Czy kursem faktycznym przy spłacie rat takiego kredytu jest kurs sprzedaży czy kurs kupna banku obsługującego jednostkę? Pytanie Czy kursem faktycznym przy spłacie rat kredytu walutowego jest kurs sprzedaży czy kurs kupna banku obsługującego jednostkę? Kredyt otrzymaliśmy na konto walutowe, spłaty rat następują również z konta walutowego. Wybraliśmy podatkową metodę ustalania różnic kursowych. Spotkałam się z dwiema różnymi interpretacjami: pierwsza z nich uznaje za kurs faktyczny w tym przypadku kurs sprzedaży banku, gdyż spłata kredytu jest spłatą zobowiązania, według innej interpretacji powinien to być kurs kupna banku, gdyż powinniśmy traktować tę spłatę jako odsprzedaż waluty do banku. Odpowiedź 1. Moim zdaniem w Państwa sytuacji w związku ze spłatą rat kredytu z konta walutowego powstaną tylko i wyłącznie różnice bilansowe (związane z prowadzeniem ksiąg rachunkowych) które nie będą miały skutków podatkowych z tego powodu, że wybrali Państwo podatkową 1 / 5
metodę rozliczania różnic kursowych. 2. Tylko niejako przy okazji spłaty rat z rachunku walutowego konieczne będzie ustalenie różnicy kursowej, ale na płaszczyźnie innego zdarzenia gospodarczego - wypływu waluty z konta walutowego" - przy tej okazji (ustalania różnić kursowych od wypływu walut z rachunku bankowego) w istocie moim zdaniem jako kurs faktyczny należałoby co do zasady przyjąć kurs kupna banku, z którego usług Państwo korzystają. Uzasadnienie Pojęcie faktycznie zastosowanego kursu waluty" waluty pojawiło w przepisach ustaw podatkowych wraz z dodaniem w 2007 r. art. 15a do ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.) - dalej u.p.d.o.p., regulującego nowe zasady naliczania różnic kursowych. Ustawa nie definiuje pojęcia faktycznie zastosowanego kursu waluty". Organy podatkowe w wydawanych interpretacjach wyjaśniają, iż są to wszelkie kursy walutowe zastosowane przez podatnika, w tym bankowe, również przy transakcjach walutowych związanych z indywidualną umową z bankiem (np. interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 21 listopada 2008 r., IPPB3/423-1199/08-3/ER). W podobny sposób kurs faktycznie zastosowany" został określony w znowelizowanych przepisach ustawy o rachunkowości, zgodnie z którymi faktycznie zastosowany kurs waluty wynika z charakteru operacji. 2 / 5
Na gruncie powyższych uwag można wskazać, iż nigdy nie będzie tak, że kursem faktycznie zastosowanym winien być zawsze kurs sprzedaży banku czy też kurs kupna banku. Bowiem sama definicja i jej uzasadnienie pojawiające się w interpretacjach organów podatkowych wskazują, iż kurs może być ustalany jednostkowo przez zainteresowanych w inny sposób dla własnych potrzeb. Obawiam się, że Państwa wątpliwości mają jednak swoją przyczynę w czymś zupełnie innym niż sam sposób ustalenia kursu waluty. Piszą Państwo o odmiennych interpretacjach co do sposobu ustalenia faktycznego kursu, ale tak naprawdę, to ta odmienność interpretacji odnosi się do oceny samego charakteru zdarzeniu gospodarczego. Chodzi bowiem o to czy w Państwa sytuacji, gdy spłata rat kredytu walutowego następuje z rachunku walutowego i same raty są określane w walucie obcej (nie są przeliczane na PLN) wymaga to przeliczenia dla potrzeb rozliczenia z podatku dochodowego na PLN i po jakim kursie, i czy powstają różnice kursowe. Moim zdaniem w Państwa sytuacji w związku ze spłatą rat kredytu walutowego z konta walutowego powstaną tylko i wyłącznie różnice bilansowe (związane z prowadzeniem ksiąg rachunkowych) które nie będą miały skutków podatkowych z tego powodu, że wybrali Państwo podatkową metodę rozliczania różnic kursowych. Na gruncie podatkowym nie będzie żadnych różnic kursowych od spłacanych rat, bowiem sam kredyt i raty są spłacane w walucie obcej i nie ma potrzeby ich przeliczania na złote (pożyczam 1000 euro i oddaję 1000 euro, a nie oddaję tak jak w kredytach denominowanych równowartości 1000 euro w złotych). Istotne jest to, iż sama rata kredytu składa się z części kapitałowej i części odsetkowej. Dla celów podatkowych (inaczej niż dla celów księgowych) część kapitałowa nie jest w ogóle 3 / 5
kwalifikowana po stronie kosztowej (zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 10 lit. a u.p.d.o.p. nie uważa się za koszt uzyskania przychodów wydatków na spłatę pożyczek (kredytów) z wyjątkiem skapitalizowanych odsetek od tych pożyczek, kredytów). Nie ma więc potrzeby jej przeliczania na PLN. Część odsetkowa, ponieważ będzie kosztem uzyskania przychodów, winna zostać przeliczona na PLN nie po kursie faktycznym, który jest stosowany przy rozliczaniu różnic kursowych, ale na zasadach określonych w art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p po kursie średnim NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia kosztu. Odnosząc się do wskazywanej przez Państwa interpretacji, że spłata kredytu jest spłatą zobowiązania, zgadzam się z tym, ale tylko i wyłącznie na płaszczyźnie cywilnoprawnej. Na płaszczyźnie podatkowej spłata raty kapitałowej i odsetek winna zostać rozliczana podatkowo tak jak powyżej opisałem. Odnosząc się do wskazywanej przez Państwa drugiej interpretacji, że spłatę należy traktować jako odsprzedaż waluty do banku, uważam, iż z taką sytuacją mielibyśmy do czynienia tylko w sytuacji, gdyby spłata nie następowała w obcej walucie, ale w PLN. Dla celów podatkowych z uwagi na zapłatę raty kredytu z konta walutowego różnice kursowe winny być rozliczane tylko i wyłącznie w związku z faktem, iż w wyniku zapłaty raty następuje wypływ waluty z rachunku walutowego (to jest istota powstania tych różnic kursowych). Zgodnie z art. 15a ust. 2 pkt 3 i ust. 3 pkt 3 u.p.d.o.p. różnice kursowe powstaną, jeżeli 4 / 5
wartość otrzymanych lub nabytych środków lub wartości pieniężnych w walucie obcej w dniu ich wpływu jest niższa (wyższa) od wartości tych środków lub wartości pieniężnych w dniu zapłaty lub innej formy wypływu tych środków lub wartości pieniężnych, według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tych dni. Tak więc tylko niejako przy okazji spłaty rat z rachunku walutowego konieczne będzie ustalenie różnicy kursowej, ale na płaszczyźnie innego zdarzenia gospodarczego - wypływu waluty z konta walutowego". Przy tej okazji (ustalania różnić kursowych od wypływu walut z rachunku bankowego) w istocie moim zdaniem jako kurs faktyczny należałoby co do zasady przyjąć kurs kupna banku, z którego usług Państwo korzystają. 5 / 5