Finansowanie obszarów wiejskich Kongres Regionalny Związku Gmin Wiejskich Województwa Podlaskiego Białowieża, 24-25 maja 2016 r.
Podstawowe cele i zadania strategiczne Bank Gospodarstwa Krajowego jest jedyną taką instytucją w Polsce państwowym bankiem rozwoju Organizator finansowania w zakresie realizacji programu Inwestycje Polskie Organizator efektywnego modelu działalności w obszarze gwarancji i poręczeń dla przedsiębiorców (PLG de minimis) Bank wiodący w obszarze finansowania i obsługi jednostek samorządu terytorialnego, spółek komunalnych i instytucji ochrony zdrowia Organizator środków i systemu wsparcia eksportu Bank zarządzający programami i funduszami rządowymi w zakresie rozwoju i modernizacji infrastruktury (transportowej, komunalnej, mieszkaniowej, związanej z ochroną środowiska) Bank wspierający absorpcję funduszy Unii Europejskiej Instytucja wiodąca w procesie konsolidacji finansów publicznych 2
System przepływu środków europejskich Od stycznia 2010 r. BGK odpowiada za wypłaty większości przyznanych Polsce środków europejskich, pełniąc rolę tzw. Płatnika do 20 maja br. wypłaciliśmy ponad w tym w ramach RPO woj. podlaskiego ponad Perspektywa 2007-2013 268 668,6 mln PLN 2 544,6 mln PLN Perspektywa 2014-2020 2 664,7 mln PLN 2,5 mln PLN 3
PROW 2007-2013 w BGK stan na dzień 17.05.2016 r. Liczba zawartych umów pożyczki Wartość zawartych umów pożyczki Wartość uruchomionych środków pożyczki Wartość spłat środków pożyczki % spłaconych środków pożyczki 5.518 3.883,3 mln PLN 3.381,5 mln PLN 3.380,5 mln PLN 99,97 % 4
Pożyczki PROW w woj. podlaskim (31.10.2015 r. - zakończenie wypłat środków pożyczek) Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej 130,8 mln zł 79% Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju 6,7 mln zł 4% Wdrażanie projektów współpracy 0,7 mln zł Funkcjonowanie LGD 7,6 mln zł 5% Odnowa i rozwój wsi 19,5 mln zł 12% 5
PROW 2014-2020 w BGK Pożyczki ze środków budżetu państwa będące finansowym wsparciem dla gmin, związków gmin, powiatów, związków powiatów i LGD realizujących operacje z udziałem środków z EFRROW przeznaczonych na finansowanie wspólnej polityki rolnej. Spłata pożyczki tytułem zwrotu kosztów kwalifikowalnych poniesionych przez pożyczkobiorcę - środki z EFRROW - dokonywana jest ze środków przekazywanych przez Agencję Płatniczą (ARiMR) na rachunek Pożyczkobiorcy otwarty w BGK. Podstawa prawna: Ustawa z dnia 27 maja 2015 r. o finansowaniu wspólnej polityki rolnej (Dz.U. 2015 poz. 1130) Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 14 września 2015 r. w sprawie pożyczek z budżetu państwa na wyprzedzające finansowanie w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014 2020 6
PROW 2014-2020 w BGK Podstawowe usługi i odnowa wsi na obszarach wiejskich gmina, powiat lub ich związki gmina Budowa lub modernizacja dróg lokalnych Inwestycje w targowiska lub obiekty budowlane przeznaczone na cele promocji lokalnych produktów Gospodarka wodno-ściekowa Inwestycje w obiekty pełniące funkcje kulturalne lub kształtowanie przestrzeni publicznej Ochrona zabytków i budownictwa tradycyjnego Wsparcie dla rozwoju lokalnego w ramach inicjatywy LEADER JST w zakresie poddziałania wsparcie na wdrażanie operacji w ramach strategii rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność LGD projekty grantowe w zakresie poddziałania wsparcie na wdrażanie operacji w ramach strategii rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność 7
Warunki pożyczki Waluta pożyczki PLN. Oprocentowanie oprocentowanie transz pożyczki w danym kwartale kalendarzowym, zgodnie z rozporządzeniem, jest równe 0,25 stawki referencyjnej obliczanej jako średnia arytmetyczna wskaźnika WIBOR 3M za okres ostatnich trzech dni, z wyłączeniem dni ustawowo wolnych od pracy oraz sobót, w miesiącu poprzedzającym ten kwartał (obecnie 0,42%) Prowizja 0,1% kwoty udzielonej pożyczki, płatna przy uruchomieniu pierwszej transzy pożyczki. Zabezpieczenie weksel własny in blanco (JST i LGD) wraz z deklaracją wekslową. Bez przetargu. Zawarcie umowy pożyczki w terminie miesiąca od daty złożenia w BGK kompletnego wniosku. 8
Wymagane dokumenty [1/2] Wnioskodawca będący JST składa: 1. Wniosek o pożyczkę na wyprzedzające finansowanie oraz Harmonogram przekazywania transz pożyczki na wyprzedzające finansowanie, na formularzach udostępnianych przez Bank 2. listę operacji zatwierdzoną przez właściwy podmiot wdrażający lub umowę o przyznaniu pomocy, 3. dokumenty potwierdzające umocowanie osób upoważnionych do podpisania umowy pożyczki, tj. uchwałę o wyborze, akt mianowania, nominację lub pełnomocnictwo/upoważnienie osób uprawnionych do składania oświadczeń w zakresie praw i obowiązków majątkowych jednostki 4. opinię Regionalnej Izby Obrachunkowej o możliwości spłaty pożyczki; 5. w przypadku związku międzygminnego lub związku powiatów - uchwałę zgromadzenia związku w sprawie powołania zarządu i upoważnienia zarządu do składania oświadczeń woli; 9
Wymagane dokumenty [2/2] 6. Dokumenty rejestrowe: a) zaświadczenie urzędu statystycznego o nadaniu numeru identyfikacyjnego (REGON); b) zaświadczenie naczelnika urzędu statystycznego o nadaniu jednostce samorządu terytorialnego numeru identyfikacji podatkowej (NIP); c) statut gminy, powiatu lub ich związku albo pismo wskazujące dziennik urzędowy, w którym opublikowany został statut oraz jego zmiany; d) w przypadku związku międzygminnego lub związku powiatów - wypis z właściwego rejestru związków; 7. Oświadczenie dotyczące podatku VAT; 8. Arkusz danych osobowych dla osób wymienionych we wniosku o pożyczkę oraz w Karcie Wzorów Podpisów, jak również innych osób upoważnionych przez Wnioskodawcę 9. Oświadczenie o beneficjencie rzeczywistym 10. Oświadczenie o zajmowaniu eksponowanego stanowiska politycznego (PEP) 10
Umowy Z Wnioskodawcą zawierane są: umowa pożyczki i umowa rachunku bankowego. Na podstawie odrębnych umów, Bank świadczy: usługę telefonicznego informowania o wysokości salda na rachunkach, usługę bankowości elektronicznej w zakresie składania dyspozycji niefinansowych (podgląd rachunków). 11
Rachunki [1/2] BGK otwiera na rzecz pożyczkobiorcy dwa rachunki bankowe przeznaczone wyłącznie do obsługi pożyczki: 1. Rachunek pożyczki służący do: dokonywania płatności ze środków uruchomionej pożyczki na rachunki wykonawców, usługodawców przekazywania przez Agencję Płatniczą (ARiMR) środków z tytułu refundacji poniesionych przez pożyczkobiorcę kosztów kwalifikowalnych, stanowiących jednocześnie spłatę wykorzystanej pożyczki, przekazywania środków własnych na spłatę pożyczki, jeśli ARiMR odmówi refundacji, dokonywania spłaty wykorzystanej kwoty pożyczki i odsetek. 12
Rachunki [2/2] 2. Rachunek środków własnych przeznaczony do gromadzenia środków własnych pożyczkobiorcy przeznaczonych na pokrycie zobowiązań wynikających z umowy pożyczki. Zasilanie rachunku przez pożyczkobiorcę będzie miało na celu: dokonywanie płatności na rzecz wykonawców, w części opłacanej przez pożyczkobiorcę, spłatę odsetek od wykorzystanej kwoty pożyczki, zapłatę należności wobec BGK z tytułu prowizji od udzielonej pożyczki oraz opłat dotyczących prowadzenia rachunków i obsługi pożyczki 13
Schemat przepływu środków pożyczki [1/4] 4 7 płatność faktury oryginał faktury z dyspozycją przelewu 2 3 zwrot oryginału opłaconej faktury spłata pożyczki refundacja środków Wykonawca, sprzedawca, usługodawca 1 Pożyczkobiorca Beneficjent PROW 2014-2020 Urząd Marszałkowski 5 6 Agencja Płatnicza (ARiMR) faktura lub inny równoważny dok. księgowy wniosek o płatność z zał. fakturami zlecenie płatności 14
Schemat przepływu środków pożyczki [2/4] 1. Pożyczkobiorca dokonuje zakupu towaru lub usługi. 2. Pożyczkobiorca dostarcza do Oddziału Banku faktury lub inne równoważne dokumenty księgowe wystawione przez wykonawców (sprzedawców) oraz dyspozycje przelewów z rachunku środków własnych i z rachunku pożyczki. 3. Bank sporządza kopię faktury i poświadcza ją za zgodność z oryginałem. Oryginał faktury oddaje Pożyczkobiorcy. 4. Bank uruchamia transzę pożyczki, dokonując płatności (po 3 dniach od złożenia dyspozycji) wynikającej z faktury zgodnie z zamówionymi środkami w MF oraz aktualnym harmonogramem (przelewy z rachunku pożyczki i rachunku środków własnych). 5. Pożyczkobiorca składa w Urzędzie Marszałkowskim wniosek o płatność. 6. Samorząd Województwa, po weryfikacji, przekazuje dokumenty do Agencji Płatniczej (ARiMR) - wniosek o refundację. 7. Spłata kwoty wykorzystanej pożyczki. ARiMR przekazuje na rachunek pożyczki Pożyczkobiorcy środki, tytułem zwrotu kosztów kwalifikowalnych poniesionych przez Pożyczkobiorcę. 15
Uruchomienie środków pożyczki PROW zasilenie z budżetu państwa Rachunek pożyczki MF w BGK 2 do 63,63% kwoty faktury Rachunek pożyczki pożyczkobiorcy w BGK 3a do 63,63% kwoty faktury 1 Rachunek wykonawcy/grantobiorcy faktura lub inny równoważny dok. księgowy Rachunek środków własnych pożyczkobiorcy w BGK 3b do 36,37% kwoty faktury zasilenie ze środków własnych Pożyczkobiorcy 16
Spłata pożyczki PROW Agencja Płatnicza (ARiMR) 1 Rachunek pożyczki pożyczkobiorcy w BGK 2 Rachunek MF w NBP 3 Rachunek spłaty pożyczki MF w BGK 17
Instrumenty finansowe Kredyt inwestycyjny i obrotowy Obligacje komunalne obszary wiejskie Obligacje przychodowe Gwarancje bankowe Kredyt ze środków EBI 18
Nowe inicjatywy inwestycyjne Fundusz Mieszkań na Wynajem Celem Funduszu Mieszkań na Wynajem jest poszerzenie oferty atrakcyjnych jakościowo i cenowo mieszkań do wynajęcia w największych polskich aglomeracjach. Pozwoli to na zwiększenie mobilności zawodowej Polaków i stworzy realną alternatywę dla kredytu hipotecznego. Fundusz Inwestycji Samorządowych Celem Funduszu Inwestycji Samorządowych jest wsparcie finansowania infrastrukturalnych inwestycji potrzebnych w województwach, powiatach i gminach. Fundusz ma być narzędziem dla samorządów, mającym na celu przede wszystkim zapewnienie współfinansowania, niezbędnego dla inwestycji realizowanych w ramach nowej perspektywy finansowej 2014-2020. Fundusz Municypalny Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych BGK jest zaangażowane w realizację inicjatywy, jaką jest utworzenie Funduszu Municypalnego. Celem utworzenia funduszu jest umożliwienie efektywnego wykorzystania przez samorząd posiadanych nieruchomości bez wpływu na jego możliwości finansowe Fundusz Ekspansji Zagranicznej Fundusz Ekspansji Zagranicznej ma wypełnić lukę, która ograniczała dotychczas rozwój polskich firm na międzynarodowych rynkach. Jego działania skoncentrują się wokół małych i średnich firm. Polegać będą na zapewnieniu podziału ryzyka inwestycyjnego i współfinansowania w postaci kapitału, mezzanine i pożyczek zabezpieczonych aktywami projektów zagranicznych. 19
Wsparcie przedsiębiorczości Program Operacyjny Polska Wschodnia Kredyt na innowacje technologiczne Pierwszy Biznes Wsparcie w starcie Program finansowania przedsiębiorstw społecznych Fundusz Inwestycji Infrastrukturalnych Koncentruje się na dużych projektach, przede wszystkim w sektorach energetycznym, transportu i logistyki, sektorze ropy i gazu, telekomunikacji oraz w obszarze kapitałochłonnych projektów przemysłowych. Fundusz udziela finansowania w formule projektowej (project finance), dostarczając kapitał dla spółek celowych realizujących inwestycje. 20
Dziękuję Paweł Lisowski Dyrektor ds. Współpracy z Samorządami Terytorialnymi Doradca Prezesa Bank Gospodarstwa Krajowego www.bgk.com.pl 21