PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI GRODZONOWICE Gmina Skalbmierz Powiat Kazimierski Województwo Świętokrzyskie Grodzonowice styczeń 2010
Charakterystyka miejscowości Grodzonowice. Położenie 2. Rys historyczny 3. Zabytki 4. Warunki i jakość życia mieszkańców 2. Inwentaryzacja zasobów służących odnowie miejscowości. 3. Ocena mocnych i słabych stron miejscowości Grodzonowice. 3. Mocne strony atuty rozwoju sołectwa 3.2. Słabe strony czynniki ograniczające rozwój 3.3. Szanse czynniki zewnętrzne 3.4. Zagrożenia czynniki zewnętrzne 4. Opis planowanych zadań inwestycyjnych i przedsięwzięć aktywizujących społeczność lokalną w latach 2010-2015. 4. Wizja mieszkańców. 4.2. Planowane zadania inwestycyjne i przedsięwzięcia aktywizujące społeczność lokalną w perspektywie lat 2010-2015 Charakterystyka miejscowości Grodzonowice 2
1 Położenie Grodzonowice to wieś położona we wschodniej części Gminy Skalbmierz, przy drodze wojewódzkiej nr 770 Drożejowice Krzyż. Miejscowość Grodzonowice zajmuje powierzchnię 147,46 ha, z czego aż 136,35 ha stanowią użytki rolne. Grodzonowice dzieli odległość 85 km od stolicy województwa - Kielc, 120 km od Katowic i 55 km od Krakowa. Od Skalbmierza Grodzonowice oddalone są ok. 5 km. Poniższa mapa obrazuje położenie miejscowości na tle Gminy Skalbmierz. GMINA SKALBMIERZ 3
2. Rys historyczny Dawniej Grodzanowice, od nazwy osobowej Grodzan. W dokumencie z 1360r. zapisane w formie Grodzanovicz. Własność biskupstwa krakowskiego. W 1579r. 6 osadników, 7 łanów. Należały do klucza Sielec. Od 1789 r. własność Skarbu Rzeczpospolitej. W 1790r.. 21 domów/14 chałup o 1 gospodarstwie, 6 ogrodników, 1 bez ogrodu i gruntu (zamieszkałych przez 116 ludzi). W 1827 r. było tu 23 domy i 140 mieszkańców. 3. Zabytki We wsi Grodzonowice nie ma miejsc ani obiektów o znaczeniu historycznym. 4 Warunki i jakość życia mieszkańców Demografia Obszar wsi zamieszkuje 113 osób, 63 kobiety, 50 mężczyzn (stan na 002010r.) Aby utrzymać liczbę mieszkańców na obecnym poziomie, a także myśleć o rozwoju konieczne są nowe inwestycje podnoszące atrakcyjność Grodzonowic oraz jakość życia jej mieszkańców. Zestawienie struktury mieszkańców wsi według ekonomicznych grup wieku na koniec 2009 r. przedstawia tabela oraz wykres. Ludność gminy w Ogółem % wieku przedprodukcyjnym wieku produkcyjnym wieku poprodukcyjnym 22 74 17 19,5 65,5 15,0 4
80 70 60 50 40 30 20 10 0 74 22 17 wiek przedprodukcyjny wiek produkcyjny wiek poprodukcyjny Rolnictwo i Gospodarka Miejscowość Grodzonowice to wieś, stąd główną formą działalności produkcyjnej jest rolnictwo. We wsi nikt nie prowadzi pozarolniczej działalności gospodarczej oraz brak jest jakichkolwiek punktów usługowych. Ilość indywidualnych gospodarstw rolnych wynosi 20. Powierzchnia gruntów wynosi 147,46 ha, w tym użytki rolne 136,35 ha, lasy 1,25 ha, drogi 4,41 ha, grunty pod wodami 0,46 ha, nieużytki 0,20 ha. Największą cześć powierzchni użytków rolnych stanowią grunty orne tj. 92,5% powierzchni miejscowości. Stan zagospodarowania ziemi przedstawia poniższy wykres. 0,9% 3,1% 0,3% 0,1% użytki rolne lasy drogi 95,6% grunty pod wodami nieużytki 5
Strukturę upraw w produkcji roślinnej zawiera poniższy wykres: zboża 21% 11% 3% 65% warzywa gruntowe buraki cukrowe ziemniaki Rolnictwo wsi Grodzonowice charakteryzuje się stabilną strukturą upraw niezależną od koniunktury na rynkach zewnętrznych. Występujące w okolicach gleby lessowo-czarnoziemne należą do najbardziej urodzajnych, a miejscowy klimat powoduje najdłuższy w Polsce okres wegetacji roślin. Warunki te sprzyjają rozwojowi rolnictwa. I tak z uwagi na te warunki oraz rynki zbytu takie jak: Producencka Giełda Rolna w Skalbmierzu, Giełdy Rolne w Proszowicach i Krakowie czy chociażby pobliska przetwórnia owoców i warzyw Gomar w Pińczowie powodują, że obserwuje się nastawienie większości gospodarstw na produkcję warzyw. W produkcji zwierzęcej zmniejsza się ilość krów mlecznych hodowanych w małych gospodarstwach, a z uwagi na dotychczasową niską opłacalność produkcji również większe gospodarstwa nie nastawiały się na hodowlę krów mlecznych. Położenie i środowisko przyrodnicze Wieś Grodzonowice położona jest w północnej części gminy przy drodze wojewódzkiej nr 770 Drożejowice - Krzyż między sołectwami Sielec Kolonia, Kobylniki oraz Bieglów z gminy Czarnocin. Najbliższe większe miejscowości to: Skalbmierz, Kazimierza Wielka oraz w promieniu ok. 30 km.: Busko-Zdrój, Pińczów, Miechów i Proszowice. 6
Infrastruktura Sieć wodociągowa Miejscowość Grodzonowice jest zwodociągowania w 100%. Długość sieci wodociągowej wynosi 2,97 km. Liczba przyłączy wodociągowych prowadzących do budynków mieszkalnych 26 szt. Sieć kanalizacyjna Brak sieci kanalizacyjnej. Gospodarstwa zaopatrzone są w bezodpływowe zbiorniki na ścieki sanitarne. Gospodarka odpadami Zbieraniem i transportem odpadów komunalnych z terenu Grodzonowic zajmuje się firma posiadająca zezwolenie na zbiórkę odpadów komunalnych, która prowadzi pojemnikowy system zbiórki. Zorganizowanym zbieraniem odpadów komunalnych objęte są 25 gospodarstwa domowe. Sieć telekomunikacyjna. Miejscowość w całości stelefonizowana. Do sieci telefonicznej podłączonych jest 25 abonentów. Istnieje możliwość korzystania z sieci telefonii komórkowej : Era GSM, Plus GSM, Centertel. Sieć energetyczna Wieś w całości zelektryfikowana. Dostawcą energii są Zakłady Energetyczne Okręgu Radomsko Kieleckiego ZEORK S.A. z siedzibą w Skarżysku, odbiorców obsługuje Rejonowy zakład energetyczny w Miechowie. Infrastruktura drogowa Sama miejscowość Grodzonowice usytuowana jest przy drodze gminnej Grodzonowice 7
Kobylniki, która to droga stanowi dobre połączenie z drogą wojewódzką nr 770 Drożejowice Krzyż oraz drogą wojewódzką Jędrzejów Brzesko oraz drogą powiatową Kobylniki - Skalbmierz zapewnia ona dobre połączenie z centrum Gminy Skalbmierzem. Na terenie Grodzonowic znajduje się 2,5 km dróg gminnych bitumicznych oraz drogi dojazdowe o nawierzchni tłuczniowo-gruntowej. Instytucje Na terenie miejscowości Grodzonowice nie ma żadnych instytucji publicznych. Działalność kulturalna i sportowa Ważnym ośrodkiem mającym wpływ na życie społeczności lokalnej jest usytuowana w centrum wsi remizo-świetlica pełniąca funkcję kulturalną. 2. Inwentaryzacja zasobów służących odnowie miejscowości Inwentaryzacja zasobów zawiera wykaz elementów materialnych oraz niematerialnych sołectwa, które mogą być wykorzystane dla rozwoju miejscowości w działaniach na rzecz jego odnowy. Rodzaj zasobu Opis (nazwa) zasobu jakim dysponuje wieś Środowisko przyrodnicze, położenie Walory krajobrazu Walory klimatu Malownicze otoczenie, zróżnicowany topograficznie krajobraz Korzystne warunki klimatyczne zarówna dla zamieszkania, prowadzenia działalności rolniczej jaki i dla wypoczynku Walory szaty roślinnej Atrakcyjne tereny okolicznych wzgórz i łąk, granica strefy regionalnego korytarza ekologicznego w dolinie rzeki Nidzicy Wody podziemne, powierzchniowe Prywatny staw wiejski, 8
Gleby, kopaliny, budowa geologiczna Przeważają w otoczeniu gleby wysokich klas bonitacyjnych I, II i III, kopaliny- brak Drogi, dostępność, komunikacja Zadowalająca dostępność komunikacyjna do siedziby gminy z uwagi na dobry układ komunikacyjny i sieć dróg, niezadowalająca jakość zwłaszcza dróg dojazdowych Sąsiedztwo Bezpośrednie sąsiedztwo z Sielcem Kolonią gdzie działa Spółdzielnia Producentów Owoców i Warzyw. Bezpośrednie sąsiedztwo ze wsią Kobylniki i Bieglów Środowisko kulturowe Walory architektury wiejskiej, zabytki Warunki ukształtowania przestrzeni publicznej Historia, znani ludzie, wydarzenia Specyficzne nazwy Wieś o przyjemnym klimacie urbanistycznoprzestrzennym zabudowa w formie koloni przy drodze gminnej. Wieś nie posiada żadnych zabytków architektury. Brak uporządkowanej, zorganizowanej przestrzeni publicznej- wiejskiej, służącej mieszkańcom w różnym wieku Brak miejsc zabaw dla dzieci Brak terenów sportowych dla młodzieży Do dnia dzisiejszego mieszkańcy wsi posługują się nazwami, które określane są jako obiekty fizjograficzne: Doły- łąki, Krzyżówki-pola, Majków- pole. Obiekty i tereny Tereny mieszkaniowe Tereny dla funkcji rekreacyjno-turystycznej Zgodnie ze studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego MiG Skalbmierz przewiduje się rozwój mieszkalnictwa Możliwość realizacji ścieżek pieszych i rowerowych 9
Tereny dla działalności gospodarczej Grodzonowice to teren strefy urbanizującego się obszaru wielofunkcyjnego rozwoju w tym usług i przedsiębiorczości Miejsca tradycyjnych spotkań, place i miejsca publiczne Świetlica wiejska, ale wymagająca remontu Brak urządzonych terenów zieleni wiejskiej. Miejsca sportu i rekreacji Szlaki turystyczne, ścieżki dydaktyczne itp.. Inne Brak urządzonych, czy ciekawie zagospodarowanych Istnieje możliwość wytyczenia szlaków pieszych czy rowerowych w porozumieniu z sąsiednimi miejscowościami. Przewidziana kanalizacja sanitarna na lata 2012-2015 Modernizacja oświetlenia ulicznego Gospodarka, rolnictwo Miejsca pracy Zakłady produkcyjne Miejsca noclegowe, hotele, gastronomia itp. Inne Głównie rolnictwo, a także pozarolnicze miejsca pracy poza miejscowością brak Brak miejsc noclegowych i hotelowych Brak miejsc gastronomicznych Sklepy obwoźne Autorytety Autorytety lokalne Sołtys, Inne Mieszkańcy identyfikują się ze swoją miejscowością, wspólnie spędzają czas, podkreślają dobre stosunki międzysąsiedzkie 10
3. Ocena mocnych i słabych stron oraz szans i zagrożeń miejscowości Grodzonowice Diagnoza możliwości rozwojowych wg ankiet i dyskusji podczas zebrań wiejskich poświęconych dyskusji nad planem odnowy sołectwa pozwoliła wyłonić najważniejsze elementy stanowiące atuty oraz słabe strony Grodzonowic. Na ich podstawie określono zadania priorytetowe na najbliższe lata. 3. Mocne strony atuty rozwoju sołectwa: walory krajobrazowe, miejscowość znajduje się w niedalekiej odległości od Kozubowskiego Parku Krajobrazowego ok. 5km oraz od doliny rzeki Nidzicy który jest regionalnym korytarzem ekologicznym tworzącym biologicznie czynny ekosystem łąkowo-wodny; lokalizacja na terenie sołectwa świetlicy wiejskiej ośrodka życia społecznego; dobre wyposażenie w podstawową infrastrukturę techniczną: wodociągi, sieć energetyczna, stosunkowo dobra infrastruktura drogowa, planowane nowe realizacje infrastrukturalne (kanalizacja sanitarna); brak zakładów zanieczyszczających środowisko; zachowane tradycyjne budownictwo, atrakcyjność zasobów przyrodniczych w niedalekiej odległości od wsi, swobodny dojazd rowerem, możliwość wyremontowania istniejącej już świetlicy wiejskiej; zgrana, zżyta społeczność; 3.2. Słabe strony czynniki ograniczające rozwój niewystarczające zagospodarowanie terenu położonego w centrum wsi obok świetlicy, brak odpowiedniej infrastruktury rekreacyjnej i sportowej dla młodzieży w samej wsi; 11
brak dogodnej komunikacji publicznej daleko do przystanków/stan przystanków oświetlenie uliczne wymagające modernizacji; brak infrastruktury turystycznej niewystarczająca promocja walorów miejscowości i jej otoczenia; 3.3. Szanse czynniki zewnętrzne możliwość uzyskania środków z funduszy Unii Europejskiej; sprzyjająca polityka regionalna, w tym adresowana do rozwoju obszarów wiejskich ze strony rządu i władz wojewódzkich; otwarcie granic (możliwość kształcenia i legalnej pracy); rozwój przedsiębiorczości na terenach wiejskich i drobnej wytwórczości 3.4 Zagrożenia czynniki zewnętrzne niestabilny system prawny, szczególnie podatkowy trudno dostępny pieniądz (niestabilność kredytowa i bankowa) niestabilność polityczna i gospodarcza państwa postępujące rozwarstwienie ekonomiczne społeczeństwa niebezpieczeństwo niepełnego wykorzystania szans jakie dają środki UE 4. Opis planowanych zadań inwestycyjnych i przedsięwzięć aktywizujących społeczność lokalną w latach 2010-2015. 4. Wizja mieszkańców. Mieszkańcy Grodzonowic przyjęli własną wizję odnowy wsi. Znają możliwości rozwojowe swojej miejscowości. Chcą żyć w pięknym i estetycznym otoczeniu. Chcą się lepiej poznawać i integrować. Chcą przekonywać do wiejskiego stylu życia. Chcą poprawiać warunki codziennego życia, wyrównywać swoje szanse z miastem. Chcą zapewniać dobre warunki dla młodych. Chcą skorzystać z każdej możliwości i okazji realizacji swoich planów, m.in. poprzez pomoc unijną. 12
Dzięki realizacji planowanych zadań Grodzonowice będą: wsią nowoczesną, bezpieczną i wygodną. Wsią zadbaną i czystą. zintegrowaną z aktywną i nowoczesną społecznością. Wsią dbającą o rozwój dzieci i młodzieży. Wsią dbającą o zachowanie walorów przyrodniczych i kulturowych, eksponującą swoje zabytki i otaczający naturalny krajobraz, zachowującą kameralną skalę urbanistyczną. 13
4.2. Planowane zadania inwestycyjne i przedsięwzięcia aktywizujące społeczność lokalną w perspektywie lat 2010-2015 Wizja Rozwoju Miejscowości Grodzonowice a planowane zadania na lata 2010-2015 Priorytet 1 Zachowanie i ochrona dziedzictwa kulturowego, poprzez zwiększenie dostępności mieszkańców wsi do instytucji kultury Priorytet 2 Zwiększenie dostępu mieszkańców miejscowości Grodzonowice do kultury fizycznej Priorytet 3 Stworzenie wizerunku wsi nowoczesnej, bezpiecznej i zadbanej Cel 1: Cel 2: Cel 3: Cel 1: Cel 2: Cel 3: Cel 1: Cel 2: Cel 3: Zwiększenie aktywności społeczności lokalnej w organizacjach działających na terenie miejscowości Przeprowadzenie gruntownego remontu świetlicy miejsca wspólnych spotkań, festynów integrujących mieszkańców. Wykorzystanie świetlicy wiejskiej także jako miejsca szkoleń, kursów nie tylko dla młodzieży, ale i dorosłych (kursy rolnicze, kursy przedsiębiorczości, kursy rozwijające zainteresowania i hobby mieszkańców itp.) 2. Organizacja placu zabaw dla dzieci i młodzieży z terenu sołectwa Promocja dziedzictwa kulturowego Organizowanie działań dla dzieci i młodzieży (warsztaty artystyczne, pozalekcyjne). Wzmocnienie działalności Koła Gospodyń Wiejskich Zorganizowanie konkursu kulinarnego Wspólnie z Sielcem Kolonią wpływanie na poprawa infrastruktury sportowej Sielca 1 Modernizacja i zagospodarowa nie terenu boiska w Sielcu Kolonii Alternatywne formy wypoczynku dla mieszkańców Organizacja dyskotek i zabaw wiejskich jako form alternatywnego wypoczynku Integracja społeczeństwa poprzez zwiększony dostęp do aktywnych form wypoczynku Organizacja pikników ekologicznych Poprawa jakości infrastruktury Modernizacja oświetlenia ulicznego. Poprawa estetycznego wyglądu wsi Zagospodarowanie i uporządkowanie terenu wokół świetlicy jako terenu rekreacyjnowypoczynkowego 2. Uporządkowanie numeracji domów Ochrona środowiska naturalnego Wykonanie kanalizacji sanitarnej (800.000 zł) 2. Promocja alternatywnych źródeł energii elektrycznej i cieplnej szerzenie wiedzy ekologicznej (5.000 zł/1 działanie) 14