Adamczyk Monika Strona 1 2015-09-01 PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Nauczyciel: Monika Adamczyk PSO dotyczy całego cyklu kształcenia w gimnazjum JĘZYK POLSKI ZESPÓŁ SZKÓŁ W WYSOKIEM GIMNAZJUM IM. PAPIEŻA JANA PAWŁA II W WYSOKIEM I. PSO opracowany został na podstawie: 1. Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 7 września 2004 roku w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych z późniejszymi zmianami; 2. Statutu Szkoły i Wewnątrzszkolnego Systemu Oceniania. 3. Podstawy programowej dla gimnazjum. 4. Programu nauczania z cyklu Bliżej słowa dla klas I-III Ewy Horwath i Grażyny Kiełb (wyd. WSiP) oraz z cyklu Słowa na czasie (wyd. Nowa Era). II. Cele PSO: 1. Poinformowanie ucznia o poziomie jego osiągnięć edukacyjnych i postępach w tym zakresie; 2. Wspieranie i wzmacnianie procesu nauczania oraz planowania własnego rozwoju; 3. Dostarczenie rodzicom i nauczycielom informacji o postępach, trudnościach i uzdolnieniach ucznia; 4. Stwarzanie sytuacji, w których uczeń ma możliwość do zademonstrowania swojej wiedzy i umiejętności. II. Szczegółowe cele nauczania języka polskiego w gimnazjum: Pogłębianie wiadomości wyniesionych z kształcenia polonistycznego rozpoczętego w klasach IV VI szkoły podstawowej, Uczenie mówienia precyzyjnego, na temat, poprawnego językowo, adekwatnego do sytuacji, Doskonalenie czytania płynnego, ze zrozumieniem, Nauka pisania poprawnego ortograficznie i językowo, zgodnego pod względem treści i wymaganej formy, Doskonalenie umiejętności rozumienia słowa mówionego i pisanego. Wyposażenie uczniów w niezbędne wiadomości o budowie i funkcjonowaniu języka jako narzędzia porozumiewania się i literatury. Ukazywanie roli języka i jego funkcji użytkowej. Pobudzenie aktywności poznawczej, intelektualnej, społecznej, emocjonalnej oraz motywacyjnej uczniów. Kształcenie motywacji do czytania; dbałość o kontakt uczniów z literaturą wysoką z uwzględnieniem aksjologii czytelniczej uczniów. Ukazywanie świata tekstu i jego oddziaływania na odbiorców, przyczynianie się do rozwijania wrażliwości humanistycznej i zdolności przeżywania. Przygotowanie do udziału w kulturze, wprowadzenie w tradycje narodu i języka ojczystego.
Adamczyk Monika Strona 2 2015-09-01 Wzbogacenie wiedzy o człowieku, życiu i świecie z perspektywy współczesności, ale i z dbałością o zakorzenienie w tradycji. III. Ocenianie ucznia w procesie nauczania języka polskiego wiąże się z: 1. Opanowaniem wiadomości i umiejętności przewidzianych w podstawie programowej w zakresie nauki o języku i kształcenia literackiego. 2. Znajomością lektur objętych podstawą programową oraz przewidzianych do realizacji przez nauczyciela. 3. Regułami ortograficznymi i stopniem ich opanowania. 4. Słuchaniem i rozumieniem wypowiedzi innych osób. 5. Czytaniem i rozumieniem tekstów pisanych oraz odbiorem innych tekstów kultury; 6. Mówieniem i organizacją wypowiedzi. 7. Komunikowaniem się przekonywaniem, argumentowaniem, perswazją językową. uzasadnianiem w trakcie mówienia i słuchania, pisania i czytania; działaniem. 8. Pisaniem różnych form wypowiedzi, ich organizacją i estetyką. 9. Postawą na lekcji, aktywnością. 10. Stosowaniem umiejętności przedmiotowych w innych obszarach działalności szkolnej i pozaszkolnej. IV. Szczegółowe składniki oceny: 1. Znajomość faktów, reguł, zasad / materiał naukowy / - wiedza przedmiotowa. 2. Rozumienie materiału naukowego / wiadomości teoretycznych /. 3. Umiejętność wykorzystania wiedzy w praktyce. 4. Kultura przekazywania wiedzy. 5. Wkład ucznia w pracę nad własnym rozwojem. 6. Umiejętność rozwiązywania problemów i zadań. 7. Kreatywność. 8. Uzasadnianie, argumentowanie, przekonywanie w związku z omawianym materiałem. 9. Samodzielne poszukiwanie wiedzy. 10. Udział w konkursach szkolnych i pozaszkolnych. 11. Pilność, systematyczność. 12. Prezentacja wiedzy ponadprogramowej na forum klasy i szkoły. V. Jawność oceny: 1. Nauczyciel informuje uczniów na początku roku szkolnego o wymaganiach edukacyjnych wynikających z realizowanego przez niego programu nauczania oraz sposobach sprawdzania osiągnięć uczniów. 2. Oceny są jawne zarówno dla uczniów jak i dla rodziców / prawnych opiekunów /. 3. Sprawdzone i ocenione prace uczeń otrzymuje do wglądu po sprawdzianie. 4. Rodzic ma możliwość wglądu w sprawdzone i ocenione prace. 5. Co najmniej tydzień przed semestralnym i końcoworocznym posiedzeniem Rady Pedagogicznej nauczyciel informuje uczniów o przewidywanej ocenie semestralnej i rocznej; 6. Nauczyciel zapoznaje uczniów każdorazowo z punktacją, jeśli sprawdzian jest punktowany. VII. Sposoby sprawdzania osiągnięć edukacyjnych uczniów (w semestrze): 1. Praca klasowa (jedna w semestrze), sprawdzająca stopień opanowania sprawności językowych oraz dłuższe formy wypowiedzi, związane z życiem codziennym, kulturowym i lekturą.
Adamczyk Monika Strona 3 2015-09-01 2. Test (co najmniej jeden w semestrze) oceniający wiadomości z zakresu nauki o języku: działy składnia, fleksja, fonetyka, słowotwórstwo. 3. Test (jeden w semestrze) kompetencji czytelniczych. 4. Pisemne prace stylistyczne (od 4 do 6 wypracowań w semestrze). 5. Ustne odpowiedzi na lekcji (co najmniej jedna ocena w półroczu z trzech lekcji wstecz, to samo zagadnienie rozłożone na więcej niż jedną jednostkę lekcyjną uznaje się za jeden temat). Ta forma pozwala na kształtowanie umiejętności prezentowania posiadanej wiedzy, precyzyjnego formułowania odpowiedzi, daje możliwość różnicowania pytań w stosunku do możliwości ucznia. 6. Kartkówki (piętnastominutowe pisemne sprawdziany wiadomości z trzech ostatnich lekcji lub kartkówki z treści pisane przez uczniów przed omawianiem lektury). W przypadku klasy o dużej liczbie uczniów kartkówki mogą zastąpić formę odpowiedzi ustnej. 7. Test ortograficzny składający się z dyktanda połączonego z praktycznym opanowaniem zasad ortograficznych (jeden w semestrze) pozwala sprawdzić praktyczną umiejętność stosowania przez uczniów zasad pisowni. 8. Prace domowe trzykrotny brak pracy domowej skutkuje oceną niedostateczną 1. 9. Prowadzenie zeszytu przedmiotowego. 10. Udział w konkursach przedmiotowych, literackich, recytatorskich, itp. 11. Ocenie mogą podlegać również: wygłaszanie tekstów z pamięci, praca w grupach, praca na lekcji (aktywność), oceny będące wynikiem bieżącej kontroli na lekcji (pisemnie lub ustnie). Prace klasowe, testy, dyktanda zapowiadane są z co najmniej tygodniowym wyprzedzeniem. Sprawdzone i ocenione prace kontrolne nauczyciel przechowuje do wglądu uczniów i rodziców. Za nieobecność nieusprawiedliwioną na sprawdzianie wystawia się ocenę niedostateczną. Sprawdzian, opuszczony z przyczyn usprawiedliwionych, należy napisać w ciągu tygodnia od powrotu do szkoły. Przy dłuższych nieobecnościach termin ten może być indywidualnie ustalony z nauczycielem. VIII. Skala wartości ocen: Od najważniejszych do mniej ważnych: prace klasowe literackie, sprawdziany gramatyczne oraz cichego czytania i rozumienia tekstu, dyktanda, sprawdziany z lektur; wypracowania, kartkówki i odpowiedzi z bieżącego materiału,; zadania domowe, praca w grupach, praca na lekcji, aktywność, recytacja. IX. Poprawa oceny: śródrocznej: 1. Uczeń może poprawić ocenę niedostateczną. Poprawie nie podlegają pozostałe oceny. Poprawa oceny niedostatecznej dotyczy następujących form: test gramatyczny, dyktando, praca klasowa. 2. Poprawa polega na wykonaniu zadania tego samego typu, za które uczeń otrzymał ocenę niedostateczną. 3. Nauczyciel, obok oceny niedostatecznej, wpisuje do dziennika ocenę z poprawy. 1 Dopuszczalne są przekonywujące usprawiedliwienia.
Adamczyk Monika Strona 4 2015-09-01 4. Uczeń może poprawić ocenę niedostateczną w terminie uzgodnionym przez nauczyciela, ale nie później niż w ciągu dwóch tygodni od dnia otrzymania oceny niedostatecznej. 5. Uczeń może poprawić ocenę roczną lub semestralną pisząc test składający się z następujących części: redagowanie wypracowania literackiego, sprawdzian wiadomości literackich, kulturowych i gramatycznych, dyktando, sprawdzian cichego czytania i rozumienia tekstu oraz przygotowując prezentację ustną na wskazany przez nauczyciela temat. Test obejmuje materiał z całego semestru (lub roku szkolnego). Uczeń poprawi ocenę, jeśli z pracy i prezentacji uzyska liczbę punktów odpowiadającą procentowo danej ocenie. X. Skala oceniania bieżącego, semestralnego i końcowego według Szkolnego Systemu Oceniania W formach sprawdzania wiadomości (testach) zawierających wymagania na ocenę celującą: Stopień ze sprawdzianu Procentowy udział punktów celujący 95 100% bardzo dobry 85 94% dobry 70 84% dostateczny 56 69% dopuszczający 40 55% niedostateczny 0 39% W formach sprawdzania wiadomości (testach, w których nie ma wymogów na ocenę celującą: Stopień ze sprawdzianu Procentowy udział punktów bardzo dobry 91 100% dobry 75 90% dostateczny 60 74% dopuszczający 45 59% niedostateczny 0 44% Każdy sprawdzian może zawierać zadanie (polecenie) wykraczające poza podstawy programowe, czyli na stopień celujący. Uczeń może uzyskać ocenę celującą pod warunkiem uzyskania przez niego co najmniej 91% punktów przewidzianych w sprawdzianie. XI. Nauczyciel na podstawie opinii poradni psychologiczno-pedagogicznej dostosowuje wymagania edukacyjne do indywidualnych potrzeb psychofizycznych i edukacyjnych ucznia, u którego stwierdzono zaburzenia i deficyty rozwojowe lub specyficzne trudności w uczeniu się.
Adamczyk Monika Strona 5 2015-09-01 KRYTERIA OCENY SEMESTRALNEJ I ROCZNEJ KLASA I GIMNAZJUM OCENA NIEDOSTATECZNA Otrzymuje ją uczeń, który nie spełnia wymagań na ocenę dopuszczającą (nie opanował minimum programowego, co uniemożliwia mu dalsze zdobywanie wiedzy), ponadto nie podejmuje starań w celu uzyskania oceny pozytywnej (nie czyta lektur, nie pisze wypracowań, nie odrabia zadań domowych). OCENA DOPUSZCZAJĄCA w całości czyta przynajmniej 2 lektury obowiązkowe, we fragmentach zapoznaje się z pozostałymi, czyta ze zrozumieniem tekst literacki, odpowiadając w logiczny sposób na co najmniej połowę pytań o jego treść; rozpoznaje utwór epicki, liryczny i dramatyczny; umie połączyć tytuł omówionego utworu epickiego i dramatycznego z autorem; potrafi wskazać głównego bohatera i najważniejsze wydarzenia w lekturze; redaguje takie formy wypowiedzi jak: list, opowiadanie, charakterystyka, streszczenie, plan wydarzeń w formie zdań oznajmujących, zaproszenie. rozpoznaje zdanie pojedyncze i złożone; zna i określa części zdania pojedynczego; potrafi wymienić odmienne i nieodmienne części mowy; odmienia rzeczowniki, czasowniki i przymiotniki; zna podstawowe zasady ortograficzne (pisownia rz- ż, ch- h, ó- u, wielka i mała litera); ponadto uczeń podejmuje starania w celu uzyskania oceny pozytywnej. OCENA DOSTATECZNA czyta większość lektur obowiązkowych, we fragmentach zapoznaje się z pozostałymi; czyta ze zrozumieniem tekst literacki, odpowiadając logicznie na większość pytań o jego treść; rozpoznaje podstawowe cechy rodzajowe ( szczególnie osobę mówiącą w utworze) i wskazuje elementy świata przedstawionego w dziele literackim oraz odróżnia świat realistyczny od fantastycznego; umie połączyć tytuł omówionego utworu epickiego i dramatycznego z autorem; zna podstawowe środki artystyczne: epitet, porównanie, przenośnię, dźwiękonaśladownictwo, powtórzenie, wyliczenie; poprawnie redaguje formy wypowiedzi: list, charakterystykę, opowiadanie, streszczenie, plan wydarzeń, ogłoszenie, zaproszenie. rozpoznaje zdanie pojedyncze i złożone oraz zdanie złożone współrzędnie od podrzędnego; dokonuje rozbioru logicznego zdania pojedynczego;
Adamczyk Monika Strona 6 2015-09-01 potrafi wymienić odmienne i nieodmienne części mowy; rozpoznaje w tekście części mowy: rzeczownik, czasownik, przymiotnik, przysłówek, liczebnik, przyimek, liczebnik, spójnik; zna zasady odmiany i potrafi odmienić rzeczownik, czasownik, przymiotnik; zna i stosuje podstawowe zasady ortograficzne ( pisownia rz- ż, ó-u, ch- h, mała i wielka litera). OCENA DOBRA czyta wszystkie lektury obowiązkowe i przynajmniej jedną lekturę uzupełniającą; określa temat utworu z uwzględnieniem podziału na rodzaje literackie, wyodrębnia fazy akcji w dziele literackim, analizuje świat przedstawiony, odróżnia fikcję literacką od prawdy historycznej, świat fantastyczny od realistycznego; potrafi wskazać wartości uniwersalne omawianych dzieł, dokonywać uogólnień, wnioskować na podstawie przeczytanego tekstu; umie wskazać cechy gatunkowe : fraszki, bajki, noweli, powieści, komedii; zna i analizuje środki artystyczne: epitet, porównanie, przenośnię (animizację, personifikację), onomatopeję, powtórzenie, wyliczenie, apostrofę, alegorię, zna pojęcia: akcja, fabuła, wątek, dialog, monolog, kontrast, wyraz pokrewny, synonim ; poprawnie redaguje formy wypowiedzi: list, charakterystykę, opowiadanie, streszczenie, plan wydarzeń, ogłoszenie, zaproszenie, opowiadanie z dialogiem, sprawozdanie, list oficjalny, notatkę. rozpoznaje zdanie pojedyncze i złożone oraz zdanie złożone współrzędnie od podrzędnego; nazywa rodzaje zdań współrzędnie złożonych, wykonuje ich wykresy, stosuje zasady interpunkcyjne w zdaniu złożonym współrzędnie; dokonuje rozbioru logicznego zdania pojedynczego; potrafi wymienić odmienne i nieodmienne części mowy; rozpoznaje w tekście części mowy: rzeczownik, czasownik, przymiotnik, przysłówek, liczebnik, przyimek, spójnik, zaimek, liczebnik, wykrzyknik; zna zasady odmiany i potrafi odmienić rzeczownik, czasownik, przymiotnik, liczebnik, zaimek; zna i stosuje podstawowe zasady ortograficzne (pisownia rz- ż, ó-u, ch- h, mała i wielka litera, nie z różnymi częściami mowy); potrafi korzystać ze słowników: języka polskiego, wyrazów obcych, wyrazów bliskoznacznych, ortograficznego. OCENA BARDZO DOBRA zna bardzo dobrze wszystkie teksty z kanonu lektur obowiązkowych oraz wykazuje się znajomością literatury uzupełniającej; samodzielnie potrafi analizować świat przedstawiony dzieła literackiego ze wskazywaniem faz akcji, odróżnianiem fikcji literackiej od prawdy historycznej, świata fantastycznego od realistycznego, uwzględnieniem cech rodzajowych dzieła literackiego; wskazuje wartości uniwersalne omawianych dzieł, motywy wspólne dla kilku utworów, dokonuje uogólnień, porównań, wyciąga wnioski na podstawie
Adamczyk Monika Strona 7 2015-09-01 przeczytanego tekstu, próbuje samodzielnie określać dosłowne i przenośne znaczenie utworów literackich; analizuje język artystyczny tekstu, posługując się terminami: epitet, porównanie, przenośnia, personifikacja, dźwiękonaśladownictwo, powtórzenie, wyliczenie, apostrofa, alegoria, akcja, fabuła, wątek, dialog, monolog, kontrast, wyraz pokrewny, synonim, pytanie retoryczne, wykrzyknienie, antyteza, didaskalia, symbol, ironia, neologizm, archaizm, frazeologizm poprawnie redaguje formy wypowiedzi: list, charakterystykę, opowiadanie, streszczenie, plan wydarzeń, ogłoszenie, zaproszenie, opowiadanie z dialogiem, sprawozdanie, recenzję, opis krajobrazu, list oficjalny, notatkę, dedykację; w tworzeniu samodzielnych tekstów wykorzystuje wiedzę o języku, stosuje związki frazeologiczne oraz środki artystycznego wyrazu. rozpoznaje i nazywa rodzaje wypowiedzeń: zdania i równoważniki zdań; zdania pojedyncze i złożone oraz wykonuje ich wykresy; dokonuje rozbioru logicznego i gramatycznego zdania pojedynczego; zna zasady odmiany i rozpoznaje w tekście wszystkie części mowy; zna i stosuje podstawowe zasady ortograficzne ( pisownia rz- ż, ó-u, ch- h, mała i wielka litera, nie z różnymi częściami mowy) i interpunkcyjne; korzysta ze słowników: języka polskiego, wyrazów obcych, wyrazów bliskoznacznych, ortograficznego, frazeologicznego, poprawnej polszczyzny. OCENA CELUJĄCA Otrzymuje uczeń, który wykazuje szczególne zainteresowania przedmiotem, spełniając kryteria oceny bardzo dobrej, wykracza poza obowiązkowy materiał oraz bierze udział w konkursach i olimpiadach, odnosząc znaczące sukcesy. KRYTERIA OCENY SEMESTRALNEJ I ROCZNEJ KLASA II GIMNAZJUM OCENA NIEDOSTATECZNA Otrzymuje ją uczeń, który nie spełnia wymagań na ocenę dopuszczającą (nie opanował minimum programowego, co uniemożliwia mu dalsze zdobywanie wiedzy), ponadto nie podejmuje starań w celu uzyskania oceny pozytywnej (nie czyta lektur, nie pisze wypracowań, nie odrabia zadań domowych). OCENA DOPUSZCZAJĄCA w całości czyta przynajmniej 2 lektury obowiązkowe, we fragmentach zapoznaje się z pozostałymi, czyta ze zrozumieniem tekst literacki, odpowiadając w logiczny sposób na co najmniej połowę pytań o jego treść; rozpoznaje utwór epicki, liryczny i dramatyczny; umie połączyć tytuł omówionego utworu epickiego i dramatycznego z autorem; potrafi wskazać elementy świata przedstawionego w utworze literackim;
Adamczyk Monika Strona 8 2015-09-01 redaguje takie formy wypowiedzi jak: list, opowiadanie, charakterystyka, streszczenie, plan wydarzeń w formie zdań oznajmujących oraz równoważników zdań, zaproszenie. rozpoznaje zdanie pojedyncze i złożone, zdanie złożone współrzędne i podrzędne; zna i określa części zdania pojedynczego; potrafi wymienić odmienne i nieodmienne części mowy; potrafi rozpoznać imiesłowy w wypowiedzeniu; odmienia rzeczowniki, czasowniki i przymiotniki; zna podstawowe zasady ortograficzne (pisownia rz- ż, ch- h, ó- u, wielka i mała litera); ponadto uczeń podejmuje starania w celu uzyskania oceny pozytywnej. OCENA DOSTATECZNA czyta większość lektur obowiązkowych, we fragmentach zapoznaje się z pozostałymi; czyta ze zrozumieniem tekst literacki, odpowiadając logicznie na większość pytań o jego treść; rozpoznaje podstawowe cechy rodzajowe (szczególnie osobę mówiącą w utworze) i wskazuje elementy świata przedstawionego w dziele literackim oraz odróżnia świat realistyczny od fantastycznego i fikcję literacką od prawdy historycznej; umie połączyć tytuł omówionego utworu epickiego i dramatycznego z autorem; zna podstawowe środki artystyczne: epitet, porównanie, przenośnię, dźwiękonaśladownictwo, powtórzenie, wyliczenie, pytanie retoryczne, wykrzyknienie; zna pojęcia: akcja, fabuła, wątek, dialog, monolog, kontrast, wyraz pokrewny, synonim ; umie wskazać cechy gatunkowe : fraszki, bajki, noweli, powieści, komedii, trenu; poprawnie redaguje formy wypowiedzi: list, charakterystykę, opowiadanie, streszczenie, plan wydarzeń, ogłoszenie, zaproszenie; sprawozdanie, wypracowanie z elementami opisu przeżyć wewnętrznych. rozpoznaje zdanie pojedyncze i złożone oraz zdanie złożone współrzędnie i podrzędnie; zna rodzaje zdań współrzędnie i podrzędnie złożonych i ich wykresy; dokonuje rozbioru logicznego i gramatycznego zdania pojedynczego; zna imiesłowy przymiotnikowe i przysłówkowe i potrafi je wskazać w tekście; zna zasady odmiany i potrafi odmienić rzeczownik, czasownik, przymiotnik, liczebnik i zaimek; tworzy wyrazy pochodne od podstawowych, zna budowę słowotwórczą wyrazu; zna i stosuje podstawowe zasady ortograficzne ( pisownia rz- ż, ó-u, ch- h, mała i wielka litera, nie z różnymi częściami mowy). OCENA DOBRA czyta wszystkie lektury obowiązkowe i przynajmniej jedną lekturę uzupełniającą; określa temat utworu z uwzględnieniem podziału na rodzaje literackie, wyodrębnia fazy akcji w dziele literackim, analizuje świat przedstawiony, odróżnia fikcję literacką od prawdy historycznej, świat fantastyczny od realistycznego; potrafi wskazać wartości uniwersalne omawianych dzieł, dokonywać uogólnień, wnioskować na podstawie przeczytanego tekstu;
Adamczyk Monika Strona 9 2015-09-01 umie wskazać cechy gatunkowe : fraszki, bajki, noweli, powieści, komedii, trenu, tragedii, hymnu, pieśni, pamiętnika; zna i analizuje środki artystyczne : epitet, porównanie, przenośnię (animizację, personifikację), dźwiękonaśladownictwo, powtórzenie, wyliczenie, apostrofę, alegorię, pytanie retoryczne, wykrzyknienie; zna i posługuje się pojęciami: akcja, fabuła, wątek, dialog, monolog, kontrast, wyraz pokrewny, synonim, związek frazeologiczny, teza, hipoteza, argument, fakt, opinia, archaizm, neologizm, fakt, opinia; omawia budowę wiersza (stychiczną, stroficzną), rozpoznaje układ rymów, poprawnie redaguje formy wypowiedzi : list, charakterystykę, opowiadanie, streszczenie, plan wydarzeń, ogłoszenie, zaproszenie, zawiadomienie, opowiadanie z dialogiem, sprawozdanie, list oficjalny, notatkę, opis przeżyć wewnętrznych, pamiętnik, podejmuje próby pisania rozprawki. rozpoznaje zdanie pojedyncze i złożone oraz zdanie złożone współrzędnie i podrzędnie; nazywa rodzaje zdań współrzędnie i podrzędnie złożonych, wykonuje ich wykresy, stosuje zasady interpunkcyjne w zdaniu złożonym ; dokonuje rozbioru logicznego zdania pojedynczego; rozpoznaje imiesłowy przymiotnikowe i przysłówkowe w tekście, potrafi je tworzyć, zna zasady odmiany ; potrafi wymienić i rozpoznać w tekście odmienne i nieodmienne części mowy; zna zasady fleksyjne odmiennych części mowy i potrafi je zastosować w praktyce; zna i rozumie podstawowe pojęcia słowotwórcze: wyraz podstawowy, pokrewny, formant, podstawa słowotwórcza, oboczności w podstawie słowotwórczej, próbuje dokonywać analizy słowotwórczej wyrazu pochodnego; dokonuje podziału wyrazu na głoski, litery oraz dzieli głoski na ustne nosowe, dźwięczne bezdźwięczne, twarde-miękkie; zna podstawowe zasady akcentowania w języku polskim; zna i stosuje zasady ortograficzne (pisownia rz- ż, ó-u, ch- h, mała i wielka litera, nie z różnymi częściami mowy); potrafi korzystać ze słowników: języka polskiego, wyrazów obcych, wyrazów bliskoznacznych, ortograficznego. OCENA BARDZO DOBRA zna bardzo dobrze wszystkie teksty z kanonu lektur obowiązkowych oraz wykazuje się znajomością literatury uzupełniającej; samodzielnie potrafi analizować świat przedstawiony dzieła literackiego ze wskazywaniem faz akcji, odróżnianiem fikcji literackiej od prawdy historycznej, świata fantastycznego od realistycznego, uwzględnieniem cech rodzajowych dzieła literackiego; wskazuje wartości uniwersalne omawianych dzieł, motywy wspólne dla kilku utworów, dokonuje uogólnień, porównań, wyciąga wnioski na podstawie przeczytanego tekstu, samodzielnie określa dosłowne i przenośne znaczenie utworów literackich; umie wskazać cechy gatunkowe : fraszki, bajki, noweli, powieści, komedii, trenu, tragedii, hymnu, pieśni, pamiętnika, dziennika;
Adamczyk Monika Strona 10 2015-09-01 analizuje treść i język artystyczny tekstu, posługując się terminami: epitet, porównanie, przenośnia, personifikacja, dźwiękonaśladownictwo, powtórzenie, wyliczenie, apostrofa, alegoria, akcja, fabuła, wątek, dialog, monolog, kontrast, wyraz pokrewny, synonim, pytanie retoryczne, wykrzyknienie, antyteza, didaskalia, symbol, ironia, neologizm, archaizm, frazeologizm, groteska, komentarz, opinia, fakt, autobiografia, stylizacja, parodia, karykatura, satyra; omawia budowę wiersza (stychiczną, stroficzną), rozpoznaje układ i rodzaje rymów, zna i stosuje pojęcia: wiersz wolny, sylabiczny; poprawnie redaguje formy wypowiedzi: list, charakterystykę, opowiadanie, streszczenie, plan wydarzeń, ogłoszenie, zaproszenie, zawiadomienie, opowiadanie z dialogiem, sprawozdanie, recenzję, opis krajobrazu, list oficjalny, notatkę, dedykację, rozprawkę; w tworzeniu samodzielnych tekstów wykorzystuje wiedzę o języku, stosuje związki frazeologiczne oraz środki artystycznego wyrazu. rozpoznaje i nazywa rodzaje wypowiedzeń: zdania i równoważniki zdań; zdania pojedyncze i złożone oraz wykonuje ich wykresy i stosuje zasady interpunkcyjne w wypowiedzeniu złożonym i pojedynczym; dokonuje rozbioru logicznego i gramatycznego zdania pojedynczego; zna zasady odmiany i rozpoznaje w tekście wszystkie części mowy; rozpoznaje imiesłowy przymiotnikowe i przysłówkowe w tekście, potrafi je tworzyć, odmienia imiesłowy przymiotnikowe, wskazuje i tworzy imiesłowowe równoważniki zdań; dokonuje analizy słowotwórczej wyrazu pochodnego; zna rodzaje i odmianę skrótowców; dokonuje podziału wyrazu na głoski, litery oraz dzieli głoski na ustne nosowe, dźwięczne bezdźwięczne, twarde-miękkie; zna różnice między wymową a pisownią i potrafi je wykorzystać w praktyce; zna i stosuje zasady akcentowania w języku polskim ; zna i stosuje podstawowe zasady ortograficzne (pisownia rz- ż, ó-u, ch- h, mała i wielka litera, nie z różnymi częściami mowy) i interpunkcyjne; korzysta ze słowników: języka polskiego, wyrazów obcych, wyrazów bliskoznacznych, ortograficznego, frazeologicznego, poprawnej polszczyzny. OCENA CELUJĄCA Otrzymuje uczeń, który wykazuje szczególne zainteresowania przedmiotem, spełniając kryteria oceny bardzo dobrej, wykracza poza obowiązkowy materiał oraz bierze udział w konkursach i olimpiadach, odnosząc znaczące sukcesy. KRYTERIA OCENY SEMESTRALNEJ I ROCZNEJ KLASA III GIMNAZJUM OCENA NIEDOSTATECZNA Otrzymuje uczeń, który nie spełnia wymagań na ocenę dopuszczającą (nie opanował minimum programowego, co uniemożliwia mu dalsze zdobywanie wiedzy ), ponadto nie podejmuje starań w celu uzyskania oceny pozytywnej (nie czyta lektur, nie pisze wypracowań, nie odrabia zadań domowych, wykazując lekceważący stosunek do przedmiotu).
Adamczyk Monika Strona 11 2015-09-01 DOPUSZCZAJĄCY w całości czyta przynajmniej 2 lektury obowiązkowe, we fragmentach zapoznaje się z pozostałymi, czyta ze zrozumieniem tekst literacki, odpowiadając w logiczny sposób na co najmniej połowę pytań o jego treść; rozpoznaje podstawowe cechy rodzajowe (szczególnie osobę mówiącą w utworze) i wskazuje elementy świata przedstawionego w dziele literackim oraz odróżnia świat realistyczny od fantastycznego i fikcję literacką od prawdy historycznej; umie połączyć tytuł omówionego utworu epickiego i dramatycznego z autorem; zna podstawowe środki artystyczne: epitet, porównanie, przenośnię, dźwiękonaśladownictwo, powtórzenie, wyliczenie, pytanie retoryczne, wykrzyknienie; zna pojęcia: akcja, fabuła, wątek, dialog, monolog, kontrast, wyraz pokrewny, synonim ; umie wskazać cechy gatunkowe : fraszki, bajki, noweli, powieści, komedii, tragedii, trenu; poprawnie redaguje formy wypowiedzi: list, charakterystykę, opowiadanie, streszczenie, plan wydarzeń, ogłoszenie, zaproszenie; sprawozdanie, wypracowanie z elementami opisu przeżyć wewnętrznych, próbuje redagować rozprawkę. rozpoznaje zdanie pojedyncze i złożone, zdanie złożone współrzędne i podrzędne; zna i określa części zdania pojedynczego; potrafi wymienić odmienne i nieodmienne części mowy; potrafi rozpoznać imiesłowy w wypowiedzeniu; odmienia rzeczowniki, czasowniki i przymiotniki; zna budowę słowotwórczą wyrazu i podstawowe pojęcia słowotwórcze: wyraz podstawowy, pochodny, formant, podstawa słowotwórcza; dokonuje podziału wyrazu na głoski i litery; zna podstawowe zasady ortograficzne (pisownia rz- ż, ch- h, ó- u, wielka i mała litera, nie z czasownikiem i rzeczownikiem); ponadto uczeń podejmuje starania w celu uzyskania oceny pozytywnej. DOSTATECZNY czyta większość lektur obowiązkowych, we fragmentach zapoznaje się z pozostałymi; czyta ze zrozumieniem tekst literacki, odpowiadając logicznie na większość pytań o jego treść; rozpoznaje podstawowe cechy rodzajowe i gatunkowe, wskazuje elementy świata przedstawionego w dziele literackim oraz odróżnia świat realistyczny od fantastycznego i fikcję literacką od prawdy historycznej; umie połączyć tytuł omówionego utworu epickiego i dramatycznego z autorem; zna podstawowe środki artystyczne: epitet, porównanie, przenośnię, dźwiękonaśladownictwo, powtórzenie, wyliczenie, pytanie retoryczne, wykrzyknienie, apostrofę; zna i posługuje się pojęciami: akcja, fabuła, wątek, dialog, monolog, kontrast, wyraz pokrewny, synonim, związek frazeologiczny, teza, hipoteza, argument, fakt, opinia, archaizm, neologizm, fakt, opinia;
Adamczyk Monika Strona 12 2015-09-01 poprawnie redaguje formy wypowiedzi: list, charakterystykę, opowiadanie, streszczenie, plan wydarzeń, ogłoszenie, zaproszenie, zawiadomienie, opowiadanie z dialogiem, sprawozdanie, list oficjalny, notatkę, opis przeżyć wewnętrznych, pamiętnik, podanie, rozprawkę. rozpoznaje zdanie pojedyncze i złożone oraz zdanie złożone współrzędnie i podrzędnie; nazywa rodzaje zdań współrzędnie i podrzędnie złożonych, wykonuje ich wykresy, stosuje zasady interpunkcyjne w zdaniu złożonym ; dokonuje rozbioru logicznego zdania pojedynczego; rozpoznaje imiesłowy przymiotnikowe i przysłówkowe w tekście ; potrafi wymienić i rozpoznać w tekście odmienne i nieodmienne części mowy; zna zasady fleksyjne odmiennych części mowy i potrafi je zastosować w praktyce; zna i rozumie podstawowe pojęcia słowotwórcze: wyraz podstawowy, pokrewny, formant, podstawa słowotwórcza,, próbuje dokonywać analizy słowotwórczej wyrazu pochodnego; dokonuje podziału wyrazu na głoski, litery oraz dzieli głoski na ustne nosowe, dźwięczne bezdźwięczne, twarde-miękkie; zna podstawowe zasady akcentowania w języku polskim; zna i stosuje zasady ortograficzne (pisownia rz- ż, ó-u, ch- h, mała i wielka litera, nie z różnymi częściami mowy); potrafi korzystać ze słowników: języka polskiego, wyrazów obcych, wyrazów bliskoznacznych, ortograficznego. DOBRY czyta wszystkie lektury obowiązkowe i przynajmniej jedną lekturę uzupełniającą; samodzielnie potrafi analizować świat przedstawiony dzieła literackiego ze wskazywaniem faz akcji, odróżnianiem fikcji literackiej od prawdy historycznej, świata fantastycznego od realistycznego, uwzględnieniem cech rodzajowych i gatunkowych dzieła literackiego; wskazuje wartości uniwersalne omawianych dzieł, motywy wspólne dla kilku utworów, dokonuje uogólnień, porównań, wyciąga wnioski na podstawie przeczytanego tekstu, samodzielnie próbuje określać dosłowne i przenośne znaczenie utworów literackich; analizuje treść i język artystyczny tekstu, posługując się terminami: epitet, porównanie, przenośnia, personifikacja, dźwiękonaśladownictwo, powtórzenie, wyliczenie, apostrofa, alegoria, akcja, fabuła, wątek, dialog, monolog, kontrast, wyraz pokrewny, synonim, pytanie retoryczne, wykrzyknienie, antyteza, didaskalia, symbol, ironia, neologizm, archaizm, frazeologizm, antonim, gwara, slogan, groteska, komentarz, opinia, fakt, autobiografia, stylizacja, parodia, karykatura, satyra; umie wskazać cechy gatunkowe: fraszki, bajki, noweli, powieści, komedii, trenu, tragedii, hymnu, pieśni, pamiętnika, dziennika, sonetu, ody; omawia budowę wiersza (stychiczną, stroficzną), rozpoznaje układ i rodzaje rymów, zna i stosuje pojęcia: wiersz wolny, sylabiczny; poprawnie redaguje formy wypowiedzi: list, charakterystykę, opowiadanie, streszczenie, plan wydarzeń, ogłoszenie, zaproszenie, zawiadomienie, opowiadanie z dialogiem, sprawozdanie, recenzję, opis krajobrazu, list oficjalny, notatkę, dedykację, rozprawkę, życiorys, podanie, wywiad, reportaż, przemówienie;
Adamczyk Monika Strona 13 2015-09-01 w tworzeniu samodzielnych tekstów wykorzystuje wiedzę o języku, stosuje związki frazeologiczne oraz środki artystycznego wyrazu. rozpoznaje, tworzy i przekształca różne typy wypowiedzeń (zdanie pojedyncze, równoważnik zdania, imiesłowowy równoważnik zdania, zdanie złożone współrzędnie i podrzędnie, zdanie wielokrotnie złożone); stosuje i przekształca mowę zależną i niezależną; dokonuje rozbioru logicznego i gramatycznego zdania pojedynczego; zna zasady odmiany i rozpoznaje w tekście wszystkie części mowy; rozpoznaje imiesłowy przymiotnikowe i przysłówkowe w tekście, potrafi je tworzyć, odmienia imiesłowy przymiotnikowe; dokonuje analizy słowotwórczej wyrazu pochodnego; zna rodzaje i odmianę skrótowców; dokonuje podziału wyrazu na głoski, litery oraz dzieli głoski na ustne nosowe, dźwięczne bezdźwięczne, twarde-miękkie; rozpoznaje upodobnienia fonetyczne pod względem dźwięczności ; zna i stosuje zasady akcentowania w języku polskim ; zna i stosuje podstawowe zasady ortograficzne (pisownia rz- ż, ó-u, ch- h, mała i wielka litera, nie z różnymi częściami mowy) i interpunkcyjne; korzysta ze słowników: języka polskiego, wyrazów obcych, wyrazów bliskoznacznych, ortograficznego, frazeologicznego, poprawnej polszczyzny. BARDZO DOBRY zna bardzo dobrze wszystkie teksty z kanonu lektur obowiązkowych oraz wykazuje się znajomością literatury uzupełniającej; samodzielnie potrafi analizować świat przedstawiony dzieła literackiego ze wskazywaniem faz akcji, odróżnianiem fikcji literackiej od prawdy historycznej, świata fantastycznego od realistycznego, uwzględnieniem cech rodzajowych dzieła literackiego; wskazuje wartości uniwersalne omawianych dzieł, motywy wspólne dla kilku utworów, dokonuje uogólnień, porównań, wyciąga wnioski na podstawie przeczytanego tekstu, samodzielnie określa dosłowne i przenośne znaczenie utworów literackich; umie wskazać cechy gatunkowe : fraszki, bajki, noweli, powieści, komedii, trenu, tragedii, hymnu, pieśni, pamiętnika, dziennika, ody, sonetu; analizuje treść i język artystyczny tekstu, posługując się terminami: epitet, porównanie, przenośnia, personifikacja, dźwiękonaśladownictwo, powtórzenie, wyliczenie, apostrofa, alegoria, akcja, fabuła, wątek, dialog, monolog, kontrast, wyraz pokrewny, synonim, pytanie retoryczne, wykrzyknienie, antyteza, didaskalia, symbol, ironia, neologizm, archaizm, frazeologizm, groteska, komentarz, opinia, fakt, autobiografia, stylizacja, parodia, karykatura, satyra, parafraza, dygresja, homonim, antonim, gwara, slogan, dialektyzm, peryfraza; omawia budowę wiersza (stychiczną, stroficzną), rozpoznaje układ i rodzaje rymów, zna i stosuje pojęcia: wiersz wolny, sylabiczny, średniówka; poprawnie redaguje formy wypowiedzi: list, charakterystykę, opowiadanie, streszczenie, plan wydarzeń, ogłoszenie, zaproszenie, zawiadomienie, opowiadanie z dialogiem, sprawozdanie, przemówienie, recenzję, opis krajobrazu, list oficjalny,
Adamczyk Monika Strona 14 2015-09-01 notatkę, dedykację, rozprawkę, CV, list otwarty, artykuł prasowy, wywiad, reportaż, felieton; w tworzeniu samodzielnych tekstów wykorzystuje wiedzę o języku, stosuje związki frazeologiczne oraz środki artystycznego wyrazu, dokonuje stylizacji i parafrazy tekstu. rozpoznaje, tworzy i przekształca różne typy wypowiedzeń ( zdanie pojedyncze, równoważnik zdania, imiesłowowy równoważnik zdania, zdanie złożone współrzędnie i podrzędnie, zdanie wielokrotnie złożone); stosuje i przekształca mowę zależną i niezależną; dokonuje rozbioru logicznego i gramatycznego zdania pojedynczego; zna zasady odmiany i rozpoznaje w tekście wszystkie części mowy; tworzy i odmienia nazwy miejscowe; rozpoznaje imiesłowy przymiotnikowe i przysłówkowe w tekście, potrafi je tworzyć, odmienia imiesłowy przymiotnikowe; dokonuje analizy słowotwórczej wyrazu pochodnego; zna rodzaje i odmianę skrótowców; dokonuje podziału wyrazu na głoski, litery oraz dzieli głoski na ustne nosowe, dźwięczne bezdźwięczne, twarde-miękkie; rozpoznaje podstawowe zjawiska fonetyczne: upodobnienia, uproszczenia; zna i stosuje zasady akcentowania w języku polskim ; zna i stosuje podstawowe zasady ortograficzne ( pisownia rz- ż, ó-u, ch- h, mała i wielka litera, nie z różnymi częściami mowy) i interpunkcyjne; korzysta ze słowników: języka polskiego, wyrazów obcych, wyrazów bliskoznacznych, ortograficznego, frazeologicznego, poprawnej polszczyzny. CELUJĄCY Otrzymuje uczeń, który wykazuje szczególne zainteresowania przedmiotem, spełniając kryteria oceny bardzo dobrej, wykracza poza obowiązkowy materiał oraz bierze udział w konkursach i olimpiadach.