Materiał na konferencję prasową Prezesa Urzędu Regulacji Telekomunikacji i Poczty 4 stycznia 2006 r.

Transkrypt

1 Materiał na konferencję prasową Prezesa Urzędu Regulacji Telekomunikacji i Poczty 4 stycznia 2006 r. Opracowanie na podstawie raportu PMR: The telecommunications market in Poland Polski rynek telekomunikacyjny Polski rynek telekomunikacyjny w 2004 r. szacowany był na 43.3 miliarda PLN, co stanowi wzrost o około 9% w stosunku do roku Wartość rynku (w miliardach) i wzrost jego wartości (w procentach) dla Polski, lata Penetracja usług telekomunikacyjnych pod koniec pierwszej połowy 2005 r. kształtowała się następująco: - Telefonia stacjonarna - około 33%, - Telefonia ruchoma - 67% i nadal szybko rośnie, - Dostęp do sieci Internet (penetracja liczona dla użytkowników powyżej 15 roku życia) - 28%, co daje około 8.8 miliona użytkowników, i nadal rośnie, - Dostęp do sieci Internet (penetracja liczona dla przedsiębiorstw) - 85%, - Szerokopasmowy dostęp do sieci Internet w domach - 4.2%. 1

2 Warto zauważyć, że w 2002 r. gospodarstwa domowe z dostępem do sieci Internet stanowiły 9% wszystkich gospodarstw domowych, natomiast dane szacunkowe firmy PMR wskazują, że na koniec 2005 r. będzie to już 27%. Procent gospodarstw domowych z dostępem do sieci Internet, W Polsce na rynku telekomunikacyjnym działa aktywnie około 30 liczących operatorów. Rynek telekomunikacyjny jest nadal zdominowany przez jednego przedsiębiorcę telekomunikacyjnego, zwłaszcza pod kątem telefonii stacjonarnej. Nie jest to jednak odosobniona sytuacja, gdy operator zasiedziały utrzymuje długo znaczne udziały w tym rynku. Telekomunikacja Polska S.A. nadal jednak systematycznie traci swoje udziały zwłaszcza w segmentach połączeń międzystrefowych, międzynarodowych i do sieci ruchomych. W tych segmentach rynku w ostatnich latach pojawiło się najwięcej nowych przedsiębiorców telekomunikacyjnych. Ponadto w Polsce działa około 20 ISP (Internet Service Provider), których przychód ze świadczenia usług dostępu do sieci Internet wyniósł w 2004 r. przynajmniej 1 milion PLN. TP SA utrzymała również swoją wiodąca pozycję na rynkach związanych z transmisją danych, dzierżawą łączy i usługami dostępu do sieci Internet jeśli traktować ten rynek jako całość. W zależności od segmentu udział TP S.A. zmienia się tutaj od 48% do 94%, Najważniejsze wydarzenia na polskim rynku telekomunikacyjnym w 2005 r. to: - przetargi na GSM i UMTS, w wyniku których nowy przedsiębiorca, Netia Mobile, będzie mógł świadczyć usługi w technologii 3G, - przejęcie firmy Energis przez GTS, - pojawienie się i rozpoczęcie świadczenia usług UMTS, - sprzedaż France Telecom 13.57% udziałów w TP SA przez Kulczyk Holding, - zmiana nazwy sieci telefonii ruchomej Idea na Orange, - uruchomienie przenośności numerów w sieciach ruchomych. 2

3 Pomimo, że ogólnie koszty usług telekomunikacyjnych są nadal wysokie wyraźnie można zauważyć ich spadkowy trend. Spadek cen nastąpił w ostatnich latach we wszystkich obszarach rynku telekomunikacyjnego w 2004 roku i trend ten trwał nadal w 2005 roku. Porównanie rocznych kosztów korzystania z usług telekomunikacyjnych w Polsce i wybranych krajach UE (w USD, stan na połowę roku 2004). Inne istotne zjawiska na polskim rynku telekomunikacyjnym to kontynuacja gwałtownego rozwoju rynku połączeń w ruchomych sieciach telefonicznych oraz szybka ekspansja szerokopasmowego dostępu do sieci Internet 3

4 2.1. Rynek telefonii stacjonarnej W 2004 roku wartość rynku telefonii stacjonarnej w Polsce wyniosła 13,3 mld zł, co stanowiło spadek wartości rynku w porównaniu z rokiem 2003 o 5,6%. Wielkość rynku telefonii stacjonarnej w Polsce w latach na podstawie wielkości przychodów operatorów (w mld PLN i %) Na koniec 2004 roku prawie 80% gospodarstw domowych w Polsce miało dostęp do telefonii stacjonarnej. Penetracja na rynku telefonii stacjonarnej w pierwszej połowie 2005 roku stanowiła 32,8%, co stanowiło wykorzystanie około 12,52 mln linii telefonicznych. W pierwszej połowie 2005 roku liczba linii zmalała o 38 tysięcy w porównaniu z końcem roku Liczba abonentów telefonii stacjonarnej oraz penetracja telefonii stacjonarnej w Polsce w latach 1996 I połowa 2005 roku (w mln użytkowników i %). 4

5 Telekomunikacja Polska S.A. utrzymała pozycję znaczącą na rynku telefonii stacjonarnej w Polsce zarówno jeśli chodzi o liczbę abonentów, jak i o przychody. Jej udział w liczbie linii wyniósł około 90% na koniec pierwszej połowy 2005 roku. Natomiast przychody TP S.A. z usług głosowych świadczonych w sieci stacjonarnej w 2004 roku kształtował się na poziomie 88% wszystkich przychodów osiągniętych w tym sektorze. Wielkość rynku krajowych połączeń międzystrefowych w Polsce w oparciu o przychody operatorów osiągnięte w 2004 r. wyniosła 1,2 mld zł, co oznaczało 9% spadek w stosunku do roku poprzedniego. Biorąc pod uwagę wielkość ruchu - w pierwszej połowie 2005 roku dwie trzecie wszystkich połączeń na rynku krajowych połączeń międzystrefowych wygenerowali abonenci TP S.A. Wartość rynku połączeń międzynarodowych w 2004 roku w Polsce wyniosła 780 mln zł, co stanowiło niewielki wzrost w porównaniu z 2003 rokiem. Udział TP S.A. w przedmiotowym rynku wyniósł połowę jego wartości. Połączenia z udziałem technologii Voice over Internet Protocol (VoIP) stanowiły bardzo istotną część rynku połączeń międzynarodowych w Polsce w przeciwieństwie do rynku krajowych połączeń międzystrefowych, rynku połączeń F2M (fix to mobile) czy rynku połączeń lokalnych, gdzie rola telefonii internetowej jest dużo mniejsza. W 2004 roku ruch na rynku połączeń międzynarodowych generowanych przy wykorzystaniu technologii VoIP stanowił 1/3 wszystkich połączeń generowanych na tym rynku. Udział TP S.A. w rynku połączeń międzynarodowych na podstawie wielkości ruchu generowanego we własnej sieci w okresie od I kwartału 2001 do II kwartału

6 Wartość rynku połączeń z sieci stacjonarnej do sieci komórkowych (F2M - fix to mobile) w 2004 roku spadła o 6% w porównaniu z rokiem poprzednim i osiągnęła wielkość 2,1 mld zł. W pierwszej połowie 2005 roku TP S.A. obsługiwała mniej niż 2/3 wszystkich połączeń na rynku połączeń F2M (w porównaniu z 2004 r., gdzie obsługiwała ¾ wszystkich połączeń na tym rynku). Głównymi poza TP S.A. operatorami sieci stacjonarnych, którzy w sposób znaczący uczestniczyli w polskim rynku krajowych połączeń międzystrefowych, w rynku połączeń międzynarodowych oraz w rynku połączeń fix to mobile przez ostatni rok były spółki: Tele2 Polska, Energis Polska oraz Niezależny Operator Międzystrefowy Rynek telefonii ruchomej Polski rynek telefonii ruchomej zanotował w 2004 r. wzrost o 16.4% w porównaniu do roku poprzedniego i jego wartość wyniosła 17.8 miliarda złotych. Pod koniec pierwszej połowy 2005 roku w Polsce było miliona użytkowników telefonii ruchomej, co dało poziom penetracji telefonii ruchomej na poziomie 67.4%. W porównaniu z końcem roku 2004 poziom penetracji tego rynku wzrósł o 7%. Wskaźnik wzrostu penetracji telefonii ruchomej od 1996 roku do końca pierwszej połowy 2005 roku, w %. PTC pozostała liderem polskiego rynku telefonii ruchomej pod względem liczby użytkowników. Pod koniec pierwszej połowy 2005 roku udział tego operatora w rynku telefonii ruchomej wynosił 35.8%. Udziały pozostałych dwóch operatorów telefonii ruchomej kształtowały się następująco: PTK Centertel 33.6%, Polkomtel 30.7%. 6

7 Do podstawowych trendów na rynku polskiej telefonii ruchomej można zaliczyć: - Rosnące znaczenie segmentu pre-paid w ogólnej liczbie użytkowników telefonii ruchomej. Łączny udział użytkowników kart pre-paid w ogólnej liczbie użytkowników telefonii ruchomej pod koniec pierwszej połowy 2005 roku wyniósł 60%. Podczas gdy rok wcześniej udział ten wynosił 56%. - Stały spadek wartości wskaźnika ARPU. W 2004 roku zagregowany łączny wskaźnik ARPU wszystkich trzech operatorów telefonii ruchomej w Polsce wynosił 71 złotych, podczas gdy pod koniec pierwszej połowy 2005 roku wskaźnik ten osiągnął poziom 60 złotych. Głównym powodem zmniejszenia się wartości wskaźnika ARPU jest ekspansja kart pre-paid, a także obniżenie stawek za usługi pre-paid oraz post-paid. - Stopniowe obniżanie cen. - Rosnący udział usług niegłosowych w dochodach operatorów telefonii ruchomej. Średnia cena za minutę rozmowy w sieciach telefonii ruchomej od 2001 roku do pierwszej połowy 2005 roku. Wydarzeniem o kluczowym znaczeniu dla polskiego rynku telefonii ruchomej w ostatnich miesiącach był przetarg na częstotliwości GSM oraz UMTS przeprowadzony w pierwszym kwartale 2005 roku. Częstotliwości UMTS zostały przyznane Netii Mobile. Innymi ważnymi wydarzeniami na rynku telefonii ruchomej były: zmiana marki sieci telefonii ruchomej Idea na markę Orange oraz próbny start oferty przenośności numerów, która ma być całkowicie wprowadzona w pierwszym kwartale 2006 roku. 7

8 4.1. Transmisja danych, dzierżawa łączy oraz rynek dostawców usług dostępu do sieci Internet Wartość dla połączonych rynków transmisji danych, dzierżawy łączy oraz dostawców usług internetowych w Polsce w 2004 roku wyniosła 3 mld PLN, odnotowując tym samym wzrost przeszło 10% wyższy w stosunku do roku poprzedniego. Wielkość połączonych rynków transmisji danych, dzierżawy łączy oraz usług świadczonych przez dostawców internetowych (ISP) w latach (w mld PLN i %) Największy udział w rynku w 2004 roku odnotowały usługi świadczone przez dostawców usług internetowych (ISP) wg przeprowadzonych badań wartość tego sektora w 2004 roku wyniosła 1,35 mld PLN, reprezentując ok. 46% całkowitego rynku transmisji danych, dzierżawy łączy oraz dostawców usług internetowych (ISP). Poza tym, udział rynku dostępu do szerokopasmowego Internetu wyniósł więcej niż 60%. W porównaniu z rokiem 2003 rynek dostępu do usług szerokopasmowych wzrósł o 59%, w bardzo szybkim tempie opanowując segment polskiego przemysłu telekomunikacyjnego w ostatnim roku. Tymczasem wielkość wąskiego rynku dostępu do Internetu w Polsce spadła gwałtownie o 20% w porównaniu z rokiem poprzednim kształtując się w 2004 roku na poziomie 480 mln PLN. 8

9 Udział poszczególnych segmentów rynku połączonego transmisji danych, dzierżawy łączy i usług świadczonych przez dostawców internetowych (ISP) w Polsce w oparciu o przychody za 2004 rok (w mln PLN). Wielkość polskiego rynku transmisji danych w 2004 roku szacuje się na poziomie 977 mln PLN lub 1/3 całkowitej wartości połączonych rynków transmisji danych, dzierżawy łączy i usług świadczonych przez dostawców usług internetowych. Wartość rynku dzierżawy łączy wyniosła w 2004 roku 639 mln PLN. Udział głównych uczestników w rynku dzierżawy łączy w 2004 roku na podstawie przychodów (w mln PLN) 9

10 Całkowity udział TP S.A. w połączonym rynku transmisji danych, dzierżawy łączy oraz ISP wyniósł w 2004 roku ok. 60%. Niemniej rynek ten pozostaje najbardziej urozmaiconym i konkurencyjnym segmentem polskiego rynku telekomunikacyjnego biorąc pod uwagę liczbę operatorów konkurujących z operatorem zasiedziałym. Rynek ISP: na koniec pierwszej połowy 2005 roku odnotowano w Polsce około 8,8 mln użytkowników Internetu, których penetracja wyniosła ok. 28%. W porównaniu z rokiem 2004 liczba użytkowników sieci Internet wzrosła o ok. 1,1 mln osób. Liczba użytkowników Internetu oraz penetracja usług internetowych w Polsce w latach 1997 I połowa 2005 roku (w mln PLN i %) Najbardziej popularną formą dostępu do sieci Internet wśród polskich użytkowników na koniec pierwszej połowy 2005 roku była Neostrada należąca do TP S.A. Z usług dostępu do Internetu szerokopasmowego świadczonych przez TP korzystało w pierwszej połowie 2005 roku blisko 58% wszystkich użytkowników sieci Internet w Polsce. Z usług dostępu do sieci Internet świadczonych przez operatorów Telewizji kablowej korzystało 1/5 wszystkich indywidualnych użytkowników końcowych (gospodarstwa domowe) w pierwszej połowie 2005 roku, co oznacza utrzymanie poziomu z roku poprzedniego. Popularność lokalnych sieci internetowych (LAN), jako trzeciej formy dostępu do sieci Internet zmniejszyła się w porównaniu z 2004 rokiem. 10

11 Typy dostępu do sieci Internet w latach używane przez użytkowników korzystających z dostępu do sieci Internet w domu (w %) Penetracja usługi szybkiego dostępu do sieci Internet w Polsce wzrosła z 2,2% w pierwszej połowie 2004 roku do 4,2% na koniec pierwszej połowy 2005 roku. Wysoki wzrost popularności szerokopasmowych usług dostępu do Internetu oraz gwałtowny spadek znaczenia formy dial-up. Znaczący spadek cen dostępu do sieci Internet w Polsce Opracowanie na podstawie raportu PMR: The telecommunications market in Poland