Slide 1 Prezentacja projektu badań studenckich zakończonych publikacją The example of a students research project finished with a publication Aleksander Szpakow Uniwersytet Państwowy im. Janki Kupały w Grodnie
Slide 2 Jako przykład - prezentacja projektu DZIAŁALNOŚĆ WIRTUALNEGO ZESPOŁU BADAWCZEGO i BADANIA ROZPOWSZECHNIENIA STOSOWANIA SUBSTANCJI PSYCHOAKTYWNYCH WŚRÓD MŁODZIEŻY STUDENCKIEJ Z MIAST PO OBU STRONACH ŚCIANY WSCHODNIEJ
Slide 3 Wstęp Statystyki dotyczące zjawiska rozpowszechnienia substancji psychoaktywnych wśród młodzieży w Polsce, na Litwie, Białorusi i Ukrainie są niższe niż w Europie Zachodniej, jednakże konieczne jest stałe monitorowanie sytuacji.
Slide 4 Wstęp Niniejsze doniesienie jest fragmentem znacznie większej całości, jaką są, prowadzone przez grupę naukowców z Uczelni z Grodna, Brześcia, Białegostoku, Suwałk, Kowna i Lwowa wieloaspektowe monitorowania zachowań pro- i antyzdrowotnych wśród studentów przygranicznych miast w 4 państwach, leżących po obu stronach Ściany Wschodniej.
Slide 5 Wprowadzenie Prowadzone badania oparte są o techniki i metody prac naukowych charakterystyczne dla wirtualnych grup badawczych i docelowo dotyczą dużych populacji osób przebadane 4.0 tysięcy studentów.
Slide 6 Wprowadzenie Wirtualność zespołów przejawia się w tym, że wykorzystując zaawansowane technologie komunikacyjne, zespół ludzi rozproszonych w różnych miejscach, może wspólnie pracować, bez fizycznego bezpośredniego kontaktu.
Slide 7 CEL PRACY Ocena ryzyka zachowań antyzdrowotnych (zażywanie narkotyków) w populacji studentów z 9 uczelni na Białorusi, Litwie, w Polsce i na Ukrainie (Grodno, Kowno, Białystok, Brześć, Lwów, Lublinie).
Slide 8 MATERIAŁ I METODY
Slide 9 MATERIAŁ I METODY Wszystkie badania ankietowe przeprowadzono przy użyciu kwestionariusza PAV 10 (w oparciu o zmodyfikowany kwestionariusz Programu ESPAD) na grupie studentów z różnych wydziałów Uniwersytetów 6 miast.
Slide 10 Kwestionariusz został przetłumaczony na języki polski, litewski i rosyjski Wyniki uzyskano z wykorzystaniem platformy internetowej przez prowadzenie badania opartego na metodologii wirtualnych grup badawczych.
Slide 11 MATERIAŁ I METODY Do założenia wspólnej ankietowej bazy danych użyto internetowego systemu ankiet LimeSurvey
Slide 12 http://elearning.xilo.bialystok.pl/ankieta/index.php/admin/authentication/login PAV-10 LimeSurvey
Slide 13 http://elearning.xilo.bialystok.pl/ankieta/index.php/admin/authentication/login PAV-10 LimeSurvey
Slide 14 Badane grupy studentów (razem 3209 respondentów, chłopcy 948, dziewczęta - 2261 Grupa I (Grodno) Grupa II (Białystok) Grupa III (Kowno ) Grupa IV (Brześć) Grupa V (Lublin) Grupa VI (Lwów) Chło pcy Dzie wczę ta 379 161 251 63 45 49 1266 395 398 47 54 101 Razem 1645 556 649 110 99 150
Slide 15 Kwestionariusz ankiety PAV-10 Składał się z 42 pytań dotyczących między innymi: używania substancji psychoaktywnych najczęściej stosowanych narkotyków stosunku respondentów do konsumpcji substancji psychoaktywnych wieku pierwszego użycia narkotyków okolicznościach użycia ect.
Slide 16 WYNIKI
Rozpowszechnienie zażywania narkotyków (co najmniej jednokrotnie) 738 respondentów - 23% Slide 17
Slide 18 Używanie narkotyków wiele razy
Slide 19 Wyniki Najbardziej "popularne" w grupach badanych były (według wszystkich respondentów): marihuana 14,8%, nasvay 6,8%, wdychanie inhalantów 3,7%, ecstasy 2,7%
Slide 20 Preferencje dla marihuany wśród studentów zażywających narkotyki w 6 miastach
Slide 21 Preferencje dla nasvay wśród studentów zażywających narkotyki w 6 miastach
Slide 22 Preferencje dla wziewnych inhalantów zażywających narkotyki w 6 miastach
Slide 23 Preferencje dla ecstasy zażywających narkotyki w 6 miastach
Slide 24 Istotne jest, iż wszyscy przedstawiciele w 6 grupach potępiali używanie narkotyków wśród swoich rówieśników
Slide 25 Studenci, używający narkotyki w 6 grupach też potępiali używanie narkotyków wśród swoich rówieśników, jednak nie tak często
Slide 26 Czy łatwo jest Twoim zdaniem kupić narkotyki?
Slide 27 Czynniki ryzyka W opinii studentów przyczynami rozpowszechnienia narkotyków w społeczeństwie są: ucieczka od problemów życiowych zaspokojenie ciekawości obniżenie moralności i etyki
Slide 28 Transgraniczne charakterystyczne różnice Grupa studentów z Białegostoku znacząco wyróżnia się od swoich rówieśników z innych miast, co potwierdza wysoki poziom rozpowszechnienia zażywania narkotyków i ścisły związek tego zjawiska wśród rówieśników.
Slide 29 Badania porównawcze W grupie studentów z Białegostoku, w porównaniu ze studentami z innych miast, dominowały przykłady zachowań antyzdrowotnych, dotyczące głównie częstszej konsumpcji środków psychoaktywnych.
Slide 30 Wnioski Poziom dostępności do środków psychoaktywnych jest 2-2,5 razy wyższy w Białymstoku, Kownie I Lublinie niż w Grodnie, Brześciu i Lwowie.
Slide 31 Wnioski Okazuje się, iż w przypadku części studentów, wiedza zdobyta w procesie edukacji nie zawsze sprzyjała rozwojowi ich aktywnej postawy prozdrowotnej.
Slide 32 Wnioski Uzyskane wyniki wskazują, iż celowe jest podejmowanie działań prewencyjnych w celu wczesnego wykrycia młodzieży podatnej na stosowanie substancji odurzających oraz opracowanie stosownych programów profilaktycznych
Slide 33 Publikacje 1 Siec bayesowska jako narzedzie do badania postaw prozdrowotnych studentow z wybranych uczelni Suwalk, Bialegostoku i Grodna / J. Kuczynski, E. Kleszczewska, K. Logwiniuk, A. Szpakow, A. Szpakow // Przeglad Lekarski. 2012/69/10. S.924-928. 2 Szpakow, A. Znaczenie dobrych praktyk w transgranicznych dzialaniach prozdrowotnych uczelni z Grodna I Suwalk / A. Szpakow, A. Szpakow, E. Kleszczewska // Przeglad Lekarski. 2013/70/10. S.831-835.
Slide 34 Publikacje 3. Szpakow, А Zachowania pro- i antyzdrowotne studentów-sportowców. Podstawa dla przygotowania wspólnego programu prozdrowotnego dla studentów z rożnych krajów. Pro-health and anti-health behaviours of studentathletes. The basis for preparing common prohealth program for students from different countries / A. Szpakow // Puls Uczelni. N6, 4:2. 2012. S. 4-9.
Slide 35 Publikacje 4. Dzialania regionalne oraz transgraniczne promujace i wspierajace program prozdrowotne / J. Kuczynski, E. Kleszczewska, A. Szpakow at al. // Nowe elementy otoczenia spolecznosci lokalnych. Tom. 2. Zmiany w rozwoju regionalnym i funkcjonowaniu wschodniego pogranicza Polski. praca zbiorowa pod. Red. A. Maksimczuka i I. Przychockiej. Suwalki, 2012. S.59-73. 5. Kleszczewska, E. Innowacyjne działania wirtualnych zespołów badawczych na przykładzie uczelni PWSZ w Suwałkach i PU w Grodnie / E. Kleszczewska, A. Szpakow, T. Kleszczewski // Bezpieczeństwo wewnętrzne i ochrona zdrowia - wybrane współczesne wyzwania. Praca zbiorowa. Suwalki, 2013. S.201-216.
Slide 36 SWOT badań studenckich: S (Strengths) - mocne strony: wszystko to co stanowi atut, przewagę, zaletę Badanie jest na aktualny temat. Lekarze, nauczyciele, administracja i władza krajów sąsiadujących jest zainteresowana otrzymaniem aktualnej informacji z podobnych badań. Okazja do aktywnego udziału naukowców z kilku krajów (naukowy zespół wirtualny).
Slide 37 SWOT S (Strengths) - mocne strony: wszystko to co stanowi atut, przewagę, zaletę Korzystanie z web-serwera internetowego LimeSurvey, i badanie ma swoje zalety: nie trzeba drukować ankiety; oszczędności materiałowe i finansowe; oszczędzanie na delegacjach; automatyczne tworzenie bazy danych; możliwość pracy on-line w Internecie. Zaangażowanie zainteresowanych stron do pracy naukowej w grupie.
Slide 38 SWOT S (Strengths) - mocne strony: wszystko to co stanowi atut, przewagę, zaletę Wersje językowe ankiet dokładnie odzwierciedlają pytania, co unifikuje przeprowadzenie badan i daje możliwość porównania wyników.
Slide 39 SWOT badań studenckich: W (Weaknesses) - słabe strony: wszystko to co stanowi słabość, barierę, wadę ankieta anonimowa - nie zawsze zgodne z prawdą odpowiedzi, potrzebna jest duża ilość materiałów statystycznych (ilość badanych); niechęć i niezdolność respondentów do odpowiedzi na pytania przez internet;
Slide 40 SWOT badań studenckich: O (Opportunities) - szanse: wszystko to co stwarza dla analizowanego projektu szansę korzystnej zmiany Okazja do aktywnego udziału naukowców z kilku krajów (naukowy zespół wirtualny); Możliwość przeprowadzenia nie tylko badań przesiewowych, ale również i monitorowanie;
Slide 41 SWOT O (Opportunities) - szanse: wszystko to co stwarza dla analizowanego projektu szansę korzystnej zmiany Przedstawienie wynikow przez publikacje w czasopismach naukowych (z tego regionu są rzadkie i rozproszone informacje na temat problemu), więc można to "sprzedać". Uczestnictwo w naukowych konkursach międzynarodowych i możliwość otrzymywania dofinansowania lub grantu.
Slide 42 SWOT badań studenckich: T (Threats) - zagrożenia: wszystko to co stwarza dla analizowanego projektu niebezpieczeństwo zmiany niekorzystnej Pojawienie się nowych środków psychoaktywnych (dopalaczy, spajsy), a więc konieczność zmiany pytań kwestionariuszu. Niechęć wladz do ujawniania informacji na temat wyników.
Slide 43 Dziękuję za uwagę!