Dynamika form Mierzei Łebskiej w świetle analiz danych teledetekcyjnych

Dynamika form Mierzei Łebskiej w świetle analiz danych teledetekcyjnych Radosław Wróblewski 1,2, Łukasz Sławik 3 1 Katedra Geomorfologii i Geologii Czwartorzędu, Uniwersytet Gdański 2 Pracownia Geomorfologii Morskiej, Instytut Morski w Gdańsku 3 MGGP Aero Tarnów

Rejon Wydmy Łąckiej Trzy generacje form eolicznych: I generacja - najwyższe formy dużych wydm ruchomych, Wśród nich, ze względu na kształt: barchany, wydmy barchano-łukowe, wydmy łukowe eliptyczne oraz wydmy paraboliczne (Miszalski 1973). II generacja - serie mezobarchanów III generacja - mikroformy, reprezentowane tutaj głównie przez zmarszczki eoliczne.

Zdjęcia lotnicze 1937, 1994, 1996, 2004, 2010, 2015 Rejon Wydmy Łąckiej

Dane Dane LiDARowe - pomiary z 11.2009, 11.2011, 04.2013 i 09.2013, 06.2015, - źródło informacji o rzeczywistym odwzorowaniu wysokościowym terenu i pokryciu terenu, - informacja ciągła, o dużej rozdzielczości, ( > 4 pkt. pomiarowych na m2), - informacja precyzyjna (dokładność na poziomie kilku centymetrów), - informacja aktualna, ujęta w jednej chwili podczas wykonywanej misji lotniczej.

11.2009

11.2011

04.2013

09.2013

06.2015

nr wydmy typologia powierzchnia [ha] (czerwiec 2015) objętość [m 3 ] (czerwiec 2015) wysokość [m n.p.m.] (czerwiec 2015) 1 łukowa eliptyczna 37,5 2413197 27,4 2 barchan 11,2 698365 23,3 3 barchan 20,7 1299005 23,2 4 barchano-łukowa 16,9 700420 12,4 5 barchan 11,9 495579 16,9 6 barchan 11,9 654616 22,5 7 barchan 25,4 2380113 28,7 8 barchano-łukowa 7,6 316175 23,9 9 barchan 23,6 1702643 19,3 10 barchan 29,2 3114375 29,9 11 barchan 11,7 704885 28,8 12 łukowa 11,4 428197 14,6

Wysokość wydm [m n.p.m.] Wydmy Ruchome 35 W 4 W 12 W 8 W 5 W 9 W 6 W 2 W 3 W 7 W 10 W 11 30 29,2 28,8 27,7 29,7 29,8 30,1 30,2 30,6 29,5 29,9 29 29,3 28,8 28,3 28,7 25 25,2 24,5 23,5 23,5 23,5 23,6 23,9 23,8 23,4 22,9 22,6 22,6 22,7 22,5 20 15 10 20,5 20,3 20,4 20,1 17,6 17,3 17,1 16,7 17,1 16,6 16,7 14,2 13 13,4 13,4 14,6 14,5 19,3 17,2 16,2 15,3 12,6 12,5 12,6 0 1 2 3 4 5 2009 11 2011 11 2013 04 2013 09 2015 06

Wysokość wydm [m n.p.m.] Wydmy Ruchome 35 2009 11 2011 11 2013 04 2013 09 2015 06 30 25-1,1 m 1,1 m 20 15-0,8 m 1,3 m 10 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 Numer wydmy

Wysokość wydm [m n.p.m.] Wydmy Ruchome 35 2009 11 2011 11 2013 04 2013 09 2015 06 2009 11 2011 11 2013 04 2013 09 2015 06 30 25 20 15 10 0 41 212 2 3 83 4 54 5 95 6 6 7 27 8 38 9 79 10 10 11 11 12 12 13 Numer wydmy

Średnia wysokość maksymalna wydm 2009 21,7 m n.p.m. 2011 21,8 m n.p.m. 2013 21,8 m n.p.m. 2015 21,8 m n.p.m.

Powierzchnia wydm 2009 2,396 km 2 2011 2,392 km 2 2013 2,401 km 2 2015 2,399 km 2 różnica 0,013 km 2 1,3 ha

Objętość wydm 2009 15,7 mln m 3 2011 14,8 mln m 3 2013 15,3 mln m 3 2015 14,9 mln m 3 Różnica 0,9 mln m 3 5,9%

Powierzchnia [km 2 ] Wydmy Ruchome 0,35 0,3 2015 2013 09 2013 04 2011 2009 10 0,25 3 9 7 0,2 4 0,15 5 2 11 0,1 8 12 6 0,05 0 0 500000 1000000 1500000 2000000 2500000 3000000 3500000 Objętość wydm [m 3 ]

11.2009

11.2011

04.2013

09.2013

06.2015

11.2009, 11.2011, 04.2013, 09.2013, 06.2015 Wydmy Ruchome

2009 2015 2009-2015

39,8 m 42,1 m 33,5 m 2009-2015 generalny kierunek ruchu wydm lokalny kierunek ruchu wydm rzeźba 70,1 m

2009 2015 2009-2015

2009-2015 40,1 m 40,3 m 36,2 m 69,1 m 69,1 m 68,2 m generalny kierunek ruchu wydm lokalny kierunek ruchu wydm rzeźba 68,1 m 53,7 m 51,2 m

2009 2015 2009-2015

2009-2015 generalny kierunek ruchu wydm lokalny kierunek ruchu wydm 102,3 m 52,1 m 45,2 m rzeźba

Odchylenie [ o ] Wydmy Ruchome 70 60 50 40 30 20 10 0 0 2 4 6 8 10 12 14 16 Błąd [%]

Maksymalne przemieszczenia wydm ruchomych 2009-2015 wynoszą ponad 100 m Średnie maksymalne przesunięcie dla wszystkich wydm wyniosło w tym okresie: czół wydm 87 m podstaw stoków dowietrznych 78 m 14 m/rok dla czół wydm 13 m/rok dla podstaw stoków dowietrznych wydm Zaznaczyć należy, że są to wartości maksymalne.

06.2015

09.1937

Linie graniczne wydm z 09.1937 i 06 2015 na fotoszkicu z września1937 roku

Linie graniczne wydm z 09.1937 i 06 2015 na ortofotomapie z czerwca 2015

9 Wydma Łącka 1937-2015 przemieszczenie czoła o około 600 m co daje 7,7 m/rok?? Wydma nr 9 (czoło) 1994-2015 228 m 10,8 m/rok 2009-2015 64 m 10,7 m/rok Wydma Łącka (czoło) 1994-2015 276 13,1 m/rok 2009-2015 95 m 15,8 m/rok

Wydmy Czołpińskie 06.2015

Położenie czoła wydm 11.2011, 04.2013, 09.2013, 06.2015 Wydmy Czołpińskie

Wydmy Czołpińskie Położenie czoła wydm od 1937 do 2015 na tle ortofotomapy z 2015 roku

Wydmy Czołpińskie 1937-1994 czoło wydm maksymalnie przemieściło się o 127 m, 1937-2015 przemieściło się o 236 m, 2010-2015 przemieściło się o 25 m. Średnie tempo wędrówki Wydm Czołpińskich 1937-1994 2,2 m/rok 1937-2015 3,0 m/rok 2010-2015 5 m/rok 1994-2015 5,2 m/rok.

Lokalizacja obszaru badań Niezbędne parametry przy pełnej analizie geomorfologicznej: XYZ, czas i pozycja geomorfologiczna. Zastosowane metody teledetekcyjne to źródło precyzyjnych, ciągłych, aktualnych, wiarygodnych, powtarzalnych danych. Uzyskane wyniki badań mają znaczenie dla określania stanu wydm, tempa ich przemieszczania, oceny zagrożeń wskutek zasypywania obszarów lasów, łąk, jezior i zabudowań. Modele terenu ze skaningu laserowego pozostają modelami. Aby je prawidłowo zinterpretować, niezbędna jest odpowiednia wiedza na temat form i procesów oraz, w miarę możliwości, równoczesna analiza klasycznej ortofotomapy, jak również rozpoznanie terenowe.

Wydmy Ruchome Dziękuję