v Podziękowania Przedmowa Przedmowa do wydania polskiego Skróty xii xiii xiv xv Rozdział 1. Powieki 1 Rzęsy.................................................. 2 Przewlekłe zapalenie brzegów powiek....................... 5 Alergie................................................ 8 Zakażenia wirusowe..................................... 9 Rozlane zakażenia bakteryjne.............................. 10 Torbiele............................................... 11 Guzki................................................. 12 Guzy łagodne........................................... 13 Zmiany przednowotworowe............................... 15 Guzy złośliwe........................................... 15 Odwinięcie powieki...................................... 18 Podwinięcie powieki...................................... 20 Opadnięcie powieki...................................... 22 Różne zaburzenia nabyte................................. 25 Różne zaburzenia wrodzone............................... 27 Rozdział 2. Drogi odprowadzające łzy 31 Niedrożność............................................ 32 Zakażenia.............................................. 35 Leczenie chirurgiczne.................................... 36 Rozdział 3. Zespół suchego oka 39 Podział................................................ 40 Rozpoznanie............................................ 40 Leczenie............................................... 41
vi Rozdział 4. Spojówka 43 Zakażenia.............................................. 44 Przewlekłe alergiczne zapalenia spojówek.................... 49 Pęcherzowe choroby skórno-śluzówkowe.................... 51 Zapalenia o różnej etiologii................................ 53 Zwyrodnienia........................................... 55 Melanoza i melanocytoza................................. 56 Guzy łagodne........................................... 58 Guzy złośliwe........................................... 61 Rozdział 5. Rogówka 65 Zakażenia.............................................. 66 Zaburzenia obwodowe................................... 72 Zwyrodnienia........................................... 75 Dystrofie............................................... 78 Ektazje................................................ 85 Neurokeratopatie....................................... 87 Zespół nawracających ubytków nabłonka rogówki............. 88 Keratopatie polekowe.................................... 89 Keratopatie metaboliczne................................. 90 Zaburzenia wrodzone.................................... 91 Soczewki kontaktowe.................................... 93 Rozdział 6. Chirurgia rogówki i chirurgia refrakcyjna 95 Keratoplastyka.......................................... 96 Keratoprotezy.......................................... 98 Chirurgia refrakcyjna..................................... 99 Rozdział 7. Nadtwardówka i twardówka 101 Zapalenie nadtwardówki.................................. 102 Zapalenie twardówki..................................... 102 Przebarwienia twardówki................................. 105
vii Rozdział 8. Soczewka 107 Zaćma nabyta........................................... 108 Postępowanie w zaćmie starczej............................ 110 Powikłania leczenia chirurgicznego......................... 111 Zaćma wrodzona....................................... 117 Nieprawidłowości kształtu soczewki......................... 119 Nieprawidłowości położenia soczewki....................... 120 Rozdział 9. Jaskra 123 Podział................................................ 124 Objawy uszkodzenia jaskrowego............................ 125 Nadciśnienie oczne...................................... 129 Jaskra pierwotna otwartego kąta........................... 129 Jaskra normalnego ciśnienia............................... 131 Jaskra pierwotnie zamkniętego kąta......................... 132 Zespół rzekomego złuszczania i jaskra....................... 136 Zespół rozproszenia barwnika i jaskra barwnikowa............ 138 Jaskra neowaskularna.................................... 139 Jaskra zapalna.......................................... 140 Jaskra związana z patologią soczewki........................ 142 Jaskra pourazowa........................................ 143 Zespoły tęczówkowo-rogówkowo-śródbłonkowe.............. 145 Różne postacie jaskry wtórnej.............................. 146 Jaskra pierwotna wrodzona................................ 148 Zespoły tęczówkowo-rogówkowe........................... 150 Jaskra w fakomatozach................................... 152 Leki przeciwjaskrowe.................................... 154 Zabiegi laserowe........................................ 157 Trabekulektomia........................................ 159 Niepenetrujące zabiegi filtracyjne........................... 164 Antymetabolity w zabiegach filtracyjnych.................... 164 Wszczepy drenujące..................................... 165
viii Rozdział 10. Zapalenie błony naczyniowej 167 Wprowadzenie.......................................... 168 Leczenie............................................... 172 Zapalenie błony naczyniowej w zapaleniu stawów.............. 174 Zapalenie błony naczyniowej w chorobach zapalnych jelit....... 175 Zapalenie błony naczyniowej w zapaleniu nerek............... 176 Zapalenie błony naczyniowej w niezakaźnych chorobach ogólnoustrojowych........................................... 176 Wirusowe zapalenie błony naczyniowej...................... 179 Pasożytnicze zapalenie błony naczyniowej.................... 183 Grzybicze zapalenie błony naczyniowej...................... 186 Zapalenie błony naczyniowej wywołane przez prątki........... 188 Zapalenie błony naczyniowej wywołane przez krętki........... 189 Częste swoiste zapalenia błony naczyniowej.................. 190 Idiopatyczne wieloogniskowe tylne zapalenie błony naczyniowej.. 192 Rozdział 11. Guzy wewnątrzgałkowe 199 Guzy tęczówki.......................................... 200 Pierwotne torbiele tęczówki............................... 201 Czerniak ciała rzęskowego................................ 202 Guzy naczyniówki........................................ 203 Chłoniaki.............................................. 211 Guzy siatkówki.......................................... 211 Guzy nabłonka barwnikowego siatkówki..................... 216 Rozdział 12. Odwarstwienie siatkówki 219 Wprowadzenie.......................................... 220 Patogeneza przedarciowego odwarstwienia siatkówki.......... 221 Objawy kliniczne........................................ 224 Rozpoznanie różnicowe................................... 226 Profilaktyka............................................ 227 Techniki chirurgiczne..................................... 230
ix Rozdział 13. Nabyte schorzenia plamki 239 Zwyrodnienie plamki związane z wiekiem.................... 240 Otwór w plamce związany z wiekiem........................ 247 Centralna retinopatia surowicza............................ 249 Torbielowaty obrzęk plamki (CMO)......................... 251 Makulopatia w przebiegu krótkowzroczności................. 252 Plamkowe błony przedsiatkówkowe......................... 254 Pasma naczyniaste....................................... 255 Fałdy naczyniówki....................................... 256 Makulopatie toksyczne................................... 257 Idiopatyczna polipowata waskulopatia naczyniówki............ 259 Makulopatia we wrodzonym dołku tarczy nerwu wzrokowego... 260 Retinopatia słoneczna.................................... 261 Retinopatia nowotworowa................................ 261 Makulopatia Valsalvy..................................... 262 Rozdział 14. Choroby naczyniowe siatkówki 263 Retinopatia cukrzycowa.................................. 264 Zakrzep żyły środkowej siatkówki.......................... 271 Zator tętnicy środkowej siatkówki.......................... 275 Zespół niedokrwienia oka................................. 276 Retinopatia nadciśnieniowa................................ 277 Retinopatia sierpowatokrwinkowa.......................... 279 Retinopatia wcześniacza.................................. 280 Makrotętniak tętnicy siatkówki............................. 282 Pierwotne teleangiektazje siatkówki........................ 283 Retinopatia popromienna................................. 286 Retinopatia Purtschera................................... 287 Retinopatia w zaburzeniach hematologicznych................ 287 Choroba Ealesa......................................... 288
x Rozdział 15. Dziedziczne dystrofie dna oka 289 Dystrofie siatkówki...................................... 290 Dystrofie naczyniówki.................................... 305 Witreoretinopatie....................................... 308 Rozdział 16. Zez 313 Wprowadzenie.......................................... 314 Zez zbieżny (ezotropia)................................... 316 Zez rozbieżny (egzotropia)................................ 320 Zespoły specjalne........................................ 321 Odchylenia alfabetyczne.................................. 323 Leczenie chirurgiczne.................................... 325 Rozdział 17. Choroby oczodołu 329 Oftalmopatia tarczycowa................................. 330 Zakażenia.............................................. 333 Niezakaźne choroby zapalne oczodołu....................... 335 Malformacje naczyniowe.................................. 337 Zmiany torbielowate..................................... 340 Guzy oczodołu.......................................... 342 Rozdział 18. Neurookulistyka 351 Zapalenie nerwu wzrokowego............................. 352 Przednia niedokrwienna neuropatia wzrokowa................ 354 Dziedziczne neuropatie wzrokowe.......................... 356 Toksyczne neuropatie wzrokowe........................... 357 Tarcza zastoinowa....................................... 358 Wrodzone anomalie tarczy nerwu wzrokowego............... 359 Odruchy źreniczne....................................... 363 Oczopląs............................................... 366 Ponadjądrowe zaburzenia ruchów gałek ocznych.............. 368 Choroby nerwu III....................................... 369
xi Choroby nerwu IV....................................... 372 Choroby nerwu VI....................................... 375 Skrzyżowanie nerwów wzrokowych......................... 377 Pasmo wzrokowe........................................ 380 Promienistość wzrokowa.................................. 381 Kora prążkowana........................................ 382 Migrena............................................... 382 Tętniaki wewnątrzczaszkowe.............................. 383 Choroby nerwowo-mięśniowe.............................. 385 Nerwiakowłókniakowatość................................ 387 Rozdział 19. Urazy 389 Urazy powiek........................................... 390 Złamania oczodołu....................................... 391 Uraz gałki ocznej........................................ 394 Oparzenia chemiczne.................................... 400 Rozdział 20. Choroby ogólnoustrojowe 403 Choroby nabyte......................................... 404 Zaburzenia wrodzone i dziedziczne......................... 417 Rozdział 21. Techniki badania w okulistyce 441 Ogólne badanie okulistyczne............................... 442 Badania ortoptyczne..................................... 446 Badanie pola widzenia.................................... 453 Angiografia dna oka...................................... 457 Badania funkcjonalne widzenia............................. 460 Badania obrazowe....................................... 466 Skorowidz.............................................. 471