Sprawdzian 2. Nowożytność Grupa A Imię i nazwisko Klasa Ocena Numer zadania 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Suma punktów Liczba punktów Zadanie 1. (0 3) Określ, które z podanych zdań na temat demokracji szlacheckiej w Polsce w XVI w. są prawdziwe, a które fałszywe. Zaznacz PRAWDA, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub FAŁSZ, jeśli jest fałszywe. I. Przyjęcie konstytucji sejmowej wymagało zgody króla, senatu i izby poselskiej. II. Konstytucja nihil novi wzmacniała pozycję króla w stosunku do szlachty. III. Chłopi i mieszczanie należeli do tzw. narodu politycznego. Zadanie 2. (0 2) Wyjaśnij, dlaczego przyłączenie Pomorza Gdańskiego do Polski przyczyniło się do rozwoju folwarków szlacheckich. 1
Historia i społeczeństwo. Ojczysty Panteon i ojczyste spory Liceum i technikum Zadanie 3. (0 3) Rzeczpospolita Obojga Narodów, po 1569 r. Podaj nazwy państw, do których dziś należą wymienione miasta. Kamieniec Podolski Kowno Ryga Zadanie 4. (0 2) Spośród podanych informacji wybierz dwie przyczyny i dwa skutki decyzji podjętych na sejmie w Lublinie w 1569 r. A. Wzrastające zagrożenie Polski i Litwy ze strony Krzyżaków. B. Ukształtowanie się sejmu walnego, w którym zasiadali przedstawiciele Korony i Wielkiego Księstwa Litewskiego. C. Bezdzietność króla Zygmunta Augusta zagrażająca unii polsko-litewskiej. D. Dążenie ruchu egzekucyjnego do zacieśnienia związku politycznego z Litwą. E. Włączenie Podlasia, Wołynia, Bracławszczyzny i Kijowszczyzny do Korony Polskiej. przyczyny skutki Decyzja sejmu w Lublinie 2
Zadanie 5. (0 3) Jan Matejko, Batory pod Pskowem (1872) Uzupełnij zdania, wpisując litery, którymi oznaczono właściwe informacje. I. Ilustracja przedstawia wydarzenie, które rozegrało się w przedziale czasowym oznaczonym na taśmie chronologicznej literą. KORONACJA ZYGMUNTA III WAZY NA KRÓLA POLSKI ODSIECZ WIEDEŃSKA A B C D ŚMIERĆ KRÓLA ZYGMUNTA AUGUSTA WYBUCH POWSTANIA B. CHMIELNICKIEGO KORONACJA AUGUSTA II NA KROLA POLSKI II. Niedźwiedzia skóra pod nogami polskiego władcy symbolizuje zwycięstwo nad. A. Rosją B. rodem Jagiellonów C. Zakonem Kawalerów Mieczowych D. Księstwem Siedmiogrodu III. Tryumf odniesiony przez polskiego władcę oznaczał umocnienie pozycji Rzeczypospolitej w rejonie. A. Morza Bałtyckiego B. Mołdawii C. Ukrainy D. Morza Czarnego 3
Zadanie 6. (0 2) Określ, które z podanych wydarzeń związanych ze stosunkami wyznaniowymi w polsko- -litewskiej Rzeczypospolitej jest chronologicznie pierwsze, a które ostatnie. W tabeli zaznacz litery, które przyporządkowano odpowiednim wydarzeniom. I. wydarzenie pierwsze A B C D II. wydarzenie ostatnie A B C D A. Na synodzie kościelnym w Brześciu Litewskim duchowni prawosławni w imieniu wiernych wyrazili wolę poddania się Kościoła prawosławnego w Rzeczypospolitej pod zwierzchnictwo papieża. B. Obradujący pod presją rosyjską sejm przywrócił szlachcie dysydenckiej prawa polityczne w Rzeczypospolitej. C. Przedstawiciele trzech wyznań protestanckich augsburskiego, kalwińskiego i braci czeskich spotkali się na synodzie generalnym, aby zadeklarować gotowość budowania wspólnoty bez wzajemnych oskarżeń i niechęci oraz wspierania się w razie zagrożenia ze strony katolików. D. Sejm walny przyjął konstytucję nakazującą braciom polskim, którzy nie porzucą wyznania ariańskiego, opuszczenie Rzeczypospolitej. Za niepodporządkowanie się temu prawu groziła kara śmierci. Tekst do zadań 7. i 8. Henryk Sienkiewicz, Potop Jest, panie kawalerze, zwyczaj w tym kraju, iż gdy kto kona, to mu krewni w ostatniej chwili poduszkę spod głowy wyszarpują, ażeby się zaś dłużej nie męczył. Ja i książę [Janusz] wojewoda wileński postanowiliśmy tę właśnie przysługę oddać Rzeczypospolitej. Ale że siła drapieżników czyha na spadek i wszystkiego zagarnąć nie zdołamy, przeto chcemy, aby choć część, i to nie lada jaka, dla nas przypadła. Jako krewni, mamy do tego prawo. Jeśli zaś nie przemówiłem ci tym porównaniem do głowy i nie zdołałem w sedno utrafić, tedy powiem inaczej. Rzeczpospolita to postaw czerwonego sukna, za które ciągną Szwedzi, Chmielnicki, Hiperborejczykowie, Tatarzy, elektor i kto żyw naokoło. A my z księciem wojewodą wileńskim powiedzieliśmy sobie, że z tego sukna musi się i nam tyle zostać w ręku, aby na płaszcz wystarczyło; dlatego nie tylko nie przeszkadzamy ciągnąć, ale i sami ciągniemy. Niechaj Chmielnicki przy Ukrainie się ostaje, niech Szwedzi z Brandenburczykiem o Prusy i wielkopolskie kraje się rozprawiają, niech Małopolskę bierze Rakoczy czy kto bliższy. Litwa musi być dla księcia Janusza, a z jego córką dla mnie! Zadanie 7. (0 1) Zaznacz właściwe dokończenie zdania. Osoba, której wypowiedź przytoczono w tekście, dążyła do A. zapewnienia wojewodzie wileńskiemu korony królewskiej w Polsce. B. przywrócenia integralności terytorialnej Rzeczypospolitej. C. przejęcia władzy na Litwie przez ród Radziwiłłów. D. przywrócenia unii realnej polsko-litewskiej. H. Sienkiewicz, Potop, t.1, Warszawa 1974. 4
Zadanie 8. (0 1) BITWA POD KŁUSZYNEM ODSIECZ WIEDEŃSKA 1 2 3 4 ZAWARCIE UNII W LUBLINIE WYBUCH POWSTANIA B. CHMIELNICKIEGO I ROZBIÓR POLSKI Zaznacz właściwe dokończenie zdania. Wydarzenia przedstawione w tekście rozegrały się w przedziale czasu oznaczonym na taśmie chronologicznej numerem A. 1. B. 2. C. 3. D. 4. Zadanie 9. (0 2) Do podanych dynastii panujących w Rzeczypospolitej Obojga Narodów dobierz po dwa odpowiadające im wydarzenia. Wpisz przy nazwach dynastii właściwe litery. Dynastie: Wazowie, Wettinowie, Wydarzenia: A. Zawiązanie rokoszu pod przywództwem Jerzego Lubomirskiego. B. Spustoszenie ziem polskich w wyniku wojny północnej toczonej w XVIII w. C. Powstanie stronnictwa magnackiego zwanego Familią. D. Pokonanie wojsk rosyjskich pod Racławicami. E. Zajęcie Moskwy przez wojska Rzeczypospolitej. Zadanie 10. (0 3) Określ, które z podanych zdań odnoszących się do postanowień Sejmu Czteroletniego są prawdziwe, a które fałszywe. Zaznacz PRAWDA, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub FAŁSZ, jeśli jest fałszywe. I. Zlikwidowano monarchiczną formę rządów. II. Straż Praw otrzymała władzę wydawania i uchylania ustaw. III. Wszystkim mieszkańcom Rzeczypospolitej nadano równe prawa polityczne. 5