2013-10-23 Programy Europejskiej Współpracy Terytorialnej w nowej perspektywie finansowej Wojciech Goleman Rzeszów, 24.10.2013 Programy Współpracy Transgranicznej i ENPI 2007-2013 a 2014-2020 2007-2013 2014-2020 (propozycja MRR) Polska (Województwo Lubuskie) Brandenburgia Polska Niemcy (ew. 2 programy: Województwo Zachodniopomorskie - Meklemburgia Pomorze Przednie / Brandenburgia Saksonia-Polska Meklemburgia/Brandemburgia-Woj. Zachodniopomorskie/Lubuskie i Saksonia/Brandemburgia-Woj. LubuskieDolnośląskie) Republika Czeska - Rzeczpospolita Polska Polska Czechy Rzeczpospolita Polska - Republika Słowacka Polska Słowacja Południowy Bałtyk (Polska, Niemcy, Litwa, Dania, Szwecja) Południowy Bałtyk Polska Litwa Polska Litwa Polska Białoruś Ukraina Polska Białoruś Ukraina Litwa Polska Rosja (Obwód Kaliningradzki) Polska Rosja (Obwód Kaliningradzki) Litwa Rosja Polska-Słowacja 2014-2020 Zachowanie dotychczasowego układu terytorialnego, ALE: na kolejnych etapach dyskusji nad kształtem geograficznym poszczególnych programów rozważone zostanie wystąpienie do KE o poszerzenie obszarów wsparcia poza podregiony NUTS 3 Programy Współpracy Transgranicznej 2007-2013 Programy Współpracy Transgranicznej i ENPI 2007-2013 a 2014-2020 - ważne ustalenia (dla Podkarpacia) 1. Pozostają Programy: Polska-Słowacja i Polska-Białoruś-Ukraina 2. Finansowanie EWT na podobnym poziomie co w perspektywie 200713, wzrost finansowania ENI. 3. Pozostaje system zarządzania MRR jako Instytucja Zarządzająca, urzędy wojewódzkie jako instytucja certyfikująca wydatki EWT (kontrola I stopnia), zwiększenie zadań Wspólnych Sekretariatów Technicznych (umiejscowionych poza MRR). Euroregiony nadal uczestniczą we wdrażaniu mikroprojektów (EWT). 4. Zwiększona rola Europejskich Ugrupowań Współpracy Terytorialnej (MRR nie przewiduje przekazanie im roli Instytucji Zarządzającej) Polska-Słowacja 2014-2020 Główny cel: zwiększenie konkurencyjności pogranicza polsko-słowackiego Priorytety : turystyka (zarówno projekty infrastrukturalne, jak i miękkie), ochrona środowiska naturalnego, ochrona dziedzictwa kulturowego, dostępność komunikacyjna rozwiązania innowacyjne, w tym współpraca małych i średnich przedsiębiorstw z ośrodkami naukowymi i badawczymi 1
Rzeczpospolita Polska Republika Słowacka 2007-2013 Priorytety : Priorytet 1: Rozwój infrastruktury transgranicznej 1.1: Infrastruktura komunikacyjna i transportowa 1.2: Infrastruktura ochrony środowiska Priorytet 2: Rozwój społeczno-gospodarczy 2.1: Rozwój współpracy transgranicznej w zakresie turystyki 2.2: Ochrona dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego 2.3: Projekty sieciowe Priorytet 3: Wsparcie inicjatyw lokalnych (mikroprojekty) dof. od 5.000 do 50.000 EUR Priorytet 4: Pomoc techniczna Rzeczpospolita Polska Republika Słowacka 2007-2013 Budżet Programu: 185 185 603 EUR, Dofinansowanie EFRR: 157,407 763 EUR, w tym alokacja dla Polski: 85,9 mln EUR. Maksymalny poziom dofinansowania: 85%, zasada refundacji wydatków, okres kwalifikowalności: wskazany we wniosku, koszty przygotowawcze od 1.01.2007 (2014) Program Współpracy Transgranicznej Rzeczpospolita Polska Republika Słowacka 2007-2013 Rzeczpospolita Polska Republika Słowacka 2007-2013 Składanie i wybór wniosku Poświadczanie wniosku o płatność uzyskanie refundacji Program Współpracy Transgranicznej Rzeczpospolita Polska Republika Słowacka 2007-2013 Europejski Instrument Sąsiedztwa (ENI): Program Współpracy Transgranicznej Polska-Białoruś- Ukraina 2014-2020 Proces wdrażania projektu 2
ENPI 2007-2013 a ENI 2014-2020 ENPI European Neighbourhood and Partnership Instrument narzędzie realizacji Europejskiej Polityki Sąsiedztwa zastąpił w okresie 2007-2013wszystkie wcześniejsze programy na granicach zewnętrznych UE: Tacis, Meda, CARDS i in. ENI - European Neighbourhood Instrument kontynuacja ENPI na okres 2014-2020 ENPI 2007-2013 a ENI 2014-2020 Propozycje dotyczące ENI 2014-2020: Budżet 14,9 mld EUR (I propozycja 18,2 mld) > ENPI: 11,1 mld EUR Priorytety: prawa człowieka i wolności podstawowe wzrost gospodarczy sprzyjający włączeniu społecznemu gospodarcza integracja krajów sąsiednich z Unią Europejską budowa zaufania i zapobieganie konfliktom wsparcie kontaktów międzyludzkich, współpracy sektorowej i organizacji pozarządowych Uproszczenie procedur i integracja z innymi instrumentami wsparcia przez UE Propozycje dotyczące Programu Polska-Białoruś-Ukraina na okres 2014-2020: Budżet 2007-2013: 186,2 mln EUR, obietnica wzrostu dofinansowania Brak zmian w systemie zarządzania: Wspólny Komitet Monitorujący złożony z udziałem przedstawicieli 3 państw Wspólna Instytucja Zarządzająca Ministerstwo Rozwoju Regionalnego RP, Wspólny Sekretariat Techniczny w Polsce główne priorytety Programu: infrastruktura w zakresie ochrony środowiska oraz infrastruktura turystyczna. Polska-Białoruś-Ukraina inwestycje mające na celu większe bezpieczeństwa granic przy jednoczesnym zwiększeniu przepustowości zewnętrznych granic UE. współpraca instytucjonalna oraz wymiana doświadczeń pomiędzy instytucjami z krajów Programu. Polska-Białoruś-Ukraina Propozycje na okres 2014-2020: Ograniczenie obszaru Programu po stronie białoruskiej i ukraińskiej Umożliwienie składania wniosków przez partnerów spoza obszaru Programu Polska-Białoruś-Ukraina Dotychczasowe priorytety: Polska-Białoruś-Ukraina Dotychczasowe priorytety: Priorytet 1. Wzrost konkurencyjności obszarów przygranicznych Działanie 1.1. Rozwój przedsiębiorczości Działanie 1.2. Rozwój turystyki Działanie 1.3. Poprawa dostępności obszaru Priorytet 2. Poprawa jakości życia Działanie 2.1. Ochrona środowiska w obszarze przygranicznym Działanie 2.2. Bezpieczne i sprawnie funkcjonujące granice Priorytet 3. Współpraca sieciowa i inicjatywy społeczności lokalnych Działanie 3.1. Budowanie potencjału współpracy na poziomie regionalnym i lokalnym Działanie 3.2. Inicjatywy społeczności lokalnych (projekty parasolowe) Priorytet 4. Pomoc techniczna 3
Polska-Białoruś-Ukraina Wymagania dotyczące minimalnych i maksymalnych kwot wsparcia: Ustalane przez Wspólną Instytucję Zarządzającą dla każdego naboru Dotychczas : Priorytety 1, 2 i 3.1: min. 100.000 EUR, max. 4.000.000 EUR Działanie 3.2 (projekty parasolowe): projekty złożone z 5-20 mikroprojektów, składane przez instytucje z odpowiednim doświadczeniem (wymóg realizacji min.1 projektu o wartości dofinansowania min. 150.000 EUR): Dla całego projektu parasolowego grant od 225.000 do 900.000 EUR Dla mikroprojektu wysokość kosztów kwalifikowalnych: od 10.000 do 50.000 EUR PRAG Practical Guide to Contract Procedures for EC External Actions http://ec.europa.eu/europeaid/prag/ PRAG dotyczy: Roboty Dostawy Usługi Schemat grantów PRAG reguluje: system ogłaszania konkursów dla grantów system przetargów na roboty, dostawy, usługi zawiera wzory dokumentów, w tym umów i załączników do nich PRAG obowiązuje: w zakresie przyznawania i realizacji grantu - w całości beneficjentów i partnerów spoza UE (w tym procedury udzielania zamówień) Wyjątek! Polscy beneficjenci i partnerzy stosują przepisy ustawy Prawo zamówień publicznych 4
Droga grantu: Ogłoszenie konkursu (Call for proposals) Składanie aplikacji (Application) Ocena projektów (Evaluation) Podpisywanie umów (Grant award) Rozliczanie i płatności (Reporting, payment) Podział na: Nabory wniosków (call for proposals) międzynarodowe (international) min. 90 dni krajowe (local) min. 60 dni Podział na: otwarte (jednoetapowe) ograniczone (dwuetapowe) PRAG preferuje system 2-etapowy, w Programie PBU 2007-13 stosowano system jednoetapowy Możliwość przyznawania grantów poza CfP (Direct award): projekty flagowe Program Współpracy Transgranicznej Polska- Białoruś-Ukraina System składania wniosków Ocena wniosków i umowa Ocena: formalna: - kwalifikowalność beneficjenta i partnerów, - kwalifikowalność projektu i działań (termin, zgodność z priorytetami) - kwalifikowalność kosztów merytoryczna (techniczna): - odpowiedniość/ zasadność działań - metodologia - zdolności instytucjonalne Umowa grantowa: 2 dokumenty: Special Conditions i General Conditions Okres kwalifikowalności wydatków: od podpisania umowy grantowej! Systemy płatności wg PRAG: Systemy płatności w okresie 2007-13 (DEROGACJA): 1. Projekt do 12miesięcy i dofinansowaniu do 100.000 EUR: zaliczka 80% + płatność końcowa 2. Projekt powyżej 12 miesięcy i dofinasowanie powyżej 100.000EUR: 100% zaliczki na I okres sprawozdawczy złożenie raportu pośredniego (po wykorzystaniu 70% zaliczki) I płatność pośrednia: do 100% zaliczki na II okres sprawozdawczy ew. złożenie kolejnego raportu pośredniego (po wykorzystaniu 100% pierwszej i 70% drugiej zaliczki) II płatność pośrednia: do 100% zaliczki na III (i kolejny) okres sprawozdawczy Suma zaliczek nie może przekroczyć 90% grantu Płatność końcowa poziom dofinansowania: 90% 1. Przy dofinansowaniu do 300.000 EUR, realizowanych w okresie do 12 miesięcy: Zaliczka Prefinansowanie (80% dotacji) Płatność końcowa (20 % dotacji) Koszty własne (10 % wartości projektu) 5
Systemy płatności w okresie 2007-13 (DEROGACJA): 2. Przy dofinansowaniu powyżej 300.000 EUR, lub projekcie ponad 12 miesięcy: 2a. Jedna płatność pośrednia Systemy płatności w okresie 2007-13 (DEROGACJA): 2b. Dwie płatności pośrednie Zaliczka Prefinansowanie I (30%) Prefinansowanie II Płatność końcowa Płatność maks. 30 % dotacji pośrednia (40%) Koszty własne (10 % wartości projektu) Raport częściowy (interim report) po wykorzystaniu 70% zaliczki Systemy płatności w okresie 2007-13 (DEROGACJA): 3. Możliwość wypłaty 100% dofinansowania na koniec projektu (refundacja). Raporty: co 4 miesiące: brief narrative report interim report (raport częściowy: opisowy i finansowy) final report raport końcowy Kwalifikowalność wydatków: Zasady ogólne: wiążą się bezpośrednio z realizacją projektu, zgodnie z zasadami gospodarności, rzeczywistą wartością działań oraz bilansem kosztów/efektów zostały pokryte przez partnerów projektu w czasie jego wdrażania, niezależnie od czasu ich rzeczywistego wydatkowania, o ile nie ma to wpływu na koszty audytu końcowego zostały potwierdzone fakturami lub dowodami księgowymi, są możliwe do zidentyfikowania i zweryfikowania i poparte oryginalnymi dokumentami Raporty częściowe i końcowe muszą być zatwierdzone przez uprawnionego audytora (w Polsce biegłego rewidenta) Kwalifikowalność wydatków: Przykładowe wydatki kwalifikowalne: koszty personelu, zawierające płace, ubezpieczenia i inne koszty pochodne; płace i koszty te nie mogą przekraczać wydatków ponoszonych normalnie na co dzień przez partnerów, podróże i koszty utrzymania personelu projektu, które nie przekraczają normalnych kosztów ponoszonych przez partnera, koszty wynajmu pomieszczeń nie mogą przekraczać cen, aprobowanych co roku przez Komisję Europejską, koszty zakupów wyposażenia i usług, odpowiadające cenom rynkowym, koszty eksploatacyjne i ceny dostaw, koszty podwykonawstwa, Kwalifikowalność wydatków: Przykładowe wydatki kwalifikowalne: koszty wynikłe bezpośrednio z realizacji wymogów kontraktu (rozpowszechnianie informacji, procesy ewaluacyjne, audyt, tłumaczenia, publikacje, ubezpieczenia etc.), włącznie z kosztami usług finansowych (w szczególności koszty bankowych, przekazów finansowych i gwarancji finansowych). Ograniczenie podwykonawstwa: Beneficjenci mogą zlecić podwykonawcy określoną cześć działań w ramach projektu. Jednak większość zadań powinna być zrealizowana przez beneficjenta oraz przez partnerów, w przypadku projektów partnerskich. Oznacza to, iż na wydatki związane z inwestycjami, usługami zewnętrznymi, w tym kosztami ekspertów zewnętrznych nie mogą przekraczać 49% wartości projektu (nie dotyczy projektów inwestycyjnych). 6
Dziękuję za uwagę! Wojciech Goleman e-mail: wojciech@goleman.eu 7