Jak ratować i radzić sobie ze strachem przed podejmowaniem czynności ratowniczych Zasady udzielania pierwszej pomocy ASPEKTY UDZIELANIA PIERWSZEJ POMOCY TEORIA PRAKTYKA 1
CELE POZNANIE PIORYTETÓW ZROZUMIENIE POTRZEBY WYKONANIA RESUSCYTACJI KRĄŻENIOWO ODDECHOWEJ ZASADY POSTĘPOWANIA W STANACH ZAGROŻENIA ŻYCIA 2
DLACZEGO NIE UDZIELAMY POMOCY??? STRACH PRZED ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ NIE CHCEMY ZASZKODZIĆ A CO JAK USZKODZĘ ŻEBRA? INNE PRZYKŁADOWE ZDARZENIE Jesteś świadkiem potrącenia pieszego. Poszkodowany leży na brzuchu twarzą do ziemi. Nie porusza się, nie daje oznak życia, nie zauważasz ruchów klatki piersiowej. CO ZROBISZ W TEJ SYTUACJI??? CZY ODWRÓCIĆ POSZKODOWANEGO CZY POZOSTAWIĆ W TEJ POZYCJI DO CZASU PRZYJAZDU POGOTOWIA??? 3
PRAWO Art. 162 kodeksu karnego 1 Kto człowiekowi znajdującemu się w położeniu niebezpieczeństwa utraty życia, ciężkiego uszkodzenia ciała lub ciężkiego rozstroju zdrowia nie udziela pomocy, mogąc jej udzielić bez narażenia siebie lub innej osoby na niebezpieczeństwo utraty życia lub poważnego uszczerbku na zdrowiu podlega karze pozbawienia wolności do lat 3 PRAWO 2. Nie popełnia przestępstwa, kto nie udziela pomocy, do której jest konieczne poddanie się zabiegowi lekarskiemu albo w warunkach, w których możliwa jest niezwłoczna pomoc ze strony instytucji lub osoby do tego powołanej. 4
PIORYTETY DZIAŁANIA BEZPIECZEŃSTWO WŁASNE BEZPIECZEŃSTWO MIEJSCA ZDARZENIA ŻYCIE KRĘGOSŁUP KOŃCZYNY BEZPIECZEŃSTWO WŁASNE ZAGROŻENIA ZEWNĘTRZNE ZAGROŻENIA WEWNĘTRZNE 5
BEZPIECZEŃSTWO MIEJSCA ZDARZENIA JEŻELI COŚ ZAGRAŻA TWOJEMU BEZPIECZEŃSTWU NIE PODCHODŹ, ZABEZPIECZ MIEJSCE ZDARZENIA I WEZWIJ ODPOWIEDNIE SŁUŻBY WEZWANIE POMOCY 112 CENTRUM POWIADAMIANIA RATUNKOWEGO 999 POGOTOWIE RATUNKOWE 998 STRAŻ POŻARNA 997 POLICJA 6
WEZWANIE POMOCY Miejsce wypadku? (ważne szczegóły) Co się stało? Ile jest ofiar? Ile mają lat (około), płeć? Kto wzywa pomocy? (nr telefonu, nazwisko wzywającego) NIGDY NIE ROZŁĄCZAJ SIĘ PIERWSZY!!! POSTĘPUJ ZGODNIE Z ZALECENIAMI DYSPOZYTORA! JEGO WIEDZA + TWOJE DZIAŁANIE = ŻYCIE 7
DLACZEGO UMIERAMY DOROŚLI DZIECI 8
ŻYCIE DROŻNOŚĆ DRÓG ODDECHOWYCH ODDECH KRĄŻENIE KRĘDOSŁUP KOŃCZYNY PODSTAWOWE WIADOMOŚCI W Europie rocznie dochodzi do około 700,000 nagłych zatrzymań krążenia z przyczyn kardiologicznych. Przeżycia do wypisu ze szpitala wynoszą obecnie około 5-10%. Podjęcie RKO przez świadków zdarzenia jest kluczowym działaniem przed przyjazdem karetki pogotowia. Wczesne podjęcie resuscytacji i prawidłowe wykonanie defibrylacji (w ciągu 1-2 minut) skutkuje przeżywalnością powyżej 60%. 9
Oceń bezpieczeństwo Oceń przytomność Wołaj o pomoc Udrożnij dr. oddechowe Oceń oddech Zadzwoń 112 30 uciśnięć 2 oddechy ratownicze OCEŃ BEZPIECZEŃSTWO! Miejsca zdarzenia Ratownika Poszkodowanego Świadków Oceń bezpieczeństwo Oceń przytomność Wołaj o pomoc Udrożnij dr. oddechowe Oceń oddech Zadzwoń 112 30 uciśnięć 2 oddechy ratownicze 10
OCEŃ PRZYTOMNOŚĆ Oceń bezpieczeństwo Oceń przytomność Wołaj o pomoc Udrożnij dr. oddechowe Oceń oddech Zadzwoń 112 30 uciśnięć 2 oddechy ratownicze OCEŃ PRZYTOMNOŚĆ Potrząśnij za barki Zapytaj: Czy wszystko w porządku Jeżeli poszkodowany zareaguje: Pozostaw go w pozycji w zastanej Dowiedz się co jest nie w porządku Regularnie powtarzaj ocenę 11
WOŁAJ O POMOC Oceń bezpieczeństwo Oceń przytomność Wołaj o pomoc Udrożnij dr. oddechowe Oceń oddech Zadzwoń 112 30 uciśnięć 2 oddechy ratownicze k1 UDROŻNIJ DROGI ODDECHOWE Oceń bezpieczeństwo Oceń przytomność Wołaj o pomoc Udrożnij dr. oddechowe Oceń oddech Zadzwoń 112 30 uciśnięć 2 oddechy ratownicze 12
Slajd 24 k1 Gavin, the boxes do not correspond with the flow chart on slide 5. Using different content of the boxes is confusing.in the manual, we have used "check response" and "check breathing" throughout. In the text itself, the manual says "if unresponsive, act as such...". We need to find a solution also for the slides koen; 2006-04-15
OCEŃ ODDECH Oceń bezpieczeństwo Oceń przytomność Wołaj o pomoc Udrożnij dr. oddechowe Oceń oddech Zadzwoń 112 30 uciśnięć 2 oddechy ratownicze OCEŃ ODDECH Patrz, słuchaj i staraj się wyczuć obecność PRAWIDŁOWEGO oddechu Nie pomyl oddechu agonalnego z PRAWIDŁOWYM oddechem 13
ODDECH AGONALNY Występuje tuż po zatrzymaniu pracy serca w 40% nagłych zatrzymań krążenia Opisywany jest jako słaby, ciężki, głośny lub łapanie powietrza Jest objawem zatrzymania krążenia Oceń bezpieczeństwo Oceń przytomność Wołaj o pomoc Udrożnij dr. oddechowe Oceń oddech Zadzwoń 112 30 uciśnięć 2 oddechy ratownicze 14
30 UCIŚNIĘĆ Oceń bezpieczeństwo Oceń przytomność Wołaj o pomoc Udrożnij dr. oddechowe Oceń oddech Zadzwoń 112 30 uciśnięć 2 oddechy ratownicze UCISKANIE KLATKI PIERSIOWEJ Połóż nadgarstek jednej ręki na środku klatki piersiowej Połóż drugą rękę na pierwszej Spleć palce Uciskaj klatkę piersiową Częstość 100 min -1 Głębokość 4-5 cm Równy czas uciśnięcia i relaksacji Jeżeli to możliwe ratownicy prowadzący RKO powinni się zmieniać co 2 minuty 15
ODDECHY RATOWNICZE Oceń bezpieczeństwo Oceń przytomność Wołaj o pomoc Udrożnij dr. oddechowe Oceń oddech Zadzwoń 112 30 uciśnięć 2 oddechy ratownicze ODDECHY RATOWNICZE Zaciśnij nos Obejmij wargami usta poszkodowanego Dmuchaj dopóki nie uniesie się klatka piersiowa Poświęć na to około 1 sekundę Pozwól klatce opaść Powtórz 16
KONTYNUUJ RKO 30 2 Oceń bezpieczeństwo Oceń przytomność Wołaj o pomoc Udrożnij dr. oddechowe Oceń oddech Zadzwoń 112 30 uciśnięć 2 oddechy ratownicze 17
DEFIBRYLACJA Oceń bezpieczeństwo Oceń przytomność Wołaj o pomoc Udrożnij dr. oddechowe Oceń oddech Zadzwoń 112 Uruchom AED Postępuj zgodnie z poleceniami głosowymi 18
WŁĄCZ AED Niektóre AED uruchamiają się w chwili uniesienia osłony. NAKLEJ ELEKTRODY NA ODSŁONIĘTĄ KLATKĘ PIERSIOWĄ POSZKODOWANEGO 19
ANALIZA RYTMU NIE DOTYKAJ POSZKODOWANEGO DEFIBRYLACJA ZALECANA Odsunąć się Wykonaj defibrylację 20
PO WYKONANIU DEFIBRYLACJI POSTĘPUJ ZGODNIE Z POLECENIAMI AED 30 2 DEFIBRYLACJA NIEZALECANA POSTĘPUJ ZGODNIE Z POLECENIAMI AED 30 2 21
JEŻELI POSZKODOWANY ZACZNIE PRAWIDŁOWO ODDYCHAĆ UŁÓŻ GO W POZYCJI BEZPIECZNEJ 22
RKO U DZIECI Można wykorzystać tą samą co u dorosłych technikę prowadzenia RKO. Uciśnięcia1/3 głębokości klatki piersiowej. Wiek > 8 lat użyj modelu AED dla dorosłych AED U DZIECI Wiek 1-8 lat użyj elektrod pediatrycznych lub AED przystosowanego do dzieci (jeżeli braku użyj modelu dla dorosłych) Wiek < 1 roku Użyj tylko jeżeli instrukcja potwierdza bezpieczeństwo zastosowania go u dzieci 23
PYTANIA? Oceń bezpieczeństwo Oceń przytomność Wołaj o pomoc Udrożnij dr. oddechowe Oceń oddech Zadzwoń 112 30 uciśnięć 2 oddechy ratownicze Oceń bezpieczeństwo Oceń bezpieczeństwo Oceń przytomność Wołaj o pomoc Udrożnij dr. oddechowe Oceń oddech Zadzwoń 112 Uruchom AED Postępuj zgodnie z poleceniami głosowymi 24
Wywiad ratowniczy S A M P L E Symptomy - objawy Alergie Medykamenty - leki Przeszłość chorobowa Lunch - ostatni posiłek Okoliczności zdarzenia URAZY DLACZEGO UMIERA POSZKODOWANY??? NIEDROŻNE DROGI ODDECHOWE KRWOTOKI 25
KRWOTOKI KREW = ŻYCIE KRWOTOKI WEWNĘTRZNE KRWOTOKI ZEWNĘTRZNE WSTRZĄS UBYTEK KRWI POWODUJE CENTRALIZACJE KRĄŻENIA KREW KRĄŻY W NAŻĄDACH NIEZBĘDNYCH DLA ŻYCIA 26
OBJAWY: WSTRZĄS ŚWIADOMOŚĆ ODDECH SKÓRA TĘTNO WSTRZĄS Postępowanie z poszkodowanym Nasze działanie ograniczy się: do ułożenia w pozycji przeciwwstrząsowej okrycia kocem monitorowania funkcji życiowych poszkodowanego wsparcia psychicznego poszkodowanego dostęp do tlenu 27
KRWOTOK ZEWNĘTRZNY Postępowanie będzie zależało od wielkości krwotoku, umiejscowienia i rodzaju rany. KOLEJNOŚĆ DZIAŁAŃ: UCISK UNIESIENIE OPATRUNEK UCISKOWY UCISK POWYŻEJ/OPASKA UCISKOWA KRWAWIENIE Z NOSA POZYCJA SIEDZĄCA GŁOWA POCHYLONA DO PRZODU ZIMNY OPATRUNEK 28
URAZY KRĘGOSŁUPA Zawsze podejrzewaj urazy kręgosłupa u poszkodowanego: Po upadku z wysokości Po wypadku komunikacyjnym Gdy mechanizm urazu może wskazywać ewentualne zagrożenie URAZY KRĘGOSŁUPA I MIEDNICY Jeżeli poszkodowany jest przytomny najlepiej pozostawić go w pozycji zastanej. Jeżeli poszkodowany zaczyna wymiotować należy ułożyć go w pozycji bocznej bezpiecznej. Poruszanie poszkodowanego jest przeciwwskazane, ale priorytetem jest zachowanie drożnych dróg oddechowych. 29
URAZY KLATKI PIERSIOWEJ POSZKODOWANEGO PRZYTOMNEGO POZOSTAW W POZYCJI ZASTANEJ POSZKODOWANEGO NIEPRZYTOMNEGO UŁÓŻ W POZYCJI BEZPIECZNEJ NA STRONIE URAZU JEŻELI STWIERDZASZ BRAK OZNAK KRĄŻENIA ROZPOCZNIJ RESUSCYTACJĘ KOŃCZYNY ZASADA STABILIZACJI ZŁAMAŃ UNIERUCHOM ZŁAMANĄ KOŚĆ I DWA SĄSIADUJĄCE STAWY 30
STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA ZASŁABNIĘCIE NAPAD DRGAWEK BÓL W KLATCE PIERSIOWEJ UDAR OPARZENIA ZATRUCIA CIĄŻA STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA - POSTĘPOWANIE PAMIĘTAJ: ZAWSZE DBAJ O BEZPIECZEŃSTWO WŁASNE POWIADOM SŁUŻBY RATOWNICZE ZAPEWNIJ DROŻNOŚĆ DRÓG ODDECHOWYCH ZAPEWNIJ ODPOWIEDNIĄ POZYCJĘ ZAPEWNIJ KOMFORT PSYCHICZNY I TERMICZNY PAMIĘTAJ!!! STAN POSZKODOWANEGO MOŻE SIĘ POGORSZYĆ!!! 31
PYTANIA??? PODSUMOWANIE BEZPIECZEŃSTWO WŁASNE PIORYTETY RESUSCYTACJA KRĄŻENIOWO-ODDECHOWA 32
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ marek.dabrowski@reago.pl 33