Postępowanie cywilne Środki dowodowe Pojęcie dowodu Źródło dowodowe Czynność dowodzenia Wynik postępowania dowodowego Przebieg rozumowania Środek dowodowy (dowód s. stricto) Umożliwia przekonanie się o istnieniu lub nieistnieniu faktu Ocenę prawdziwości twierdzeń o fakcie Klasyfikacja dowodów I Ze względu na sposób zetknięcia się sądu z faktem lub stanem rzeczy Bezpośrednie Pośrednie Ze względu na źródło informacji o faktach Osobowe rzeczowe 1
Klasyfikacja dowodów II Dowody nazwane Z dokumentu Ze świadków Z biegłego Z oględzin Ze stron z grupowego badania krwi Ze środków wizualnych lub audialnych Dowody nienazwane - reszta Równorzędność dowodów Wszystkie środki dowodowe są równorzędne Prymat niektórych dowodów Art. 4 PrASC: akty stanu stanowią wyłączny dowód zdarzeń w nich stwierdz. Dowód z dokumentu art. 246, 247 Ograniczenie przesłuchania stron art. 299 Dokument Utrwalona treść oświadczenia wiedzy lub woli Dokument sensu stricto Utrwalony w dowolnej postaci Podpisany Dokument sensu largo Myśl nie wyrażona pismem Art. 308 (oględziny + dokument) 2
Dokument urzędowy Cechy Wystawiony przez powołany organ Sporządzony w przepisanej formie Dokumenty zrównane z urzędowymi Akty notarialne Niektóre dokumenty bankowe Potwierdzenie nadania przsyłki Protokół testamentu allograficznego Dokument prywatny Cechy Dokument pisemny Nie będący dokumentem urzędowym Podpisany Podpis Znak graficzny Własnoręczny lub elektroniczny Problemy graniczne: parafa, zawijas, imię, pseudonim, pieczęć Moc dowodowa dokumentu Urzędowego: domniemania Autentyczności Prawdziwości Prywatnego Domniemanie, że osoba podpisana na dokumencie złożyła oświadczenie Nie ma domniemania prawdziwości 3
Zakazy dowodowe Niedochowanie formy Dokument zniszczony art. 246 Forma ad solemnitatem: dowód niedopuszczalny Forma ad eventum: sporne Forma ad probationem art. 74 par 2 KC Dowód przeciw osnowie dokumentu Dowód ponad osnowę dokumentu Przedstawianie dokumentu Obowiązek (art 248) Wyciąg z ksiąg handlowych (art 249) Wyciąg lub odpis z dokumentu w aktach organu (250) Skutki odmowy przedstawienia dokumentu Grzywna do 5000 zł Sankcje dowodowe Zeznania świadków Świadek Formalnie: osoba wezwana w tym charakterze Materialnie: osoba zeznająca o faktach istotnych Obowiązki Stawiennictwa na wezwanie sądu Mówienia prawdy Złożenia przyrzeczenia 4
Niemożność bycia świadkiem Bezwzględna art. 259 Ograniczenia w komunikowaniu spostrzeżeń Przedstawiciele ustawowi, członkowie organu Współuczestnicy jednolici Względna Wojskowi i urzędnicy (tajemnica służbowa) Odmowa zeznań i odpowiedzi Odmowa zeznań art. 261 par. 1 Członkowie najbliższej rodziny Niedopuszczalne w sprawach o prawa stanu i rozwód (ale nie o separację) Duchowny spowiednik Odmowa odpowiedzi na pytanie Narażenie na odpowiedzialnosć, hańbę, szkodę Pogwałcenie istotnej tajemnicy zawodowej Przeprowadzenie dowodu Wezwanie świadka Kolejność oznacza przewodniczący Uprzedzenie o prawie odmowy zeznań Odebranie przyrzeczenia Wyjątek art. 267 Zeznania Konfrontacja 5
Dowód z biegłego Osoba mająca wiadomości specjalne Powołanie biegłego Ocena sądu Oblig Podział gospodarstwa w naturze (art. 619) Ubezwłasnowolnienie (art. 553) Biegły stały i ad hoc Opinia instytutu naukowego Przeprowadzenie dowodu z biegłego Wysłuchanie stron Postanowienie dowodowe Biegły może odmówić (art. 280 ) Wyłączenie biegłego (art. 281) Przyrzeczenie Okazanie akt sprawy i sporządzenie opinii i/lub opinii uzupełniającej Zeznanie na rozprawie Oględziny Zmysłowe zetknięcie się organu procesowego z przedmiotem oględzin Przedmiot Rzecz Miejsce Osoba Fakultatywny 6
Przesłuchanie stron Dowód ostatni Zasadniczo słuchane są obie strony Pierwsze przesłuchanie bez przyrzeczenia Drugie przesłuchanie z przyrzeczeniem Uprzedzenie o odpowiedzialności karnej Inne środki dowodowe Grupowe badanie krwi Dowód ze środków audio/wideo Dowody nienazwane Zapis elektroniczny DNA Uprawdopodobnienie: art. 78 par. 2; 169 par. 2; 346 par 1; 410 par 2; 414 7