HARCERSKI RACHUNEK SUMIENIA Instruktorki i instruktorzy
Zespół Wychowania Duchowego i Religijnego Chorągwi Dolnośląskiej przy współpracy Wydziału Inspiracji i Poradnictwa Głównej Kwatery ZHP autorzy: hm. Aldona Bińkowska HR, phm. Mirosław Bińkowski HO, ks. Marek Mekwiński, hm. Paulina Muszyńska HR, phm. Dariusz Rachwał HR, phm. Joanna Szajda HR recenzja: hm. Teresa Zawadzka, hm. Mateusz Kubiak korekta: Katarzyna Dobosz, Martyna Dziugieł, Joanna Fojt opracowanie graficzne: Sonia Stach fotografia: David Marcu unsplash.com Copyright 2016 Związek Harcerstwa Polskiego Główna Kwatera 00 491 Warszawa, ul. M. Konopnickiej 6 e-mail: inspiracje@zhp.pl www.cbp.zhp.pl 2
CZUWAJ! Oddajemy w Twoje ręce HARCERSKI RACHUNEK SUMIENIA, aby pomóc Ci stawać się dzień po dniu coraz lepszą instruktorką, lepszym instruktorem. HARCERSKI RACHUNEK SUMIENIA oparty jest na Prawie i Przyrzeczeniu Harcerskim, które na pewno dobrze znasz. Możesz korzystać z niego codziennie albo raz na tydzień. Możesz rozważać za każdym razem inny punkt Prawa albo wszystkie, nie zapominając przy tym o Przyrzeczeniu Harcerskim. HARCERSKI RACHUNEK SUMIENIA to świetna modlitwa osobista na koniec dnia. Pomyśl o tym, co było dobre (co dobrego do Ciebie przyszło i co dobrego od Ciebie wyszło), spróbuj to nazwać i podziękować. Pomyśl też o tym, co było złe. Przeproś za to i zastanów się, w jaki sposób to naprawić. 3
A oto propozycja, jak krok po kroku przeżyć HARCERSKI RACHUNEK SUMIENIA. 1. DZIĘKUJĘ! Podziękuj Bogu za swoje życie i za wszystko, co dobrego uczyniłaś/eś. 2. PROSZĘ O ŚWIATŁO! Poproś o Ducha Świętego, aby Cię oświecił i pokazał prawdę o Twoim postępowaniu, abyś mogła/mógł zobaczyć siebie i swoje serce. 3. EGZAMIN. Sprawdź, czy postępujesz zgodnie z sumieniem, czy nie? Czy zrobiłaś/eś to, co należało, zgodnie z Prawem i Przyrzeczeniem Harcerskim? 4. PRZEPRASZAM! Przeproś Boga za zło, które popełniłaś/eś. 5. POPRAWIĘ SIĘ! Postanów coś jakąś akcję, jakąś zmianę, jakąś walkę i poprawę. 4
5
PRZYRZECZENIE HARCERSKIE MAM SZCZERĄ WOLĘ Wiem, że Przyrzeczenie Harcerskie jest moją dobrowolną decyzją i jestem mu wierny/a w każdej dziedzinie życia. CAŁYM ŻYCIEM W każdym środowisku życia ze wszystkich sił, będąc przykładem i inspirując innych 6 PEŁNIĆ SŁUŻBĘ BOGU Jestem przyjaciółką/ przyjacielem Boga. Modlę się codziennie. Pogłębiam swoją wiarę, odważnie wyznaję swoją wiarę, dzielę się nią przez osobisty przykład, aktywne uczestnictwo w życiu religijnym. Znam swoje miejsce w Kościele/wspólnocie.
PEŁNIĆ SŁUŻBĘ POLSCE Swoją przyszłość wiążę ze służbą Ojczyźnie i podejmuję konkretne działania w tym kierunku. Jestem jej świadomym i odpowiedzialnym obywatelem. Uczę postaw patriotycznych i obywatelskich. Naśladuję zasłużonych Polaków. Wskazuję autorytety innym. Jestem dumna/y ze swojego pochodzenia. Posługuję się poprawną polszczyzną. NIEŚĆ CHĘTNĄ POMOC BLIŹNIM Zauważam potrzeby innych i reaguję na nie. 7
1HARCERZ SUMIENNIE SPEŁNIA SWOJE OBOWIĄZKI WYNIKAJĄCE Z PRZYRZECZENIA 1HARCERSKIEGO
Pamiętam o złożonych przeze mnie Przyrzeczeniu Harcerskim i Zobowiązaniu Instruktorskim, codziennie staram się według nich żyć. 9
2NA SŁOWIE HARCERZA POLEGAJ JAK NA ZAWISZY
Mówię prawdę. Jestem lojalna/y i oddana/y drugiemu człowiekowi, ale również wyznawanym ideałom, wartościom itp. Mówię i postępuję zgodnie ze swoim sumieniem. Jestem godna/y zaufania. Dotrzymuję danego słowa. Biorę odpowiedzialność za swoje decyzje. Jestem konsekwentna/y. Jestem punktualna/y. Nie odkładam niczego na ostatnią chwilę. Dotrzymuję ustalonych terminów. Jestem uczciwa/y i rzetelna/y. Jestem przykładem dla innych. 11
HARCERZ JEST POŻYTECZNY I NIESIE POMOC 3BLIŹNIM
Reaguję na potrzeby innych. Samodzielnie podejmuję nowe zobowiązania, nie zaniedbując wcześniejszych. F F Organizuję i włączam innych w działania charytatywne i społeczne. 13
4HARCERZ W KAŻDYM WIDZI BLIŹNIEGO, A ZA BRATA UWAŻA KAŻDEGO INNEGO HARCERZA W modlitwie zawsze pamiętam o drugim człowieku, nawet nieprzyjaźnie nastawionym. Zauważam i doceniam wysiłek i efekty pracy drugiego człowieka.
Służę radą, pomocą i pracą drugiemu człowiekowi odpowiadając na jego autentyczną potrzebę (sposób okazania miłości dostosowany do postawy drugiego człowieka). Zawsze staję w obronie godności i życia człowieka na każdym etapie jego rozwoju, od poczęcia aż do naturalnej śmierci. Umiem przyznać się do błędów i wyrządzonej komuś krzywdy. Zawsze podejmuję wysiłek pojednania się z drugim człowiekiem i naprawienia relacji. Nie osądzam pochopnie bliźnich, ale dzięki konstruktywnej krytyce troszczę się o ich rzeczywiste dobro. Odważnie sprzeciwiam się przejawom niesprawiedliwości, nienawiści i poniżania drugiego człowieka. W każdym środowisku życia i działań promuję postawę dialogu pomiędzy ludźmi różnych przekonań. Dbam o dobre relacje w rodzinie i dostrzegam jej potrzeby. Upowszechniam postawę szacunku wobec harcerzy i skautów z innych organizacji. Jako instruktor podejmuję wysiłek, aby moja postawa wobec bliźniego była godna naśladowania. 15
HARCERZ POSTĘPUJE 5PO RYCERSKU
Moim kodeksem rycerskim jest Prawo i Przyrzeczenie Harcerskie. Stosuję zasady dobrego zachowania, jestem kulturalna/y. Pracuję nad sobą. Stawiam sobie wymagania i dążę do ich zrealizowania. Panuję nad swoimi emocjami. Potrafię je nazwać i mówić o nich otwarcie. Jestem odpowiedzialna/y. Jestem wzorem dla innych. 17
HARCERZ MIŁUJE PRZYRODĘ I STARA SIĘ 6JĄ POZNAĆ
Promuję działania na rzecz lokalnego środowiska naturalnego. Jestem świadoma/y procesów zachodzących w świecie dokoła mnie. Zdaję sobie sprawę z wpływu moich zachowań na lokalne środowisko naturalne. Reaguję na niszczenie przyrody. 19
HARCERZ JEST KARNY I POSŁUSZNY RODZICOM I WSZYSTKIM SWOIM 7PRZEŁOŻONYM
Postępuję zgodnie z przyjętymi zasadami (regulaminy, Prawo Harcerskie, przepisy drogowe itp.). Szanuję krewnych i przełożonych. Jestem zdyscyplinowana/y. Ponoszę konsekwencje swojego postępowania. Świadomie wybieram ludzi godnych naśladowania. F F Daję przykład oraz uczę rozumnego posłuszeństwa i karności. 21
HARCERZ JEST ZAWSZE 8POGODNY
Uczę innych, jak cieszyć się małymi rzeczami. Swoją postawą motywuję innych do działania. Podnoszę innych na duchu. Dostrzegam dobre strony także trudnych sytuacji. Staram się przyjmować z wdzięcznością to, co mnie spotyka. Jestem chętna/y do podejmowania wciąż nowych wyzwań. Wierzę w swoje możliwości. Potrafię cieszyć się radością innych. Jestem optymistą. 23
HARCERZ JEST OSZCZĘDNY 9I OFIARNY
Jestem niezależna/y finansowo. Jestem wrażliwa/y. Szanuję swój czas i czas drugiego człowieka. Jestem skuteczna/y w działaniu. Potrafię zrezygnować z własnej przyjemności na rzecz innych. Jestem bezinteresowna/y. 25
10 HARCERZ JEST CZYSTY W MYŚLI, MOWIE I UCZYNKACH, NIE PALI TYTONIU I NIE PIJE NAPOJÓW ALKOHOLOWYCH
Panuję nad swoimi myślami. Swoją postawą daję wzór do naśladowania innym. Zachowuję kulturę języka i obyczajów. Postawą i działaniami wychowawczymi propaguję idee czystości w relacjach między ludźmi. Zachowuję czystość w sferze seksualnej. Zachowuję abstynencję od nikotyny, alkoholu, narkotyków i innych używek. Znam szkodliwość nałogów i wspieram walczących z uzależnieniami. Promuję sztukę niosącą uniwersalne wartości chrześcijańskie (filmy, muzykę, literaturę, teatr itp.). Przestrzegam norm moralnych i prawnych. F F Jestem świadoma/y fizjologii swojego ciała, dbam o kondycję fizyczną i higienę. 27