Plan wynikowy z wiedzy o społeczeństwie poziom rozszerzony na rok szkolny 2016/2017 dla klasy III a Nauczyciel prowadzący: Jacek Foszczyński Liczba tygodni nauki: 30 Liczba godzin w tygodniu: 3 Liczba godzin do wypracowania łącznie: 90 Numer w szkolnym zestawie: WOS2/PR/2014 Opracował: Jacek Foszczyński
1.Przedmiotowy system oceniania z wiedzy o społeczeństwie. 2-3. Pojęcie, zasady i rodzaje prawa 4-7. Rzeczpospolita jako państwo prawa. 8-9. Prawo cywilne i rodzinne Klasa III Wymagania podstawowe/ponadpodstawowe I. Prawo systemy prawa zwyczajowego, precedensowego pozytywnego i religijnego rodzaje prawa zasady prawa (hierarchiczność, spójność, zupełność) źródła prawa w Polsce, hierarchia aktów prawnych, - praworządność i jej zasady, - instytucje na straży praworządności, - gałęzie prawa i najważniejsze kodeksy prawa w Polsce, - zasada niezależności sądów i niezawisłości sędziowskiej, - różnice między sędziami i ławnikami. rodzaje spraw regulowanych przez prawo cywilne: rodzinne, rzeczowe, zobowiązań, spadkowe i handlowe, osoba fizyczna a osoba prawna, zdolność prawna a zdolność do czynności prawnych, odpowiedzialność cywilna w analizie przypadku, podstawowe zasady postępowania cywilnego (procesowe, nieprocesowe, egzekucyjne), sposoby zaskarżania orzeczeń, małżeństwo jako instytucja prawna (warunki zawarcia, prawa i obowiązki małżonków, wspólnota majątkowa, rozwód, separacja, małżeństwo a konkubinat), władza rodzicielska (prawa i obowiązki dzieci) 10-11 Prawo karne pojęcia i zasady prawa karnego (odpowiedzialność karna, przestępstwo a wykroczenie, zbrodnia i występek, domniemanie niewinności), postępowanie karne: uczestniczące w nim organy i strony oraz przebieg przestępstwa ścigane z oskarżenia publicznego i prywatnego rola oskarżyciela posiłkowego kary i środki karne obowiązujące w polskim prawie prawa przysługujące ofierze, oskarżonemu i 29.1 29.3 3 30.1 30.5 4 32.1 32.5 2 33.1 33.4 2
12-14. Prawo administracyjne 15-17. Obywatel wobec prawa świadkowi zasady wnoszenia apelacji i kasacji w sprawach karnych ważność aktu administracyjnego, akty administracyjne a inne rodzaje dokumentów, struktura sądownictwa administracyjnego w Polsce, przebieg postępowania administracyjnego, środki odwoławcze od decyzji i postanowień organów administracyjnych (odwołanie, zażalenie, skarga do WSA, skarga kasacyjna do NSA) interpretacja kazusu prawnego w odpowiednim akcie prawnym, pomoc prawna (osoby i instytucje) w konkretnych sytuacjach, pozew w sprawie cywilnej zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa odwołanie od decyzji administracyjnej 34.1 34.3 3 35.1 35.3 3 18-19. Powtórzenie wiadomości i sprawdzian. 19 III. Prawa człowieka 20-21. Prawa człowieka idea praw człowieka oraz ich historyczny rodowód, uniwersalny charakter praw człowieka (argumenty i zastrzeżenia), rodzaje i generacje praw człowieka łamanie praw człowieka powody oraz historyczne i współczesne przykłady. 22-23. Ochrona praw człowieka w Polsce prawa i wolności zagwarantowane w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, środki i mechanizmy ochrony praw człowieka w Polsce, prawa socjalne realizacja przez państwo i dylematy z tym związane naruszanie praw i wolności w Polsce (na podstawie mediów) a Konstytucja RP-analiza, stan przestrzegania w Polsce praw mniejszości narodowych, etnicznych i religijnych naruszanie i ochrona praw człowieka w wybranej dziedzinie - opracowanie 36.1 36.4 2 37.1 37.5 2 24-25. Światowy i system ochrony praw człowieka funkcjonujący 38.1 38.7 2
europejski system ochrony praw człowieka 28-29. Stosunki międzynarodowe w wymiarze globalnym 30-31. Globalizacja współczesnego świata 32-33. Współczesne konflikty międzynarodowe 34-35. Organizacja Narodów Zjednoczonych i w ramach ONZ, znaczenie Międzynarodowego Trybunału Karnego w Hadze dla systemu ochrony praw człowieka na świecie, systemy ochrony praw człowieka w ramach Rady Europy oraz Unii Europejskiej, Europejski Trybunał Praw Człowieka kompetencje, sposób działania skarga do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu lub Komitetu Praw Człowieka w Genewie (piszemy według wzoru), działalność organizacji pozarządowych zajmujących się ochroną praw człowieka - przypadki naruszania praw i wolności w różnych państwach z punktu widzenia międzynarodowych standardów 26-27. Powtórzenie wiadomości i sprawdzian. [8] II. Międzynarodowe stosunki polityczne pomioty stosunków międzynarodowych zasady stosunków międzynarodowych, - metody rozwiązywania sporów między państwami, relacje między Północą a Południem przyczyny dysproporcji, mechanizmy i działania powiększające i zmniejszające dysproporcje, wzajemne zależności w ekonomii, polityce i kulturze państw ubogich i bogatych aspekty procesów globalizacji (polityka, gospodarka, kultura, komunikacja, ekologia), rola państw i instytucji (organizacji, korporacji, mediów) w procesach globalizacyjnych ruch ekologiczny i alterglobalistyczny (racje zwolenników i przeciwników formowanie własnego stanowiska w sprawie) przyczyny konfliktów zbrojnych na świecie konflikty i terroryzm, strategie zwalczania terroryzmu, rola akcji humanitarnych, współpracy rozwojowej i interwencji pokojowych (skuteczność i aspekty moralne), metody rozwiązywania sporów, inicjatywy na rzecz pokoju, demokracji i praw człowieka (także laureatów Nagrody Nobla) - cele i metody działania ONZ charakterystyka działania ONZ 40.1 40.4 2 41.1 41.3 2 40.5 40.8 2 42.1 42.3 2
jej rola po II wojnie światowej 36-37. Międzynarodowy system bezpieczeństwa 38-39. Integracja europejska po II wojnie światowej 40-41. Jak funkcjonuje Unia Europejska? 42-43. Europa wśród światowych mocarstw 44-45. Polska polityka zagraniczna - kompetencje organów ONZ (Zgromadzenie Ogólne, Rada Bezpieczeństwa, Sekretarz Generalny, Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości, Rada Gospodarcza i Społeczna), - działania organizacji wyspecjalizowanych (patrz PP) NATO historia, cele i organy, - najważniejsze operacje wojskowe Sojuszu regionalne systemy bezpieczeństwa i współpracy, - ocena systemów dla danego regionu i świata, - wpływ członkostwa w NATO na pozycję międzynarodową i bezpieczeństwo Polski geneza i przebieg integracji (cele, dokumenty, instytucje, fazy integracji), ojcowie zjednoczonej Europy Rada Europy (geneza, cele, zasady działania), - ocena roli RE we współczesnej Europie, OBWE (geneza, cele, sposób działania) sposoby podejmowania decyzji politycznych i gospodarczych, zasady pomocniczości i solidarności instytucje UE ( Rada UE, Parlament Europejski, Komisja Europejska, Rada Europejska, Trybunał Sprawiedliwości, Europejski Trybunał Obrachunkowy, Europejski Bank Centralny) sposób powoływania, działanie i kompetencje, prawo unijne (sposób tworzenia) traktaty UE (najważniejsze postanowienia), budżet unijny (procedura uchwalania, główne dochody i wydatki), - przykłady dylematów związanych z rozszerzaniem UE i jej reformą. typy ładów światowych (jedno-, dwu- i wielobiegunowy) w historii XX i XXI wieku, znaczenie zasobów naturalnych w polityce międzynarodowej rola supermocarstw i mocarstw regionalnych dla ładu światowego (na przykładach), - możliwości odgrywania przez UE roli światowego mocarstwa. racja stanu (definicja, znaczenie), główne kierunki polityki zagranicznej po 1989 sposoby jej prowadzenia na wybranych przykładach, 42.4 42.6 2 43.1 oraz 43.7-43.8 2 43.2 43.6 2 44.1 44.4 2 39.1 39.5 2
46-47. Polska w Unii Europejskiej polityka zagraniczna a członkostwo w UE, - działania Polski w dziedzinie pomocy rozwojowej, relacje Polski z wybranymi państwami opracowanie na podstawie zebranych informacji - istota swobodnego przepływu osób, towarów i 45.1 45.5 2 usług oraz kapitału w UE, Polska w strefie Schengen (zasady przekraczania granicy w strefie i poza nią), obywatelstwo UE (prawa i obowiązki wynikające z posiadania, możliwość złożenia skargi do RPO UE), fundusze unijne (ogólne zasady korzystania przez obywateli, przedsiębiorstwa i inne organizacje w Polsce), nauka i praca w UE (wyszukiwanie informacji, posługiwanie się Europass), - skutki członkostwa Polski w UE i perspektywy rozwoju (ocena) na podstawie danych i opinii publicznej. 48-49. Powtórzenie wiadomości i sprawdzian [22] Rozwiązywanie zadań maturalnych (maturzyści)/projekt edukacyjny 41 godzin Razem: 90 godzin [49 ]