Wykaz wydanych bajek i komiksów autorstwa Lecha Tkaczyka: BAJKI: Bajka o Panu Zegarze Jak Pan Alfabet do przedszkola maszerował Jak przedszkolaki park sprz tały i kolory poznawały Kominiarz Mama uczy cyferek O m drym je yku i chytrym lisie O pracowitym osiołku i królu lwie O Zaj cu Szybkim i Je u Ku nierzu Stra ak Wizyta wi tego Mikołaja KOMIKSY: Cyferki id do przedszkola Jak bocian Klekot cyferek si uczył Jak Pan Alfabet do przedszkola maszerował O podst pnym kocie Miau-Miau i uczciwym psie Hau-Hau Poznajemy zawody: Stra ak, Doktor Istnieje mo liwo ć zorganizowania spotkania autorskiego z Lechem Tkaczykiem. W tym celu prosimy o kontakt pod numerem telefonu 71 328 61 31 lub e-mailem: l.tkaczyk@astrum.wroc.pl
www.wydawnictwo-astrum.pl WROCŁAW
Copyright by Wydawnictwo ASTRUM Sp. z o.o. Wrocław 2010 Wszelkie prawa zastrzeżone Opracowanie merytoryczne Jolanta Tkaczyk Opracowanie techniczne Elżbieta Bursztynowicz Projekt okładki Teresa Bielecka Wydanie I Żadna część tej pracy nie może być powielana i rozpowszechniana w jakiejkolwiek formie i w jakikolwiek sposób, włącznie z fotokopiowaniem, nagrywaniem na taśmy lub przy użyciu innych systemów, bez pisemnej zgody wydawcy Zamówienia na książki można składać na kartach pocztowych lub przez Internetową Księgarnię Wysyłkową www.wydawnictwo-astrum.pl www.sluchowiska.com www.ksiazki-dla-dzieci.com Nasz adres Wydawnictwo ASTRUM 50-950 Wrocław 2, skr. poczt. 292 e-mail: astrum@astrum.wroc.pl tel. 071 328-19-92, fax 071 372-18-34 Napisz do nas lub zadzwoń! ISBN 978-83-7277-370-8
SPIS TREŚCI WST P 7 KOMAR KOMINIARZ 9 JAK KACZKA DZIECI K PAŁA 15 LISICA I URAW 31 PTASIA WOJNA 47 RACZEK I JEGO PRZYJACIELE 65 JAK URAW Z BOCIANEM LICZYLI 81 JAK WILKA PANKA LIS CHYTRUS CHCIAŁ OSZUKAĆ 93 ZAJ C I NIED WIADEK 111 WIZYTA PANA DOKTORA 125 LISTONOSZ 135 POLICJANT 145 CYFERKI ID DO PRZEDSZKOLA 157 5
WSTĘP Szanowni Pa stwo! Wydawnictwo ASTRUM przygotowało kolejn seri bajek dla dzieci autorstwa Lecha Tkaczyka. Mo na je najmłodszym tradycyjnie przeczytać. Ale nadaj si one tak e do zainscenizowania, np. w przedszkolnym teatrzyku. Ten dwojaki sposób prezentacji dzieciom tej samej bajki, daje wychowawcom ciekaw mo liwo ć wprowadzania najmłodszych w wiat literatury i teatru. Aby pomóc Pa stwu w przygotowaniu takiego przedstawienia, wydajemy drug cz ć, towarzysz c ilustrowanym ksi eczkom, publikacj, w której teksty bajek zostały przekształcone w scenariusze. S one podstawow propozycj zainscenizowania historyjek, maj c zach cić wychowawców do spróbowania sztuki teatru i mo liw do wykonania nawet w bardzo skromnych warunkach. Na pewno zostan wzbogacone o pomysły realizatorów, powstaj ce w trakcie przygotowania spektaklu. Bajki te mo na zainscenizować w teatrzyku lalkowym, wykorzystuj c klasyczny parawan. Lalki-postacie mog być zrobione tradycyjnie i przypominać wygl dem bohatera (najcz ciej zwierz tko). Mo na te wykorzystać gotowe przedmioty z ycia codziennego i ucharakteryzować je na dane postacie ale musz one w jaki sposób kojarzyć si z dominuj cymi cechami danego bohatera. Z powodu do ć obszernego tekstu narracyjnego, którego byłoby zbyt du o dla jednego dzieci cego wykonawcy, w niektórych bajkach wprowadzili my po dwóch narratorów. Istotn spraw jest wchodzenie aktorów w tempo bez zb dnych przerw dla zachowania rytmu rymowanego tekstu. Nie jest to łatwe trzeba przećwiczyć to podczas prób. Bajka mo e być równie zagrana bez lalek, przez aktorów-dzieci na przedszkolnej scence. W takim przedstawieniu wychowawca-re yser musi pami tać, e teatr to obok tekstu przede wszystkim ruch. Podczas prób dochodzi do ustalenia działa mi dzy bohaterami. One si same nie zrobi re yser musi je zaproponować i przećwiczyć. Dekoracje wskazujemy tylko hasłowo. Realizatorzy przedstawienia maj tu pole do ogromnej inwencji choć nie powinni przesadzać z bogactwem scenograii. Jej nadmiar szkodzi spektaklowi najlepsza jest do ć oszcz dna, sygnalizuj ca charakterystyczne miejsce akcji. Spektakl warto te wzbogacić efektami d wi kowymi. Motywy muzyczne czyni przedstawienie ciekawszym i ponadto pozwalaj płynnie zmienić dekoracj, bez utraty uwagi małych widzów. Ideałem w teatrzyku dla małych dzieci byłoby wykorzystanie ywej muzyki (i efektów d wi kowych) granej nawet na prostych instrumentach albo na pianinie. Mo na posłu yć si gotow muzyk na ta mie, ale tu zalecamy ostro no ć. Podkład muzyczny nagrany do cało ci przedstawienia narzuca małym aktorom jego tempo i mo e spowodować kłopoty z synchronizacj muzyki i tekstu. Lepiej jest zrobić podkład w kawałkach i puszczać je w odpowiednich momentach. A zatem do dzieła! Ponownie yczymy Pa stwu a przede wszystkim Dzieciom dobrej zabawy w teatr. 7
Lech Tkaczyk KOMAR KOMINIARZ Występują: Narrator Komar kominiarz Mucha Osa Biedronka Motyl żółty Motyl kolorowy Ważka
(gong Narrator zza parawanu zapowiada tytuł bajki) Komar kominiarz (motyw muzyczny) SCENA (na cianie namalowane chaty: z jednej strony chata Muchy, z drugiej chata Komara kominiarza, obie maj uszkodzone kominy; do swojej chaty podbiega bardzo zmartwiona Mucha, ogl da komin, łapie si za głow i lamentuje; z boku sceny wychodzi Narrator) Narrator Usiadła mucha na dachu i cała blada ze strachu, jakby połkn ła cytryn, martwi si, biedna, kominem. Mucha (biega w kółko i łapie si za głow, pokazuje zepsuty komin) Zepsuł si. Trudna wi c rada. Trzeba poprosić s siada o pomoc, Pana Komara. Niech si szybciutko postara naprawić komin i basta. (Mucha siada obok swojej chaty bardzo zmartwiona; na scen przyfruwa Osa, ogl da chatk Muchy) Osa Lecz Komar wyjechał z miasta, wi c mucha niet g ma min, bo nie wie, co dalej z kominem. (Osa podchodzi do Muchy i j pociesza; na scen wchodzi Biedronka, te ogl da zepsuty komin) 10 Komar kominiarz
Biedronka I wzdycha z rozpaczy, i krzyczy, bo wierzy, e mo e usłyszy jej ale kominiarz, Pan Komar, co czy cił kominy na domach. (Biedronka te idzie pocieszać Much ; na scen przyfruwaj dwa Motyle i mówi zwracaj c si do siebie) Motyl ółty Miał du drabin i kul, znał wszystkie kominy w szczególe. Gdy z pieca uchodził gdzie dym i zatkać nie było go czym, Pan Komar odwa nie, bez słowa, w mig komin ten sam reperował. Motyl kolorowy I czy cił go miotł starannie! A w domu, wieczorem, w swej wannie dokładnie i długo mył skrzydła, nie ałuj c i wody, i mydła. Swój pyszczek solidnie te mył, bo wielkim czy ciochem on był. (Motyle odfruwaj i przysiadaj z boku sceny; na scen dostojnym krokiem wkracza Wa ka, przechadza si oboj tnie, nie przejmuj c si zepsutym kominem) Wa ka Lecz Komar wyjechał ze Zgierza. Kominów czy cić nie zamierza, Komar kominiarz 11
gdy postanowił być... szewcem. Być kominiarzem ju nie chce. (w czasie słów Wa ki na scen wchodzi Komar kominiarz, w stroju kominiarza, niesie pod pach desk ) I dlatego na skraju wsi Komar zawiesił wielki szyld: Komar kominiarz (mówi zdecydowanym głosem) Nie chc być ju kominiarzem! Chc być szewcem! O tym marz! Zakład na bagnie postawi, ka demu buty naprawi. (Komar kominiarz pisze na desce SZEWC lub rysuje but) Narrator To wszystko nakre lił na desce. I mo e dopisałby jeszcze co bardzo wa nego. Być mo e. Lecz zimno ju było na dworze, wi c wrócił do miasta, do ony. (Komar kominiarz wstaje, rozciera zzi bni te r ce, zabiera swój szyld i podchodzi do swojej chaty, zatrzymuje si i zdziwiony ogl da zepsuty komin, łapie si za głow, spogl da te w stron chatki Muchy i widzi kolejny zepsuty komin; na scen wchodzi Biedronka, pokazuje na Komara kominiarza) Biedronka Na dom swój popatrzył zdziwiony zobaczył tam... dziur w kominie! I much. I poznał po minie 12 Komar kominiarz
kuzynki swej, muchy s siadki, e nie czas na arty i gadki. (na scen wchodzi Osa, w czasie jej słów Komar kominiarz podchodzi do Muchy, co do niej mówi, Mucha cieszy si i podskakuje z rado ci, Komar naprawia komin) Osa Pan Komar na pomoc wyruszył, bo płaczem kuzynki si wzruszył. Pofrun ł na skrzydłach na dach! I dziur zalepił rach-ciach! (Komar kominiarz sko czył prac, wszyscy bij brawo, Komar si kłania) Gdy dobrze wykonał robot, powiedział: Komar kominiarz Mam znowu ochot kominy na dachach naprawiać. I nie ma co tutaj udawać: ja butów nie umiem szyć! Po co mi wi c szewcem być? I choć marzenia ró ne mam, chc robić to, na czym si znam! (Komar kominiarz podbiega do pozostałych, razem tworz koło i wszyscy wesoło w kole podskakuj, ciesz si, bij brawo; na rodek sceny wychodzi Narrator) Narrator I była wietna zabawa, Pan Komar otrzymał brawa za szybk komina napraw. A ja opisałem t spraw, Komar kominiarz 13