na okres od 1 styczna 2007 r. do 31 grudnia 2016 r. OPIS OGÓLNY LASÓW NADLEŚNICTWA ELABORAT

REGIONALNA DYREKCJA LASÓW PAŃSTWOWYCH WE WROCŁAWIU PLAN URZĄDZENIA LASU dla Nadleśnictwa Legnica na okres od 1 styczna 2007 r. do 31 grudnia 2016 r. OPIS OGÓLNY LASÓW NADLEŚNICTWA ELABORAT Plan opracowano w Biurze Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej Oddział w Brzegu Elaborat opracował: Kierownik DruŜyny Urządzania Lasu BUL i GL Oddział w Brzegu... mgr Jarosław Wierzbicki Sprawdził: Zastępca Dyrektora BUL i GL Oddział w Brzegu... mgr inŝ. Janusz Bańkowski sekretariat@brzeg.buligl.pl www.buligl.pl Akceptuje: Dyrektor BUL i GL Oddział w Brzegu... mgr inŝ. Edward Jędryszczak BRZEG 2007 r. 1

SPIS TREŚCI ELABORAT... 37 OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA LASÓW I GRUNTÓW PRZEZNACZONYCH DO ZALESIENIA ORAZ POZOSTAŁYCH GRUNTÓW I NIERUCHOMOŚCI BĘDĄCYCH W ZARZĄDZIE NADLEŚNICTWA... 37 1 PRZESTRZENNE USYTUOWANIE URZĄDZANEGO NADLEŚNICTWA ORAZ KRÓTKI RYS HISTORYCZNY... 37 1.1 Przestrzenne usytuowanie lasów nadleśnictwa... 37 1.1.1 Dane ogólne... 37 1.1.2 Siedziba nadleśnictwa... 37 1.1.3 PrzynaleŜność administracyjna... 37 1.1.4 PołoŜenie nadleśnictwa... 38 1.1.5 Podział na leśnictwa... 40 1.2 Podział powierzchniowy nadleśnictwa... 41 1.3 Rys historyczny nadleśnictwa... 41 1.4 Stan posiadania... 44 2 CHARAKTERYSTYKA WARUNKÓW PRZYRODNICZYCH W ZASIĘGU DZIAŁANIA NADLEŚNICTWA... 51 2.1 PrzynaleŜność przyrodniczo-leśna... 51 2.2 PrzynaleŜność fizyczno-geograficzna... 53 2.3 PrzynaleŜność geobotaniczna... 54 2.4 Rzeźba terenu... 54 2.5 Warunki wodne... 55 2.5.1 Siedliska wilgotne, bagienne i łęgowe... 58 2.6 Warunki klimatyczne (g.rośiński)... 58 2.7 Warunki glebowe... 64 2.8 Charakterystyka typów siedliskowych lasu... 65 2.8.1 Struktura gatunków panujących w typach siedliskowych lasu... 69 2.9 Gospodarcze typy drzewostanów i orientacyjne składy upraw... 71 2.10 Charakterystyka gospodarki nasiennej w nadlesnictwie... 71 2.10.1 Wyłączony drzewostan nasienny... 71 2.10.2 Gospodarcze drzewostany nasienne... 72 2.10.3 Drzewa mateczne... 73 2.10.4 Uprawy pochodne... 73 2.10.5 Gospodarka szkółkarska... 73 2.11 Ogólna ocena stanu środowiska przyrodniczego... 74 2.11.1 Funkcje lasu i kategorie ochronności... 74 3 CHARAKTERYSTYKA WARUNKÓW EKONOMICZNYCH NADLEŚNICTWA. 78 3.1 Charakterystyka regionu... 78 3.2 Zasięg terytorialny działania nadleśnictwa... 79 3.2.1 Lasy nadzorowane w zasięgu terytorialnym nadleśnictwa... 81 3.3 Charakterystyka kompleksów leśnych... 81 3.3.1 Liczba i wielkość kompleksów leśnych... 81 3.4 Charakterystyka sieci dróg i linii kolejowych w zasięgu działania nadleśnictwa... 82 3.5 Czynniki wpływające na stopień trudności gospodarowania nadleśnictwa... 82 4 CHARAKTERYSTYKA STANU LASU I ZASOBÓW DRZEWNYCH... 83 4.1 Ocena moŝliwości produkcyjnych... 83 4.1.1 Przeciętne bonitacje gatunków panujących... 83 4.1.2 Powierzchniowy i miąŝszościowy udział drzewostanów w klasach wieku... 84 3

4.1.3 Powierzchniowy i miąŝszościowy udział drzewostanów wg gatunków panujących 93 4.1.4 Powierzchniowy i miąŝszościowy udział drzewostanów wg gatunków rzeczywistych... 97 4.1.5 Spodziewany bieŝący przyrost roczny wg gatunków panujących... 101 4.2 Ocena stanu uszkodzenia drzewostanów... 102 4.3 Ocena zgodności składu gatunkowego z gospodarczym typem drzewostanu... 104 4.4 strefy uszkodzeń przemysłowych... 106 4.5 Ocena jakości hodowlanej i technicznej drzewostanów... 106 4.5.1 Jakość hodowlana upraw i młodników w wieku do 10 lat na powierzchniach otwartych106 4.5.2 Jakość upraw i młodników po rębniach złoŝonych oraz odnowień podokapowych 107 4.5.3 Jakość pozostałych młodników i drzewostanów dla, których określono jakość hodowlaną... 107 4.5.4 Jakość techniczna gatunków panujących w drzewostanach... 107 4.6 Charakterystyka powierzchni leśnej niezalesionej... 108 WYNIKI ANALIZY GOSPODARKI LEŚNEJ W MINIONYM OKRESIE.. 111 ROK... 161 OPIS PRZYJĘTYCH ZASAD OKREŚLANIA ZADAŃ GOSPODARCZYCH DLA NADLEŚNICTWA... 204 1 PODSTAWY GOSPODARKI PRZYSZŁEGO OKRESU... 204 1.1 Cele i zasady trwale zrównowaŝonej gospodarki leśnej... 204 1.2 Podział na gospodarstwa... 205 1.2.1 Gospodarstwo specjalne... 206 1.2.2 Gospodarstwo lasów ochronnych... 206 1.2.3 Gospodarstwo przebudowy... 206 1.2.4 Gospodarstwo zrębowe w lasach gospodarczych... 217 1.2.5 Gospodarstwo przerębowo-zrębowe w lasach gospodarczych... 217 1.3 Wieki rębności... 220 1.4 Podział lasu na ostępy... 220 OPISANIE I ZESTAWIENIE ZADAŃ WYNIKAJĄCYCH Z PLANU URZĄDZENIA LASU... 221 1 ZESTAWIENIE I OPISANIE ZADAŃ Z ZAKRESU UśYTKOWANIA GŁÓWNEGO... 221 1.1 Ogólne zasady wyliczenia i przyjęcia etatów uŝytkowania głównego.... 221 1.2 Określenie i przyjęcie etatów cięć uŝytkowania głównego... 221 1.2.1 Opisanie i zestawienie projektowanych w nadleśnictwie cięć rębnych.... 221 1.2.2 Wielkość etatu uŝytkowania przedrębnego... 226 1.2.3 Etat miąŝszościowy uŝytków głównych... 228 1.3 Opisanie projektowanych w nadleśnictwie cięć uŝytkowania głównego... 228 1.3.1 Opisanie projektowanych w nadleśnictwie cięć rębnych i zestawienie projektowanych cięć rębnych... 228 1.3.2 Opisanie projektowanych w nadleśnictwie cięć przedrębnych... 229 1.3.3 Zestawienie łączne uŝytków głównych wg kategorii cięć... 230 2 ZESTAWIENIE I OPISANIE ZADAŃ Z ZAKRESU HODOWLI LASU... 231 2.1 Zakres zadań gospodarczych... 231 3 OPISANIE KIERUNKOWYCH ZADAŃ Z ZAKRESU OCHRONY LASU I OCHRONY PRZECIWPOśAROWEJ... 232 3.1 Opsanie kierunkowych zadań z zakresu ochrony lasu... 232 3.1.1 Ocena zdrowotnego i sanitarnego stanu lasu... 232 4

3.1.2 Ocena stopnia zgodności drzewostanów z warunkami siedlisk... 232 3.1.3 Charakterystyka występujących zagroŝeń oraz metody przeciwdziałania ich skutkom 233 4 OCHRONA PRZECIWPOśAROWA... 239 4.1.1 OKREŚLENIE KATEGORII ZAGROśENIA POśAROWEGO... 240 4.1.2 CZYNNIKI KSZTAŁTUJACE ZAGROśENIE POśAROWE LASU... 241 4.1.3 OCENA SEZONOWOŚCI ZAGROśENIA POśAROWEGO... 242 4.1.4 OCENA SYSTEMU OBSERWACYJNO-ALARMOWEGO NADLEŚNICTWA... 243 4.1.5 WYPOSAśENIE NADLEŚNICTWA W SPRZĘT PRZECIWPOśAROWY... 245 4.1.6 DOSTĘPNOŚĆ TERENÓW LEŚNYCH DLA POTRZEB PRZECIWPOśAROWYCH... 245 4.1.7 STAN ZAOPATRZENIA WODNEGO DO CELÓW GAŚNICZYCH... 246 4.1.8 WYTYCZNE W ZAKRESIE INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ OCHRONY PRZECIWPOśAROWEJ... 246 5 OKREŚLENIE KIERUNKOWYCH ZADAŃ Z ZAKRESU UBOCZNEGO UśYTKOWANIA LASU I GOSPODARKI ŁOWIECKIEJ... 249 5.1 UŜytkowanie uboczne... 249 5.1.1 Pozyskanie choinek... 249 5.1.2 UŜytkowanie gruntów nieleśnych... 249 5.2 Gospodarka łowiecka... 249 5.2.1 Charakterystyka obwodów łowieckich... 251 5.2.2 Realizacja rocznych planów łowieckich za ubiegły okres gospodarczy... 252 5.2.3 Rozmiar szkód WYRZADZĄNYCH PRZEZ zwierzynę.... 252 6 OKREŚLENIE POTRZEB W ZAKRESIE INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ, W TYM TURYSTYKI I REKREACJI... 252 6.1 Potrzeby w zakresie infrastruktury technicznej... 253 6.1.1 Budowa i remonty dróg, mostów, przepustów i urzadzeń melioracyjnych... 253 6.1.2 Budowa i remonty siedzib jednostek Lasów Państwowych i budynków gospodarczych... 253 6.2 Kierunkowe wytyczne w zakresie zagospodarowania rekreacyjnego... 253 PROGNOZA STANU ZASOBÓW DRZEWNYCH NA KONIEC OKRESU GOSPODARCZEGO... 255 PODSUMOWANIE PRAC URZĄDZENIOWYCH... 257 1 PRACE PRZYGOTOWAWCZE... 257 2 WŁAŚCIWE PRACE URZĄDZENIOWE... 258 2.1 Wykonawca prac urządzeniowych... 258 2.2 Termin wykonania prac... 258 2.3 Rozmiar prac terenowych... 258 2.4 Stosowane metody inwentaryzacji... 259 2.5 Pomiar sytuacji wewnętrznej... 263 2.6 Materiały źródłowe do sporządzonych tabel i wykazów... 263 2.7 Mapa numeryczna dla nadleśnictwa... 263 ZESTAWIENIE OPERATU URZĄDZENIA LASU... 265 KRONIKA... 267 5

SKOROWIDZ TABEL I WZORÓW Tabela 1 Zestawienie danych dotyczących powierzchni Nadleśnictwa Legnica bez wspłówłasności... 37 Tabela 2 Podział obrębów leśnych na leśnictwa oraz ich charakterystyka... 40 Tabela 3 Zestawienie podstawowych elementów gospodarki leśnej w układzie historycznym w obrębie Legnica... 43 Tabela 4 Zestawienie podstawowych elementów gospodarki leśnej w układzie historycznym w obrębie Prochowice... 44 Tabela 5 Powierzchnia ogólna nadleśnictwa wg tabeli nr I i wg planu u.l.... 45 Tabela 6 Zmiany powierzchni objętej inwentaryzacją w III i IV rewizj.... 45 Tabela 7 [Tabela nr I] Zestawienie powierzchni gruntów Nadleśnictwa Legnica według grup i rodzajów uŝytków... 45 Tabela 8 Wykaz działek stanowiących współwłasność... 49 Tabela 9 Powierzchnia gruntów, wg grup i rodzajów uŝytków - zestawienie porównawcze, wg danych z III i IV rewizji Planu Urządzenia Lasu, dla Nadleśnictwa Legnica.... 50 Tabela 10 Zestawienie powierzchni typów siedliskowych lasu w Nadleśnictwie Legnica... 65 ( pow. leśna zal.+n_zal)... 65 Tabela 11 Syntetyczne zestawienie zmian powierzchni typów siedliskowych lasu w obrębach leśnych i nadleśnictwie między III a IV rewizją planu u.l.... 67 Tabela 12 Gospodarcze typy drzewostanów i orientacyjny skład gatunkowy odnowień, wg typów siedliskowych lasu... 71 Tabela 13 Zestawienie powierzchniowe gospodarczych drzewostanów nasiennych... 72 Tabela 14 Struktura powierzchni grup lasu (kategorii ochronności) w obrębach leśnych Nadleśnictwa Legnica... 77 Tabela 15 Zestawienie danych dotyczących regionu... 79 Tabela 16 [Wzór nr 7] Zestawienie powierzchni lasów w ha znajdujących się w terytorialnym zasięgu działania nadleśnictwa.... 80 Tabela 17 Liczba i wielkość kompleksów nadleśnictwa... 81 Tabela 18 Udział powierzchniowy drzewostanów wg bonitacji i gatunków panujących nadleśnictwa... 83 Tabela 19 Udział powierzchniowy drzewostanów w klasach i podklasach wieku... 84 Tabela 20 Udział miąŝszościowy drzewostanów w klasach i podklasach wieku... 85 Tabela 21 Zestawienie porównawcze powierzchni w klasach wieku wg III i IV rewizji w nadleśnictwie 88 Tabela 22 Porównanie wskaźników stanu zasobów drzewnych w kolejnych planach urządzenia gospodarstwa leśnego obręb Legnica... 90 Tabela 23 Porównanie wskaźników stanu zasobów drzewnych w kolejnych planach urządzenia gospodarstwa leśnego obręb Prochowice... 91 Tabela 24 Porównanie wskaźników stanu zasobów drzewnych w kolejnych planach urządzenia gospodarstwa leśnego Nadleśnictwa Legnica... 92 Tabela 25 Udział powierzchniowy gatunków panujących w Nadleśnictwie Legnica ( pow.leśn. zal.)... 93 Tabela 26 Udział miąŝszościowy gatunków panujących w Nadleśnictwie Legnica... 94 Tabela 27 Udział powierzchniowy gatunków panujących w III i IV rewizji planu u.l. w Nadleśnictwie Legnica... 95 Tabela 28 Udział powierzchniowy wg rzeczywistego składu gatunkowego ( pow. leśn. zal. )... 97 Tabela 29 Udział miąŝszościowy gatunków rzeczywistych w Nadleśnictwie Legnica... 98 Tabela 30 Powierzchnia gatunków rzeczywistych w typach siedliskowych lasu w nadleśnictwie... 100 Tabela 31 Zestawienie bieŝącego rocznego przyrostu miąŝszości (przyrost tablicowy)... 101 Tabela 32 Struktura uszkodzeń od czynników biotycznych i abiotycznych... 102 Tabela 33 Zestawienie powierzchni drzewostanów w stopniach zgodności składu gatunkowego z GTD 104 Tabela 34 Zestawienie zgodności drzewostanów z GTD wg typów siedliskowych lasu... 104 7

Tabela 35 Zestawienie powierzchni gruntów leśnych niezalesionych... 108 Tabela 36 Zestawienie powierzchni gruntów leśnych przewidzianych do naturalnej sukcesji... 108 Tabela 37 Udział powierzchniowy gatunków panujących w Nadleśnictwie Legnica ( pow.leśn. zal.).. 144 Tabela 38. Struktura powierzchni (ha) gospodarstwa specjalnego ( pow. leśna zal.+n-zal.)... 206 Tabela 39. Wykaz drzewostanów w KO i KDO niezgodnych i częściowo zgodnych z siedliskiem... 207 Tabela 40. Wykaz drzewostanów uŝytkowanych rębniami niezgodnych i częściowo zgodnych z siedliskiem... 209 Tabela 41. Wykaz drzewostanów zaprojektowanych do trzebieŝy przekształceniowych niezgodnych i częściowo zgodnych z siedliskiem... 214 Tabela 42. Wykaz drzewostanów przewidzianych do podsadzeń.... 215 Tabela 43 Zestawienie powierzchni gospodarstw utworzonych w Nadleśnictwie Legnica... 218 ( pow. leśn. zal+n_zal )... 218 Tabela 44 [Tabela nr XIV] Zestawienie obliczonych i przyjętych miąŝszościowych etatów uŝytkowania rębnego, obręb Legnica... 222 Tabela 45 [Tabela nr XIV] Zestawienie obliczonych i przyjętych miąŝszościowych etatów uŝytkowania rębnego, obręb Prochowice... 223 Tabela 46 UŜytkowanie rębne nie zaliczone na poczet etatu... 223 Tabela 47 Porównanie proponowanego etatu uŝytkowania rębnego z etatem z ubiegłego okresu gospodarczego ( z 5% przyrostem )... 224 Tabela 48 Zestawienie miąŝszości uŝytków rębnych zaliczonych na poczet przyjętego etatu w 10-leciu 224 Tabela 49 Zestawienie miąŝszości uŝytków rębnych... 224 Tabela 50 Zestawienie drzewostanów przeszłorębnych nie ujętych w wykazie cięć... 225 Tabela 51 Powierzchnia drzewostanów przewidzianych do uŝytkowania przedrębnego.... 226 Tabela 52 Zestawienie etatu uŝytkowania.przedrębnego w poszczególnych leśnictwach... 227 Tabela 53 Porównanie przyjętego uŝytkowania przedrębnego do przyrostu bieŝącego spodziewanego w okresie obowiazywania planu.... 228 Tabela 54 Proponowany łączny etat uŝytkowania (netto) dla obrębów i nadleśnictwa... 228 Tabela 55 [Tabela nr XVII] Zestawienie etatu uŝytków głównych według kategorii cięć w nadleśnictwie 230 Tabela 56 Średnia liczba poŝarów w Nadleśnictwie Legnica (przeciętna z ostatnich 10 lat)... 240 Tabela 57 Zestawienie wyliczonych wskaźników... 241 Tabela 58 Ilość poŝarów powstałych w miesiącach, w okresie 1996-2005... 242 Tabela 59 Struktura gruntów rolnych w Nadleśnictwie Legnica... 249 Tabela 60 Struktura powierzchniowa obwodów łowieckich z terenu Nadleśnictwa Legnica.... 251 Tabela 61 Struktura występującej populacji zwierząt łownych na obszarze Nadleśnictwa Legnica (Rejon Hodowlany, stan na 2006 rok).... 251 8

I OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA LASÓW SKOROWIDZ WYKRESÓW Wykres 1. Udział grup uŝytków w kategorii grunty leśne... 48 Wykres 2. Udział grup uŝytków w kategorii grunty nieleśne... 48 Wykres 3. Zmiana udziału rodzajów uŝytków gruntowych między III i IV rewizją u.l. w Nadleśnictwie Legnica... 51 Wykres 4. Struktura typów gleb w nadleśnictwie Legnica... 64 Wykres 5. Udział typów siedliskowych lasu w obrębie Legnica... 66 Wykres 6. Udział typów siedliskowych lasu w obrębie Prochowice... 66 Wykres 7. Udział typów siedliskowych lasu w Nadleśnictwie Legnica... 67 Wykres 8. Zmiana powierzchni typów siedliskowych lasu w Nadleśnictwie Legnica (w porównaniu do powierzchni TSL wg III rewizji)... 69 Wykres 9. Udział gatunków panujących w typach siedliskowych lasu w obrębie Legnica... 69 Wykres 10. Udział gatunków panujących w typach siedliskowych lasu w obrębie Prochowice... 70 Wykres 11. Udział gatunków panujących w typach siedliskowych lasu w Nadleśnictwie Legnica... 70 Wykres 12. Udział procentowy powierzchni drzewostanów wg bonitacji i gatunków panujących nadleśnictwa... 84 Wykres 13. Struktura powierzchniowa i miąŝszościowa drzewostanów obrębu Legnica... 86 Wykres 14. Struktura powierzchniowa i miąŝszościowa drzewostanów obrębu Prochowice... 87 Wykres 15. Struktura powierzchniowa i miąŝszościowa drzewostanów nadleśnictwa... 87 Wykres 16. Zmiana powierzchni klas wieku w III i IV rewizji planu u.l.... 89 Wykres 17. Udział powierzchniowy gatunków panujących w Nadleśnictwie Legnica... 94 Wykres 18. Udział miąŝszościowy gatunków panujących w Nadleśnictwie Legnica... 95 Wykres 19. Zmiany w powierzchni gatunków panujących w III i IV rewizji planu u.l, w Nadleśnictwie Legnica... 96 Wykres 20. Udział powierzchniowy gatunków rzeczywistych w Nadleśnictwie Legnica... 98 Wykres 21. Udział gatunków rzeczywistych w typach siedliskowych lasu w Nadleśnictwie Legnica... 101 Wykres 22. Struktura uszkodzeń drzewostanów ( bez imisji )... 104 Wykres 23. Zestawienie zgodności drzewostanów z GTD wg typów siedliskowych lasu... 105 Wykres 24. Udział powierzchni gospodarstw w obrębie Legnica... 218 Wykres 25. Udział powierzchni gospodarstw w obrębie Prochowice... 219 Wykres 26. Udział powierzchni gospodarstw w nadleśnictwie Legnica... 219 Wykres 27. Poziom uszkodzeń drzewostanów nadleśnictwa Legnica... 238 9

I OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA LASÓW 10

I OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA LASÓW PROTOKÓŁ z posiedzenia II Komisji Techniczno-Gospodarczej dla Nadleśnictwa Legnica, która odbyła się w dniu 14.03.2007 r. w Legnicy, w celu dokonania analizy gospodarki leśnej w minionym okresie, stwierdzenia zgodności wykonanych prac z obowiązującymi w tym zakresie wytycznymi oraz w celu akceptacji proponowanych wytycznych dla realizacji gospodarki leśnej w przyszłym okresie gospodarczym. Przewodniczący Komisji: Leszek Tomalski Z-ca Dyrektora ds. Gospodarki Leśnej RDLP we Wrocławiu Członkowie Komisji: 1) Grzegorz Pietruńko - Nacz. Wydz. Zagospodarowania Lasu w RDLP Wrocław, 2) Wojciech Wolcendorf - St. Specjalista DGLP w Warszawie, 3) Mieczysław Trzpis - Inspektor Regionalny DRI Wrocław, 4) Tadeusz Włodarczyk - Gł. Specjalista w Wydz. Ochrony Lasu w RDLP Wrocław, 5) Henryk Litwin - St. Specjalista RDLP we Wrocławiu, 6) Katarzyna Skałecka - St. Specjalista ZOL, 7) Zbigniew Mosiejczyk - Nadleśniczy N-ctwa Legnica, 8) Stanisław Przybylak - Z-ca Nadleśniczego N-ctwa Legnica, 9) Czesława Adamczuk - St. Specjalista w N-ctwie Legnica, 10) Bolesław Bielski - Specjalista w N-ctwie Legnica, 11) Edward Jędryszczak - Dyr. Oddziału BULiGL w Brzegu, 12) Janusz Bańkowski - Z-ca Dyr. Oddziału BULiGL w Brzegu, 13) Jarosław Wierzbicki - Kier. druŝyny u.l. BULiGL Oddz. w Brzegu, 14) Jan Broda - Szef produkcji BULiGL w Warszawie, 15) Feliks Józefów - PTTK Oddział w Legnicy, 16) Brygida Świętoń - Starostwo Powiatowe w Lubinie, 17) Zofia Kuc - Urząd Gminy Krotoszyce, 18) BoŜena Dobrowolska - Urząd Gminy Miłkowice, 19) Władysława Zdziarska - Urząd Gminy Kunice, 20) Stanisława Dobrzałowicz - Urząd Gminy Ruja, 21) Grzegorz Kasperek - KP PSP Polkowice 22) Marek Sułkowski - KP PSP Legnicy 23) Tadeusz Ptak - KP PSP Lubin 22

I OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA LASÓW Posiedzenie Komisji otworzył Z-ca Dyrektora RDLP we Wrocławiu Leszek Tomalski, witając członków II Komisji Techniczno-Gospodarczej i zaproszonych gości: przedstawicieli samorządów lokalnych, organizacji społecznych. Następnie Dyrektor przedstawił zebranym podstawy formalno prawne dla realizowanego planu urządzenia lasu dla Nadleśnictwa Legnica, rolę planu i jego zawartość. Przedstawił dotychczasowy zakres prac wykonanych przy sporządzaniu projektu planu. Po zaakceptowaniu przedstawionego harmonogramu obrad, poproszono Nadleśniczego o zreferowanie analizy gospodarki leśnej w minionym okresie gospodarczym. 1. Analiza gospodarki leśnej za okres 01.01.1997r. 31.12.2006r. i ocena jej wpływu na obecny stan lasu Nadleśniczy w swoim referacie wygłoszonym przy wykorzystaniu prezentacji multimedialnej omówił szczegółowo następujące tematy: stan posiadania zmiany dokonane w ubiegłym okresie zmiany w podziale na typy siedliskowe lasu (z uwzględnieniem zmian wynikających z opracowanego w 1997r. operatu siedliskowego dla N-ctwa Legnica) ocena uŝytkowania zasobów drzewnych realizacja etatu cięć uŝytków rębnych i przedrębnych ocena zagospodarowania lasu realizacja zadań z hodowli lasu, gospodarka nasienna w n- ctwie zmiany w strukturze gatunkowej i wiekowej drzewostanów zmiany parametrów charakteryzujących stan zasobów drzewnych zasobności d-stanów, przeciętnego zapasu, przeciętnego wieku stan infrastruktury technicznej i dokonane zmiany w tym zakresie ochrona lasu i ochrona przeciwpoŝarowa uŝytkowanie uboczne gospodarka łowiecka ochrona przyrody i realizacja zadań z zakresu edukacji leśnej Do poszczególnych zagadnień referatu na bieŝąco ustosunkowywał się kierownik druŝyny ul., przedstawiając uwagi zawarte w opracowanym koreferacie. Nadleśniczy w trakcie referowania analizy gospodarki przeszłej zwrócił uwagę na potrzebę pozostawienia w obrębie Prochowice wieku rębności dla dęba na 160 lat. 23

I OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA LASÓW Stwierdził, Ŝe wprowadzanie podsadzeń na słabych siedliskach było niecelowe z uwagi na efekt i koszt ich wprowadzania. Nadleśniczy przedstawił jak wygląda sytuacja z wyłączonym drzewostanem nasiennym dęba w oddz. 315d,g. Część drzewostanu zostanie usunięta (dąb szypułkowy) a powierzchnia po nim będzie przeznaczona pod blok upraw pochodnych. Pozostała część pozostanie nadal WDN Dbb. Komisja zaakceptowała, aby w nowym planie z drzewostanu utworzyć dwa, z których tylko część południowa z dębem bezszypułkowym będzie miała przypisaną cechę WDN. Nadleśniczy dokona weryfikacji i aktualizacji danych przekazując je do biura nasiennictwa. Komisja nie wniosła uwag do analizy gospodarki przeszłej. W dalszej części koreferat do analizy gospodarki leśnej w minionym okresie wygłosił przedstawiciel Inspekcji LP. Zawarte w koreferacie informacje w znacznej części dotyczyły uwag sformułowanych na podstawie ostatniej kontroli kompleksowej przeprowadzonej w N-ctwie Legnica oraz na podstawie referatu Nadleśniczego oraz BULiGL. W swym wystąpieniu dotyczącym referatu nadleśniczego zwrócił uwagę na wysokie pozyskanie w uŝytków przygodnych w latach 2002, 2003 oraz niewykonanie etatu masowego w początkowych latach obowiązywania planu ul Nadleśniczy wyjaśnił, Ŝe duŝy udział uŝytków przygodnych wynikał ze szkód, jakie pojawiły się po powodzi, a następnie panującej suszy. Natomiast niewykonanie etatu masowego wynikało z tego, iŝ na gniazda wybierano w pierwszej kolejności miejsca lukowate. Inspektor zwrócił równieŝ uwagę na niepełną realizację odstrzału zwierzyny płowej w latach 1997-2002. Nadleśniczy wyjaśnił Ŝe niewykonanie to wynikało z migracji zwierzyny po powodzi w roku 1997. Podsumowania gospodarki leśnej i jej wpływu na obecny stan lasu dokonał w swej ocenie Z-ca Dyrektora RDLP, poruszając następujące zagadnienia: zmiany w stanie posiadania nadleśnictwa realizacja zadań w uŝytkowaniu rębnym i przedrębnym realizacja zadań z zakresu hodowli lasu zmiany w strukturze gatunkowej drzewostanów jakość załoŝonych w minionym okresie upraw stan sanitarny lasu szczególnie w kontekście znacznych szkód powodowanych przez zwierzynę zabezpieczenie p.poŝ obszarów leśnych zmiany wskaźników charakteryzujących stan zasobów leśnych 24

I OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA LASÓW W podsumowaniu stwierdził, Ŝe uwzględniając wszystkie przedstawione aspekty w zakresie gospodarki leśnej minionego okresu prowadzonej w N-ctwie Legnica naleŝy pozytywnie ocenić jej wyniki. W dalszej części kierownik druŝyny ul przedstawił referat, w którym omówił załoŝenia i podstawy tworzonego planu urządzenia lasu, a następnie propozycje planu gospodarki leśnej na następny okres. Po zakończeniu kaŝdego omawianego tematu prowadzący obrady zwracał się do komisji i zaproszonych gości o zgłaszanie uwag i rozpoczynał dyskusję na temat omawianych problemów. Do poszczególnych rozdziałów referatu kierownika druŝyny na bieŝąco swoje uwagi w formie koreferatu zgłaszał nadleśniczy. 2. Zgodność wykonanych prac z przepisami prawnymi oraz obowiązującymi zasadami i wytycznymi narady wstępnej i ustaleniami I KTG. Kierownik druŝyny ul z wykorzystaniem prezentacji multimedialnej przypomniał ustalenia narady wstępnej i I Komisji Techniczno Gospodarczej, następnie omówił przebieg wykonanych dotychczas prac nad sporządzeniem projektu planu urządzenia lasu dla Nadleśnictwa Legnica. Podkreślił zgodność wykonanych prac z obowiązującymi przepisami i dokonanymi uzgodnieniami. 3. Zakres i rozmiar wykonanych prac terenowych Prace geodezyjne. Wszelkie prace niezbędne dla potrzeb planu urządzenia lasu, związane z podkładem mapowym jak i rejestrem gruntów zostały wykonane terminowo, a dokumentacja została przekazana wykonawcy prac urządzeniowych. Podkład geodezyjny zapewnia zgodność stanu posiadania w nadleśnictwie z ewidencją powszechną. W nadleśnictwie nie występują grunty sporne. Grunty stanowiące współwłasność zgodnie z wytycznymi Instrukcji urządzania lasu nie zostały uwzględnione w planie urządzenia lasu, a jedynie opisane ostatnimi literami w opisach taksacyjnych i odpowiednio odznaczone na mapach gospodarczych. Prace urządzeniowe Prace urządzeniowe terenowe zostały wykonane w terminie od kwietnia do listopada 2006r. Prace kameralne są aktualnie w toku, a termin ich zakończenia zgodnie z umową przewidziany jest na koniec maja br. Omawiając przebieg prac terenowych, zwrócono szczególną uwagę na zakres przeprowadzanych uzgodnień i konsultacji wykonawcy prac z pracownikami administracji LP oraz dokonanych odbiorów terenowych prac urządzeniowych. Podział powierzchniowy nadleśnictwa został utrzymany dotychczasowy. Grunty przejęte w ubiegłym dziesięcioleciu zostały włączone do najbliŝszych oddziałów lub utworzono nowe oddziały z literą. Łącznie w nadleśnictwie opisano 721 oddziałów. Podział powierzchniowy nadleśnictwa 25

I OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA LASÓW spełnia swoje funkcje orientacyjne, komunikacyjne i ochronne. W terenie podział jest utrwalony słupkami oddziałowymi. Łącznie opisano 6966 pododziałów. Inwentaryzacja zasobów drzewnych dla kaŝdego obrębu leśnego odbyła się zgodnie z Instrukcją urządzania lasu z wykorzystaniem metody reprezentacyjnej. W dniach 8 10 listopada 2006r. odbyła się komisyjna kontrola prawidłowości załoŝonych powierzchni próbnych kołowych w ramach prac nad inwentaryzacją zapasu. Kontrolą objęto 48 powierzchni próbnych w obrębie Legnica. W wyniku kontroli stwierdzono prawidłowość wykonanych prac. 4. Przyrodnicze warunki produkcji leśnej Kierownik druŝyny ul przedstawił przyrodniczą charakterystykę Nadleśnictwa Legnica, omawiając następujące tematy: połoŝenie administracyjne nadleśnictwa przynaleŝność przyrodniczo leśna przynaleŝność fizyczno geograficzna przynaleŝność geobotaniczna warunki siedliskowe w tym hydrologię, charakterystykę gleb, warunki klimatyczne 5. Walory przyrodnicze, kulturowe oraz program ochrony przyrody W tej części referatu omówiono: Istniejące i projektowane formy ochrony przyrody rezerwaty przyrody, projekt powołania PK Doliny Odry, obszary chronionego krajobrazu, obszary Natura 2000, uŝytki ekologiczne, pomniki przyrody, występujące na terenie nadleśnictwa gatunki chronionych roślin i zwierząt. Lasy ochronne Aktualnie dla Nadleśnictwa Legnica obowiązuje Zarządzenie nr 184 Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 23 października 1996 roku w sprawie uznania za ochronne lasów, stanowiących własność Skarbu Państwa, będących w zarządzie Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe Nadleśnictwa Legnica. Powierzchnia lasów ochronnych w Nadleśnictwie Legnica wynosi 14951 ha, w tym: 9611 ha w obrębie Legnica i 5340 ha w obrębie Prochowice. Powierzchnia lasów ochronnych odbiega od podanej w Zarządzeniu ze względu na przejście części lasów ochronnych do rezerwatów przyrody. Cenne i ciekawe obiekty przyrodnicze i kulturowe z terenu nadleśnictwa Zagospodarowanie rekreacyjne oraz edukacja leśna 26

I OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA LASÓW Kierownik druŝyny ul przedstawił Komisji czynniki kształtujące walory turystycznowypoczynkowe nadleśnictwa i ogólne kierunki zagospodarowania rekreacyjnego na najbliŝsze 10- lecie. W uzupełnieniu informacji przedstawionych przez kierownika druŝyny ul nadleśniczy wspomniał o róŝnych formach prowadzonej działalności edukacyjnej m.inn. o organizowaniu od kilku lat wspólnie ze Starostwem Powiatowym w Legnicy imprezy dla niepełnosprawnych, udział w wystawie broni myśliwskiej w Muzeum Miedzi w Legnicy, spotkania z młodzieŝą szkolną poświęcone tematyce lasów i ochrony przyrody, udział w akcjach sprzątanie świata, współpraca z mediami w zakresie tematyki przyrodniczo-leśnej. Program ochrony przyrody Przedstawiono układ programu oraz omówiono jego zawartość merytoryczną. Program ochrony przyrody dla Nadleśnictwa Legnica opracowany w 2002r., zostanie zaktualizowany zgodnie z zakresem określonym w Instrukcji urządzania lasu i wejdzie jako osobny tom w skład wykonywanego przez BULiGL projektu planu urządzenia lasu. Załącznikiem do programu będzie mapa walorów przyrodniczo kulturowych w skali 1:50 000. 6. Wyniki prac inwentaryzacyjnych obrazujące obecny stan lasu Struktura typów siedliskowych lasu Nadleśnictwo posiada specjalistyczne opracowanie siedliskowe wykonane wg stanu na 1 stycznia 1997r., którego wyniki zostały przyjęte do planu urządzenia lasu. W nadleśnictwie wyodrębniono 12 typów siedliskowych. Dominującymi typami siedliskowymi lasu są BMśw 37%, LMśw 29% powierzchni oraz Lśw 13% powierzchni. Charakterystyka gospodarki nasiennej w nadleśnictwie W nadleśnictwie występuje WDN dęba bezszypułkowego, GDN, uprawy pochodne. Wyłączony drzewostan nasienny został zlustrowany przez Komisję RDLP we Wrocławiu. W wyniku lustracji zostały sporządzone wytyczne, które zostaną uwzględnione w sporządzanym planie. Charakterystyka stanu lasu i zasobów drzewnych Charakterystykę stanu lasu i zasobów drzewnych przeprowadzono w oparciu o sporządzone opisy taksacyjne lasu i wykonane tabele i wzory, przedstawiające w ujęciu powierzchniowym i miąŝszościowym strukturę gatunkową, strukturę klas wieku, strukturę zinwentaryzowanych uszkodzeń oraz stopień zgodności składu gatunkowego drzewostanów z siedliskiem. Z analizy danych wynika, Ŝe nastąpił wzrost powierzchni leśnej o 395 ha w porównaniu do poprzedniej rewizji urządzania lasu. Przeciętna zasobność w Nadleśnictwie wzrosła o 37 m 3 w porównaniu z zasobnością z roku 1997 i wynosi obecnie 267 m 3 na 1 ha. Przeciętny wiek wzrósł o 6 lat i wynosi 27

I OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA LASÓW 63 lat. Ogółem w nadleśnictwie drzewostany zgodne z siedliskiem stanowią 65% powierzchni, częściowo zgodne 30%, a drzewostany niezgodne 5% powierzchni. 7. Ochrona przeciwpoŝarowa. W oparciu o obowiązującą metodykę obliczania kategorii zagroŝenia p.poŝ. ustalono dla Nadleśnictwa Legnica I kategorię duŝego zagroŝenia poŝarowego (36 pkt). Kategoria ta nakłada obowiązek przeprowadzenia stosownych uzgodnień z Komendantem Wojewódzkim Państwowej StraŜy PoŜarnej. W dalszej części przedstawiono główne czynniki kształtujące zagroŝenie poŝarowe, ocenę sezonowości występowania zagroŝenia, system obserwacyjno alarmowy nadleśnictwa, ocenę dostępności terenów leśnych, ocenę wyposaŝenia w sprzęt i zaopatrzenia w wodę oraz zaproponowano wytyczne w zakresie infrastruktury technicznej ochrony p.poŝ. i zalecenia w zakresie profilaktyki. W dyskusji pytanie zadał dyrektor L. Tomalski pytając czy jest potrzeba uzupełniania punktów czerpania wody. Odpowiedzi udzielił nadleśniczy stwierdzając, Ŝe ilość punktów czerpania wody jest obecnie wystarczająca. W dalszej części KTG, wykonawca prac urządzeniowych przedstawił propozycję planu gospodarki leśnej na przyszły okres 01.01.2007r. 31.12.2016r. 8. Podział na leśnictwa. Nadleśnictwo Legnica składa się z 2 obrębów leśnych, które zgodnie z ustaleniami I KTG podzielone zostały organizacyjnie na 14 leśnictw (8 w obrębie Legnica, 6 w obrębie Prochowice). 9. Podział według dominujących funkcji lasu. Lasy Nadleśnictwa Legnica zostały podzielone na trzy grupy, wg dominującej funkcji, lasy rezerwatowe, lasy ochronne i lasy gospodarcze (wielofunkcyjne): Grupa lasu Obręb Legnica Obręb Prochowice Razem Nadleśnictwo ha % ha % ha % Rezerwaty przyrody 120,08 1% 64,71 1% 184,79 1% Lasy ochronne 9611,05 91% 5340,02 76% 14951,07 85% Lasy gospodarcze 858,69 8% 1602,27 23% 2460,96 14% Razem 10589,82 100% 7007,00 100% 17596,82 100% 10. Przyjęty podział gospodarczy Zgodnie z wytycznymi zawartymi w Instrukcji urządzania lasu oraz ustaleniami I KTG wyodrębniono w ramach obrębów leśnych następujące gospodarstwa: 28

I OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA LASÓW Gospodarstwo specjalne (S) o łącznej powierzchni 2014,97 ha w jego skład weszły: rezerwat przyrody, drzewostany na siedliskach bagiennych i łęgowych, wyłączone drzewostany nasienne, ostoje zwierząt chronionych, lasy o szczególnym znaczeniu dla obronności i bezpieczeństwa państwa, wyłączone powierzchnie badawcze i doświadczalne. Wskazówki gospodarcze projektowane w ostojach zwierząt chronionych zostały uzgodnione przez Wykonawcę pul z Wojewódzkim Konserwatorem Przyrody. W pozostałych drzewostanach wskazania gospodarcze wynikają ze stwierdzonych potrzeb hodowlanych. Przyjęto przy tym zasadę, Ŝe planowane w drzewostanach czynności gospodarcze nie mogą naruszać funkcji, dla których drzewostany te zaliczono do gospodarstwa specjalnego. Gospodarstwo lasów ochronnych (O) o łącznej powierzchni 12920,86 ha w jego skład weszły drzewostany uznane za ochronne, nie zaliczone do gospodarstwa specjalnego i gospodarstwa przebudowy. Gospodarstwo przebudowy (R) o łącznej powierzchni w nadleśnictwie 305,06 ha w jego skład weszły drzewostany o składzie niezgodnym z GTD, drzewostany uszkodzone, o niskim zadrzewieniu i jakości technicznej. Gospodarstwo zrębowe w lasach gospodarczych (GZ), obejmujące powierzchnię 685,77 ha na które składają się drzewostany, w których ze względu na siedliskowy typ lasu oraz docelowy i aktualny skład gatunkowy zaprojektowano zagospodarowanie rębniami zupełnymi. Gospodarstwo przerębowo zrębowe w lasach gospodarczych (GPZ), obejmujące powierzchnię 1670,16 ha na które składają się drzewostany, w których ze względu na siedliskowy typ lasu oraz docelowy i aktualny skład gatunkowy zaprojektowano zagospodarowanie rębniami złoŝonymi. Komisja zaakceptowała wykaz drzewostanów do przebudowy (wzór nr 3). W dyskusji zwrócono uwagę wykonawcy, iŝ zgodnie z ustalenia I KTG zobowiązany został takŝe do przedłoŝenia listy drzewostanów zakwalifikowanych do przebudowy częściowej (wzór nr 3a). Lista taka powinna zostać dołączona do planu ul. Naczelnik Wydziału Zagospodarowania Lasu poprosił takŝe o analizę wielkości proponowanego areału gospodarstwa przebudowy w kontekście powierzchni drzewostanów uznanych za niezgodne z siedliskiem. 11. Wieki rębności. Wieki rębności przyjęto zgodnie z ustaleniami I KTG. Z-ca dyrektora RDLP zadał pytanie, czy wieku rębności dla świerka nie naleŝy obniŝyć. Nadleśniczy udzielił odpowiedzi, Ŝe nie ma 29

I OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA LASÓW takiej potrzeby. Komisja zaakceptowała propozycję. Dla głównych gatunków lasotwórczych przyjęte wieki rębności są zgodne z Zarządzeniem 36 DGLP z dnia 19.05.2004r. 12. Etaty oraz wytyczne w zakresie uŝytkowania rębnego i przedrębnego Wykonawca prac przedstawił Komisji zestawienie obliczonych etatów uŝytkowania rębnego. Komisja przyjęła etaty wg potrzeb hodowlanych o następującej wysokości (m 3 brutto w rozmiarze 10-letnim): 1.1.1 GOSPODARSTWO S O GZ GPZ R Łącznie obręb Legnica obręb Prochowice 13886 333305 18711 105453 Nadleśnictwo 32597 438758 m 3 brutto 4297 15,35 3439 15,31 7736 30,66 18429 7269 377186 21625 17281 166509 40054 24550 543695 Przyjęty etat uŝytkowania przedrębnego: obręb Legnica - pow. 7521,54 ha ogółem masa netto 225380 m 3 obręb Prochowice - pow. 5087,96 ha ogółem masa netto 152672 m 3 nadleśnictwo - pow. 12600,50 ha ogółem masa netto 378052 m 3 co po przeliczeniu daje następujące wskaźniki: dla obrębu Legnica 30 m 3 netto/1ha dla obrębu Prochowice 30 m 3 netto/1ha dla nadleśnictwa 30 m 3 netto/1ha Przyjęta orientacyjna wielkość uŝytków przedrębnych nie przekracza 50 % przyrostu bieŝącego, spodziewanego w okresie obowiązywania planu z wszystkich drzewostanów przedrębnych (tj. drzewostanów, w których nie planuje się uŝytkowania rębnego). Razem uŝytki główne, na przyszłe dziesięciolecie, wraz z przyrostem 5% i uŝytkami nie zaliczonymi na poczet etatu powierzchniowego wynoszą (m 3 netto): obręb Legnica 536417 m 3 obręb Prochowice 288807 m 3 nadleśnictwo 825224 m 3 30

I OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA LASÓW Komisja zaakceptowała przedstawione przez kierownika druŝyny ul wytyczne do uŝytkowania rębnego i przedrębnego z korektą dotyczącą przeniesienia jednej pozycji z gospodarstwa zrębowego do przerębowo-zrębowego. Nawrót cięć w rębniach zupełnych wynosi 4 5 lat. Przeciętnie okresy odnowienia wynoszą od 11 do 20 lat dla rębni częściowych i gniazdowych i 30 40 lat dla rębni stopniowych. Okresy przebudowy wynoszą 20 40 lat. Wykonawca zobowiązany został do zamieszczenia w elaboracie szczegółowego wykazu drzewostanów przeszłorębnych nie ujętych w wykazie cięć rębnych, z określeniem przyczyny, która spowodowała wyłączenie drzewostanu z uŝytkowania rębnego. Z-ca dyrektora RDLP zwrócił uwagę, Ŝe obecny etat pozwoli na zrealizowanie wszystkich zadań zaplanowanych na 10-lecie. 13. Projektowane zadania oraz wytyczne w zakresie prac hodowlanych Komisja przeprowadziła analizę typów gospodarczych drzewostanów i orientacyjnych składów upraw przyjętych na I KTG, porównując je z propozycjami zawartymi w Zasadach Hodowli Lasu, z uwzględnieniem podziału na krainy przyrodniczo leśne. W efekcie analizy w przypadku niektórych typów siedliskowych lasu dokonano zmian przyporządkowanych im podczas I KTG typów gospodarczych drzewostanów i orientacyjnych składów upraw. Ostatecznie dla poszczególnych typów siedliskowych komisja przyjęła następujące typy gospodarcze drzewostanów i orientacyjne składy upraw: Typ siedlisk. lasu wariant uwilgotnienia Typ gospodarczy drzewostanu Orientacyjny skład gatunkowy uprawy Rodzaje rębni wiodąca (zastępcza) Bśw So So-90, Brz 10 I Bw Św-So So-60, Św-30, inne 10 I BMśw1 So So-80, inne 20 I (III) BMśw2 So So-60, Bk, Md i inne 40 III (I) BMw Św-So So-40,Św-40, inne 20 I (III) LMśw Db-So So-60, Db-30, inne 10 III (II,I) LMw So- Db Db-50, So-30, inne 20 II (III) LMb Brz-Ol Ol-50, Brz-30, inne 20 - Lśw Bk-Db Db-50, Bk-30, inne 20 II (III,I) Lw Db Db-60, Js, inne 40 II (III,I) Ol Ol Ol-80, inne 20 I (II) OlJ Ol-Jś Js-50, Ol-30, inne 20 II Lł1 Db Db-60, Js, inne 40 Lł2 Js-Db Db-40, Jś-30, Ol, inne 30 II (III,IV) Ze względu na występującą chorobę jesionu, dopuszcza się w razie potrzeby zastąpienie tego gatunku innym (np. klonem), o zbliŝonych wymaganiach siedliskowych. 31

I OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA LASÓW Projektowany rozmiar prac z zakresu hodowli lasu, z uwzględnieniem wytycznych ustalonych na I KTG oraz zgodnie z Zasadami Hodowli Lasu na bieŝące 10-lecie przedstawia się następujaco: Zadania gospodarcze Legnica Prochowice Nadleśnictwo powierzchnia (ha) I. Odnowienia i zalesienia, w tym: 1. halizny, płazowiny i zręby 12,67 10,13 22,80 2. grunty nieleśne 13,88 3,94 17,82 3. zręby projektowane 288,95 121,61 408,56 II. Odnowienia pod osłoną, w tym: 1. przy rębniach złoŝonych 934,80 514,73 1449,53 2. podsadzenia produkcyjne 22,40 22,93 45,33 3. dolesienia luk i przerzedzeń 2,02 7,25 9,27 Razem I + II 1272,72 680,59 1953,31 III Poprawki i uzupełnienia, w tym 1. w uprawach i młodnikach 25,69 11,53 37,22 2. na gruntach proj. do odn. i zalesienia. 123,35 59,93 183,28 Razem III 149,04 71,46 220,50 Razem I + II + III 1421,76 752,05 2173,81 IV Pielęgnowanie, w tym: 1. gleby 1445,85 807,32 2253,17 2. upraw (CW) 952,01 431,70 1383,71 3. młodników (CP)1 530,91 304,65 835,56 Razem IV 2928,77 11543,67 4472,44 V Melioracje, w tym: 1. wodne 80,81 59,66 140,47 2. zabiegi agrotechniczne 1292,46 688,63 1979,09 Razem V 1373,27 748,29 2119,56 1 powierzchnia bez czyszczeń z pozyskaniem (CP-P) Poprawki na powierzchniach otwartych, jak równieŝ przy cieciu uprzątającym w rębni IIIa, przyjęto na poziomie 20%. RównieŜ do 20% zwiększano oszacowaną do odnowienia powierzchnię w KO i KdO z tytułu przewidywanego procentu uszkodzeń młodego pokolenia. Planowane zalesienia zostały uzgodnione z Wojewódzkim Konserwatorem Przyrody celem ochrony cennych łąk. 14. Wytyczne w zakresie ochrony lasu 32

I OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA LASÓW Kierownik druŝyny ul przedstawił zarejestrowane podczas prac taksacyjnych uszkodzenia drzewostanów od czynników biotycznych i abiotycznych oraz kierunkowe wytyczne w zakresie ochrony lasu. 15. Potrzeby inwestycyjne Potrzeby inwestycyjne w zakresie budownictwa ogólnego, drogowego i melioracji wodnych zostaną zapisane na podstawie propozycji Nadleśnictwa, uzgodnionych z właściwymi wydziałami RDLP. 16. UŜytkowanie uboczne W ramach uŝytkowania ubocznego nadleśnictwo w najbliŝszym dziesięcioleciu planuje jedynie pozyskiwanie choinek. 17. Gospodarka łowiecka Omawiając gospodarkę łowiecką podkreślono, Ŝe jest ona częścią gospodarki leśnej i jako taka musi uwzględniać jej podstawowe cele określone w ustawie o lasach, w tym przede wszystkim realizowane cele hodowli lasu. 18. Zestawienie operatu urządzenia lasu Projekt planu urządzenia lasu dla nadleśnictwa sporządzony zostanie zgodnie z wytycznymi Instrukcji urządzania lasu oraz ustaleniami umowy z dnia 5 czerwca 2006r. zawartej pomiędzy wykonawcą prac, a RDLP Wrocław na sporządzenie projektu planu urządzenia lasu dla Nadleśnictwa Legnica. Materiały kartograficzne, jak równieŝ opisy taksacyjne będą zawierały wszystkie grunty będące w zarządzie nadleśnictwa, grunty leśne, nieleśne jak równieŝ będące we współwłasności. Na podstawie doświadczeń z poprzednich lat, przyjęto Ŝe mapy przeglądowe zostaną złoŝone w oddzielnej teczce. Do wykazu projektowanych cięć rębnych, zostanie dodana część tabelaryczna, w której będą zamieszczone wszystkie wymagane instrukcyjnie tabele dla nadleśnictwa i obrębów leśnych. W opisie ogólnym zamieszczone zostaną wymagane tabele zbiorcze. Program ochrony przyrody będzie stanowił oddzielny tom, z załączoną mapą sytuacyjno przeglądową walorów przyrodniczo kulturowych w skali 1:50000. Na zakończenie obrad Z-ca Dyrektora RDLP we Wrocławiu stwierdził, Ŝe II Komisja Techniczno Gospodarcza dla nadleśnictwa Legnica potwierdza zgodność przeprowadzonych prac terenowych z obowiązującymi normami i zapisami protokołu I KTG oraz akceptuje koncepcje załoŝeń na przyszły okres, przedstawioną przez wykonawcę prac urządzeniowych i zakończył obrady Komisji. Protokółował: Przewodniczył: 33

I OGÓLNA C HARAK TERYS TYKA LASÓW 36

I OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA LASÓW ELABORAT OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA LASÓW I GRUNTÓW PRZEZNACZONYCH DO ZALESIENIA ORAZ POZOSTAŁYCH GRUNTÓW I NIERUCHOMOŚCI BĘDĄCYCH W ZARZĄDZIE NADLEŚNICTWA 2 PRZESTRZENNE USYTUOWANIE URZĄDZANEGO NADLEŚNICTWA ORAZ KRÓTKI RYS HISTORYCZNY 2.1 PRZESTRZENNE USYTUOWANIE LASÓW NADLEŚNICTWA 2.1.1 DANE OGÓLNE Tabela 1 Zestawienie danych dotyczących powierzchni Nadleśnictwa Legnica bez wspłówłasności Wyszczególnione informacje obręb 1 obręb 2 nadleśnictwo Legnica Prochowice ogółem powierzchnia (ha) Powierzchnia ogółem 11198,73 7488,85 18687,58 Pow. całkowita. lasów (pow. leśna i grunty zw. z gosp. les.) 10950,46 7209,88 18160,34 Grunty leśne (zalesione + nie zalesione) 10589,82 7007,00 17596,82 Grunty zalesione 10559,64 6963,43 17523,07 Grunty nie zalesione 30,18 43,57 73,75 Grunty zw. z gosp. leśną 360,64 202,88 563,52 Grunty nieleśne 248,27 278,97 527,24 2.1.2 SIEDZIBA NADLEŚNICTWA Siedziba Nadleśnictwa znajduje się w Legnicy, przy ul. Pawicka 4, kod pocztowy 59-220 Legnica, telefon.: (0 76) 876-70-20. Poczta elektroniczna: biuro.legnica@wroclaw.lasy.gov.pl 2.1.3 PRZYNALEśNOŚĆ ADMINISTRACYJNA PołoŜenie gruntów Nadleśnictwa Legnica, w odniesieniu do podziału administracyjnego kraju przedstawia się następująco: * Wszystkie prezentowane tabele i wykazy zawierają powierzchnie z planu urządzenia lasu, za wyjątkiem poniŝszego zestawienia podziału administracyjnego nadleśnictwa oraz tabel nr 5-8 (tabela nr 1 wg instrukcji u.l.) i analizującego ją rozdziału 1.4. Stan posiadania. 37

I OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA LASÓW WOJEWÓDZTWO DOLNOŚLĄSKIE POWIAT GRODZKI LEGNICA Miasto Legnica POWIAT LEGNICKI gmina Kunice gmina Chojnów gmina Krotoszyce gmina Legnickie Pole gmina Miłkowice gmina Prochowice gmina Ruja miasto Prochowice POWIAT LUBIŃSKI gmina Lubin gmina Ścinawa miasto Lubin POWIAT ZŁOTORYJSKI gmina Złotoryja gmina Zagrodno POWIAT ŚREDZKI gmina Udanin POWIAT POLKOWICKI gmina Chocianów POWIAT JAWORSKI gmina WądroŜe Wielkie RAZEM 18687,1218ha 60,7665 ha 60,7665 ha 7073,2555 ha 1552,7541 ha 604,8404 ha 326,3879 ha 162,6575 ha 896,4991 ha 3301,6071 ha 107,7882 ha 120,7212 ha 9312,8604 ha 7635,3673 ha 1577,6148 ha 99,8783 ha 155,9802 ha 155,5510 ha 0,4292 ha 37,9634 ha 37,9634 ha 1780,6197 ha 1780,6197 ha 265,6761 ha 265,6761 ha 18687,1218 ha 2.1.4 POŁOśENIE NADLEŚNICTWA Administracyjnie lasy nadleśnictwa połoŝone są na terenie województwa Dolnośląskiego; powiatów: grodzkiego legnickiego, ziemskiego legnickiego, lubińskiego, złotoryjskiego, średzkiego, polkowickiego, jaworskiego; w miastach i gminach: Legnica, Kunice, Chojnów, Krotoszyce, Legnickie Pole, Miłkowice, Prochowice, Ruja, Lubin, Ścinawa, Złotoryja, Zagrodno, Udanin, Chocianów, WądroŜe Wielkie. Obszar zasięgu jest bardzo rozległy, tworzy go w obrębie Legnica głównie jeden zwarty kompleks oraz kilkanaście mniejszych w większości znajdujących się w leśnictwie Lubiatów. Natomiast w obrębie Prochowice jest kilka większych kompleksów oraz kilkadziesiąt mniejszych. Rozciągłość gruntów nadleśnictwa w kierunku północ południe wynosi około 26 km, a w linii wschód zachód ok. 36 km. W układzie współrzędnych geograficznych lasy nadleśnictwa połoŝone są między 16 o i 17 o długości geograficznej wschodniej oraz między 51 o i 52 o szerokości geograficznej północnej. Nadleśnictwo Legnica sąsiaduje z następującymi leśnymi jednostkami administracyjnymi (nadleśnictwami RDLP Wrocław): od północy z Nadleśnictwem Lubin, od wschodu z Nadleśnictwami Wołów i Miękinia, od południa z Nadleśnictwem Jawor, 38

I OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA LASÓW od zachodu z Nadleśnictwem Złotoryja i Chocianów PołoŜenie Nadleśnictwa Legnica 39

I OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA LASÓW 2.1.5 PODZIAŁ NA LEŚNICTWA Nadleśnictwo Legnica składa się z dwóch obrębów podzielonych na 14 leśnictw. Tabela 2 Podział obrębów leśnych na leśnictwa oraz ich charakterystyka Obręb Legnica 40 Leśnictwo 1 Górzyca 2 Raszówka I 3 Karczewiska 4 Zimna Woda Numery oddziałów 8-20, 20A, 21-35, 38-43, 55-63, 74-81, 92-101 1-7, 110-117, 118A, 118-128, 146-151, 164-167, 182-184, 194, 195, 209 129-132, 152-155, 168-174, 185-192, 196-203, 210-214, 215-219, 230-234, 245, 246, 313-323 36, 37, 44-54, 64-73, 82-91, 102-109, 133-145, 156-163, 175-181 Siedziba Grunty leśne zalesione i niezalesione Grunty związane z gospodarką leśną Grunty nieleśne Razem Zadania na 10-lecie Rębne* Przedr. Odn.i zal m ³ netto 380 h 1697,74 63,88 25,73 1787,35 52315 208 b 1155,40 30,96 23,04 1209,40 48864 215 d 1492,53 49,19 11,48 1553,20 44994 176 m 1623,36 68,53 19,40 1711,29 37005 5 Jaroszówka 371-418 394 w 1276,61 46,85 28,72 1352,18 32892 6 Raszówka II 7 Dobrzejów 204-208, 220-229, 235-244, 248-273, 279-280, 292 274-278, 281-291, 293-311, 311A, 312, 324-331 209 f 1215,31 43,91 24,48 1283,70 39467 304 l 1099,55 35,08 70,64 1205,27 25989 8 Lubiatów 332-369 305 s 1029,32 22,24 44,78 1096,34 13253 Razem Legnica 10589,82 360,64 248,27 11198,73 294779 Prochowice 9 Zaborów 10 Mierzowice 11 Szczytniki 12 Miłoradzice 13 Rogów 14 Motyczyn Razem Prochowice 1-8, 10-11, 20-25, 33, 34, 49-73, 79, 80, 83, 84 9, 12-19, 26-32, 35-48, 74-78, 85, 100, 123, 124 125-165, 172-179, 201, 204, 206-210, 128A, 206A, 206B 101-122, 166-171, 180-200, 202, 203, 182A, 203A 211-233, 235-240, 244-246, 254, 266, 277, 278, 239A 205, 241-243, 247-252, 255-265, 267-276, 279-288 Zaborów 19 1135,88 28,52 101,38 1265,78 9593 19 p 1171,31 50,59 42,83 1264,73 10408 161 t 1445,42 39,83 30,28 1515,53 28005 Miłoradzice 19 1417,73 36,57 13,94 1468,24 45713 236 i 876,13 19,40 70,78 966,31 16064 259 h 960,53 27,97 19,76 1008,26 19501 7007,00 202,88 278,97 7488,85 129289 Nadleśnictwo 17596,82 563,52 527,24 18687,58 424069 m ³ netto ha 38442 1255,55 25416 785,76 34770 1081,45 41268 1200,73 25351 912,86 25492 820,84 20098 700,71 14543 754,64 225380 7512,54 26946 898,25 28909 946,57 34631 1098,99 30297 935,18 12897 512,71 18992 696,26 ha 231,97 175,48 161,12 156,05 160,71 160,32 128,57 100,07 1274,29 72,43 65,41 134,30 198,03 94,26 116,16 152672 5087,96 680,59 378052 12600,50 1954,88 * uŝytki rębne bez spodziewanego 5% przyrostu i uŝytków nie zaliczonych na poczet przyjętego etatu

I OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA LASÓW 2.2 PODZIAŁ POWIERZCHNIOWY NADLEŚNICTWA Utrzymano podział Nadleśnictwa na dwa obręby leśne: Legnica i Prochowice, oznaczając je odpowiednio numerami 1 i 2. Podział powierzchniowy w obu obrębach został zasadniczo utrzymany. Wprowadzone korekty dotyczące obu obrębów związane są z gruntami nowo przyjętymi oraz przebiegiem ciągów komunikacyjnych. Obręb Legnica: Został zlikwidowany oddział 35A i dołączony do sąsiadujących oddziałów 27,28,35,36,37,45,46 Działka nr 293/257 przeszła na obręb Prochowice do oddziału 201- granica po drodze asfaltowej Działka nr 523/7 przeszła z oddziału 7 do 6 granica po drodze asfaltowej Działka nr 291/2 przeszła z oddziału 2 do 1 granica po drodze asfaltowej Numeracja oddziałów w obrębie Legnica jest nieciągła. Brak numerów 240, 247, 370. Numeracja przedstawia się następująco: 1-239, 241-246, 248-418. Oddziały z literami A to 20A, 118A, 182A, 311A, 313A, 323A, 334A, 335A, 336A, 344A, 357A, 362A, 363A,374A, 416A. Ogółem w obrębie jest 430 oddziałów o przeciętnej powierzchni 26,05 ha Numeracja oddziałów w obrębie Prochowice jest nieciągła. Brak numerów 81, 82, 234, 253. Numeracja przedstawia się następująco: 1-80, 83-233, 235-288. Oddziały z literami A to 101A, 128A, 182A, 203A, 206A, 239A. Oddział z literą B to 206B. Ogółem jest 291 oddziałów o przeciętnej powierzchni 25,74 ha. Minimalne i maksymalne powierzchnie oddziałów wynoszą: w obrębie Legnica 6,89 ha i 49,11 ha, w obrębie Prochowice 10,31 ha i 47,65 ha. Podział powierzchniowy Nadleśnictwa ma charakter nizinny Sieć podziału powierzchniowego utrwalona jest słupami oddziałowymi, a jej stabilizacja w terenie spełnia swoje funkcje (orientacyjne, komunikacyjne, ochronne). W trakcie prac terenowych zinwentaryzowano brakujące słupki. Niewidoczne w terenie odcinki linii oddziałowych zaznaczono na mapach i opisano w opisach taksacyjnych jako linie projektowane do poszerzenia. 2.3 RYS HISTORYCZNY NADLEŚNICTWA Nadleśnictwo Legnica w obecnym kształcie powstało po reorganizacji struktury Lasów Państwowych w 1973 r. w wyniku połączenia nadleśnictw: Legnica oraz Prochowice, obecnie stanowiących obręby. Do 1945 r. lasy te stanowiły: 41

I OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA LASÓW lasy drobnej własności prywatnej (20%), lasy miejskie (10%), lasy duŝych majątków ziemskich (58%), lasy państwowe (12%). Po 1945 r. własność komunalną oraz prywatną znacjonalizowano i utworzono trzy nadleśnictwa: Pątnów, Lubin i Trzmiel. Istniały one do 1959 r., w którym utworzono z nich nadleśnictwa Legnica oraz Prochowice. Po roku 1945 gospodarka leśna w nowo powstałych nadleśnictwach była ukierunkowana na likwidację szkód spowodowanych działaniami wojennymi. JuŜ w 1946 roku sporządzono pierwszy plan urządzenia lasu na podstawie, którego rozpoczęto kompleksową i zorganizowaną gospodarkę leśną na terenie obecnego Nadleśnictwa Legnica. Główną formą uŝytkowania w okresie powojennym był sposób zrębowy w drzewostanach sosnowych, natomiast w drzewostanach dębowych zrębowo przerębowy. Taki stan gospodarowania był prowadzony przez pierwsze dwie rewizje urządzeniowe. Po III rewizji w zdecydowanie większym stopniu gospodarka leśna opierała się na sposobie zrębowo przerębowym, który stanowił 56%. Gospodarstwo zrębowe stanowiło 39 %, jednak w skład gospodarstwa wchodziła ówczesna rębnia Id, która według obecnie obowiązujących Zasad Hodowli Lasu jest opisana jako rębnia III i zakwalifikowana do gospodarstwa zrębowo przerębowego. Po zakończeniu II wojny światowej stan zdrowotny lasów był oceniany jako zadawalający, główną przyczyną uszkodzeń były działania wojenne, nie występowały w duŝych ilościach uszkodzenia od owadów, grzybów lub czynników klimatycznych. Z rozwojem gospodarczym kraju następowało radykalne zwiększenie uszkodzeń od przemysłu, co za sobą ciągnęło osłabienie drzewostanów i zwiększanie występowania chorób spowodowanych występowaniem grzybów, owadów oraz czynników klimatycznych. W ostatnich latach ze względu na nowe technologie stosowane w dziale gospodarki zdecydowanie zmniejszył się wpływ zanieczyszczeń na drzewostany. W 1997 roku powódź spowodowana wylaniem rzeki Odry i jej dopływów spowodował duŝe uszkodzenia w zalanych lasach obrębu Prochowice. Zalanych podczas powodzi zostało około 1100 ha lasu, z przyczyn sanitarnych niezbędne było usunięcie drzewostanów na łączną masę 5047 m³ oraz odnowienie 42 ha zrębów sanitarnych. Natomiast anomalia pogodowe w postaci huraganów spowodowały duŝe uszkodzenia w 2007 roku na terenia całego nadleśnictwa. Dość duŝym problemem dla gospodarki leśnej są uszkodzenia od zwierzyny powodujące liczne straty w młodym pokoleniu odnawianego lasu. 42