Wymagania edukacyjne niezbędne do uzyskania śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych z języka polskiego Klasa IV Ocena celująca - otrzymuje ją uczeń, który w stopniu bardzo dobrym opanował treści programowe z zakresu kształcenia językowego, literackiego i kulturalnego, a ponadto wyróŝnia się wiedzą lub umiejętnościami przekraczającymi je. Ocena bardzo dobra uzyskuje ją uczeń,który: - sprawnie wykorzystuje umiejętności nabyte w trakcie kształcenia językowego; - rozumie pojęcia związane z nim; - umiejętnie zamyka myśl w granicy zdania; - potrafi redagować formy wypowiedzi przewidziane w programie (opowiadanie twórcze i odtwórcze, dialog, list, polecenie, informacja o wyglądzie); - rozpoznaje odmienne części mowy przewidziane programem: rzeczownik, przymiotnik, czasownik; - rozpoznaje części mowy nieodmienne (przysłówek, przyimek); - zna formy przypadkowe; - wyodrębnia grupę podmiotu i orzeczenia; - graficznie przedstawia związki wyrazowe; - rozróŝnia samogłoski i spółgłoski i zna ich cechy; - zna bardzo dobrze alfabet; - potrafi sprawnie pracować ze słownikiem ortograficznym; - zna zasady ortografii i interpunkcji i stosuje je w praktyce. W zakresie kształcenia literackiego i kulturalnego uczeń bardzo dobrze opanował sprawność cichego czytania ze zrozumieniem, wyraźnego czytania głośnego. Potrafi wskazać przykłady w tekście i rozumie, czym jest opowiadanie, dialog, epitet, porównanie, wyraz dźwiękonaśladowczy, uosobienie, kontrast, wers, strofa, refren, rym. Zna cechy baśni jako gatunku literackiego. Potrafi ocenić zachowanie bohaterów literackich. Chętnie czyta lektury. Ocena dobra uzyskuje ją uczeń, który: - w zakresie kształcenia językowego, literackiego, kulturalnego nabył wyŝej wymienione umiejętności; - przyswoił pojęcia; - zna treść lektur; - nabyte umiejętności wykorzystuje przewaŝnie ze skutkiem dobrym. Ocena dostateczna - otrzymuje ją uczeń, który opanował umiejętności i przyswoił pojęcia z zakresu nauki o języku, kształcenia literackiego i kulturalnego. Samodzielnie, lecz niezbyt sprawnie je wykorzystuje. Ocena dopuszczająca otrzymuje ją uczeń, który zna najbardziej podstawowe pojęcia z obu zakresów; - zamyka myśl w granicy zdania; - redaguje z pomocą nauczyciela formy wypowiedzi przewidziane w programie; - rozpoznaje części mowy odmienne; - rozpoznaje części mowy nieodmienne; - zna formy przypadkowe;
- wyodrębnia podmiot i orzeczenie; - rozróŝnia samogłoski i spółgłoski; - zna alfabet; - zna podstawowe zasady ortografii i interpunkcji; - potrafi pracować ze słownikiem ortograficznym. W zakresie kształcenia literackiego uczeń opanował sprawność cichego czytania ze zrozumieniem, czytania głośnego. Potrafi wskazać w tekście opowiadanie, dialog, epitet, porównanie, uosobienie, wers, strofę, refren, rym. Zna cechy baśni jako gatunku. Nabył najniezbędniejsze umiejętności przewidziane programem, ale potrafi je wykorzystać pod kierunkiem nauczyciela. Ocena niedostateczna - otrzymuje ją uczeń, który nie przyswoił najniezbędniejszych pojęć programowych z obu dziedzin z języka polskiego ani umiejętności podstawowych (przewidzianych programem). Klasa V Ocena bardzo dobra - otrzymuje ją uczeń, który: - sprawnie wykorzystuje umiejętności nabyte w trakcie kształcenie, językowego i rozumie pojęcia związane z nim; - umiejętnie buduje nieskomplikowane zdania współrzędnie i podrzędnie złoŝone; - stosuje róŝne typy wypowiedzeń; - praktycznie stosuje zasady interpunkcji; - sprawnie redaguje formy wypowiedzi (opowiadanie z dialogiem, opis postaci literackiej, opis postaci rzeczywistej, opis krajobrazu, list prywatny, próba charakterystyki postaci); - potrafi oddzielić końcówkę od tematu; - rozpoznaje i analizuje zjawiska językowe; - rozpoznaje części mowy znane z klasy IV; - rozumie pojęcia form trybów czasownika; - rozumie pojęcie rodzaju męskoosobowego i niemęskoosobowego; - rozpoznaje związki wyrazowe w zdaniu; - nazywa poprawnie określenia w zdaniu pojedynczym. W zakresie kształcenia literackiego i kulturalnego opanował bardzo dobrze technikę wyrazistego czytania i wygłaszania tekstów. Potrafi umiejętnie redagować formy wypowiedzi ćwiczone w klasie czwartej oraz nowe sprawozdanie (z wycieczki, imprez), próbę opowiadania z elementami dialogu. Układa sprawnie plan kompozycyjny i dekompozycyjny (własnej wypowiedzi) odtwórczy na podstawie lektury. Potrafi wskazać przykłady z tekstu i rozumie czym jest: fikcja literacka, wydarzenia realistyczne i fantastyczne, czas, miejsce zdarzeń, środek stylistyczny epitet, porównanie, przenośnia, uosobienie, oŝywienie, wyraz dzwiękonaśladowczy, kontrast. RozróŜnia cechy gatunku bajki, legendy, postać mówiącą w wierszu, narratora w prozie (odróŝnia go od autora). Umiejętnie wyraŝa i motywuje ocenę postaci, dostrzega i ujmuje w słowach ogólny sens utworu. Zna treści lektur. Ocena dopuszczająca otrzymuje ją uczeń, który; - buduje z pomocą nauczyciela nieskomplikowane zdania współrzędnie i podrzędnie złoŝone; - zna róŝne typy wypowiedzeń; - zna zasady interpunkcji; - redaguje z pomocą nauczyciela formy wypowiedzi (opowiadanie z dialogiem, opis postaci literackiej, opis postaci rzeczywistej, opis krajobrazu, list prywatny);
- potrafi oddzielić końcówkę od tematu ; - rozpoznaje zjawiska językowe; - rozpoznaje części mowy znane z klasy IV; - zna pojęcia form trybów czasownika; - nazywa z pomocą nauczyciela poprawnie określenia w zdaniu pojedynczym. W zakresie kształcenia literackiego i kulturalnego opanował dobrze technikę wyrazistego czytania i wygłaszania tekstów. Potrafi redagować z pomocą nauczyciela formy wypowiedzi ćwiczone w klasie czwartej oraz nowe sprawozdanie (z wycieczki, imprez), próbę charakterystyki postaci, próbę opowiadania z elementami dialogu. Układa plan kompozycyjny i dekompozycyjny (własnej wypowiedzi) odtwórczy na podstawie lektury. Potrafi wskazać przykłady z tekstu i rozumie czym jest; wydarzenia realistyczne i fantastyczne, czas, miejsce, zdarzeń, środek stylistyczny epitet, porównanie, uosobienie, wyraz dzwiękonaśladowczy. RozróŜnia postać mówiącą w wierszu, narratora w prozie (odróŝnia go od autora). Zna najwaŝniejsze treści lektur. Oceny: celująca, dobra, dostateczna, niedostateczna wystawiane są według, zasad wymienionych wyŝej. Klasa VI Ocena bardzo dobra otrzymuje ją uczeń, który: - sprawnie i bezbłędnie wykorzystuje umiejętności nabyte w trakcie kształcenia językowego, literackiego i kulturalnego; - w zakresie kształcenia językowego nauczył się redagowania form wypowiedzi (udoskonalonego opowiadania z dialogiem, sprawozdania, nowej formy streszczenia utworu fabularnego, notatki); - poprawnie posługuje się terminami teoretyczno literackimi przy analizie utworu; - praktycznie stosuje zasady interpunkcji i ortografii (na poziomie klasy szóstej); - rozpoznaje w tekście części mowy (jak w klasie piątej), takŝe zaimek; - umie określić formy strony biernej i czynnej czasownika; - rozpoznaje stopnie przymiotników i przysłówków; - zna rodzaje zdań złoŝonych; - rozpoznaje wyrazy podzielne i niepodzielne słowotwórczo; - wie co to jest podstawa słowotwórcza i formant; - w praktyce posługuje się nowo wprowadzonymi pojęciami. W zakresie kształcenia literackiego i kulturalnego posiada umiejętność cichego czytania i słuchania ze zrozumieniem, wygłasza utwory z uwypukleniem głosowym ich sensu. Potrafi sprawnie analizować elementy świata przedstawionego utworu epickiego (opowiadanie wątków, epizodów, więzi ich łączące, określenie czasu, przestrzeni, charakteru bohaterów, narracji pierwszoi trzecioosobowej). Rozumie pojęcia: utwór epicki, fabularny, narracyjny, fabuła, akcja. Zna odmiany powieści. Przy analizie wiersza wskazuje środki językowo-stylistyczne, rozróŝnia rodzaje rymów (dokładne, niedokładne, męskie, Ŝeńskie). Zna podstawowe cechy ballady, nazwy związane z teatrem, sceną, aktorem. Sprawnie gromadzi materiał na określony temat. Odczytuje ogólny sens omawianych utworów. Dokładnie zna treść lektur. Ocena dopuszczająca otrzymuje ją uczeń, który: - w zakresie kształcenia językowego nauczył się redagowania form wypowiedzi(opowiadania z dialogiem, nowej formy streszczenia utworu fabularnego, próba charakterystyki postaci); - praktycznie stosuje podstawowe zasady interpunkcji i ortografii; - rozpoznaje w tekście części mowy (jak w klasie piątej) z wyjątkiem zaimka;
- umie określić formy czynnej i zwrotnej strony czasownika; - stopniuje przymiotniki i przysłówki; - rozpoznaje zdania złoŝone współrzędnie i podrzędnie; - odnajduje podstawę słowotwórczą i formant. W zakresie kształcenia literackiego i kulturalnego posiada umiejętność cichego czytania i słuchania ze zrozumieniem. Potrafi wyodrębniać elementy świata przedstawionego utworu epickiego. Przy analizie wiersza wskazuje środki językowo-stylistyczne, wskazuje rymy gromadzi materiał na określony temat. Zna treść lektur. Pozostałe oceny wystawiane są według, kryteriów wyŝej przyjętych. Kryteria ocen z wypracowania z języka polskiego Ocena celująca Oryginalny i niepowtarzalny sposób przedstawienia tematu. Całkowita zgodność treści i formy z tematem. Trafna interpretacja faktów i zjawisk. Materiał tematyczny wykracza poza program nauczania, ale ten dobór jest celowy. Wypowiedź pisemna ma indywidualny wyraz, jest skomponowana pomysłowo i celnie. Dojrzały styl, bogate słownictwo. Nie ma błędów ortograficznych, gramatycznych ani interpunkcyjnych. Pismo czytelne, uporządkowane, akapity, marginesy. Ocena bardzo dobra Przedstawienie tematu ma elementy twórczości. Zgodność treści i formy z tematem. Trafna interpretacja faktów i zjawisk. Wypowiedź ma indywidualny wyraz. Materiał tematyczny nie wykracza poza program nauczania Jego dobór jest celowy, wskazuje na pełne opanowanie. Cała wypowiedź jest skomponowana funkcjonalnie. Bogactwo stylu i słownictwa. Brak zasadniczego błędu ortograficznego(dopuszczalny drugorzędny). Występują dwa lub trzy błędy interpunkcyjne. Są spełnione wymogi techniczne (pismo czytelne, staranne, akapity, marginesy). Ocena dobra Sposób przedstawienia tematu jest świeŝy. Zgodność treści z tematem. Interpretacja faktów i zjawisk nie jest w pełni trafna. Materiał tematyczny wskazuje na dobrą znajomość informacji programowych. Występują drobne nieścisłości, zwłaszcza przy podejmowaniu powiązań kontekstowych. Praca skomponowana planowo. Jej układ jest dostosowany do gatunku wypowiedzi. Słownictwo, styl, interpunkcja i ortografia są poprawne. Praca czytelna, jej układ został dobrze wyodrębniony graficznie. Dopuszczalne błędy: dwa stylistyczne, jeden zasadniczy ortograficzny lub dwa drugorzędne, od czterech do pięciu interpunkcyjnych. Ocena dostateczna Sposób przedstawienia tematu jest naśladowany. Praca zgodna z tematem, ale nie wyczerpuje go. Interpretacja faktów i zjawisk poprawna. Materiał tematyczny pracy dobrany schematycznie widoczne luki w jego opanowaniu. Występują dwa błędy rzeczowe mniejszego cięŝaru, a takŝe pojedyncze nieścisłości. Kompozycja schematyczna. Styl w zasadzie poprawny, słownictwo ubogie z nielicznymi błędami. Praca czytelna i zróŝnicowana graficznie. Dopuszczalne błędy: od trzech do czterech stylistycznych, jeden słownikowy, dwa frazeologiczne, dwa zasadnicze lub cztery drugorzędne błędy ortograficzne, około dziesięciu interpunkcyjnych. Ocena dopuszczająca Poprawne, ale odtwórcze ujęcie tematu. Ograniczony dobór materiału tematycznego. Nieliczne i nie
raŝące błędy rzeczowe oraz nieścisłości. W układzie pracy widoczna chaotyczność. Niska sprawność stylistyczna oraz niska sprawność techniczna zapisu. Dopuszczalne błędy: od czterech do pięciu stylistycznych, od sześciu do siedmiu składniowych i frazeologicznych, od czterech do pięciu słownikowych, trzy zasadnicze lub pięć drugorzędnych słownikowych, około dziesięciu interpunkcyjnych. Ocena niedostateczna Więcej niŝ połowa treści pracy nie na temat lub praca nie na temat. Nietrafny dobór materiału. Błąd rzeczowy cięŝki. Zupełny bezład myślowy i kompozycyjny w pracy. Liczne błędy językowe. Formy sprawdzania wiedzy i umiejętności z języka polskiego - prace klasowe, - sprawdziany, - testy, - kartkówki, - wypowiedź ustna, - pisemne zadania domowe, - ćwiczenia redakcyjne na lekcji. Sposób gromadzenia informacji o pracy ucznia - gromadzenie wszelkich prac pisemnych. Sposób informowania uczniów o ich postępach i brakach - recenzja pod wypracowaniem, - rozmowa z uczniem. Zasady zapoznawania uczniów z poprawionymi pracami kontrolnymi - udostępnienie do wglądu uczniowi pracy pisemnej z oceną. Zasady poprawienia oceny, zwłaszcza niedostatecznej - ustalenie terminu poprawienia pracy kontrolnej w rozmowie nauczyciela z uczniem. Zasady postępowania w razie nieobecności na pracy kontrolnej - ustalenie z nauczycielem terminu i formy zaliczenia sprawdzianu. Zasady zapoznawania rodziców z wynikami prac kontrolnych - udostępnienie na Ŝyczenie rodziców pisemnych prac kontrolnych.