Biznes na polu minowym?

Biznes na polu minowym? Nadużycia w czasach zwiększonego ryzyka Badanie Nadużyć Gospodarczych Europa, Bliski Wschód, Indie i Afryka (EMEIA) Maj 2013

Sposób badania i profil uczestników Między listopadem i grudniem 2012 roku, nasi ankieterzy przeprowadzili łącznie 3 459 rozmów z pracownikami z 36 krajów Europy, Bliskiego Wschodu, Indii i Afryki. Rozmowy przeprowadzono z przedstawicielami największych 1 firm w każdym kraju. Wśród respondentów byli członkowie zarządów i rad nadzorczych, kierownicy wyższego i niższego szczebla oraz pozostali pracownicy. Szczegóły dotyczące respondentów zostały przedstawione poniżej. Ogólna liczba pracowników w firmie % respondentów Stanowisko w organizacji % respondentów Powyżej 5 000 43 1 500 4 999 20 1 000 1 499 11 500 999 10 Poniżej 500 7 Brak danych 9 Członek zarządu lub rady nadzorczej Kierownik wyższego szczebla 6 Kierownik niższego szczebla 22 Pozostali pracownicy 65 Inni 6 1 W Polsce przeprowadzonych zostało 100 rozmów. Wyniki zostały porównane z rezultatami dla Europy Środkowej i Wschodniej ( CEE ) 2, Rynkami rozwiniętymi 3, Rynkami szybko rozwijającymi się 4 oraz wynikami z wszystkich krajów. Zwracamy uwagę, że ze względu na zaokrąglenia lub pominięcia niektórych wyników w celu lepszego porównania otrzymanych odpowiedzi, nie wszystkie wyniki sumują się do 100%. 1 Największe firmy są to firmy posiadające ponad 150 / 250 / 500 / 1 000 / 1 500 pracowników (w zależności od kraju), firmy giełdowe oraz korporacje międzynarodowe. 2 Wyniki dla Europy Środkowej i Wschodniej oparte są na 1 256 rozmowach przeprowadzonych w 12 państwach / regionach (Chorwacja, Czechy, kraje bałtyckie (Estonia, Litwa, Łotwa), Polska, Rosja, Rumunia, Serbia, Słowacja, Słowenia Turcja, Ukraina i Węgry). 3 Wyniki z rynków rozwiniętych oparte są na 1 500 rozmowach przeprowadzonych w 15 państwach (Austria, Belgia, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Niemcy, Norwegia, Portugalia, Szwajcaria, Szwecja, Wielka Brytania i Włochy). 4 Wyniki z rynków szybko rozwijających się oparte są na 1 103 rozmowach przeprowadzonych w 11 państwach (Arabia Saudyjska, Czechy, Egipt, Indie, Nigeria, Polska, Rosja, RPA, Turcja, Ukraina, Zjednoczone Emiraty Arabskie). Strona 2

Kierownictwo pod ostrzałem (1) Zarządzający będą pod zwiększoną presją na osiąganie dobrych wyników finansowych w ciągu najbliższych 12 miesięcy Polska 15 22 57 CEE 20 20 51 Rynki rozwinięte 13 15 62 Rynki szybko rozwijające się 17 16 61 Wszystkie kraje 16 16 60 % Nie zgadzam się % Trudno powiedzieć % Zgadzam się Pytanie: W jakim stopniu zgadza się Pani/Pan z następującym stwierdzeniem? Próba: wszyscy respondenci z Polski (100); CEE (1 256); rynków rozwiniętych (1 500); rynków szybko rozwijających się (1 103); wszystkich krajów (3 459) Odpowiedzi nie wiem zostały pomięte w celu lepszego porównania otrzymanych odpowiedzi Strona 3

Kierownictwo pod ostrzałem (2) Zarządzający będą pod zwiększoną presją na osiąganie dobrych wyników finansowych w ciągu najbliższych 12 miesięcy Kraj % odpowiedzi dotyczy Irlandia 80 RPA 79 Kenia 79 Wielka Brytania 75 Nigeria 75 Egipt 74 Indie 74 Norwegia 74 Słowenia 67 Grecja 66 Włochy 65 Rosja 65 ZEA 65 Chorwacja 64 Szwecja 63 Węgry 62 Holandia 62 Kraj % odpowiedzi dotyczy Szwajcaria 60 Finlandia 60 Arabia Saudyjska 58 Belgia 57 Polska 57 Francja 54 Portugalia 54 Hiszpania 54 Słowacja 53 Austria 52 Niemcy 52 Czechy 49 Ukraina 44 Rumunia 43 Serbia 40 Kraje bałtyckie 39 Turcja 32 Średnia dla wszystkich krajów 60% Pytanie: W jakim stopniu zgadza się Pani/Pan z następującym stwierdzeniem? Próba: Wszystkie kraje (3 459) Strona 4

Dobrze już było (1) Warunki rynkowe prowadzenia biznesu poprawią się w ciągu najbliższych 12 miesięcy Polska 33 34 20 CEE 31 28 27 Rynki rozwinięte 30 33 22 Rynki szybko rozwijające się 20 24 47 Wszystkie kraje 27 28 32 % Nie zgadzam się % Trudno powiedzieć % Zgadzam się Pytanie: W jakim stopniu zgadza się Pani/Pan z następującym stwierdzeniem? Próba: wszyscy respondenci z Polski (100); CEE (1 256); rynków rozwiniętych (1 500); rynków szybko rozwijających się (1 103); wszystkich krajów (3 459) Odpowiedzi nie wiem zostały pomięte w celu lepszego porównania otrzymanych odpowiedzi Strona 5

Dobrze już było (2) Warunki rynkowe prowadzenia biznesu poprawią się w ciągu najbliższych 12 miesięcy Kraj % odpowiedzi dotyczy Nigeria 75 Indie 68 Egipt 66 Kenia 63 ZEA 60 RPA 54 Arabia Saudyjska 52 Rumunia 40 Ukraina 40 Irlandia 37 Rosja 36 Kraje bałtyckie 35 Norwegia 35 Turcja 35 Słowenia 29 Wielka Brytania 26 Szwajcaria 26 Kraj % odpowiedzi dotyczy Austria 25 Grecja 25 Szwecja 23 Serbia 22 Chorwacja 21 Finlandia 20 Polska 20 Hiszpania 18 Słowacja 18 Włochy 17 Portugalia 17 Holandia 17 Niemcy 16 Węgry 15 Francja 14 Czechy 13 Belgia 11 Średnia dla wszystkich krajów 32% Pytanie: W jakim stopniu zgadza się Pani/Pan z następującym stwierdzeniem? Próba: Wszystkie kraje (3 459) Strona 6

Presja na wynagrodzenia (1) % odpowiedzi dotyczy Zamrożenie płac Polska 27% CEE Rynki rozwinięte Rynki szybko rozwijające się Wszystkie kraje 22 27 17 23 Ograniczenie premii 25% 23 17 24 21 Podwyżki płac poniżej inflacji 11% 18 14 28 20 Obniżki płac 10% 23 17 17 19 Wstrzymanie premii 23% 18 15 18 17 Przynajmniej jedno z powyższych 63% 66 52 61 59 Pytanie: Czy jesteście Państwo świadomi następujących działań, które miały miejsce w dziale / departamencie w którym pracujecie w Państwa firmie w ciągu ostatnich 12 miesięcy? Próba: Wszyscy respondenci z Polski (100); CEE (1 256); rynków rozwiniętych (1 500); rynków szybko rozwijających się (1 103); wszystkich krajów (3 459) Strona 7

Presja na wynagrodzenia (2) Zamrożenie płac Ograniczenie premii Podwyżki płac poniżej inflacji Obniżki płac Wstrzymanie premii Irlandia 57 Portugalia 54 Hiszpania 46 Wielka Brytania 44 Grecja 42 Czechy 34 Francja 33 Kraje bałtyckie 32 Rumunia 32 Serbia 31 Włochy 27 Polska 27 Węgry 24 ZEA 23 Średnia 23 Chorwacja 22 Holandia 22 Austria 20 Nigeria 19 Indie 19 Belgia 18 Arabia Saudyjska 18 Słowacja 17 Szwajcaria 17 Egipt 15 Słowenia 15 Rosja 10 Niemcy 9 Turcja 8 Finlandia 7 Kenia 7 Norwegia 7 RPA 7 Ukraina 7 Szwecja 1 Indie 43 Węgry 39 Słowenia 39 Rosja 35 Egipt 34 Portugalia 31 Słowacja 31 Wielka Brytania 29 Arabia Saudyjska 28 Włochy 27 Hiszpania 26 Rumunia 26 ZEA 26 Irlandia 25 Polska 25 RPA 23 Średnia 21 Grecja 20 Francja 19 Czechy 17 Chorwacja 17 Ukraina 17 Kenia 16 Szwajcaria 15 Serbia 14 Belgia 14 Niemcy 12 Norwegia 11 Nigeria 11 Austria 10 Turcja 10 Holandia 9 Finlandia 8 Kraje bałtyckie 5 Szwecja 3 Indie 44 Węgry 42 Arabia Saudyjska 42 Egipt 40 Kenia 36 RPA 34 Wielka Brytania 33 Turcja 32 ZEA 30 Rosja 29 Austria 26 Ukraina 23 Niemcy 23 Francja 20 Średnia 20 Rumunia 19 Hiszpania 17 Irlandia 17 Serbia 17 Norwegia 15 Czechy 13 Nigeria 13 Portugalia 12 Szwajcaria 12 Polska 11 Kraje bałtyckie 9 Szwecja 9 Słowenia 8 Holandia 8 Włochy 7 Chorwacja 7 Słowacja 5 Belgia 5 Finlandia 5 Grecja 4 Grecja 79 Słowenia 52 Hiszpania 44 Irlandia 42 Portugalia 35 Chorwacja 31 Rumunia 30 Czechy 28 Egipt 26 Serbia 26 Kraje bałtyckie 23 Arabia Saudyjska 21 Turcja 21 Średnia 19 Indie 19 Kenia 19 Rosja 17 Włochy 17 ZEA 14 Ukraina 14 Słowacja 14 Węgry 12 Nigeria 11 Polska 10 Niemcy 8 Wielka Brytania 7 Austria 6 RPA 4 Francja 4 Norwegia 4 Szwajcaria 4 Szwecja 3 Holandia 3 Belgia 3 Finlandia 2 Portugalia 34 Irlandia 31 ZEA 31 Słowenia 30 Hiszpania 30 Grecja 26 Arabia Saudyjska 26 Węgry 26 Kraje bałtyckie 24 Polska 23 Rosja 22 Czechy 19 Egipt 19 Indie 19 Słowacja 18 Średnia 17 Rumunia 17 Belgia 17 Włochy 16 Serbia 15 Niemcy 15 RPA 15 Wielka Brytania 14 Chorwacja 13 Austria 12 Nigeria 12 Holandia 11 Kenia 9 Ukraina 9 Francja 8 Szwajcaria 8 Norwegia 7 Turcja 5 Finlandia 2 Szwecja 1 Strona 8

Nieetyczne zachowania przedsiębiorstw (1) % odpowiedzi dotyczy Przychody rozpoznane wcześniej niż być powinny w celu osiągnięcia krótkoterminowych celów finansowych Niezaraportowane koszty w celu osiągnięcia krótkoterminowych celów finansowych Polska 2% 12% CEE Rynki rozwinięte Rynki szybko rozwijające się Wszystkie kraje 8 7 13 9 9 6 9 8 Zatowarowanie klientów w celu osiągnięcia krótkoterminowych celów finansowych 8% 7 4 10 6 Słyszałem, że co najmniej jedno z powyższych zachowań miało miejsce w naszej firmie 19% 20 13 26 20 Pytanie: O którym z poniższych zachowań słyszeli Państwo, że miało miejsce w Państwa firmie w ciągu ostatnich 12 miesięcy? Próba: wszyscy respondenci z Polski (100); CEE (1 256); rynków rozwiniętych (1 500); rynków szybko rozwijających się (1 103); wszystkich krajów (3 459) Strona 9

Nieetyczne zachowania przedsiębiorstw (2) Przychody rozpoznane wcześniej niż być powinny Niezaraportowane koszty Zatowarowanie klientów Słyszałem, o co najmniej jednym z powyższych Indie 37 ZEA 16 Serbia 15 Egipt 15 Kenia 15 Arabia Saudyjska 14 Ukraina 13 Polska 12 Grecja 10 Nigeria 10 Średnia 9 Austria 9 Chorwacja 9 Irlandia 9 Włochy 9 RPA 9 Turcja 9 Kraje bałtyckie 8 Niemcy 7 Rosja 7 Słowenia 7 Hiszpania 7 Belgia 6 Czechy 6 Francja 6 Holandia 6 Norwegia 6 Szwecja 6 Szwajcaria 6 Wielka Brytania 5 Rumunia 5 Słowacja 5 Finlandia 4 Węgry 3 Portugalia 2 Indie 26 Chorwacja 24 Serbia 14 Kenia 13 Ukraina 12 Słowenia 12 Turcja 11 Kraje bałtyckie 11 Grecja 11 Rosja 11 Austria 11 Włochy 9 RPA 9 Szwecja 9 Średnia 8 Egipt 8 Nigeria 8 Arabia Saudyjska 6 Irlandia 6 Portugalia 6 Czechy 6 ZEA 5 Norwegia 5 Szwajcaria 5 Belgia 5 Niemcy 5 Francja 5 Słowacja 5 Finlandia 5 Hiszpania 4 Rumunia 4 Wielka Brytania 4 Holandia 3 Polska 2 Węgry 1 Indie 21 Egipt 18 Turcja 15 Serbia 13 Ukraina 11 Nigeria 11 ZEA 10 Kraje bałtyckie 10 Kenia 8 Polska 8 Grecja 8 Rosja 7 Hiszpania 7 Norwegia 7 Średnia 6 Arabia Saudyjska 6 Włochy 6 Irlandia 5 Szwajcaria 5 Rumunia 5 Portugalia 5 Austria 4 Czechy 4 Belgia 3 Węgry 3 RPA 2 Słowenia 2 Holandia 2 Szwecja 2 Chorwacja 1 Niemcy 1 Francja 1 Wielka Brytania 1 Słowacja 1 Finlandia 1 Indie 59 Serbia 35 Kenia 33 Egipt 30 Ukraina 30 Turcja 27 Chorwacja 27 Nigeria 26 ZEA 26 Kraje bałtyckie 25 Grecja 25 Austria 21 Rosja 21 Włochy 20 Średnia 20 Arabia Saudyjska 19 Irlandia 19 Polska 19 Słowenia 18 RPA 18 Norwegia 14 Hiszpania 14 Szwecja 13 Czechy 12 Szwajcaria 12 Belgia 12 Słowacja 11 Portugalia 11 Francja 10 Rumunia 10 Niemcy 10 Holandia 8 Finlandia 8 Wielka Brytania 7 Węgry 6 Strona 10

Nagminna korupcja i fałszowanie sprawozdań finansowych (1) % odpowiedzi dotyczy Polska CEE Rynki rozwinięte Rynki szybko rozwijające się Wszystkie kraje W moim kraju łapówkarstwo / korupcja są powszechne 27 59 74 39 67 57 W moim kraju firmy często raportują lepsze wyniki finansowe niż są w rzeczywistości 27 42 41 31 45 38 W naszej branży przekupstwo jest często stosowaną metodą pozyskiwania kontraktów 53 22 37 14 38 26 % Nie dotyczy % Dotyczy Pytanie: Proszę wskazać, które z poniższych stwierdzeń dotyczą, a które nie dotyczą sytuacji w Pana/Pani kraju/branży. Próba: wszyscy respondenci z Polski (100); CEE (1 256); rynków rozwiniętych (1 500); rynków szybko rozwijających się (1 103); wszystkich krajów (3 459) Odpowiedzi nie wiem zostały pomięte w celu lepszego porównania otrzymanych odpowiedzi Strona 11

Nagminna korupcja i fałszowanie sprawozdań finansowych (2) W moim kraju łapówkarstwo / korupcja są powszechne Słowenia 96 Kenia 94 Chorwacja 90 Nigeria 89 Ukraina 85 Grecja 84 Słowacja 84 Serbia 83 Rosja 82 Czechy 73 Portugalia 72 Egipt 71 Węgry 70 Indie 69 Arabia Saudyjska 66 RPA 65 Hiszpania 65 Rumunia 61 Włochy 60 Polska 59 Średnia 57 Turcja 55 Belgia 51 Kraje bałtyckie 47 Austria 46 Irlandia 43 Wielka Brytania 37 Niemcy 30 Francja 27 ZEA 24 Holandia 23 Norwegia 17 Finlandia 12 Szwecja 12 Szwajcaria 10 W moim kraju firmy często raportują lepsze wyniki finansowe niż są w rzeczywistości Nigeria 68 Słowenia 66 Rosja 61 Hiszpania 61 Chorwacja 58 Indie 54 Serbia 54 Kenia 53 Austria 51 Ukraina 49 Arabia Saudyjska 48 Grecja 46 Turcja 45 Portugalia 43 Polska 42 Egipt 40 Włochy 40 Irlandia 38 Średnia 38 RPA 35 Belgia 34 Niemcy 34 Słowacja 33 Kraje bałtyckie 28 Wielka Brytania 27 ZEA 26 Czechy 25 Holandia 23 Węgry 19 Szwecja 18 Rumunia 17 Francja 16 Szwajcaria 16 Norwegia 10 Finlandia 7 W naszej branży przekupstwo jest często stosowaną metodą pozyskiwania kontraktów Rosja 56 Ukraina 54 Nigeria 50 Arabia Saudyjska 46 Słowenia 46 Serbia 44 Indie 44 Słowacja 41 Chorwacja 40 Turcja 39 Egipt 37 Kenia 34 Czechy 31 Grecja 29 Węgry 29 Hiszpania 29 Włochy 27 Średnia 26 Portugalia 24 Polska 22 Kraje bałtyckie 21 ZEA 20 Belgia 19 Rumunia 19 RPA 19 Irlandia 17 Austria 15 Niemcy 9 Finlandia 8 Francja 7 Szwajcaria 7 Wielka Brytania 6 Holandia 4 Szwecja 4 Norwegia 2 Strona 12

Nieetyczne zachowania w przedsiębiorstwach (1) % odpowiedzi dotyczy Wręczanie upominków w celu pozyskania/utrzymania relacji biznesowych Oferowanie korzyści pieniężnych w celu pozyskania / utrzymania relacji biznesowych Oferowanie rozrywki w celu pozyskania / utrzymania relacji biznesowych Fałszowanie informacji w sprawozdaniu finansowym Polska 19% 15% 15% 3% CEE Rynki rozwinięte Rynki szybko rozwijające się Wszystkie kraje 13 15 20 17 16 13 23 16 10 12 15 13 6 1 7 4 Nie wiem 19% 13 14 13 13 Co najmniej jedno z powyższych 38% 34 28 45 35 Pytanie: Czy któreś z wymienionych działań może być usprawiedliwione, jeśli pomoże to firmie przetrwać spowolnienie ekonomiczne? Próba: wszyscy respondenci z Polski (100); CEE (1 256); rynków rozwiniętych (1 500); rynków szybko rozwijających się (1 103); wszystkich krajów (3 459) Strona 13

Nieetyczne zachowania w przedsiębiorstwach (2) Wręczanie upominków Oferowanie korzyści pieniężnych Oferowanie rozrywki Fałszowanie informacji w sprawozdaniu finansowym Co najmniej jedno z powyższych Kenia 40 Arabia Saudyjska 32 Hiszpania 31 Nigeria 28 Grecja 27 Indie 27 Egipt 25 ZEA 22 Belgia 22 Turcja 21 Irlandia 21 Włochy 20 Słowacja 20 Wielka Brytania 19 Polska 19 Węgry 18 Średnia 17 RPA 17 Ukraina 15 Norwegia 15 Kraje bałtyckie 14 Rumunia 14 Portugalia 13 Szwecja 13 Niemcy 12 Szwajcaria 11 Rosja 10 Holandia 9 Serbia 8 Czechy 8 Austria 8 Chorwacja 7 Finlandia 5 Francja 5 Słowenia 4 Grecja 54 Indie 34 Ukraina 34 Arabia Saudyjska 29 ZEA 28 Turcja 27 Serbia 22 Egipt 20 Irlandia 20 Wielka Brytania 19 RPA 19 Kraje bałtyckie 19 Kenia 17 Rosja 16 Średnia 16 Polska 15 Rumunia 15 Norwegia 14 Szwajcaria 14 Hiszpania 13 Czechy 13 Nigeria 13 Włochy 10 Słowacja 10 Austria 10 Chorwacja 9 Portugalia 7 Niemcy 7 Słowenia 7 Holandia 6 Węgry 5 Szwecja 5 Finlandia 5 Belgia 3 Francja 1 Słowacja 38 Egipt 30 Kenia 26 Arabia Saudyjska 22 Hiszpania 22 ZEA 20 Indie 17 Irlandia 17 Belgia 16 Wielka Brytania 15 Polska 15 Niemcy 15 Nigeria 15 RPA 14 Szwajcaria 14 Turcja 13 Średnia 13 Grecja 12 Austria 12 Holandia 12 Ukraina 10 Rumunia 10 Kraje bałtyckie 9 Portugalia 9 Włochy 8 Norwegia 7 Szwecja 7 Serbia 6 Węgry 6 Francja 5 Rosja 4 Finlandia 3 Czechy 2 Chorwacja 2 Słowenia 1 Ukraina 22 Serbia 12 Rosja 12 Indie 11 Egipt 6 Arabia Saudyjska 6 Kraje bałtyckie 6 Nigeria 6 Kenia 5 ZEA 4 Średnia 4 Polska 3 Grecja 3 Austria 3 Szwecja 3 Węgry 3 Czechy 3 Irlandia 2 Niemcy 2 Szwajcaria 2 Turcja 2 Chorwacja 2 Hiszpania 1 RPA 1 Holandia 1 Rumunia 1 Norwegia 1 Słowenia 1 Słowacja 0 Belgia 0 Wielka Brytania 0 Portugalia 0 Włochy 0 Francja 0 Finlandia 0 Grecja 69 Ukraina 63 Arabia Saudyjska 57 Kenia 57 Indie 55 Egipt 52 Słowacja 50 ZEA 49 Turcja 47 Hiszpania 46 Nigeria 46 Serbia 44 Kraje bałtyckie 41 Polska 38 Irlandia 36 Średnia 35 RPA 35 Rosja 34 Wielka Brytania 31 Włochy 31 Szwajcaria 30 Belgia 29 Rumunia 27 Austria 26 Portugalia 24 Węgry 24 Niemcy 23 Czechy 22 Norwegia 22 Szwecja 20 Holandia 19 Chorwacja 15 Finlandia 13 Słowenia 11 Francja 7 Strona 14

Narzędzia do walki z korupcją w biznesie (1) Posiadamy politykę antyłapówkarską / antykorupcyjna Kierownictwo wyższego szczebla zakomunikowało, że przykłada wagę do przestrzegania wewnętrznych polityk antyłapówkarskich/antykorupcyjnych Za naruszenie zapisów polityki antyłapówkarskiej/antykorupcyjnej grożą jasno określone sankcje Firma będzie wspierać osoby, które poinformowały o potencjalnych nieprawidłowościach lub korupcji Wobec pracowników, którzy naruszyli procedury zastosowano sankcje Polska CEE Rynki Rynki szybko Wszystkie rozwinięte rozwijające kraje się 28 40 50 55 58 57 29 30 34 31 18 24 35 35 43 49 51 50 42 46 53 49 31 37 43 40 36 29 48 38 Mamy linię raportowania o nadużyciach i korupcji 45 18 27 32 39 34 W firmie realizowany jest program szkoleń z zakresu polityki antyłapówkarskiej/antykorupcyjnej Regulatorzy podjęli działania przeciwko pracownikom firmy, którzy naruszyli regulacje 44 34 16 23 % Nie dotyczy % Dotyczy 29 33 35 33 28 21 37 29 Pytanie: Proszę wskazać, które z poniższych stwierdzeń dotyczą, a które nie dotyczą sytuacji w Pana/Pani organizacji? Próba: wszyscy respondenci z Polski (100); CEE (1 256); rynków rozwiniętych (1 500); rynków szybko rozwijających się (1 103); wszystkich krajów (3 459) Odpowiedzi nie wiem zostały pomięte w celu lepszego porównania otrzymanych odpowiedzi Strona 15

Narzędzia do walki z korupcją w biznesie (2) Posiadamy politykę Kenia 94 RPA 88 Nigeria 86 Indie 78 Austria 73 Wielka Brytania 73 Irlandia 67 Norwegia 66 Szwajcaria 66 Niemcy 61 Rumunia 61 Chorwacja 59 Grecja 57 Turcja 57 Średnia 57 Węgry 56 ZEA 54 Ukraina 53 Belgia 51 Włochy 51 Serbia 50 Egipt 50 Francja 49 Kraje bałtyckie 47 Finlandia 47 Rosja 47 Arabia Saudyjska 47 Słowenia 47 Hiszpania 47 Holandia 46 Słowacja 45 Polska 40 Szwecja 38 Portugalia 37 Czechy 36 Kierownictwo zakomunikowało, że przykłada wagę do przestrzegania polityk Kenia 90 RPA 79 Nigeria 77 Indie 73 Austria 71 Szwajcaria 66 Niemcy 64 Grecja 64 Wielka Brytania 60 Irlandia 60 Rumunia 59 Chorwacja 57 Norwegia 55 ZEA 54 Węgry 53 Egipt 52 Średnia 50 Turcja 44 Rosja 44 Hiszpania 43 Ukraina 41 Serbia 40 Finlandia 40 Szwecja 39 Włochy 37 Kraje bałtyckie 37 Słowenia 37 Słowacja 37 Arabia Saudyjska 36 Belgia 35 Polska 35 Francja 33 Holandia 32 Portugalia 31 Czechy 28 Za naruszenie zapisów polityki grożą sankcje Kenia 89 RPA 77 Nigeria 74 Indie 67 Norwegia 63 Wielka Brytania 61 Egipt 60 Austria 59 Szwajcaria 59 Irlandia 57 Rumunia 55 Turcja 55 Grecja 53 ZEA 53 Niemcy 49 Średnia 49 Arabia Saudyjska 47 Ukraina 45 Serbia 44 Portugalia 43 Węgry 42 Słowenia 42 Belgia 42 Rosja 41 Włochy 41 Kraje bałtyckie 40 Holandia 40 Chorwacja 39 Hiszpania 38 Francja 37 Słowacja 35 Polska 35 Finlandia 27 Szwecja 27 Czechy 26 Firma będzie wspierać osoby, które poinformowały o nieprawidłowościach Kenia 79 Nigeria 77 RPA 74 Indie 65 Wielka Brytania 64 Norwegia 58 Szwajcaria 54 Irlandia 52 ZEA 51 Rumunia 48 Niemcy 45 Serbia 44 Austria 44 Egipt 41 Średnia 40 Holandia 39 Ukraina 38 Turcja 34 Szwecja 34 Kraje bałtyckie 33 Grecja 32 Chorwacja 32 Słowenia 31 Hiszpania 29 Arabia Saudyjska 28 Włochy 28 Francja 27 Rosja 25 Słowacja 24 Polska 24 Belgia 23 Portugalia 21 Węgry 19 Czechy 17 Finlandia 11 Strona 16

Narzędzia do walki z korupcją w biznesie (3) Wobec pracowników, którzy naruszyli procedury zastosowano sankcje Mamy linię raportowania o nadużyciach i korupcji W firmie realizowany jest program szkoleń Regulatorzy podjęli działania przeciwko pracownikom firmy, Kenia 82 Nigeria 75 RPA 69 Indie 66 Węgry 57 Grecja 54 Rumunia 51 Egipt 51 Turcja 50 ZEA 49 Ukraina 48 Arabia Saudyjska 41 Włochy 39 Średnia 38 Szwajcaria 37 Chorwacja 37 Serbia 37 Irlandia 36 Rosja 36 Austria 35 Wielka Brytania 32 Niemcy 32 Kraje bałtyckie 31 Słowacja 31 Belgia 28 Norwegia 23 Holandia 23 Francja 21 Portugalia 21 Czechy 21 Słowenia 20 Hiszpania 19 Polska 18 Szwecja 18 Finlandia 13 RPA 75 Nigeria 71 Indie 63 Wielka Brytania 62 Kenia 58 Norwegia 56 Irlandia 46 Ukraina 43 Grecja 40 Holandia 38 Rumunia 36 Francja 36 Średnia 34 ZEA 34 Rosja 34 Szwajcaria 33 Kraje bałtyckie 32 Niemcy 29 Węgry 29 Egipt 29 Chorwacja 29 Arabia Saudyjska 29 Austria 27 Belgia 27 Słowenia 27 Serbia 25 Finlandia 25 Turcja 24 Włochy 20 Słowacja 19 Portugalia 18 Polska 18 Szwecja 14 Hiszpania 12 Czechy 11 Indie 59 Kenia 59 Nigeria 56 RPA 52 Rumunia 52 Austria 48 Norwegia 47 Wielka Brytania 46 Szwajcaria 45 Irlandia 44 Niemcy 40 Grecja 34 Średnia 33 Czechy 33 Włochy 32 Turcja 32 Węgry 30 Egipt 29 Słowacja 29 Hiszpania 29 Portugalia 28 Ukraina 27 Kraje bałtyckie 27 Serbia 26 ZEA 26 Chorwacja 25 Finlandia 24 Polska 23 Rosja 22 Francja 22 Arabia Saudyjska 21 Belgia 20 Słowenia 19 Szwecja 18 Holandia 14 Nigeria 66 Indie 56 RPA 53 Kenia 49 Węgry 42 Egipt 40 Rumunia 38 Grecja 37 ZEA 35 Chorwacja 35 Rosja 34 Arabia Saudyjska 32 Ukraina 31 Austria 30 Kraje bałtyckie 30 Szwajcaria 29 Włochy 29 Średnia 29 Turcja 28 Serbia 28 Niemcy 25 Irlandia 23 Słowenia 21 Norwegia 20 Belgia 20 Portugalia 19 Słowacja 18 Polska 16 Wielka Brytania 15 Hiszpania 15 Czechy 14 Holandia 13 Francja 12 Szwecja 11 Finlandia 11 Strona 17

Czy etyczny znaczy niekonkurencyjny? (1) Jeśli będziemy ściśle przestrzegać naszych polityk antyłapówkarskich i antykorupcyjnych ograniczy to naszą konkurencyjność na lokalnym rynku Polska 40 24 18 CEE 44 19 20 Rynki rozwinięte 40 23 11 Rynki szybko rozwijające się 44 21 21 Wszystkie kraje 44 20 17 % Nie zgadzam się % Trudno powiedzieć % Zgadzam Pytanie: W jakim stopniu zgadza się Pani/Pan z następującym stwierdzeniem? Próba: wszyscy respondenci z Polski (100); CEE (1 256); rynków rozwiniętych (1 500); rynków szybko rozwijających się (1 103); wszystkich krajów (3 459) Odpowiedzi nie wiem zostały pomięte w celu lepszego porównania otrzymanych odpowiedzi Strona 18

Czy etyczny znaczy niekonkurencyjny? (2) Jeśli będziemy ściśle przestrzegać naszych polityk antyłapówkarskich i antykorupcyjnych ograniczy to naszą konkurencyjność na lokalnym rynku Kraj % odpowiedzi dotyczy Indie 32 Arabia Saudyjska 32 Rumunia 26 Kenia 25 Rosja 25 Kraje bałtyckie 24 Serbia 23 Słowacja 23 Ukraina 22 Nigeria 21 Egipt 21 Hiszpania 21 Węgry 20 Czechy 19 Irlandia 18 Polska 18 Chorwacja 16 Kraj % odpowiedzi dotyczy Turcja 16 Austria 15 Grecja 14 ZEA 14 Belgia 11 Francja 11 Holandia 11 Portugalia 11 Szwajcaria 10 Szwecja 10 Wielka Brytania 9 Słowenia 9 RPA 9 Finlandia 8 Niemcy 8 Włochy 7 Norwegia 5 Średnia dla wszystkich krajów 17% Pytanie: W jakim stopniu zgadza się Pani/Pan z następującym stwierdzeniem? Próba: Wszystkie kraje (3 459) Strona 19

Podsumowanie dla Polski 1) Presja na menedżerów i pracowników rośnie. 2) Firmy są coraz bardziej skłonne do fałszowania sprawozdań finansowych. 3) Większość pracowników postrzega problem korupcji i fałszowania sprawozdań finansowych jako powszechny. 4) Znaczna część pracowników akceptuje nieetyczne zachowania. 5) Firmy nieskutecznie walczą z korupcją i nadużyciami. Strona 20

Mariusz Witalis Ernst & Young Partner Email: mariusz.witalis@pl.ey.com Tel.: +48 22 557 7950 Tel. kom.: +48 508 018 345 Blog Audytorów Śledczych: www.blog.ey.pl/audytsledczy