Test dla uczniów rozpoczynających naukę w klasie szóstej HISTORIA I SPOŁECZEŃSTWO I grupa imię i nazwisko numer w dzienniku klasa Test składa się z 15 zadań. Czytaj uważnie treść poleceń. Wybierz poprawną odpowiedź i zamaluj znajdujący się obok niej kwadracik. Jeśli się pomylisz, błędnie zamalowany kwadracik otocz kółkiem i zamaluj właściwy. Zadanie 1. (0 1) Przeczytaj tekst w ramce i wykonaj polecenie. Powstanie kościuszkowskie było ostatnią próbą ratowania osłabionej drugim rozbiorem Rzeczypospolitej. 4 kwietnia 1794 roku wojska polskie pokonały Rosjan w bitwie pod Racławicami. Zwycięstwo obudziło nadzieję na odzyskanie wolności i przywrócenie uchwalonej w 1791 roku Konstytucji 3 maja. Powstanie zakończyło się jednak klęską. W następnym roku po insurekcji Austria, Prusy i Rosja dokonały kolejnego rozbioru Polski. Zaznacz ciąg wydarzeń ułożonych w kolejności chronologicznej. A. bitwa pod Racławicami trzeci rozbiór Polski uchwalenie Konstytucji 3 maja B. uchwalenie Konstytucji 3 maja bitwa pod Racławicami trzeci rozbiór Polski C. trzeci rozbiór Polski bitwa pod Racławicami uchwalenie Konstytucji 3 maja D. uchwalenie Konstytucji 3 maja trzeci rozbiór Polski bitwa pod Racławicami Zadanie 2. (0 1) Przyjrzyj się osi czasu i zaznacz poprawne dokończenie zdania. koronacja Jadwigi opublikowanie O obrotach sfer niebieskich 1300 rok 1400 rok 1500 rok 1 2 3 4 Koronację Kazimierza Wielkiego oznaczono na osi czasu numerem A. 1. B. 2. C. 3. D. 4. 1
I grupa Zadanie 3. (0 1) Przeczytaj fragment wiersza Marii Konopnickiej Przysięga i zaznacz poprawne dokończenie zdania. Na krakowskim rynku tam ludu gromada,...?... dziś przysięgę składa. [...] Wyszedł pan...?... w krakowskiej sukmanie, Odkrył jasne czoło na to powitanie. Odkrył jasne czoło, klęknął na kolana: Ślubuję Ci życie, Ojczyzno kochana! Ślubuję Ci życie, ślubuję Ci duszę. Za Bożą pomocą wolność wrócić muszę! Postać, której imię i nazwisko zastąpiono w tekście znakami zapytania, to A. Jan Kiliński. B. Tadeusz Kościuszko. C. Stefan Czarniecki. D. Jan Sobieski. Zadanie 4. (0 1) Pokój zawarty w Oliwie w 1660 roku zakończył pięcioletnie zmagania Rzeczypospolitej z najazdem szwedzkim. Przełomowym momentem toczącej się wojny była obrona klasztoru paulinów na Jasnej Górze w 1655 roku. Wojna polsko-szwedzka zakończona podpisaniem pokoju w Oliwie toczyła się w A. I połowie XVI wieku. B. II połowie XVI wieku. C. I połowie XVII wieku. D. II połowie XVII wieku. 2
A Zadanie 5. (0 2) Przyjrzyj się osi czasu i wykonaj polecenie. I grupa Chrzest Polski Sprowadzenie Krzyżaków do Polski 966 rok Bolesław Chrobry Bolesław Krzywousty Kazimierz Wielki okres panowania 50 lat Zaznacz TAK, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub NIE jeśli jest fałszywe. I. Od początku panowania Bolesława Krzywoustego do sprowadzenia Krzyżaków do Polski minęło mniej niż 150 lat. II. Koronacja Kazimierza Wielkiego odbyła się w I połowie XIV wieku. TAK NIE TAK NIE Zadanie 6. (0 1) Przyjrzyj się mapie i zaznacz poprawne dokończenie zdania. Ob Jenisej Lena AMERYKA PÓŁNOCNA Missisipi San Salvador 1492 O C E A N E U R O P A A Z J A Jangcy Amur Chiny O C E A N S P O K Kuba 1519 1522 Haiti Amazonka AMERYKA POŁUDNIOWA Parana T L A N T Y C K I Niger A F R Y K A 1488 Kongo Nil 1498 I ndie O C E A N 1519 1522 1521 Filipiny (miejsce śmierci Magellana) AUSTRALIA O J N Y Cieśnina Magellana ana Przylądek Dobrej Nadziei I N D Y J S K I Krzysztof Kolumb podczas swojej pierwszej zamorskiej wyprawy przepłynął A. z Afryki przez Ocean Spokojny do Azji. B. z Europy przez Ocean Atlantycki do Azji. C. z Afryki przez Ocean Indyjski do Ameryki. D. z Europy przez Ocean Atlantycki do Ameryki. 3
Zadanie 7. (0 1) I grupa Przede wszystkim trzeba wykorzenić w klasztorze tę wadę, aby nikt nie ważył się cokolwiek darować lub przyjmować bez pozwolenia opata lub mieć cokolwiek na własność; i to żadnej rzeczy, ani książki, ani tabliczek, ani rylca, w ogóle niczego. Nie wolno bowiem mnichom rozporządzać sobą samym, ani ciałem, ani swoją wolą. Wszystkiego, czego potrzebują, mają się spodziewać od ojca klasztoru, więc nie wolno im mieć czegokolwiek, czego opat nie dał lub na co nie pozwolił. Źródło: Wiek V XV w źródłach. Wybór tekstów źródłowych z propozycjami metodycznymi dla nauczycieli historii i studentów, oprac. S. Sobańska-Bondaruk, S.B. Lenard, Warszawa 1997, s. 116. Zgodnie z regułą zakonu benedyktynów mnich mógł posiadać jakąś rzecz tylko wtedy, gdy A. była ona niezbędna zakonnikowi do pracy. B. przełożony klasztoru również ją posiadał. C. opat klasztoru wyraził zgodę na jej posiadanie. D. otrzymał ją jako wynagrodzenie za swoją pracę. Zadanie 8. (0 1) Przyjrzyj się schematowi i zaznacz poprawne dokończenie zdania. - uchwalanie nowych praw - ustanawianie podatków - decydowanie o pospolitym ruszeniu wybór posłów W dawnej Rzeczypospolitej sejmiki ziemskie były zwoływane, aby A. zdecydować o uchwaleniu nowych praw. B. podjąć decyzję o zwołaniu pospolitego ruszenia. C. wybrać członków izby poselskiej na sejm walny. D. wyznaczyć osobę do kierowania obradami sejmu walnego. 4
Zadanie 9. (0 1) Po przybyciu Europejczyków do Ameryki zaczęto na tym kontynencie A. osiedlać Indian. B. wznosić piramidy. C. budować drogi. D. zakładać kolonie. I grupa Zadanie 10. (0 2) Przeczytaj tekst w ramce i zaznacz poprawne dokończenia zdań. W 1409 roku rozpoczęła się wielka wojna z zakonem krzyżackim. Poprzedził ją wybuch powstania przeciwko panowaniu Krzyżaków na Żmudzi bunt tamtejszej ludności został poparty przez litewskiego księcia Witolda i polskiego króla Władysława Jagiełłę. W odpowiedzi wojska zakonne przekroczyły granicę Królestwa Polskiego i zajęły część jego terytorium, w tym ziemię dobrzyńską. 15 lipca 1410 roku doszło do bitwy pod Grunwaldem. Starcie zakończyło się klęską Krzyżaków. Zwycięskie wojska polsko-litewskie podjęły próbę zdobycia Malborka. Wojna zakończyła się w 1411 roku podpisaniem w Toruniu traktatu pokojowego. Na jego mocy Krzyżacy zwrócili Polsce ziemię dobrzyńską, a Litwie Żmudź. I. Jedną z przyczyn wybuchu wojny z Krzyżakami było A. podpisanie traktatu pokojowego w Toruniu. B. oblężenie Malborka przez wojska polsko-litewskie. C. wsparcie powstania na Żmudzi przez Polskę i Litwę. II. Skutkiem wielkiej wojny z zakonem krzyżackim było A. odzyskanie Żmudzi przez Litwę. B. zajęcie przez Krzyżaków ziemi dobrzyńskiej. C. zdobycie przez wojska polsko-litewskie zamku w Malborku. Zadanie 11. (0 1) W średniowiecznym mieście sukiennice pełniły taką samą funkcję, jaką pełnią współcześnie A. galerie handlowe. B. urzędy miejskie. C. muzea. D. hotele. 5
Zadanie 12. (0 1) I grupa Chłopi stanowili w Rzeczypospolitej Obojga Narodów najliczniejszą grupę społeczną. Nie mieli jednak prawa współdecydowania o losach państwa. Głównym zajęciem chłopów była uprawa ziemi, która należała do pana. W zamian za możliwość jej użytkowania chłopi musieli pracować na polu właściciela gruntów. Dla szlachty uprawa i sprzedaż zboża były ważnym źródłem dochodów, dlatego zakazywali chłopom opuszczać wieś. W Rzeczypospolitej Obojga Narodów chłopi mieli A. prawo decydowania o własnym losie. B. obowiązek odrabiania pańszczyzny. C. pozwolenie na zakup ziemi, na której pracowali. D. możliwość przenoszenia się ze wsi do miast. Zadanie 13. (0 1) Zebrana pod Warszawą szlachta wysłuchała obietnic wyborczych. Zaprezentowano kandydatów, podkreślając ich zalety oraz gotowość do podjęcia działań dla dobra Polski i stanu szlacheckiego. Największy entuzjazm wzbudziły obietnice złożone przez delegację, którą przysłał z Francji książę Henryk. W tekście przedstawiono przebieg A. wolnej elekcji. B. sejmu walnego. C. pospolitego ruszenia. D. sejmiku szlacheckiego. Zadanie 14. (0 1) Uczta u Wierzynka była ważnym wydarzeniem w historii państwa polskiego, ponieważ A. podczas jej trwania zawarto pokój z Krzyżakami. B. uczestniczyło w niej wielu władców europejskich. C. postanowiono w jej trakcie o koronacji Kazimierza Wielkiego. D. zorganizowano ją w Zamku Królewskim na Wawelu. 6
Zadanie 15. (0 2) Przyjrzyj się mapie i wykonaj polecenie. I grupa LEGENDA Królestwo Polskie ziemie przyłączone do Królestwa Polskiego ziemie zależne od Królestwa Polskiego Zaznacz TAK lub NIE i uzasadnienie wybranej odpowiedzi. I. Czy ilustracja przedstawia mapę Polski w czasach panowania Kazimierza Wielkiego? TAK, NIE, II. ponieważ w okresie rządów tego władcy 1. do Polski została przyłączona Ruś Halicka. 2. Polska i Litwa tworzyły jedno państwo. 7
Test dla uczniów rozpoczynających naukę w klasie szóstej HISTORIA I SPOŁECZEŃSTWO II grupa imię i nazwisko numer w dzienniku klasa Test składa się z 15 zadań. Czytaj uważnie treść poleceń. Wybierz poprawną odpowiedź i zamaluj znajdujący się obok niej kwadracik. Jeśli się pomylisz, błędnie zamalowany kwadracik otocz kółkiem i zamaluj właściwy. Zadanie 1. (0 1) Przeczytaj tekst w ramce i wykonaj polecenie. Powstanie kościuszkowskie było ostatnią próbą ratowania osłabionej drugim rozbiorem Rzeczypospolitej. 4 kwietnia 1794 roku wojska polskie pokonały Rosjan w bitwie pod Racławicami. Zwycięstwo obudziło nadzieję na odzyskanie wolności i przywrócenie uchwalonej w 1791 roku Konstytucji 3 maja. Powstanie zakończyło się jednak klęską. W następnym roku po insurekcji Austria, Prusy i Rosja dokonały kolejnego rozbioru Polski. Zaznacz ciąg wydarzeń ułożonych w kolejności chronologicznej. A. uchwalenie Konstytucji 3 maja trzeci rozbiór Polski bitwa pod Racławicami B. trzeci rozbiór Polski bitwa pod Racławicami uchwalenie Konstytucji 3 maja C. uchwalenie Konstytucji 3 maja bitwa pod Racławicami trzeci rozbiór Polski D. bitwa pod Racławicami trzeci rozbiór Polski uchwalenie Konstytucji 3 maja Zadanie 2. (0 1) Przyjrzyj się osi czasu i zaznacz poprawne dokończenie zdania. koronacja Jadwigi opublikowanie O obrotach sfer niebieskich 1300 rok 1400 rok 1500 rok 1 2 3 4 Koronację Kazimierza Wielkiego oznaczono na osi czasu numerem A. 1. B. 2. C. 3. D. 4. 1
II grupa Zadanie 3. (0 1) Przeczytaj fragment wiersza Marii Konopnickiej Przysięga i zaznacz poprawne dokończenie zdania. Na krakowskim rynku tam ludu gromada,...?... dziś przysięgę składa. [...] Wyszedł pan...?... w krakowskiej sukmanie, Odkrył jasne czoło na to powitanie. Odkrył jasne czoło, klęknął na kolana: Ślubuję Ci życie, Ojczyzno kochana! Ślubuję Ci życie, ślubuję Ci duszę. Za Bożą pomocą wolność wrócić muszę! Postać, której imię i nazwisko zastąpiono w tekście znakami zapytania, to A. Stefan Czarniecki. B. Jan Kiliński. C. Tadeusz Kościuszko. D. Jan Sobieski. Zadanie 4. (0 1) Pokój zawarty w Oliwie w 1660 roku zakończył pięcioletnie zmagania Rzeczypospolitej z najazdem szwedzkim. Przełomowym momentem toczącej się wojny była obrona klasztoru paulinów na Jasnej Górze w 1655 roku. Wojna polsko-szwedzka zakończona podpisaniem pokoju w Oliwie toczyła się w A. I połowie XVI wieku. B. II połowie XVI wieku. C. I połowie XVII wieku. D. II połowie XVII wieku. 2
A Zadanie 5. (0 2) Przyjrzyj się osi czasu i wykonaj polecenie. II grupa Chrzest Polski Sprowadzenie Krzyżaków do Polski 966 rok Bolesław Chrobry Bolesław Krzywousty Kazimierz Wielki okres panowania 50 lat Zaznacz TAK, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub NIE jeśli jest fałszywe. I. Koronacja Kazimierza Wielkiego odbyła się w I połowie XIV wieku. II. Od początku panowania Bolesława Krzywoustego do sprowadzenia Krzyżaków do Polski minęło mniej niż 150 lat. TAK NIE TAK NIE Zadanie 6. (0 1) Przyjrzyj się mapie i zaznacz poprawne dokończenie zdania. Ob Jenisej Lena AMERYKA PÓŁNOCNA Missisipi San Salvador 1492 O C E A N E U R O P A A Z J A Jangcy Amur Chiny O C E A N S P O K Kuba 1519 1522 Haiti Amazonka AMERYKA POŁUDNIOWA Parana T L A N T Y C K I Niger A F R Y K A 1488 Kongo Nil 1498 I ndie O C E A N 1519 1522 1521 Filipiny (miejsce śmierci Magellana) AUSTRALIA O J N Y Cieśnina Magellana ana Przylądek Dobrej Nadziei I N D Y J S K I Krzysztof Kolumb podczas swojej pierwszej zamorskiej wyprawy przepłynął A. z Europy przez Ocean Atlantycki do Ameryki. B. z Afryki przez Ocean Indyjski do Ameryki. C. z Europy przez Ocean Atlantycki do Azji. D. z Afryki przez Ocean Spokojny do Azji. 3
Zadanie 7. (0 1) II grupa Przede wszystkim trzeba wykorzenić w klasztorze tę wadę, aby nikt nie ważył się cokolwiek darować lub przyjmować bez pozwolenia opata lub mieć cokolwiek na własność; i to żadnej rzeczy, ani książki, ani tabliczek, ani rylca, w ogóle niczego. Nie wolno bowiem mnichom rozporządzać sobą samym, ani ciałem, ani swoją wolą. Wszystkiego, czego potrzebują, mają się spodziewać od ojca klasztoru, więc nie wolno im mieć czegokolwiek, czego opat nie dał lub na co nie pozwolił. Źródło: Wiek V XV w źródłach. Wybór tekstów źródłowych z propozycjami metodycznymi dla nauczycieli historii i studentów, oprac. S. Sobańska-Bondaruk, S.B. Lenard, Warszawa 1997, s. 116. Zgodnie z regułą zakonu benedyktynów mnich mógł posiadać jakąś rzecz tylko wtedy, gdy A. otrzymał ją jako wynagrodzenie za swoją pracę. B. opat klasztoru wyraził zgodę na jej posiadanie. C. była ona niezbędna zakonnikowi do pracy. D. przełożony klasztoru również ją posiadał. Zadanie 8. (0 1) Przyjrzyj się schematowi i zaznacz poprawne dokończenie zdania. - uchwalanie nowych praw - ustanawianie podatków - decydowanie o pospolitym ruszeniu wybór posłów W dawnej Rzeczypospolitej sejmiki ziemskie były zwoływane, aby A. zdecydować o uchwaleniu nowych praw. B. wybrać członków izby poselskiej na sejm walny. C. podjąć decyzję o zwołaniu pospolitego ruszenia. D. wyznaczyć osobę do kierowania obradami sejmu walnego. 4
Zadanie 9. (0 1) Po przybyciu Europejczyków do Ameryki zaczęto na tym kontynencie A. wznosić piramidy. B. zakładać kolonie. C. budować drogi. D. osiedlać Indian. II grupa Zadanie 10. (0 2) Przeczytaj tekst w ramce i zaznacz poprawne dokończenia zdań. W 1409 roku rozpoczęła się wielka wojna z zakonem krzyżackim. Poprzedził ją wybuch powstania przeciwko panowaniu Krzyżaków na Żmudzi bunt tamtejszej ludności został poparty przez litewskiego księcia Witolda i polskiego króla Władysława Jagiełłę. W odpowiedzi wojska zakonne przekroczyły granicę Królestwa Polskiego i zajęły część jego terytorium, w tym ziemię dobrzyńską. 15 lipca 1410 roku doszło do bitwy pod Grunwaldem. Starcie zakończyło się klęską Krzyżaków. Zwycięskie wojska polsko-litewskie podjęły próbę zdobycia Malborka. Wojna zakończyła się w 1411 roku podpisaniem w Toruniu traktatu pokojowego. Na jego mocy Krzyżacy zwrócili Polsce ziemię dobrzyńską, a Litwie Żmudź. I. Jedną z przyczyn wybuchu wojny z Krzyżakami było A. wsparcie powstania na Żmudzi przez Polskę i Litwę. B. oblężenie Malborka przez wojska polsko-litewskie. C. podpisanie traktatu pokojowego w Toruniu. II. Skutkiem wielkiej wojny z zakonem krzyżackim było A. zdobycie przez wojska polsko-litewskie zamku w Malborku. B. zajęcie przez Krzyżaków ziemi dobrzyńskiej. C. odzyskanie Żmudzi przez Litwę. Zadanie 11. (0 1) W średniowiecznym mieście sukiennice pełniły taką samą funkcję, jaką pełnią współcześnie A. hotele. B. muzea. C. urzędy miejskie. D. galerie handlowe. 5
Zadanie 12. (0 1) II grupa Chłopi stanowili w Rzeczypospolitej Obojga Narodów najliczniejszą grupę społeczną. Nie mieli jednak prawa współdecydowania o losach państwa. Głównym zajęciem chłopów była uprawa ziemi, która należała do pana. W zamian za możliwość jej użytkowania chłopi musieli pracować na polu właściciela gruntów. Dla szlachty uprawa i sprzedaż zboża były ważnym źródłem dochodów, dlatego zakazywali chłopom opuszczać wieś. W Rzeczypospolitej Obojga Narodów chłopi mieli A. możliwość przenoszenia się ze wsi do miast. B. pozwolenie na zakup ziemi, na której pracowali. C. prawo decydowania o własnym losie. D. obowiązek odrabiania pańszczyzny. Zadanie 13. (0 1) Zebrana pod Warszawą szlachta wysłuchała obietnic wyborczych. Zaprezentowano kandydatów, podkreślając ich zalety oraz gotowość do podjęcia działań dla dobra Polski i stanu szlacheckiego. Największy entuzjazm wzbudziły obietnice złożone przez delegację, którą przysłał z Francji książę Henryk. W tekście przedstawiono przebieg A. sejmiku szlacheckiego. B. pospolitego ruszenia. C. sejmu walnego. D. wolnej elekcji. Zadanie 14. (0 1) Uczta u Wierzynka była ważnym wydarzeniem w historii państwa polskiego, ponieważ A. postanowiono w jej trakcie o koronacji Kazimierza Wielkiego. B. zorganizowano ją w Zamku Królewskim na Wawelu. C. uczestniczyło w niej wielu władców europejskich. D. podczas jej trwania zawarto pokój z Krzyżakami. 6
Zadanie 15. (0 2) Przyjrzyj się mapie i wykonaj polecenie. II grupa LEGENDA Królestwo Polskie ziemie przyłączone do Królestwa Polskiego ziemie zależne od Królestwa Polskiego Zaznacz TAK lub NIE i uzasadnienie wybranej odpowiedzi. I. Czy ilustracja przedstawia mapę Polski w czasach panowania Kazimierza Wielkiego? TAK, NIE, II. ponieważ w okresie rządów tego władcy 1. Polska i Litwa tworzyły jedno państwo. 2. do Polski została przyłączona Ruś Halicka. 7