UCHWAŁA NR XXIV/199/2012 RADY GMINY JERZMANOWA z dnia 24 października 2012 r. w sprawie rozpatrzenia skargi na działalność Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Jerzmanowej. Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.) oraz art. 229 pkt 3 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98. poz. 1071 z późn. zm.) Rada Gminy Jerzmanowa uchwala, co następuje: 1. Skargę złożoną przez Pana Mieczysława Maksymowicza na działalność Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Jerzmanowej w zakresie nieprawidłowości w działaniu Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Jerzmanowej, dotyczących postępowania o przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu opieki nad niepełnosprawnym członkiem rodziny uznaje się za niezasadną. 2. Wykonanie uchwały powierza się Wójtowi Gminy Jerzmanowa. 3. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia. Przewodniczący Rady Tomasz Pawłowski Strona 1
Uzasadnienie W dniu 28 maja 2012r. żona skarżącego wystąpiła z wnioskiem do Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Jerzmanowej o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego w związku z opieką nad mężem - skarżącym. Do wniosku dołączone zostały: kserokopia orzeczenia o znacznym stopniu niepełnosprawności męża, dokument stwierdzający tożsamość osoby ubiegającej się o świadczenie - kserokopia legitymacji ubezpieczeniowej, kserokopia odpisu skróconego aktu małżeństwa, oświadczenie osoby sprawującej opiekę złożone pod rygorem odpowiedzialności karnej, oświadczenie osoby wymagającej opieki złożone pod rygorem odpowiedzialności karnej, poświadczenie zameldowania na pobyt stały. Decyzją wydaną z zachowaniem terminu Nr ŚP-8127/33/06/2012 w dniu 12 czerwca 2012r.,działający z upoważnienia Wójta Gminy Jerzmanowa, Kierownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Jerzmanowej odmówił z art. 17 ust.5 pkt 2 lit.a ustawy z dnia 23 listopada 2003r. o świadczeniach rodzinnych ( Dz.U. z 2006r., Nr 139, poz. 992 z późn. zm.) przyznania żonie skarżącego świadczenia pielęgnacyjnego w związku z opieką nad mężem. Zgodnie z obowiązującym stanem prawnym z art. 17 ust.5 pkt 2 lit.a ustawy z dnia 23 listopada 2003r. o świadczeniach rodzinnych ( Dz.U. z 2006r., Nr 139, poz. 992 z późn. zm.):świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje, jeżeli osoba wymagająca opieki pozostaje w związku małżeńskim, chyba, że współmałżonek legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności. Mąż wnioskodawczyni posiada orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności i jest to jedyna przesłanka, która została w niniejszej sprawie spełniona. Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje: matce albo ojcu, innym osobom, na których ciąży obowiązek alimentacyjny, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy ( Dz.U. Nr 9, poz. 59, z późn. zm.), z wyjątkiem osób o znacznym stopniu niepełnosprawności a także opiekunowi faktycznemu dziecka. Zgodnie z art. 128 k.r.o. : obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania ( obowiązek alimentacyjny) obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo. Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje osobie innej niż spokrewniona w pierwszym stopniu lub gdy osoba ta nie jest w stanie sprawować opieki. Decyzja została doręczona w dniu 14.06.2012r., od której wnioskodawczyni - żona skarżącego wniosła odwołanie argumentując tym, że mąż w wyniku złego stanu zdrowia w dniu 12 marca 2012r. uległ wypadkowi, skutkiem którego doznał złamania talerza kości biodrowej. Od tej daty nie jest w stanie samodzielnie poruszać się i wymaga całodobowej opieki. Po przekazaniu dokumentów w sprawie wnioskodawczyni - żony skarżącego z do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Legnicy, organ podjął informację o pozostawaniu wnioskodawczyni - żony skarżącego w zatrudnieniu. Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Jerzmanowej wystąpił z wnioskiem o udostępnienie danych ze zbioru danych osobowych do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Głogowie o udzielenie informacji czy były odprowadzane składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne z tytułu zatrudnienia wnioskodawczyni - żony skarżącego od stycznia 2012r. W odpowiedzi z dnia 29.06.2012r. ZUS poinformował, że od stycznia 2012r. do nadal wnioskodawczyni - żona skarżącego podlega ubezpieczeniom z tytułu wykonywania umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub umowy o świadczenie usług i płatnikiem składek jest firma ją zatrudniająca. Informacja została przekazana do organu odwoławczego. Składając wniosek o świadczenie pielęgnacyjne w dniu 28 maja 2012r. wnioskodawczyni - żona skarżącego podpisała niezgodne z prawdą oświadczenie pod rygorem odpowiedzialności karnej, że nie jest zatrudniona ani nie wykonuje innej pracy zarobkowej. Jednym z warunków przyznania świadczenia pielęgnacyjnego jest nie podejmowanie lub rezygnacja z zatrudnienia w celu sprawowania opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności. Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Legnicy, po przeanalizowaniu zgromadzonych w sprawie dokumentów i wniesionego odwołania, uchylił zaskarżoną decyzję w całości i przekazał do ponownego rozpatrzenia przez organ I instancji. Organ odwoławczy wskazał, iż w pierwszej kolejności należy wskazać krąg osób uprawnionych do świadczenia pielęgnacyjnego. Stwierdził, że w aktualnym stanie prawnym, przy uwzględnieniu treści wyroku Trybunału Konstytucyjnego, uzasadnione jest przyjęcie, że żona czy mąż sprawujący opiekę nad niepełnosprawnym współmałżonkiem wypełniają w ten sposób spoczywający na nich ustawowy obowiązek, wynikający z faktu zawarcia związku małżeńskiego, który to obowiązek ma charakter alimentacyjny. A zatem, w takiej sytuacji przesłanka negatywna pozostawania osoby wymagającej opieki w związku małżeńskim, określona w art.17 ust.5 pkt 2 lit. a ustawy o świadczeniach rodzinnych nie może mieć wpływu na prawo współmałżonka do świadczenia pielęgnacyjnego. SKO wskazało, że dla przyznania świadczenia pielęgnacyjnego należy: ustalić zakres rzeczywistej opieki jaką sprawuje wnioskodawczyni - żona skarżącego nad mężem potwierdzone opinią lub zaświadczeniem lekarskim, a także wyjaśnienie kwestii zatrudnienia wnioskodawczyni - żony skarżącego. Strona 1
W postępowaniu wyjaśniającym: strona,na pisemny wniosek organu, przedłożyła zaświadczenie lekarskie o stanie zdrowia wydane dla potrzeb zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności, pisemne oświadczenie, w którym szczegółowo określiła na czym polega jej codzienna opieka nad chorym mężem a także o tym, że zrezygnowała z zatrudnienia w czerwcu 2012r. W dniu 08.08.2012r. do tut. Ośrodka wpłynęło pisemne oświadczenie skarżącego - męża wnioskodawczyni, w którym stwierdził, że w celu uzyskania niezbędnych informacji co do zakresu wymaganej opieki organ I instancji powinien zwrócić się do Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Głogowie z wnioskiem o sporządzenie wypisu uzupełniającego do orzeczenia. Złożył również wyjaśnienie dotyczące zatrudnienia jego żony. Poinformował, że umowa zlecenie z tą firmą stanowiła dodatkowe źródło utrzymania dla rodziny, ale ze względu na pogarszający się stan jego zdrowia, żona zrezygnowała z zatrudnienia z dniem 15.06.2012r. Z przedłożonego zaświadczenia lekarskiego z dnia 23.04.2012r. wynika, że skarżący - mąż wnioskodawczyni choruje na cukrzycę od 30 lat. Choroba ta jest leczona nieregularnie. W ocenie lekarza chory wymaga okresowo opieki drugiej osoby ze względu na stan zdrowia. Działając z upoważnienia Wójta Gminy Jerzmanowa, Kierownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Jerzmanowej ponownie odmówił decyzją Nr ŚP-8127/40/08/2012 z dnia 13.08.2012r. przyznania wnioskodawczyni - żonie skarżącego świadczenia pielęgnacyjnego powołując się na art.17 ust.5 pkt 2, lit.a ustawy o świadczeniach rodzinnych. W ocenie organu, dokonane w w/w ustawie wyłączenia stanowią zamknięty katalog i obowiązująca regulacja prawna nie stwarza możliwości przyznania świadczenia pielęgnacyjnego. W ustawie nie ma wskazanych wyjątków co do tej zasady. Decyzja wydana z zachowaniem ustawowego terminu doręczona została w dniu 21.08.2012r. Strona wniosła odwołanie od w/w decyzji, które wpłynęło do tut. Ośrodka w dniu 29.08.2012r. uzasadniając to pogarszającym się stanem zdrowia męża i rezygnacją z zatrudnienia z dniem 13.06.2012r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Legnicy uchyliło zaskarżoną decyzję w całości i przekazało do ponownego rozpatrzenia przez organ I instancji wskazując na konieczność ustalenia przez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Jerzmanowej: jakiej faktycznej opieki z uwagi na niepełnosprawność i stan zdrowia wymaga mąż wnioskodawczyni - skarżący oraz z jaką datą strona zrezygnowała z zatrudnienia, Zakres wymaganej opieki musi być określony na podstawie opinii lub zaświadczenia lekarza.dokument musi określać w sposób konkretny zakres niezbędnej opieki. Natomiast w przypadku ustalenia daty ustania zatrudnienia niezbędne jest zaświadczenie firmy, w której wnioskodawczyni - żona skarżącego była zatrudniona stwierdzające okres obowiązywania umowy. Mając na uwadze uzasadnienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Legnicy Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej: w dniu 09.10.2012r. wystąpił do firmy w której wnioskodawczyni - żona skarżącego była zatrudniona o uzyskanie informacji do kiedy wnioskodawczyni - żona skarżącego pozostawała w zatrudnieniu. W dniu 10.10.2012r. Ośrodek wystąpił z wnioskiem o udostępnienie danych ze zbioru danych osobowych do Przychodni Lekarskiej w której leczy się skarżący - mąż wnioskodawczyni o wydanie zaświadczenia zawierającego szczegółowe informacje - jakiej niezbędnej opieki oraz jakich konkretnych czynności osoby drugiej wymaga skarżący - mąż wnioskodawczyni ze względu na niepełnosprawność i stan zdrowia, czy wymaga całodobowej opieki. W dniu 11.10.2012r. Kierownik GOPS przesłuchał stronę - wnioskodawczynię - żonę skarżącego i skarżącego - męża wnioskodawczyni w charakterze świadka na okoliczność sprawowania opieki. Strona poinformowała, że pracowała do 15.06.2012r. i nie podejmuje już zatrudnienia ze względu na konieczność sprawowania opieki nad chorym mężem. Opieka ta polega na: pomocy przy czynnościach higienicznych, podawaniu posiłków, podawaniu zastrzyków, leków, wykonywaniu masaży i zajmuje ok. 10 godzin dziennie. Opiekę nad małoletnimi dziećmi sprawuje wnioskodawczyni - żona skarżącego, która oświadczyła, że nikt inny nie może jej zastąpić w sprawowaniu opieki nad dziećmi. W trakcie przesłuchania skarżący - męża wnioskodawczyni poinformował, że wymaga całodobowej pomocy drugiej osoby, która polega na: pomocy w ubraniu się, doprowadzeniu do łazienki. Ze względu na swoją niepełnosprawność nie jest w stanie przygotować sobie posiłku. Żona wykonuje 3 razy dziennie zastrzyki, wykonuje oklepywanie pleców, masaże w celu zapobiegania powstaniu odleżyn. Do czasu rezygnacji żony z zatrudnienia opiekę nad nim sprawowała synowa. Ponadto GOPS wystąpił do Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej w Warszawie i Dolnośląskiego Urzędu Wojewódzkiego Wydziału Polityki Społecznej we Wrocławiu jako organu kontrolującego i finansującego o zajęcie stanowiska w sprawie. Dolnośląski Urząd Wojewódzki we Wrocławiu w odpowiedzi na nasze pismo poinformował, że zgodnie z obowiązując stanem prawnym z art. 17 ust.5 pkt 2 lit. a ustawy o świadczeniach rodzinnych, żonie składającej wniosek o świadczenie pielęgnacyjne w związku ze sprawowaniem opieki nad mężem legitymującym się Strona 2
orzeczeniem o znacznym stopniem niepełnosprawności nie przysługuje prawo do świadczenia pielęgnacyjnego ( w załączeniu DUW we Wrocławiu). Mając na uwadze powyższe uznaje się skargę za bezzasadną. Strona 3
Strona 4
Strona 5