DOM ŚW. BRATA ALBERTA 1 listopada 1888-15 styczeń 2015 127 lat historii
1 listopada 1888 r. Brat Albert podpisuje umowę z Magistratem Miasta Krakowa na prowadzenie ogrzewalni, przy ulicy Piekarskiej.
1. Brat Albert III Zakonu Św. Franciszka zobowiązuje się do: a) W dzień i w nocy w lokalu ogrzewalni miejskiej sam lub jeden z jego towarzyszy stale przebywać; b) Starać się o zaspokojenie głodu ubogich w ogrzewalni pozostających i dawać przynajmniej raz na dzień ciepłą strawę tym ubogim, którzy zapracować nie mogą, a na pomoc zasługują; c)wyszukiwać wedle możności pracę dla ubogich, którzy do pracy są zdolni; d) Starać się o okrycie dla ubogich o ile takowe z miłosierdzia publicznego będzie można uzyskać; e) kwestować kolejno w rozmaitych ulicach i zbierać wiktuały surowe, żywność gotowaną i starą odzież; f) do powyższego celu zakupi konia i wózek; g) całą ilość odzieży udzielonej, którą dla swoich ubogich nie zużytkował, oddawać Magistratowi dla rozdziału innym ubogim; h)mieć nadzór nad zdrowiem, ochędóstwem ciała i odzieży ubogich oraz utrzymaniem porządku w lokalu ogrzewalni;
i) urządzić w schowku murowaną kuchnię i zaopatrzyć ją w naczynia potrzebne do gotowania i rozdziału strawy na 100 osób; k) dostarczyć potrzebnego węgla do gotowania strawy i ogrzania, oraz nafty do oświetlania lokalu ogrzewalni; l) podejmuje się we własnym zarządzie reperacji potrzebnych w lokalu i inwentarz, oraz postara się o zakupno zniszczonych przedmiotów inwentarza; ł) Opiekować się inwentarzem ogrzewalni i czuwać, aby rzeczy zniszczeniu nie uległy; m) zwrócić inwentarz gminie miasta Krakowa po rozwiązaniu niniejszej umowy; n) składać z czynności swoich w ogrzewalni i ze stanu ubogich tam umieszczonych gminie miasta Krakowa roczne sprawozdanie; o) zaprowadzić nadto stały dozór kobiecy w ogrzewalni dla kobiet i udzielać tam materialnej pomocy o ile środki udzielone przez gminę miasta Krakowa i ofiarności publicznej na to pozwolą.
2. Gmina miasta Krakowa: a) Odda Bratu Albertowi pod zarząd izbę ogrzewalni wraz z stancją i schowkiem do izby przyległym; b) Uprosi pana prezydenta o udzielenie pozwolenia Bratu Albertowi i jego towarzyszom kwestowania w godzinach popołudniowych kolejno w rozmaitych ulicach i zbierania wiktuałów surowych, żywności gotowanej i starej odzieży; c) wykonywać będzie nad czynnościami Brata Alberta i jego towarzyszów kontrolę za pośrednictwem osób do tego z Sekcji V Rady miasta delegowanych, którym oni winni dać żądane wyjaśnienia; 3. Brat Albert zrzeka się imieniem własnym i swoich towarzyszy wszelkiego wynagrodzenia ze strony gminy miasta Krakowa za swoje czynności i nie ma prawa żądać od gminy pod jakimkolwiek tytułem nad to, co w ustępie 2 niniejszej umowy jest podane. 4. Niniejsza umowa zawiera się na czas nieograniczony z prawem wzajemnego wypowiedzenia w terminie miesięcznym. W imieniu gminy Prezydent miasta: Szlachtowski Brat Albert III zakonu Św. Franciszka Adam Chmielowski
Zanim opiekę nad ogrzewalnią przejął Brat Albert, według opisu ks. Czesława Lewandowskiego wyglądała tak:
Zniszczona budowla, bez ogrodzenia, w której wnętrzu była tylko jedna wielka, zaniedbana sala, bez podłogi, za to pełna śmieci, błota, brudu i robactwa wszelkiego, które się roiło, jakby w mrowisku. Na tym miejscu mąk było stłoczonych do dwustu osób różnego wieku, zawodu: zdrowi z chorymi, uczciwi wraz z pijakami lub złodziejami; były i podrostki, chłopcy mali i dzieci. Pod zgniłą ścianą była jedna, czy druga ława, na której siedziały złe, mocarne jednostki, co tamże rej wodziły, pijąc i w karty grając, pod ławami leżeli zaś starcy i chorzy, którzy prawie dogorywając z jękiem i płaczem na próżno o pomoc wołali. Przez całą salę przechodziła rura z sąsiedniego małego przedsionka, gdzie stał piec, w którym stróż miejski miał obowiązek w razie zimna raz na dzień napalić. Pod tą rurą kłębiły się ciała uliczników krakowskich i dzieci, ze stosów zaś mokrego ubrania, sypało się, jak pył, różne robactwo na śpiących chłopców.
12 październiaka 1892 roku Gmina miasta Krakowa nabywa realność przy ulicy Krakowskiej 43 oraz Skawińskiej 4 i 6 na schronisko dla bezdomnych Brata Alberta
KRAKOWSKA 43 Obecna kamienica została wzniesiona około roku 1838
W budynku przy ulicy Krakowkiej 43 od samego początku mieścił się klasztor Braci Albertynów. Do dziś dnia ten budynek pozostaje własnością urzędu miasta Krakowa z pozwoleniem na użytkowanie przez Braci. W czasach komunistycznych w tej kamienicy mieściły się biura DPS-u a na piętrze zorganizowano hotel robotniczy, w którym mieszkali bracia będący jednocześnie pracownikami DPS-u. Po przemianach ustrojowych całość budynku powróciła do rąk Braci. W dniu dzisiejszym w budynku tym mieści się klauzura klasztorna oraz kuria domu generalnego. W pomieszczeniach na parterze oprócz Gabinetu Lekarskiego mieści się galeria muzealna poświęcona sztuce Brata Alberta. Jest to też miejsce gdzie 25 grudnia 1916 roku zmarł Św. Brat Albert.
SKAWIŃSKA 6 Marcinkówka
Nazwa Marcinkówka bierze swoje źródło od nazwiska ostatnich właścicieli rodziny Marcinkowiczów, którzy mieszkali tu w latach 1658 1662. W 1662 roku kamienica przechodzi w posiadanie miasta Kazimierz za zaległe podatki. Dom ten zbudowała gmina Kazimierz około 1528 roku. W 1623 roku rajcy kazimierscy sprzedali go Stanisławowi Skowronkowi słodownikowi i jego żonie Zofii razem ze słodownią, gruntem przynależnym i studnią
Początkiem XIX wieku na miejscu kamienicy Marcinkowskiej powstaje stajnia i wozownia, która w roku 1856 zostaje przerobiona na mieszkania i otrzymuje dzisiejszy wygląd.
W czasach działalności Brata Alberta przy Skawińskiej 6 mieściły się sale dla mieszkańców oraz warsztaty szewski i krawiecki. W Przytulisku działała również wytwórnia mebli. W nieistniejącym już budynku C mieściła się piekarnia i chlew.
Po wojnie budynek Marcinkówki przeszedł na własność DPS-u
Około roku 1991 Marcinkówka wraca w posiadanie braci Albertynów. Bracia zgodnie ze swoją Regułą zrzekli się aktu własności na rzecz Caritas Archidiecezji Krakowskiej, użyczając od niej budynek na rzecz Przytuliska i Kuchni dla Ubogich.
Uroczystego aktu poświęcenia odradzającego się Przytuliska dokonał J.E. Ksiądz Franciszek kardynał Macharski metropolita krakowski, który miał niemały wkład w powrót Braci Albertynów do pracy z bezdomnymi.
Od samego początku w budynku przy ul. Skawińskiej 6 działa kuchnia dla ubogich a do 2011 roku noclegownia w okresie zimowym. W roku 2011 do Marcinkówki przeniosło się Przytulisko z ulicy Kościuszki 23.
SKAWIŃSKA 4 Frygosiówka
Dom przy Skawińskiej 4 został wybudowany 1563 lub 1564 roku, z tego domu zachowały się mury fundamentów zbudowane z renesansowej cegły pochodzącej z XVI wieku. Akt z 1600 roku nazywa ten dom częścią drewnianym, częścią murowany. W latach 1649 54 właścicielem domu był Andrzej Frygoś rzeźnik, od którego nazwiska pochodzi nazwa kamienicy. Po wielu przeróbkach współczesny wygląd kamienica Frygosiowska otrzymała w 1684 roku. Jest przykładem typowego budownictwa mieszczańskiego.
W czasach brata Alberta w domu przy Skawińskiej 4 mieściła się stolarnia i politurnia (z której korzystały bezdomne kobiety z przytuliska sióstr) a na piętrze sale dla mieszkańców. W latach 1922 1924, był ten dom miejscem formacji albertyńskich nowicjuszy. Po wojnie budynek został gruntownie odnowiony i zaadoptowany przez DPS, który będzie korzystać z Frygosiówki przez następne 60 lat. W budynku od samego początku znajdowała się kaplica, w której modlił się Brat Albert, a którą 22 czerwca 1983 roku nawiedził ówczesny metropolita krakowski Św. Jan Paweł II.
Remont kamienicy Frygosiowskiej rozpoczął się w roku 1946
Frygosiówka współcześnie