ŚWIATOWY SEKTOR KOSMICZNY DANE LICZBOWE I STATYSTYCZNE, PROGNEOZY ROZWOJU Przychody i nakłady w globalnym sektorze kosmicznym Globalne przychody sektora kosmicznego wynoszą 180 mld USD rocznie. 39% tej sumy pochodzi ze środków publicznych. Nakłady publiczne na badania i rozwój W roku 2003 w państwach starej Unii Europejskiej średnio 6,2 % wszystkich publicznych nakładów na cywilne badania i rozwój trafiło do sektora kosmicznego (dla wszystkich państw OECD średnia ta wynosi 8,5 %). W 2005 roku w skali globalnej nakłady na systemy kosmiczne w segmencie wojskowym sektora kosmicznego wyniosły 42,5 mld USD (z czego 95% stanowią wydatki rządu USA). Generator zatrudnienia W 2002 roku światowy sektor kosmiczny zatrudniał przeszło 250 tysięcy osób. W tym samym roku tylko w USA przeszło 576 tysięcy osób zatrudnionych było w obszarach gospodarki istniejących dzięki możliwości wykorzystywania satelitów. Średnia wydajność osoby zatrudnionej w skonsolidowanym sektorze kosmicznym to 170 tys. euro, przy czym średnia wydajność jednej osoby zatrudnionej w sektorze usług opartym o wykorzystywanie zdjęć satelitarnych to 115 tys. euro. Wskaźniki te ponad dwukrotnie przewyższają przeciętną wydajnością w przemyśle, kształtującą się na poziomie około 60 tys. euro.
RYNEK APLIKACJI Satelitarne obserwacje Ziemi W początku 2006 roku na orbicie Ziemi znajdowały się 34 cywilne satelity obserwacyjne, o pochodzeniu publicznym (30) lub komercyjnym (4). Zgodnie z prognozą z roku 2004, w okresie 2004-2013 wyniesionych zostanie 170 nowych satelitów o łącznej wartości 15,5 mld USD, przy czym ok. 130 rozpocznie pracę przed rokiem 2010. Rynek zobrazowań satelitarnych w 2005 roku oceniony został na ok. 1 mld USD Szacuje się, iż w roku 2010 globalny rynek zobrazowań Ziemi będzie miał wartość ok. 6 mld USD, z czego 1/3 stanowić będą dane satelitarne. Łączność satelitarna Telekomunikacja satelitarna jest najbardziej dochodowym segmentem rynku usług satelitarnych, który wytworzył w 2005 roku 58 mld USD przychodu. Według szacunków ESA wartość tego rynku w 2010 roku może wzrosnąć 106 mld euro. Przeszło 2/3 przychodów sektora pochodzi z nadawania programów telewizyjnych. Obecnie liczba indywidualnych odbiorców wynosi ok. 80 mln i może wzrosnąć do 100 mln w roku 2009. Najmłodszym i najdynamiczniej rozwijającym się rynkiem jest radio satelitarne, które w roku 2005 przekroczyło 10 mln odbiorców i odnotowało wzrost przychodów o 165%. Szacuje się, iż w roku 2010 liczba odbiorców może wynieść 55 mln. Usługi wynajmu łączy satelitarnych, które przyniosły w roku 2003 przychody w wysokości 1 mld USD, rozwijać się będą w znacznym stopniu napędzane zapotrzebowaniem wojskowym (realizowanym poprzez zakup usług na rynku komercyjnym). Zakupy takie mogą osiągnąć 4,8 mld w roku 2012. Nawigacja satelitarna Rynek usług wykorzystujących znajomość położenia jest najdynamiczniej rozwijającą się gałęzią sektora. Rozwój nawigacji satelitarnej ma wpływ na praktycznie wszystkie sektory współczesnej gospodarki. W roku 2005 przychody firm na rynku produktów i usług nawigacji satelitarnej wyniosły 21,8 mld USD. Popyt na usługi związane z nawigacją satelitarną rośnie w tempie ok. 25 % rocznie. Do 2020 roku wartość tego rynku może sięgnąć 275 miliardów euro, zapewniając 100 000 miejsc pracy. W użyciu będzie około 3 miliardów odbiorników nawigacji satelitarnej, zazwyczaj zintegrowanych z innymi urządzeniami. Szczególnie obiecujący obszar stanowi telefonia komórkowa, mająca ponad 2 miliardy abonentów, gdzie już dziś sprzedawane jest pół miliarda urządzeń rocznie, co umożliwia szybką penetrację rynku przez usługi opierające się na pozycjonowaniu satelitarnym.
TECHNOLOGIE KOSMICZNE W SŁUŻBIE BEZPIECZEŃSTWA Satelitarne lokalizowanie rozbitków w katastrofach morskich i powietrznych pozwoliło ocalić dotąd przeszło 21 tysięcy osób. Ogólnoświatowe porozumienie największych operatorów satelitarnych i agencji kosmicznych (International Charter for Space and Major Disasters) nieodpłatnie dostarcza zobrazowań satelitarnych służbom krajów dotkniętych wielkoobszarowymi katastrofami naturalnymi. W samym tylko 2007 roku karta aktywowana była 42 razy (do dn. 1 grudnia 2007; łącznie ponad 160 aktywacji od momentu powstania mechanizmu), dostarczając m.in. satelitarnych zobrazowań pożarów lasów w Grecji w lecie 2007, czy obszarów powodzi, które nawiedziły Wielką Brytanię, Bangladesz, Indie czy Słowację. Źródła danych: EU White Paper: Space: a new European frontier for an expanding Union An action plan for implementing the European Space policy, listopad 2003 The European Space Sector in a Global Context; ESA annual analysis 2003 Main Report: Socio-Economic Benefits Analysis of GMES Price Waterhouse Coopers lipiec 2006 Insception Study to Support the Development of a Business Plan for the Galileo Programme Price Waterhouse Coopers - listopad 2001 The Space Report 2006; the Guide to Global Space Activity, Space Foundation ESA Annual Report 2006 Booz Allen Hamilton/VEGA, Market Development Survey 2003 http://www.eomd.esa.int/talks/vega_intro.pdf ADS/EUROSPACE, Facts and Figures 2006
Europejskie publiczne wydatki na kosmos (opracowanie ESA i Euroconsult) Eumetsat 5% Wydatki wojskowe 11% ESA 56% Programy narodowe 28% Źródło: The European Space Sector in a Global Context; ESA annual analysis 2003 Estimated public expenditure in Space in Europe (M ) (2004) European Space Agency 2700** Member States 1600 (national civil activities) 550 (national military activities) Eumetsat 300 EC* 230 TOTAL 5380 *: corresponding figures only include earmarked budgetary resources **ESA expenditure in recent years: 1999 (2400); 2000 (2299); 2001 (2522); 2002 (2812) Europejskie cywilne wydatki na kosmiczne w 2003 roku (opracowanie ESA i Euroconsult) miliony euro 4000 3500 3000 2500 2000 1500 1000 500 0 ESA Programy narodowe Eumetsat Komisja Europejska Źródło: The European Space Sector in a Global Context; ESA annual analysis 2003
Źródło: The European Space Sector in a Global Context; ESA annual analysis 2003 Publiczne wydatki na poszczególne sektory 1997-2001 (opracowanie ESA) Badania naukowe 17% 1% 13% Środki wynoszenia (wraz z infrastrukturą) Telekomunikacja i nawigacja Obserwacja Ziemi 7% 16% Meteorologia 3% 10% 4% 22% 7% Misje załogowe Badania w środowisku mikrograwitacji Ogólne badania technologiczne (niezwiązane z programami) Budżet ogólny Inne Budżet ESA 2006 procentowy podział wydatków