DOKUMENTACJA TECHNICZNO - RUCHOWA Ręczne młoty hydrauliczne LH 18 LH 19E LH 22 LH 23E LH 27 LH 28E Atlas Copco Construction Tools AB Szwecja
Przepisy dotyczące bezpieczeństwa Instrukcja ta zawiera ważne uwagi dotyczące bezpieczeństwa. Szczególną uwagę należy poświęcić wszystkim tekstom umieszczonym w ramkach i rozpoczynającym się od symbolu ostrzegawczego (trójkąta) i hasła ostrzegawczego, tak jak to pokazano poniżej Uwaga oznacza niebezpieczeństwo lub niebezpieczną procedurę, która MOŻE prowadzić do poważnych zagrażających życiu wypadków, jeżeli ostrzeżenie nie będzie przestrzegane. oznacza ryzyko lub ryzykowną procedurę, która MOŻE prowadzić do wypadków lub uszkodzenia sprzętu, jeżeli uwaga nie będzie przestrzegana. Należy również przestrzegać ogólnych zasad bezpieczeństwa: Przed uruchomieniem maszyny należy uważnie przeczytać niniejszą instrukcję. Ze względów bezpieczeństwa maszyna nie może być poddawana przeróbkom. Używaj zatwierdzonego wyposażenia ochrony osobistej. Używaj wyłącznie oryginalnych części Atlas Copco. Wymieniaj uszkodzone lub zużyte elementy. Produkt może być obsługiwany tylko przez przeszkolony personel. Uwagi dotyczące instrukcji W celu efektywnej i bezpiecznej pracy przy pomocy młotów hydraulicznych należy je dobrze poznać i umiejętnie się nimi posługiwać. Należy także umieć obsługiwać agregat zasilający młot energią hydrauliczną. Niniejsza publikacja podaje zalecenia dotyczące właściwej i bezpiecznej obsługi młota. Korzystanie z instrukcji Przed użyciem młota po raz pierwszy należy uważnie przeczytać całą dokumentację. Szczególną uwagę należy zwrócić na wszystkie zalecenia dotyczące bezpieczeństwa podczas obsługi i konserwacji maszyny. Model i numer seryjny młota Ta instrukcja obejmuje następujące typy młotów: Młoty z uchwytem standardowym. Młoty z uchwytem tłumiącym drgania Numer seryjny młota jest wybity na obudowie, tak jak pokazano na rysunku. Bardzo istotne jest podawanie numeru seryjnego przy naprawach lub przy zamawianiu części. Identyfikacja numeru seryjnego jest jedyną możliwością sprawdzenia, że otrzymali Państwo właściwą część do swojego młota. Klasyfikacja EHTMA Seria młotów hydraulicznych Atlas Copco odpowiada klasie C i D wg EHTMA; młoty mogą bezpiecznie współpracować z każdym agregatem hydraulicznym oznakowanym zielonym trójkątem ETHMA C lub brązowym EHTMA D - jak pokazano poniżej. 2
Środki ochrony osobistej W razie nieużywania środków ochrony słuchu, długotrwały wpływ hałasu o dużym natężeniu może spowodować trwałe uszkodzenia słuchu. Długotrwały wpływ wibracji może powodować postępujące urazy palców, dłoni i nadgarstków. Nie używaj maszyny w razie złego samopoczucia, skurczów lub bólów. Przed ponownym przystąpieniem do pracy zasięgnij porady lekarza. Pracy na niektórych materiałach może towarzyszyć pylenie, co może mieć niekorzystny wpływ na zdrowie operatora. Podczas pracy w zapylonym środowisku należy nosić atestowaną maskę przeciwpyłową. Zawsze używaj atestowanych środków ochrony osobistej. Operator i inne osoby znajdujące się w bezpośredniej bliskości rejonu pracy powinny nosić następujące środki ochrony osobistej: hełm ochronny ochronniki słuchu okulary ochronne maskę przeciwpyłową w środowisku zapylonym rękawice ochronne obuwie ochronne. Przy obsłudze maszyn ręcznych, wibracje są przenoszone przez uchwyty na dłonie. Uchwyty ergonomicznych maszyn Atlas Copco tłumią większą część wibracji. Choć wibracje nie są całkowicie wyeliminowane, zastosowane rozwiązania antywibracyjne sprawiają, że maszyna może być używana przez dłuższy czas z ograniczonym ryzykiem postępujących urazów. Używaj zawsze maszyn w wersji antywibracyjnej, o ile są dostępne. Strefa robocza Nie używaj młota hydraulicznego w środowisku wybuchowym. Dopilnuj, aby inni pracownicy nie przechodzili przez rejon pracy. Utrzymuj czystość i porządek w miejscu pracy. Lista kontrolna bezpieczeństwa Bezpieczeństwo przy konserwacji Olej hydrauliczny Strugi płynu hydraulicznego pod wysokim ciśnieniem mogą przenikać przez skórę. Nie używaj palców do wykrywania nieszczelności w osprzęcie hydraulicznym. Nie zbliżaj twarzy do miejsc, w których podejrzewasz nieszczelność. Potrzymaj kawałek tektury blisko podejrzanego miejsca a następnie sprawdź, czy na tekturze nie ma śladów płynu hydraulicznego. Jeżeli płyn hydrauliczny przeniknie przez skórę, niezwłocznie udaj się do lekarza. Ciśnienie hydrauliczne Olej hydrauliczny pod ciśnieniem roboczym może spowodować obrażenia. Przed rozłączeniem lub połączeniem węży hydraulicznych należy odciąć dopływ oleju hydraulicznego. Uszkodzone węże mogą spowodować ciężkie obrażenia. Regularnie sprawdzaj stan węży. W razie stwierdzenia jednego z poniższych objawów wąż należy wymienić: - uszkodzone złącza - uszkodzona osłona zewnętrzna - pęcherzyki na osłonie zewnętrznej - fałdy lub uszkodzenia po zaciskaniu - odsłonięcie zbrojenia wewnętrznego 3
Gorące powierzchnie Nie wolno pracować młotem przy temperaturze oleju hydraulicznego wyższej niż 60 ºC (140 ºF). Wyższe temperatury przenoszone na układy sterujące młota mogą spowodować zapłon. Akumulator Młot wyposażony jest w akumulator ciśnieniowy. Akumulator stale znajduje się pod ciśnieniem, nawet wtedy, gdy młot nie jest podłączony do źródła zasilania. Próba wymontowania akumulatora bez uprzedniego uwolnienia ciśnienia może spowodować obrażenia lub śmierć. Te czynności muszą być wykonywane przez wykwalifikowanego pracownika. Uwaga Naprawy i konserwacja Nie wolno przeprowadzać konserwacji lub napraw, nie mając odpowiednich kwalifikacji. Młot hydrauliczny nie jest wyposażony w izolację elektryczną. Kontakt narzędzia lub młota ze źródłami zasilania elektrycznego grozi porażeniem Modyfikacje Przeprowadzanie jakichkolwiek nie uzgodnionych modyfikacji młota może doprowadzić do obrażeń operatora i do uszkodzenia sprzętu. Używaj wyłącznie oleji hydraulicznych i środków smarnych, które są zalecane przez producenta. Etykiety ostrzegawcze Trójkątne etykiety ostrzegawcze na młocie zwracają uwagę na poszczególne zagrożenia. Przed przystąpieniem do pracy młotem przeczytaj informacje ostrzegawcze i upewnij się, czy je Wszystkie etykiety muszą być czytelne i czyste. Uszkodzone etykiety należy wymienić, a brakujące zastąpić. Etykiety i punkty w których są zamocowane pokazano na rysunku. Podłączanie/odłączanie młota Podłączanie młota 1 Upewnij się, czy źródło zasilania hydraulicznego odpowiada wymaganiom młota (patrz Rozdział Specyfikacja). Uwaga : Młoty hydrauliczne Atlas Copco mogą być podłączane do dowolnego źródła zasilania odpowiadającego wymaganiom tego sprzętu (patrz Rozdział Specyfikacja). 2 Podłącz węże hydrauliczne. Przed podłączeniem upewnij się, że węże są czyste. Węże są wyposażone w szybkozłączki. Upewnij się, że zostały właściwie połączone. Odłączanie młota Olej hydrauliczny pod ciśnieniem może spowodować obrażenia. Przed podłączeniem węży wykonaj następujące czynności. 1 Odetnij źródło zasilania hydraulicznego. 2 Odłącz węże poprzez odciągnięcie radełkowanych pierścieni blokujących i wyciągnięcie złączek. Na końcówki załóż zaślepki. 4
Węże hydrauliczne Wąż hydrauliczny do podłączenia młota musi być atestowany na ciśnienie robocze nie mniejsze niż 140 bar i musi mieć średnicę wewnętrzną 1/2. Aby wąż był odporny na zużycie i obciążenia zewnętrzne, zalecamy stosowanie węża dwuwarstwowego. Złącze na młocie oznaczone literą P (pompa) stanowi wlot oleju a złącze oznaczone literą T (zbiornik) H wylot. Szybkozłączki Oryginalne węże hydrauliczne są wyposażone w szybkozłączki płaskie typu FlatHFace. Szybkozłączki tego rodzaju są mocniejsze i łatwiejsze do czyszczenia. Szybkozłączki są zamontowane tak, że złączka męska dostarcza olej a złączka żeńska odbiera olej. Szybkozłączki muszą być atestowane co najmniej na ciśnienie robocze140 bar. Wymiana narzędzi Podczas zmiany narzędzi należy zawsze odłącz młot od źródła zasilania. Nigdy nie opieraj narzędzia umocowanego w młocie na stopie ani na innej część ciała. W czasie wymiany narzędzi nigdy nie opieraj młota na uchwycie. A - Wyjmij narzędzie 1 Opuścić całkowicie zatrzask (C) w celu zwolnienia narzędzia. B - Załóż narzędzie 1 Upewnić się, czy zatrzask (C) jest całkowicie opuszczony. 2 Włoż narzędzie do młota tak jak to pokazano na rysunku. 3 Podciągnąć całkowicie zatrzask (C) do góry. Praca młotem Ten rozdział zawiera instrukcję pracy młotem Przed użyciem młota hydraulicznego po raz pierwszy przeczytaj dokładnie instrukcję konserwacji. Podczas pracy na niektórych materiałach mogą rozpryskiwać się cząstki tego materiału. Upewnij się, czy nikt nie przebywa w rejonie pracy. Używaj zalecanej odzieży i środków ochrony osobistej, aby zabezpieczyć się przed rozpryskującymi się cząstkami kruszonego materiału. Przed wymianą narzędzia lub czynnościami Serwisowymi, odłącz młot od zasilania hydraulicznego. Zawsze używaj do młota narzędzi o prawidłowym rozmiarze chwytu. Złamanie narzędzia w czasie pracy może spowodować obrażenia. Nie używaj zużytych lub uszkodzonych narzędzi Podczas pracy młotem zawsze noś okulary ochronne, obuwie ochronne i ochronniki słuchu. 5
Podczas pracy młotem zachowaj wyprostowaną postawę, aby uniknąć zachwiania równowagi w razie złamania narzędzia. Uwaga Praca młota poza jego granicznymi wartościami projektowymi może spowodować uszkodzenia. Może również być niebezpieczna. Nie dopuszczaj do pracy poza wartościami granicznymi młota. Nie próbuj zwiększyć osiągów młota przez wprowadzanie nie zatwierdzonych zmian. Uwaga Nie używaj młota, jeżeli nie jest do niego podłączone ciśnienie. Nie naciskaj włącznika spustowego jeżeli młot jest uniesiony w powietrzu. Wielokrotne powtórzenie tej czynności może doprowadzić do uszkodzenia młota. Jeżeli zostanie przerwane zasilanie młota, natychmiast puścić włącznik spustowy, aby uniknąć uszkodzenia młota. Wybór młota Oferta młotów Atlas Copco z uchwytem standardowym i uchwytem tłumiącym drgania obejmuje młoty przeznaczone do cięższkich prac pracy w pozycji pionowej. Prawidłowe metody pracy Uwaga: wysokie/niskie temperatury. Przy niskich temperaturach przed przystąpieniem do pracy rozgrzewaj młot przez kilka minut. 1 Zawsze używaj narzędzi dostosowanych do młota i do wykonywanego zadania. Narzędzia powinny być zawsze ostre. 2 Przed odłączeniem młota zawsze najpierw wyłącz zasilanie hydrauliczne. 3 Utrzymuj narzędzie młota w pozycji pod kątem 90 względem podłoża. Omijaj małe nierówności skuwanej powierzchni. Takie miejsca łatwo się kruszą i powodują zły kąt roboczy narzędzia lub iskrzenie. 4 Podczas pracy przy użyciu młota stale utrzymuj bezpieczną równowagę ciała. Nie wychylaj się do przodu. Trzymaj ręce i nogi z dala od narzędzia; jeżeli narzędzie złamie się w czasie pracy, młot opuści się nagle razem z wystającym złamanym chwytem. 5 Dociśnij mocno młot do kruszonego materiału. 6 Wciśnij przycisk włącznika. Dociskaj młot w czasie gdy narzędzie wchodzi w kruszony materiał. Nie wgryzaj się za głęboko w kruszony materiał. 7 Nie krusz w jednym punkcie dłużej niż przez 15 sekund bez przerwy. Jeżeli w tym czasie materiał nie zostanie rozkruszony, przenieś młot w inne miejsce. 8 Gdy materiał pęknie lub w razie przerwy w zasilaniu młota natychmiast puść włącznik. 9 Unikaj uruchamiania młota w czasie wyjmowania narzędzia z materiału. Powoduje to wzrost temperatury oleju hydraulicznego i przyspiesza zużycie uszczelek. 10 Kładąc młot uważaj, aby przypadkowo nie uruchomić włącznika znajdującego się na górze uchwytu. Przed odwróceniem młota ZAWSZE najpierw odetnij zasilanie hydrauliczne. 11 Nie kontynuuj pracy w razie stwierdzenia nienormalnych wibracji węży. 12 Nie dosiadaj maszyny, np. przekładając jedną nogę przez uchwyt. Może to spowodować obrażenia, zwłaszcza w razie złamania narzędzia. 13 Zbadaj skład materiału, w którym będziesz pracować. Rozejrzyj się, czy nie ma w nim ukrytych kabli i rur, np. sieci elektrycznych, telefonicznych, wodociągowych lub kanalizacyjnych. 14 Jeżeli podejrzewasz, że narzędzie uderzyło w ukryty w kruszonym materiale przedmiot, natychmiast przerwij pracę. Przed ponownym 6
podjęciem pracy upewnij się, czy nie ma niebezpieczeństwa. 15 Używaj maszynę tylko do zadań, do których jest przeznaczona. Bądź uważny Zawsze koncentruj się na tym co robisz. Bądź rozsądny. Nigdy nie obsługuj maszyny kiedy jesteś zmęczony, pod wpływem leków, alkoholu, lub innych substancji, które mogą mieć negatywny wpływ na twój wzrok, zdolność reakcji i oceny sytuacji. 7
Specyfikacja Młoty hydrauliczne Atlas Copco Zasilanie hydrauliczne Model Numer zamówieniowy Typ uchwytu Długość młota Masa Wielkość narzędzia Moc akustyczna Ciśnienie akustyczne Drgania Kategoria Ethma Przepływ Zakres ciśnień Minimalne nastawienie zaworu nadmiarowego Ciśnienie gazu w akumulatorze mm Kg mm db(a) db(a) m/s 2 L/min bar bar Bar LH 18 1801 3440 81 Standardowy 638 22,5 25 x 108 107 96 8,3 C 18 22 90 110 90 40 LH 19E 1801 3440 82 Tłumiący drgania 638 22,9 25 x 108 107 96 5,7 C 18 22 90 110 90 40 LH 22 1801 3540 90 Standardowy 682 24,7 32 x 160 110 94 11,4 D (C) 18 30 105 125 105 50 LH 23E 1801 3540 91 Tłumiący drgania 682 25,1 32 x 160 109 95 5,3 D (C) 18 30 105 125 105 50 LH 27 1801 3640 98 Standardowy 760 30,6 32 x 160 111 100 11,4 D (C) 18 30 105 125 105 50 LH 28E 1801 3640 99 Tłumiący drgania 760 31,0 32 x 160 111 100 9,0 D (C) 18 30 105 125 105 50 Częstotliwość uderzeń dla wszystkich młotów: Od 1270 do 1600 uderzeń na minutę Olej hydrauliczny dla wszystkich młotów: Mobil EAL 224 H lub podobny Ciśnienie w przewodzie powrotnym płynu hydraulicznego dla wszystkich młotów: Maksimum 10 bar Maksymalne nastawienie zaworu nadmiarowego dla wszystkich młotów: Maksimum 138 bar Norma dla poziomu hałasu: Norma Poziomu Hałasu EC 84/537/EEC (Lwa) Norma dla drgań: Vibration Weighted RMS Acceleration ISO 8662 część 5 (m/s 2 )
Procedury serwisowe Prace konserwacyjne mogą być wykonywane wyłącznie przez odpowiednio wykwalifikowany i upoważniony personel Uwaga Używaj wyłącznie smarów i płynów hydraulicznych zalecanych przez Atlas Copco. Aby zapewnić maksymalnie sprawne działanie młota, młot powinien być regularnie i należycie konserwowany, zgodnie z procedurami serwisowymi, opisanymi w tej instrukcji. Źle konserwowany sprzęt może stanowić zagrożenie dla operatora i osób trzecich. Dopilnuj, aby były regularnie wykonywane zabiegi konserwacyjne i smarowania, ujęte w opisie procedur konserwacyjnych, zapewniając w ten sposób bezpieczną i efektywną eksploatację maszyny. Nie używaj maszyny, która zgodnie z procedurami powinna być poddana okresowemu przeglądowi. Dopilnuj, aby wszelkie uszkodzenia wykryte w czasie okresowej konserwacji były naprawione przed ponownym użyciem urządzenia. Złomowanie zużytych maszyn Zużyte maszyny należy złomować tak, aby zapewnić maksymalny odzysk materiałów i zminimalizować negatywny wpływ na środowisko naturalne. UWAGA Przed złomowaniem młota hydraulicznego należy spuścić olej hydrauliczny i oczyścić młot z resztek oleju. Zużyty olej hydrauliczny należy zagospodarować tak, aby nie spowodować zanieczyszczenia środowiska. Zalecany olej hydrauliczny Mając na uwadze ochronę środowiska naturalnego, Atlas Copco zaleca stosowanie biodegradowalnego oleju hydraulicznego. Lepkość (preferowana) Lepkość (dozwolona) Wskaźnik lepkości min. 100 20 40 cst 15 100 cst Można używać standardowego oleju mineralnego lub syntetycznego. Gdy młot pracuje nieprzerwanie, temperatura oleju stabilizuje się na poziomie określanym jako temperatura pracy. Zależnie od rodzaju wykonywanej pracy i wydajności chłodzenia układu hydraulicznego, temperatura ta leży w zakresie 20H40 C powyżej temperatury otoczenia. W temperaturze pracy lepkość oleju musi mieścić się w zalecanych granicach. Wskaźnik lepkości informuje o zależności między lepkością i temperaturą. Z tego względu preferowana jest wysoka lepkość, ponieważ taki olej może być stosowany w szerszym zakresie temperatur. Nie należy używać młota, gdy lepkość oleju nie mieści się w dopuszczalnym zakresie, lub gdy temperatura robocza oleju nie mieści się w granicach od +20 C do 70 C. Codziennie Czyszczenie 1 Młot, jego narzędzia i węże Kontrola (przy odłączonym młocie) 2 Wszystkie połączenia hydrauliczne. 3 Uszkodzenia młota, jego narzędzi i węży. Co miesiąc Kontrola (przy odłączonym młocie) 1 Stan dokręcenia wszystkich łączników. 2 Zużycie lub uszkodzenia sześciokątnej tulei w odlewie końcówki. 3 Zużycie chwytu narzędzia. Smarowanie 4 Spryskaj włącznik i wszystkie powierzchnie stykowe odpowiednim smarem H dotyczy tylko młotów hydraulicznych z uchwytami antywibracyjnymi. Po każdych 600 godzinach pracy lub raz na rok 9
1 Remont młota H patrz instrukcja remontowa. 10
Jak rozwiązywać pojawiające się problemy? Czynności konserwacyjne muszą być wykonywane przez wykwalifikowany personel. Symptom Możliwa usterka Właściwe działanie Młot nie pracuje. Brak zasilania. Sprawdzić wydajność przy pomocy testera przepływu i ciśnienia. Nieprawidłowo zamocowane węże. Niewystarczająca możliwość ruchu włącznika. Bijak zablokowany lub uszkodzony. Zakleszczony tłok. Sprawdzić czy węże podłączone są do łączników w górnej części młota. Włącznik spustowy powinien poruszać się ok. 5 mm. Sprawdź mechanizm dźwigni. Wyjąć i skontrolować. Wyczyścić wszystkie części. Wyjąć i sprawdzić powód zakleszczenia na tłoku lub w cylindrze. Wymienić uszkodzone części. Młot ma zbyt mało mocy. Niewystarczająca wartość ciśnienia. Sprawdzić główny zawór nadmiarowy Zbyt niskie ciśnienie gazu w akumulatorze (zwykle związane z gwałtownymi ruchami węży). Obluzowana tuleja sześciokątna w dolnym cylindrze obudowy młota. Naładować akumulator patrz Instrukcja Obsługi Zastosować klej Loctite 648 i docisnąć. Młot pracuje zbyt wolno. Niewystarczający przepływ. Sprawdzić, czy wartość przepływu mieści się we właściwym przedziale. Zbyt wysoka temperatura podczas pracy młota. Zimny olej. Wysokie ciśnienie w przewodzie powrotnym. Niewłaściwy olej. Niedostateczne chłodzenie oleju hydraulicznego. Podgrzać źródło zasilania olejem. Optymalna temperatura pracy wynosi 20-70 ºC. Sprawdzić ciśnienie w przewodzie powrotnym. Wartość ciśnienia nie powinna przekraczać 10 bar. Używać oleju hydraulicznego zgodnego ze Specyfikacją. Sprawdzić, czy źródło zasilania olejem ma zapewnione odpowiednie chłodzenie. Temperatura nie powinna przekraczać 80 ºC. Wszelkie używanie lub kopiowanie tej instrukcji lub jej części bez odpowiedniego upoważnienia jest zabronione. Odnosi się to szczególnie do znaków firmowych, oznaczenia modeli, numerów części i rysunków. 11