Andrzej Czerwiński Przewodniczący Podkomisji energetyki Sejmu RP

Podobne dokumenty
ENERGETYKA JĄDROWA W POLSCE perspektywy i zagrożenia

EKONOMIA ALTERNATYWNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII

RENESANS ENERGETYKI PRZEMYSŁOWEJ ZWIĄZANY Z NOWYMI TECHNOLOGIAMI ENERGETYCZNYMI I WŁAŚCIWOŚCIAMI GLOBALNEJ GOSPODARKI

Politechnika Śląska. Forum Debaty Publicznej Potencjał obszarów wiejskich szansą rozwoju. ENERGETYKA PROSUMENCKA pole do współdziałania.

ilab EPRO Jan Popczyk

POTENCJAŁU ENERGETYKI ROZPROSZONEJ (GAZOWEJ I OZE/URE),

Konferencja TRZY GRUPY UCZESTNIKÓW: NAUCZYCIELE SZKÓŁ TECHNICZNYCH W TARNOWSKICH GÓRACH, SAMORZĄDY, PRZEDSIĘBIORCY, POTENCJALNI PROSUMENCI

Rynek energii elektrycznej w Polsce w 2009 roku i latach następnych

Energetyka rozproszona Szanse i korzyści dla wszystkich samorządów przedsiębiorców mieszkańców

Prawo Energetyczne I Inne Ustawy Dotyczące Energetyki Kogeneracja Skuteczność Nowelizacji I Konieczność

RYNEK ENERGII. Jak optymalizować cenę energii elektrycznej?

Rola kogeneracji w osiąganiu celów polityki klimatycznej i środowiskowej Polski. dr inż. Janusz Ryk Warszawa, 22 październik 2015 r.

Stowarzyszenie Ekologiczne EKO-UNIA Koło Naukowe Studentów Ochrony Środowiska Uniwersytetu Wrocławskiego OZE/URE

PANEL EKONOMICZNY Zakres prac i wyniki dotychczasowych analiz. Jan Pyka. Grudzień 2009

PERSPEKTYWY ROZWOJU ENERGETYKI W WOJ. POMORSKIM

Inteligentny dom plus-energetyczny. Ryszard Mocha Marta Mastalerska Michał Zakrzewski

KLASTRY ENERGII Jan Popczyk

Polityka w zakresie OZE i efektywności energetycznej

Usytuowanie i regulacje prawne dotyczące biomasy leśnej

Energetyka rozproszona w drodze do niskoemisyjnej Polski. Szanse i bariery. Debata online, Warszawa, 28 maja 2014 r.

POLSKA ENERGETYKA STAN NA 2015 r. i CO DALEJ?

PERSPEKTYWY ROZWOJU ENERGETYKI W WOJ. POMORSKIM

Wykorzystanie potencjału źródeł kogeneracyjnych w bilansie energetycznym i w podniesieniu bezpieczeństwa energetycznego Polski

Konwersatorium Inteligentna Energetyka. Doktryna energetyczna: NAJPIźRW POLITYKA PRZźMYSŁOWA, A POTźM źnźrgźtyczna

Odnawialne źródła energii w projekcie Polityki Energetycznej Polski do 2030 r.

ENERGETYKA PROSUMENCKA

Nowe wyzwania stojące przed Polską wobec konkluzji Rady UE 3 x 20%

Wypieranie CO 2 z obszaru energetyki WEK za pomocą technologii OZE/URE. Paweł Kucharczyk Pawel.Kucharczyk@polsl.pl. Gliwice, 28 czerwca 2011 r.

Jak zaoszczędzić energię w domu? Budynek plus-energetyczny w Polsce

Politechnika Śląska. XXI Konferencja ODBIORCY NA RYNKU ENERGII 2013 NOWA SEGMENTACJA ENERGETYKI I JEJ PRAKTYCZNE KONSEKWENCJE

KONWERGENCJA ELEKTROENERGETYKI I GAZOWNICTWA vs INTELIGENTNE SIECI ENERGETYCZNE WALDEMAR KAMRAT POLITECHNIKA GDAŃSKA

DZIŚ ROZSTRZYGA SIĘ NASZE JUTRO o kluczowych dylematach pomorskiej energetyki Jan Popczyk. Gdańsk, 16 maja 2009 roku

Zagadnienia bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej

Politechnika Śląska. Komisja Środowiska Zasobów Naturalnych i Leśnictwa Stowarzyszenie Energii Odnawialnej

Komfort Int. Rynek energii odnawialnej w Polsce i jego prespektywy w latach

Polityka zrównoważonego rozwoju energetycznego w gminach. Edmund Wach Bałtycka Agencja Poszanowania Energii S.A.


Samochód elektryczny w Warszawie i...

GMINNA GOSPODARKA ENERGETYCZNA WPROWADZENIE

Energia odnawialna w Polsce potencjał rynku na przykładzie PGE. mgr inŝ. Krzysztof Konaszewski

1. Ogólny opis. Podkreśla się, że z punktu widzenia bilansu energetycznego i potencjalnej

Marek Kulesa dyrektor biura TOE

DYLEMATY POLSKIEJ ENERGETYKI W XXI WIEKU. Prof. dr hab. Maciej Nowicki

WPŁYW PRODUKCJI ENERGII ELEKTRYCZNEJ W ŹRÓDŁACH OPALANYCH WĘGLEM BRUNATNYM NA STABILIZACJĘ CENY ENERGII DLA ODBIORCÓW KOŃCOWYCH

Wybrane aspekty rozwoju współczesnego rynku ciepła

Plan rozwoju mikroinstalacji odnawialnych źródeł energii do 2020 roku

Perspektywy rozwoju OZE w Polsce

X FORUM OPERATORÓW SYSTEMÓW I ODBIORCÓW ENERGII I PALIW

Założenia do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe miasta Kościerzyna. Projekt. Prezentacja r.

Scenariusz zaopatrzenia Polski w czyste nośniki energii w perspektywie długookresowej

Przyszłość ciepłownictwa systemowego w Polsce

MOŻLIWOŚĆ WYKORZYSTANIA ENERGETYKI PROSUMENCKIEJ W DZIAŁANIACH NA RZECZ GOSPODARKI BEZEMISYJNEJ W HORYZONCIE 2050

PRAKTYKA I KNOW HOW (powstające klastry energii i opracowywana monografia X )

Ustawa o promocji kogeneracji

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej

AUTONOMICZNE REGIONY ENERGETYCZNE (ARE) - SZANSA DLA POLSKIEJ WSI

Zasady przygotowania SEAP z przykładami. Andrzej Szajner Bałtycka Agencja Poszanowania Energii SA

Efektywność energetyczna kluczowym narzędziem wzrostu gospodarczego i ochrony środowiska

Rynek ciepła z OZE w Polsce źródła rozproszone: stan i tendencje rozwojowe

Polityka energetyczna Polski do 2050 roku rola sektora ciepłownictwa i kogeneracji

Programy priorytetowe NFOŚiGW wspierające rozwój OZE

Polityka energetyczna Polski do 2030 roku. Henryk Majchrzak Dyrektor Departamentu Energetyki Ministerstwo Gospodarki

Drugi Krajowy Plan Działań dot. efektywności energetycznej dla Polski. Andrzej Guzowski, Departament Energetyki

Polski system wspierania efektywności energetycznej i białe certyfikaty

Założenia Narodowego Programu Redukcji Emisji Gazów Cieplarnianych. Edmund Wach

PROSUMENT WYKORZYSTUJĄCY SAMOCHÓD ELEKTRYCZNY W SIECI TYPU SMART GRID

Przyszłość energetyki słonecznej na tle wyzwań energetycznych Polski. Prof. dr hab. inż. Maciej Nowicki

REC Waldemar Szulc. Rynek ciepła - wyzwania dla generacji. Wiceprezes Zarządu ds. Operacyjnych PGE GiEK S.A.

Krajowy system wsparcia energetyki odnawialnej w Polsce

Analiza zastosowania alternatywnych/odnawialnych źródeł energii

Gospodarka niskoemisyjna a gaz

POLITYKA ENERGETYCZNA W WOJEWÓDZTWIE ŁÓDZKIM

Stan aktualny oraz kierunki zmian w zakresie regulacji prawnych dotyczących wykorzystania biomasy leśnej jako źródła energii odnawialnej

Restytucja źródeł a bezpieczeństwo energetyczne Finansowanie inwestycji energetycznych

Projekt ElGrid a CO2. Krzysztof Kołodziejczyk Doradca Zarządu ds. sektora Utility

ENERGETYKA ZAWODOWA vs ROZPROSZONA

Wojciech Grządzielski, Adam Jaśkowski, Grzegorz Wielgus

Analiza rynku energii elektrycznej wydzielonego obszaru bilansowania (WME) projekt NMG 1

Polityka energetyczna Polski do 2050 roku założenia i perspektywy rozwoju sektora gazowego w Polsce

Trajektoria przebudowy polskiego miksu energetycznego 2050 dr inż. Krzysztof Bodzek

Nowe układy kogeneracyjne polska rzeczywistość i wyzwania przyszłości

Polska energetyka scenariusze

Miejsce polskiej energetyki w realizacji polityki klimatycznoenergetycznej koszty, źródła finansowania, derogacje. Zarządca Rozliczeń,

Uwarunkowania prawne transformacji ciepłownictwa na kogenerację

ENERGETYKA W FUNDUSZACH STRUKTURALNYCH. Mieczysław Ciurla Dyrektor Wydziału Rozwoju Gospodarczego Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego

Nowe (planowane) uwarunkowania funkcjonowania rynku energii elektrycznej w Polsce krok ku przyszłości

Politechnika Śląska. Krajowa Izba Gospodarcza Komitet ds. Polityki Klimatyczno-Energetycznej Komitet Ochrony Środowiska

Brenergia Klaster Lokalnego Systemu Energetycznego. wraz z Centrum Badawczo - Rozwojowym OZE

Doświadczenia NFOŚiGW we wdrażaniu projektów efektywności energetycznej. Warszawa, 18 grudnia 2012r.

CENY ENERGII ELEKTRYCZNEJ w II półroczu 2009 roku

NFOŚiGW na rzecz efektywności energetycznej przegląd programów priorytetowych. IV Konferencja Inteligentna Energia w Polsce

Forum Gospodarki Niskoemisyjnej Warszawa, dnia 19 kwietnia 2013 r. Dr Małgorzata SKUCHA Prezes Zarządu NFOŚiGW

Gospodarka niskoemisyjna

Konwersatorium Inteligentna Energetyka

Ekonomiczne i środowiskowe skutki PEP2040

Polska energetyka scenariusze

VIII FORUM ENERGETYCZNE

Energetyka rewolucja na rynku?

GENERACJA ROZPROSZONA wyzwania regulacyjne.

Prognoza pokrycia zapotrzebowania szczytowego na moc w latach Materiał informacyjny opracowany w Departamencie Rozwoju Systemu PSE S.A.

Transkrypt:

Przedmiotem posiedzenia Podkomisji energetyki Sejmu RP, które odbyło się 17 sierpnia była kolejna dyskusja nad Smart Gridem. Posiedzenie odbyło się z udziałem Zespołu ds. rozwoju inteligentnych sieci elektroenergetycznych w Polsce. Jedynym punktem posiedzenia była prezentacja profesora Jana Popczyka, który został poproszony o przedstawienie niezależnego stanowiska nt. INTELIGENTNE SIECI - szanse i zagrożenia dla Polski w kontekście zobowiązań dotyczących odnawialnych źródeł energii. W zaprezentowanym stanowisku główny nacisk położony został przez autora na dwie sprawy. Po pierwsze, autor podkreślił, że Smart Grid powinien być budowany w Polsce oddolnie, w postaci infrastruktury sieciowej, czyli podobnie jak to było w przypadku Internetu. Po drugie, że powinien być ukierunkowany na wspomaganie rozproszonej energetyki odnawialnej. W konsekwencji autor podkreślił potrzebę ścisłego powiązania prac nad Smart Gridem z pracami nad ustawą OZE. Autor stwierdził ponadto, że zdefiniowanie funkcji Smart Gridu, które będą umożliwiały efektywną realizację zróżnicowanych rozwiązań przyjętych w ustawie OZE musi mieć absolutny priorytet. W tym kontekście podkreślił, że nie wolno dopuścić do koncentrowania działań na budowie systemów pomiarowych AMI dla 16 mln odbiorców energii elektrycznej. Przeciwnie, działania trzeba koncentrować na mini Smart Gridach zróżnicowanych prosumentów w tym na infrastrukturze do wykorzystania źródeł rezerwowego zasilania elektrycznego posiadanych przez odbiorców, na infrastrukturze dla domów plusenergetycznych, na infrastrukturze ładowania samochodów elektrycznych i innych i w ten sposób pobudzać rozwój szerokiego prosumenckiego segmentu rynku. Okazało się zatem, że stanowisko autora pokrywa się w pełni z kierunkiem prac prowadzonych przez Zespół ds. rozwoju sieci inteligentnych Potwierdziła to w pełni dyskusja, która wywiązała się po prezentacji. Tym bardziej Podkomisja energetyki będzie konsekwentnie realizowała wcześniej przyjęte założenia odnośnie potrzeby stworzenia w Polsce Smart Gridu, który z jednej strony ożywi rozwój efektywnej energetyki odnawialnej u prosumentów, a z drugiej pozwoli na wykorzystanie ich potencjału obniżki zużycia paliw i energii. Taki Smart Grid zmieni w Polsce podejście do sposobu realizacji celów Pakietu 3x20, np. przez objęcie systemami wspomagania: produkcji zielonego ciepła i rozwoju transportu elektrycznego. Andrzej Czerwiński Przewodniczący Podkomisji energetyki Sejmu RP

Komisja Gospodarki *** Podkomisja stała do spraw energetyki INTELIGENTNE SIECI szanse i zagrożenia dla Polski w kontekście zobowiązań dotyczących odnawialnych źródeł energii Jan Popczyk Warszawa, 17 sierpnia 2011 1

SMART GRID NIEUCHRONNY WYNIK FUNDAMENTALNYCH PROCESÓW 2

TEZA Dyskusja o kształcie Smart Grid-u jest w Polsce, na obecnym etapie, pod wieloma względami podobna do tej, która poprzedzała konsolidację elektroenergetyki, a także wprowadzenie współspalania jako technologii OZE. Jeśli charakterystyczna dla tych dyskusji argumentacja przeważy, to skutki będą podobne ( miało być dobrze, a wyszło jak zawsze ) UWAGA Dyrektywa 2009/72/WE nie wymaga wprowadzenia (do 2020 roku) systemu AMI. Decyzję pozostawia krajom członkowskim, które powinny ją podjąć na podstawie przesłanek ekonomicznych 3

WYBRANE DOKUMENTY I ŹRÓDŁA [1] Stanowisko Prezesa URE w sprawie niezbędnych wymagań wobec wdrażanych przez OSD inteligentnych systemów pomiarowo-rozliczeniowych. Styczeń 2011. [2] www.piio.pl. PLATFORMA INFORMACYJNA INTELIGENTNEGO OPOMIAROWANIA. MG, URE, PSE-Operator, Sejm RP. [3] NFOŚiGW wspiera ideę inteligentnych sieci energetycznych. XX Spotkanie Forum Energia-Efekt-Środowisko. Lipiec 20011. [4] Opracowanie modelu stosowania mechanizmów DSR na rynku energii w Polsce. PSE-Operator, CATA. Grudzień 2009. [5] Opracowania studentów (wykonane w ramach projektów seminaryjnych). 4

NIEBEZPIECZEŃSTWO BRAKU WSPÓLNEGO JĘZYKA!!! DYREKTYWY/DECYZJE I STARATEGIE UE [1] Dyrektywa 2009/72/WE (unijna podstawa budowy inteligentnych sieci elektroenergetycznych) [2] Dyrektywa 2009/28/WE dotycząca energetyki OZE (promująca takie technologie jak samochód elektryczny, pompa ciepła, paliwa drugiej generacji) [3] Dyrektywa 2010/75/WE w sprawie emisji przemysłowych (zaostrzająca wymagania w stosunku do źródeł emisji z segmentu ETS) [4] Decyzja non-ets 2009/75/WE (wprowadzająca mechanizmy zarządzania redukcją emisji CO2 w segmencie non-ets) [5] Dyrektywa 2010/31/WE (kreująca zrównoważone budownictwo, w tym dom zeroenergetyczny) [6] Mapa Drogowa 2050 (w postaci konkluzji Rady Europejskiej z lutego 2011), dotycząca budowy konkurencyjnej gospodarki bezemisyjnej (proponująca redukcję emisji CO2 w horyzoncie 2050 o 80%, a w przypadku elektroenergetyki w skrajnym przypadku nawet o 95%) [7] Biała Księga Transportu (projekt Komisji Europejskiej z marca 2011), dotycząca planu utworzenia jednolitego obszaru transportowego (wyrażająca dążenie do zbudowania konkurencyjnego i zasobo-oszczędnego europejskiego systemu transportu) [8] Prace nad nowym unijnym budżetem (pokazujące dążenie dużej części krajów członkowskich do redukcji WPR Wspólna Polityka Rolna) [9] Projekt rezolucji Parlamentu Europejskiego w sprawie priorytetów dotyczących infrastruktury energetycznej na 2020 r. i w dalszej perspektywie (2011/2034 (INI) 5

Przyczyny kryzysu (pierwsza i druga faza) i przebudowa świata Rynek energii elektrycznej PKB (opracowanie własne) około 1% około 1% (z samochodem elektrycznym) około 2% około 9% Roczny rozwój sektora (rynku/inwestycji) OZE/URE PKB (GDP) około 8% około 3% około 4% Roczny wzrost gospodarki W tym obszarze przedsiębiorstwa elektroenergetyczne rozwijały się szybciej niż cała gospodarka WEK Konieczność naprawy rynków finansowych i finansów publicznych Smart Grid infrastrukturą społeczeństwa wiedzy (i energetyki OZE/URE) 1960 1965 1970 1975 197 73 1980 1985 1990 199 92 1995 2000 2005 200 07 2010 2015 2020 2045 2050 MODEL ROZWOJOWY CHARAKTERYSTYCZNY DLA KRAJÓW OECD Historia, czas teraźniejszy (koniec zużycia energii elektrycznej jako zmiennej egzogenicznej) i antycypacja dynamiki PKB oraz rynku energii elektrycznej (dynamika PKB w okresie 2011-2050 została skorygowana o spłatę obecnego zadłużenia, wynoszącego około 80%) 6

Smart Grid i ASPEKTY SPOŁECZNE ROZWOJU ENERGETYKI nieprzystawanie energetyki jądrowej do społeczeństwa demokratycznego/rynkowego/wiedzy PERSPEKTYWA SPOŁECZEŃSTW przemysłowe (rewolucja przemysłowa) postindustrialne (alokacja wytwarzania PKB z produkcji do usług) informacyjne (człowiek zniewolony przez media) wiedzy (człowiek produktywny Fromm), Smart Grid PERSPEKTYWA USTROJÓW SPOŁECZNO-GOSPODARCZYCH INTERWENCJONIZM (socjalizm, w kapitalizmie Keynes) energetyka państwowa (nacjonalizacja i centralizacja elektroenergtyki po 2. wojnie światowej) KORPORACJONIZM energetyka branżowa SUBSYDIARNOŚĆ (UE) energetyka samorządowa LIBERALIZM (Smith, Hayek, Friedman) energetyka OZE/URE, prosument, Smart Grid 7

Energetyka OZE/URE vs energetyka WEK? Energetyka WEK (PSE-Operator, PGE + Energa, Tauron, Enea, Vattenfall, RWE, EdF, GdFSUEZ EP,, SPEC, Dalkia, Fortum, ECO,, GAZ-System, PGNiG,, PERN Przyjaźń, PKN Orlen, Lotos, Naftobazy,, KW, KHW, JSW, Bogdanka). Przemysł WEK (GE, Westinghouse, Foster Wheeler, Alstom, Siemens, ABB, Areva). Odbiorcy energii GWAŁTOWNY WZROST SIŁY ENERGETYKI OZE/URE!!! Energetyka OZE/URE (PRK OZE: 13 stowarzyszeń PIGEO, SEO, SNWES, PIB, KIB, PSG, PTES, PTEW, TEW, TRMEW, PSPC, PTF, ; 600 przedsiębiorstw). Przemysł OZE/URE (Viessmann, Watt, ). Przemysł ICT (Jabil Kwidzyn, ). LPG (POGP). Energy Cities! Platforma IGW (?) Sieci sprzedaży URE. Prosumenci 8

POTRZEBA DZIAŁAŃ POLITYCZNYCH na rzecz efektywnego wykorzystania 3* (OZE) + 3** (CO 2 ) mld zł rocznie (3* - suma wynagrodzeń wytwórców energii elektrycznej z tytułu umorzeń zielonych certyfikatów i kar/ opłat zastępczych; 3** - 2013 rok, Polska uzyskuje derogację, emisja w systemie ETS wynosi 200 mln t/rok, cena uprawnień do emisji wynosi na rynku 10 EUR/t) Decyzje polityczne powinny znaleźć wyraz w zapisach ustawy OZE harmonizującej polskie prawo z dyrektywą 2009/28/WE Cel 1. Spójny system wspomagania dla rynków: energii elektrycznej, ciepła i transportu (kolektor słoneczny, pompa ciepła, ogniwo fotowoltaiczne, mikrobiogazownia, samochód elektryczny) Cel 2. Wspomaganie realizacji projektów demonstracyjnych (innowacyjnych) za upublicznienie (w Internecie) doświadczeń współczesnego inwestora/prosumenta 9

WEK I ENERGETYKA URE. DWA FILARY BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO (opracowanie własne) Energetyka WEK 2010 2020 2050 Węgiel (kamienny + brunatny) 74% 47% 30% Gaz ziemny 17% 25% 25% Ropa naftowa 7% 1 8% 5% Energetyka jądrowa - -? Energetyka OZE/URE 0,5% 0,6% 0,7% Hydroenergetyka 0,5% 1,5% 3,5% Farmy wiatrowe 1% 2,5% 3,5% Biomasa odpadowa - 15% 20% Rolnictwo energetyczne - 10% 30% Energetyka słoneczna - 0,4% 2,3% Mikrowiatraki Udział 98%+2% 90%+20% 60%+60% Udział 1 Niski udział ropy jest związany z faktem, że jest to udział po konwersji energii pierwotnej na energię użyteczną (na kołach samochodu). 10

SMART GRID SIECIOWY OD ELEMENTÓW DO INFRASTRUKTURY. PRODUKTY. GRACZE 11

SMART GRID INTERNETOWY (SPOŁECZEŃSTWA WIEDZY) VS KORPORACYJNY (AMI) 1. Odbiorcy, DSM i DSR (EDRP, ICR, DLC) oraz AMI 2. Prosumenci, energtyka OZE/URE, intensyfikacja wykorzystania sieci (elektroenergetycznych, i nie tylko) oraz Smart Grid 3. Potrzeba uzgodnienia priorytetu funkcjonalności i produktów (dla prosumentów, ale nie tylko) nad technologią 4. Smart Grid i ustawa OZE (produkty muszą znaleźć odzwierciedlenie w ustawie OZE) 5. Smart Grid i systemy wspomagania OZE/URE: wirtualne, ogólnie dostępne laboratorium OZE/URE finansowane ze środków pomocowych i z dotychczasowych systemów wsparcia (w miejsce certyfikatów eksploatacyjnych) 6. Protokoły wymiany informacji do łączenia (przez integratorów) mikrosieci SG w większe sieci SG 7. Smart Grid narzędziem raportowania przez Polskę do Brukseli realizacji celów Pakietu 3x20 pochodzącej z obszaru energetyki OZE/URE 12

ANTYCYPOWANIE PRZYSZŁOŚCI W ENERGETYCE W ŚWIETLE JEDNOSTKOWYCH NAKŁADÓW INWESTYCYJNYCH (opracowanie własne) Porównanie nakładów inwestycyjnych, równoważnych w aspekcie rocznej sprzedaży energii elektrycznej do odbiorców końcowych (11 TWh) i uwzględniających konieczną rozbudowę sieci, dla czterech technologii wytwórczych charakterystycznych z punktu widzenia rządowej polityki energetycznej Polski do 2030 roku (opracowanie własne) TECHNOLOGIA Moc łączna [GW] Nakłady inwestycyjne [EUR] łączne [mld EUR] jednostkowe [EUR] Czas do efektu z pojedynczego bloku Pojedynczy blok jądrowy (po Fukushimie) 1,6 12 mld 12 mld 15 lat 2 bloki węglowe, z instalacjami CCS 1,7 8 mld 4 mld 20 lat 40 farm wiatrowych po 50 turbin, o mocy 2,5 MW każda 160 bloków combi, na gaz ziemny o mocy 10 MW każdy 16 tys. źródeł trójgeneracyjnych, na gaz ziemny o mocy 100 kw el każde 160 tys. mikrobiogazowni, po 10 kw el każda 5 10 mld 250 mln 2 lata 1,6 1 mld 6,5 mln 1 rok 1,6 4 mld 250 tys. 1 rok 1,6 7 mld 44 tys. 6 miesięcy 1 mln układów hybrydowych M/O/A1, o mocy 5 kw (M)+4,5 kw (O) każdy 4,5+5 10 mld 10 tys. 6 miesięcy 2 mln instalacji fotowoltaicznych, po 4 kw każda 11 11 mld 5,5 tys. 3 miesiące 13

KONCEPCJA ODDOLNA SG SIECIOWY (1) elementy składowe SG mikro i mini SG (1) mikro. Interfejs inteligentny do integracji źródła wytwórczego z siecią elektroenergetyczną: źródło kogeneracyjne na gaz ziemny (mikrokogeneracja, kogeneracja małej skali), biogazownia, mikrowiatrak, mikrobiogazownia, ogniwo fotowoltaiczne, układ hybrydowy M/O/A, silnik stirlinga, SG (2) mikro. Mikrosieć prosumencka: szkoła, parafia (kancelaria), biurowiec, urząd gminy, szpital, dom plus-energetyczny, gospodarstwo rolne plus-energtyczne, SG (3) mini. Sieć inteligentna zakładu przemysłowego, 14

KONCEPCJA ODDOLNA SG SIECIOWY (2) integratorzy Integrator 1 sieć przedsiębiorstwa (zakładu przemysłowego) Integrator 2 wirtualne źródło poligeneracyjne należące do inwestora (inwestującego w źródła rozproszone OZE/URE, np. w postaci ARE) Integrator 3 - infrastruktura ładowania samochodów elektrycznych Integrator 4 OSD Integrator 5 OSP 15

W CZYM TKWI SIŁA SMART GRID (I TECHNOLOGII OZE/URE)? 1. W potencjale obniżki cen związanym z fabryczną produkcją. Potrzebny jest powrót do lekcji z przeszłości, mianowicie do ceny Forda T: 1908 825 USD, 1916 290 USD) to jest ważne w aspekcie technologii OZE/URE 2. W potencjale rozwojowym technologii elektronowych. W 1965 roku Gordon Moor, założyciel Intela, prognozował, że złożoność obwodów scalonych w stosunku do ich ceny będzie się podwajała co roku (w okresie 1965-1975 prognoza ta praktycznie spełniła się prawie dokładnie, a istota procesu opisanego tą prognozą obowiązuje w gruncie rzeczy nadal) to jest ważne w aspekcie potencjału Smart Grid-u 3. We właściwościach procesu rozwoju infrastruktury Smart Grid, podobnych do właściwości rozwoju internetu ( 40 lat minęło Podbój internetu. Jak zdobyto siódmy kontynent. TheGuardian przedruk w FORUM, nr 47/2009) 4. W tym, że technologie OZE/URE i Smart Grid są właściwe dla biednych i bogatych (Monachium OZE/URE znajduje zastosowanie w budownictwie socjalnym, Sztokholm OZE/URE zwiększa marżę deweloperów o 10%) 5. W tym, że globalni inwestorzy dostrzegli już swoją szansę wejścia na rynek dla 2/3 mieszkańców świata dotkniętych biedą, której przyczyną jest niedostatek energii WNIOSEK: technologie OZE/URE i Smart Grid są wyjątkową szansą dla Polski, bo są dobre dla: 1 - zakładów przemysłowych, w których jest wielki potencjał obniżki zużycia energii (w ogóle) i które posiadają już często swój Smart Grid, 2 - gmin wiejskich posiadających zasoby do rozwijania rolnictwa energetycznego oraz obciążonych energochłonnym budownictwem, 3 - miast posiadających wielkie możliwości racjonalizacji transportu oraz obciążonych energochłonnym budownictwem, 4 - prosumentów posiadających zasoby DSM/DSR i rezerwowe źródła zasilania (w energię elektryczną) oraz chętnych do inwestowania w energetykę OZE/URE 16

ZAKRES POTRZEBNEJ DYSKUSJI 1. Tradycyjne wielkie systemy infrastrukturalne (system elektroenergetyczny, system gazowniczy, sieciowe systemy ciepłownicze, systemy wodociągowe). W tym wypadku dyskusja powinna wychodzić zdecydowanie poza AMI dla odbiorców energii elektrycznej. Potrzebne są regulacje prawne dotyczące: 1 - integratorów pomiarów w całej tradycyjnej infrastrukturze, 2 wyposażenia inteligentnego licznika w zintegrowany kalkulator umożliwiający odbiorcy zarządzanie we własnym zakresie energią/mediami 2. Energetyka OZE/URE. Dyskusja powinna wychodzić przede wszystkim na ocenę możliwości wspomagania generacji rozproszonej za pomocą Smart Grid-u. Smart Grid nie może być rozpatrywany, jak dotąd, głównie w perspektywie systemu AMI dla 16 mln odbiorców, bez powiązania z systemami wspomagania energetyki OZE/URE. Przeciwnie, Smart Grid powinien być głównym narzędziem zwiększenia efektywności wykorzystania środków przeznaczonych na wsparcie rozwoju OZE i redukcji emisji CO 2 (6 mld zł/rok, slajd 9) 3. Budowa Smart Grid-u powinna się odbywać na ścieżce maksymalnej efektywności. To oznacza, że powinna się rozpocząć od : 1 - włączenia ciepła w system wsparcia energii odnawialnej, 2 wykorzystania potencjału DSM/DSR odbiorców przemysłowych na rynku energii elektrycznej, 3 - wykorzystania źródeł rezerwowego zasilania w energię elektryczną posiadanych przez odbiorców, 4 - włączenia w system wsparcia zasobów energetyki OZE/URE, 5 - budowy systemu AMI (p.1), 4. Ścieżka maksymalnej efektywności (p. 3) pokazuje, że ważniejsze od realizacji systemów AMI AMI jest zdefiniowanie (najprzód koncepcyjne, a potem prawne) usług/produktów, które będą mogły być rozwijane dzięki Smart Grid-owi (u prosumentów, a na pewno nie u 16 mln obecnych odbiorców energii elektrycznej) 17

ZAKRES POTRZEBNEJ DYSKUSJI (cd.) 5. Bardzo istotne znaczenie ma dyskusja dotycząca potencjału Smart Grid-u w zakresie możliwości intensyfikacji wykorzystania elektroenergetycznych sieci rozdzielczych (poziom OSD), na przykład w takich aspektach jak: 1 - publiczna prezentacja zdolności przyłączeniowych sieci, 2 - obciążalność dynamiczna przewodów linii napowietrznych, 3 - likwidacja zakłóceń sieciowych, 3 - zarządzanie procesem odnowy poawaryjnej 6. Pilną sprawą jest powiązanie Smart Grid-u z infrastrukturą rynkową samochodu elektrycznego (siecią inteligentnych terminali ładowania). Dyskusja w tym wypadku powinna dotyczyć przede wszystkim podziału korzyści w łańcuchu wartości: produkcja energii elektrycznej OZE (E) jej wykorzystanie przez samochód elektryczny zaliczenie do wymaganego celu dotyczącego OZE (2,5 E). Otwartą sprawą jest na razie korzyść wynikająca z redukcji emisji CO 2 w wypadku samochodu elektrycznego zasilanego energią elektryczną odnawialną (system non-ets) 7. Pilną sprawą jest także powiązanie Smart Grid-u z inteligentnym domem plus-energetycznym i dyskusja na temat podziału korzyści w łańcuchu wartości: produkcja energii OZE (energii elektrycznej i ciepła) dom plus-energtyczny, sieć elektroenergtyczna zaliczenie do wymaganego celu dotyczącego OZE. Otwartą sprawą jest na razie, tak jak w wypadku samochodu elektrycznego, korzyść wynikająca z redukcji emisji CO 2 (system non-ets) 8. Potrzebna jest dyskusja dotycząca potencjalnego udziału przemysłu ICT (Krajowa Izba Gospodarcza Elektroniki i Telekomunikacji) w kształtowaniu Smart Grid-u w Polsce 9. Potrzebna jest dyskusja na temat możliwości wejścia całkowicie nowych graczy w obszar Smart Grid-u, na przykład operatorów telewizji 18

SMART GRID BIZNESOWY WYBRANE NOWE ŁAŃCUCHY WARTOŚCI 19

ŁAŃCUCH WARTOŚCI 1 agregat rezerwowy Smart Grid OSD (moc szczytowa dla KSE) ------------------------------------------------------------------------------------- Szpitale 1000 MW! Biurowce, banki, podobne? Urzędy gminne (infrastruktura krytyczna)? Prosumenci nękani awariami sieciowymi (i przerwami planowymi)? 20

ŁAŃCUCH WARTOŚCI 2 pompa ciepła Smart Grid OZE (cele Pakietu 3x20) ------------------------------------------------------------------------------------ Porównanie, w aspekcie dyrektywy 2009/28/WE (Pakietu 3x20), dla pompy ciepła, przy rocznej energii (końcowej) odniesienia równej 50 MWh, dom mieszkalny z lat 1970. (opracowanie własne) Źródło energii elektrycznej Lp. Wielkość bilansowa elektrownia (kondensacyjna) źródło OZE węglowa 1. Energia odnawialna 10 MWh 50 MWh 2. Redukcja emisji CO 2 0 18 ton 3. Redukcja paliw kopalnych 10 MWh 60 MWh Wycena wynagrodzenia prosumenta według metody kosztów unikniętych Certyfikaty OZE: (50 10) MWh 270 zł/mwh = ~ 11 tys. zł/rok Handel emisjami CO 2 : 18 t 40 EUR/t = 720 EUR ~ 3 tys. zł/rok Razem ~ 14 tys. zł/rok 21

ŁAŃCUCH WARTOŚCI 3 samochód elektryczny Smart Grid OZE (cele Pakietu 3x20) ----------------------------------------------------------------------------------- Porównanie (w aspekcie celów Pakietu 3x20) dla samochodu elektrycznego, zastępującego samochód tradycyjny o zużyciu benzyny 6 l/100 km, przy rocznym przebiegu równym 20 tys. km i wynikającej stąd rocznej energii końcowej (odniesienia) równej 11 MWh (opracowanie własne) Źródło energii elektrycznej Lp. Wielkość bilansowa elektrownia (kondensacyjna) źródło OZE węglowa 1. Energia odnawialna 0 9 MWh 2. Redukcja emisji CO 2-2 tony (wzrost emisji) 2 tony 3. Redukcja paliw kopalnych 0 11MWh Wycena wynagrodzenia prosumenta według metody kosztów unikniętych Certyfikaty OZE: (9 3,6) MWh 270 zł/mwh = ~ 1,5 tys. zł/rok Handel emisjami CO2: 2 t 40 a EUR/t = 80 EUR ~ 0,3 tys. zł/rok Razem ~ 1,8 tys. zł/rok 22

ŁAŃCUCH WARTOŚCI 4 dom plus-energetyczny Smart Grid OSD (KSE redukcja zapotrzebowania energii elektrycznej ze źródeł WEK, realizacja celów Pakietu 3x20) ---------------------------------------------------------------------------------------- Stan istniejący. Dom (150 m 2 powierzchni użytkowej, wybudowany w latach 70.) Wyposażenie: przyłącze elektryczne, kocioł węglowy, 2 ogrzewacze cwu (kotłowy, elektryczny), samochód (Punto) Roczny bilans (wyjściowy) energii i paliw (MWh)/kosztów (zł)/ emisji CO 2 (t): energia elektryczna (w tym letnie cwu) 4/1800/3, ciepło [ (węgiel) 35/3300/13, benzyna 11/5200/3 Modernizacja: termomodernizacja, pompa ciepła (moc elektryczna 1,4 kw, mikrowiatrak (5 kw), panel fotowoltaiczny (5,4 kwp), samochód elektryczny Roczny bilans po modernizacji: produkcja energii elektrycznej 18 MWh, zużycie (AGD, pompa ciepła, samochód elektryczny) 12 MWh 23

ŁAŃCUCH WARTOŚCI 4 (cd.) dom plus-energetyczny Smart Grid OSD (KSE redukcja zapotrzebowania energii elektrycznej ze źródeł WEK, realizacja celów Pakietu 3x20) ---------------------------------------------------------------------------------------- Budżet na modernizację, wynikający z zasady kosztu unikniętego w okresie 15 lat, przy rocznym ponad-inflacyjnym wzroście cen paliw i energii wynoszącym 3% i stałej realnej cenie uprawnień do emisji CO 2 ) 455 tys. zł (330 tys. zł uniknięte koszty paliw i energii, 65 tys. zł koszty inkorporacji środowiska, 60 tys. zł sprzedaż energii elektrycznej) Wycena wynagrodzenia prosumenta według metody kosztów unikniętych [ Certyfikaty OZE: [18 + (35 7)] MWh 270 zł/mwh = ~ 12,5 tys. zł/rok Handel emisjami CO2: (18 + 13) t 40 EUR/t = 1,360 EUR ~ 5,5 tys. zł/rok Razem ~ 18 tys. zł/rok 24

ŁAŃCUCH WARTOŚCI 5 rynek samochodów elektrycznych Smart Grid OSD (DSM/DSR KSE) --------------------------------------------------------------------------------------- Segment zasobnikowy 1 samochód elektryczny, o jednostkowej pojemności baterii akumulatorów około 40-60 kwh, pracujący w trybie ładowania i jazdy. Ostrożne szacunki uprawniają do założenia, że liczba samochodów elektrycznych w Polsce w 2020 roku wyniesie około 1 mln sztuk. Potencjał zasobnikowy segmentu wynosi zatem nie mniej niż 10 GWh/dobę (przy rocznym przebiegu samochodu 20 tys. km). Potencjał będzie zagospodarowywany stopniowo już od 2012 roku, aż do 2030 roku i dalej (gdyby przyjąć, że w Polsce w 2030 roku będzie 25 mln samochodów ogółem, z tego 10 mln samochodów elektrycznych, to potencjał zasobnikowy segmentu wyniósłby około 100 GWh/dobę). Segment zasobnikowy 2 samochód elektryczny, o jednostkowej pojemności baterii akumulatorów około 40-60 kwh, pracujący w trybie ładowania, jazdy i zasilana sieci/odbiorów. Potencjał DSR segmentu zasobnikowego 2 zależy od prędkości ładowania samochodów. A przyszłość należy do wymienialnych paneli akumulatorów. Zatem można przyjąć, że potencjał DSR wynosi około ± 50 GWh/dobę w 2020 roku i około ± 500 GWh/dobę w 2030 roku. (Założono, że akumulatory mogą być przeładowywane raz na dobę) 25

ŁAŃCUCH WARTOŚCI 6 Gmina wiejska Smart Grid cele Pakietu 3x20 --------------------------------------------------------------------------------------- Bilans (wyjściowy) energii dla gminy wiejskiej Energia elektryczna - w tym ludność Ciepło Transport Rynek energii końcowej [GWh] 7 5,4 85 32 Rynek energii pierwotnej [GWh] 20 15,4 105 32 Emisja CO 2 [tys. ton] Razem 124 157 45 Cele Pakietu 3x20 19 (OZE) 34 9 7 5,4 30 8 26