Katedra Informatyki Stosowanej Politechniki Łódzkiej PODSTAWY GRAFIKI RASTROWEJ COREL PHOTO-PAINT Wykład 1 Ekran programu Corel PHOTO-PAINT Podstawowe narzędzia i procedury Maski i Obiekty Przybornik programu PhotoPAINT
Ekran programu Corel PHOTO-PAINT 2
Ekran programu Corel PHOTO-PAINT Narzędzia > Opcje > Obszar roboczy > Dostosowywanie > Polecenia przeciągnięcie ikon w wybrane miejsce paska narzędzi Pasek właściwości zależy od aktywnego narzędzia 3
Ekran programu Corel PHOTO-PAINT Przybornik Małe, czarne strzałki w prawym dolnym rogu niektórych narzędzi wskazują na obecność Wysuwanych palet z dodatkowymi narzędziami pokrewnymi. 4
Ekran programu Corel PHOTO-PAINT Paleta kolorów Służy do wyboru koloru farby, papieru i wypełnienia. Sposób wyboru koloru farby, papieru i wypełnienia: Ctrl kliknięcie lewym przyciskiem myszy nad wybranym kolorem w palecie określa kolor farby (będzie to barwa nakładana przez pędzel); prawym przyciskiem myszy kolor wypełnienia; kliknięcie lewym przyciskiem myszy nad wybranym kolorem w palecie z wciśniętym klawiszem Ctrl określa kolor papieru. Podgląd wyboru kolorów farby, wypełnienia i papieru dostępny jest u dołu Przybornika. 5
Ekran programu Corel PHOTO-PAINT Paleta kolorów bogaty wybór palet w menu Okno > Palety kolorów. Dłuższe przytrzymanie kursora nad wybraną barwą z wciśniętym prawym przyciskiem myszy a następnie puszczenie przycisku, otwiera menu podręczne umożliwiające wybranie odpowiedniej opcji wyboru barwy. Przytrzymanie kursora nad wybraną barwą z wciśniętym lewym przyciskiem myszy otwiera siatkę z większą ilością odcieni tej barwy. 6
Ekran programu Corel PHOTO-PAINT Paleta kolorów 7
Ekran programu Corel PHOTO-PAINT Paleta kolorów 8
Podstawowe narzędzia i procedury Linijki Do mierzenia wymiarów służą nam Linijki (otwierane z menu Widok) Linijkę można przesuwać przytrzymując klawisz Shift. Żeby przywrócić jej naturalne położenie kliknij ją dwukrotnie przy wciśniętym klawiszu Shift. Siatki Właściwości siatki zmieniamy wybierając polecenie w menu Widok > Ustawienia > Siatka i linijka. To samo okno dialogowe otwiera się z menu Narzędzia > Opcje > Dokument > Siatka. Prowadnice (pionowe i poziome) Tworzymy je podobnie jak Siatkę lub prościej przez kliknięcie (i przytrzymanie lewego przycisku myszy) na linijce i wyciągnięcie prowadnicy na obrazek. Dwukrotne kliknięcie na prowadnicy Wskaźnikiem obiektów wyświetla okno dialogowe Opcje Prowadnice. 9
Podstawowe narzędzia i procedury Powiększenie (w znaczeniu powiększenia podglądu obrazka) i nawigacja Za funkcje te odpowiedzialne są narzędzia Powiększenie oraz Dłoń w Przyborniku, a także Nawigator w miejscu przecięcia pasków przewijania. Paski przewijania służą do przesuwania obrazka i włączają się automatycznie, gdy obrazek jest tak duży, że nie mieści się w oknie. Gdy wybrane jest narzędzie Powiększenie, klikanie lewym przyciskiem myszy powoduje stopniowe powiększanie podglądu obrazu a kliknięcie i przytrzymanie przycisku myszy oraz zakreślenie wybranego obszaru ramką wyboru spowoduje powiększenie podglądu zakreślonego obszaru. Dla prawego przycisku myszy przypisana jest funkcja pomniejszania. - + 10
Podstawowe narzędzia i procedury Pasek właściwości narzędzia Powiększenie zawiera kilka poleceń odpowiedzialnych za: Zmiana stopnia powiększenia (w %, Dopasuj, Wysokość strony, Szerokość strony itd.); Powiększ (skrót klawiaturowy to F2) Pomniejsz (F3) Wyświetla obrazek w normalnym wymiarze; Przywraca poprzedni stopień powiększenia; Wyświetla obrazek w takim powiększeniu, aby mieścił się w oknie (F4); Dopasowuje do rozmiaru wydruku. Klawisz Z przełącza dowolne narzędzie na narzędzie Powiększenie. Spacja przywraca poprzednie narzędzie. 11
Podstawowe narzędzia i procedury Narzędzia do poprawiania błędów Gumka Zmienia kolor pikseli na kolor papieru. Dwukrotne kliknięcie na Gumkę w przyborniku czyści cały obrazek. Proszę zwrócić uwagę na pasek właściwości można tam zmieniać kształt, rozmiar, przezroczystość, wygładzanie, wtapianie oraz obrót/spłaszczenie gumki. Cofnij pędzel Lokalnie cofa zmiany pikseli, dokonane w czasie ostatniego polecenia. - aby móc skorzystać z narzędzia Cofnij pędzel, nie wolno posługując się myszką - przed wybraniem tego narzędzia wybierać innych narzędzi. Można natomiast posługiwać się skrótami klawiaturowymi (na przykład, aby powiększyć podgląd obrazka, można posłużyć się klawiszem F2, aby zmniejszyć F3). 12
Podstawowe narzędzia i procedury Narzędzia do poprawiania błędów c.d. Narzędzie zamiany kolorów Zastępuje kolor farby kolorem papieru. Punkt odniesienia Polecenie to znajduje się w menu Edycja; pozwala ono na zapisywanie tymczasowej kopii, do której można powrócić za pośrednictwem polecenia Przywróć do punktu odniesienia, gdy nie jesteśmy zadowoleni z efektów naszej pracy. Klonowanie z zapisanego Możemy odtworzyć część obrazka do stanu sprzed ostatniego zapisu na dysk. Do tego celu służy narzędzie Klonowanie z zapisanego, znajdujące się wśród Pędzli klonowania na Pasku właściwości (warunek: oryginalny i aktualny obrazek muszą być tej samej wielkości). 13
Podstawowe wiadomości na temat najważniejszych funkcji programu Oprócz operacji dotyczących całych obrazków (na przykład rozjaśnianie, zmiana kolorystyki, usuwanie wad wynikających z nieprawidłowego skanowania zdjęć czy poddawanie obrazków działaniu przeróżnych filtrów) mamy możliwość opracowywania ich fragmentów. Musimy więc poznać istotę Masek oraz Obiektów. 14
Maski Jest to wyizolowany obszar obrazka, który można poddać edycji, podczas gdy pozostała część jest zabezpieczona przed niepożądanymi zmianami. Można więc powiedzieć, że obrazek, na którym jest obecna maska podzielony jest na dwa rodzaje obszarów: maskę, którą można poddawać edycji; obszar chroniony, zamaskowany, chroniony przed edycją. Do pracy z maskami służą: narzędzia do ich tworzenia w Przyborniku; Pasek właściwości; funkcje w menu Maska. 15
Maski markiza maski maszerujące mrówki 16
Maski Właściwości masek maska znajduje się, "pływa" na wierzchu obrazka; przestanie istnieć, gdy narzędziem do tworzenia maski kliknie się poza nią lub z menu Maska wybierze się polecenie Usuń maskę. Można też kliknąć ikonkę Usuń maskę na Standardowym pasku narzędzi. jeden obrazek może mieć tylko jedną aktywną maskę; maska może zostać zapisana odrębnie poza obrazkiem i załadowana do innego obrazka; niektóre formaty plików zachowują maski (np. CPT lub TIFF); przeciąganie istniejącej maski za pomocą narzędzi do ich tworzenia może nastąpić, gdy kursor znajduje 17 się w obrębie maski i przyjmuje postać strzałki.
Maski Narzędzia do tworzenia masek a b c d e f g Na palecie wysuwanej znajdują się narzędzia do tworzenia masek. Maski dzielą się na dwie podstawowe grupy: zwykłe (Maska prostokątna a, M. eliptyczna b, M. odręczna - c, Pędzel maski - g) wycięte za pomocą myszy obszary rysunku; wrażliwe na kolory (Lasso - d, Maska magnetyczna - e, Różdżka f) powstające w oparciu o podane wartości barw. 18
Obiekty Drugą, poza maskami, najważniejszą funkcją programu Corel PHOTO-PAINT jest tworzenie i sterowanie obiektami. Obiekt to obraz składający się z mapy bitowej oraz otaczającego ją przezroczystego tła, znajdujący się na warstwie unoszącej się ponad tłem podstawowym, zwanym też obrazem podłoża. obiekt na warstwie 2 obiekt na warstwie 1 tło podstawowe (obraz podłoża) Obiekt składa się więc z pikseli nieprzezroczystych oraz przezroczystych - porównać go można z arkuszem przezroczystej folii, na której naniesiona jest mapa bitowa. 19
Obiekty Ponieważ obiekt nie jest częścią tła podstawowego, może być poddawany różnym przekształceniom. Markiza obiektu (wywoływana w menu Obiekt poleceniem Pokaż markizę) jest właściwie markizą tylko mapy bitowej; wielkość obiektu równa jest bowiem wielkości podłoża. Dla ułatwienia w dalszej części obiektem nazywać będziemy jedynie mapę bitową. Do pracy z obiektami służą: doker Obiekty, uruchamiany z menu Okna > Okna dokowane; Pasek właściwości; funkcje w menu Obiekty. 20
Obiekty Pole Tryb scalania Grupy obiektów Ikony obiektów Widoczność obiektów Obiekt aktywny Grupa obcinania Właściwości obiektów i opcje ikon Suwak Krycie Nazwy obiektów Maska obcinania Zaznaczenie obiektu Przyciski: - Zablokuj przezroczystość obiektu - Tworzy obiekt z tła - Połącz obiekty ze sobą -Nowa soczewka -Nowy obiekt Usuń obiekt 21
Maski, obiekty Maski Obiekty 22
Przybornik programu PhotoPAINT Zawiera wszystkie narzędzia programu. W prawym dolnym rogu niektórych narzędzi znajdują się małe, czarne strzałki, wskazujące na obecność Wysuwanych palet, zawierających dodatkowe narzędzia pokrewne. 23
Przybornik programu PhotoPAINT Wskaźnik Wskaźnik obiektów: zaznacza, przesuwa i zmienia rozmiar obiektów. Kliknięcie tym narzędziem na obiekcie wywołuje pojawienie się uchwytów, służących do przesuwania i zmiany jego rozmiarów. Dalsze klikanie rozwija kolejne uchwyty, służące do obracania, pochylania, zniekształcenia, dodawania perspektywy oraz skalowania. Działanie tego narzędzia poznamy pracując z tekstem w ćwiczeniu 04, gdyż każdy tekst tworzony na obrazku staje się obiektem. Transformacja maski: narzędzie wywołujące takie same przekształcenia, jak opisane wyżej, lecz dotyczące markizy masek. To narzędzie oraz jedno z podstawowych narzędzi do tworzenia masek poznamy w ćwiczeniu 05. 24
Przybornik programu PhotoPAINT Narzędzia do tworzenia masek a b c d e f g Na palecie wysuwanej znajdują się narzędzia do tworzenia masek. Maski dzielą się na dwie podstawowe grupy: zwykłe (Maska prostokątna a, M. eliptyczna b, M. odręczna - c, Pędzel maski - g) wycięte za pomocą myszy obszary rysunku; wrażliwe na kolory (Lasso - d, Maska magnetyczna - e, Różdżka f) powstające w oparciu o podane wartości barw. 25
Przybornik programu PhotoPAINT W ćwiczeniu 05 naszym zadaniem będzie wycięcie szklanej kuli z obrazka przy użyciu narzędzia do tworzenia maski eliptycznej. Możemy utworzyć jakąkolwiek owalną maskę nie martwiąc się zupełnie o jej kształt ani o to, aby obejmowała kulę... Przy pomocy narzędzia Transformacji maski i Trybu zmiany rozmiaru można przeciągnąć uchwyty maski tak, aby dokładnie opasywała kulę. W menu Edycja > Kopiuj przeniesiemy kulę do schowka, po czym wkleimy ją do innego pliku już jako obiekt. 26
Przybornik programu PhotoPAINT Kadrowanie obrazu Narzędzie to powoduje obcinanie obrazka do wybranego obszaru. Rysujemy prostokąt ograniczający fragment obrazka i podwójnie klikamy wewnątrz tego prostokąta; Polecenie Wykadruj w menu Obrazek daje jeszcze trzy inne metody kadrowania: Wykadruj do maski wybranie narzędzia kadrującego, gdy na obrazku istnieje maska oraz wybranie opcji (na pasku właściwości lub w menu podręcznym uruchamianym prawym przyciskiem myszy) Wykadruj do maski powoduje kadrowanie obrazka do prostokąta opisanego na krawędziach maski; Wykadruj kolor obramowania polecenie to usuwa obramowanie o barwie wskazanej w oknie dialogowym (pojawiającym się po użyciu prawego przycisku myszy). To polecenie kadruje obrazek do prostokąta opisanego na wewnętrznych krawędziach fragmentów obrazka posiadających usuwaną barwę; Poszerz to polecenie powiększa kadr poza obszar istniejącego obrazka. 27
Przybornik programu PhotoPAINT Kadrowanie obrazu 28
Przybornik programu PhotoPAINT Pipeta Pipeta służy do wybrania konkretnej barwy z obrazka tzw. próbkowania. Aby wybrać: barwę Farby - należy kliknąć lewym przyciskiem myszy; barwę Papieru Ctrl + lewy przycisk myszy; barwę Wypełnienia prawy przycisk myszy. Standardowo kliknięcie pipetą na obrazku wybiera barwę z jednego piksela. W celu uśrednienia barwy z jakiegoś obszaru należy określić ilość pikseli składających się na tę średnią wartość barwy. Wyboru tego dokonuje się na pasku właściwości 29
Przybornik programu PhotoPAINT Narzędzie Tekst tekst tworzony w programie PhotoPAINT jest mapą bitową, której rozdzielczość zależy od rozdzielczości obrazka. Narzędzie to wprowadza tekst jako obiekt i zawsze jako nową warstwę. Tak długo, jak pozostaje on obiektem, można go edytować, formatować i transformować według opcji wybieranych na pasku właściwości, jak również poddawać go przekształceniom dostępnym dla obiektów. Jeśli zaznaczymy opcję Przekształć w maskę, powstający tekst staje się maską zaznaczania; możliwe są wówczas operacje charakterystyczne dla masek ale tekstu nie będzie już można edytować. Podobnie jak wtedy, gdy scalimy tekst z tłem. 30
Przybornik programu PhotoPAINT Narzędzia Poprawki Usuwanie efektu czerwonych oczu Na pasku właściwości ustalamy rozmiar narzędzia, dostosowując je do wielkości obrazu oka. Kliknięcie na oku usuwa czerwone zabarwienie. W razie potrzeby zmieniamy stopień Tolerancji oraz Kształt pędzla. Klonowanie pozwala powielić część obrazka nakładając ją w innej części tego samego lub innego obrazka. Pierwsze kliknięcie oznaczone migającym krzyżykiem określa miejsce, z którego zaczynamy klonować obrazek; drugie miejsce, w którym zaczynamy malować klonowanym fragmentem. Krzyżyk przenoszony jest równolegle ze wskaźnikiem pokazując w sposób ciągły, który fragment obrazu jest w tym momencie klonowany. Położenie tego punktu można zmienić klikając prawym przyciskiem myszy. 5 rodzajów pędzli klonowania najbardziej przydatne wydają się dwa Pędzel zwykły i Klonowanie z zapisanego. Ten ostatni przywraca zmienioną część obrazka do postaci, w jakiej został on zapisany. Pędzel poprawek 31 usuwa niedokładności obrazka przez mieszanie tekstur i kolorów.
Przybornik programu PhotoPAINT Klonowanie 32
33
Przybornik programu PhotoPAINT Aby narysować kwadrat lub okrąg należy rysować figury z wciśniętym klawiszem Ctrl, aby rysować je od środka z klawiszami Shift + Ctrl. Narzędzia Kształt Prostokąt, Elipsa, Wielokąt, Linia, Ścieżka Na pasku właściwości określamy: rodzaj wypełnienia, czy obiekty mają mieć wypełnienie (Edytuj i Wyłącz wypełnienie), szerokość i kolor Obramowania (konturu), zaokrąglenie narożników prostokąta - Promień, rodzaj połączenia boków wielokąta (Kształt złączeń), ryb malowania czyli sposób mieszania się barw wypełnienia i podłoża, Przezroczystość wypełnień funkcję Wygładzania czy mają one być wstawiane jako obiekt w nowej warstwie wówczas należy włączyć opcję Nowy obiekt. 34
Przybornik programu PhotoPAINT Ścieżka narzędzie do tworzenia ścieżek, czyli wektorowych obiektów składających się z węzłów oraz odcinków prostych lub krzywych. Obiekty te leżące nad mapą bitową - jako obrazy wektorowe można z dużą precyzją edytować. Służą temu opcje dostępne na pasku właściwości. Ścieżkę można przekształcić w maskę oraz zapisać na dysku do wykorzystania w innych pracach. Ścieżka służy głównie temu, aby móc ją przekształcić w maskę. Posługujemy się nią wówczas, gdy uzyskanie maski innymi sposobami byłoby trudniejsze i bardziej czasochłonne. 35
Przybornik programu PhotoPAINT Ścieżka Tak wygląda pasek właściwości Ścieżki, zanim zaczniemy ją rysować; aktywne są tylko (oczywiście poza Pomocą) dwa przyciski decydujące o wyborze rodzaju linii Krzywe Beziera lub Rysunek odręczny. 36
Przybornik programu PhotoPAINT Ścieżka Po narysowaniu ścieżki uaktywnia się przycisk Kształt (w kształcie grota strzały). Kliknięcie na nim powoduje zmianę kształtu kursora a wskazanie nim węzłów lub odcinków ścieżki umożliwia jej edycję: zamianę odcinków w linie proste lub krzywe, dodawanie lub odejmowanie węzłów ścieżki, złączanie odcinków lub ich rozłączanie, edycję punktów narożnych, określenie stopnia wygładzania krzywej, przełączenie w tryb elastyczny czy wreszcie pozwala na zamianę ścieżki w maskę. Tryb elastyczny to możliwość rozciągania lub zmniejszania segmentów ścieżki zgodnie 37 z kierunkiem i odległością przesuwania węzłów.
Przybornik programu PhotoPAINT Narzędzia Wypełnienia Narzędzie Wypełnienia: Wypełnia obrazek lub zaznaczone fragmenty obiekty oraz maski aktualnym kolorem Wypełnienia. Pasek właściwości daje możliwość wyboru rodzaju wypełnienia a więc wypełnienie kolorem farby (kolor pierwszego planu), kolorem papieru (kolor tła), bieżącym wypełnieniem, kolorem pobranym z obrazka, wypełnieniem tonalnym, bitmapą czy teksturą. Tutaj też określamy Tolerancję czyli podobieństwo kolorów lub poziom barw sąsiednich pikseli obrazka, decydując o obszarze, na jakim zostanie wylane wypełnienie. Wybieramy też Tryb wypełnienia, Przezroczystość oraz Wygładzanie wypełnienia. 38
menu Edycja > Wypełnij Podobne możliwości daje okno dialogowe otwierające się w wyniku wybrania polecenia Wypełnij w menu Edycja. 39
Przybornik programu PhotoPAINT Interakcyjne wypełnienie: Narzędzie to służy do tworzenia przezroczystego wypełnienia gradientowego całej powierzchni obrazka lub jego fragmentów będących maską. Aby utworzyć takie wypełnienie, należy kliknąć na obrazku w miejscu, w którym ma się ono zacząć i przeciągnąć w miejsce, w którym ma się skończyć. Między miejscami tymi zostanie rozciągnięty suwak zakończony kwadracikami obrazującymi kolory - początkowy i końcowy. Wypełnienie gradientowe różni się od wypełnienia tonalnego tylko tym, że zamiast od jednego koloru do innego, zmienia się ono od jednej wartości koloru i przezroczystości do innej wartości koloru i/lub przezroczystości. 40
Przybornik programu PhotoPAINT Interakcyjne wypełnienie: Na pasku właściwości można wybrać Typ wypełnienia - jednorodne, gradientowe lub mapą bitową. Ten element sterujący jest dostępny zarówno dla narzędzia Interakcyjne wypełnienie, jak i Przezroczystość obiektów, ponieważ oba te narzędzia używają deseni gradientowych. Po wybraniu wypełnienia gradientowego, na pasku właściwości otwiera się kolejny przycisk Styl interakcyjnego wypełnienia, dający możliwość wyboru barwy początkowej i końcowej gradientu. A więc może to być przejście od koloru: Farba > Papier, Farba > Przezroczystość, Przezroczystość > Farba, Spektrum w prawo, Spektrum w lewo Niestandardowa (czyli inny kolor wybrany kliknięciem z palety). 41
Przybornik programu PhotoPAINT Narzędzia Pędzel Malowanie Narzędzie służące do malowania. Maluje stosując aktualnie wybraną barwę Farby. Właściwości pędzla ustalamy na pasku właściwości. Mamy możliwość wyboru jednego z 15-u pędzli. Są to na przykład: pędzel ozdobny, aerograf, aerozol, akwarela. Akwarela nie jest pędzlem nakładającym farbę, lecz rozmazującym barwy istniejące na obrazku. Z sąsiedniej listy możemy wybrać styl nadawany aktywnemu pędzlowi. Dalej określamy kształt końcówki pędzla i jego rozmiar. Z listy Tryb malowania można wybrać sposób, w jaki mieszany jest kolor Farby z kolorem podłoża. Na koniec wybieramy stopień Przezroczystości, Wygładzanie, jak również Wtapianie większa wartość daje efekt większej ilości farby. I wreszcie Symetria pędzla, która pozwala zmienić tryb wszystkich narzędzi pędzla powielając jego końcówki, co umożliwia tworzenie symetrycznych kompozycji. 42
Przybornik programu PhotoPAINT Narzędzia Pędzel Efekty: wybór narzędzi służących do lokalnej korekcji barwnej i tonalnej obrazka. Są to m.in. kontrast, rozjaśnianie, rozmazywanie czy mieszanie. Rozpylacz obrazków Pędzel nakładający gotowe obiekty, na przykład: liście, motyle, słoneczniki. Wyboru obiektów dokonujemy na pasku właściwości. Tu również możemy określić np. wielkość, przezroczystość, kolejność natryskiwania obrazków. Można tworzyć listy obrazków spośród własnych obiektów zaznaczając je narzędziem strzałki przy wciśniętym klawiszu Shift oraz wybierając polecenie Zapisz obiekty jako listę obrazków. Cofnij Pędzel Pędzel zamiany kolorów Narzędzia te poznaliśmy już wcześniej. 43
Przybornik programu PhotoPAINT Narzędzia Interakcyjne/Przezroczystości Interakcyjny cień Możliwość tworzenia cieni; cień płaski przeciągamy wskaźnik myszy, zaczynając od środka obiektu; cień z perspektywą - przeciągamy wskaźnik myszy, zaczynając od krawędzi obiektu. Pasek właściwości dla tego narzędzia otwiera dalsze możliwości edycji cienia: zmianę koloru cienia, przenoszenia, jego krycia oraz wtapiania jego krawędzi. Interakcyjna przezroczystość Służy stopniowemu zwiększaniu przezroczystości obiektu w stosunku do kolorów tła. Kierunek oraz punkty początkowe i końcowe zanikania obiektu ustalamy poprzez przesuwanie punktów pojawiających się w momencie zaznaczania obiektu tym narzędziem. Typ przezroczystości oraz wartość, od której ma się gradient przezroczystości zaczynać, ustalamy na pasku właściwości. 44
Przybornik programu PhotoPAINT Narzędzia Interakcyjne/Przezroczystości Przezroczystość kolorów Kliknięcie tym narzędziem na wybranym pikselu obiektu wywołuje pełną przezroczystość barwy przypisanej temu pikselowi wszystkie piksele obiektu o tej barwie stają się przezroczyste. Pędzel przezroczystości obiektów Działanie tego narzędzia można określić jako malowanie obiektów przezroczystością, Atrybuty i stopień przezroczystości ustalamy również na pasku właściwości. 45