1. Notowania zbóż w transakcjach terminowych na giełdach światowych.

07 stycznia 2014 r. 1. Notowania zbóż w transakcjach terminowych na giełdach światowych. Giełda Wyszczególnienie Termin dostaw Cena w Euro/t 26 grudnia 2 stycznia 2014 26 grudnia Cena w zł/t 2 stycznia 2014 MATIF - Paryż konsumpcyjna Styczeń 14 211,0 208,0 877,7 865,9 Marzec 14 206,3 202,5 858,2 843,0 Maj 14 203,0 200,5 844,5 834,7 Cena w GBP/t 26 grudnia 2 stycznia 2014 12 grudnia Cena w zł/t 2 stycznia 2014 Styczeń 14 163,8 163,3 822,2 819,0 Marzec 14 164,5 164,9 825,8 827,0 LIFFE - Londyn paszowa B Maj 14 166,8 165,4 337,0 829,5 Cena w USD/t Cena w zł/t 26 grudnia 2 stycznia 2014 26 grudnia 2 stycznia 2014 CBoT - Chicago konsumpcyjna Marzec 14 222,7 219,4 674,8 665,0 Maj 14 225,4 221,8 682,9 672,5 Lipiec 14 227,3 223,5 688,7 677,5 Cena w HUF/t Cena w zł/t 12 grudnia 19 grudnia 12 grudnia 19 grudnia BCE - konsumpcyjna Budapeszcie Marzec 14 55000 55000 759,0 768,1 - Maj 14 55000 55500 765,9 775,1 P. Paszowa Marzec 14 52000 52000 717,6 726,2-1

Maj 14 52100 52100 719,0 727,6 - Sierpień 14 n.n. 50200 n.n. 701,1 - Jęczmień paszowy Marzec 14 49500 49500 683,1 691,3 - Sierpień 14 n.n. 49800 n.n. 695,5 - Kurs: 1 EURO=4,16 PLN 1 GBP=5,02 PLN 1 USD=3,03 PLN 2. Porównanie średnich cen ziarna w Polsce i UE: 2-8 grudnia r. (Kurs: 1 EURO=4,1831 PLN) konsumpcyjna paszowa Kraj [PLN/tona] [EUR/tona] Kraj [PLN/tona] [EUR/tona] Słowacja 624 149 Węgry 654 156 Węgry 690 165 Czechy 658 157 Czechy 705 168 Litwa 704 168 Chorwacja 717 171 Bułgaria 706 169 Słowenia 748 179 Estonia 733 175 Bułgaria 753 180 Łotwa 752 180 Grecja 753 180 Polska 779 186 Austria 755 181 Dania 788 188 Finlandia 759 182 Francja 806 193 Litwa 765 183 Niemcy 835 200 Estonia 768 184 UK 836 200 Polska 769 184 Irlandia 879 210 Łotwa 821 196 Niderlandy 881 211 Niemcy 828 198 Belgia 891 213 Hiszpania 838 200 Portugalia 950 227 Francja 856 205 UE 790 189 2 Szwecja 868 208 Dania 869 208 Włochy 877 210 Belgia 891 213 UK 957 229 UE 791 189 Jęczmień paszowy Kukurydza paszowa Kraj [PLN/tona] [EUR/tona] Kraj [PLN/tona] [EUR/tona] Finlandia 566 135 Bułgaria 563 135 Bułgaria 638 153 Chorwacja 567 135 Estonia 646 155 Litwa 587 140 Słowacja 653 156 Słowacja 592 142 Litwa 663 159 Węgry 596 143 Węgry 686 164 Grecja 607 145 Dania 695 166 Polska 644 154 Szwecja 709 170 Czechy 652 156 Łotwa 711 170 Austria 669 160 Hiszpania 717 171 Hiszpania 725 173

UK 719 172 Portugalia 730 175 Francja 736 176 Słowenia 746 178 Grecja 753 180 Francja 750 179 Austria 753 180 Niderlandy 763 183 Irlandia 759 182 Włochy 778 186 Niemcy 761 182 Niemcy 803 192 Polska 771 184 Belgia 816 195 Belgia 820 196 UE 682 163 Niderlandy 820 196 Włochy 829 198 Portugalia 916 219 UE 730 174 (wg MRiRW na podstawie Komisji Europejskiej) [PLN/tona] 1000 950 Średnie ceny PSZENICY KONSUMPCYJNEJ w okresie 02-08.12. UK 900 850 800 750 700 Francja Włochy Niemcy Polska Czechy Chorwacja Litwa Węgry Słowenia Bułgaria UE 650 Słowacja 600 550 500 [PLN/tona] Średnie ceny PSZENICY KONSUMPCYJNEJ w wybranych krajach 900 850 800 750 700 650 600-10-20-10-27-11-03-11-10-11-17-11-24-12-01-12-08 Czechy Niemcy Węgry Polska Francja (wg MRiRW ZSRIR) 3

3. Średnie ceny (bez VAT) płacone dostawcom przez przedsiębiorstwa dokonujące zakupu zbóż 16 22 grudnia r. TOWAR Rodzaj ZIARNA POLSKA Centralno- Wschodni MAKROREGION Południowy Północno- Zachodni Cena [zł/tona] Cena [zł/tona] Cena [zł/tona] Cena [zł/tona] Żyto Jęczmień -12-22 -12-15 -12-22 -12-15 -12-22 -12-15 -12-22 -12-15 konsumpcyjne 782 771 807 795 766 751 786 778 paszowe 790 790 775 783 757 763 796 797 konsumpcyjne 548 546 568 568 518 520 522 528 paszowe 581 583 596 593 543 nld 580 581 konsumpcyjne 750 709 752 706 -- -- nld 726 paszowe 797 790 800 795 nld 683 799 788 browarniane 808 866 nld nld nld nld 818 879 Kukurydza paszowe 667 665 634 645 677 670 671 671 Owies konsumpcyjne 584 557 -- -- nld nld 588 558 paszowe 550 554 -- 532 -- -- 550 564 Pszenżyto paszowe 674 661 666 654 689 647 675 666 nld - niewystarczająca liczba danych do prezentacji Uwaga! - Daty w tabeli oznaczają ostatni dzień analizowanego tygodnia (poniedziałek - niedziela) Nazwa makroregionu Województwa wchodzące w skład makroregionu centralno-wschodni południowy północno-zachodni lubelskie, łódzkie, mazowieckie, podlaskie, warmińsko-mazurskie. dolnośląskie, małopolskie, opolskie, podkarpackie, śląskie, świętokrzyskie. kujawsko-pomorskie, lubuskie, pomorskie, wielkopolskie, zachodnio-pomorskie. (wg MRiRW ZSRIR) zł/tona 900 Średnie ceny zbóż KONSUMPCYJNYCH w przedsiębiorstwach 800 700 600 500 400-11-03-11-10-11-17 Jęczmień -11-24 -12-01 -12-08 -12-15 Żyto Jęczmień brow arny -12-22 4

zł/tona 850 Średnie ceny zbóż PASZOWYCH w przedsiębiorstwach 750 650 550 450-11-03-11-10-11-17-11-24 Jęczmień -12-01 (wg MRiRW ZSRIR) -12-08 -12-15 Żyto Kukurydza -12-22 4. Średnie ceny eksportowe zbóż na Ukrainie (fob porty M. Czarnego, spot) Wyszczególnienie Warunki Dostawy 16 grudnia Ceny [USD/tona] 20 grudnia 27 grudnia Cena [zł/tona] 27 grudnia konsumpcyjna kl.3 FOB 295,0 295,0 297,5 902,8 (min 12 % białka) konsumpcyjna kl.4 EXW 230,0 227,5 230,0 698,0 (min 11 % białka) paszowa EXW EXW 200,0 200,0 200,0 606,9 Jęczmień paszowy EXW 204,0 204,0 206,5 626,6 Kukurydza źródło: FAMMU/FAPA na podst. Reuters EXW 147,5 147,5 148,5 450,6 1 USD = 3,03 PLN 5. Komentarze rynkowe TANIEJE PSZENICA NA GIEŁDACH Pod koniec bieżącego tygodnia notowania pszenicy w kontrakcie styczniowym na Matif były o 1,4% niższe niż przed tygodniem w wysokości 208 EUR/tonę. Nieznaczne dodatnie wahnięcie notowań miało miejsce w przypadku kontraktu terminowego na kukurydzę z realizacją w styczniu br. o 0,6% do 173,5 EUR/tonę. W grudniu ub.r. ceny unijnej pszenicy były wspierane poprzez wysoki popyt w eksporcie. Wzmożony wywóz był jednym z kluczowych czynników utrzymujących ceny tego gatunku na relatywnie wysokim poziomie. Konkurencja wśród dostawców o najważniejsze rynki zbytu jest jednak w bieżącym sezonie dosyć mocna, zwłaszcza po umocnieniu pozycji krajów basenu Morza Czarnego w eksporcie. Jak podaje egipski GASC, od lipca ub.r. dokonywane były zakupy przede wszystkim od dostawców z tego rejonu. W ostatnim przetargu z dnia 17 grudnia ub.r. GASC zakupił 120 tys. ton rumuńskiej i rosyjskiej pszenicy (z dostawą na 21-31 stycznia br.). Egipt sprowadza najczęściej około 10 mln ton pszenicy rocznie, z czego GASC zakupuje co najmniej połowę. 5

Sytuacja na światowym rynku pszenicy wydaje się jednak zmieniać. Być może będzie to dotyczyło także Unii. Zwiększona dostępność pszenicy z krajów półkuli południowej, coraz mniejszy pośpiech w dokonywaniu zakupów ze strony importerów, a także zastępowanie pszenicy w paszach przez inne, tańsze gatunki zbóż mogą wpływać na spadek notowań pszenicy, przynajmniej w najbliższym czasie. Zniżkowo mogą też oddziaływać pojawiające się prognozy produkcji pszenicy na półkuli północnej. Dotychczasowe relatywnie wysokie ceny pszenicy konsumpcyjnej i wyraźny spadek notowań kukurydzy przyczyniły się do zwiększenia areału upraw tego gatunku w skali globalnej. Także w samej Unii spodziewany jest wzrost produkcji pszenicy miękkiej. W ostatnim raporcie Strategie Grains przewiduje tegoroczne, unijne zbiory pszenicy na 138 mln ton, tj. o 2,4% więcej niż w ubiegłym roku. Prognoza ta bazuje przede wszystkim na zwiększonym areale o 3,8% do 24,1 mln ha. Ceny zbóż w kontraktach terminowych na amerykańskich giełdach kontynuują spadki. Tendencja zniżkowa utrzymuje się zarówno w przypadku notowań pszenicy, jak i kukurydzy na CBoT. Przez ostatni tydzień notowania kukurydzy w kontrakcie marcowym spadły o 1,3% do 165,5 USD/tonę, a pszenicy konsumpcyjnej w najbliższym kontrakcie o 1,5% do 219,4 USD/tonę. Taniała także pszenica w kontraktach na giełdach w Kansas i Minneapolis. HRW na giełdzie KCBT obniżyła wartość przez ostatni tydzień o 2,1% do 231,9 USD/tonę, a pszenica HRS o 2% do 6

229,7 USD/tonę. Stan ozimej pszenicy w USA w dalszym ciągu jest dobry. Ocenia się, że zasiewy pszenicy ozimej na Środkowym Zachodzie nie są narażone na większe straty mrozowe. Pomimo odnotowywania ujemnych temperatur, utrzymująca się pokrywa śniegu powinna ochronić oziminy przed ich negatywnymi skutkami. Mrozy mogą być jednak utrudnieniem dla transportu rzecznego. W Argentynie w ostatnim okresie, w niektórych rejonach kraju odnotowano opady deszczu, które będą korzystne dla upraw soi i kukurydzy. W dalszym ciągu utrzymują się jednak zbyt suche warunki w rejonie Buenos Aires i Pampy. Deszcze były też zapowiadane dla Brazylii. Ostatnia poprawa pogody w Ameryce Południowej powinna złagodzić niepokoje o wyniki zbiorów w tym rejonie. Wszystko wskazuje na to, że wysoka podaż zbóż w skali świata (po urodzaju w r. w krajach półkuli północnej) oraz zwiększająca się dostępność na rynku zbóż od dostawców z półkuli południowej, w połączeniu z dobrymi jak na razie perspektywami zbiorów w kolejnym sezonie, będą w dalszym ciągu działać zniżkowo na ceny zbóż w tym przede wszystkim paszowych. Źródło: Komentarz własny ekspertów FAMMU/FAPA z wykorzystaniem Reuters i innych źródeł UNIA EUROPEJSKA POLITYKA ROLNA I HANDLOWA UE: PRACE NAD REFORMĄ WPR POMYŚLNIE ZAKOŃCZONE W dniu 20 grudnia r. w oficjalnym Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej zamieszczono pakiet aktów prawnych oraz rozporządzenie przejściowe związane z reformą WPR. Są to następujące rozporządzenia: 1) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1305/ z dnia 17 grudnia r. w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) i uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 1698/2005 2) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1306/ z dnia 17 grudnia w sprawie finansowania wspólnej polityki rolnej, zarządzania nią i monitorowania jej oraz uchylające rozporządzenia Rady (EWG) nr 352/78, (WE) nr 165/94, (WE) nr 2799/98, (WE) nr 814/2000, (WE) nr 1290/2005 i (WE) nr 485/2008 3) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1307/ z dnia 17 grudnia r. ustanawiające przepisy dotyczące płatności bezpośrednich dla rolników na podstawie systemów wsparcia w ramach wspólnej polityki rolnej oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 637/2008 i rozporządzenie Rady (WE) nr 73/2009 4) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1308/ z dnia 17 grudnia r. ustanawiające wspólną organizację rynków produktów rolnych oraz uchylające rozporządzenia Rady (EWG) nr 922/72, (EWG) nr 234/79, (WE) nr 1037/2001 i (WE) nr 1234/2007 5) Rozporządzenie (UE) nr 1310/ Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 17 grudnia r. ustanawiające niektóre przepisy przejściowe w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) oraz zmieniające rozporządzenie (UE) nr 1305/ Parlamentu Europejskiego i Rady w zakresie środków i ich rozdziału w odniesieniu do roku 2014, a także i zmieniające rozporządzenie Rady (WE) nr 73/2009 oraz rozporządzenia (UE) nr 1307/, (UE) nr 1306/ i (UE) nr 1308/ Parlamentu Europejskiego i Rady w zakresie ich stosowania w roku 2014. Teksty ww. aktów prawnych są w pełni dostępne po polsku na stronach internetowych Komisji Europejskiej oraz w Dzienniku Urzędowym UE. Źródło: FAMMU/FAPA na podstawie Reuters i innych źródeł UNIA EUROPEJSKA I KRAJE KANDYDUJĄCE - SYTUACJA RYNKOWA Według prognoz Strategie Grains, unijna produkcja zbożowa w 2014 roku będzie mniejsza niż rok wcześniej i to pomimo spodziewanego wzrostu zbiorów pszenicy miękkiej. Według analityków SG, tegoroczne zbiory zbóż w UE mają wynieść 297 mln ton, tj. o 4,4 mln ton mniej w porównaniu z zeszłorocznym wynikiem. W bieżącym roku produkcja pszenicy zwyczajnej w UE jest przewidywana w wysokości 138 mln ton, tj. o 2,4% więcej w porównaniu z rokiem. Prognoza ta bazuje na 3,8% zwiększeniu powierzchni upraw tego gatunku w Unii do 24,1 mln ha i tylko nieznacznie gorszym plonowaniu ocenianym obecnie na 5,7 t/ha, tj. o 0,1 t/ha mniej niż w sezonie /14. Analitycy Strategie Grains zapowiadają co prawda spadek zbiorów pszenicy w krajach zaliczanych do unijnych liderów w jej produkcji (tj. przede wszystkim we Francji i Niemczech, ale i w Hiszpanii, Czechach oraz w Polsce łącznie o 2,4 mln ton sezon do sezonu), ma być on jednak z nadwyżką zrekompensowany 7

przez wzrost zbiorów w Szwecji, Danii oraz Wielkiej Brytanii. Co do prognozy dla Niemiec, to jest ona dość zastanawiająca, zważywszy oficjalne przewidywania i szacunki w tym kraju, wskazujące na wzrost areału pszenicy ozimej. W sezonie 2014/15 SG prognozuje spadek areału kukurydzy, żyta i jęczmienia w UE. Unijna produkcja jęczmienia jest prognozowana na zaledwie 54,5 mln ton, co oznacza aż 9% spadek sezon do sezonu. Mniejsze zbiory tego gatunku są spodziewane zwłaszcza w Niemczech, Rumunii oraz w Hiszpanii. Źródło: FAMMU/FAPA na podstawie Reuters i innych źródeł UE COMENVI WZYWA DO ODRZUCENIA AUTORYCACJI KUKURYDZY GMO 1507 DO UPRAWY Dnia 17 grudnia roku Komitet ds. Środowiska PE ComEnvi wezwał Ministrów Rolnictwa państw członkowskich (Radę Rolną) do odrzucenia propozycji legalizacji uprawy kukurydzy GMO 1507 ze względu na ryzyko dla środowiska, a szczególnie dla motyli oraz ciem. Rezolucja ComEnvi, którą poparto 34 głosami przeciw 15, wzywa decydentów do nieautoryzowania żadnych odmian GMO do czasu istotnej poprawy oceny ryzyka przez EFSA. Rezolucja powinna być poddana pod głosowanie pod koniec stycznia lub na początku lutego br. (powinna zapaść przed 15 lutego br.) We wrześniu roku Europejski Trybunał Sprawiedliwości orzekł, że Komisja bezprawnie zwlekała z autoryzacją kukurydzy GMO 1507. Jeśli 27 stycznia br. Rada Rolna nie uzyska kwalifikowanej większości w trakcie głosowania nad autoryzacją kukurydzy 1507, to jest wysoce prawdopodobne, że Komisja sama ją zatwierdzi. Źródło: FAMMU/FAPA na podst.: Agra Facts No 95-13 UE UŻYCIE ENERGII ODNAWIALNEJ WZROSŁO W 2012 ROKU DO 14,4% Według rozporządzenia dot. stosowania energii odnawialnej WE/28/2009, zużycie energii odnawialnej powinno wzrosnąć do 2020 roku średnio do 20% całego zużycia energii. Każde z państw określiło cel zużycia indywidualnie. Największe zużycie energii odnawialnej do 2020 roku planuje Szwecja 49%, a najmniejsze Malta 10%. Polska założyła 15%. W 2012 roku średnie zużycie energii odnawialnej wzrosło o 1,3 pkt. procentowego z 13,1% do 14,4%, przy czym największy udział miała Szwecja, a najmniejszy Malta. Przyczyny przyrostu zużycia energii odnawialnej w Unii w 2012 roku były różnorodne: więcej państw zastosowało w praktyce zrównoważone kryteria dla biopaliw; państwa członkowskie mogły włączyć pompy ciepła do bilansu energii; nastąpił powrót do wzrostu stosowania drewna związany z czynnikami pogodowymi; wzrosła produkcja ciepła z energii wiatrowej, solarnej, biogazu oraz biomasy; na skutek recesji ogólne zużycie energii (odnawialnej i pozostałej) w Unii w 2012 roku zmniejszyło się. Źródło: FAMMU/FAPA na podst.: EurObserver GUS: OSTATECZNE SZACUNKI ZBIORÓW ZBÓŻ Według grudniowego wynikowego szacunku GUS zbiory zbóż w Polsce w r. wyniosły około 28,2 mln ton, tj. o 0,6% mniej od zbiorów rok wcześniej, ale o 6,2% powyżej średniego wyniku z lat 2006-2010. Zbiory zbóż podstawowych z mieszankami zbożowymi zostały oszacowane ostatecznie na ok. 24,2 mln ton, tj. o 0,9% mniej od tych z poprzedniego roku i o 3% poniżej średniej z okresu od 2006-2010. Wyjątkowo wysokie były natomiast zbiory kukurydzy, które GUS ocenił na 4 mln ton, tj. o 1,2% więcej niż rok wcześniej. Było to możliwe przede wszystkim dzięki większej powierzchni upraw tego gatunku. Wzrosła ona aż o 12,9% do 613,9 tys. ha. Ten istotny wzrost areału skompensował z nadwyżką gorsze plonowanie. Ubiegłoroczne średnie plony kukurydzy wyniosły bowiem 6,58 ton z ha, tj. o 10,5% mniej niż w 2012 roku. Źródło: FAMMU/FAPA na podst.: GUS RYNKI POZA UNIĄ EUROPEJSKĄ ARGENTYNA: PROGNOZY ZBIORÓW Według analityków z giełdy zbożowej w Rosario, w bieżącym sezonie Argentyna zbierze 22 mln ton kukurydzy w porównaniu do 26 mln ton sezon wcześniej. Produkcja pszenicy miękkiej jest oceniana na 9,5 mln ton, tj. o 400 tys. ton więcej w porównaniu z poprzednim raportem. Zbiory pszenicy w sezonie /14 należy ocenić jako stosunkowo dobre. Ich zaawansowanie na koniec grudnia ub. r. wynosiło około 70%. Kondycja upraw kukurydzy oceniana jest w większości dobrze, chociaż wysokie temperatury i niedobory opadów deszczu mogą zagrozić rozwojowi roślin podkreślają analitycy z giełdy w Rosario. Bardzo optymistyczne są prognozy zbiorów soi w wysokości 55 mln ton. 8

Oznaczałoby to znaczny wzrost produkcji tego gatunku oleistych w stosunku do poprzedniego sezonu 48,3 mln ton. Spodziewane bardzo dobre wyniki produkcji soi będą przede wszystkim odzwierciedleniem 6% zwiększenia areału. Pod koniec grudnia ub. r. na dużym obszarze argentyńskiej Pampy odnotowano suchą i upalną pogodę, co wzbudziło obawy o rezultat zbiorów soi i kukurydzy. Jednak niepokoje te zostały nieco złagodzone wraz z ostatnimi opadami deszczu. Argentyna jest liderem w światowym eksporcie oleju sojowego i śruty sojowej. Kraj znajduje się też na trzeciej pozycji w światowym eksporcie kukurydzy oraz zajmuje jedno z kluczowych miejsc wśród dostawców pszenicy. Źródło: FAMMU/FAPA na podstawie Reuters i innych źródeł UKRAINA: ZNACZNY WZROST EKSPORTU ZBÓŻ W pierwszej połowie sezonu /14 ukraiński eksport zbóż wzrósł prawie o jedną trzecią (w porównaniu do analogicznego okresu sezon wcześniej), dochodząc do 18,5 mln ton. Było to spowodowane wzmożonym wywozem pszenicy oraz kukurydzy poinformowało Ministerstwo Rolnictwa Ukrainy. Rekord w miesięcznym eksporcie padł w listopadzie ub. r. i wynosił 4,66 mln ton. Grudniowa sprzedaż osiągnęła także imponujący wynik 4,44 mln ton. Prognozy ukraińskiego wywozu zbóż w całym sezonie /14 są bardzo optymistyczne. Eksport ten może osiągnąć nawet 32,5 mln ton wobec 23 mln ton w poprzednim sezonie handlowym. Według oficjalnych danych podawanych przez Ministerstwo Rolnictwa, w roku Ukraina odnotowała rekordowe zbiory zbóż, sięgające nawet 63 mln ton. W szacunkach zarówno zeszłorocznej produkcji zbożowej, jak i prognozach eksportu z Ukrainy w sezonie handlowym /14, występują spore rozbieżności. Podawane w ostatnim czasie prognozy niezależnych analityków są znacznie niższe w porównaniu z oficjalnymi. Ostatnio firma doradcza UkrAgroConsult podniosła szacunek zbiorów zbóż na Ukrainie w roku do 56,5 mln ton, tj. o 0,9% w porównaniu z poprzednim raportem. Korekta ta była związana przede wszystkim z podwyższeniem szacunków zbiorów kukurydzy z wcześniejszych 25,5 mln ton do 26 mln ton. Ubiegłoroczne zbiory kukurydzy na Ukrainie były wyjątkowo wysokie. Analitycy UkrAgroConsult porównują je do 18,8 mln ton zebranych w 2012 roku. Firma podniosła także prognozowany eksport zbóż z Ukrainy w bieżącym sezonie handlowym nieznacznie z wcześniejszych 29,8 mln ton do 30 mln ton. Dla porównania (według UkrAgroConsult) w sezonie 2012/13 Ukraina wyeksportowała 21,8 mln ton ziarna zbóż. Źródło: FAMMU/FAPA na podstawie Reuters i innych źródeł ROSJA: ZBIORY PSZENICY SZACOWANE NA 54 MLN TON W roku zbiory pszenicy w Rosji wzrosły o 37% do 54 mln ton podało rosyjskie Ministerstwo Rolnictwa. Było to spowodowane przede wszystkim poprawą warunków pogodowych. Susza, która zdziesiątkowała uprawy zbożowe w Rosji w 2012 r. doprowadziła do znacznego spadku zbiorów. 9

W rezultacie w poprzednim sezonie kraj zebrał zaledwie 39,7 mln ton pszenicy. Ministerstwo podało także oszacowanie ubiegłorocznych zbiorów jęczmienia. Wzrosły one o 10% do 16,3 mln ton. Był to lepszy wynik w porównaniu z 2012 r., kiedy zebrano 14,7 mln ton ziarna tego gatunku, gorszy jednak od produkcji odnotowanej w 2011 roku wynoszącej 17,7 mln ton. osiągnęła 96,6 mln ton (w wadze przed suszeniem i czyszczeniem). Oznacza to znaczący wzrost w porównaniu z wynikami produkcji w wadze brutto w 2012 r., wynoszącymi 75,1 mln ton i tylko nieznacznie mniejszymi w stosunku do zbiorów w 2011 r. szacowanych na 97,5 mln ton (w wadze przed suszeniem i czyszczeniem). Źródło: FAMMU/FAPA na podstawie Reuters i innych źródeł 6. Przegląd prasy Ekspert: Ciepły grudzień nie zagroził uprawom Ciepła grudniowa pogoda nie zaszkodziła uprawom polowym, m.in. zbożom - poinformował prof. Andrzej Doroszewski z Instytutu Uprawy, Nawożenia i Gleboznawstwa w Puławach. Przypomniał, że to nie pierwszy tak ciepły grudzień w ostatnim stuleciu. Koniec roku najcieplejszy był w 2006 r.; w grudniu tamtego roku średnia temperatura wyniosła 3,3 stopnia Celsjusza. Wówczas plony były takie same lub nieco lepsze niż z kilku poprzednich lat. - Ciepła pogoda w grudniu nie wpłynęła wówczas na rozwój i plonowanie zbóż - stwierdził Doroszewski. Profesor, który kieruje Zakładem Agrometeorologii i Zastosowań Informatyki IUNG wyjaśnił, że z danych Instytutu wynika, iż średnia temperatura w grudniu r. wynosiła plus 1,9 st. i była wyższa od średniej wieloletniej temperatury grudniowej o 3,2 stopnia. Średnia grudniowa temperatura dla ostatnich 143 lat wynosi minus 1,3 stopnia. Kondycja upraw m.in. zbóż i rzepaku będzie zależeć od pogody w styczniu i w lutym, a nawet w marcu. Najgorsza sytuacja będzie wtedy, gdy będzie mroźno, ale bez śniegu - uważa Doroszewski. Wskazał, że tak zdarzyło się np. w 2011 r., gdy część plonów wymarzło z powodu braku śniegu, mimo że temperatury nie były bardzo niskie. - Z oceną należy się wstrzymać, ale na razie sytuacja jest dobra - powiedział Doroszewski. farmer.pl za PAP 03.01.2014 Zmiany w zakupie ziemi Z dniem 31 grudnia r. traci moc decyzja Rady 2010/10/WE z dnia 20 listopada 2009 r. w sprawie przyznania przez władze Rzeczypospolitej Polskiej pomocy państwa na zakup nieruchomości rolnych w okresie od dnia 1 stycznia 2010 r. do dnia 31 grudnia r., na podstawie, której dotychczas udzielana jest pomoc krajowa na zakup użytków rolnych, w tym w formie dopłat do oprocentowania kredytów bankowych oraz pomoc polegająca na rozłożeniu na raty należności z tytułu sprzedaży nieruchomości z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa z preferencyjnym oprocentowaniem (2%). 10

Od 1 stycznia 2014 r. stosownie do przepisów art. 4 ust. 8 rozporządzenia Komisji (WE) nr 1857/2006 z dnia 15 grudnia 2006 r. w sprawie stosowania art. 87 i 88 Traktatu w odniesieniu do pomocy państwa dla małych i średnich przedsiębiorstw prowadzących działalność związaną z wytwarzaniem produktów rolnych oraz zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 70/2001 (Dz. Urz. UE L 358 z 16.12.2006, str. 3) pomoc będzie mogła być przyznawana na zakup gruntów poza gruntami przeznaczonymi na cele budowlane, w cenie nie przekraczającej 10% wydatków kwalifikowanych inwestycji. Zgodnie ze stanowiskiem Komisji Europejskiej pomoc udzielana na podstawie ww. przepisu nie może dotyczyć wyłącznie zakupu ziemi, lecz może być stosowana w przypadku inwestycji obejmującej poza zakupem użytków rolnych zakup maszyn i urządzeń rolniczych lub zakup nieruchomości innych niż użytki rolne. Aktualnie procedowana jest nowelizacja rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 22 stycznia 2009 r. w sprawie realizacji niektórych zadań Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (Dz.U. Nr 22, poz.121 z późn. zm.) mająca na celu dostosowanie zasad udzielania dopłat do nowoudzielonych kredytów na zakup użytków rolnych tj. w formule de minimis lub przy zachowaniu ograniczenia 10% kosztów zakupu użytków rolnych w kosztach kwalifkowanych całej inwestycji na finansowanie której producenci rolni ubiegać się będą o kredyt z dopłatami do oprocentowania ze środków będących w dyspozycji ARiMR. Agencja Nieruchomości Rolnych będzie stosowała przy sprzedaży ziemi z zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa zasady rozłożenia spłaty należności na raty określone w art. 31 ustawy z dnia 19 października 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa (Dz. U. z 2012 r. poz. 1187, z późn. zm.). Od 1 stycznia 2014 r. ulgi w podatku rolnym udzielne na podstawie przepisów art. 12 ust. 4 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym z tytułu nabycia użytków rolnych będą stosowane w formule pomocy de minimis. minrol.gov.pl 30.12. Integrowana ochrona roślin Od 1 stycznia 2014 r. obowiązują regulacje prawne dotyczące stosowania ogólnych zasad integrowanej ochrony roślin, tzn. wykorzystania wszystkich możliwych i dostępnych metod zwalczania agrofagów w szczególności metod niechemicznych, w przypadku gdy w produkcji rolnej stosuje się środki ochrony roślin. W integrowanej ochronie roślin należy wykorzystywać w pełni wiedzę o agrofagach (w szczególności o ich biologii, występowaniu i szkodliwości) w celu określenia optymalnych terminów dla podejmowania działań zwalczających te organizmy, a także wykorzystywać naturalne występowanie organizmów pożytecznych, w tym drapieżców i pasożytów organizmów szkodliwych dla roślin lub ich introdukcję. Tym samym stosowanie integrowanej ochrony roślin pozwala ograniczyć stosowanie chemicznych środków ochrony roślin do niezbędnego minimum i w ten sposób ograniczyć presję na środowisko naturalne oraz chronić bioróżnorodność środowiska rolniczego. Ważnymi narzędziami, wykorzystywanymi w integrowanej ochronie roślin są: - metodyki integrowanej ochrony roślin poszczególnych upraw, - progi ekonomicznej szkodliwości progi te określają, kiedy stosowanie chemicznej ochrony roślin staje się ekonomicznie opłacalne, tzn. przy jakiej liczebności organizmu szkodliwego dla roślin straty, jakie może on spowodować, przewyższają koszty jego chemicznego zwalczania, - systemy wspomagania decyzji w ochronie roślin systemy te, bazujące na znajomości biologii organizmów szkodliwych, wskazują optymalny termin wykonania chemicznych zabiegów ochrony roślin. Istnieje również możliwość skorzystania z usług doradczych (profesjonalnego doradztwa) dotyczących metod ochrony roślin w zakresie realizacji wymagań integrowanej ochrony roślin. Podstawowym elementem integrowanej ochrony roślin powinno być świadome zarządzanie uprawami oparte na znajomości warunków klimatyczno-glebowych gospodarstwa. Decyzje o wykonaniu zabiegów ochrony roślin powinny być podejmowane w oparciu o monitoring występowania organizmów szkodliwych, z uwzględnieniem progów ekonomicznej szkodliwości. Dokonując wyboru środków ochrony roślin należy brać pod uwagę ich selektywność i klasyfikację. Ponadto, stosowanie środków ochrony roślin powinno być ograniczone do niezbędnego minimum, w szczególności poprzez zredukowanie dawek lub ograniczenie ilości wykonywanych zabiegów. Stosowanie ogólnych zasad integrowanej ochrony roślin przez profesjonalnych użytkowników środków ochrony roślin zostało w Polsce uregulowane przepisami ustawy z dnia 8 marca r. o 11

środkach ochrony roślin (Dz. U. poz. 455) oraz rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 18 kwietnia r. w sprawie wymagań integrowanej ochrony roślin (Dz. U. poz. 505). Gwarancją wypełnienia obowiązku stosowania ogólnych zasad integrowanej ochrony roślin jest przystąpienie do dobrowolnego systemu certyfikacji jakości żywności Integrowana Produkcja Roślin (IP). Główna różnica pomiędzy integrowaną ochroną roślin, a Integrowaną Produkcją polega zatem na konieczności stosowania integrowanej ochrony i możliwości przystąpienia do IP. Można w związku z tym stwierdzić, że każdy producent uczestniczący w IP musi spełniać wymogi integrowanej ochrony roślin oraz dodatkowo realizować założenia określone wyłącznie dla systemu IP. minrol.gov.pl 02.01.2014 Biuro Krajowej Federacji Producentów Zbóż 12