Instytut Tele- i Radiotechniczny WARSZAWA. Mikroprocesorowe Urządzenie do Pomiarów, Sterowania i Zabezpieczeń. MiZaS 5.E1

Instytut Tele- i Radiotechniczny WARSZAWA Mikroprocesorowe Urządzenie do Pomiarów, Sterowania i Zabezpieczeń MiZaS 5.E1 Instrukcja obsługi Do wersji MiZaS05E1_H51_S5E1_L02 Aktualizacja: 2007-02-06 (wersja 3) WARSZAWA 2006

MiZaS 5.E1 instrukcja obsługi Zastrzega się prawo do zmian w urządzeniu Instytut Tele- i Radiotechniczny Centrum Badawcze Systemów Informatycznych i Aplikacji Sprzętowych (CA) Centrum Innowacji Automatyka i Miernictwo (C2) 03-450 Warszawa ul. Ratuszowa 11 tel./ faks: (48-22) 619 73 14 tel./ faks: (48-22) 619 45 92 e-mail: energetyka@itr.org.pl WWW: www.itr.org.pl

MiZaS 5.E1 instrukcja obsługi

MiZaS 5.E1 instrukcja obsługi 1 Spis treści 1 Informacje ogólne... 3 1.1 Cechy funkcjonalne urządzenia MiZaS 5.E1... 3 2 Interfejs użytkownika obsługa urządzenia... 4 2.1 Płyta czołowa... 4 2.1.1 Płyta czołowa... 4 2.1.2 Klawiatura manipulacyjna... 5 2.1.3 Wyświetlacz urządzenia... 5 2.1.3.1 Drzewo menu urządzenia... 6 Sygnalizacja diodowa na płycie czołowej... 9 2.2 Hasło do zatwierdzania edytowanych nastaw... 9 2.3 Odczyt pomiarów...10 2.4 Odczyt i edycja nastaw urządzenia...11 2.5 Przeglądanie dziennika zdarzeń...13 2.6 Przeglądanie liczników zdarzeń...13 2.7 Odczyt i kasowanie aktywnych blokad...14 2.8 Odczyt danych identyfikacyjnych urządzenia...15 3 Komunikacja...16 3.1 Modem RS-485 (podłączenie 2-przewodowe)...16 3.2 Złącze RS-232 do współpracy z programem DELFiN...17 4 Konserwacja i naprawy...22 5 Przechowywanie...22 6 Opis układów i zabezpieczeń...23 6.1 y...23 6.1.1 kontroli stanu i sterowania łącznikiem...23 6.2 Zabezpieczenia...24 6.2.1 Wstęp...24 6.2.2 Zabezpieczenia nadprądowe przeciążeniowe...24 6.2.2.1 Zabezpieczenie nadprądowe przeciążeniowe niezależne (I>p)...24 6.2.2.2 Zabezpieczenie nadprądowe zależne (I>z)...26 6.2.2.3 Zabezpieczenie nadprądowe zależne (model cieplny) Θm>...28 6.2.3 Zabezpieczenia nadprądowe zwarciowe...30 6.2.3.1 Zabezpieczenie niezależne I stopnia (I>)...30 6.2.3.2 Zabezpieczenie nadprądowe niezależne II stopnia (I>>)...32 6.2.4 Zabezpieczenia ziemnozwarciowe...33 6.2.4.1 Zabezpieczenie nadprądowe ziemnozwarciowe (I 0 >)...33 6.2.4.2 Zabezpieczenie nadprądowe ziemnozwarciowe kierunkowe (I 0 >k)...35 6.2.4.3 Zabezpieczenie admitancyjne (Y 0 >)...38 6.2.5 Zabezpieczenia silnikowe...41 6.2.5.1 Zabezpieczenie podprądowe niezależne I<...41 6.2.5.2 Zabezpieczenie kontrolujące kolejność wirowania faz U123...42 6.2.5.3 Zabezpieczenie od asymetrii prądowej ItA>...43 6.2.5.4 Zabezpieczenie nadprądowe zależne kontrolujące rozruch silnika ItR>...45 6.2.5.5 Zabezpieczenie nadprądowe reagujące na zahamowania (utyk) silnika ItU>47 6.2.5.6 Zabezpieczenie od nadmiernej częstotliwości rozruchu silnika NfR>...49 6.2.5.7 Zabezpieczenie od spadku współczynnika mocy cosφ...50 6.2.6 Zabezpieczenia napięciowe...52 6.2.6.1 Zabezpieczenie nadnapięciowe niezależne (U>)...52 6.2.6.2 Zabezpieczenie podnapięciowe niezależne (U<)...53 6.2.6.3 Zabezpieczenie zerowonapięciowe (U 0 >)...55 6.2.7 Zabezpieczenia Technologiczne...57 6.2.7.1 Zabezpieczenie technologiczne 1,2...57 Załączniki...58 7 Załączniki...59 7.1 Parametry podstawowe...59 7.2 Tabele nastaw zabezpieczeń...59

2 MiZaS 5.E1 instrukcja obsługi 7.2.1 Zabezpieczenia nadprądowe przeciążeniowe...59 7.2.1.1 Zabezpieczenie nadprądowe przeciążeniowe niezależne (I>p)...59 7.2.1.2 Zabezpieczenie przeciążeniowe zależne (I>z)...60 7.2.1.3 Zabezpieczenie nadprądowe zależna (model cieplny) Θm>...60 7.2.2 Zabezpieczenia nadprądowe zwarciowe...61 7.2.2.1 Zabezpieczenie nadprądowe niezależne I stopnia (I>)...61 7.2.2.2 Zabezpieczenie nadprądowe niezależne II stopnia (I>>)...61 7.2.3 Zabezpieczenia ziemnozwarciowe...61 7.2.3.1 Zabezpieczenie nadprądowe ziemnozwarciowe (I 0 >)...61 7.2.3.2 Zabezpieczenie nadprądowe ziemnozwarciowe kierunkowe (I 0 >k)...62 7.2.3.3 Zabezpieczenie admitancyjne (Y o >)...62 7.2.4 Zabezpieczenia silnikowe...63 7.2.4.1 Zabezpieczenie podprądowe niezależne I<...63 7.2.4.2 Zabezpieczenie kontrolujące kolejność wirowania faz U123...63 7.2.4.3 Zabezpieczenie od asymetrii prądowej ItA>...63 7.2.4.4 Zabezpieczenie nadprądowe zależne kontrolujące rozruch silnika ItR>...64 7.2.4.5 Zabezpieczenie nadprądowe reagujące na zahamowania (utyk) silnika ItU>64 7.2.4.6 Zabezpieczenie od nadmiernej częstotliwości rozruchu silnika NfR>...64 7.2.4.7 Zabezpieczenie od spadku współczynnika mocy cosφ...65 7.2.5 Zabezpieczenia napięciowe...65 7.2.5.1 Zabezpieczenie podnapięciowe niezależne (U<)...65 7.2.5.2 Zabezpieczenie nadnapięciowe niezależne (U>)...65 7.2.5.3 Zabezpieczenie zerowonapięciowe (U 0 >)...66 7.2.6 Zabezpieczenia technologiczne...66 7.2.6.1 Zabezpieczenie technologiczne 1,2...66 7.3 Charakterystyki prądowo-czasowe zabezpieczenia nadprądowego zależnego...67 7.4 Parametry techniczne urządzenia...70 7.4.1 Dane ogólne...70 7.4.1.1 Warunki środowiskowe...71 7.4.1.2 Obwody wejściowe...71 7.4.1.3 Obwody wyjściowe stykowe...72 7.4.1.4 Zasilacz...72 7.4.1.5 Wytrzymałość elektryczna izolacji...72 7.4.1.5 Stopień ochrony...72 7.4.1.6 Złącza przyłączeniowe...72 7.4.1.7 Zegar...72 7.4.1.8 Wymiary urządzenia...73 7.4.1.9 Masa...73 7.4.2 Dokładność pomiarów...73 7.4.3 Ustawienia łączy komunikacyjnych...73 7.5 Lista blokad urządzenia MiZaS 5.E1...74 7.6 Lista zdarzeń urządzenia MiZaS 5.E1...75 7.7 Gniazda przyłączeniowe urządzenia MiZaS 5.E1...85 7.8 Schemat przyłączeniowy urządzenia MiZaS 5.E1...87 7.9 Wymiary urządzenia MiZaS 5.E1...88

MiZaS 5.E1 instrukcja obsługi 3 1 Informacje ogólne 1.1 Cechy funkcjonalne urządzenia MiZaS 5.E1 Realizacja następujących zabezpieczeń: - zwarciowe; - ziemnozwarciowe; - przeciążeniowe; - napięciowe; - silnikowe; - technologiczne: Realizacja pomiarów: - prądów; - napięć; - mocy; - energii; - cos φ; - temperatury z obliczeń modelu cieplnego; - częstotliwości; - czasu pracy pola Rejestracja 100 zdarzeń z funkcją przywołania obsługi rozdzielni (sygnalizacja); Zegar czasu rzeczywistego do zapamiętywania czasu zdarzenia; Testowanie stanu łączników i blokada możliwości zamknięcia łącznika w przypadku wykrycia nieprawidłowości;

4 MiZaS 5.E1 instrukcja obsługi 2 Interfejs użytkownika obsługa urządzenia 2.1 Płyta czołowa Na płycie czołowej znajduje się wyświetlacz tekstowy dwuwierszowy szesnastoznakowy, klawiatura manipulacyjna do poruszania się po drzewie menu urządzenia oraz pięć lampek sygnalizacyjnych. 2.1.1 Płyta czołowa

MiZaS 5.E1 instrukcja obsługi 5 2.1.2 Klawiatura manipulacyjna Przy pomocy klawiatury manipulacyjnej urządzenia użytkownik ma możliwość poruszania się po drzewie menu. Klawiatura służy również do edycji parametrów i nastaw zabezpieczeń. Wykaz przycisków i opis ich przeznaczenia Nr Przyciski Opis 1 - przycisk nawigacyjny strzałka W GÓRĘ ( ) służy do poruszania się po tym samym poziomie drzewa menu. Podczas edycji parametrów i nastaw służy do zwiększania wartości nastawy. 2 - przycisk nawigacyjny strzałka W DÓŁ ( ) służy do poruszania się po tym samym poziomie drzewa menu. Podczas edycji parametrów i nastaw służy do zmniejszania wartości nastawy. 3 - przycisk nawigacyjny strzałka W PRAWO ( ) służy do przechodzenia na niższe poziomy drzewa menu. Podczas edycji parametrów i nastaw służy do zmiany edytowanej cyfry w nastawie (zmieniana cyfra pulsuje na wyświetlaczu). 4 - przycisk nawigacyjny strzałka W LEWO ( ) służy do przechodzenia na wyższe poziomy drzewa menu. Podczas edycji parametrów i nastaw służy do wychodzenia z edycji danego parametru/ nastawy lub do zatwierdzania zmienionych nastaw. 2.1.3 Wyświetlacz urządzenia Na wyświetlaczu przedstawione jest drzewo menu urządzenia, w którym znajdują się: aktualne wartości realizowanych pomiarów stan wejść/ wyjść dwustanowych; zdarzenia zarejestrowane w dzienniku zdarzeń; wartości nastaw zabezpieczeń; liczniki wystąpienia określonych zdarzeń; aktywne blokady; dane dotyczące wersji oprogramowania i sprzętu. Poruszanie się po drzewie menu odbywa się przy pomocy klawiszy na płycie czołowej. Aktualnie wybrana gałąź drzewa jest zaznaczana wskaźnikiem przy nazwie tej gałęzi. Uwaga: Główne okno menu przedstawia pomiar trzech prądów fazowych. Aby przejść do menu którego drzewo opisane jest w następnym punkcie należy nacisnąć przycisk..

6 MiZaS 5.E1 instrukcja obsługi 2.1.3.1 Drzewo menu urządzenia Pomiary Dziennik Nastawy I1 (pomiar prądu I1) I2 (pomiar prądu I2) I3 (pomiar prądu I3) Io (pomiar prądu I0) U12 (pomiar napięcia U12) U32 (pomiar napięcia U32) Uo (pomiar napięcia U 0 ) Φ(U12,I1) (pomiar kąta U12,I1) ΦUoIo (pomiar kąta U 0 I 0 ) Φ(U12,U32) (pomiar kąta U12,U32) P (pomiar mocy czynnej P) Q (pomiar mocy biernej Q) EC (pomiar energii czynnej) EB (pomiar energii biernej) F (pomiar częstotliwości) cos (pomiar współczynnika mocy) Temp.MC (pomiar temperatury określanej przez model cieplny) Tp (pomiar czsu pracy) łącznik (stan łącznika) Wejścia (stany wejść dwustanowych) Wyjścia (stany wyjść dwustanowych) Blokady (aktywne blokady) Sygnał (odzwierciedlenie sygnalizacji diodowej na płycie czołowej) Temp.LCD (pomiar temperatury wyświetlacza) Temp.Wew (pomiar temperatury wewnętrznej urządzenia) (100 ostatnich zarejestrowanych zdarzeń) (podgląd i edycja parametrów i nastaw zabezpieczeń) # Konfiguracja nominały In pierwotne (podgląd i edycja prądu I n ) Un pierwotne (podgląd i edycja napięcia znamionowego sieci U n ) Un wtórne (podgląd i edycja napięcia U n ) Kąt (współczynnik korygujący kąta U12,I1) Przekładnik Io (wybór rodzaju układu pomiarowego I 0 ) Przekładnia Io (podgląd i edycja przekładni I 0 ) Ib (podgląd i edycja prądu bazowego I b ) Io nom. podgl. (podgląd znamionowego prądu I 0 wartość zależna od wersji urządzenia oraz przekładni) Uo nom. - podgl(podgląd znamionowego napięcia U 0 =Un pierwotne / 3 ) # Sterowanie łącznikiem Sygn.wejściowy (dla sygnałów wejściowych) Ciągłe (sposób sterowania: ciągły) Sygn.wyjściowy (dla sygnałów wyjściowych) Ciągłe (sposób sterowania: ciągły) Blok. Od awarii (blokada w przypadku awarii łącznika) # Zabezpieczenia Zwarciowe Zabezpieczenie I>> I>> Aktywność (aktywowanie/ dezaktywowanie zabezpieczenia I>>) I>> Zewn.blok. (aktywowanie/ dezaktywowanie blokowania od sygnału dwustanowego) I>> Działanie (działanie na wyłączenie/ wyłączenie z blokadą zabezpieczenia I>>) I>> Ir (podgląd i edycja prądu pobudzenia I r ) I>> T (podgląd i edycja czasu opóźnienia T) Zabezpieczenie I> I> Aktywność (aktywowanie/ dezaktywowanie zabezpieczenia I>) I> Zewn.blok. (aktywowanie/ dezaktywowanie blokowania od sygnału dwustanowego) I> Działanie (działanie na wyłączenie/wyłączenie z blokadą zabezpieczenia I>) I> Ir (podgląd i edycja prądu pobudzenia I r ) I> T (podgląd i edycja czasu opóźnienia T) #Zabezpieczenia Przeciążeniowe

MiZaS 5.E1 instrukcja obsługi 7 Zabezpieczenie Ip> Ip> Aktywność (aktywowanie/ dezaktywowanie zabezpieczenia Ip>) Ip> Zewn.blok. (aktywowanie/ dezaktywowanie blokowania od sygnału dwustanowego) Ip> Działanie (działanie na wyłączenie/wyłączenie z blokadą zabezpieczenia Ip>) Ip> Ir (podgląd i edycja prądu pobudzenia I r ) Ip> T (podgląd i edycja czasu opóźnienia T) Zabezpieczenie I> zależne I> zal Aktywność (aktywowanie/ dezaktywowanie zabezpieczenia I>zal) I> zal Zewn.blok. (aktywowanie/ dezaktywowanie blokowania od sygnału dwustanowego) I> zal Działanie (działanie na wyłączenie/wyłączenie z blokadą zabezpieczenia I>zal) I> zal Ir (podgląd i edycja prądu pobudzenia I r ) I> zal T (podgląd i edycja czasu opóźnienia T) I> zal Charakt. (wybór kształtu charakterystyki) Zabezpieczenie Model cieplny MC Aktywność (aktywowanie/ dezaktywowanie zabezpieczenia) MC Zewn.blok. (aktywowanie/ dezaktywowanie blokowania od sygnału dwustanowego) MC Temp.Nomin. (temperatura pracy nominalna) MC Temp.otocz. (temperatura otoczenia) MC Temp.sygnal. (temperatura sygnalizacji) MC Temp.wyłącz. (temperatura wyłączenia) MC Temp.blokady (temperatura blokowania) MC T nagrzewania (stała czasowa nagrzewania) MC T stygnięcia ((stała czasowa stygnięcia) #Zabezpieczenia Ziemnozwarciowe Zabezpieczenie Io> Io> Aktywność (aktywowanie/ dezaktywowanie zabezpieczenia Io>) Io> Zewn.blok. (aktywowanie/ dezaktywowanie blokowania od sygnału dwustanowego) Io> Działanie (działanie na wyłączenie/wyłączenie z blokadą zabezpieczenia Io>) Io> Ir (podgląd i edycja prądu pobudzenia I r ) Io> T (podgląd i edycja czasu opóźnienia T) Zabezpieczenie Io> kątowe Io> k Aktywność (aktywowanie/ dezaktywowanie zabezpieczenia Io>k) Io> k Zewn.blok. (aktywowanie/ dezaktywowanie blokowania od sygnału dwustanowego) Io>k Charakter. (wybór charakterystyki, kątowej lub niezależnej) Io> k Działanie (działanie na wyłączenie/wyłączenie z blokadą zabezpieczenia Io>k) Io> k Im (podgląd i edycja prądu pobudzenia I m ) Io> k Uor (podgląd i edycja napięcia pobudzenia U or ) Io> k T (podgląd i edycja czasu opóźnienia T) Io> k Kąt (podgląd i edycja kata maksymalnej czułości) Zabezpieczenie Yo> Yo> Aktywność (aktywowanie/ dezaktywowanie zabezpieczenia Yo>) Yo> Zewn.blok. (aktywowanie/ dezaktywowanie blokowania od sygnału dwustanowego) Yo> Kierunkowość (podgląd i edycja kierunku działania w przód/ w tył) Io> k Działanie (działanie na wyłączenie/wyłączenie z blokadą zabezpieczenia Io>k) Yo> Y (podgląd i edycja admitancji pobudzenia) Yo> G (podgląd i edycja konduktancji pobudzenia) Yo> B (podgląd i edycja susceptancji pobudzenia) Yo> T (podgląd i edycja czasu opóźnienia T) #Zabezpieczenia Napięciowe Zabezpieczenie U > U> Aktywność (aktywowanie/ dezaktywowanie zabezpieczenia U>) U> Zewn.blok. (aktywowanie/ dezaktywowanie

8 MiZaS 5.E1 instrukcja obsługi blokowania od sygnału dwustanowego) U> Działanie (działanie na wyłączenie/wyłączenie z blokadą zabezpieczenia U>) U> Ur (podgląd i edycja prądu pobudzenia U r ) U> T (podgląd i edycja czasu opóźnienia T) Zabezpieczenie U < U< Aktywność (aktywowanie/ dezaktywowanie zabezpieczenia U<) U< Zewn.blok. (aktywowanie/ dezaktywowanie blokowania od sygnału dwustanowego) U< Działanie (działanie na wyłączenie/wyłączenie z blokadą zabezpieczenia U<) U< Ur (podgląd i edycja prądu pobudzenia U r ) U< T (podgląd i edycja czasu opóźnienia T) Zabezpieczenie Uo> Uo> Aktywność (aktywowanie/ dezaktywowanie zabezpieczenia Uo>) Uo> Zewn.blok. (aktywowanie/ dezaktywowanie blokowania od sygnału dwustanowego) Uo> Działanie (działanie na wyłączenie/wyłączenie z blokadą zabezpieczenia Uo>) Uo> Ur (podgląd i edycja prądu pobudzenia U r ) Uo> T (podgląd i edycja czasu opóźnienia T) #Zabezpieczenia Silnikowe Zabezpieczenie I < I< Aktywność (aktywowanie/ dezaktywowanie zabezpieczenia I<) I< Zewn.blok. (aktywowanie/ dezaktywowanie blokowania od sygnału dwustanowego) I< Działanie (działanie na wyłączenie/wyłączenie z blokadą zabezpieczenia I<) I< Ir (podgląd i edycja prądu pobudzenia I r ) I< T (podgląd i edycja czasu opóźnienia T) Zabezpieczenie ItR > ItR> Aktywność (aktywowanie/ dezaktywowanie zabezpieczenia ItR>) ItR> Zewn.blok. (aktywowanie/ dezaktywowanie blokowania od sygnału dwustanowego) ItR> Działanie (działanie na wyłączenie/wyłączenie z blokadą zabezpieczenia ItR>) ItR> T6 (podgląd i edycja czasu opóźnienia przy sześciokrotnym przekroczeni pradu bazowego) Zabezpieczenie NfR > NfR> Aktywność (aktywowanie/ dezaktywowanie zabezpieczenia NfR>) NfR> Zewn.blok. (aktywowanie/ dezaktywowanie blokowania od sygnału dwustanowego) NfR> Liczba rozr. (Liczba dopuszczalnej liczby rozruchów w ciągu godziny) Zabezpieczenie ItU > ItU> Aktywność (aktywowanie/ dezaktywowanie zabezpieczenia ItU>) ItU> Zewn.blok. (aktywowanie/ dezaktywowanie blokowania od sygnału dwustanowego) ItU> Działanie (działanie na wyłączenie/wyłączenie z blokadą zabezpieczenia ItA>) ItU> Ir (podgląd i edycja prądu pobudzenia I r ) ItU> T (podgląd i edycja czasu opóźnienia T) Zabezpieczenie ItA > ItA> Aktywność (aktywowanie/ dezaktywowanie zabezpieczenia ItA>) ItA> Zewn.blok. (aktywowanie/ dezaktywowanie blokowania od sygnału dwustanowego) ItA> Działanie (działanie na wyłączenie/wyłączenie z blokadą zabezpieczenia ItA>) ItA> Ir (podgląd i edycja prądu pobudzenia I r ) ItA> T (podgląd i edycja czasu opóźnienia T) Zabezpieczenie CosFi CosFi Aktywność (aktywowanie/ dezaktywowanie zabezpieczenia CosFi) CosFi Zewn.blok. (aktywowanie/ dezaktywowanie blokowania od sygnału dwustanowego)

MiZaS 5.E1 instrukcja obsługi 9 Zmiana Hasła Blokady Liczniki Wersja CosFi Działanie (działanie na wyłączenie/wyłączenie z blokadą zabezpieczenia CosFi) CosFi cos (podgląd i edycja wartości cos poniżej której następuje pobudzenie) CosFi> T (podgląd i edycja czasu opóźnienia T) Zabezpieczenie U123 U123 Aktywność (aktywowanie/ dezaktywowanie zabezpieczenia U 123 ) U123 Zewn.blok. (aktywowanie/ dezaktywowanie blokowania od sygnału dwustanowego) U123 Działanie (działanie na sygnalizacja/wyłączenie z blokadą zabezpieczenia U 123 ) #Zabezpieczenie Technologiczne1 Tech1 Aktywność (aktywowanie/ dezaktywowanie zabezpieczenia Tech1) Tech1< Zewn.blok. (aktywowanie/ dezaktywowanie blokowania od sygnału dwustanowego) Tech1 Działan. (działanie na wyłączenie/wyłączenie z blokadą zabezpieczenia Tech1) Tech1 T (podgląd i edycja czasu opóźnienia T) #Zabezpieczenie Technologiczne2 Tech2 Aktywność (aktywowanie/ dezaktywowanie zabezpieczenia Tech1) Tech2< Zewn.blok. (aktywowanie/ dezaktywowanie blokowania od sygnału dwustanowego) Tech2 Działan. (działanie na wyłączenie/wyłączenie z blokadą zabezpieczenia Tech1) Tech2 T (podgląd i edycja czasu opóźnienia T) (okno do zmiany aktualnego hasła) (wyświetlanie aktywnych blokad) (wyświetlanie zdarzeń licznikowych) (dane identyfikacyjne urządzenia) Sygnalizacja diodowa na płycie czołowej Dla celów sygnalizacji urządzenie MiZaS 5.E1 jest standardowo wyposażone w lampki ZASILANIE, ZWARCIE, PRZECIĄŻENIE, DOZIEMIENIE i ASYMETRIA umieszczone na płycie czołowej. Dioda ZASILANIE świeci się, gdy urządzenie jest dołączone do napięcia zasilania. Dioda ZWARCIE zapala się po zadziałaniu zabezpieczenia z grupy zwarciowych. Dioda PRZECIĄŻENIE zapala się po zadziałaniu zabezpieczeń z grupy przeciążeniowych. Dioda DOZIEMIENIE zapala się po zadziałaniu zabezpieczeń ziemnozwarciowych. Dioda ASYMETRIA zapala się po zadziałaniu zabezpieczenia ItA> 2.2 Hasło do zatwierdzania edytowanych nastaw Hasło w urządzeniu służy do uniemożliwienia osobom nieupoważnionym zmiany nastaw. Jest ono sprawdzane po potwierdzeniu zapisania zmodyfikowanego bloku nastaw - przy opuszczaniu menu NASTAWY. Znajomość aktualnego hasła jest także wymagana przed wprowadzeniem nowego hasła w menu ZMIANA HASŁA. Hasło w urządzeniu jest ciągiem czterech dowolnych cyfr. W przypadku, gdy specyfika obiektu nie wymaga ochrony hasłem, wówczas można je ustawić na: 0000 - w takim przypadku autoryzacja dostępu będzie pomijana. Aby zmienić aktualne hasło należy klawiszami nawigacyjnymi, przejść w menu do linii ZMIANA HASŁA i nacisnąć przycisk. W pierwszej kolejności należy wprowadzić aktualne hasło. Czterocyfrowe hasło wprowadza się przez podanie aktualnie migającej

10 MiZaS 5.E1 instrukcja obsługi cyfry na wyświetlaczu. Zmiana wartości cyfry odbywa się przy pomocy klawiszy, aż do żądanej wartości. Zmiana cyfry w haśle na następną odbywa się przy pomocy klawisza. Po poprawnym wprowadzeniu wszystkich cyfr hasła i naciśnięciu przycisku na wyświetlaczu pojawi się monit o podanie nowego hasła. W przypadku edycji nastaw, jeśli zaakceptowane zostały dokonane zmiany w nastawach (poprzez naciśnięcie klawisza, gdy na wyświetlaczu widnieje pytanie: Zapisać NASTAWY? ), pojawi się monit o wprowadzenie hasła. Po wprowadzeniu wszystkich czterech cyfr hasła i naciśnięciu przycisku nastawy zostaną zatwierdzone. W przypadku, gdy nie chcemy zatwierdzać dokonanych zmian w nastawach, po pojawieniu się pytania: Zapisać NASTAWY? należy nacisnąć przycisk. Zmiany w nastawach nie zostaną zatwierdzone. 2.3 Odczyt pomiarów Po starcie urządzenia na wyświetlaczu widoczne jest okno pomiarów przedstawiające aktualne wartości prądów fazowych. Poza tym, można wywołać okno POMIARY przedstawiające oprócz prądów pomiary: napięcia U 0 ; prądu Io; kąta U 0 I 0 ; kąta U 12,U 32 ; kąta U 12,I 1 ; mocy czynnej P mocy biernej Q energii czynnej EC energii biernej EB współczynnika mocy cos temperatur MC, LCD, Wew.; a także dodatkowo: stany wejść i wyjść dwustanowych; symboliczne przedstawienie stanu blokad; symboliczne odwzorowanie diod na płycie czołowej. Aby wejść do okna pomiarów, w menu głównym drzewa należy klawiszami nawigacyjnymi, przejść do linii POMIARY a następnie wejść do podmenu naciskając przycisk. Przechodzenie do kolejnych okien wyświetlania pomiarów odbywa się przy pomocy klawiszy,. Stan wysoki wejść/ wyjść dwustanowych, aktywna blokada i świecenie diody są symbolizowane znakiem Stan niski wejść/ wyjść dwustanowych, nieaktywna blokada i nieświecąca dioda są symbolizowane znakiem. Blokady zdefiniowane są w następującej kolejności: blokada od Zabezpieczeń blokada od Przeciążenia (model cieplny) blokada od zabezpieczenia podnapięciowego (U<) blokada od zabezpieczeń technologicznych; blokada od zabezpieczenia od częstotliwości rozruchu (NfR>); blokada od awarii wyłącznika. Wejścia oraz wyjścia dwustanowe są oznaczone w kolejności od 1 do 8. Aby wyjść z okna pomiarów do menu głównego należy nacisnąć przycisk.

MiZaS 5.E1 instrukcja obsługi 11 2.4 Odczyt i edycja nastaw urządzenia Urządzenie MIZAS 5.E1 współpracuje z programem narzędziowym DELFiN, za którego pomocą można podglądać aktualne wartości parametrów i nastaw zabezpieczeń oraz wykonywać wiele innych sprawdzeń diagnostycznych urządzenia. Współpracę urządzenia z programem DELFiN przedstawiono w rozdziale 3.2. Podglądu oraz edycji nastaw zabezpieczeń i innych parametrów można dokonywać również przy pomocy klawiatury manipulacyjnej na płycie czołowej. Aby wejść do okna podglądu/ edycji nastaw, w menu głównym przy pomocy klawiszy, należy przejść do linii NASTAWY, a następnie naciskając klawisz wejść do tego podmenu. Użytkownik znajduje się wówczas w oknie podglądu parametrów. Każdy parametr zabezpieczenia przedstawiony jest w oddzielnym oknie. Przechodzenie miedzy kolejnymi parametrami odbywa się przy pomocy klawiszy,. Aby zmienić parametr wybranego zabezpieczenia (wejść do okna edycji) należy przy pomocy klawiszy, przejść do linii danego parametru, a następnie nacisnąć przycisk. Edycja liczby odbywa się poprzez zmianę wartości migającej pojedynczej cyfry - przy pomocy klawiszy, aż do żądanej wartości. Przejście do kolejnej cyfry w ciągu liczbowym odbywa przez naciśnięcie klawisza. Po wprowadzeniu całego ciągu cyfr tworzącego wartość nastawy należy nacisnąć kolejny raz przycisk. Edycja danej nastawy zostanie zakończona, nastąpi wyjście z okna edycji do okna podglądu. Zaznaczyć jednak należy, że nowa wartość nie stanie się automatycznie aktualną dla danego parametru. Aby nowa wartość stała się wartością aktualną należy ją ostatecznie zatwierdzić. Zatwierdzenia zmienionych nastaw można dokonać za jednym razem po zakończeniu edycji wszystkich wymaganych parametrów. Jeśli wprowadzona wartość jest różna od poprzedniej wówczas w oknie podglądu przed edytowanym parametrem zostanie wyświetlony znaczek (gwiazdka). Jeśli wprowadzona wartość jest taka sama jak przed edycją, znaczek taki nie zostanie wyświetlony. Gdy chcemy, aby przed chwilą edytowana nastawa, która nie została ostatecznie zatwierdzona miała wartość sprzed zmiany, jeszcze raz wchodzimy do edycji danej nastawy i naciskając tylko przycisk przechodzimy przez edycję, aż do wyjścia z okna edycyjnego. Nastawa utrzymuje wówczas wartość sprzed edycji, gdyż zmiana nie została ostatecznie zatwierdzona, a wartość aktualna jest pamiętana. W opisany sposób można zmienić wartości wszystkich dostępnych do edycji parametrów. Ostateczne zatwierdzenie nowych wartości edytowanych parametrów odbywa się przez naciśnięcie w oknie podglądu przycisku. W zależności od tego czy w sterowniku aktywne jest hasło, zależy dalsze postępowanie w procesie zatwierdzania nowych wartości nastaw. Sposób zatwierdzania nastaw w przypadku aktywnego hasła jak i braku hasła do zatwierdzania edycji jest opisany w rozdziale Hasło do zatwierdzania edytowanych nastaw. Przykład: Poniżej przedstawiono przykład zmiany parametrów aktywności oraz prądu rozruchu zabezpieczenia I>.

12 MiZaS 5.E1 instrukcja obsługi Przy pomocy klawiszy, przejdź do linii Nastawy Blokada -> Nastawy Nacisnąć przycisk przejdź do okna podglądu parametrów In pierwotne 100 A Przy pomocy klawiszy, przejdź do linii I> Aktywność I> Aktywność Nieaktywny Nacisnąć przycisk przejdź do okna edycji parametru I> Aktywność Nieaktywny Przy pomocy klawiszy, ustaw parametr na Aktywny I> Aktywność Aktywny Nacisnąć przycisk zatwierdź zmianę I> Aktywność *Aktywny Przy pomocy klawiszy, przejdź do linii I> Ir I> Ir 1.2 In Nacisnąć przycisk przejdź do okna edycji parametru I> Ir 01.20 In Przy pomocy klawiszy,,, ustaw wartość 01.50 In I> Ir 01.50 In Nacisnąć przycisk zatwierdź zmianę I> Ir *1.50 In Nacisnąć przycisk przejdź do okna zapisania zedytowanych nastaw Zapisać NASTAWY? Nacisnąć przycisk zapisz nastawy poprzez podanie hasła (jeżeli aktywne) Podaj Hasło 0000 Przy pomocy klawiszy,,,, wprowadź hasło oraz zatwierdź je nacisnąć przycisk, jeżeli wprowadzone hasło jest poprawne wówczas nastawy zostaną zapisane, jeżeli hasło jest błędne wówczas nastąpi przejście do okna podglądu i sekwencję zapisania nastaw należy powtórzyć.

MiZaS 5.E1 instrukcja obsługi 13 2.5 Przeglądanie dziennika zdarzeń Dziennik zdarzeń rejestruje 100 ostatnich zdarzeń. Jeśli w dzienniku zapisanych jest już 100 zdarzeń, to zapis kolejnych będzie powodował, że najstarsze zdarzenia będą z niego usuwane. Aby przejrzeć zdarzenia w dzienniku, w menu głównym drzewa należy klawiszami nawigacyjnymi, przejść do linii DZIENNIK a następnie wejść do podmenu naciskając przycisk. Zdarzenia wyświetlane są pojedynczo wraz z datą i czasem ich wystąpienia. Niektóre z nich mają parametry typu: prąd, czas, operator. Przyciskami, przechodzimy do kolejnych zarejestrowanych w dzienniku zdarzeń od najnowszego do najstarszego. Aby wyjść z dziennika zdarzeń do menu głównego należy nacisnąć przycisk. Lista zdarzeń dla urządzenia MiZaS 5.E1 znajduje się w ZAŁĄCZNIKU. Przykład: Poniżej przedstawiono przykład zarejestrowanego zdarzenia informującego o zadziałaniu zabezpieczenia I>z. Zdarzenie zawiera dwa parametry: maksymalną wartość prądu podczas pobudzenia zabezpieczenia oraz czas zadziałania zabezpieczenia. Przy pomocy klawiszy, przejdź do linii Dziennik -> Dziennik Nastawy Nacisnąć przycisk przejdź do okna podglądu zdarzeń. Przyciskami, przechodzimy do kolejnych zdarzeń. 10:37:59,99 I>z wyłączenie Nacisnąć przycisk przejdź do okna daty oraz parametrów zdarzenia 2006-02-17 t= I = 321 A 6,1 s Nacisnąć przycisk wychodzimy z dziennika zdarzeń 2.6 Przeglądanie liczników zdarzeń Liczniki zdarzeń rejestrują liczbę wystąpień 61 najważniejszych zdarzeń. Zdarzenia licznikowe dotyczą najważniejszych sytuacji z pracy urządzenia. Aby przejrzeć liczbę wystąpień zdarzeń licznikowych, w menu głównym należy klawiszami nawigacyjnymi, przejść do linii LICZNIKI a następnie wejść do podmenu naciskając przycisk. Zdarzenia wyświetlane są pojedynczo wraz z liczbą ich wystąpień. Przyciskami, przechodzimy do kolejnych liczników. Aby wyjść z licznika zdarzeń do menu głównego należy nacisnąć przycisk. Zdarzenia licznikowe znajdują się w liście zdarzeń w ZAŁĄCZNIKU i są opisane tekstem zdarzenie licznikowe.

14 MiZaS 5.E1 instrukcja obsługi 2.7 Odczyt i kasowanie aktywnych blokad Blokady dzieli się na trwałe tzn. takie, które zanikają po ustaniu przyczyny ich aktywacji oraz blokady nietrwałe, które po ustaniu przyczyny ich aktywacji można skasować poprzez wejście dwustanowe KASOWANIE_ZABEZ. (nr 6), z klawiatury lub poleceniem z systemu nadrzędnego. Aby wyświetlić listę aktywnych blokad, w menu głównym drzewa należy klawiszami nawigacyjnymi, przejść do linii BLOKADY a następnie wejść do podmenu naciskając przycisk. Aktywne blokady wyświetlane są pojedynczo w jednym oknie wyświetlacza. Przyciskami, przechodzimy do kolejnych blokad, jakie są w danej chwili aktywne. W przypadku braku aktywnych blokad na wyświetlaczu wyświetlany jest tekst *BRAK AKTYWNYCH BLOKAD* Aby skasować blokady nietrwałe, w podmenu BLOKADY należy w pierwszej kolejności nacisnąć przycisk. Wówczas na wyświetlaczu pojawi się pytanie Czy pozostawić blokady od zabezpieczeń?. Naciśnięcie przycisku spowoduje usunięcie blokad nietrwałych, a naciśnięcie przycisku pozostawi blokady w dalszym ciągu aktywne. Blokady można również skasować poprzez wysterowanie wejścia dwustanowego KASOWANIE_ZABEZ. (nr 6) lub poleceniem z systemu nadrzędnego. Aby wyjść z okna blokad do menu głównego należy nacisnąć przycisk. Lista blokad dla urządzenia MiZaS 5.E1 znajduje się w ZAŁĄCZNIKU. Przykład: Poniżej przedstawiono przykład odczytu oraz skasowania blokady od Przeciążenia ustawionej np. przez zabezpieczenie I>z. Przy pomocy klawiszy, przejdź do linii Blokady -> Blokady Liczniki Nacisnąć przycisk przejdź do okna podglądu blokad. od Przeciążenia Nacisnąć przycisk przejdź do okna kasowania blokad Pozostawić blok. od Przeciążenia? Nacisnąć przycisk kasujemy blokadę. Nacisnąć przycisk pozostawiamy ustawioną blokadę

MiZaS 5.E1 instrukcja obsługi 15 2.8 Odczyt danych identyfikacyjnych urządzenia Dane identyfikacyjne urządzenia są ważnymi informacjami dla użytkownika i obsługi serwisowej będącej wstępem do np. usunięcia ewentualnych nieprawidłowości w działaniu urządzenia. Najważniejsze dane identyfikacyjne to: numer seryjny urządzenia; sekwencja trzech liczb PIN oznaczających: - wersję sprzętu; - wersję oprogramowania; - wersję bibliotek; adres i parametry portu komunikacyjnego. Aby wyświetlić dane identyfikacyjne, w menu głównym drzewa należy klawiszami nawigacyjnymi, przejść do linii WERSJA a następnie wejść do podmenu naciskając przycisk. Po wejściu do okna WERSJA następuje sekwencyjne wyświetlanie kolejnych danych identyfikacyjnych. Wyświetlanie sekwencyjne można zatrzymać naciskając przycisk a następnie przechodzić do kolejnych danych klawiszami,. Aby wyjść z okna identyfikacyjnego do menu głównego należy nacisnąć przycisk.

16 MiZaS 5.E1 instrukcja obsługi 3 Komunikacja Urządzenie MiZaS 5.E1 wyposażone jest w łącze RS-485 (dwu- przewodowe) umożliwiające połączenie z koncentratorem danych systemu nadrzędnego. Za pomocą tego łącza przekazywane są wszystkie informacje bieżące o stanie pola, w którym jest zainstalowany sterownik, odbiera zdalne polecenia zamknięcia lub otwarcia łącznika. Operator systemu może obserwować na monitorze schemat rozdzielni ze stanem poszczególnych łączników. W sposób zdalny można też zmieniać nastawy zabezpieczeń w poszczególnych urządzeniach, synchronizować zegary wewnętrzne z zegarem systemu, oglądać zawartości rejestratorów zdarzeń i zmieniać konfigurację urządzeń. W jednej sieci komunikacyjnej może pracować do 247 urządzeń (z ograniczeniem do 32 na jednym łączu). Uwaga: Parametry komunikacji dla protokołów MODBUS-RTU znajdują się w części dokumentu Parametry techniczne urządzenia. 3.1 Modem RS-485 (podłączenie 2-przewodowe) W zależności od miejsca podłączenia urządzenia w tworzonej sieci, stosuje się następujące typy łączenia: Typ I położenie pośrednie bez opornika R T dopasowującego do impedancji falowej linii; Typ II położenie skrajne z opornikiem R T dopasowującym do impedancji falowej linii. W urządzeniu powyższe typy połączeń realizowane są poprzez odpowiednie okablowanie 10-stykowego złącza WAGO typu 734-110. W zależności od usytuowania urządzenia w sieci RS-485 stosuje się następujące okablowanie złącza komunikacyjnego: Typ I (2-przewodowe) Rys.3.2.1. Pośrednie położenie urządzenia w sieci komunikacyjnej 2-przewodowej Typ II (2-przewodowe)

MiZaS 5.E1 instrukcja obsługi 17 Rys.3.2.2. Skrajne położenie urządzenia w sieci komunikacyjnej 2-przewodowej 3.2 Złącze RS-232 do współpracy z programem DELFiN Uwaga: Pokazane poniżej przykłady z obsługi programu narzędziowego DELFiN mogą nie odzwierciedlać zasobów dla MiZaSa 5.E1, a mają jedynie za zadanie przybliżenie konfiguracji urządzenia przy pomocy tego programu. W oknie głównym aplikacji znajdują się: menu, z którego użytkownik może uruchomić poszczególne funkcje systemu oraz pole tekstowe, w którym użytkownik dostaje niektóre informacje z systemu. W tytule okna znajduje się nazwa aplikacji oraz aktualnie zalogowany użytkownik w tym przypadku ADMIN. Rys.3.2.1. Okno główne aplikacji dla użytkownika ADMIN

18 MiZaS 5.E1 instrukcja obsługi Rys.3.2.2. Okno główne aplikacji dla użytkownika SERVIS Menu okna głównego składa się z następujących sekcji: Plik zawiera funkcje związane z zapisem, odczytem raportów, szablonów i zasobów a także z drukowaniem. Edycja zawiera funkcje związane z kopiowaniem, i usuwaniem danych tekstowych. Zasoby zawiera funkcje związane z zarządzaniem oknami poszczególnych grup rejestrów. Narzędzia zawiera funkcje związane z komunikacją, logowaniem i zmianą hasła użytkownika. Ustaw zawiera funkcje związane z ustawianiem daty, czasu, testów, numeru seryjnego. Po wybraniu w oknie głównym programu NARZĘDZIA OPERATOR użytkownik ma możliwość zmiany praw dostępu do funkcji systemu, czyli zalogować się z innymi uprawnieniami. W polu nazwa użytkownika wpisuje się login, natomiast w polu hasło, wpisuje się hasło. W oknie tym znajduje się także przycisk przy pomocy, którego można bezpośrednio zalogować się jako USER. Rys.3.2.3. Okno logowania do systemu Po wybraniu w oknie głównym programu NARZĘDZIA KOMUNIKACJA zostanie wyświetlone okno komunikacji, w którym będą znajdywały się informacje dotyczące nastaw dla aktualnego portu, przez który następuje komunikacja ze sterownikiem, informacje dotyczące odczytywanych ramek oraz informacje dotyczące dostępnych portów.

MiZaS 5.E1 instrukcja obsługi 19 Rys.3.2.4. Okno KOMUNIKACJA. Po naciśnięciu przycisku w oknie KOMUNIKACJA użytkownik wywoła okno zmiany parametrów transmisji dla danego portu komunikacyjnego. Rys.3.2.5. Okno ustawień parametrów transmisji dla danego portu komunikacyjnego. W oknie tym użytkownik może zmienić parametry transmisji dla danego portu, a także włączyć lub wyłączyć port. Po naciśnięciu przycisku w oknie KOMUNIKACJA zostanie uruchomiona funkcja nawiązywania łączności ze sterownikiem. Należy nadmienić, że ważną rolę odgrywa tutaj zalogowany użytkownik. Jeżeli użytkownikiem tym jest USER, system będzie poszukiwał sterownika na adresie podanym w oknie ustawień parametrów portu, natomiat jeżeli użytkownikiem jest SERVIS, system nawiązuje łączność ze sterownikiem tylko na adresie 68. Jeżeli system nawiąże komunikację ze sterownikiem, użytkownik zostanie poinformowany o tym poprzez umieszczenie w oknie komunikacji danych dotyczących sterownika. Jeżeli użytkownik dwukrotnie naciśnie na linie reprezentującą dany sterownik, system dokona identyfikacji szczegółowej sterownika. Następnie użytkownik zostanie poinformowany o zakończeniu tej funkcji systemu w postaci poniższego okna. Rys.3.2.6. Okno informujące o zakończeniu identyfikacji szczegółowej sterownika. Po naciśnięciu przez użytkownika przycisku [OK.] zostanie uruchomiona funkcja cyklicznego odczytu poszczególnych grup rejestrów.

20 MiZaS 5.E1 instrukcja obsługi Po wybraniu w oknie głównym programu ZASOBY NASTAWY zostanie wyświetlone okno grupy rejestrów NASTAWY. Rys.3.2.7. Okno grupy rejestrów Nastawy. W oknie tym użytkownik może przeglądać dane na trzy sposoby: Wybierając przycisk dane przedstawiane są w sposób domyślny charakterystyczny dla danego typu parametru. Wybierając przycisk dane przedstawiają się w postaci dziesiętnej jest to liczba jednostek, którą zawiera dany rejestr. Wybierając przycisk dane przedstawiane są w postaci heksadecymalnej. Użytkownik może dokonać edycji danej nastawy (jeżeli nastawa ta podlega edycji) po dwukrotnym naciśnięciu danej nastawy w oknie. Zostanie wtedy wyświetlone jedno z trzech poniżej przedstawionych okien edycji. Rodzaj wyświetlonego okna edycyjnego zależy od typu edytowanej nastawy.

MiZaS 5.E1 instrukcja obsługi 21 Rys.3.2.8. Okno edycji nastawy dla parametru typu całkowitego. Rys.3.2.9. Okno edycji nastawa dla parametru typu multilista. Rys.3.2.10. Okno edycja nastawy dla parametru typu monolista. Za pomocą przycisku użytkownik może wysłać edytowane nastawy do sterownika. Jeżeli polecenie wysłania nastaw zostanie przyjęte przez sterownik, użytkownik zostanie o tym powiadomiony odpowiednim komunikatem. Podobnie w przypadku, gdy sterownik nie przyjmie z jakiegoś powodu wysłanych z systemu nastaw. Ustawianie daty i czasu.

22 MiZaS 5.E1 instrukcja obsługi Rys.3.2.11. Okno ustawiania daty i czasu. Za pomocą przycisku [Ustaw] użytkownik wysyła do sterownika, z którym jest aktualnie połączony polecenie ustawienia daty i czasu. Odpowiedzią sterownika jest komunikat poprawności wykonania polecenia. Za pomocą przycisku [Broadcast] system wyśle polecenie ustawienia daty i czasu do wszystkich urządzeń znajdujących się w danej sieci. Polecenie to nie informuje użytkownika o poprawności wykonania. 4 Konserwacja i naprawy MiZaS 5.E1 nie wymaga specjalnych zabiegów konserwacyjnych, natomiast naprawy i przeglądy mogą być dokonywane tylko przez producenta. 5 Przechowywanie MiZaS 5.E1 może być składowany w temperaturze -25..+70 C

MiZaS 5.E1 instrukcja obsługi 23 6 Opis układów i zabezpieczeń 6.1 y 6.1.1 kontroli stanu i sterowania łącznikiem Wymagania i uwagi Nastawy dotyczące układu kontroli stanu i sterowania łącznikiem są dostępne tylko przy użyciu programu DELFiN; Urządzenie MiZaS 5.E1 może sterować stycznikiem (sterowanie ciągłe); Opis działania Tabela 1. Interpretacja stanu na wejściach dwustanowych utrzymującego się przez czas dłuższy od 0,5 s. Wejście nr 1 Wejście nr 2 Stan łącznika 0 0 awaria 0 1 otwarty 1 0 zamknięty 1 1 awaria sprawdza stan sygnałów na wejściach i w zależności od nich wystawia dla pozostałych algorytmów informację o zmianie stanu łącznika. Zmiany stanów są zapamiętywane w dzienniku zdarzeń. Jeżeli łącznik jest w stanie awarii oraz ustawiony jest parametr Blokada od stanu awarii wówczas ustawiana jest blokada od Awarii Wyłącznika. realizuje sterowanie łącznikiem: na podstawie sygnałów lokalnych (wejście dwustanowe nr 3); poprzez program DELFiN lub system nadrzędny; od algorytmów zabezpieczeń. Sterowanie lokalne może odbywać się za pośrednictwem sygnałów ciągłych, przy czym realizowane jest na wejściu nr 3 oraz wyjściu nr 1. Zamknięcie łącznika możliwe tylko wtedy gdy nie ma ustawionej żadnej blokady. Próba zamknięcia łącznika przy aktywnej blokadzie powoduje wpis do dziennika zdarzenia "Blokada zamykań (patrz rozdział Odczyt i kasowanie aktywnych blokad ). Zdarzenia Blokada od Tech generowane w przypadku zadziałania zabezpieczenia technologicznego na wyłączenie z blokadą ; Blokada od zab. generowane w przypadku zadziałania zabezpieczenia zwarciowego, przeciążeniowego, napięciowego, oraz ziemnozwarciowego na wyłączenie z blokadą ; Blok. od awarii wył. generowane przy stanie awarii łącznika gdy ustawiony jest parametr Blokada od stanu awarii ; Blokada zamykań generowane w przypadku próby zamknięcia stycznika przy ustawionej blokadzie; Otw. ze sterown. generowane przy sterowaniu lokalnym na otwarcie łącznika; Zam. ze sterown. generowane przy sterowaniu lokalnym na zamknięcie

24 MiZaS 5.E1 instrukcja obsługi łącznika; Łącznik otwarty generowane przy zmianie stanu łącznika na otwarty ; Łączn. zamknięty generowane przy zmianie stanu łącznika na zamknięty ; Zdjęcie blokady - generowane w przypadku zdjęcia blokady zamykania łącznika lub samoczynnym jej zaniku. Blokady od Awarii Wyłącznika blokada ustawiana przy stanie awarii łącznika gdy ustawiony jest parametr Blokada od stanu awarii. Blokada usuwana jest gdy zaniknie stan awarii lub gdy parametr Blokada od stanu awarii zostanie dezaktywowany. 6.2 Zabezpieczenia 6.2.1 Wstęp Aby urządzenie realizowało określone zabezpieczenie należy je uaktywnić. Dokonuje tego operator za pomocą programu narzędziowego DELFiN lub przy pomocy klawiatury manipulacyjnej urządzenia w odpowiednim okienku edycyjnym danego zabezpieczenia (patrz rozdział Odczyt i edycja nastaw urządzenia ). Wynikiem zadziałania zabezpieczenia jest otwarcie łącznika. Informacje o zadziałaniu zabezpieczenia są zapisywane w dzienniku zdarzeń. 6.2.2 Zabezpieczenia nadprądowe przeciążeniowe 6.2.2.1 Zabezpieczenie nadprądowe przeciążeniowe niezależne (I>p) Wymagania i uwagi Wyposażenie rozdzielnicy w przynajmniej jeden przekładnik prądowy; Ustawianie opcji Aktywność na aktywne ; Zabezpieczenie działa w sposób niezależny od innych algorytmów, zabezpieczeń. Zakresy nastawcze Parametr Zakres Nastawy fabryczne Aktywność Zewnętrzne blokowanie Działanie wyłączenie wyłączenie z blokadą wyłączenie z blokadą I r [I n ] 0,20..10,00I n co 0,01I n 1,20I n T [s] 0,0..600,0s co 0,1s 50,0s I r prąd rozruchowy; T czas, po jakim następuje zadziałanie zabezpieczenia na otwarcie łącznika. Opis działania Zabezpieczenie przeciążeniowe nadprądowe niezależne (I>p) kontroluje prądy fazowe, czas działania nie zależy od wartości prądu, czas ten jest odmierzany w chwili przekroczenia wartości prądu powyżej ustawionej wartości pobudzenia (I r ). Po odmierzeniu nastawionego czasu (T) działanie zabezpieczenia I>p zależy od nastawionych parametrów: Parametr Działanie ustawiony na wyłączenie : wysyłanie sygnału żądającego otwarcia wyłącznika;

MiZaS 5.E1 instrukcja obsługi 25 wpisanie do dziennika zdarzenia I>p wyłączenie, prąd i czas działania (T). zaświecenie diody Przeciążenie na płycie czołowej urządzenia; wysterowanie wyjścia dwustanowego nr 3 Sygnał przeciążenia. Parametr Działanie ustawiony na wyłączenie z blokadą : wysyłanie sygnału żądającego otwarcia wyłącznika; ustawianie blokady zamykania łącznika od Zabezpieczeń ; wpisanie do dziennika zdarzenia I>p wyłączenie,prąd i czas działania (T). zaświecenie diody Przeciążenie na płycie czołowej urządzenia; wysterowanie wyjścia dwustanowego nr 3 Sygnał przeciążenia. Gdy prąd o wartość przekraczającej I r utrzymywał się krócej niż czas opóźnienia T, następuje wpisanie do dziennika zdarzenia I>p pobudzenie, prąd i czas pobudzenia. Ustawianie opcji Aktywność na w czasie trwania przekroczenia prądu powyżej progu pobudzenia (I r ) również powoduje wpisanie do dziennika zdarzenia o pobudzeniu zabezpieczenia. W przypadku, gdy aktywny jest układ blokady zewnętrznej oraz aktywna jest opcja zewnętrzne blokowanie przy jednoczesnym pojawieniu się sygnału aktywnego na zacisku BLOKADA_ZABEZ. (Zewnętrzne blokowanie) następuje odstawienie algorytmu. Zanik stanu aktywnego na porcie powoduje przywrócenie do normalnej pracy odstawionego algorytmy. Jeśli sygnał aktywny na porcie pojawił się w chwili pobudzenia zabezpieczenia to zapisany w dzienniku zostanie komunikat o pobudzeniu zabezpieczenia I>p pobudzenie. Przekroczenie wartości prądu powyżej progu pobudzenia, powoduje wystawienie sygnału aktywnego na port SYG_PRZECIAZENIA (niezależnie od zwłoki czasowej zabezpieczenia). Działanie zabezpieczenia blokowane jest na czas trwania rozruchu silnika pod warunkiem aktywności zabezpieczenia nadprądowego zależnego kontrolującego rozruch silnika (ItR>). W zdarzeniach, jest zapisywany największy prąd, jaki płynął w jednej z trzech faz w czasie pobudzenia zabezpieczenia. Zdarzenia I>p wyłączenie generowane w przypadku zadziałania zabezpieczenia (I>p) na wyłączenie lub wyłączenie z blokadą; I>p pobudzenie generowane w przypadku, gdy prąd o wartość przekraczającej I r utrzymywał się krócej niż czas opóźnienia (T). Blokady od Zabezpieczeń blokada ustawiana w przypadku zadziałania zabezpieczenia (I>p) na wyłączenie z blokadą. Blokada usuwana poleceniem kasuj blokady (klawiatura, DELFiN, KOSAN).

26 MiZaS 5.E1 instrukcja obsługi 6.2.2.2 Zabezpieczenie nadprądowe zależne (I>z) Wymagania i uwagi Wyposażenie rozdzielnicy w przynajmniej jeden przekładnik prądowy; Ustawianie parametru Aktywność na aktywne ; Zabezpieczenie działa w sposób niezależny od innych układów i zabezpieczeń; Zakresy nastawcze Parametr Zakres Nastawy fabryczne Aktywność aktywne aktywne Zewnętrzne blokowanie Działanie wyłączenie wyłączenie z blokadą wyłączenie z blokadą I r [I n ] 0,20..2,00I n co 0,01I n 1,10I n T [s] 0,10..10,00s co 0,01s 1,00s Charakterystyka stroma bardzo stroma bardzo stroma zależna_iec bardzo zal._iec ekst. zal._iec zal. wyd. czas_iec I r prąd rozruchowy; T współczynnik czasu. Opis działania Zabezpieczenie nadprądowe zależne (I>z) kontroluje prądy fazowe, czas zadziałania zabezpieczenia zależy od wartości prądu pobudzenia. Dopuszcza się wybór jednej z sześciu dostępnych charakterystyk. Czas zadziałania wyraża się wzorem: T β TZ = α I 1 I r gdzie: I wartość prądu mierzona podczas pobudzenia; T, I r parametry nastaw zabezpieczenia; α, β definiują rodzaj charakterystyki zgodnie z tabelą: Nastawa - Charakterystyka Nazwa Standard α β stroma stroma - 1 9 bardzo stroma bardzo stroma - 2 99 zależna_iec zależna (Standard Inverse) IEC 0,02 0,14 bardzo zal._iec bardzo zależna (Very Inverse) IEC 1 13,5 ekst. zal._iec ekstremalnie zależna (Extremely Inverse) IEC 2 80 zal. wyd. czas_iec zależna o wydłużonym czasie (Long Time Inverse) IEC 1 120 UwagaWykresy rodzin charakterystyk zabezpieczenia I>z zamieszczono w załączniku 7.3 Charakterystyki zależne zabezpieczenia I>z.

MiZaS 5.E1 instrukcja obsługi 27 W przypadku, gdy wartość prądu wzrośnie powyżej ustawionej wartości pobudzenia I r oraz wartość tego prądu utrzyma się przez czas dłuższy od czasu T Z wyznaczonego z charakterystyki zależnej, działanie zabezpieczenia I>z zależy od nastawionego parametru: Parametr Działanie ustawiony na wyłączenie ёnie sygnału żądającego otwarcia łącznika; wpisanie do dziennika zdarzenia I>z wyłączenie, z parametrem prądu i czasu działania (T Z ); zaświecenie diody Przeciążenie na płycie czołowej urządzenia; wysterowanie wyjścia dwustanowego nr 3 Sygnał przeciążenia. Parametr Działanie ustawiony na wyłączenie z blokadą wysłanie sygnału żądającego otwarcia łącznika; ustawianie blokady zamykania łącznika od Zabezpieczeń ; wpisanie do dziennika zdarzenia I>z wyłączenie, z parametrem prądu i czasu działania (T Z ); zaświecenie diody Przeciążenie na płycie czołowej urządzenia; wysterowanie wyjścia dwustanowego nr 3 Sygnał przeciążenia. Gdy prąd o wartość przekraczającej I r utrzymywał się krócej niż czas opóźnienia T Z, następuje wpisanie do dziennika zdarzenia I>z pobudzenie z parametrem prądu i czasu pobudzenia. Ustawianie parametru Aktywność na w czasie trwania pobudzenia również powoduje wpisanie do dziennika zdarzenia o pobudzeniu zabezpieczenia. W przypadku, gdy aktywny jest układ blokady zewnętrznej oraz aktywna jest opcja zewnętrzne blokowanie przy jednoczesnym pojawieniu się sygnału aktywnego na zacisku BLOKADA_ZABEZ. (Zewnętrzne blokowanie) następuje odstawienie algorytmu. Zanik stanu aktywnego na porcie powoduje przywrócenie do normalnej pracy odstawionego algorytmy. Jeśli sygnał aktywny na porcie pojawił się w chwili pobudzenia zabezpieczenia to zapisany w dzienniku zostanie komunikat o pobudzeniu zabezpieczenia I>z pobudzenie. Zdarzenia I>z wyłączenie generowane w przypadku zadziałania zabezpieczenia I>z na wyłączenie lub wyłączenie z blokadą; I>z pobudzenie generowane w przypadku, gdy prąd o wartości przekraczającej I r utrzymywał się krócej niż czas opóźnienia (T Z ). Blokady od Zabezpieczeń- blokada ustawiana w przypadku zadziałania zabezpieczenia I>z na wyłączenie z blokadą. Blokada usuwana poleceniem kasuj blokady (klawiatura, wejście dwustanowe, DELFiN) patrz rozdział Odczyt i kasowanie aktywnych blokad.

28 MiZaS 5.E1 instrukcja obsługi 6.2.2.3 Zabezpieczenie nadprądowe zależne (model cieplny) ΘM> Wymagania i uwagi Wyposażenie rozdzielnicy w przynajmniej jeden przekładnik prądowy; Ustawianie parametru Aktywność na aktywne ; Zabezpieczenie działa w sposób niezależny od innych algorytmów, zabezpieczeń; Zakresy nastawcze Parametr Zakres Nastawy fabryczne Aktywność aktywne aktywne Zewnętrzne blokowanie Θ n Temp. nominalna [ C] 0..120 C co 1 C 60 C Θ o Temp. otoczenia [ C] 0..40 C co 1 C 25 C Θ s Temp. sygnalizacji [ C] 0..200 C co 1 C 70 C Θ w Temp. wyłączania [ C] 0..200 C co 1 C 80 C Θ bl Temp. blokady [ C] 0..200 C co 1 C 60 C T nag [min] 1..600min co 1min 10min T styg [min] 1..600min co 1min 10min Opis działania Zabezpieczenie cieplne służy do ochrony urządzeń nagrzewających się na skutek przepływu prądu elektrycznego przez ich uzwojenia (silniki, transformatory) przed uszkodzeniami termicznymi. Model cieplny zakłada inercyjne zmiany temperatury. Istnieje możliwość kształtowania charakterystyki nagrzewania i chłodzenia przez zmiany stałych czasowych nagrzewania i chłodzenia. Dwa nastawialne poziomy temperatury pozwalają na dostarczenie informacji o ich przekroczeniu. Jeden próg służy do uaktywnienia lub zdjęcia blokady łącznika, drugi - do generacji ostrzeżenia, a trzeci - do otwarcia łącznika (patrz rysunek). Gdy blokada jest aktywna - łącznik nie może być zamknięty. Temperatura Θω Θ Θ wył syg bl Sygnalizacja Uaktywnienie blokady Otwarcie stycznika Zdjęcie blokady Zabezpieczenie przeciążeniowe oblicza temperaturę obiektu na podstawie pomiaru przepływającego prądu korzystając z modelu jednoinercyjnego. W szczególnym przypadku w czasie nagrzewania od temperatury ustalonej na poziomie temperatury otoczenia po skokowej zmianie prądu do wartości I, temperatura obiektu zmienia się w czasie według następującego wzoru: 2 -t = I Tnag Θ Θ n 1 e + I Θ B 0 Czas

MiZaS 5.E1 instrukcja obsługi 29 Analogicznie przebieg w czasie temperatury stygnięcia po wyłączeniu prądu opisuje wzór: -t Θ = Θ T ( Θz Θ0 ) e styg + 0 Znaczenie symboli: Θ n - znamionowy przyrost temperatury; Θ o - temperatura otoczenia; Θ z - temperatura obiektu w chwili zaniku prądu (początek stygnięcia); I B - prąd bazowy (znamionowy) obiektu; T nag, - stałe czasowe nagrzewania; T styg, - stałe czasowe stygnięcia; Θ nag, Θ styg - temperatura obliczana w czasie rzeczywistym; I - bieżący prąd (największy z trzech prądów fazowych). Możliwość wyboru stałych czasowych nagrzewania i chłodzenia pozwala na regulację stromości charakterystyki nagrzewania i chłodzenia. Stała czasowa: T nag używana jest do obliczania zmian temperatury podczas nagrzewania się silnika przy prądzie jego uzwojeń większym od 15% prądu znamionowego. Stała czasowa: T styg, wykorzystywana jest do obliczania zmian temperatury podczas stygnięcia przy prądzie uzwojeń mniejszym od 15% prądu znamionowego. Zakłada się, że w stanie spoczynku urządzenie dąży do temperatury otoczenia. Parametr informujący o jej przybliżonej wartości może być ustawiony przez operatora w granicach od 0 C do 40 C. Możliwe jest nastawienie dwóch poziomów temperatury pozwalających na dostarczenie informacji o ich przekroczeniu. W trakcie wzrostu temperatury obiektu - po przekroczeniu progu Θ bl nastąpi ustawienie blokady Q>, do dziennika wpisane zostanie zdarzenie Q> blokada zamykania - zaświeci się dioda Blokada, co oznacza, że nie jest możliwe załączenie łącznika (tzn., jeśli łącznik zostanie otwarty, to w tym stanie nie będzie możliwe jego zamknięcie). Próg temperatury Θ syg służy do generacji ostrzeżenia o jego przekroczeniu, polegającego na wysterowaniu linii wyjściowej SYG_PRZECIAZENIA, oraz wpisaniu do dziennika zdarzenia Q> sygnalizacja. Po przekroczeniu progu temperatury Θ wył podczas nagrzewania następuje otwarcie łącznika oraz wpisanie do dziennika zdarzenia Q> wyłączenie. Gdy temperatura opadnie poniżej temperatury Θ syg - zaniknie sygnał SYG_PRZECIAZENIA. Po obniżeniu się temperatury poniżej progu Θ bl następuje wycofanie blokady uniemożliwiającej zamknięcie wyłącznika. Istnieje możliwość skasowania pamięci wewnętrznej tego zabezpieczenia za pomocą dezaktywowania i ponownego aktywowania tego zabezpieczenia. Urządzenie zapomina wtedy o stanie nagrzania obiektu. Uwaga: Nieprzemyślane skasowanie pamięci modelu cieplnego może doprowadzić do uszkodzenia zabezpieczanego obiektu. W przypadku, gdy aktywny jest układ blokady zewnętrznej oraz aktywna jest opcja zewnętrzne blokowanie przy jednoczesnym pojawieniu się sygnału aktywnego na zacisku BLOKADA_ZABEZ. (zewnętrzne blokowanie) następuje odstawianie algorytmu. Zanik stanu aktywnego na porcie powoduje przywróceni do normalnej pracy odstawionego algorytmy.