Demografia i geografia osadnictwa poziom rozszerzony

Podobne dokumenty
2. Tabela przedstawia najczęściej używane języki świata wg liczby ludności na co dzień posługującej się danym językiem.

KP 5: Zróżnicowanie ludności świata. Kręgi kulturowe.

Zadanie 74. (1 pkt) Na mapie konturowej zaznaczono literami A, B, C, D, E, F, G obszary o różnej gęstości zaludnienia. 1

Zadania maturalne. Dział: Demografia

2) określa cechy rozmieszczenia ludności na Ziemi, wskazując obszary jej koncentracji i słabego zaludnienia;

wieku ogółem W miastach Na wsi Ogółem: 100,0 100,0 100,0 W tym: 0-6 lat 7-14 lat lat lat lat lat lat 65 lat i więcej

KP1 Zmiany liczby ludności świata i Polski

2. Na podstawie piramidy płci i wieku ludności Polski w 2015 roku wykonaj polecenia.

Egzamin klasyfikacyjny z geografii Gimnazjum klasa III

... Obliczenia:

Regiony świata: Gobi, Jawa, Grenlandia, Nizina Chińska, Himalaje, Riwiera Francuska. Bariery osadnicze: A wodna, B grawitacyjna, C termiczna

światowej na podstawie mapy podaje cechy podziału wyjaśnia wpływ ustroju politycznego na rozwój administracyjnego Polski

Azja 1. Azja kontynent wielkich kontrastów

Potencjał demograficzny

PROGNOZA DEMOGRAFICZNA NA LATA DLA WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO-MAZURSKIEGO

Zakres wymagań z Podstawy Programowej z geografii w klasach I-III gimnazjum. Treści nauczania Kl. I

Przedmiotowy system oceniania Bliżej geografii Gimnazjum część 3

Zadanie 19. (1 pkt) Wyjaśnij, dlaczego Noteć koło Bydgoszczy zmienia kierunek płynięcia z południkowego na równoleżnikowy.

Źródło danych statystycznych i definicji. Uwagi ogólne

Test A: Obszar, ludność i urbanizacja w Europie i Polsce

Zróżnicowanie społeczeństw świata

SZCZEGÓŁOWE WYMAGANIA EDUKACYJNE Z GEOGRAFII DLA KLASY II W ROKU SZKOLNYM 2016/2017

Ocena sytuacji demograficznej Gdańska ze szczególnym uwzględnieniem jednostki pomocniczej Wrzeszcz Górny


URZĄD STATYSTYCZNY W WARSZAWIE ul. 1 Sierpnia 21, Warszawa STAN I RUCH NATURALNY LUDNOŚCI W WOJEWÓDZTWIE MAZOWIECKIM W 2016 R.

ZAKRES WIEDZY I UMIEJĘTNOŚCI WYMAGANYCH NA POSZCZEGÓLNYCH STOPNIACH WOJEWÓDZKIEGO KONKURSU GEOGRAFICZNEGO

Zagadnienia do poprawy pierwszego semestru. Przedmiot geografia

Zmiany w liczbie ludności w Polsce w latach

KARTA MONITOROWANIA PODSTAWY PROGRAMOWEJ

Ewolucja rozwoju ludności Polski: przeszłość i perspektywy

SZCZEGÓŁOWE WYMAGANIA EDUKACYJNE Z GEOGRAFII DLA KLASY VII ROK SZKOLNY 2017/2018

-3r/1- ROZWIĄZANIA. U urodzenia, Z zgony, R przyrost rzeczywisty, P przyrost naturalny (jedno z określeń jest nieprawidłowe)

Miejsce na obliczenia:

Przykładowe zadania. przygotowujące do NOWEGO egzaminu maturalnego na poziomie rozszerzonym WYPEŁNIA UCZEŃ. Kod ucznia

Geografia klasa 2 Dział: Afryka 1. Warunki naturalne omawiam na podstawie mapy ogólnogeograficznej położenie geograficzne Afryki określam położenie

Egzamin próbny z geografii (szkoła ponadgimnazjalna, zakres podstawowy)

Centralna Komisja Egzaminacyjna EGZAMIN MATURALNY 2013 GEOGRAFIA POZIOM PODSTAWOWY. Kryteria oceniania odpowiedzi

Liczba i rozmieszczenie ludności

STAN I RUCH NATURALNY LUDNOŚCI W WOJEWÓDZTWIE ŚWIĘTOKRZYSKIM W 2007 ROKU

SĄSIEDZI POLSKI (Podrozdziały 1. 5.) WYMAGANIA PROGRAMOWE

Karta pracy nr 15 Obliczanie stopy bezrobocia

Skala depopulacji polskich miast i zmiany struktury demograficznej - wnioski ze spisu ludności i prognozy demograficznej do 2035 roku

ZADANIA POWTÓRZENIOWE DEMOGRAFIA Źródło: Arkusze maturalne z geografii, CKE

SYTUACJA DEMOGRAFICZNA W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM W 2005 R.

URZĄD STATYSTYCZNY W WARSZAWIE ul. 1 Sierpnia 21, Warszawa STAN I RUCH NATURALNY LUDNOŚCI W WOJEWÓDZTWIE MAZOWIECKIM W 2014 R.

SPIS TREŚCI GEOGRAFIA JAKO NAUKA 9

Klimaty kuli ziemskiej Klimaty kuli ziemskiej

Sytuacja młodych na rynku pracy

Przedmiotowy system oceniania Bliżej Geografii Gimnazjum część 2

URZĄD STATYSTYCZNY W KRAKOWIE

GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Urząd Statystyczny w Katowicach

Przedmiotowy system oceniania

z krajów z nim sąsiadujących. 1. Na podstawie poniższych opisów rozpoznaj obiekty geograficzne, a następnie zaznacz je na mapie

GEOGRAFIA. WYMAGANIA EDUKACYJNE KLASA II GIM Elżbieta Zdybel

PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO DLA GIMNAZJÓW

GEOGRAFIA treści nauczania zakres rozszerzony 5 SEMESTR Janusz Stasiak Ciekawi świata 2 Wydaw. OPERON podręcznik

Geografia rolnictwa poziom rozszerzony

Geografia Bliżej geografii Część 3 Przedmiotowy system oceniania. Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Ocena celująca

Wymagania edukacyjne z geografii - Gimnazjum klasa II

URZĄD STATYSTYCZNY W KRAKOWIE

Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Ocena celująca. Uczeń potrafi:

Wymagania edukacyjne na poszczególne stopnie z geografii.

XLI OLIMPIADA GEOGRAFICZNA Zawody III stopnia pisemne podejście

Wymagania edukacyjne z geografii do serii Planeta Nowa 2 dla klasy 2 gimnazjum

Zadanie 3 Który rysunek przedstawia przekrój jeziora górskiego wykonany wzdłuż odcinka EF?

V. MIEJSCE POLSKI W INTEGRUJĄCEJ SIĘ EUROPIE

Źródło danych statystycznych i definicji. Uwagi ogólne

Uczeń potrafi: przedstawić cechy. środowiska przyrodniczego. wyróżniające Europę na tle innych kontynentów. wyjaśnić przyczyny. zróżnicowania ludów

Wymagania edukacyjne: geografia kl. I (semestr I i II) zakres podstawowy

ZBIÓR ZADAŃ CKE 2015 ZAKRES ROZSZERZONY

Struktura wieku Pod względem wieku społeczeństwa dzielimy najczęściej na: dzieci, młodzież i dorosłych osoby starsze

Zadania maturalne. Dział: Osadnictwo.

URZĄD STATYSTYCZNY W WARSZAWIE ul. 1 Sierpnia 21, Warszawa STAN I RUCH NATURALNY LUDNOŚCI W WOJEWÓDZTWIE MAZOWIECKIM W 2013 R.

Geografia Bliżej geografii Część 3 Przedmiotowy system oceniania. Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Ocena celująca

SZKOŁA PODSTAWOWA IM. JANA PAWŁA II W DOBRONIU Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny GEOGRAFIA KLASA 3 GIMNAZJUM

GEOGRAFIA. III etap edukacyjny. 10. Wybrane regiony świata. Relacje: kultura-przyroda-gospodarka. Uczeń:

Kobiety w zachodniopomorskim - aspekt demograficzny

Geografia - wymagania edukacyjne,,bliżej geografii 3 - Alicja Januś

WYMAGANIA EDUKACYJNE GEOGRAFIA KL. II Półrocze I Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który: Zna znaczenie omawianych terminów geograficznych podaje

CHARAKTERYSTYKA OBSZARÓW PRZYGRANICZNYCH PRZY ZEWNĘTRZNEJ GRANICY UNII EUROPEJSKIEJ NA TERENIE POLSKI

Przemiany w przemyśle i usługach

SIGMA KWADRAT CZWARTY LUBELSKI KONKURS STATYSTYCZNO-DEMOGRAFICZNY

Rozkład materiału z planem dydaktycznym Planeta Nowa 2 rok szkolny 2017/18. I. Afryka

GEOGRAFIA KL.VII. Dzia ł. Wymagania konieczne i podstawowe Wymagania rozszerzające Wymagania dopełniające

w województwie śląskim wybrane aspekty

Źródło danych statystycznych i definicji. Uwagi ogólne

Prognoza demograficzna dla gmin województwa dolnośląskiego do 2035 roku

GEOGRAFIA KLASA I LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCEGO

Notatka dla nauczyciela: Ludność Polski w perspektywie roku 2035

Ruchy migracyjne akcentowane w obu landach niemieckich, przyrost naturalny po polskiej stronie

WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE OCENY. dotyczące GEOGRAFII SPOŁECZNO EKONOMICZNEJ ŚWIATA (SZKOŁA PONADGIMNAZJALNA ZAKRES ROZSZERZONY)

WOJEWÓDZTWO PODLASKIE W LICZBACH RAPORT Z WYNIKÓW NARODOWEGO SPISU POWSZECHNEGO LUDNOŚCI I MIESZKAŃ Kobiety Mężczyźni.

Urząd Statystyczny w Opolu. Gry, zabawy. Kliknij tutaj aby rozpocząć quiz STATYSTYKA KAŻDY CHĘTNIE KLIKA!

EGZAMIN MATURALNY W ROKU SZKOLNYM 2014/2015

w klasie pierwszej gimnazjum Nr lekcji Sugerowany temat lekcji Jednostki tematyczne w podręczniku Planeta Nowa 1 Dział: Podstawy geografii

Przedmiotowy system oceniania Bliżej geografii Gimnazjum część 2

SZKOŁA PODSTAWOWA IM. JANA PAWŁA II W DOBRONIU Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny GEOGRAFIA KLASA 2 GIMNAZJUM

Przedmiotowe Zasady Oceniania z geografii uwzględniają główne ramy i wartości określone Zasadami Wewnątrzszkolnego Oceniania.

LUDNOŚĆ MIASTA SIEDLCE W LATACH

Transkrypt:

Demografia i geografia osadnictwa poziom rozszerzony Zadanie 1. (3 pkt) Źródło: CKE 2005 (PR), zad. 51. ą ś ł ś ą ą ę ł ę ś ł ę ł ż ł ł ś ł ń ę ł ę ł Zadanie 2. (2 pkt) Źródło: CKE 2005 (PR), zad. 52. ę ł ęś ł ę ł ł ą ą 1

Zadanie 3. (4 pkt) Źródło: CKE 2005 (PR), zad. 54. ść ś ść Ź ł ł ż ż ę ę ż ł ę ł ś ż ę Zadanie 4. (2 pkt) ę ę Źródło: CKE 2005 (PR), zad. 55. ź ę ś ę ę ą ą ę ę ł ś ż ł ś ł ś ż 2

Zadanie 5. (2 pkt) ę ś ż Zadanie 6. (2 pkt) Źródło: CKE 2005 (PR), zad. 60. ł ą ł ż ś ś ś ą ł ć ł ż ś Zadanie 7. (5 pkt) Źródło: CKE 2005 (PR), zad. 64. ż ś ą ł ść ż ęż Ś ł ść ż ęż Ś ł ść ż Ź ł Ś Źródło: CKE 2005 (PR), zad. 56. ą ł ś ż ł ś ż ś ł ś ż ęż ł ł ść ę ą ą ę ł ś ą ż 3

ł ń ą ł ż ż ś Zadanie 8. (2 pkt) Źródło: CKE 2006 (PR), zad. 45. Wyjaśnij, dlaczego województwa warmińsko-mazurskie i podkarpackie charakteryzują się wysokimi wartościami współczynnika przyrostu naturalnego na tle kraju. 1. Województwo warmińsko-mazurskie............... 2. Województwo podkarpackie.................. Zadanie 9. (2 pkt) Źródło: CKE 2006 (PR), zad. 46. Podaj dwa przykłady problemów społeczno-gospodarczych, które muszą rozwiązywać wysoko rozwinięte kraje europejskie o starzejących się demograficznie społeczeństwach. 1.... 2.... Zadanie 10. (2 pkt) Źródło: CKE 2006 (PR), zad. 47. Diagramy przedstawiają strukturę zawodową ludności w % w trzech krajach o różnym poziomie rozwoju gospodarczego. I sektor II sektor III sektor 1 20.0 2 3 2.0 29.7 26.0 45.7 13.0 67.0 72.0 24.6 Podaj numer diagramu przedstawiającego strukturę zawodową ludności kraju: a) wysoko rozwiniętego gospodarczo, b) słabo rozwiniętego gospodarczo... 4

Zadanie 11. (4 pkt) Źródło: CKE 2006 (PR), zad. 48. Mapa przedstawia saldo migracji w Polsce w 2000 roku według województw. a) Wymień dwa województwa o najwyższym odpływie ludności. 1.... 2.... b) Spośród podanych poniżej cech zaznacz trzy, które są wspólne dla województw: warmińsko-mazurskiego, podlaskiego i lubelskiego. Cechy: A. duże zatrudnienie w rolnictwie, B. gęstość zaludnienia powyżej średniej krajowej, C. niskie zaangażowanie obcego kapitału w inwestycje gospodarcze, D. produkt krajowy brutto na 1 mieszkańca poniżej średniej krajowej, E. dodatnie saldo migracji, F. ujemny przyrost naturalny. Zadanie 12. 49. (4 pkt) Źródło: CKE 2006 (PR), zad. 49. (4 pkt) Do podanych wyznawców różnych religii dobierz po jednym kraju, w którym wymienieni wyznawcy dominują wśród ludności. Nazwy krajów dobierz z podanych poniżej. Brazylia, Egipt, Francja, Indie, Niemcy, Rosja, Hiszpania 1. muzułmanie... 2. hinduiści... 3. protestanci... 4. prawosławni... 5

Zadanie 13. (4 pkt) Źródło: CKE 2006 (PR), zad. 50. Na świecie są miasta, do których przybywają pielgrzymi z całego świata. Uzupełnij tabelę, wpisując państwa, w których położone są wymienione miejsca kultu religijnego oraz religie wyznawane przez pielgrzymów. Miasto miejsce kultu religijnego Rzym Fatima Mekka Varanasi Państwo Religia Zadanie 14. (2 pkt) Źródło: CKE 2006 (PR), zad. 64. Wymień trzy problemy społeczne występujące w krajach, w których zatrudnionych jest ponad 30% ogółu dzieci. 3.... Zadanie 15. 65. (4 pkt) Źródło: CKE 2006 (PR), zad. 65. (4 pkt) Według Raportu WHO głównymi przyczynami zagrożenia życia ludności w krajach wysoko rozwiniętych gospodarczo są choroby serca, nowotwory i choroby psychiczne, natomiast życiu ludności krajów słabo rozwiniętych zagrażają choroby zakaźne i AIDS. Podaj po dwie społeczne przyczyny zagrożenia życia ludności krajów wysoko i słabo rozwiniętych wymienionymi chorobami. Kraje wysoko rozwinięte: Kraje słabo rozwinięte 6

Zadanie 16. (2 pkt) Źródło: CKE 2006 (PR), zad. 40. Przeczytaj tekst i wykonaj polecenie. Według publikowanych danych dwie trzecie Amerykanów ma nadwagę. Wkrótce otyłość i jej następstwa prześcigną palenie papierosów jako główną przyczynę zgonów w USA. Rocznie w Ameryce umiera dziś około 300 tysięcy osób z przyczyn związanych w różny sposób z otyłością. 25% spożywanych w Ameryce warzyw stanowią ziemniaki konsumowane w postaci przetworzonej na frytki. Mało sportu, rzadkością jest nawet zwykły spacer. Nawyki żywieniowe kształtowane są także przez ceny żywności stek z chudego mięsa kosztuje kilka razy więcej niż kilka hot dogów. Rocznie w USA zbiera się 286 mln ton kukurydzy. 57% produkowanej kukurydzy wykorzystywane jest jako pasza dla zwierząt, dzięki czemu ceny mięsa są niskie, ale też jest ono dużo tłustsze. 5% kukurydzy przerabia się na zawierający dużo fruktozy syrop tańszy, słodszy i łatwiejszy do zastosowania w przemyśle spożywczym niż cukier. To właśnie ten syrop wskazują dietetycy jako jedną z przyczyn tego, że napoje gazowane są w Ameryce tak tanie, popularne i szkodliwe. Amerykańskie dziecko 10 15% swojej dziennej dawki kalorii czerpie właśnie z gazowanych napojów. Zaproponuj cztery działania, które mogą podjąć instytucje rządowe w USA, aby przeciwdziałać narastającemu problemowi otyłości w społeczeństwie. 3.... 4.... 7

Zadanie 17. (2 pkt) Źródło: CKE 2006 (PR), zad. 46. Na wykresie przedstawiono przyrost naturalny ludności Polski w okresie 1946-2001. a) Napisz, który z wyróżnionych na wykresie roczników: 1955, 1970, 1983, 2001 należy do wyżu kompensacyjnego. b) Korzystając z wykresu, sformułuj dwa wnioski odnoszące się do kształtowania się przyrostu naturalnego ludności Polski w latach 1946-2001. 8

Zadanie 18. (2 pkt) Źródło: CKE 2006 (PR), zad. 47. Na mapie przedstawiono rozmieszczenie wybranych rodzin i grup językowych w Europie. a) Napisz, która z grup krajów oznaczonych na mapie sygnaturami: A, B, C nie należy do rodziny języków indoeuropejskich. Odpowiedź:... b) Spośród krajów oznaczonych na mapie cyframi od 1 do 4 jeden należy do innej grupy językowej niż pozostałe. Podaj nazwę tego kraju. Odpowiedź:... 9

Zadanie 19. (2 pkt) Źródło: CKE 2006 (PR), zad. 48. Zadanie wykonaj, korzystając z załączonego tekstu i piramidy wieku ludności Chin. Politykę obniżania przyrostu naturalnego rządy Chin prowadzą od lat 50. XX wieku. Na początku lat 80. przepisy dotyczące kontroli urodzeń jeszcze zaostrzono, wprowadzając zasadę jednego dziecka w rodzinie. Chcąc ograniczyć liczbę potomstwa, przesunięto wiek zawierania małżeństw, wprowadzono bodźce ekonomiczne w postaci premii gotówkowych, szybszego przydziału mieszkań, dłuższego urlopu macierzyńskiego, lepszej opieki medycznej dla jednego dziecka. Powyższe zachęty okazały się wystarczające w mieście (tam przyrost wyraźnie się obniżył), ale nie na wsi, gdzie mieszka 2/3 ludności. Na przeszkodzie stoi mentalność wieśniaków, preferujących liczne rodziny i posiadanie potomków płci męskiej. Kontrola urodzeń w połączeniu z mentalnością społeczeństwa powoduje, że deformacja w strukturze wieku i płci narasta. Np. proporcja zgonów noworodków płci męskiej i żeńskiej kształtuje się w Chinach jak 0,7 do 1. Jest to niewątpliwie skutek drastycznych rozwiązań podejmowanych przez rodziców. Widząc niekorzystne symptomy swej polityki, rząd zaczął nieśmiało zezwalać na posiadanie dwojga dzieci w przypadku małżeństw jedynaków. Podaj dwie cechy ludności Chin, które odzwierciedlają politykę demograficzną tego kraju. Zadanie 20. (2 pkt) Źródło: CKE 2006 (PR), zad. 49. Wśród demografów na świecie przeważa przekonanie, że polityka demograficzna Chin, pomimo znacznego obniżenia przyrostu naturalnego, nie powinna być naśladowana przez kraje przeżywające eksplozję demograficzną. Przedstaw trzy argumenty uzasadniające tę tezę. 3.... 10

Zadanie 21. (2 pkt) Źródło: CKE 2006 (PR), zad. 23. Oblicz wskaźnik feminizacji w Polsce w 2003 r. wiedząc, że ogółem mieszkało w naszym kraju 38 195 tys. osób, w tym 18 493 tys. mężczyzn. Zapisz wykonywane obliczenia. Miejsce na obliczenia: Wynik:... Zadanie 22. (1 pkt) Źródło: CKE 2006 (PR), zad. 24. Na wykresie przedstawiono wartości przyrostu rzeczywistego na pewnym terytorium w okresie 1970-2005. 25000 (os.) 20000 15000 10000 5000 0 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 2005 Na podstawie analizy wykresu podkreśl poprawną odpowiedź. Aby tendencja zmiany przyrostu rzeczywistego z okresu 1990-2005 uległa odwróceniu, powinny nastąpić A. wzrost liczby urodzeń i wzrost liczby imigrantów. B. spadek liczby urodzeń i spadek liczby imigrantów. C. spadek liczby urodzeń i wzrost liczby emigrantów. D. wzrost liczby zgonów i wzrost liczby emigrantów. 11

Zadanie 23. (2 pkt) Źródło: CKE 2006 (PR), zad. 25. Każdemu z podanych państw przyporządkuj po jednym, dominującym w nim, wyznaniu religijnym, wybranym spośród poniższych. Wyznania religijne: islam, katolicyzm, prawosławie, protestantyzm. A. Brazylia... B. Rosja... C. Szwecja... D. Egipt... E. Filipiny... Zadanie 24. (2 pkt) Źródło: CKE 2006 (PR), zad. 31. Na podstawie tekstu źródłowego w zadaniu 24. 30. i własnej wiedzy uzasadnij, podając dwa argumenty, że przemiany gospodarcze w Leeds miały lub mają dla jego mieszkańców zarówno pozytywny, jak i negatywny charakter. Pozytywny charakter:... Negatywny charakter:... W poniższym tekście źródłowym przedstawiono informacje o Leeds, mieście położonym w Wielkiej Brytanii. Kiedyś nudna stolica przemysłowa północnej Anglii, dziś modne i dynamicznie rozwijające się miasto. Pierwsza wzmianka o Leeds sięga VIII wieku n.e. W XIX wieku stało się ważnym ośrodkiem produkcyjno-handlowym i centrum edukacyjnym. W 1904 r. powstał Uniwersytet Leeds, dziś jeden z najlepszych w Anglii, i Politechnika. W 1819 r. wybudowano kanał łączący Leeds z portem w Liverpoolu. Dzięki dogodnemu położeniu Leeds stało się stolicą przemysłu ciężkiego i lekkiego. W czasie wojny zbiedniało i podupadło, ale potem przeszło kolejną transformację slumsy zastąpiono nowoczesnymi dzielnicami. To najbardziej ekologiczne miasto w Wielkiej Brytanii. Manufaktury, fabryki i stare warsztaty przerobiono na restauracje, kluby, biura i banki. Ponury krajobraz szeregowych domków znany z filmów o bezrobociu i górniczych strajkach odchodzi w przeszłość, a Londynowi rośnie poważna konkurencja. Być może w przyszłości na pytanie : Gdzie jest Londyn?, będziemy odpowiadać: Na południe od Leeds. Po londyńskiej Oxford Street tu jest największe centrum handlowe Wielkiej Brytanii. Około 1000 sklepów, 250 barów i restauracji mieści na 4 km² pasażu handlowego. W starej fabryce jest sławny klub jazzowy Wardrobe... Zadanie 25. (1 pkt) Źródło: CKE 2006 (PR), zad. 34. Podaj nazwę kontynentu, na którym powstało największe ognisko dla każdej z wymienionych chorób. AIDS -... SARS -... 12

Zadanie 26. (2 pkt) Źródło: CKE 2006 (PR), zad. 35. Podaj trzy przyczyny szybkiego rozprzestrzeniania się współczesnych chorób zakaźnych. 1....... 2....... 3....... Zadanie 27. (2 pkt) Źródło: CKE 2007 (PR), zad. 22. Wpisz nazwy religii obok podanych przykładów ich wpływu na życie i działalność społeczno-gospodarczą ludności. Nazwy religii wybierz z podanych poniżej. hinduizm, islam, prawosławie, judaizm, protestantyzm 1. Brak chowu trzody chlewnej, spożywanie koszernych potraw... 2. Zakaz spożywania wołowiny i wieprzowiny, zakorzeniony w tradycji kastowy podział społeczeństwa... 3. Zakaz spożywania wieprzowiny, post w miesiącu Ramadan... Zadanie 28. (2 pkt) Źródło: CKE 2007 (PR), zad. 24. Na podstawie opisów rozpoznaj mniejszości narodowe żyjące w Polsce i wpisz do tabeli ich nazwy. Opis Liczą w Polsce około 200-300 tysięcy osób. Zamieszkują głównie południowo-wschodnie i północne obszary Polski. Język ich narodu należy do grupy języków słowiańskich. Jedyna mniejszość narodowa, która ma swoich przedstawicieli w parlamencie od 1990 roku. Największe skupisko tej ludności występuje obecnie na obszarze województwa opolskiego. Stanowią najliczniejszą mniejszość narodową na Podlasiu. Większość przedstawicieli jest wyznania prawosławnego. Są jedyną mniejszością narodową w Polsce, która na obszarze kilku gmin stanowi większość mieszkańców. Około 80% przedstawicieli tej mniejszości skupia się na północnym wschodzie kraju. Pozostali zamieszkują głównie na północy Polski. Większość tej mniejszości narodowej jest wyznania rzymskokatolickiego. Mniejszość narodowa w Polsce 13

Zadanie 29. (2 pkt) Źródło: CKE 2007 (PR), zad. 33. Według WHO ponad 80% zachorowań na malarię występuje w Afryce. Na mapie przedstawiono zasięg malarii na tym kontynencie. a) Podaj dwie cechy środowiska przyrodniczego obszarów Afryki szczególnie sprzyjające rozwojowi malarii. 1.... 2.... b) Zaproponuj trzy możliwe do realizacji działania mające na celu zmniejszenie liczby zachorowań na malarię w Afryce. 1.................. 2......... 3......... 14

Zadanie 30. (2 pkt) Źródło: CKE 2008 (PR), zad. 22. Duże miasta odznaczają się wyższą temperaturą w porównaniu z obszarami podmiejskimi. Zjawisko to nazywane miejską wyspą ciepła ilustruje na przykładzie Warszawy poniższy rysunek. Izotermy średniej rocznej temperatury powietrza w Warszawie dla lat 1961-1980. a) Podaj dwie przyczyny powstawania miejskiej wyspy ciepła. b) Konsekwencją miejskiej wyspy ciepła oraz emisji zanieczyszczeń powietrza jest ukształtowanie się lokalnego klimatu miasta. Skreśl w nawiasach określenia błędne, aby cechy klimatu miasta były prawdziwe. Klimat miasta w porównaniu terenami podmiejskimi odznacza się cechami: (wyższymi / niższymi) sumami opadów atmosferycznych bryzą miejską, która wieje (od centrum / ku centrum) miasta. 15

Zadanie 31. (2 pkt) Źródło: CKE 2008 (PR), zad. 23. Na diagramie zaznaczono procentowy udział wyznawców głównych religii na świecie.......... pozostałe religie 0 20 40 60 80 100 Udział wyznawców głównych religii na świecie w % Uzupełnij legendę diagramu, wpisując w wyznaczone miejsca nazwy religii, które dobierz z podanych poniżej. hinduizm, islam, judaizm, chrześcijaństwo Zadanie 32. (2 pkt) Źródło: CKE 2008 (PR), zad. 24. Jednym z czynników sprzyjających zaludnianiu obszarów Ziemi jest nadmorskie położenie. Na świecie ponad połowa ludności mieszka w pasie 200 km od wybrzeża, który stanowi zaledwie 21% powierzchni zamieszkałych kontynentów. Uzasadnij, podając dwa argumenty, przyczyny dużej koncentracji ludności na wybrzeżach morskich. 16

Egzamin maturalny z geografii Poziom rozszerzony 12 Zadanie 33.25. (2 pkt) Zadanie (2 pkt) Źródło: CKE 2008 (PR), zad. 25. Na mapie przedstawiono ludność Polski według województw w 2000 r. oraz prognozę zmian liczby ludności do roku 2030. Przyporządkuj do podanych w tabelach przyczyn zmian liczby ludności po dwa spośród wymienionych województw. dolnośląskie, podkarpackie, świętokrzyskie, podlaskie, małopolskie, warmińsko-mazurskie Województwa o przewidywanym spadku liczby ludności Przyczyna zmniejszania się liczby ludności Upadek tradycyjnych gałęzi przemysłu, niedostateczne tempo inwestycji gospodarczych, ujemny przyrost naturalny, ujemne saldo migracji. Województwa...... Województwa o przewidywanym wzroście liczby ludności Przyczyna wzrostu liczby ludności Województwa Duży na tle kraju przyrost naturalny tradycyjnych społeczności wiejskich. 17......

Zadanie 34. (2 pkt) Źródło: CKE 2008 (PR), zad. 26. Wykresy przedstawiają strukturę pracujących w gospodarce w wybranych czterech województwach Polski w 2006 roku. Wpisz obok wykresów oznaczonych numerami od 1 do 4 nazwy podanych województw. lubelskie, mazowieckie, warmińsko-mazurskie, wielkopolskie 1.... 2.... 3.... 4.... 0 20 40 60 80 100 Pracujący w % ogółem Polska rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo, rybołówstwo, rybactwo przemysł i budownictwo usługi Zadanie 35. (1 pkt) mapa str. 19 Źródło: CKE 2009 (PR), zad. 6. Określ kształt wsi Dębno (pole C2) i wsi Porąbki (pole A3), wybierając spośród podanych poniżej. owalnica, ulicówka, rzędówka, wielodrożnica Dębno... Porąbki... 18

19

Zadanie 36. (2 pkt) Źródło: CKE 2009 (PR), zad. 16. Przypuszcza się, że około 2025 roku zaopatrzenie w wodę 4 miliardów ludzi wówczas połowy mieszkańców Ziemi będzie niedostateczne. Podaj trzy przykłady działań służących rozwiązaniu problemu niedostatku wody dla ludności kuli ziemskiej. 3.... Zadanie 37. (2 pkt) W tabeli przedstawiono bilans ludności Polski w 2006 r. Liczba ludności w dniu 1.01.2006 w tys. Urodzenia żywe w tys. Imigracja w tys. Emigracja w tys. Źródło: CKE 2009 (PR), zad. 22. Zgony w tys. 38157 374 11 47 370 Na podstawie danych zawartych w tabeli oblicz: saldo migracji przyrost rzeczywisty liczbę ludności w dniu 31.12.2006 r. Zapisz obliczenia. Miejsce na obliczenia: Na podstawie: Mały Rocznik Statystyczny Polski 2006, GUS, Warszawa 2007 Saldo migracji... tys. osób Przyrost rzeczywisty... tys. osób Liczba ludności w dniu 31.12.2006 r.... tys. osób 20

Zadanie 38. (2 pkt) Źródło: CKE 2009 (PR), zad. 23. Na mapie zaznaczono państwa, w których liczebnie dominują wyznawcy wybranych religii. Podanym w tabeli religiom przyporządkuj: a) odpowiadające im opisy, wybrane z podanych poniżej. b) państwa, wybrane spośród zaznaczonych numerami na mapie, w których wyznawcy tych religii liczebnie dominują. Opisy religii: A. Wiara w jednego Boga. Światopogląd opiera się na interpretacji tekstów Biblii. Najliczniejsza rzesza wyznawców na świecie. B. Po śmierci człowieka dusza przechodzi w ciała innych ludzi lub zwierząt (reinkarnacja). Jednym z głównych miast odwiedzanych przez wyznawców tej religii jest Waranasi. C. Zasady moralne opierają się na Koranie. Wyznawcy tej religii odbywają pielgrzymki do Mekki. D. Wszystkie społeczeństwa są równe. Różne poglądy i kulty są różnymi sposobami głoszenia tej samej prawdy o człowieku. Od wyznawców wymaga się życzliwości dla wszystkich stworzeń. Nazwa religii Hinduizm Islam Chrześcijaństwo Opis religii (wpisz literę) Obszar występowania (wpisz numer podany na mapie) 21

Zadanie 39. (1 pkt) mapa str. 23 Źródło: CKE 2010 (PR), zad. 1. Na fotografii przedstawiono ruiny zamku w Podzamczu (pole G1). Źródło: www.dfv.pl Na podstawie mapy, fotografii i własnej wiedzy podaj dwa walory środowiska przyrodniczego, które przyczyniły się do wybudowania zamku w tym miejscu. 22

23

Zadanie 40. (1 pkt) Źródło: CKE 2010 (PR), zad. 18. Na wykresie przedstawiono stopę urodzeń i stopę zgonów oraz saldo migracji zagranicznych w 2007 r. w wybranych krajach oznaczonych literami A F. Na podstawie: www.cia.gov Pogrupuj wymienione na wykresie kraje według wielkości przyrostu rzeczywistego, wpisując litery we właściwe miejsca tabeli. Kraje o przyroście rzeczywistym dodatnim ujemnym Zadanie 41. (2 pkt) Źródło: CKE 2010 (PR), zad. 19. Wymień trzy następstwa dla Francji spowodowane napływem do tego kraju imigrantów spoza obszaru Europy. 3.... 24

Zadanie 42. (1 pkt) Źródło: CKE 2010 (PR), zad. 20. W poniższej tabeli podano dane dla dwóch wybranych mniejszości narodowych w Polsce, pochodzące z Narodowego Spisu Powszechnego w 2002 r. Rozpoznaj mniejszości narodowe przedstawione w tabeli. Wpisz ich nazwy w odpowiednie komórki tabeli. Mniejszość narodowa Liczba osób Zamieszkiwane województwa (w nawiasie podano procent ogółu mniejszości narodowej zamieszkującej dane województwo) 48 737 podlaskie (98%) 30 957 warmińsko-mazurskie (39%), zachodniopomorskie (13%), podkarpackie (11%) Na podstawie: www.stat.gov.pl Zadanie 43. (1 pkt) Źródło: CKE 2010 (PR), zad. 21. Na mapie oznaczono literami wybrane kraje, które przeżywały w swojej historii okres zależności kolonialnej. Związki wielu byłych terytoriów kolonialnych z krajami, od których zależały, uwidaczniają się do dzisiaj między innymi w umiejętności posługiwania się językiem kraju, któremu terytoria te były podporządkowane. Wiele byłych terytoriów kolonialnych używa języka kraju, od którego zależały, jako urzędowego. Spośród krajów oznaczonych literami A F wybierz ten, w którym jest powszechnie używany język hiszpański, oraz ten, w którym jest powszechnie używany język portugalski. Wpisz do tabeli nazwy tych krajów oraz litery wskazujące ich położenie na mapie. Język hiszpański Nazwa kraju Oznaczenie kraju na mapie portugalski 25

Zadanie 44. (2 pkt) Źródło: CKE 2010 (PR), zad. 22. Na wykresie przedstawiono saldo migracji ludności Polski na pobyt stały w latach 1950 2005. Źródło: www.stat.gov.pl Na podstawie wykresu i własnej wiedzy podaj zmianę tendencji migracji ludności Polski, jaka wystąpiła po 2000 roku, oraz wymień dwie przyczyny tej zmiany. Zmiana Przyczyny zmiany 26

Zadanie 45. (1 pkt) Źródło: CKE 2010 (PR), zad. 23. W tabeli podano wybrane dane dotyczące ludności Rosji w 2009 r. Liczba ludności w mln Liczba mężczyzn w mln Średni czas trwania życia kobiet w latach Średni czas trwania życia mężczyzn w latach 140,0 64,5 73,1 59,3 Na podstawie: www.cia.gov Oblicz współczynnik feminizacji ludności Rosji, wybierając z tabeli dane niezbędne do wykonania obliczeń. Zapisz obliczenia. Obliczenia Współczynnik feminizacji... Zadanie 46. (2 pkt) Źródło: CKE 2010 (PR), zad. 30. Zadanie wykonaj na podstawie poniższej mapy konturowej Chin, na której zaznaczono literami A D cztery miejsca na dwóch największych rzekach tego kraju oraz położenie wybranych miast. Zbudowana w latach 2001 2006 linia kolejowa łączy Pekin z Tybetem i kończy okres wielowiekowej izolacji Dachu Świata. Chiński rząd zapowiadał, że budowa kolei ma dwa cele: przyspieszenie rozwoju Tybetu oraz poprawienie bezpieczeństwa narodowego Chin. Inne emocje kolej wywołuje u rdzennych Tybetańczyków, którzy przez wieki żyli w izolacji. a) Podaj nazwę zaznaczonego na mapie miasta, które jest stolicą Tybetu, oraz nazwę religii wyznawanej przez Tybetańczyków. Nazwa miasta... Nazwa religii... b) Podaj dwa możliwe skutki (przyrodnicze, społeczno-gospodarcze lub polityczne) budowy tej linii kolejowej, których mogą się obawiać rdzenni Tybetańczycy. 27