BRANŻA SANITARNA INSTALACJA CENTRALNEGO OGRZEWANIA 1. Opis instalacji c.o. 2. Rysunki instalacji instalacji c.o. CO1_RZUT_PIWNIC_INSTALACJA_CO 1:100 CO2_RZUT_PARTERU_INSTALACJA_ CO 1:100 CO3_ROZWINIĘCIE_INSTALACJI_ C.O. 1:50
1. Opis instalacji c.o.
WEWNĘTRZNA INSTALACJA CENTRALNEGO OGRZEWANIA DO PROJEKTU Budowa krytej pływalni w Kowalewie Pomorskim przewidzianej do realizacji na działkach nr ewid. 255, obręb 4 położonych przy ul. Jana Pawła II 1. Podstawa opracowania 1. Projekt budowlano-architektoniczny opracowany równolegle. 2. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12.04.2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. nr 75 poz.690 z 15.06.2002 r. + zmiana z 06.11.2008). 3. Uzgodnienia międzybranżowe. 4. Aktualne normy i przepisy, a w szczególności: - PN-82/B-02402 Temperatury ogrzewanych pomieszczeń w budynkach, - PN-EN ISO 6946 Opór cieplny i współczynnik przenikania ciepła - PN-EN 12831 Nowa metoda obliczania projektowanego obciążenia cieplnego. - PN-82/B-02403 Temperatury obliczeniowe zewnętrzne - PN-91/B-02420 Ogrzewnictwo. Odpowietrzenie instalacji ogrzewań wodnych. Wymagania. 2. Przedmiot i zakres opracowania Przedmiotem opracowania jest zaprojektowanie nowej instalacji centralnego ogrzewania w nowoprojektowanym budynku krytej pływalni w Kowalewie Pomorskim. 3. Charakterystyka budynku Kubatura ogrzewanego budynku 11 526 m 3 Powierzchnia ogrzewalna budynku 3 268,24 m 2 Zapotrzebowanie ciepła: - dla centralnego ogrzewania 26,69 kw 4. Założenia do obliczeń - dla przygotowania c.w.u. 82,00 kw Dane wyjściowe przyjęte do obliczeń: - rodzaj budynku: masywny - rodzaj ogrzewania: rozdzielaczowy o. podłogowe 45/35 o C Przygotowanie c.w.u. 70/50 o C - strefa klimatyczna: I - temperatura obliczeniowa zewnętrzna: -16 o C - działanie ogrzewania: bez przerwy z osłabieniem w nocy
5. Opis rozwiązań 5.1 Instalacja c.o. W projektowanym budynku zaprojektowano instalację jako wodną, o parametrach 45/35 o C, w systemie rozdzielaczowym. Przewody zasilające na poziomie piwnicy zaprojektowano z rur stabilizowanych, typ PE-RT, firmy Kan-therm. Zasilanie rozdzielaczy na wyższych kondygnacjach oraz podejścia do grzejników zaprojektowano z rur z warstwą antydyfuzyjną typ PE-Xc, firmy Kan-therm. Ze względu na odpowietrzenie rozdzielacze należy wyposażyć w automatyczne odpowietrzniki, a króćce przewodów - przyłączać od dołu. W każdej szafce rozdzielaczowej, na przewodzie zasilania zaprojektowano zawór regulacyjny AB-QM, firmy Danfoss. Na wyjściu z rozdzielaczy instalacyjnych, zaprojektowano zawory odcinające. Źródłem ciepła dla projektowanej instalacji c.o. będzie układ pompy ciepła ze wspomaganiem z kotła gazowego. Zabezpieczeniem instalacji będzie naczynie przeponowo wzbiorcze (dobór w opracowaniu źródła ciepła). Prowadzenie przewodów zaprojektowano pod stropem piwnic i w bruzdach w ścianach parteru. Prowadzenie pionów w bruzdach w ścianach lub w obudowach z płyt kartonowogipsowych. Podejścia do grzejników w bruzdach w posadzce (pod warstwą styropianu technologicznego o. podłogowego). Projektuje się ogrzewanie podłogowe w technologii mokrej. Podstawą tej technologii są rury z polietylenu sieciowanego, które zalewane są w warstwie płynnego jastrychu. Czas wiązania jastrychu wynosi do 4 tygodni. Należy zdylatować podłogę grzejną od ścian. Jako izolacje brzegową należy stosować taśmę z miękkiej pianki polietylenowej o grubości 8 mm, do której przymocowana jest folia. Wysokość izolacji brzegowej powinna sięgać stropu konstrukcyjnego i górnej krawędzi wykładziny podłogowej. Zabezpieczeniem izolacji cieplnej jest folia polietylenowa grubości 0,2 mm, łączona na zakładkę, a przy ścianach wywinięta do wysokości warstwy jastrychu.. Rury grzejne mocować do warstwy izolacji za pomocą spinek U-kształtnych. Po zamocowaniu przewodów do podłoża i wykonaniu prób hydraulicznych zalewa się je się je warstwą jastrychu grubości ok. 65 mm. Do ogrzewania podłogowego zaleca się stosowanie jastrychu cementowego, z uziarnieniem kruszywa do 8 mm i ilości cementu 300-350 kg/m3 betonu, stosunkiem wody do betonu 0,45. Do jastrychu w celu zwiększenia jego płynności i dokładniejszego otoczenia przewodu grzejnego należy dodać plastyfikator. Podczas betonowania i przez okres wiązania betonu rury pozostawić pod ciśnieniem 0,3-0,4 MPa. Sezonowanie jastrychu powinno wynosić 28 dni, po tym okresie można przystąpić do stopniowego wygrzewania. Temperatura ogrzewania podłogowego 45 o C. Instalacja ogrzewania podłogowego pracuje wspólne z ogrzewaniem tradycyjnym grzejnikowym. 5.2. Prowadzenie przewodów Przewody powinny być prowadzone ze spadkiem tak, żeby w najniższych miejscach załamań przewodów zapewnić możliwość odwadniania instalacji, a w najwyższych możliwość odpowietrzania. Minimalny spadek przewodów rozprowadzających to 1. Dopuszcza się możliwość układania przewodów bez spadku, jeżeli prędkość przepływu wody zapewni ich samoodpowietrzenie, a opróżnianie wody jest możliwe przez przedmuchanie sprężonym powietrzem. Odpowietrzenie zgodnie z normą PN-91/B-02420 za pomocą odpowietrzników montowanych fabrycznie na grzejnikach. Przewody zasilający i powrotny, prowadzone obok siebie, powinny być ułożone równolegle. Przewody pionowe należy prowadzić tak, aby maksymalne odchylenie od pionu nie przekroczyło 1 cm na kondygnację. Oba przewody pionu należy układać zachowując stałą odległość między osiami wynoszącą 8 cm (± 0,5 cm) przy średnicy pionu nie przekraczającej Dn 40. Odległość między przewodami pionu o większej średnicy powinna umożliwiać dogodny montaż przewodów. Przewód zasilający pionu powinien znajdować się z prawej strony (dla patrzącego na ścianę). Obejście pionów gałązkami grzejnikowymi należy wykonać od strony pomieszczenia. Przewody poziome należy prowadzić powyżej przewodów instalacji zimnej wody i przewodów gazowych. Przewody prowadzone pod tynkiem należy zaopatrzyć w otulinę elastyczną uniemożliwiającą tarcie przewodów o ostre krawędzie bruzd. W obszarze połączeń otuliny powinny być pogrubione.
Przewody poziome prowadzone przy ścianach, na lub pod stropami itp. powinny spoczywać na podporach stałych (w uchwytach) i ruchomych (w uchwytach, na wspornikach, zawieszeniach itp.) usytuowanych w odstępach nie mniejszych niż wynika to z poniższej tabeli. Konstrukcja i rozmieszczenie podpór powinny umożliwić łatwy i trwały montaż przewodu. Podpory przesuwne powinny zapewniać swobodny, poosiowy przesuw przewodu. Wydłużenia termiczne będą kompensowane załamaniami na trasie. Tab. 1. Maks. odstęp między podporami przewodów z rur plastikowych w instalacji ogrzewczej wodnej Przewód montowany Średnica nominalna rury Pionowo* Inaczej [m] [m] Dn 12 Dn 20 1,0 0,5 > Dn 25 1,2 0,7 * Lecz nie mniej niż jedna podpora na każdą kondygnację Przy przejściach rurą przez przegrody budowlane należy stosować tuleje ochronne. W tulei nie może znajdować się żadne połączenie rury. Średnica tulei powinna być większa od zewnętrznej średnicy rury o co najmniej 2 cm przy przejściu przez przegrodę pionową i o 1 cm przy przejściu przez przegrodę poziomą. Tuleja ochronna powinna być dłuższa niż grubość przegrody pionowej o ok. 5cm z każdej strony, a przy przejściu przez strop powinna wystawać około 2 cm nad posadzkę. Nie dotyczy to tulei ochronnych dla gałązek grzejnikowych, których wylot ze ściany powinien być osłonięty tarczką ochronną. Przestrzeń między tuleją a rurą przewodu powinna być wypełniona materiałem trwale plastycznym, nie działającym korozyjnie na rurę, umożliwiającym jej wzdłużne przemieszczanie i utrudniającym powstanie w niej naprężeń ścinających. Przejście rurą w tulei ochronnej przez przegrodę nie powinno być podporą przesuwną tego przewodu. Grzejniki montować na wysokości 0,20m od poziomu posadzki (zgodnie z rzutami instalacji c.o.). 5.3. Armatura i przewody W projektowanym budynku zaprojektowano grzejniki płytowo konwektorowe, dolno zasilane firmy Stelrad, oraz ogrzewanie podłogowe. W pomieszczeniach o podwyższonej wilgotności należy stosować grzejniki ocynkowane. Dla grzejników dolnozasilanych należy zastosować zestaw przyłączeniowy (kątowy), typ RLV-KS oraz głowicę termostatyczną typ RAW-K, wszystko firmy Danfoss. Nastawy powinny być wykonane po zakończeniu montażu, płukaniu i badaniu szczelności instalacji w stanie zimnym. Armaturę należy zamontować w sposób umożliwiający dostęp do obsługi i konserwacji. Kierunek przepływu oznaczony na armaturze powinien być zgodny z kierunkiem przepływu wody instalacyjnej. 5.4. Próby i płukanie Badanie szczelności należy przeprowadzić przed zakryciem bruzd i kanałów, przed pomalowaniem elementów instalacji oraz przed wykonaniem izolacji cieplnej. Badanie należy przeprowadzić wodą. Podczas badania zabrania się, nawet krótkotrwałego podnoszenia ciśnienia ponad wartość ciśnienia próbnego. Instalacja powinna być odłączona od źródła ciepła. Przed przystąpieniem do badania szczelności wodą, instalacja (lub jej część) podlegająca badaniu, powinna być skutecznie wypłukana wodą. Czynność tę należy wykonywać przy dodatniej temperaturze zewnętrznej, a budynek, w którym jest instalacja nie może być przemarznięty. Podczas płukania wszystkie zawory przelotowe, przewodowe i grzejnikowe powinny być całkowicie otwarte, natomiast zawory obejściowe całkowicie zamknięte. Przed napełnieniem wodą instalacji wyposażonej w odpowietrzniki automatyczne i nie wypłukanej, nie należy wkręcać kompletnych odpowietrzników automatycznych., lecz jedynie ich zawory stopowe. Do chwili skutecznego wypłukania instalację odpowietrzać poprzez ręczne otwieranie zaworów stopowych.
Bezpośrednio po wypłukaniu należy instalację napełnić wodą, uwzględniając jednocześnie potrzebę zastosowania odpowiedniego inhibitora korozji, jeżeli wyniki badania wody stosowanej do napełniania i uzupełniania instalacji oraz użyte materiały instalacyjne wymagają wprowadzenia go do instalacji. Po napełnieniu instalacji wodą zimną i po dokładnym jej odpowietrzeniu należy, przy ciśnieniu statycznym słupa wody, dokonać starannego przeglądu instalacji, w celu sprawdzenia, czy nie występują przecieki wody lub roszenie i czy instalacja jest przygotowana do rozpoczęcia badania szczelności. W celu zbadania szczelności należy do instalacji podłączyć ręczną pompę do badania szczelności wyposażoną w zbiornik wody, zawory odcinające, zawór zwrotny i spustowy. Badanie można rozpocząć po okresie co najmniej jednej doby od stwierdzenia gotowości instalacji do takiego badania i nie wystąpienia w tym czasie przecieków wody lub roszenia. Następnie należy zwiększyć ciśnienie w instalacji za pomocą pompy, kontrolując jego wartość w najniższym punkcie instalacji. Co najmniej trzy godziny przed i podczas badania temperatura otoczenia powinna być taka sama (różnica temperatury nie powinna przekraczać ± 3 K) i nie powinno występować promieniowanie słoneczne. Wartości ciśnienia próbnego należy przyjmować na podstawie poniższej tabeli a badanie należy przeprowadzić zgodnie z warunkami podanymi w tabeli 3 i 4. Tabela 2. Badanie odbiorcze szczelności wodą zimną ciśnienie próbne instalacji. Lp. Rodzaj instalacji Sposób zabezpieczenia instalacji Rodzaje odbiorników Ciś. próbne w najniższym punkcie inst. 1 temp. zgodnie z a) dowolne z ograniczeniami p *) r +2 lecz nie mniej niż zasilania PN-B-02413 lub wynikającymi z właściwej PN lub 4 bary t z < PN-B-02414 aprobaty technicznej 100 o C b) grzejniki płaszczyznowe (z właściwym ograniczeniem temp.) * ciśnienie robocze w najniższym punkcie instalacji 4 bar. Tabela 3. Badanie odbiorcze szczelności wodą zimną inst. ogrzewczej z przewodów z tworzywa sztucznego. Nazwa czynności Czas trwania Warunki uznania wyników badania za pozytywne Badanie wstępne Podniesienie ciśnienia w instalacji do wartości ciśnienia próbnego Obserwacja instalacji i podniesienie ciś. w instalacji - 10min. Brak przecieków i roszenia, spadek ciśnienia jest spowodowany wyłącznie elastycznością przewodów z tworzywa do wartości ciś. próbnego sztucznego Obserwacja instalacji i podniesienie ciśnienia w 10min. instalacji do wartości ciśnienia próbnego Obserwacja instalacji 10min. Podniesienie ciś. w inst. do wartości ciś. próbnego - Obserwacja instalacji 0,5 h brak przecieków i roszenia, spadek ciśnienia nie większy niż 0,6 bar UWAGA: w przypadku nie spełnienia chociaż jednego warunku uznania badania wstępnego za zakończone z wynikiem pozytywnym, wynik badania ocenia się negatywnie. W takim przypadku należy usunąć przyczynę wyniku negatywnego i ponownie wykonać badanie wstępne od początku. Badanie główne (do badania gł. należy przystąpić bezpośrednio po badaniu wstępnym zakończonym wynikiem pozytyw.) Podniesienie ciś. w inst. do wartości ciś. próbnego - brak przecieków i roszenia, spadek Obserwacja instalacji 2 h ciśnienia nie większy niż 0,2 bar UWAGA 1: w przypadku nie spełnienia chociaż jednego warunku uznania badania głównego za zakończone z wynikiem pozytywnym, wynik badania ocenia się negatywnie. W takim przypadku należy usunąć przyczynę wyniku negatywnego i ponownie wykonać badanie, poczynając od badania wstępnego. UWAGA 2: badanie główne zakończone wynikiem pozytywnym kończy badanie odbiorcze szczelności, z wyjątkiem instalacji z przewodów z tworzywa sztucznego dla których producent wymaga przeprowadzenia także innych badań, nazwanych w WTWiO badaniami uzupełniającymi. Badanie uzupełniające (do badania uzupełniającego jeżeli takie badanie jest wymagane przez producenta przewodów z tworzyw sztucznych należy przystąpić bezpośrednio po badaniu głównym zakończonym wynikiem pozytywnym.) Przebieg badania (czynności i czas ich trwania) oraz warunki uznania wyników badania za zakończone z wynikiem pozytywnym, powinny być zgodne z wymaganiami producenta przewodów z tworzyw sztucznych.
5.10. Izolacja termiczna Przewody rozprowadzające być izolowane cieplnie. Izolowanie przewodów należy rozpocząć po przeprowadzeniu prób szczelności (potwierdzenie protokołem odbioru). Materiały izolacyjne powinny być suche, czyste i nie uszkodzone. Powierzchnie izolowane powinny być suche i czyste. Zakończenia izolacji cieplnej powinny być zabezpieczone przed uszkodzeniem lub zawilgoceniem. Izolację wykonać z pianki poliuretanowej zgodnie z PN-B-02421. Stosować izolacje nierozprzestrzeniająca ognia. 6.0. Warunki wykonania i odbioru Instalację wykonać zgodnie : - z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r W sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (DZ.U. Nr 75 z 2002r. poz. 690 wraz ze zmianą z 6.11.2008r)., - z Warunkami technicznymi wykonania i odbioru instalacji ogrzewczych. Zeszyt 6.wyd. COBRTI INSTAL. 6.1. Uwagi dodatkowe Użyte w niniejszym opracowaniu nazwy własne materiałów, sprzętów, urządzeń, systemów i inne oraz przedstawione nazwy producentów stanowią jedynie wzorzec jakościowy i są podane w celu określenia wymogów jakościowych im stawianych. Projektant dopuszcza stosowanie innych, równoważnych materiałów, sprzętów, urządzeń, systemów i innych pod warunkiem zachowania tożsamych lub wyższych parametrów technicznych. Zamiana materiałów na równorzędne o tych samych parametrach fizyko-chemicznych i wartościach użytkowych wymaga ponadto zgody użytkownika, inspektora nadzoru inwestorskiego i projektanta. Opracowała: mgr inż. Beata Talaśka
7.0. Bilans ciepła Nr. Pom. Temp [ o C] Q [W] Nazwa ogrzewanie [45/35 o C] PIWNICA -1.01 16 830 Pom. ciepłej wody 22-600/1200 ocynkowany -1.02 16 410 Pom. magazynowo/naprawcze 11-600/900-1.03 16 - Klatka schodowa Doliczone do -1.07-1.04 - - Pom. koagulatu Nieogrzewane -1.05 - - Pom kwasu Nieogrzewane -1.06 - - Pom. podchlor.sodu Nieogrzewane 22-600/1400 + 22-600/1600 Komunikacja -1.07 16 2820 ocynkowane -1.08 - - Strefa uzdatniania wody Nieogrzewane -1.09 - - Podbasenie Nieogrzewane -1.10 - - Wentylatorownia Nieogrzewane PARTER 001 20 Hall O.podłogowe 6260 002 20 Szatnia O.podłogowe 003 20 8770 Komunikacja O.podłogowe 004 20 310 Kasa O.podłogowe 005 20 790 Pom. ratownika O.podłogowe 006 20 720 Magazyn Basenu O.podłogowe 007 24 1490 Wezeł szatniowy NPS O.podłogowe 008 24 1890 Wezeł szatniowy M O.podłogowe 009 24 2280 Wezeł szatniowy D O.podłogowe 010 20 330 WC D O.podłogowe 011 20 500 WC M O.podłogowe 012 20 170 WC NPS O.podłogowe 013 24 750 Sanitariaty dla pracowników O.podłogowe+ 22-900/1000 014 24 1010 Szatnia dla pracowników O.podłogowe + 22-600/1600 015 20 860 Pom. socjalne O.podłogowe 016 20 1140 Biuro O.podłogowe 017 16 320 Pom. gospodarcze O.podłogowe 018 16 440 Klatka schodowa 11-600/1400 019 - - Rozdzielnia NN Nieogrzewane 020 20 480 Magazyn O.podłogowe 021 - - Pom. wodomierza Nieogrzewane 022 20 1000 Kotłownia 33-600/1400 023 30 118270 Hala basenowa o.powietrzne
2. Rysunki instalacji instalacji c.o. CO1_RZUT_PIWNIC_INSTALACJA_CO 1:100 CO2_RZUT_PARTERU_INSTALACJA_ CO 1:100 CO3_ROZWINIĘCIE_INSTALACJI_ C.O. 1:50