Załącznik do zarządzenia Nr 185/04 Wójta Gminy Wilków z dnia 6 grudnia 2004 r. w sprawie regulaminu pracy Urzędu Gminy w Wilkowie REGULAMIN PRACY URZĘDU GMINY W WILKOWIE
I. Przepisy ogólne. 1. Regulamin pracy ustala organizację i porządek pracy w Urzędzie Gminy w Wilkowie oraz prawa i obowiązki pracodawcy i pracownika. 2. Ilekroć w regulaminie jest mowa o: - pracodawcy - należy przez to rozumieć Wójta Gminy Wilków, - pracowniku - należy przez to rozumieć pracownika samorządowego, bez względu na zajmowane stanowisko oraz podstawę nawiązania stosunku pracy, zatrudnionego w Urzędzie Gminy w Wilkowie zwanym dalej Urzędem. 3. Przed przystąpieniem do pracy każdy pracownik zostaje zapoznany z przepisami regulaminu. 4. Nadzór nad przestrzeganiem przepisów zawartych w regulaminie pracy sprawować będzie pracownik wyznaczony przez Wójta Gminy. II. Obowiązki pracodawcy. 5. 1. Przed dopuszczeniem pracownika do pracy pracodawca jest zobowiązany: 1) skierować pracownika na badania lekarskie, 2) skierować pracownika na stanowisko osoby odpowiedzialnej za bezpieczeństwo i higienę pracy na przeszkolenie wstępne ogólne w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpożarowej 3) zaznajomić pracownika podejmującego pracę z zakresem jego obowiązków, sposobem wykonywania pracy na wyznaczonym stanowisku pracy oraz jego podstawowymi uprawnieniami. 2. W trakcie pracy pracodawca jest obowiązany: 1) organizować pracę w sposób zapewniający pełne wykorzystanie czasu pracy, jak również osiąganie przez pracowników, przy wykorzystaniu ich zdolności i kwalifikacji, wysokiej wydajności i należytej jakości pracy, 2) zapewnić bezpieczne i higieniczne warunki pracy oraz prowadzić systematyczne szkolenie pracowników w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy, 3) prawidłowo i terminowo wypłacać wynagrodzenie, 4) ułatwiać pracownikom podnoszenie kwalifikacji zawodowych,
5) zaspokajać - w miarę posiadanych środków - bytowe, soqalne i kulturalne potrzeby pracowników, 6) wydawać pracownikowi potrzebne materiały i narzędzia pracy, 7) zapewnić pracownikowi przydział pracy zgodnie z treścią zawartej umowy o pracę. III. Obowiązki pracowników. 6. Do podstawowych obowiązków pracownika samorządowego należy: 1) dbałość o wykonywanie zadań publicznych gminy, z uwzględnieniem interesu Państwa, interesu Gminy Wilków oraz indywidualnych interesów obywateli, 2) przestrzeganie prawa, 3) przestrzeganie regulaminu pracy i ustalonego w Urzędzie porządku, 4) wykonywanie zadań Urzędu sumiennie i bezstronnie, 5) informowanie organów, instytucji i osób fizycznych oraz udostępnianie dokumentów znajdujących się w posiadaniu Urzędu, jeżeli prawo tego nie zabrania, 6) zachowanie tajemnicy państwowej i służbowej, 7) zachowanie uprzejmości i życzliwości w kontaktach ze zwierzchnikami, podwładnymi, współpracownikami oraz w kontaktach z petentami, 8) zachowanie się z godnością w miejscu pracy i poza nim, 9) sumienne i staranne wypełnianie poleceń przełożonego, 10) składanie oświadczeń o stanie majątkowym na żądanie Wójta Gminy, 11) przestrzeganie ustalonego czasu pracy, 12) przestrzeganie przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przepisów przeciwpożarowych, 13) podnoszenie kwalifikacji zawodowych oraz doskonalenie umiejętności pracy, 14) dbanie o czystość i porządek wokół swego stanowiska pracy, 15) należyte zabezpieczenie, po zakończeniu pracy, maszyn i urządzeń oraz pomieszczenia pracy. 7. 1. Zabrania się spożywania w miejscu pracy alkoholu lub innych środków odurzających. 2. Do gmachu Urzędu nie wolno wnosić alkoholu. 3. Jeżeli Wójt Gminy lub inna upoważniona osoba stwierdzi, że pracownik stawił się do pracy w stanie wskazującym na spożycie alkoholu względnie innych środków odurzających obowiązany jest do poinformowania pracownika
o skutkach z tego wynikających oraz odsunięcia go od świadczenia pracy na czas trwania stanu nietrzeźwości lub odurzenia. 8. 1. Zabrania się pracownikom: 1) opuszczania stanowiska pracy w czasie pracy bez zgody przełożonego, 2) operowania urządzeniami nie związanymi bezpośrednio z wykonywaniem obowiązków i czynności, 3) samowolnego demontowania części urządzeń, czyszczenia i naprawiania maszyn i aparatów będących w ruchu i pod napięciem elektrycznym. 9. 1. Obowiązuje zakaz palenia tytoniu w pomieszczeniach biurowych Urzędu. 2. Palenie tytoniu dozwolone jest w miejscach wyznaczonych i odpowiednio oznakowanych. 3. Zakaz, o którym mowa w ust. 1 dotyczy również odbywających się w pomieszczeniach Urzędu konferencji, spotkań i narad. IV. Czas pracy. 10. Czas pracy powinien być w pełni wykorzystany przez każdego pracownika na wykonywanie obowiązków służbowych. 11. 1. Czas pracy pracowników samorządowych oraz zatrudnionych na stanowiskach pomocniczych i obsługi nie może przekraczać 40 godz. na tydzień i 8 godz. na dobę. 2. Na uzasadniony wniosek pracownika Wójt Gminy może wyrazić zgodę na indywidualny rozkład pracy. 12. Wymiar czasu pracy pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy ustalają indywidualne umowy o pracę. 13. Pora nocna obejmuje czas pomiędzy godziną 21 00 a 5 00.
14. < Niedziele oraz święta określone odrębnymi przepisami są dniami wolnymi od pracy. Za pracę w niedzielę lub święta uważa się pracę wykonywaną pomiędzy godz. 6 w tym dniu a godz. 6 następnego dnia. 15. Pracownikowi, którego dobowy wymiar czasu pracy wynosi co najmniej 6 godzin, przysługuje 15 minutowa przerwa w pracy, wliczana do czasu pracy. 16. 1. Przyjście do pracy pracownicy potwierdzają podpisem na liście obecności znajdującej się w sekretariacie Urzędu. 2. Każdego dnia listy obecności przynoszone są do wglądu Sekretarzowi Gminy iub osobie upoważnionej. 3. Po zakończeniu miesiąca listy obecności przekazywane są komórce kadrowej. 17. 1. Pracownik jest zobowiązany do zgłaszania bezpośredniemu przełożonemu każdorazowo wyjścia poza Urząd w godzinach pracy oraz do dokonywania wpisów w odpowiedniej książce wyjść znajdującej się w sekretariacie. 2. Pracownicy z wyjątkiem Wójta Gminy i Sekretarza Gminy mogą przebywać w budynku Urzędu po godzinach pracy tylko na polecenie lub po uzyskaniu zgody Wójta Gminy lub Sekretarza Gminy. Obowiązuje odnotowanie tego faktu w ewidencji znajdującej się u Sekretarza Gminy. 18. 1. Czas pracy pracownika wykonującego czynności służbowe w innej miejscowości niż określona w umowie o pracę rozliczany jest na podstawie polecenia wyjazdu służbowego. 2. Pracownikowi delegowanemu do innej miejscowości wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych przysługuje, gdy otrzymał polecenie wykonania pracy w godzinach nadliczbowych, a czas pracy był kontrolowany. 3. Pracownik, który na polecenie Wójta Gminy, a w razie jego nieobecności Sekretarza Gminy wykonywał czynności urzędowe w dniu wolnym od pracy przysługuje dzień wolny od pracy w uzgodnionym terminie. 19. Pracownikowi zatrudnionemu na stanowisku palacza co. godziny rozpoczynania i kończenia pracy określa harmonogram pracy.
V. Urlopy i zwolnienia od pracy 20. 1. Urlopu wypoczynkowego udziela się: 1) Wójtowi Gminy - Przewodniczący Rady Gminy, 2) w odniesieniu do pozostałych pracowników urlopu udziela Wójt Gminy, a w razie jego nieobecności Sekretarz Gminy. 2. Pracownik może rozpocząć urlop wyłącznie po uzyskaniu pisemnej zgody Wójta Gminy, a w razie jego nieobecności Sekretarza Gminy na wniosku o udzieleniu urlopu. 3. Część urlopu niewykorzystanego z powodu: czasowej niezdolności do pracy z powodu choroby, odosobnienia w związku z chorobą zakaźną odbywania ćwiczeń wojskowych albo szkolenia wojskowego przez okres 3 miesięcy, urlopu macierzyńskiego - pracodawca jest zobowiązany udzielić w terminie późniejszym. 4. Za czas urlopu pracownikowi przysługuje wynagrodzenie, jakie by otrzymał, gdyby w tym czasie pracował. Zmienne składniki wynagrodzenia mogą być obliczane na podstawie przeciętnego wynagrodzenia z okresu 3 miesięcy poprzedzających miesiąc rozpoczęcia urlopu; w przypadku znacznego wahania wysokości wynagrodzenia okres ten może być przedłużony do 12 miesięcy. 21. 1. Pracownikowi, na jego wniosek, może być udzielony urlop bezpłatny. 2. Urlopu bezpłatnego udziela: 1) Wójtowi Gminy - Przewodniczący Rady Gminy, 2) pozostałym pracownikom Wójt Gminy. 22. Na zasadach określonych przepisami szczególnymi udziela się urlopu bezpłatnego pracownikowi: 1) w celu sprawowania osobistej opieki nad swoim dzieckiem (urlop wychowawczy), 2) podejmującemu lub kontynuującemu naukę w szkole lub w formach pozaszkolnych - bez skierowania pracodawcy, 3) na czas pełnienia z wyboru funkcji związkowej poza zakładem pracy, jeżeli z wyboru wynika obowiązek wykonywania tej funkcji w charakterze pracownika. 23. W trybie i na zasadach określonych w przepisach szczególnych pracodawca jest obowiązany zwolnić pracownika od pracy: 1) w celu wykonywania zadań lub czynności: a) ławnika w sądzie,
b) członka komisji pojednawczej, c) obowiązku świadczeń osobistych; 2) w celu: a) wykonywania powszechnego obowiązku obrony, b) stawienia się na wezwanie organu administracji rządowej lub samorządu terytorialnego, sądu, prokuratury, policji oraz innych organów, c) przeprowadzenia badań przewidzianych przepisami w sprawie obowiązkowych badań lekarskich i szczepień ochronnych przewidzianych przepisami o zwalczaniu chorób zakaźnych, o zwalczaniu gruźlicy albo badań stanu zdrowia na określonych stanowiskach pracy, jeżeli nie jest możliwe przeprowadzenie badań w czasie wolnym od pracy, d) oddania krwi albo przeprowadzenia zleconych przez stacje krwiodawstwa okresowych badań lekarskich, e) uczestniczenia w posiedzeniach rady nadzorczej, jeżeli pracownik jest członkiem tej rady; 3) w celu występowania w charakterze: a) strony lub świadka w postępowaniu przed komisją pojednawczą b) biegłego w postępowaniu administracyjnym lub sądowym. 24. Pracownikowi przysługuje zwolnienie od pracy z prawem do wynagrodzenia na czas obejmujący: 1) 2 dni - w razie ślubu pracownika lub urodzenia się jego dziecka albo zgonu i pogrzebu małżonka pracownika lub jego dziecka, ojca, matki, ojczyma lub macochy, 2) 1 dzień - w razie ślubu dziecka pracownika albo zgonu i pogrzebu jego siostry, brata, teściowej, teścia, babki, dziadka a także innej osoby pozostającej na utrzymaniu pracownika lub pod jego bezpośrednią opieką. 25. Pracownikowi wychowującemu przynajmniej jedno dziecko w wieku do 14 lat przysługuje w ciągu roku zwolnienie od pracy na 2 dni, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia. 26. 1. Pracownik może być zwolniony od pracy na czas niezbędny do załatwienia ważnych spraw osobistych lub rodzinnych, które wymagają załatwienia w godzinach pracy. Zwolnienia udziela pracodawca, gdy zachodzi nieunikniona potrzeba takiego zwolnienia. 2. Za czas zwolnienia od pracy, o którym mowa w ust. 1 pracownikowi przysługuje wynagrodzenie, jeżeli odpracował czas zwolnienia. Czas odpracowania nie jest pracą w godzinach nadliczbowych.
3. Nieobecność pracownika w pracy powinna być odnotowana w liście obecności z zaznaczeniem rodzaju nieobecności. 4. Sposób usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikowi zwolnień od pracy określa rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 15 maja 1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy (Dz.U. Nr 60, poz. 281). VI. Wypłata wynagrodzenia. 27. Pracownikowi przysługuje wynagrodzenie za pracę odpowiednie do wykonywanej pracy i kwalifikacji wymaganych przy jej wykonywaniu, a także jakości świadczonej pracy. 28. Szczegółowe zasady wynagradzania pracowników określa rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 11 lutego 2003 r. w sprawie zasad wynagradzania i wymagań kwalifikacyjnych pracowników samorządowych (Dz.U. Nr 33, poz. 264 z późn.zm.). 29. 1. Wynagrodzenie za pracę wypłacane jest pracownikom raz w miesiącu z góry w dniu pierwszego każdego miesiąca. Jeżeli ten dzień jest dniem wolnym od pracy, wynagrodzenie wypłaca się w najbliższym dniu roboczym następnym po dniu wolnym. 2. Na wniosek pracownika właściwa komórka finansowa Urzędu jest obowiązana okazać pracownikowi dane z listy płac zawierające wszystkie składniki jego wynagrodzenia za pracę oraz udostępnić jego dokumentację płacową do wglądu. 30. 1. Wypłata wynagrodzenia dokonywana jest do rąk własnych pracownika albo na jego wniosek osobie przez niego upoważnionej w razie, gdy nie może on osobiście odebrać wynagrodzenia. 2. Wynagrodzenie, na wniosek pracownika może być przekazywane na jego rachunek oszczędnościowo-rozliczeniowy. 31. Z wynagrodzenia podlegają potrąceniu: 1) zaliczki pieniężne udzielone pracownikowi, 2) sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne, 3) kary pieniężne przewidziane w art. 108 Kodeksu pracy, 4) inne należności, na potrącenie których pracownik wyraził zgodę.
32. Pracownicy Urzędu Gminy korzystają z: 1) wypłat dodatkowego wynagrodzenia rocznego wg zasad określonych w ustawie z dnia 12 grudnia 1997 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej (Dz.U. Nr 160, poz. 1080). Dodatkowe wynagrodzenie roczne wypłacane jest w terminie do dnia 31 marca każdego roku; 2) 1% odpisu od rocznego planowanego funduszu płac pracowników z przeznaczeniem na nagrody mające charakter uznaniowy. Nagrody przydziela Wójt Gminy. VII. Dyscyplina pracy. 33. 1. Każdy pracownik powinien stawić się do pracy w takim czasie by w godzinach rozpoczęcia znajdował się na stanowisku pracy. 2. W razie spóźnienia się do pracy pracownik obowiązany jest niezwłocznie zgłosić się do Wójta Gminy lub Sekretarza i usprawiedliwić spóźnienie. Na żądanie Wójta lub Sekretarza usprawiedliwienie powinno być złożone na piśmie. 34. 1. O niemożności stawienia się do pracy z przyczyny z góry wiadomej pracownik obowiązany jest uprzedzić Wójta lub Sekretarza najpóźniej w dniu poprzedzającym dzień nieobecności w pracy. 2. W razie niestawienia się do pracy z przyczyn innych niż określone w ust. 1 pracownik jest obowiązany zawiadomić Wójta lub Sekretarza osobiście, telefonicznie, pisemnie lub przez inne osoby, pierwszego dnia nieobecności w pracy, nie później jednak niż w dniu kolejnym. W przypadku zawiadomienia na piśmie, za datę zawiadomienia uważa się datę stempla pocztowego. 3. Niedotrzymanie terminów określonych w ust. 2 jest usprawiedliwione, jeżeli pracownik ze względu na szczególne okoliczności nie mógł zawiadomić o przyczynie nieobecności. 35. 1. Pracownik jest obowiązany usprawiedliwić nieobecność w pracy przedstawiając niezwłocznie przyczyny nieobecności, a na żądanie Wójta także odpowiednie dowody. 2. W razie nieobecności w pracy spowodowanej. 1) niezdolnością do pracy wskutek choroby pracownika lub jego izolacja z powodu choroby zakaźnej, 2) leczeniem uzdrowiskowym, jeżeli okres uznany został zaświadczeniem lekarskim za okres niezdolności do pracy z powodu choroby,
3) chorobą członka rodziny pracownika, wymagającą sprawowania przez pracownika osobistej opieki, - pracownik obowiązany jest usprawiedliwić nieobecność doręczając zaświadczenie lekarskie najpóźniej w dniu przystąpienia do pracy. 36. Uznanie nieobecności w pracy za usprawiedliwioną bądź nieusprawiedliwioną należy do Wójta Gminy, a w razie jego nieobecności do Sekretarza Gminy. 37. 1. Za nieprzestrzeganie ustalonego porządku, regulaminu pracy, przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przepisów przeciwpożarowych a także obowiązków pracownika określonych w ustawie z dnia 22 marca 1990 r o pracownikach samorządowych (Dz.U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1593 z późn.zm.), a w szczególności za: 1) spóźnianie się do pracy lub samowolne opuszczanie stanowiska pracy bez usprawiedliwienia, 2) stawienie się do pracy w stanie po użyciu alkoholu, 3) spożywanie alkoholu w czasie pracy, 4) wykonywanie poleceń w sposób niezgodny z otrzymanymi od przełożonego wskazówkami, 5) wykazywanie obraźliwego lub lekceważącego stosunku do przełożonego lub współpracowników oraz interesantów, 6) nieprzestrzeganie tajemnicy służbowej. wobec pracownika mogą być stosowane kary: a) upomnienia, b) nagany, c) pieniężne. 38. Kara pieniężna za jedno wykroczenie, jak i za każdy dzień nieusprawiedliwionej nieobecności nie może być wyższa od jednodniowego wynagrodzenia pracownika, a łącznie kary pieniężne nie mogą przewyższać dziesiątej części wynagrodzenia przypadającego pracownikowi do wypłaty po dokonaniu potrąceń zaliczek pieniężnych oraz sum egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych. 39. Kara pieniężna jest przeznaczona na poprawę warunków bezpieczeństwa i higieny pracy.
40. 1. Kara nie może być zastosowana po upływie 2 tygodni od powzięcia wiadomości o naruszeniu obowiązku pracowniczego i po upływie 3 miesięcy od dopuszczenia się tego naruszenia. 2. Kara może być zastosowana tylko po uprzednim wysłuchaniu pracownika. 41. 1. Kary stosuje Wójt gminy i zawiadamia o tym pracownika na piśmie. Odpis pisma składa się do akt osobowych pracownika. 2. Pracownik może w ciągu 7 dni od dnia zawiadomienia go o ukaraniu wnieść sprzeciw do Wójta Gminy. Nie odrzucenie sprzeciwu w ciągu 14 dni od dnia jego wniesienia jest równoznaczne z uwzględnieniem sprzeciwu. 3. Po roku nienagannej pracy karę uważa się za niebyłą i zawiadomienie o ukaraniu usuwa się z akt osobowych pracownika. VIII. Bezpieczeństwo i higiena pracy oraz ochrona przeciwpożarowa. 42. Pracodawca i pracownicy zobowiązani są do ścisłego przestrzegania przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przepisów przeciwpożarowych. 43. Pracodawca jest obowiązany: 1) zapoznać pracowników z przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przepisami o ochronie przeciwpożarowej, 2) prowadzić okresowe szkolenia pracowników w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy, 3) organizować pracę w sposób zapewniający bezpieczne i higieniczne warunki pracy, 4) kierować pracowników na okresowe, profilaktyczne badania lekarskie. 44. Pracownicy przed dopuszczeniem do pracy podlegają szkoleniu wstępnemu w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpożarowej, podlegają także szkoleniom okresowym.
45. 1. Pracodawca może przydzielić niezbędne środki ochrony indywidualnej osobom wykonującym krótkotrwałe prace, w czasie których może ulec zniszczeniu lub zabrudzeniu własna odzież, a także ze względu na bezpieczeństwo pracy, wypłacając mu ekwiwalent pieniężny. 2. Pracodawca w porozumieniu z przedstawicielem pracowników może ustalić stanowiska, na których dopuszcza się używanie przez pracowników, za ich zgodą własnej odzieży i obuwia roboczego spełniających wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy. 3. Pracownikowi używającemu własnej odzieży i obuwia roboczego zgodnie z ust. 2 pracodawca wypłaca ekwiwalent pieniężny w wysokości uwzględniającej ich aktualne ceny. 46. 1. W razie, gdy warunki pracy nie odpowiadają przepisom bezpieczeństwa i higieny pracy i stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia lub życia pracownika albo gdy wykonywana praca grozi takim niebezpieczeństwem innym osobom, pracownik ma prawo powstrzymać się od wykonania pracy, zawiadamiając o tym niezwłocznie przełożonego. 2. Jeżeli powstrzymanie się od wykonania pracy nie usuwa zagrożenia, o którym mowa w ust. 1 pracownik ma prawo oddalić się z miejsca zagrożenia, zawiadamiając o tym niezwłocznie przełożonego. 3. Za czas powstrzymania się od wykonywania pracy lub oddalenia się z miejsca zagrożenia w przypadkach, o których mowa w ust. 1 i 2 pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia. 47. Przestrzeganie przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy jest podstawowym obowiązkiem pracownika, który powinien: 1) znać przepisy i zasady bezpieczeństwa i higieny pracy, brać udział w szkoleniu i instruktażu z tego zakresu oraz poddawać się wymaganym egzaminom sprawdzającym, 2) wykonywać prace w sposób zgodny z przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosować się do wydawanych w tym zakresie poleceń i wskazówek przełożonych, 3) dbać o należyty stan maszyn, urządzeń, narzędzi i sprzętu oraz o porządek i ład w miejscu pracy, 4) poddawać się wstępnym, okresowym i kontrolnym oraz innym zaleconym badaniom lekarskim i stosować się do wskazań lekarskich, 5) niezwłocznie zawiadomić przełożonego o zauważonym w zakładzie pracy wypadku albo zagrożeniu życia lub zdrowia ludzkiego oraz ostrzec współpracowników a także inne osoby znajdujące się w rejonie zagrożenia o grożącym im niebezpieczeństwie, 6) współdziałać z pracodawcą i przełożonymi w wypełnianiu obowiązków dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy.
48. Pracodawca jest obowiązany: 1) organizować stanowiska pracy zgodnie z przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy, 2) organizować, przygotowywać i prowadzić prace, uwzględniając zabezpieczenie pracowników przed wypadkami przy pracy; chorobami zawodowymi i innymi chorobami związanymi z warunkami środowiska pracy, 3) dbać o bezpieczny i higieniczny stan pomieszczeń pracy i wyposażenia technicznego, a także o sprawność środków ochrony zbiorowej i ich stosowanie zgodnie z przeznaczeniem, 4) egzekwować przestrzeganie przez pracowników przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpożarowej, 5) zapewniać wykonanie zaleceń lekarza sprawującego opiekę zdrowotną nad pracownikiem. 49. W razie wypadku przy pracy pracodawca jest obowiązany podjąć niezbędne działania eliminujące lub ograniczające zagrożenie, zapewnić udzielenie pierwszej pomocy osobom poszkodowanym i ustalenie w przewidzianym trybie okoliczności i przyczyn wypadku oraz zastosować odpowiednie środki zapobiegające podobnym wypadkom. Ustalanie okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy reguluje rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 lipcaa 1998 r. (Dz.U. Nr 115, poz. 744). 50. Pracodawca jest obowiązany niezwłocznie zawiadomić właściwego inspektora pracy i prokuratora o śmiertelnym, ciężkim lub zbiorowym wypadku przy pracy oraz o każdym innym wypadku, który wywołał wymienione skutki, mającym związek z pracą jeżeli może być uznany za wypadek przy pracy. Ponadto pracodawca jest obowiązany prowadzić rejestr wypadków przy pracy. 51. Pracownik, który uległ wypadkowi przy pracy oraz w drodze do pracy lub z pracy do domu jest obowiązany niezwłocznie, jeżeli stan jego zdrowia na to pozwala, zgłosić wypadek swojemu przełożonemu. 52. Podstawą do wszczęcia postępowania jest informacja o zaistniałym wypadku przekazana przez poszkodowanego lub innego pracownika, bądź uzyskana na podstawie zaświadczenia lekarskiego o czasowej niezdolności do pracy (tj. zawarcia klauzuli - wypadek przy pracy, w drodze do pracy lub z pracy).
53. Pracownik jest obowiązany potwierdzić na piśmie zapoznanie się z przepisami oraz zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpożarowej. Oświadczenie podlega włączeniu do akt osobowych pracownika. IX. Ochrona pracy kobiet. 54. 1. Kobiety w ciąży nie wolno zatrudniać w godzinach nadliczbowych ani w porze nocnej. 2. Kobiety w ciąży nie wolno bez jej zgody delegować poza stałe miejsce pracy. Przedstawiciel pracowników: