Protokół rozbieżności do projektu ustawy o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej l. Art.420 MG, MAiC, MZ, MRiRW; MSZ MG, MAiC, MZ oraz MRiRW zgłaszają dotycząca niezasadności zmes1enia członkostwa zakładów ubezpieczeń reasekuracji w Polskiej Izbie Ubezpieczeń. uwagę obowiązku zakładów W ocenie MG: - działalność jednej organizacji samorządowej sektora ubezpieczeń pozwala na skupienie aktywności prowadzenia działań legislacyjnych, organizacyjnych i wszelkich inicjatyw służących rozwojowi tego sektora; - istnienie jednej organizacji samorządowej pozwala na gromadzenie danych statystycznych dotyczących całego sektora ubezpieczeniowego; - brak jest zagrożenia dotyczącego niezgodności ze wart. 49 MF podtrzymuje stanowisko w sprawie konieczności zniesienia obowiązkowości przynależności zakładów ubezpieczeń do PIU. MF podziela również stanowisko MSZ. MSZ zgłasza przeciwne stanowisko do powyższej Minister Finansów, podzielając stanowisko Rzecznika Praw uwagi w zakresie zakładów ubezpieczeń mających Obywatelskich, od czerwca 2014 r. niezmiennie prezentuje siedzibę w innym państwie członkowskim UE/EOG. W stanowisko o konieczności zniesienia obowiązkowej ocenie MSZ konieczne jest zniesienie obowiązkowej przynależności zakładów ubezpieczeń do PIU. Mając na przynależności tych zakładów do PIU, jako sprzeczne ze uwadze decyzję Rady Ministrów z dnia 7 stycznia 2015 r., swobodą przedsiębiorczości zagwarantowaną w art. 49 dotyczącą uzgodnienia kwestii dotyczącej obowiązkowej Traktatu o funkcjonowaniu UE. przynależności zakładów ubezpieczeń do PIU, w dniu 7 lutego br. Minister Finansów skierował pismo do Ministra Gospodarki i Ministra Zdrowia, w którym przedstawione zostały argumenty za zniesieniem obowiązkowej przynależności do PIU. Ponadto pragnę dodać, że: - decyzja w o zniesieniu obowiązkowej przynależności do PIU została również podjęta przez Komitet do Spraw Europejskich na posiedzeniu w dniu l kwietnia br., w związku z uwagą MSZ, zgodnie z którą kształt przepisów dotyczących obowiązkowej przynależności zagranicznych zakładów
Traktatu o funkcjonowaniu UE) w zakresie zobowiązania zakładów ubezpieczeń mających siedzibę w innym państwie członkowskim UE/EOG do uiszczania obowiązkowych składek członkowskich w PIU. UE/EOG stanowi ograniczenie swobody przedsiębiorczości oraz w związku ze stanowiskiem Ministra Finansów w zakresie wątpliwości co do zgodności obowiązkowej przynależności do samorządu gospodarczego z konstytucyjną zasadą wolności zrzeszania się oraz niedyskryminacji krajowych zakładów ubezpieczeń; W ocenie MAiC przyjęcie takiego rozwiązania może - poważne wątpliwości dotyczące obowiązkowej m.in. utrudnić: przynależności zakładów ubezpieczeń do PIU zostały - proces uzgadniania projektów dokumentów rządowych również zgłoszone przez Rzecznika Praw Obywatelskich w dotyczących działalności ubezpieczeniowej; grudniu 2013 r oraz w maju 2014 r. W ocenie RPO sprawa - współpracę pomiędzy organami administracji rządowej obowiązkowej przynależności do PIU budzi wątpliwości a zakładami ubezpieczeń w zakresie natychmiastowego natury konstytucyjnej; niesienia pomocy osobom poszkodowanym w wyniku - sprawa obowiązkowej przynależności zakładów wystąpienia zdarzeń o charakterze klęski żywiołowej. WocenieMZ: - dobrowolne zrzeszanie się w PIU spowoduje, że Izba ta nie będzie w pełni reprezentatywna, co będzie miało przełożenie na treść projektów aktów normatywnych; - fakt, że PIU skupia wszystkie zakłady ubezpieczeń znacznie ułatwia współpracę, w tym konsultowanie projektów aktów normatywnych i powoduje, że w projektach tych jest odzwierciedlone stanowisko wszystkich zakładów ubezpieczeń. W ocenie MRiRW: - proponowana zmiana oznacza zdecydowane osłabienie siły oddziaływania tego samorządu na ujednolicenie funkcjonowania zakładów ubezpieczeń w Polsce; - pełna reprezentacja interesów wszystkich ubezpieczycieli działających na polskim rynku umożliwia wypracowanie opinii i współpracy, w szczególności przy opracowywaniu regulacji prawnoorganizacyjnych związanych z działaniem rynku ubezpieczeniowego oraz prowadzeniu baz danych; ubezpieczeń do PIU jest przedmiotem dyskusji od początku jej powstania. W latach 90-tych PIU była dobrowolnym samorządem, do którego należała większość zakładów ubezpieczeń. Podczas prac parlamentarnych nad nowelizacją ustawy, w drugiej połowie lat 90-tych wprowadzono obowiązkową przynależność zakładów ubezpieczeń do PIU. Nie można zgodzić się z poglądem, zgodnie z którym "obligatoryjność przynależności do PIU (...) nie była kwestionowana przez podlegające Izbie podmioty". Wielokrotnie część zakładów ubezpieczeń zrzeszonych w PIU zwracało się do Ministra Finansów o zniesienie obowiązkowej przynależności do Izby; - nie można podzielić poglądu, zgodnie z którym oddziały zagranicznych firm ubezpieczeniowych "nie podlegają polskiemu nadzorowi i jedynie PIU jest jedyną instytucją, przez którą można mieć wpływ na ich działalność na polskim rynku ubezpieczeniowym". Zgodnie bowiem z projektem ustawy oddziały zagranicznych zakładów ubezpieczeń będą podlegały kontroli KNF; - nie można podzielić również poglądu, zgodnie z którym "w projektach aktów prawnych jest odzwierciedlone stanowisko wszystkich zakładów ubezpieczeń". W ramach konsultacji społecznych prezentowane jest stanowisko PIU, 2
- zarówno krajowe, jak i zagraniczne zakłady ubezpieczeń nie podlegają polskiemu nadzorowi i PIU jest jedyną instytucją, przez którą można mieć wpływ na działalność na polskim rynku ubezpieczeniowym. W ocenie MSZ: - obowiązek wnoszenia obowiązkowych składek z tytułu członkostwa w obowiązkowym samorządzie gospodarczym, stanowi ograniczenie, które może zniechęcić zakłady ubezpieczeń mające siedzibie w innym państwie członkowskim UE/EOG do korzystania ze swobody świadczenia przedsiębiorczości zagwarantowanej w art. 49 TFUE; - nie wydaje się również, żeby obowiązkowe członkostwo w PIU zagranicznych zakładów ubezpieczeń mających siedzibę w innym państwie członkowskim UE/EOG służyło celom, tj. porządek publiczny, bezpieczeństwo publiczne lub zdrowie publiczne, w których możliwe jest zastosowanie środków krajowych przewidujących szczególne traktowanie obywateli innych państw członkowskich UE/EOG; - stosowanie regulacji choćby niedyskryminacyjnych przepisów krajowych, które utrudniają podejmowanie działalności gospodarczej lub czynią ją mniej atrakcyjną, a nie są uzasadnione istotnymi przyczynami, było wielokrotnie kwestionowane także w orzeczeniach Trybunału Sprawiedliwości UE (wyrok D. Kraus C- 19/92, wyrok O. Klopp C-107/83). które wielokrotnie okazywało się inne niż stanowisko poszczególnych zakładów ubezpieczeń, bądź części rynku ubezpieczeniowego. Warto również poznać argumenty i stanowiska różnych zakładów ubezpieczeń, co może przyczynić się do zwiększenia jakości samego rynku, w tym konkurencji, a także praw konsumenta; -obecnie, zgodnie z obowiązującymi przepisami w zakresie postępowania legislacyjnego, projekty aktów prawnych, co do zasady, są konsultowane z organizacjami przedsiębiorców, niezależnie od ich statusu, w ramach konsultacji społecznych, a zatem nie ma konieczności utrzymywania szczególnych unormowań w tej sprawie; - sektor bankowy nie jest jedyny, w którym funkcjonuje dobrowolny samorząd. Na przykład, na rynku emerytalnym funkcjonuje Izba Gospodarcza Towarzystw Emerytalnych, która zrzesza towarzystwa na zasadzie dobrowolności, mimo że podmioty te zarządzają funduszami emerytalnymi, których aktywa pochodzą ze środków publicznych; - w krajach Unii Europejskiej nie istnieją samorządy gospodarcze, do których przynależność zakładów ubezpieczeń byłaby obowiązkowa. Ponadto, zgodnie z ustaleniami Stałego Komitetu Rady Ministrów z dnia 23 kwietnia br., Minister Finansów projekt ustawy zawiera koncepcję rozstrzygającą problem zgłoszonych uwag, w zakresie m.in. baz danych. Należy podkreślić, że od 2007 r. PIU, na mocy obecnie obowiązującej ustawy, do zadań PIU należy m.in. "tworzenie i wykonywanie informatycznych baz danych w zakresie statystyki ubezpieczeniowej, a w szczególności baz danych o przebiegu szkodowaści w poszczególnych rodzajach ubezpieczeń oraz baz danych niezbędnych do przeciwdziałania przestępczości ubezpieczeniowej, w tym informacji o wypłaconych odszkodowaniach lub świadczeniach, z wyłączeniem ubezpieczeń, o których mowa 3
w dziale II w grupach 3 i l O załącznika do ustawy, oraz o osobach, przeciwko którym było prowadzone postępowanie karne w związku z podejrzeniem popełnienia przez nie przestępstwa na szkodę zakładu ubezpieczeń, zakończone wyrokiem skazującym lub warunkowym umorzeniem postępowania" (art. 220 ust. 2 pkt 7). Jednocześnie na podstawie delegacji ustawowej zawartej w przepisach ww. ustawy zostało wydane rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 16 sierpnia 2007 r. w sprawie danych gromadzonych w bazach danych tworzonych przez PIU, które określa szczegółowy zakres danych gromadzonych w tych bazach. Do chwili obecnej PIU nie udało się uruchomić przedmiotowych baz danych i uzyskać ich funkcjonalności na poziomie i w zakresie wynikającym z ww. regulacji prawnych - dotyczy to w szczególności bazy danych odnoszącej się do zdarzeń i szkód. Mając powyższe na uwadze oraz zawartą w projekcie propozycję zniesienia obowiązkowej przynależności zakładów ubezpieczeń do PIU brak jest uzasadnienia, by to Izba prowadziła tego rodzaju bazy danych. Proponuje się, aby to Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny przejął uprawnienie do utworzenia i prowadzenia ww. baz danych. UFG oraz jego organy tworzą zakłady ubezpieczeń. Nadzór nad działalnością Funduszu sprawuje Minister Finansów w oparciu o kryterium prowadzenia przez Fundusz działalności zgodnej z przepisami prawa. Fundusz jest instytucją wykonującą zadania określone w ustawie o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Do zadań tych należy m.in. pełnienie roli ośrodka informacji, który prowadzi rejestr wszystkich umów ubezpieczenia OC komunikacyjnego oraz umów ubezpieczenia AC (AutoCasco). Baza UFG stanowi także źródło wiedzy i dużą wartość dla różnych instytucji i l podmiotów z niej korzystających- m.in. KNF, PIU, organ 4
prowadzący CEP, sądy i prokuratura, Policja, CBA i ABW. Już w chwili obecnej Fundusz jest uprawniony do przetwarzania tych danych w celu kontroli spełnienia obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia OC komunikacyjnego oraz w celu identyfikacji i weryfikacji zjawisk związanych z przestępczością ubezpieczeniową. Tak więc, Fundusz posiada szerokie doświadczenie w projektowaniu rozwiązań wykorzystujących potencjał informacji zgromadzonych w prowadzonych bazach i w tym zakresie pełni rzeczywistą funkcję wspierającą rozwój sektora ubezpieczeniowego. Ponadto, z danych dotyczących umów ubezpieczenia OC komunikacyjnego zgromadzonych w rejestrze przez UFG korzysta m.in. organ prowadzący centralną ewidencję pojazdów (CEP). Do zadań UFG należy także zaspokajanie roszczeń z tytułu umów ubezpieczeń obowiązkowych oraz umów ubezpieczeń na życie w przypadku upadłości zakładu ubezpieczeń. Ponadto, podobnie jak w przypadku PIU koszty działalności Funduszu, co do zasady, są pokrywane z wpłat zakładów ubezpieczeń. UFG cały czas rozwija swoją infrastrukturę techniczną i sprzętową dotyczącą pełnienia roli ośrodka informacji. W tym celu pozyskał również środki z funduszy unijnych. Ponadto Fundusz posiada całe niezbędne techniczne zaplecze (systemy, serwery, licencje) pozwalające w sposób racjonalny kosztowo przeprowadzić wykonanie przekazanych zadań. 5