Członek COCERAL i FEFAC Notatka Sygnalna z dnia 7 stycznia 2014 r. I. SYTUACJA NA RYNKU KRAJOWYM Po okresie świąteczno-noworocznym, handel ziarnem ruszy nie wcześniej niż 10 stycznia. Wydaje się, iż kontynuacja eksportu pszenicy drogą morską w I kwartale 2014 roku będzie czynnikiem wspierającym ceny pszenicy na rynku krajowym. Z drugiej strony, spodziewany ograniczony eksport kukurydzy w pierwszych tygodniach 2014 roku, a także dalszy import tego zboża z Ukrainy to czynniki, które mogą wywierać presję na ceny kukurydzy w rynku wewnętrznym. Ponadto, warto zaznaczyć, iż w wynikowej ocenie zbiorów GUS podniósł wcześniejsze szacunki zbiorów kukurydzy w kraju o 0,1 mln ton do 4,0 mln ton, tj. o 1,2% więcej od produkcji ubiegłorocznej. II. CENY NA GIEŁDACH CBOT i MATIF Na przestrzeni minionego tygodnia ceny pszenicy na giełdzie w Chicago zniżkowały już piąty tydzień z rzędu, m.in. w wyniku notowanego umocnienia się dolara oraz notowanego w ostatnich tygodniach spadku tempa eksportu amerykańskiej pszenicy. Pomimo głębokiej korekty cen amerykańskiej pszenicy w ostatnich tygodniach, wysokie koszty frachtu z USA ograniczają możliwości jej eksportu. W piątek 3/01, na giełdzie w Chicago cena pszenicy SRW w kontrakcie marcowym 2014 spadła o 0,6% w stosunku do ceny sprzed tygodnia do 222,52 USD/t, a w kontrakcie majowym 2014 o 0,8% i wyniosła 224,58 USD/t. Z kolei, na giełdzie w Kansas City, cena pszenicy HRW w kontrakcie marcowym 2014 spadła o 0,3% do 236,04 USD/t, a w kontrakcie majowym 2014 także o 0,3% i wyniosła 236,70 USD/t. W analizowanym tygodniu, notowania cen pszenicy na MATIFie nieznacznie osłabły. Niewielka aktywność inwestorów oraz brak ważnych danych rynkowych w związku z okresem świąteczno -noworocznym spowodowały, iż ostatnie sesje giełdowe na MATIFie przebiegały w spokojnych nastrojach. W piątek 3/01, cena pszenicy w kontrakcie najbliższym (styczeń 2014) na MATIFie wyniosła 208,00 EUR/t i była o 0,4% niższa w stosunku do ceny sprzed tygodnia, a w kontrakcie marcowym 2014 spadła o 1,0% i wyniosła 202,25 EUR/t. Na przestrzeni analizowanego tygodnia, notowania cen soi na giełdzie w Chicago osłabły drugi tydzień z rzędu. Głównym powodem spadków były pojawiające się oceny, iż ostatnie i prognozowane w kolejnych dniach opady deszczu wpłyną na poprawę plonów i zbiorów soi w krajach Ameryki Południowej, zmniejszając tym samym zapotrzebowanie na amerykańską soję. Na rynku pojawiły się informacje o już rozpoczętych zbiorach soi w stanie Mato Grosso w Brazylii (3 tygodnie wcześniej niż przed rokiem), w którym skoncentrowana jest jej uprawa. Nie ulega wątpliwości, iż bardzo dobre 00-131 Warszawa, ul.grzybowska 2/49 tel.+48(0...22) 33-10-800, +48 (0...22) 33-10-801 tel.fax + 48(0...22) 33-10-802, e-mail: grain@upcpoczta.pl Bank PKO S.A. I O/Warszawa, Nr konta: 75124010371111000006934154 NIP 527-21-02-616
2 warunki pogodowe sprzyjające wegetacji soi w Brazylii i poprawiający się stan upraw soi w Argentynie będą wywierać presję na notowania cen soi w najbliższych tygodniach. W piątek 3/01, cena soi na giełdzie w Chicago w kontrakcie najbliższym (styczeń 2014) wyniosła 473,70 USD/t i była o 3,2% niższa niż przed tygodniem. Z kolei, cena soi z terminem realizacji w marcu 2014 roku także spadła o 3,2% do poziomu 467,09 USD/t. W analizowanym tygodniu, ceny rzepaku na giełdzie MATIF nieznacznie osłabły, przede wszystkim pod wpływem spadków cen canoli i soi za oceanem. W piątek 3/01, cena rzepaku w kontrakcie najbliższym (luty 2014) wyniosła 366,50 EUR/t i była o 0,1% niższa niż przed tygodniem, podczas gdy cena rzepaku w kontrakcie majowym 2014 wyniosła 362,00 EUR/t i była o 0,6% niższa w stosunku do ceny sprzed tygodnia. Analiza opracowana przez Sparks Polska, Izbę Zbożowo-Paszową NOTOWANIA CEN ZBÓŻ NA GIEŁDZIE W CHICAGO CBOT - KUKURYDZA USD/t 8.XI 15.XI 22.XI 29.XI 6.XII 13.XII 20.XII 27.XII 3.I 3.I/27.XII III'14 172,59 169,44 168,97 167,08 170,94 167,47 170,54 168,26 166,68-0,94% V'14 175,98 172,59 172,12 170,31 174,24 170,70 173,77 171,49 169,91-0,92% VII'14 178,57 175,42 174,87 173,22 177,00 173,46 176,53 174,24 172,67-0,90% IX'14 180,86 177,79 177,16 175,74 179,52 175,58 178,81 176,76 175,19-0,89% XII'14 184,40 180,94 180,15 178,81 182,51 178,10 181,33 179,20 177,94-0,70% CBOT - PSZENICA SRW USD/t 8.XI 15.XI 22.XI 29.XI 6.XII 13.XII 20.XII 27.XII 3.I 3.I/27.XII III'14 243,02 240,45 241,41 245,67 239,20 230,97 225,39 223,77 222,52-0,56% V'14 245,45 241,92 242,95 247,51 241,19 233,18 228,03 226,41 224,58-0,81% VII'14 245,59 240,89 242,14 246,40 240,30 234,06 229,50 228,25 225,75-1,10% IX'14 248,90 243,98 244,93 249,27 243,32 237,36 233,03 231,85 229,35-1,08% XII'14 253,53 248,17 248,97 252,94 247,65 242,51 237,73 236,63 234,28-0,99% NOTOWANIA CEN SOI I ŚRUTY SOJOWEJ NA GIEŁDZIE W CHICAGO CBOT - SOJA USD/t 8.XI 15.XI 22.XI 29.XI 6.XII 13.XII 20.XII 27.XII 3.I 3.I/27.XII I'14 476,20 470,47 484,80 491,04 487,00 487,73 492,00 489,20 473,70-3,17% III'14 469,07 465,03 479,87 484,13 481,49 482,66 489,06 482,66 467,09-3,23% V'14 462,23 459,37 474,14 476,79 476,34 476,56 483,55 477,15 462,31-3,11% VII'14 460,47 457,46 471,79 473,26 473,11 471,79 478,11 473,00 458,67-3,03% VIII'14 453,86 451,36 463,34 462,60 462,38 460,77 467,09 461,28 448,64-2,74% CBOT - ŚRUTA SOJOWA USD/sh.t 8.XI 15.XI 22.XI 29.XI 6.XII 13.XII 20.XII 27.XII 3.I 3.I/27.XII I'14 414,90 405,70 421,00 436,60 427,40 432,60 446,60 445,70 424,50-4,76% III'14 402,80 396,50 412,70 424,50 419,10 423,20 433,60 427,20 407,10-4,71% V'14 392,30 387,90 402,70 411,00 408,80 412,70 424,00 417,30 400,10-4,12% VII'14 388,20 384,00 397,60 404,50 403,00 404,80 415,50 410,20 394,90-3,73% VIII'14 381,10 377,40 388,60 392,40 391,30 392,70 402,40 397,30 385,30-3,02%
3 400,0 NOTOWANIA CEN PSZENICY SRW, HRW I DNS NA GIE DACH W CHICAGO, KANSAS CITY I MINNEAPOLIS (USD/t) KONTRAKT NAJBLI SZY 380,0 360,0 340,0 320,0 USD/t 300,0 280,0 260,0 240,0 220,0 200,0 29.VI'2012 13.VII 27.VII 10.VIII 24.VIII 7.IX 21.IX 5.X 19.X 2.XI 16.XI 30.XI 14.XII 28.XII 11.I'2013 25.I 8.II 22.II 8.III 22.III 5.IV 19.IV 3.V 17.V 31.V 14.VI 28.VI 12.VII 30.VIII 13.IX 27.IX 11.X 25.X 8.XI 22.XI 6.XII 20.XII 3.I'2014 HRW KCBT SRW CBOT DNS MGE 680,0 NOTOWANIA CEN SOI (USD/t) I ŒRUTY SOJOWEJ (USD/sh. t) NA GIE DZIE W CHICAGO KONTRAKT NAJBLI SZY 640,0 600,0 560,0 U S D /t--s h. t 520,0 480,0 440,0 400,0 360,0 320,0 28.IX 12.X 26.X 9.XI 23.XI 7.XII 21.XII 4.I'2013 18.I 1.II 15.II 1.III 15.III 28.III 12.IV 26.IV 10.V 24.V 7.VI 21.VI 5.VII 19.VII 6.IX 20.IX 4.X 18.X 1.XI 15.XI 29.XI 13.XII 27.XII SOJA ŚRUTA SOJOWA
4 Ceny zbóż na giełdach światowych - 07.01.2014. e- WGT Silny popyt na europejską pszenicę oraz fala mrozów, jaka nawiedziła USA wspierają ceny giełdowe zbóż Notowania pszenicy i kukurydzy wzrosły lekko na początku tygodnia na giełdzie w Paryżu. Notowaniom sprzyja trwający nadal silny popyt eksportowy na europejską pszenicę. Egipt dokonał w piątek, największego od trzech lat, jednorazowego zakupu pszenicy w ilości 535 tys. ton. pochodzenia rumuńskiego, rosyjskiego, ukraińskiego oraz francuskiego. Także Algieria poinformowała o zakupie 0,5 mln ton europejskiej pszenicy. Notowania amerykańskiej pszenicy wzrosły w Chicago w piątek w obawie o negatywne skutki siarczystych mrozów, jakie panują w USA. Dane (tygodniowe z piątku) na temat eksportu były bardzo słabe dla amerykańskiej pszenicy i kukurydzy. W poniedziałek pszenica nie zmieniła swojej wartości, ponieważ panuje przekonanie, że mimo rekordowych mrozów gruba pokrywa śnieżna powinna zapobiec wymarzaniu upraw pszenicy ozimej. Przypomnę w tym miejscu, że prognozy dla rynku amerykańskiej pszenicy były dotąd bardzo dobre a kontrakty futures pozostają w silnym trendzie spadkowym. W ubiegły czwartek marcowa seria na pszenicę notowana była w Chicago najniżej od 1,5 roku. Niepokój na rynku powodować mogą najnowsze prognozy pogody (sucho i ciepło w ciągu najbliższych 14 dni) w Argentynie gdzie kukurydza jest w stanie zapylania. W piątek wieczorem Informa opublikowała prognozę produkcji pszenicy w UE (sezon 2014/15) na 143,1 mln ton, w porównaniu do 140,4 mln ton we wcześniejszej prognozie. Jest to nadal mniej niż szacunki Strategie Grains na poziomie 145,7 mln ton. Najnowsze prognozy USDA opublikowane będą w najbliższy piątek. Notowania zbóż z poniedziałku 6-01-2014: Giełda MATIF w Paryżu: Kukurydza Marcowy kontrakt zamknął poniedziałkową sesję wzrostem o 0,5 euro/t i wyceniany był na koniec sesji na 175,25 euro/t. Styczniowa seria w piątek zakończyła definitywnie handel na poziomie 172,5 euro/t.. 4-go grudnia kontrakt styczniowy notowany był najwyżej od końca czerwca tego roku na poziomie 182 euro/t. Tegoroczne minima serii styczniowej przypadają w okolicy 165-166 euro/t. Pszenica Pszenica z dostawą w styczniu zamknęła poniedziałek na poziomie o 0,75 euro wyższym niż na sesji poprzedniej i wyceniana była na zamknięciu na 208,75 euro/t. 4-go grudnia seria ta notowana była na poziomie 213 euro/t - najwyżej od końca kwietnia tego roku. Tegoroczny dołek (w cenach zamknięcia serii najbliższej-listopadowej) z 14-go sierpnia to 182 euro/t. Giełda CBOT w Chicago: Kukurydza Seria marcowa na amerykańską kukurydzę rozpoczęła tydzień 1,0% (+1,65 usd/t) wzrostem i w efekcie zamknęła poniedziałkową sesję na poziomie 168,35 usd/t (4,28 usd/buszel). Tegoroczne minimum (także ponad trzyletnie) przypadło 18-go listopada na 4,12 usd/buszel, czyli 162,2 usd/t. Pszenica Na poniedziałkowym zamknięciu pszenica (kontrakt marcowy) nie zmieniła swojej wartości i kosztowała 222,65 usd/t (6,056 usd/buszel). Wcześniej, bo w ubiegły czwartek, marcowa seria straciła 1,35% (-3,0 usd/t) ustanawiając ponad 1,5 roczne minimum, po czym w piątek zyskała 1,44%.
5 Zmiana miesięczna i roczna notowań najbliższej serii futures na 31 grudnia 2013 roku Pszenica Matif: -0,4% m/m / -16,5% r/r; Kukurydza Matif: -3,4% m/m / -27,8% r/r; Pszenica CBoT: -7,6% m/m /-22,3% r/r; Kukurydza CBoT: +1,7% m/m /-39,2% r/r. Raport przygotował Andrzej Bąk - WGT S.A. III. SEGMENT MŁYNARSKI (Dane za okres 16 22.12.2013 r.) (Źródło: Komunikat Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi) Notowania cen skupu pszenicy konsumpcyjnej w ww. tygodniu przedstawiały się następująco (w makroregionach): - Region Centralno Wschodni - 787,00 (tydzień temu 805,00 zł/t) - Kujawsko Mazurski - 811,00 (tydzień temu 772,00 zł/t) - Południowy - 771,00 (tydzień temu 763,00 zł/t) - Śląski - 765,00 (tydzień temu 747,00 zł/t) - Zachodni - 789,00 (tydzień temu 768,00 zł/t) Średnia cena 784,60 zł/t - dalszy wzrost (tydzień temu 771,00 zł/t) Uwaga: Przedstawione ceny skupu są przeciętnymi cenami w transakcjach skupowych w miejscach skupu/dostawy, występującymi w różnych miejscach i w różnych wielkościach partii. Ceny krańcowe często dotyczą incydentalnych transakcji, zaś ceny średnie obrazują większy zakres transakcji skupowych. Porównanie aktualnych cen wybranych towarów w przedsiębiorstwach z cenami w analogicznym okresie roku 2011 i 2012. [zł/tona] POLSKA TOWAR Rodzaj TOWARU 2013-12-22 2012-12-23 2011-12-25 Zmiana ceny [%] w 2013r. w stos. do lat: 2012r. 2011r. Pszenica konsumpcyjna 782 1041 798-24,8-1,9 paszowa 790 1021 743-22,6 6,4 Żyto konsumpcyjne 548 745 882-26,5-37,9 paszowe 581 785 666-26,0-12,8 Kukurydza paszowa 667 922 719-27,6-7,2 (Rynek Zbóż Nr 51/2013 MRiRW)
6 IV. ŚREDNIE CENY DROBIU oraz ŻYWCA WIEPRZOWEGO (Źródło: Biuletyn Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi dane za okres 16 22.12.13 w nawiasach - procentowa zmiana w ciągu tygodnia) 1. Średnie ceny skupu: drobiu: a) brojler kurzy: 3,555 zł/kg (+1,6) b) indyk 5,556 zł/kg (- 0,3) trzoda: półtusze wieprzowe wg EUROP 6,585 zł/kg (- 3,48) 2. Średnie ceny zbytu: drób świeży: a) kurczak 6,219 zł/kg (+ 0,6) b) indyk 9,254 zł/kg (+ 0,5) półtusze wieprzowe 7,712 zł/kg (- 0,4) V. INFORMACJE OGÓLNEOZWOJU WSI 1) Porównanie średnich cen ziarna w Polsce i UE: 02 08.12.2013 r. (opracowano w MRiRW na podstawie danych Komisji Europejskiej)
7 Kurs EUR =4,1831 Pszenica konsumpcyjna Pszenica paszowa Jęczmień paszowy Kukurydza PLN/t /t PLN/t /t PLN/t /t PLN/t /t Słowacja 624 149 Węgry 654 156 Finlandia 566 135 Bułgaria 563 135 Węgry 690 165 Czechy 658 157 Bułgaria 638 153 Chorwacja 567 135 Czechy 705 168 Litwa 704 168 Estonia 646 155 Litwa 587 140 Chorwacja 717 171 Bułgaria 706 169 Słowacja 653 156 Słowacja 592 142 Słowenia 748 179 Estonia 733 175 Litwa 663 159 Węgry 596 143 Bułgaria 753 180 Łotwa 752 180 Węgry 686 164 Grecja 607 145 Grecja 753 180 Polska 779 186 Dania 695 166 Polska 644 154 Austria 755 181 Dania 788 188 Szwecja 709 170 Czechy 652 156 Finlandia 759 182 Francja 806 193 Łotwa 711 170 Austria 669 160 Litwa 765 183 Niemcy 835 200 Hiszpania 717 171 Hiszpania 725 173 Estonia 768 184 UK 836 200 UK 719 172 Portugalia 730 175 Polska 769 184 Irlandia 879 210 Francja 736 176 Słowenia 746 178 Łotwa 821 196 Holandia 881 211 Grecja 753 180 Francja 750 179 Niemcy 828 198 Belgia 891 213 Austria 753 180 Holandia 763 183 Hiszpania 838 200 Portugalia 950 227 Irlandia 759 182 Włochy 778 186 Francja 856 205 UE 790 189 Niemcy 761 182 Niemcy 803 192 Szwecja 868 208 Polska 771 184 Belgia 816 195 Dania 869 208 Belgia 820 196 UE 682 163 Włochy 877 210 Holandia 820 196 Belgia 891 213 Włochy 829 198 UK 957 229 Portugalia 916 219 UE 791 189 UE 730 174 VI. INNE INFORMACJE 1) Konferencja Wsparcie mikro, małych i średnich przedsiębiorstw ze środków unijnych w latach 2014-2020 ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju organizuje ww. konferencję w dniu 23 stycznia 2014 r. w swojej siedzibie w Warszawie przy ul. Wspólnej 2/4 (godz. 10-16.15). Rejestracja chętnych odbywać się będzie w dniach 7-20 stycznia br. poprzez stronę internetową MIiR: www.mir.gov.pl/konferencje. W sprawach organizacyjnych można kontaktować się z Wydziałem Informacji i Promocji Ministerstwa Infrastruktury pp. Piotr Brzozowski (22-273-80-66) lub Krzysztof Maszewski (22-273-80-64).
8 2) Średnie ceny eksportowe zbóż na Ukrainie ( fob porty M. Czarnego, spot) Wyszczególnienie Warunki Cena w USD/t Dwutyg. zm Tyg. zmiana Cena zł/t dostawy 6 gru 13 20 gru 13 27 gru 13 cen w % cen w % 27 gru 13 Pszenica konsumpcyjna 3 kl. (mn. 12% białka) FOB 286.5 295.0 297.5 3.8 0.8 902.8 Pszenica konsumpcyjna 4 kl. (mn. 11% białka) EXW 227.0 227.5 230.0 1.3 1.1 698.0 Pszenica paszowa EXW 197.0 200.0 200.0 1.5 0.0 606.9 EXW Jęczmień paszowy EXW 195.5 204.0 206.5 5.6 1.2 626.6 Kukurydza EXW 145.5 147.5 148.5 2.1 0.7 450.6 Słonecznik FOB 470.0 462.5 460.0-2.1-0.5 1395.9 Olej słonecznikowy FOB 897.5 887.5 865.0-3.6-2.5 2624.9 Słonecznik EXW 413.0 419.5 406.5-1.6-3.1 1233.6 bd. - brak danych 1 USD = 3.03 zł (Źródło: Reuters, b.d. - brak danych) 3) Stawki frachtowe przy transporcie zbóż Port załadunkowy Port przeznaczenia Średnie stawki frachtowe przy transporcie zbóż panamaksami, w USD/tonę Kraj Port Kraj Port 19 gru 13 26 gru 13 2 sty 14 Dwutyg. zmiana cen Tyg. zmiana w % cen w % Holandia Rotterdam 27.6 27.1 26.8-2.8-1.1 USA Mississipi River Mississipi Niemcy Hamburg 28.7 28.2 27.9-2.7-1.1 River Argentyna Holandia Rotterdam 33.9 33.4 33.0-2.6-1.0 Brazylia Holandia Rotterdam 29.9 29.3 29.0-2.7-1.1 Hamburg Egipt Dametta 20.1 19.9 19.7-2.0-0.8 Niemcy Hamburg Arabia Saud. Jeddah 38.3 37.7 37.3-2.6-1.1 Hamburg Jordan Aqaba 30.5 30.1 29.9-2.2-0.9 Hamburg Iran Khorramshahr 36.6 36.1 35.8-2.1-0.8 Źródło: Reuters - kontrybutor: AXS Marne Panamax -statek pozwalający na przepłynięcie przez Kanał Panamski (maks. dł.-295 m, szer.-32,25 m, zanurzenie-13,5 m), typowa nośność statku o tych wymiarach nie przekracza 65 tys. DWT, (kontenerowce mają pojemność do 5000 TEU)
9 VII. INFORMACJE PRASOWE 1) Ciepły grudzień nie zagroził uprawom polowym Ciepła grudniowa pogoda nie zaszkodziła uprawom polowym, m.in. zbożom - poinformował PAP prof. Andrzej Doroszewski z Instytutu Uprawy, Nawożenia i Gleboznawstwa w Puławach. Przypomniał, że to nie pierwszy tak ciepły grudzień w ostatnim stuleciu. Koniec roku najcieplejszy był w 2006 r.; w grudniu tamtego roku średnia temperatura wyniosła 3,3 stopnia Celsjusza. Wówczas plony były takie same lub nieco lepsze niż z kilku poprzednich lat. "Ciepła pogoda w grudniu nie wpłynęła wówczas na rozwój i plonowanie zbóż" - stwierdził Doroszewski. Profesor, który kieruje Zakładem Agrometeorologii i Zastosowań Informatyki IUNG wyjaśnił, że z danych Instytutu wynika, iż średnia temperatura w grudniu 2013 r. wynosiła plus 1,9 st. i była wyższa od średniej wieloletniej temperatury grudniowej o 3,2 stopnia. Średnia grudniowa temperatura dla ostatnich 143 lat wynosi minus 1,3 stopnia. Kondycja upraw m.in. zbóż i rzepaku będzie zależeć od pogody w styczniu i w lutym, a nawet w marcu. Najgorsza sytuacja będzie wtedy, gdy będzie mroźno, ale bez śniegu - uważa Doroszewski. Wskazał, że tak zdarzyło się np. w 2011 r., gdy część plonów wymarzło z powodu braku śniegu, mimo że temperatury nie były bardzo niskie. "Z oceną należy się wstrzymać, ale na razie sytuacja jest dobra" - powiedział Doroszewski. (PAP/Pierwszy Portal Rolny) 2) Stan ozimin w Polsce Wg GUS, warunki agrometeorologiczne jesienią 2013 roku sprzyjały prowadzeniu prac polowych - podaje Bank Gospodarki Żywnościowej. Na przeważającym obszarze kraju warunki atmosferyczne były korzystne dla siewów, kiełkowania i wzrostu roślin ozimych. GUS szacuje powierzchnię obsianą rzepakiem i rzepikiem ozimym pod zbiory 2014 r. na ponad 0,8 mln ha. W optymalnych terminach agrotechnicznych zasiano ponad 80% powierzchni rzepaku i rzepiku ozimego, czyli podobnie jak przed rokiem. Największy udział zasiewów wykonanych w optymalnym terminie agrotechnicznym zanotowano w województwie opolskim 100% a najmniejszy w województwie wielkopolskim 60%. Stan plantacji przed wejściem w stan zimowego spoczynku oceniono tak jak przed rokiem, tj. na 3,8 stopnia kwalifikacyjnego (stopień ''5'' oznacza stan bardzo dobry, ''4'' - dobry, ''3'' - dostateczny, ''2'' - słaby, ''1'' zły, klęskowy). Oceny plantacji wahały się od 3,5 stopnia kwalifikacyjnego w województwie lubelskim do 4,2 stopnia kwalifikacyjnego w województwach: małopolskim, podkarpackim i śląskim. GUS podkreśla, że mimo iż uprawy ozime w końcowej fazie rozwoju jesienią 2013 r. - przed wejściem w stan zimowego spoczynku - są właściwie wyrośnięte i dobrze rozkrzewione, istnieje niebezpieczeństwo, że nagły spadek temperatur w okresie wegetacji, bez okrywy śnieżnej może wpłynąć niekorzystnie na przezimowanie roślin. (BGŻ/Pierwszy Portal Rolny) 3) Stan zasiewów ozimin w UE Powierzchnia zasiewu ozimin jest w UE większa niż w sezonie ubiegłym. W krajach Unii Europejskiej na ogół zasiewy ozimin przebiegały bez większych zakłóceń, co również daje podstawy do dobrych prognoz zbiorów w kolejnym roku. Obfite opady deszczu utrudniały zasiewy pszenicy ozimej we Francji. Jak na razie jednak Strategie Grains podało optymistyczne szacunki tegorocznej powierzchni upraw pszenicy ozimej na zbiór w 2014 r. w wysokości 5,02 mln ha, tj. o 1% więcej niż przed rokiem, z zaznaczeniem jednak, że wysokość ta może być poddana pewnym korektom ze względu na skutki opadów deszczu
10 i utrudnienia w siewach. Do 11 listopada br. francuscy rolnicy obsiali 84% planowanego areału pszenicy ozimej, nieznacznie tylko mniej niż 85% w tym samym okresie sezon wcześniej poinformowało FranceAgriMer. Wzrost i rozwój roślin jest jednak szybszy niż przed rokiem 74% pszenicy wykiełkowało w porównaniu do 51% rok temu. Pierwszy oficjalny szacunek areału pszenicy ozimej zostanie podany na początku grudnia br. W Niemczech zasiewy pszenicy ozimej zostały już ukończone i wszystko wskazuje na to, że tegoroczna powierzchnia będzie nieznacznie większa niż przed rokiem. Wzrost i rozwój roślin przebiega dobrze. Większy areał pszenicy ozimej został osiągnięty prawdopodobnie przez redukcję powierzchni upraw rzepaku o około 4%. Powierzchnia pszenicy ozimej w Niemczech na zbiór w 2013 r. wynosiła 3,1 mln ha wobec 3 mln ha rok wcześniej. Z kolei w Wielkiej Brytanii powierzchnia upraw pszenicy na zbiór w 2014 roku będzie o 22% większa niż przed rokiem i jest obecnie szacowana na 1,98 mln ha poinformowała organizacja HGCA (Home-Grown Cereals Authority). Zmniejszyć się ma natomiast areał jęczmienia jarego o około 40% do 534 tys. ha. Prognoza ta bazuje na badaniach intencji co do zasiewu przeprowadzonych wśród rolników. (Źródło: FAMMU/FAPA) 4) STRATEGIE GRAINS przewiduje spadek unijnej produkcji zbożowej Według prognoz Strategie Grains, unijna produkcja zbożowa w 2014 roku będzie mniejsza niż rok wcześniej i to pomimo spodziewanego wzrostu zbiorów pszenicy miękkiej. Według analityków SG, tegoroczne zbiory zbóż w UE mają wynieść 297 mln ton, tj. o 4,4 mln ton mniej w porównaniu z zeszłorocznym wynikiem. W bieżącym roku produkcja pszenicy zwyczajnej w UE jest przewidywana w wysokości 138 mln ton, tj. o 2,4% więcej w porównaniu z 2013 rokiem. Prognoza ta bazuje na 3,8% zwiększeniu powierzchni upraw tego gatunku w Unii - do 24,1 mln ha i tylko nieznacznie gorszym plonowaniu - ocenianym obecnie na 5,7 t/ha, tj. o 0,1 t/ha mniej niż w sezonie 2013/14. Analitycy Strategie Grains zapowiadają co prawda spadek zbiorów pszenicy w krajach zaliczanych do unijnych liderów w jej produkcji (tj. przede wszystkim we Francji i Niemczech, ale i w Hiszpanii, Czechach oraz w Polsce - łącznie o 2,4 mln ton sezon do sezonu), ma być on jednak z nadwyżką zrekompensowany przez wzrost zbiorów w Szwecji, Danii oraz Wielkiej Brytanii. Co do prognozy dla Niemiec, to jest ona dość zastanawiająca, zważywszy oficjalne przewidywania i szacunki w tym kraju, wskazujące na wzrost areału pszenicy ozimej. W sezonie 2014/15 SG prognozuje spadek areału kukurydzy, żyta i jęczmienia w UE. Unijna produkcja jęczmienia jest prognozowana na zaledwie 54,5 mln ton, co oznacza aż 9% spadek sezon do sezonu. Mniejsze zbiory tego gatunku są spodziewane zwłaszcza w Niemczech, Rumunii oraz w Hiszpanii. (Źródło: FAMMU/FAPA na podstawie Reuters i innych źródeł) 5) ROSJA: zbiory pszenicy szacowane na 54 mil ton W 2013 roku zbiory pszenicy w Rosji wzrosły o 37% do 54 mln ton - podało rosyjskie Ministerstwo Rolnictwa. Było to spowodowane przede wszystkim poprawą warunków pogodowych. Susza, która zdziesiątkowała uprawy zbożowe w Rosji w 2012 r. doprowadziła do znacznego spadku zbiorów. W rezultacie w poprzednim sezonie kraj zebrał zaledwie 39,7 mln ton pszenicy. Ministerstwo podało także oszacowanie ubiegłorocznych zbiorów jęczmienia. Wzrosły one o 10% do 16,3 mln ton. Był to lepszy wynik w porównaniu z 2012 r., kiedy zebrano 14,7 mln ton ziarna tego gatunku, gorszy jednak od produkcji odnotowanej w 2011 roku - wynoszącej 17,7 mln ton. Według ostatnich oficjalnych prognoz, produkcja zbóż ogółem w Rosji w sezonie 2013/14 osiągnęła 96,6 mln ton (w wadze przed suszeniem i czyszczeniem). Oznacza to znaczący wzrost w porównaniu
11 z wynikami produkcji w wadze brutto w 2012 r., wynoszącymi 75,1 mln ton i tylko nieznacznie mniejszymi w stosunku do zbiorów w 2011 r. - szacowanych na 97,5 mln ton (w wadze przed suszeniem i czyszczeniem). (Źródło: FAMMU/FAPA na podstawie Reuters i innych źródeł) 6) UKRAINA: znaczny wzrost eksportu zbóż W pierwszej połowie sezonu 2013/14 ukraiński eksport zbóż wzrósł prawie o jedną trzecią (w porównaniu do analogicznego okresu sezon wcześniej), dochodząc do 18,5 mln ton. Było to spowodowane wzmożonym wywozem pszenicy oraz kukurydzy - poinformowało Ministerstwo Rolnictwa Ukrainy. Rekord w miesięcznym eksporcie padł w listopadzie ub. r. i wynosił 4,66 mln ton. Grudniowa sprzedaż osiągnęła także imponujący wynik - 4,44 mln ton. Prognozy ukraińskiego wywozu zbóż w całym sezonie 2013/14 są bardzo optymistyczne. Eksport ten może osiągnąć nawet 32,5 mln ton wobec 23 mln ton w poprzednim sezonie handlowym. Według oficjalnych danych podawanych przez Ministerstwo Rolnictwa, w 2013 roku Ukraina odnotowała rekordowe zbiory zbóż, sięgające nawet 63 mln ton. W szacunkach zarówno zeszłorocznej produkcji zbożowej, jak i prognozach eksportu z Ukrainy w sezonie handlowym 2013/14, występują spore rozbieżności. Podawane w ostatnim czasie prognozy niezależnych analityków są znacznie niższe w porównaniu z oficjalnymi. Ostatnio firma doradcza UkrAgroConsult podniosła szacunek zbiorów zbóż na Ukrainie w 2013 roku do 56,5 mln ton, tj. o 0,9% w porównaniu z poprzednim raportem. Korekta ta była związana przede wszystkim z podwyższeniem szacunków zbiorów kukurydzy z wcześniejszych 25,5 mln ton do 26 mln ton. Ubiegłoroczne zbiory kukurydzy na Ukrainie były wyjątkowo wysokie. Analitycy UkrAgroConsult porównują je do 18,8 mln ton zebranych w 2012 roku. Firma podniosła także prognozowany eksport zbóż z Ukrainy w bieżącym sezonie handlowym - nieznacznie z wcześniejszych 29,8 mln ton do 30 mln ton. Dla porównania (według UkrAgroConsult) w sezonie 2012/13 Ukraina wyeksportowała 21,8 mln ton ziarna zbóż. (Źródło: FAMMU/FAPA na podstawie Reuters i innych źródeł) 7) ARGENTYNA: prognozy zbiorów Według analityków z giełdy zbożowej w Rosario, w bieżącym sezonie Argentyna zbierze 22 mln ton kukurydzy w porównaniu do 26 mln ton sezon wcześniej. Produkcja pszenicy miękkiej jest oceniana na 9,5 mln ton, tj. o 400 tys. ton więcej w porównaniu z poprzednim raportem. Zbiory pszenicy w sezonie 2013/14 należy ocenić jako stosunkowo dobre. Ich zaawansowanie na koniec grudnia ub. r. wynosiło około 70%. Kondycja upraw kukurydzy oceniana jest w większości dobrze, chociaż wysokie temperatury i niedobory opadów deszczu mogą zagrozić rozwojowi roślin -podkreślają analitycy z giełdy w Rosario. Bardzo optymistyczne są prognozy zbiorów soi - w wysokości 55 mln ton. Oznaczałoby to znaczny wzrost produkcji tego gatunku oleistych w stosunku do poprzedniego sezonu - 48,3 mln ton. Spodziewane bardzo dobre wyniki produkcji soi będą przede wszystkim odzwierciedleniem 6% zwiększenia areału. Pod koniec grudnia ub. r. na dużym obszarze argentyńskiej Pampy odnotowano suchą i upalną pogodę, co wzbudziło obawy o rezultat zbiorów soi i kukurydzy. Jednak niepokoje te zostały nieco złagodzone wraz z ostatnimi opadami deszczu. Argentyna jest liderem w światowym eksporcie oleju sojowego i śruty sojowej. Kraj znajduje się też na trzeciej pozycji w światowym eksporcie kukurydzy oraz zajmuje jedno z kluczowych miejsc wśród dostawców pszenicy. (Źródło: FAMMU/FAPA na podstawie Reuters i innych źródeł)
12 8) UE ComEnvi wzywa do odrzucenia autoryzacji kukurydzy GMO 1507 do uprawy Dnia 17 grudnia 2013 roku Komitet ds. Środowiska PE - ComEnvi wezwał Ministrów Rolnictwa państw członkowskich (Radę Rolną) do odrzucenia propozycji legalizacji uprawy kukurydzy GMO 1507 ze względu na ryzyko dla środowiska, a szczególnie dla motyli oraz ciem. Rezolucja ComEnvi, którą poparto 34 głosami przeciw 15, wzywa decydentów do nieautoryzowania żadnych odmian GMO do czasu istotnej poprawy oceny ryzyka przez EFSA. Rezolucja powinna być poddana pod głosowanie pod koniec stycznia lub na początku lutego br. (powinna zapaść przed 15 lutego br.) We wrześniu 2013 roku Europejski Trybunał Sprawiedliwości orzekł, że Komisja bezprawnie zwlekała z autoryzacją kukurydzy GMO 1507. Jeśli 27 stycznia br. Rada Rolna nie uzyska kwalifikowanej większości w trakcie głosowania nad autoryzacją kukurydzy 1507, to jest wysoce prawdopodobne, że Komisja sama ją zatwierdzi. (Źródło: FAMMU/FAPA na podst.: Agra Facts No 95-13 ) 9) UE: prace nad reformą WPR pomyślnie zakończone Jak już informowaliśmy w dniu 20 grudnia 2013 r. w oficjalnym Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej zamieszczono pakiet aktów prawnych oraz rozporządzenie przejściowe związane z reformą WPR. Są to następujące rozporządzenia: 1) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1305/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) i uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 1698/2005 2) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1306/2013 z dnia 17 grudnia 2013 w sprawie finansowania wspólnej polityki rolnej, zarządzania nią i monitorowania jej oraz uchylające rozporządzenia Rady (EWG) nr 352/78, (WE) nr 165/94, (WE) nr 2799/98, (WE) nr 814/2000, (WE) nr 1290/2005 i (WE) nr 485/2008 3) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1307/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. ustanawiające przepisy dotyczące płatności bezpośrednich dla rolników na podstawie systemów wsparcia w ramach wspólnej polityki rolnej oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 637/2008 i rozporządzenie Rady (WE) nr 73/2009 4)Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1308/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. ustanawiające wspólną organizację rynków produktów rolnych oraz uchylające rozporządzenia Rady (EWG) nr 922/72, (EWG) nr 234/79, (WE) nr 1037/2001 i (WE) nr 1234/2007 5) Rozporządzenie (UE) nr 1310/2013 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 17 grudnia 2013 r. ustanawiające niektóre przepisy przejściowe w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) oraz zmieniające rozporządzenie (UE) nr 1305/2013 Parlamentu Europejskiego i Rady w zakresie środków i ich rozdziału w odniesieniu do roku 2014, a także i zmieniające rozporządzenie Rady (WE) nr 73/2009 oraz rozporządzenia (UE) nr 1307/2013, (UE) nr 1306/2013 i (UE) nr 1308/2013 Parlamentu Europejskiego i Rady w zakresie ich stosowania w roku 2014. Teksty ww. aktów prawnych są w pełni dostępne po polsku na stronach internetowych Komisji Europejskiej oraz w Dzienniku Urzędowym UE. (Źródło: FAMMU/FAPA na podstawie Reuters i innych źródeł)
13 10) UE użycie energii odnawialnej wzrosło w 2012 roku do 14,4% Według rozporządzenia dot. stosowania energii odnawialnej WE/28/2009, zużycie energii odnawialnej powinno wzrosnąć do 2020 roku średnio do 20% całego zużycia energii. Każde z państw określiło cel zużycia indywidualnie. Największe zużycie energii odnawialnej do 2020 roku planuje Szwecja - 49%, a najmniejsze Malta - 10%. Polska założyła 15%. W 2012 roku średnie zużycie energii odnawialnej wzrosło o 1,3 pkt. procentowego z 13,1% do 14,4%, przy czym największy udział miała Szwecja, a najmniejszy Malta. Przyczyny przyrostu zużycia energii odnawialnej w Unii w 2012 roku były różnorodne: więcej państw zastosowało w praktyce zrównoważone kryteria dla biopaliw; państwa członkowskie mogły włączyć pompy ciepła do bilansu energii; nastąpił powrót do wzrostu stosowania drewna związany z czynnikami pogodowymi; wzrosła produkcja ciepła z energii wiatrowej, solarnej, biogazu oraz biomasy; na skutek recesji ogólne zużycie energii (odnawialnej i pozostałej) w Unii w 2012 roku zmniejszyło się. (Źródło: FAMMU/FAPA na podst.: EurObserver) 11) ŚWIAT I UE surowce stosowane do produkcji biodiesla w 2013 r. W 2013 roku na świecie podstawowymi surowcami do produkcji biodiesla były olej palmowy, którego zużyto 7,15 mln ton (27% udział) oraz olej sojowy 7,24 mln ton (28% udział). Konsumpcja oleju palmowego w ciągu ostatnich 4 lat podwoiła się, a jej przyrost stosowania wobec roku 2012 był wysoki tj. ponad 16%. Udział oleju rzepakowego w globalnej produkcji biodiesla był na poziomie 6,1 mln ton (23%), a w jego użyciu liderem była Unia Europejska, bowiem przypadało na nią około 5,5 mln ton tego oleju zastosowanego do produkcji biodiesla. W poprzednim roku wobec 2012 r. nieznacznie spadło zużycie oleju rzepakowego do biodiesla na świecie (-2,1%) oraz w Unii (-1,4%). Należałoby odnotować wzrost stosowania oleju pozostającego po smażeniu, odnotowywany zarówno w samej Unii, jak i globalnie. W ciągu ostatnich 4 lat jego światowe zużycie wzrosło z 1,7 mln ton do 2,2 mln ton (+28%), natomiast w Unii podwoiło się do około 1,2 mln ton (+15%). Podobnie światowe zastosowanie łoju (około 8% udział) do wytwarzania biodiesla podwoiło się z około 1 mln ton do blisko 2 mln ton w 2013 roku. Surowce stosowane do produkcji biodiesla w UE i na świecie (mln ton) 2009 2010 2011 2012 2013 zmiana w % Olej palmowy: w UE 1,32 1,37 1,20 1,68 1,85 10,1 świat 3,15 3,81 4,66 6,15 7,15 16,3 Olej rzepakowy: w UE 5,59 6,06 5,69 5,62 5,54-1,4 świat 5,87 6,35 6,27 6,22 6,09-2,1 Łój: w UE 0,23 0,26 0,33 0,37 0,42 13,5 świat 1,03 1,00 1,46 1,58 1,96 24,1 Olej smażalniczy: w UE 0,60 0,75 0,92 1,00 1,15 15,0 świat 0,94 1,04 1,42 1,69 2,16 27,8 Olej sojowy: świat 4,39 5,37 7,33 6,88 7,24 5,2 Olej słonecznikowy: świat 0,20 0,16 0,14 0,17 0,17 0,0 Olej kokosowy: świat 0,12 0,13 0,16 0,17 0,16-5,9 pozostałe oleje: świat 0,48 0,43 0,57 0,74 1,13 52,7 ogółem: 16,18 18,29 22,01 23,60 26,06 10,42 Źródło: Oil World (Źródło: FAMMU/FAPA na podst.: Oil World)
14 VIII. AKTY PRAWNE a) Opublikowane w Dzienniku Urzędowym UE: - Rozporządzenie Komisji (UE) nr 5/2014 z dnia 6 stycznia, 2014 r. zmieniające dyrektywę 2008/38/WE ustanawiającą wykaz planowanych zastosowań pasz zwierzęcych do szczególnych potrzeb żywieniowych (Dziennik Urzędowy UE nr L 2 z dnia 7 stycznia, 2014 r. str. 3-9) IZBA ZBOŻOWO PASZOWA