2 1 Toczenie wielokrawędziowe nieaktywne G51.2 2 Toczenie wielokrawędziowe aktywne G51.2 P...Q...; 31. Grupa G (modalna) G290 1 Wybór trybu Siemens G291 2 Wybór trybu ISO Podręcznik programowania i obsługi, 12/2012 17
Trzy tryby kodów G 2.3 Tryb C toczenia w ISO SINUMERIK 2.3 Tryb C toczenia w ISO SINUMERIK Tabela 2-3 Tryb C toczenia w ISO SINUMERIK Nazwa Indeks Opis Format 01. Grupa G (modalna) G0 1 Szybki przesuw G00 X... Y... Z... ; G1 2 Ruch liniowy G01 X... Z... F... ; G2 3 Okrąg/spirala w prawo G02(G03) X(U)... Z(W)... I... K... G3 4 Okrąg/spirala w lewo (R...) F... ; G33 5 Nacinanie gwintu o stałym skoku G33 X (U)... Z (W)... F... ; G20 6 Cykl toczenia wzdłużnego G... X... Z... R... F... ; G21 7 Cykl gwintowania G... X... Z... F... Q... ; G24 8 Cykl toczenia powierzchni czołowej G... X... Z... F... ; G34 9 Nacinanie gwintu o zmiennym skoku G34 X (U)... Z (W)... F... K... ; 02. Grupa G (modalna) G96 1 Stała prędkość skrawania aktywna G96 S... G97 2 Stała prędkość nacinania nieaktywna G97 S... 03. Grupa G (modalna) G90 1 Programowanie bezwzględne G91 2 Programowanie przyrostowe 04. Grupa G (modalna) G68 1 Podwójna prowadnica/głowica aktywna G69 2 Podwójna prowadnica/głowica nieaktywna 05. Grupa G (modalna) G94 1 Prędkość posuwu liniowego w [mm/min, calach/min] G95 2 Prędkość posuwu obrotowego w [mm/obrót, calach/obrót] 06. Grupa G (modalna) G70 1 Calowy system wprowadzania G70 P... Q... ; G71 2 Metryczny system wprowadzania G71 U... R... ; 07. Grupa G (modalna) G40 1 Usunięcie zaznaczenia kompensacji promienia noża G41 2 Kompensacja konturu z lewej strony G42 3 Przesunięcie konturu z prawej strony 08. Grupa G (modalna) 10. Grupa G (modalna) G80 1 Cykl wiercenia nieaktywny G80; G83 2 Wiercenie głębokich otworów na powierzchni czołowej G83 X(U)... C(H)... Z(W)... R... Q... P... F... M... ; 18 Podręcznik programowania i obsługi, 12/2012
Trzy tryby kodów G 2.3 Tryb C toczenia w ISO SINUMERIK Nazwa Indeks Opis Format G84 3 Gwintowanie powierzchni czołowej G84 X(U)... C(H)... Z(W)... R... P... F... M... K... ; G85 4 Cykl wiercenia na powierzchni czołowej G85 X(U)... C(H)... Z(W)... R... P... F... K... M... ; G87 5 Wiercenie głębokich otworów na powierzchni bocznej G87 Z(W)... C(H)... X(U)... R... Q... P... F... M... ; G88 6 Gwintowanie na powierzchni bocznej G88 Z(W)... C(H)... X(U)... R... P... F... M... K... ; G89 7 Wiercenie boczne G89 Z(W)... C(H)... X(U)... R... P... F... K... M... ; 11. Grupa G (modalna) G98 1 Powrót do punktu początkowego w cyklach wiercenia G99 2 Powrót do punktu R w cyklach wiercenia 12. Grupa G (modalna) G66 1 Wywołanie modułu makropoleceń G66 P... L... <Parametry>; G67 2 Usunięcie wywołania modułu makropoleceń G67 P... L... <Parametry>; 14. Grupa G (modalna) G54 1 Wybór przesunięcia roboczego G55 2 Wybór przesunięcia roboczego G56 3 Wybór przesunięcia roboczego G57 4 Wybór przesunięcia roboczego G58 5 Wybór przesunięcia roboczego G59 6 Wybór przesunięcia roboczego 16. Grupa G (modalna) G17 1 Płaszczyzna XY G18 2 Płaszczyzna ZX G19 3 Płaszczyzna YZ 18. Grupa G (niemodalna) G4 1 Czas przerwy w [s] lub obrotach wrzeciona G04 X...; lub G04 P...; G10 2 Wpisanie przesunięcia G10 L2 Pp X... Z... ; roboczego/przesunięcia narzędzia G28 3 1. Najazd na punkt referencyjny G28 X... Z... ; G30 4 2./3./4. Najazd na punkt referencyjny G30 Pn X... Z... ; G31 5 Usunięcie pomiaru z pozostałą drogą G31 X... Y... Z... F_; G52 6 Programowalne przesunięcie robocze G65 7 Wywołanie makropolecenia G65 P_ L_ ; G72 8 Cykl obróbki wykańczającej G72 P... Q... ; G73 9 Cykl usuwania naddatku, oś wzdłużna G73 U... R... ; G74 10 Cykl usunięcia naddatku, oś poprzeczna G74 W... R... ; G75 11 Powtórzenie konturu G75 U... W... R... ; G76 12 Cykle pogłębiania wielokrotnie powtarzalne w osi wzdłużnej G76 R... Podręcznik programowania i obsługi, 12/2012 19
Trzy tryby kodów G 2.3 Tryb C toczenia w ISO SINUMERIK Nazwa Indeks Opis Format G77 13 Cykle pogłębiania wielokrotnie powtarzalne w osi poprzecznej G77 R... ; lub G77 X(U)... Z(W)... P... Q... R... F... ; G78 14 Cykl nacinania wielu gwintów G78 P... (m, r, a) Q... R... ; G92 15 Ustawienie wartości rzeczywistej G92 (G50) X... Z... ; G27 16 Kontrola bazowania (w rozwoju) G27 X... Z... ; G53 17 Najazd na pozycję w układzie współrzędnych (G90) G53 X... Z... ; maszyny G10.6 18 Szybkie podnoszenie aktywne/nieaktywne G5 19 Cykle skrawania z dużą prędkością G05 Pxxxxx Lxxx ; G30.1 20 Najazd na punkt referencyjny G5.1 21 Cykle skrawania z dużą prędkością -> Wywołanie CYCLE305 G92.1 22 Usunięcie rzeczywistej wartości, wyzerowanie WCS G60 23 Pozycjonowanie kierowane 20. Grupa G (modalna) G50.2 1 Toczenie wielokrawędziowe nieaktywne G51.2 2 Toczenie wielokrawędziowe aktywne G51.2 P...Q...; 31. Grupa G (modalna) G290 1 Wybór trybu Siemens G291 2 Wybór trybu ISO 20 Podręcznik programowania i obsługi, 12/2012
Polecenia przesuwu 3 3.1 Polecenia interpolacji Kolejny punkt zawiera opis poleceń pozycjonowania i interpolacji, przy pomocy których monitorowany jest tor narzędzia podążający za zaprogramowanym konturem, takim jak linia prosta lub łuk kołowy. 3.1.1 Szybki przesuw (G00) Szybkie ruchy przejazdowe umożliwiają szybkie ustawienie narzędzia, wykonanie ruchu wokół przedmiotu lub najazd na punkt wymiany narzędzia. Do pozycjonowania służą następujące funkcje G (patrz: tabela poniżej): Tabela 3-1 Funkcje G pozycjonowania Funkcja G Funkcja Grupa G G00 Szybki przesuw 01 G01 Ruch liniowy 01 G02 Okrąg/spirala w prawo 01 G03 Okrąg/spirala w lewo 01 Pozycjonowanie poleceniem (G00) Format G00 X... Y... Z... ; G00 z interpolacją liniową Ruch narzędzia zaprogramowany poleceniem G00 zachodzi z największą dopuszczalną prędkością (szybki przesuw). Prędkość szybkiego przesuwu definiowana jest w danych maszynowych odrębnie dla każdej osi. Jeśli szybki przesuw zachodzi jednocześnie na kilku osiach, prędkość szybkiego przesuwu w przypadku interpolacji liniowej wyznaczana jest przez oś, co wymaga większości czasu dla tego odcinka toru. Podręcznik programowania i obsługi, 12/2012 21
Polecenia przesuwu 3.1 Polecenia interpolacji G00 bez interpolacji liniowej Osie nie zaprogramowane w bloku G00 nie są pokonywane przesuwem. Poszczególne osie przesuwane są podczas pozycjonowania z prędkością szybkiego przesuwu zdefiniowanego dla każdej osi niezależnie. Dokładne prędkości maszyny podano w dokumentacji producenta maszyny. Rysunek 3-1 Szybki przesuw w 2 osiach interpolacyjnych Wskazówka Ponieważ osie przesuwają się niezależnie od siebie podczas pozycjonowania G00 (nie interpolują), każda z osi dociera do celu w różnym czasie. Z tego powodu należy postępować ze szczególną ostrożnością podczas pozycjonowania więcej niż jednej osi, by nie dopuścić do kolizji narzędzia z przedmiotem lub urządzeniem. 22 Podręcznik programowania i obsługi, 12/2012
Polecenia przesuwu 3.1 Polecenia interpolacji Rysunek 3-2 Przykład programowania Interpolacja liniowa (G00) Interpolacja liniowa poleceniem G00 ustawiana jest poprzez ustawienie danych maszynowych 20732 $MC_EXTERN_GO_LINEAR_MODE. Z tego powodu wszystkie zaprogramowane osie przesuwają się szybkim przesuwem z interpolacją liniową i docierają do położeń docelowych jednocześnie. 3.1.2 Interpolacja liniowa (G01) Przy G01 narzędzie przemieszcza się na liniach osiowo równoległych, nachylonych lub prostych rozmieszczonych arbitralnie w przestrzeni. Interpolacja liniowa umożliwia obróbkę powierzchni trójwymiarowych, rowków itp. Format G01 X... Z... F... ; W przypadku G01 interpolacja liniowa wykonywana jest wraz z posuwem po torze. Osie nie zaprogramowane w bloku G01 nie są również przemieszczane. Interpolacja liniowa programowana jest w sposób pokazany na powyższym przykładzie. Posuw F dla osi trajektorii Prędkość posuwu jest określona pod adresem F. W zależności od ustawienia domyślnego w danych maszynowych, jednostkami miary wskazywanymi w poleceniach G (G93, G98, G99) są milimetry lub cale. Podręcznik programowania i obsługi, 12/2012 23
Polecenia przesuwu 3.1 Polecenia interpolacji W jednym bloku sterowania numerycznego można zaprogramować jedną wartość F. Jednostka prędkości posuwu jest definiowana za pośrednictwem jednego z wspomnianych poleceń G. Posuw F działa tylko dla osi trajektorii i pozostaje aktywny do chwili zaprogramowania nowej wartości posuwu. Zastosowanie separatorów po adresie F jest dozwolone. Wskazówka Jeśli blok lub wcześniejszy blok nie zawiera posuwu Fxx zaprogramowanego poleceniem G01, po wykonaniu bloku G01 wyzwalany jest alarm. Punkt końcowy można zdefiniować jako bezwzględny lub przyrostowy. Szczegółowe informacje zawiera punkt Wymiarowanie bezwzględne/przyrostowe. Rysunek 3-3 Interpolacja liniowa Rysunek 3-4 Przykład programowania 24 Podręcznik programowania i obsługi, 12/2012
Polecenia przesuwu 3.1 Polecenia interpolacji 3.1.3 Interpolacja kołowa (G02, G03) Format Polecenie przedstawione poniżej wymusza przesuw narzędzia obrotowego w płaszczyźnie ZX zaprogramowanego łuku kołowego. Zaprogramowana prędkość po torze jest dzięki temu utrzymywana na całym łuku. G02(G03) X(U)... Z(W)... I... K... (R...) F... ; Rysunek 3-5 Interpolacja kołowa Warunkiem uruchomienia interpolacji kołowej jest wykonanie poleceń przedstawionych w poniższej tabeli: Tabela 3-2 Polecenia wykonania interpolacji kołowej Element Polecenie Opis Kierunek obrotów G02 W prawo G03 W lewo Położenie punktu końcowego X (U) Współrzędna X punktu końcowego łuku (wartość po średnicy) Z (W) Współrzędna Z punktu końcowego łuku Y (V) Współrzędna Y punktu końcowego łuku Odległość pomiędzy punktem początkowym i punktem środkowym I Odległość od punktu początkowego do punktu środkowego łuku na osi X J Odległość od punktu początkowego do punktu środkowego łuku na osi Y K Odległość od punktu początkowego do punktu środkowego łuku na osi Z Promień łuku R Odległość od punktu początkowego do środka łuku Podręcznik programowania i obsługi, 12/2012 25
Polecenia przesuwu 3.1 Polecenia interpolacji Kierunek obrotów Kierunek obrotu łuku zdefiniowany jest funkcjami G wymienionymi w poniższej tabeli. Kierunek obrotów G02 G03 W prawo W lewo Rysunek 3-6 Kierunek obrotu łuku Programowanie po okręgu Tryb ISO udostępnia dwie możliwości zaprogramowania ruchów kołowych. Ruch okrężny opisują: 26 Podręcznik programowania i obsługi, 12/2012
Polecenia przesuwu 3.1 Polecenia interpolacji Punkt środkowy i punkt końcowy w wymiarze bezwzględnym lub przyrostowym Promień i punkt końcowy we współrzędnych kartezjańskich W przypadku interpolacji kołowej z kątem środkowym <= 180 stopni musi zostać zaprogramowany R > 0 (dodatni). W przypadku interpolacji kołowej z kątem środkowym > 180 stopni musi zostać zaprogramowany R < 0 (ujemny). Rysunek 3-7 Interpolacja kołowa z podaniem promienia R Posuw Posuw jest w interpolacji kołowej programowany tak samo, jak w interpolacji liniowej (patrz: punkt Interpolacja liniowa (G01) ). Podręcznik programowania i obsługi, 12/2012 27
Polecenia przesuwu 3.1 Polecenia interpolacji Przykład programowania Rysunek 3-8 Interpolacja kołowa w kilku ćwiartkach Środek łuku (100,00, 27,00) Wartość I Wartość K 3.1.4 Programowanie definicji konturu i wstawianie faz i promieni Fazy lub promienie można wstawić po każdym bloku, pomiędzy konturami liniowymi i kołowymi na przykład w celu stępienia ostrych krawędzi przedmiotu. Podczas wstawiania możliwe są następujące kombinacje: pomiędzy dwiema liniami prostymi pomiędzy dwoma łukami pomiędzy łukiem i linią prostą pomiędzy linią prostą i łukiem Format, C...; Faza, R...; Zaokrąglenie Przykład N10 G1 X9. Z100. F1000 G18 G1 X19 Z100 X31 ANG=140 CHF=7.5 28 Podręcznik programowania i obsługi, 12/2012
Polecenia przesuwu 3.2 Najazd na punkt referencyjny funkcjami G N30 X80. Z70., A95.824, R10 Rysunek 3-9 3 linie proste Tryb ISO Adres C z pierwotnego ISO można wykorzystać w charakterze nazwy osi, a także do nadania nazwy fazie na konturze. Adresem R może być parametr cyklu lub identyfikator promienia konturu. W celu odróżnienia tych dwóch możliwości, podczas programowania definicji konturu przed adresem R lub C należy wstawić przecinek,. 3.2 Najazd na punkt referencyjny funkcjami G 3.2.1 Najazd na punkt referencyjny punktem pośrednim (G28) Format G28 X... Z... ; Zaprogramowane osie można przesunąć do punktu referencyjnego poleceniem G28 X(U)...Z(W)...C(H)...Y(V);. Wówczas zaprogramowane osie są najpierw przemieszczane do wskazanego położenia, a z niego automatycznie do punktu referencyjnego. Osie nie zaprogramowane w bloku G28 nie są przemieszczane do punktu referencyjnego. Podręcznik programowania i obsługi, 12/2012 29
Polecenia przesuwu 3.2 Najazd na punkt referencyjny funkcjami G Punkt referencyjny Po włączeniu maszyny (jeśli stosowany jest przyrostowy system pomiaru położenia) wszystkie z osi muszą osiągnąć punkt referencyjny. Dopiero wówczas możliwe jest zaprogramowanie przesuwu. Punktu referencyjnego można najechać w programie sterowania numerycznego poleceniem G74. Współrzędne punktu referencyjnego ustawione są w danych maszynowych 34100 $_MA_REFP_SET_POS[0] to [3]. Można zdefiniować łącznie cztery punkty referencyjne. Rysunek 3-10 Automatyczny najazd na punkt referencyjny Wskazówka Funkcja G28 realizowana jest przez cykl stały cycle328.spf. Przed najazdem na punkt referencyjny oś, która ma osiągnąć punktu referencyjnego poleceniem G28 nie może mieć zaprogramowanej transformacji. Transformacja jest dezaktywowana w cyklu cycle328.spf. 30 Podręcznik programowania i obsługi, 12/2012
Polecenia przesuwu 3.2 Najazd na punkt referencyjny funkcjami G 3.2.2 Sprawdzanie punktu referencyjnego (G27) Format G27 X... Z... ; Funkcja ta służy do sprawdzania, czy osie znajdują się w swym punkcie referencyjnym. Procedura testu W przypadku pomyślnego wyniku sprawdzenia poleceniem G27 przetwarzanie jest kontynuowane z przejściem do następnego bloku programu obróbki. Jeśli jedna z osi zaprogramowanych poleceniem G27 nie osiągnęła punktu referencyjnego, wyzwalany jest alarm 61816 Osie poza punktem referencyjnym, a praca w trybie automatycznym zostaje przerwana. Wskazówka Podobnie jak w przypadku funkcji G28, funkcja G27 realizowana jest przez cykl cycle328.spf. By zapobiec wystąpieniu błędu pozycjonowania, przed wykonaniem polecenia G27 należy zdezaktywować funkcję odbicia lustrzanego. 3.2.3 Najazd na punkt referencyjny z wyborem punktu referencyjnego (G30) Format G30 Pn X... Z... ; W przypadku poleceń G30 Pn X... Z; osie ustawiane są we wskazanym punkcie pośrednim w trybie trajektorii ciągłej, a ostatecznie przemieszczenie do punktu referencyjnego wybranego parametrami P2 - P4. W przypadku polecenia G30 P3 X30.;, oś X powraca do trzeciego punktu referencyjnego. Drugi punkt referencyjny wybrany zostaje w chwili pominięcia P. Osie nie zaprogramowane w bloku G30 nie są pokonywane przesuwem. Podręcznik programowania i obsługi, 12/2012 31
Polecenia przesuwu 3.3 Korzystanie z funkcji gwintowania Położenia punktów referencyjnych Położenia wszystkich punktów referencyjnych są zawsze wyznaczane względem pierwszego punktu referencyjnego. Odległość od pierwszego punktu referencyjnego od wszystkich dalszych punktów ustawiana jest w następujących danych maszynowych: Tabela 3-3 Punkty referencyjne Element MD 2. Punkt referencyjny $_MA_REFP_SET_POS[1] 3. Punkt referencyjny $_MA_REFP_SET_POS[2] 4. Punkt referencyjny $_MA_REFP_SET_POS[3] Wskazówka Dodatkowe informacje o punktach uwzględnionych w programowaniu funkcji G30 przedstawiono w punkcie Najazd na punkt referencyjny punktem pośrednim (G28) (Strona 29). Podobnie jak w przypadku funkcji G28, funkcja G30 realizowana jest przez cykl cycle328.spf. 3.3 Korzystanie z funkcji gwintowania 3.3.1 Nacinanie gwintu o stałym skoku (G32) Format Polecenia G32 X (U)... Z (W)... F... ; umożliwiają wykonanie trzech typów gwintu: gwintu cylindrycznego, gwintu poprzecznego i gwintu stożkowego prawo- lub lewoskrętnego. Skok gwintu definiuje parametr F. Współrzędne punktu końcowego wyznaczane są parametrami X, Z (bezwzględne) lub U, W (przyrostowe). System A kodu G System B kodu G System C kodu G G32 G33 G33 32 Podręcznik programowania i obsługi, 12/2012
Polecenia przesuwu 3.3 Korzystanie z funkcji gwintowania Rysunek 3-11 Gwintowanie Kierunek skoku gwintu W przypadku gwintów stożkowych kierunek, w którym zaprogramowany skok jest zależy od kąta stożka. Tabela 3-4 Kierunek skoku gwintu Kierunek skoku gwintu α 45 Zaprogramowany skok gwintu działa w kierunku osi Z. α > 45 Zaprogramowany skok gwintu działa w kierunku osi X. Przykład Rysunek 3-12 Przykłady programowania Podręcznik programowania i obsługi, 12/2012 33
Polecenia przesuwu 3.3 Korzystanie z funkcji gwintowania Przykład nacinania gwintu cylindrycznego (system A kodu G) Rysunek 3-13 Przykład programowania gwintowania cylindrycznego Przykład nacinania gwintu stożkowego (system A kodu G) Rysunek 3-14 Przykład programowania gwintowania stożkowego Warunek wstępny: Wstępnym warunkiem technicznym jest wrzeciono o regulowanej prędkości z układem pomiaru położenia Procedura: Układ sterowania wylicza na podstawie zaprogramowanej prędkości wrzeciona i skoku gwintu wymagany posuw, z którym narzędzie toczące jest przesuwane wzdłuż długości gwintu w kierunku podłużnym i/lub poprzecznym. Posuw F nie jest brany pod uwagę w G32, a zachowanie limitu prędkości osi zapewnia układ sterowania. 34 Podręcznik programowania i obsługi, 12/2012
Polecenia przesuwu 3.3 Korzystanie z funkcji gwintowania 3.3.2 Łączenie gwintów (G32) Bloki gwintu mogą zostać zaprogramowane jeden po drugim, tworząc łańcuch składający się z wielu bloków G32 zaprogramowanych kolejno. W przypadku trybu G64 o trajektorii ciągłej, dzięki funkcji wyprzedzającej kontroli prędkości, bloki łączone są w taki sposób, by nie dochodziło do skokowych zmian prędkości, Rysunek 3-15 Nacinanie gwintu ciągłego Wskazówka Prędkości wrzeciona nie należy zmieniać do chwili nacięcia całego gwintu! Jeśli nie będzie utrzymywana stała prędkość wrzeciona, pojawi się ryzyko utraty dokładności wynikające z opóźnienia serwomechanizmu. Wskazówka Sterowanie posuwem i zatrzymanie posuwu nie są brane pod uwagę podczas gwintowania! Jeśli podczas pracy w trybie G98 (posuw na minutę) zaprogramowane zostanie polecenie G32 wyzwolony zostanie alarm. Podręcznik programowania i obsługi, 12/2012 35
Polecenia przesuwu 3.3 Korzystanie z funkcji gwintowania 3.3.3 Skrawanie gwintów wielokrotnych (G32) Skrawanie gwintów wielokrotnych wykonywane jest poprzez zdefiniowanie względnych przesunięć punktów początkowych. Przesunięcie punktów początkowych definiowane jest jako bezwzględne położenie kątowe pod adresem Q. Powiązane dane ustawcze 42000 ($SD_THREAD_START_ANGLE) są odpowiednio modyfikowane. Rysunek 3-16 Gwint dwukrotny Format Polecenia G32 X (U)... Z (W)... F... Q... ; obracają wrzeciono o kąt zdefiniowany znakiem adresowym Q po wyprowadzeniu impulsu punktu początkowego. Następnie skrawanie gwintu rozpoczyna się w kierunku punktów końcowych zdefiniowanych w X (U) i Z (W) ze skokiem zdefiniowanym w F. Określanie adresu Q podczas skrawania gwintów wielokrotnych: Najmniejszy przyrost: 0,001 Programowany zakres: 0 B < 360.000 36 Podręcznik programowania i obsługi, 12/2012
Polecenia przesuwu 3.3 Korzystanie z funkcji gwintowania Wyliczanie kąta początkowego w przypadku gwintów wielokrotnych Generalnie punkt początkowy skrawania gwintu zdefiniowany jest ustawieniem danej $SD_THREAD_START_ANGLE. W przypadku gwintów wielokrotnych odstęp kątowy jest wyliczany pomiędzy poszczególnymi punktami początkowymi poprzez podzielenie kąta pełnego 360 przez liczbę gwintów. Przykłady gwintów wielokrotnych (o 2, 3 i 4 punktach początkowych) przedstawiono na ilustracji poniżej. Rysunek 3-17 Wyliczanie kąta początkowego w przypadku gwintów wielokrotnych Przykład programowania gwintu wielokrotnego (system A kodu G) Rysunek 3-18 Definiowanie kątów obrotu wrzeciona Podręcznik programowania i obsługi, 12/2012 37
Polecenia przesuwu 3.3 Korzystanie z funkcji gwintowania Wskazówka Jeśli punkt początkowy nie został zdefiniowany (w Q), stosowany jest początkowy kąt gwintu zdefiniowany w danej ustawczej. 3.3.4 Skrawanie gwintu o zmiennym skoku (G34) Polecenia G34 X (U)... Z (W)... F... K... ; umożliwiają skrawanie gwintów o zmiennym skoku. Zmiana skoku gwintu przy każdym obrocie wrzeciona definiowana jest adresem K. Format G34 X... Z... F... K... ; System A kodu G System B kodu G System C kodu G G34 G34 G34 Rysunek 3-19 Skrawanie gwintu o zmiennym skoku Prędkość posuwu w punkcie końcowym Polecenia mają być wydawane w taki sposób, by posuw w punkcie końcowym nie miał wartości ujemnej! 38 Podręcznik programowania i obsługi, 12/2012
Polecenia przesuwu 3.3 Korzystanie z funkcji gwintowania Wyliczanie zmiany skoku gwintu Jeśli skok początkowy i końcowy gwintu jest znany, zmianę skoku do zaprogramowania można wyliczyć z następującego wzoru: Identyfikatory mają następujące znaczenia: K2e: Skok gwintu współrzędnej punktu docelowego osi w [mm/u] K2a: Początkowy skok gwintu (zaprogramowany w I, J i K) w [mm/u] IG: Długość gwintu w [mm] Podręcznik programowania i obsługi, 12/2012 39
Polecenia przesuwu 3.3 Korzystanie z funkcji gwintowania 40 Podręcznik programowania i obsługi, 12/2012
Polecenia pomiarowe 4 4.1 Układ współrzędnych Położenie narzędzia jest definiowane poprzez jego współrzędne w układzie współrzędnych. Współrzędne te definiowane są położeniami osi. Na przykład, jeśli występują osie X i Z, to współrzędne definiuje się następująco: X... Z... Rysunek 4-1 Położenie narzędzia zdefiniowane za pomocą X Z.. Do definiowania współrzędnych wykorzystywane są następujące układy współrzędnych: 1. Układ współrzędnych maszyny (G53) 2. Układ współrzędnych przedmiotu (G50) 3. Lokalny układ współrzędnych (G52) 4.1.1 Układ współrzędnych maszyny (G53) Definiowanie układu współrzędnych maszyny Układ współrzędnych maszyny (MCS) definiuje się punktem zerowym maszyny. Wszystkie pozostałe punkty referencyjne odniesione są do tego punktu. Punkt zerowy maszyny jest stałym punktem narzędzia maszyny, do którego odniesione są wszystkie (pochodne) układy pomiarowe. Format G53 X... Z... ; X, Z: słowo wymiaru bezwzględnego Podręcznik programowania i obsługi, 12/2012 41
Polecenia pomiarowe 4.1 Układ współrzędnych Wybieranie układu współrzędnych maszyny (G53) G53 kasuje niemodalne programowalne i regulowane przesunięcie robocze. Ruchy przejazdowe w układzie współrzędnych maszyny na podstawie G53 są zatem programowane zawsze, gdy narzędzie ma być przemieszczane do położenia związanego z maszyną. Odznaczanie kompensacji Jeśli MD10760 $MN_G53_TOOLCORR = 0, to aktywna kompensacja o długość narzędzia i promień ostrza narzędzia obowiązują w bloku z G53. Jeśli $MN_G53_TOOLCORR = 1, to aktywna kompensacja o długość narzędzia i promień ostrza narzędzia jest kasowana w bloku z G53. 4.1.2 Układ współrzędnych przedmiotu (G50) Przed rozpoczęciem skrawania ma zostać utworzony układ współrzędnych przedmiotu. Punkt ten zawiera opis różnych metod ustawiania, wybierania i zmieniania układu współrzędnych przedmiotu. Ustawianie układu współrzędnych przedmiotu Do ustawienia układu współrzędnych przedmiotu można wykorzystać następujące dwie metody: 1. za pomocą G50 (G92 w systemach B i C kodu G) 2. ręcznie, z panelu operatorskiego interfejsu HMI Format G50 (G92) X... Z... ; Objaśnienie Za pomocą G50 programowane jest przekształcenie współrzędnych z podstawowego układu współrzędnych (BCS) na układ względem punktu zerowego (BZS). G50 działa jak regulowane przesunięcie robocze. 42 Podręcznik programowania i obsługi, 12/2012
Polecenia pomiarowe 4.1 Układ współrzędnych 4.1.3 Zerowanie układu współrzędnych narzędzia (G50.3) Za pomocą G50.3 X.. (systemy B i C kodu G za pomocą G92.1 P0) można wyzerować przesunięty układ współrzędnych przed przesunięciem. Układ współrzędnych narzędzia jest ustawiany na wartości układu współrzędnych zdefiniowanego aktywnymi regulowanymi przesunięciami roboczymi (G54-G59). Układ współrzędnych narzędzia jest ustawiany w położeniu referencyjnym, jeśli nie jest aktywne żadne regulowane przesunięcie robocze. G50.3 wyzerowuje przesunięcia zrealizowane poprzez G50 lub G52. Jednak zerowane są tylko osie zaprogramowane. Przykład 1: N10 G0 X100 Y100 N20 G50 X10 Y10 N30 G0 X50 Y50 N40 G50.3 X0 Y0 Przykład 2: ;Wyświetlana informacja: WCS: X100 Y100 ;Wyświetlana informacja: WCS: X10 Y10 ;Wyświetlana informacja: WCS: X50 Y50 ;Wyświetlana informacja: WCS: X140 Y140 MCS: X100 Y100 MCS: X100 Y100 MCS: X140 Y140 MCS: X140 Y140 N10 G10 L2 P1 X10 Y10 N20 G0 X100 Y100 N30 G54 X100 Y100 N40 G50 X50 Y50 N50 G0 X100 Y100 N60 G50.3 X0 Y0 ;Wyświetlana informacja: WCS: X100 Y100 ;Wyświetlana informacja: WCS: X100 Y100 ;Wyświetlana informacja: WCS: X50 Y50 ;Wyświetlana informacja: WCS: X100 Y100 ;Wyświetlana informacja: WCS: X150 Y150 MCS: X100 Y100 MCS: X110 Y110 MCS: X110 Y110 MCS: X160 Y160 MCS: X160 Y160 Podręcznik programowania i obsługi, 12/2012 43