UNIWERSYTET MEDYCZNY IM. PIASTÓW ŚLĄSKICH WE WROCŁAWIU Lek. Krzysztof Forgacz Oddział Onkologiczny Miedziowego Centrum Zdrowia w Lubinie Chemioterapia drugiej linii zaawansowanego raka jelita grubego czynniki predykcyjne i prognostyczne Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych w zakresie medycyny Promotor: Recenzenci: dr hab. med. Anil Kumar Agrawal, prof. nadzw. II Katedra i Klinika Chirurgii Ogólnej i Chirurgii Onkologicznej UMW prof. dr hab. Jadwiga Snarska, prof.nadzw. Kierownik Katedry i Kliniki Chirurgii Ogólnej Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie prof. dr hab. med. Wojciech Zegarski Kierownik Katedry i Kliniki Chirurgii Onkologicznej Collegium Medium im. L. Rydygiera w Bydgoszczy Uniwersytetu im. Mikołaja Kopernika w Toruniu Wrocław, 17.10.2014
Curriculum Vitae Data urodzenia: 8.05.1960 Miejsce urodzenia: Wrocław WYKSZTAŁCENIE : 2004 Dyplom specjalizacyjny onkologii klinicznej 1995 Dyplom specjalizacyjny II stopnia z chorób wewnętrznych 1985 Dyplom na Wydziale Lekarskim Akademii Medycznej im. Piastów Śląskich we Wrocławiu PRZEBIEG PRACY ZAWODOWEJ : Od 1986 Od 2002-obecnie Od 2004-obecnie Oddział Przeszczepiania Szpiku Kostnego Dolnośląskie Centrum Chorób Płuc we Wrocławiu Oddział Onkologiczny Miedziowego Centrum Zdrowia w Lubinie Ambulatorium Chemioterapii Wojewódzkiego Szpitala w Legnicy
DOROBEK NAUKOWY Współautor : 2 publikacji, 1 streszczenia, 3 opublikowanych doniesień zjazdowych A. Czasopisma publikacje w całości 1. Czyż J., Hellmann A., Dziadziuszko R., Hansz J., Goździk J., Hołowiecki J., Stella-Hołowiecka B., Kachel A., Knopińska-Posłuszny W., Nagler A., Meder J., Walewski J., Lampka E., Sułek K., Sawicki W., Lange A., Forgacz K., Suchnicki K., Pacuszko T., Skotnicki A., Mensah P., Jurczak W., Kuliczkowski K., Wróbel T., Mazur G., Dmoszyńska A., Wach M., Robak T., Warzocha K.: High-dose chemotherapy with autologous stem cell transplantation is an effective treatment of primary refractory Hodgkin's disease. Retrospective study of the Polish Lymph. Research Group. Bone Marrow Transplantation 2002; 30: 29-34. 2 Kaiser A., Wolski M., Forgacz K.: Paliatywna chemioterapia u chorych na raka pęcherzyka żółciowego. Onkologia w Praktyce Klinicznej 2006; 2: 178-180. B. Czasopisma publikacje streszczeń 1. Forgacz K., Bocheńska J.: Autologiczne przeszczepy komórek progenitorowych układu krwiotwórczego w szpiczaku. XVII Zjazd Hematologów i Transplantologów,Kraków 1997. Acta Haematologica Polonica 1997; 28 (suplement 3): 270 (streszczenie 99). C. Doniesienia zjazdowe 1. Mróz E., Dworniczek E., Kuzko K., Jaworska I., Forgacz K., Zembroń B.: Wrażliwość na antybiotyki Gram-ujemnych pałeczek niefermentujących izolowanych od chorych z obniżoną odpornością. Sympozjum : Antybiotyki i imunoterapia w przewlekłych i nawracających bakteryjnych chorobach skóry i tkanki podskórnej, Międzyzdroje 23-24.05.1998 ; Program i streszczenia, str. 16. 2. Gryboś M., Kryczek I., Forgacz K., Klimczak A., Pacuszko T., Lange A.: High Dose chemotherapy with PBPC support in ovarian carcinoma: biology, strategy and effectivity. 3 rd Central European Transplant Conference : The present and perspectives of immunogenetics and transplantation immunology and clinical aspects of blood/bone marrow transplantation, 15-17.12.1997 Wrocław; Abstracts, Page 33. 3. Sędzimirska M., Pacuszko T., Suchnicki K., Forgacz K., Lange A.: Autologous BM/PBPC transplantation in hematological malignancies; 3 rd Central European Transplant Conference The present and perspectives of immunogenetics and transplantation immunology and clinical aspects of blood/ /bone marrow transplantation,15-17.12.1997 Wrocław; Abstracts, Page 32.
STRESZCZENIE Wstęp Rak jelita grubego, to narastający problem około 14 500 zachorowań rocznie w Polsce. Choroba jest często długo bezobjawowa ze wskaźnikiem przeżycia pięcioletniego poniżej 50%. W leczeniu rozsiewu stosuje się głownie paliatywną chemioterapię. Wprowadzenie do praktyki klinicznej nowych czynników prognostycznych i predykcyjnych poprawić może kwalifikację chorych do leczenia, jego wyniki i zmniejszyć toksyczność. Cel pracy Ocena przydatności predykcyjnej i prognostycznej wybranych czynników klinicznych i patomorfologicznych wobec możliwości uzyskania klinicznej odpowiedzi na leczenie oraz ocena czasu do progresji po drugiej linii leczenia (schemat z Irynotekanem lub Kapecytabina) zaawansowanego raka jelita grubego. Materiały i metody Analizowano retrospektywnie grupę 164 chorych z rozpoznaniem nawrotu (miejscowy lub/i uogólniony) raka gruczołowego okrężnicy lub odbytnicy. Chorzy leczeni byli w pierwszej linii schematem (Fluorouracyl z modulacją Folinianem - LF) a następnie po progresji w drugiej linii, schematami : (Irynotekan i Fluorouracyl z modulacją Folinianem) lub Kapecytabina w monoterapii. W analizie wartości chemioterapii oceniano częstość odpowiedzi na leczenie i długość przeżycia do wystąpienia progresji choroby oraz zmiany stanu sprawności po leczeniu. Analizie poddano 16 kategorii.
Wyniki: Oceniono czas przeżycia do wystąpienia progresji choroby po leczeniu drugiej linii : (Iry) 5,85, miesiąca, (Kap) 6,2 miesiąca. W wykonanej analizie statystycznej wykazano znaczenie : Miejscowy nawrót jest w regresji logistycznej niezależnym czynnikiem wpływającymi na odpowiedź na leczenie. (p=0,0472) W obu leczonych grupach (Iry, Kap) czas do progresji był dłuższy przy miejscowym nawrocie choroby. Stopień sprawności chorych jest w regresji logistycznej niezależnym czynnikiem wpływającymi na odpowiedź na leczenie dla obu leczonych grup (Iry, Kap). (p 0,00001) Więcej chorych ze stanem sprawności (0 i 1) było w grupie (odpowiedź) niż w grupie (brak odpowiedzi) - tu więcej ze sprawnością (3 i 4). Dystrybucja liczby leukocytów w trakcie leczenia (Iry, Kap) wykazała istotną statystycznie różnicę między grupami (odpowiedź) i (brak odpowiedzi) na leczenie. (p=0,0205) Zaobserwowano, że w grupie z odpowiedzią na leczenie więcej było chorych bez obniżenia poziomu leukocytów. Analiza czasu do wystąpienia progresji wobec zaawansowania wyjściowego choroby (stopień I+II+III) i (stopień IV) wykazała istotność w grupie leczonej Kapecytabiną. (p=0,0258). Analiza statystyczna znaczenia płci wykazała istotne wydłużenie czasu do progresji u kobiet leczonych kapecytabiną. (p=0,0278) Statystycznie potwierdzono istotnie krótszy czas do progresji choroby u chorych bez odpowiedzi na leczenie. (p=0,0001)
Wnioski Wykazano prognostyczne znaczenie wystąpienia nawrotu miejscowego i predykcyjne znaczenie wyjściowego stopnia zaawansowania i płci. Wykazano również znaczenie innych czynników: stanu sprawności chorych po leczeniu, poziomu leukocytów w trakcie leczenia, odpowiedzi na leczenie w jego trakcie. Znamienne znaczenie dla odpowiedzi klinicznej na leczenie (w obu leczonych grupach) wykazano dla: wystąpienia nawrotu choroby w postaci wznowy miejscowej zachowania dobrej sprawności chorych po leczeniu poziomu leukocytów (0-1 według WHO) w trakcie leczenia Znamienne znaczenie dla czasu przeżycia do wystąpienia progresji choroby wykazano dla: wyjściowego stopnia zaawansowania choroby u chorych leczonych w drugiej linii kapecytabiną dla chorych płci żeńskiej leczonych w drugiej linii kapecytabiną