NWESTOR. Architektura inwestycji. {temat miesiąca} Andersia Front Office Silesia Business Park

I www.gazetainwestor.pl NWESTOR GAZETA INWESTYCYJNA KATOWICE POZNAN ` WROCŁAW ISSN 1897-4694 NR 10 (21) PAZDZIERNIK 2008 CENA 4,99 ZŁ (W TYM VAT 7%) ` Architektura inwestycji {temat miesiąca} Andersia Front Office Silesia Business Park

Od redakcji Jeszcze rok temu można było powiedzieć, że jedynie szaleniec lub wizjoner decyduje się na dobrą architekturę w Polsce. Duża nadpodaż na rynku mieszkaniowym coraz częściej weryfikuje ten pogląd. Deweloperzy starając się uatrakcyjnić swoje projekty inwestycyjne zastanawiają się czy warto inwestować w atrakcyjny wygląd, dobre materiały i nowoczesne wyposażenie w trudnej sytuacji na rynku. Postaramy się znaleźć odpowiedź na to pytanie. Dobra architektura kreuje naszą tożsamość. Fantazja budowlana często wykracza poza ogólnie przyjęte normy estetyczne. Architektura nie jest jedyną sztuką, która silnie tkwi w naszym otoczeniu. W przestrzeni miejskiej jest jednak tak ściśle z nim związana, że nie może bez niego egzystować. Na tle polskiej przeciętności budowlanej pojawiają się projekty ambitne, które mają szansę stać się ikonami architektury. Na przykładzie Wrocławia prezentujemy budowle aspirujące do miana polskich ikon architektonicznych. W artykule Czar miejskich deptaków przeczytacie Państwo o najnowszych trendach w planowaniu miast, promujących rozwój komunikacji zbiorowej. Taka polityka może przyczynić się do rozwoju przestrzeni publicznej. Nowy numer Inwestora to także nowe projekty inwestycyjne. Andersia Front Office, os. Krosno - to przedsięwzięcia, które w 2009 r. powinny być już w fazie realizacji. Jako pierwsi przybliżmy szczegóły tych inwestycji. REKLAMA projekt: arch. T. Hardt Indywidualna oferta w zakresie: ceny, harmonogramu płatności, sposobu finasowania i aranżacji wnętrz

TEMAT MIESIĄCA: 6 Architektura maluchów 18 Ikony wrocławskiej architektury 20 Deptaki Poznania 22 Architektura Katowic Aktualności Infrastuktura 8 Nowości i zapowiedzi 24 Mistrzowskie osiedle - Toya 25 Andersia Front Office 26 Moda na folklor 27 Osiedle Krosno 28 Osiedle Małe Zacisze 29 Silesia Business Park 32 Wywiad Inwestora - Jarosław Szczupak 37 Wieści z budowy 41 Przyszłość rynku w planach 43 Dolnośląskie Targi Mieszkań 54 Wydarzenia Inwestora Świat 51 Atrakcyjne kurorty poza granicami kraju 34 Czy przystanki muszą straszyć? 36 Problemy komunikacyjne w Poznaniu 40 A1 Węzeł Sośnica Architektura 30 Wywiad Inwestora - Beata Urbanowicz 42 Polowanie na Architekturę - NBP Katowice 44 Nowoczesne biura Finanse 46 Hiszpania, Irlandia... Polska? 48 Rynek budowlany w Polsce 50 Jak długo potrwa biurowa hossa? 52 Wywiad Inwestora - Home Broker 26

6 INWESTOR - GAZETA INWESTYCYJNA Architektura maluchów B a r t ł o m i e j K n a p i k Przykład neomodernizmu - Ogrody Naramowickie w Poznaniu W Polsce jedynie szaleniec lub wizjoner decyduje się na dobrą architekturę. Jednak, mimo że mieszkania w brzydkich blokach nie muszą sprzedawać się gorzej niż te w budynkach o wyszukanym wyglądzie, na dłuższą metę inwestor jest skazany na sięganie wyżej. rzonym kolorze swojego samochodu. Dziś właśnie taka sytuacja panuje na rynku nieruchomości wielu polskich miast. Deweloper, żeby sprzedać wybudowane przez siebie lokale, nie potrzebuje się chwalić dobrą architekturą. Wystarczy mu przyzwoita lokalizacja, standard wyższy niż w peerelowskich blokowiskach (o co, umówmy się, jest dziś bardzo łatwo) i atrakcyjna cena. Po co się starać, jeśli w Polsce wciąż brakuje milionów mieszkań? Pytać o to, czy inwestorowi opłaca się inwestować w dobrą architekturę, to tak jak zastanawiać się, czy opłaca się, żeby ładny był samochód. Bo niby czemu miałby być ładny? Nie wystarczy, że ma fantastyczne parametry: wysoką rozwijaną prędkość, fenomenalne przyspieszenie, niskie zużycie paliwa, a przy okazji jeszcze zapewnia większe bezpieczeństwo niż wszystkie inne auta? Przecież to oczywiste. To, jak samochód wygląda, ma taki sam wpływ na to, czy się będzie dobrze sprzedawał, jak jego osiągi. A właściwie znacznie większy. Rzeczywistość małych fiatów Jak jest z architekturą? Podobnie. Oprócz metrażu, rozplanowania mieszkania czy miejsca, w którym się znajduje, kupujący zwracają przecież uwagę na wygląd. Prawda? Wszyscy, którzy podobnie jak ja wyczuli w tym zdaniu fałsz ręka do góry. Tak. Porównanie sprzedawania mieszkań do handlowania samochodami jest być może prawdziwe jeśli chodzi o kraje Zachodu. Ale w Polsce wciąż jeszcze obowiązują trochę inne reguły. Dlaczego? Z tych samych powodów, dla których trudno się spodziewać kryzysu na rynku nieruchomości podobnego do irlandzkiego czy hiszpańskiego. Nasz rynek jest rynkiem niedoboru, co oznacza, że rządzi się innymi regułami. Wygląd samochodu nie ma większego znaczenia, jeśli stać cię tylko na malucha. Jeśli tylko malucha możesz dostać, przestajesz marzyć o jaguarze czy mirafiori, a śnisz tylko o wyma- Dłużej niż do jutra No właśnie po co? Pewnie każdy inwestor w naszym kraju prędzej czy później zadaje sobie to pytanie. Jeśli ma ambicję, wizję albo patrzy trochę dalej niż inni, odpowiada sobie, że warto. I decyduje się poświęcić dodatkowy wysiłek na to, by jego inwestycja powstawała w zgodzie z podstawowymi prawidłami dobrej architektury. I jest to bardzo dobre myślenie. Po pierwsze: to się opłaca. Oczywiście większość naszych rodaków nie zdaje sobie jeszcze sprawy ze znaczenia architektury. Nie jest w stanie powiedzieć, dlaczego warto, by była ona dobra. Ale to przyjdzie z czasem. I kiedy to się stanie, dzisiejsze maluchy w dalszym ciągu będą stały. A budynki wykonane

INWESTOR - GAZETA INWESTYCYJNA 7 ze smakiem i dobrymi zasadami będą najlepszymi wizytówkami swoich inwestorów. Innymi słowy: stawiając na bylejakość, nie ma najmniejszych szans na stworzenie dobrej marki. A raz zepsuty brand ciężko jest naprawić. Po drugie, to, co dotyczy budynków mieszkalnych, już dziś nie przekłada się wprost np. na obiekty biurowe. Jasne, że część firm patrzy jedynie na czynsz i lokalizację, ale ci najlepsi, najważniejsi i najbardziej prestiżowi gracze na wynajmowanie biur w byle jakim architektonicznie obiekcie nie mogą sobie pozwolić. Bo ucierpi na tym ich prestiż. Willa przy ulicy Kasztanowej we Wrocławiu I wreszcie po trzecie, opłaca się stawiać na dobrą architekturę z punktu widzenia miasta. W większości przypadków deweloper działa i sam mieszka w miejscu, w którym inwestuje. Powinno mu więc zależeć na rozwoju miasta, który na dłuższą metę będzie stopowany przez zalew maluchowej architektury. A jeśli miasto przestanie się rozwijać, ucierpią na tym także poczynione w nim inwestycje. Rozwój miasta leży w najlepiej pojętym interesie każdego inwestora. Trudno oprzeć się wrażeniu, że te oczywiste fakty w Polsce wciąż nie są jeszcze powszechnie znane. Pokutuje mit, że dobra architektura jest droga i że się finansowo nie opłaca. Trudno mylić się bardziej. Drodzy mogą być jedynie architekci. Nie czas i miejsce na dyskusję, czy jest sens zatrudniać znane nazwiska, ale pewne jest, że nie są one gwarantem wysokiej jakości. Dobra architektura może z powodzeniem wyjść z pracowni debiutanta. Co się zaś tyczy kwestii opłacalności inwestora, który sprzedaje tandetne zegarki, trudno przekonać, że jakość jest ważna. Trzeba tylko mieć nadzieję, że za 15 lat on już dawno nie będzie budował, a dzieła, którymi skrzywdził otoczenie, zostaną Stawiając na bylejakość, nie ma najmniejszych szans na stworzenie dobrej marki zburzone. I w ich miejsce powstanie obiekt inwestora, który wystarczająco wcześnie zrozumiał, że dobra architektura się opłaca; jeśli myśli się o własnych inwestycjach w perspektywie dłuższej niż rok czy dwa. Autor jest dziennikarzem Echa Miasta we Wrocawiu REKLAMA

8 INWESTOR - GAZETA INWESTYCYJNA Nowości i zapowiedzi News & announcements POZNAŃ Piotr Borowczyk Chwaliszewo II Firma D&D Investment sp. z o. o. planuje w pobliżu ulic Chwaliszewo i Czartoria zrealizować nowoczesny budynek apartamentowy. Budynek wysokością i architekturą ma nawiązywać do okolicznej zabudowy. Obecnie trwają postępowania spadkowe. Inwestor posiada 25 proc. udziałów w działce z promesą do zakupu całości. D&D Investment złożyła już wniosek o warunki zabudowy. Deweloper w pobliżu realizuje inny projekt apartamentowy Czartoria. Malta Blue Do 30 października Urząd Miasta w Poznaniu ma czas na wydanie pozwolenia na budowę kompleksu mieszkaniowego przy ul. Wołkowyskiej (okolice jeziora Malta). Inwestor, firma World Iris Development, po jego uzyskaniu rozpocznie budowę 140 mieszkań jedno-, dwu- i trzypokojowych o powierzchni od 31 do 81 mkw. Na parterze zaplanowano lokale usługowe, a pod ziemią miejsca postojowe po jednym dla każdego mieszkania. Ceny lokali na osiedlu Malta Blue będą kształtować się od 7900 zł do 12 000 zł za mkw. Zakończenie budowy przewidziano na trzeci kwartał 2010 roku. Autorem projektu jest Pracownia Architektoniczna Litoborski i Marciniak. Andersia Silver Andersia Silver to robocza nazwa wieżowca, który będzie ostatnim etapem zabudowy pl. Andersa. Firma Von der Heyden Group planuje rozpocząć budowę na przełomie 2010/11 r., czyli po zakończeniu obecnie przygotowywanego biurowca Andersia Front Office. Budynek będzie umiejscowiony prostopadle do ul. Królowej Jadwigi, co zburzy obecną linię zabudowy wyznaczoną przez PFC oraz Andersię Tower. Wieżowiec będzie mierzył ok. 116 m. Inwestor posiada warunki zabudowy. Wieżowiec w miejscu Multikina? Nieoficjalnie udało nam się ustalić, że jest już gotowy projekt budynku mającego stanąć w miejscu istniejącego Multikina przy ul. Królowej Jadwigi. Dowiedzieliśmy się, że projekt zakłada realizację budynku wysokościowego. Inwestorem ma być spółka należąca do Jana Wejcherta, współwłaściciela grupy ITI. Nowe inwestycje firmy Agrobex Poznański deweloper przygotowuje nowe inwestycje mieszkaniowe. Przy ul. Wiklinowej (Dębiec) powsta- Filip Dębowski POZNAŃ Chwaliszewo II D&D Investment is planning to raise a modern apartment building near Chwaliszewo and Czartoria streets. The building s height and design will correspond with the neighbouring forms. The investor is in possession of 25% of the plot with a letter of commitment to be sold the remainder. Currently some inheritance proceedings are under way. D&D Investment has already applied for land development conditions. The company is running another residential project in the area Czartoria. Malta Blue Rafał Skrzatek Łukasz Brzenczek October 30th is the deadline for the City Hall to grant building permission to World Iris Development, enabling to start construction of a residential complex on Wołkowyska street in the vicinity of the Malta Lake. Upon its receipt the investor will develop 140 studio-, 1- and 2-bedroom apartments ranging from 31 to 81 sq. metres. The ground floor will comprise retail and service outlets, and the underground level will host a car park with one space per apartment. The prices will vary from PLN 7900 to 12000 per sq. m. The scheduled completion date is Q3 2012. The complex has been designed by Pracownia Architektoniczna Litoborski i Marciniak. Andersia Silver Andersia Silver is the temporary name of the high-rise constituting the last phase of the Andersa Square development. The investor, Von der Heyden Group, is planning to commence construction works upon completion of the cur- Wiz.: Materiały inwestora

INWESTOR - GAZETA INWESTYCYJNA 9 nie pięciokondygnacyjny budynek z 45 mieszkaniami o zróżnicowanej powierzchni od 43 mkw. do 93 mkw. Z kolei przy ul. Górczyńskiej deweloper wybuduje wysoki budynek mieszkaniowy. Na jedenastu kondygnacjach zaprojektowano mieszkania jedno-, dwu- i trzypokojowe o powierzchni od 36,70 do 80,00 mkw. W przygotowaniu jest również kilkunastokondygnacyjny kompleks apartamentowo-biurowy przy ul. Warszawskiej, który pomieści 288 mieszkań jedno-,dwu- i trzypokojowych oraz 16 apartamentów. Składać się będzie z dwóch brył na planie kwadratu z wewnętrznym dziedzińcem dostępnym dla mieszkańców. W planach są również budynki apartamentowe, które powstaną na Sołaczu. W ramach tej inwestycji powstaną jedne z najdroższych, ale i najbardziej luksusowych apartamentów wybudowanych przed dewelopera. Budnex w Swarzędzu Gorzowska firma Budnex planuje w 2009 r. rozpocząć budowę osiedla mieszkaniowego w podpoznańskim Swarzędzu. Projekt przewiduje realizację na działce o powierzchni 7 ha kompleksu trzy- i czterokondygnacyjnych domów wielorodzinnych. KMInvestment na Grunwaldzie W rejonie ulic Złotowskiej i Miastkowskiej (Grunwald) firma KMInvestment planuje budowę budynków wielorodzinnych oraz lokali usługowych o łącznej powierzchni 3450 mkw. Pod ziemią zaprojektowano halę garażową na 62 miejsca postojowe. Osiedle Karpia Wrocławska spółka Gant Development zleciła firmie Budpol realizację kompleksu mieszkaniowego przy ul. Karpiej. W ramach inwestycji wycenianej na 112 mln zł powstanie kompleks mieszkaniowy o powierzchni użytkowej 32 tys. mkw. (700 mieszkań). Osiedle realizowane będzie w trzech etapach; pierwszy obejmie budowę 222 lokali mieszkalnych. Projekt osiedla wykonała Autorska Pracownia Architektoniczna Elżbiety i Tomasza Jakubowskich. Centrum DHL w Głuchowie Centrum logistyczne DHL w Głuchowie (gm. Komorniki) zostanie rozbudowane. Prace przygotowawcze nadzoruje firma Coplan. Po rozbudowie centrum zwiększy swoją powierzchnię magazynową z 6,5 tys. mkw. do 7,5 tys. mkw. oraz wzbogaci się o parking na 255 aut. Hala widowiskowo-sportowa w Murowanej Goślinie Władze Murowanej Gośliny ogłosiły przetarg na budowę hali widowiskowo-sportowej z zapleczem sanitarnym, pomieszczeniami odnowy biologicznej, pomieszczeniami dydaktycznymi oraz bazą noclegową. Obiekt ma się składać z dwóch rently elaborated Andersia Front Office, that is at the turn of 2010 and 2011. The building will be oriented perpendicularly to Królowej Jadwigi street. This will break the current building alignment created by PFC and Andersia Tower. The new high-rise will be 116 metres tall. The investor has already been granted the land development conditions. A tower to replace Multikino? According to our unofficial sources, the concept design of a building to be raised on the plot currently occupied by Multikino has been completed. The project assumes construction of a high-rise building. The investor will be a company owned by Jan Wejchert, co-owner of the ITI Group. Agrobex s new developments The Poznań-based developer is planning new residential projects. A 5-storey building with 45 apartments ranging from 43 to 93 sq. m will be raised on Wiklinowa street in Dębiec district. A higher, 11-stories tall building will be built on Górczyńska street. It will comprise studio-, 1- and 2-bedroom apartments ranging from 36.7 to 80 sq. metres. Preparatory works are also under way for a tall office and residential complex on Warszawska street. It will host 288 studio-, 1- and 2-bedroom flats, as well as 16 top-class apartments. The complex will comprise two forms on a squareshaped area with a courtyard for the residents. The developer is also planning a number of apartment buildings in the district of Sołacz. This project will result in the most expensive and luxurious apartments created by the company. Budnex in Swarzędz Budnex is planning to start development of a residential estate in Swarzędz in 2009. The project assumes construction of a complex of 3- and 4-storey buildings on a 7-hectare plot. KMInvestment in Grunwald KMInvestment is planning to develop a number of residential buildings near Złotowska and Miastkowska streets (Grunwald district). The total development area will be 3,450 sq. metres. An underground car park with 62 spaces is also planned. Osiedle Karpia Gant Development has ordered construction of a residential complex by Budpol. The PLN 112 million worth project will result in 700 apartments with a total utility area of 32,000 sq. metres on Karpia street. The project will be conducted in phases. The first phase will comprise 222 apartments. The complex has been designed by Autorska Pracownia Architektoniczna Elżbiety i Tomasza Jakubowskich. REKLAMA

10 INWESTOR - GAZETA INWESTYCYJNA zespolonych ze sobą brył, zróżnicowanych pod względem rozwiązań konstrukcyjnych: hali sportowej i trzykondygnacyjnego budynku wielofunkcyjnego. Kubatura projektowanego kompleksu sportowego wynosi ok. 29,5 tys. metrów sześciennych. Nowa droga z gm. Czerwonak do Poznania? Urząd Gminy w Czerwonaku zaproponował Radzie Miasta w Poznaniu wyznaczenie nowej drogi, która może odciążyć zakorkowaną ul. Gdyńską. Proponowana trasa ma przebiegać wjazdem do Poznania z Koziegłów ulicą Poznańską. Zostałaby ona poprowadzona wiaduktem nad ul. Gdyńską w kierunku drogi technologicznej Centralnej Oczyszczalni Ścieków (COŚ) i łączałaby się z ul. Chemiczną. Von der Heyden Group udziałowcem IBB Hotels Von der Heyden Group stał się większościowym udziałowcem w IBB Hotels. W 2001 roku Von der Heyden Group nabył 25,5 proc. udziałów IBB Hotels, w 2005 roku podwyższył swój udział do 40 proc., następnie do 50 proc. w 2007 roku oraz obecnie do 70%. Grupa IBB Hotels weszła na polski rynek w 2002 roku otwierając 4-gwiazdkowy Grand Hotel Lublinianka w Lublinie. W 2008 roku powstał kolejny obiekt w Polsce-IBB Andersia Hotel. Obecnie powstaje IBB Hotel Gdańsk przy Długim Targu. WROCŁAW Hotelowa ekspansja PUHIT Spółka PUHIT w najbliższych pięciu latach planuje otworzyć swoje hotele w takich miastach, jak Wrocław, Trójmiasto czy Poznań. Prawdopodobnie część inwestycji będzie polegała na przejęciu innych sieci hotelarskich działających w tych miastach. Czynsze w górę Wrocławscy radni uchwalili podwyżki czynszów dla mieszkań DHL Centre in Głuchów The DHL Logistics Centre in Głuchów (Komorniki commune) will be extended. The preparatory works are managed by Coplan. Upon completion, the storage space will increase from 6,500 to 7,500 sq. metres and a new car park with 255 spaces will be made available. Sports and events hall in Murowana Goślina Murowana Goślina authorities have announced a tender for construction of a sports and events hall with sanitary, athletic recovery, educational and accommodation facilities. The building should comprise two combined forms with different construction concepts. The total volume of the complex will be approx. 29,500 cubic metres. New road from Czerwonak to Poznań? Czerwonak commune authorities have offerred the Poznań city council to route a new road. The proposed road would reduce the load on the frequently jammed Gdyńska street by allowing to enter Poznań using Poznańska street in Koziegłowy. The road would be routed via a bridge over Gdyńska street towards a technological road of the Central Sewage Treatment Plant and would be linked with Chemiczna street. Von der Heyden Group to control IBB Hotels Von der Heyden Group has become a majority shareholder of IBB Hotels. The group purchased 25.5% of the shares in 2001, to increase the proportion further to 40% in 2005, 50% in 2007 and now to 70%. The IBB Hotels group entered the Polish market in 2002 by opening the 4-star Grand Hotel Lublinianka in Lublin. Another one, IBB Andersia, was opened in 2008 in Poznań. The next project is a hotel currently under development on Gdańsk s Długi Targ (Long Market). WROCŁAW PUHIT s hotel expansion REKLAMA

INWESTOR - GAZETA INWESTYCYJNA 11 Wiz.: Materiały inwestora komunalnych, które mają obowiązywać od nowego roku. Obecna stawka za metr kwadratowy, która wynosi 4,1 zł, może wzrosnąć nawet do 5,54 zł. Wzrost stawek spowodowany jest dużymi kosztami przeprowadzanych remontów, które w części będą finansowane ze środków pochodzących z podwyżek. Renesans Psiego Pola? Władze miasta przygotowują plan rewitalizacji zaniedbanej dziś dzielnicy Psie Pole. Plany zakładają stworzenie m.in. nowoczesnego centrum kulturalno-gospodarczego Zawidawie, remont i przebudowę ulic oraz kamienic na dawnym rynku. Inwestycja ma być przeprowadzona w latach 2009 2015. Pół miliarda na szpital? Do końca września zostanie ogłoszony konkurs dla architektów, którzy będą mieli za zadanie zaprojektowanie nowego szpitala, który stanie na wrocławskich Złotnikach. Koszt budowy obiektu wraz z jego wyposażeniem szacowany jest na około 500 mln zł. Inwestycja ma być częściowo sfinansowana poprzez sprzedaż budynków w centrum miasta, w których dziś mieszczą się szpitale. Dom Development we Wrocławiu Warszawski deweloper notowany na GPW rozpoczyna swoją pierwszą inwestycję poza Warszawą. Będzie się ona składała z czterech budynków, które staną u zbiegu ulic Nyskiej i Armii Krajowej. Osiedle zaprojektowali architekci z pracowni AP Szczepaniak, którzy są autorami m.in. Arkad Wrocławskich. Kto kupi zabytkowe baseny? Wrocław wystawił na sprzedaż kompleks zabytkowych basenów przy ulicy Teatralnej. Cena wywoławcza za trzy baseny, łaźnie, siłownię, sauny, gabinety odnowy biologicznej i sale gimnastyczne wynosi 18 mln zł. Jako jednego z potencjalnych kupców wymienia się Grażynę Kulczyk, która miałaby przerobić baseny na luksusowe SPA. Stadion przyciąga Już w przyszłym roku na sprzedaż zostaną wystawione tereny wokół projektowanego stadionu na wrocławskich Maślicach. Grunty o powierzchni ponad 7 ha zostaną przeznaczone na galerię handlową, biurowce oraz hotel. Within the next 5 years PUHIT is planning to open a number of hotels in cities like Wrocław, Gdańsk or Poznań. Most likely, some of the projects will assume acquisition of hotel networks already present on the local markets. Rents go up Wrocław councillors have decided to raise the communal flat rents as of 2009. The current rate of PLN 4.1 per sq. metre could grow even up to PLN 5.54. The rise has been motivated by high costs of the renovation projects which will be partly financed by the increased rents. Renaissance of Psie Pole? The city authorities are preparing a revitalization project for the neglected district of Psie Pole. The plan assumes development of a modern cultural and economical centre, renovation and reconstruction of roads and tenement houses adjacent to the former market. The project is scheduled for years 2009-2015. Half a billion for a hospital? An architectural contest for the design of a new hospital to be raised in Złotniki will be announced before the end of September. The project cost has been estimated at approx. PLN 500 million and will be partially covered by selling other hospital properties in the city centre. Dom Development expands outside Warsaw The Warsaw-based developer is starting its first project outside Warsaw. It will consist of four buildings to be raised at the junction of Nyska and Armii Krajowej streets. The estate has been designed by AP Szczepaniak architects, authors of Arkady Wrocławskie. Who s to buy historical baths? A complex of historical swimming pools on Teatralna street has been put on sale by the Wrocław authorities. The asking price for three swimming pools, baths, a fitness gym, saunas and biological recovery facilities is PLN 18 million. There are rumours that one of the potential buyers can be Grażyna Kulczyk, who could turn the complex into a luxurious spa. The stadium attracts Next year is when the plots surrounding the planned stadium in Maślice will be put on sale. The urban plans for the 7 hectares assume a shopping mall, office buildings and a hotel. Investor Assistance Centre opened Lower Silesia authorities and the Polish Information and Foreign Investment Agency have signed a contract forming the basis of founding an Investor Assistance Centre for foreign parties willing to invest in the region. Environmental university development Construction company Inter System and design studio Walas have won a tender for design and development of a Food and Nutrition Sciences Centre for Wrocław University of Environmental and Life Sciences. The building will be located on Chełmońskiego street and its usable area will be approx.

12 INWESTOR - GAZETA INWESTYCYJNA Powstało Centrum Obsługi Inwestora Władze Dolnego Śląska oraz PAIZZ podpisały umowę, na mocy której do życia zostało powołane Centrum Obsługi Inwestora, które ma być przeznaczone dla inwestorów zagranicznych chcących zainwestować w województwie dolnośląskim. Uniwersytet Przyrodniczy buduje Firma budowlana Inter System oraz pracownia projektowa Walas wygrały przetarg na zaprojektowanie i wybudowanie budynku Centrum Nauk o Żywności i Żywieniu, który będzie mieścił się przy ulicy Chełmońskiego. Powierzchnia użytkowa budynku wyniesie prawie 9 tys. mkw. Wartość kontraktu to ponad 46 mln zł netto. AB wyda 30 mln zł na magazyn Dystrybutor sprzętu komputerowego i elektroniki modernizuje centrum logistyczne we Wrocławiu. Inwestycja pozwoli podwoić kubaturę magazynów i jednocześnie ograniczyć koszty o 11 proc. Projekt modernizacji centrum logistycznego spółki AB obejmuje budowę wielopoziomowej antresoli do kompletacji towaru, wdrożenie zintegrowanego, w pełni skalowalnego systemu automatyki magazynowej oraz rozbudowę parku maszynowego. Po rozbudowie kubatura magazynu wyniesie 120,5 tys. metrów sześciennych. Campanile razy dwa we Wrocławiu Warimpex zakupił we Wrocławiu grunt, na którym wybudowany zostanie drugi w tym mieście hotel sieci Campanile. Budowa ma ruszyć w przyszłym roku. Kempiński szuka miejsca Najstarsza europejska sieć hotelowa Kempiński Hotel & Resorts zamierza w najbliższych pięciu latach wybudować trzy lub cztery hotele w Polsce o standardzie czterech i pięciu gwiazdek. Firma zainteresowana jest Wrocławiem, Warszawą, Krakowem i Gdańskiem. Czy Skanska dokończy BUWr.? Jedynie Skanska złożyła ofertę w przetargu na dokończenie budowy Biblioteki Uniwersytetu Wrocławskiego. Spółka wyceniła te prace na 139 mln zł. Według najnowszych planów biblioteka będzie gotowa w 2011 roku. TietoEnator zatrudni 500 inżynierów Do końca 2011 roku firma ma zwiększyć zatrudnienie w Polsce o 500 osób. Skorzystają na tym głównie Wrocław i Szczecin, gdzie mieszczą się jej biura w Polsce. Warunkiem inwestycji jest jednak otrzymanie dotacji rządowej. Tlen z Kobierzyc Już wkrótce ruszy budowa kolejnej fabryki na terenie SSE w gminie Kobierzyce. Tym razem inwestorem będzie spółka Linde-Gaz Polska, która chce do 2010 roku wybudować tlenownię, czyli zakład produkujący gazy techniczne: tlen, azot i argon. Produkowane gazy znajdą zastosowanie w przemyśle, głównie w metalurgii, elektronice i energetyce. 9,000 sq. metres. The contract amounts to net PLN 46 million. AB to spend PLN 30 million on a storehouse The computer and electronics equipment vendor is modernizing its logistics centre in Wrocław. The project will double up the cubic volume of the storage halls and reduce the costs by 11%. The design assumes construction of a multi-story mezzanine for goods assembly and completion, deployment of an integrated scalable automation system and development of the machinery. Upon completion, the volume of the storehouse will be 120,500 cubic metres. Another Campanile hotel in Wrocław Warimpex has acquired a plot for the construction of the second Camanile hotel in Wrocław. Works are scheduled to start next year. Kempinski seeks locations Europe s oldest hotel network, Kempinski Hotels & Resorts, is planning to raise three or four 4- and 5-star hotels in Poland within the next 5 years. The company is interested in Wrocław, Warsaw, Cracow and Gdańsk. Skanska to complete university library? Skanska was the only applicant in the tender for completion of the Wroclaw University s library construction. The company has valuated the works for PLN 139 million. According to the most recent plans, the library will be completed in 2011. TietoEnator to hire 500 engineers The company is to increase employment in Poland by 500 people until the end of 2011. The main beneficiaries will be Wrocław and Szczecin, where the company has its branch offices. However, the project will not go ahead without a government subsidy. Oxygen from Kobierzyce Yet another plant is soon to be developed in the Special Economic Zone in Kobierzyce commune. Until 2010 the investor, Linde-Gaz Polska, wants to create a plant producing technical gases (oxygen, nitrogen and argon). The products will be used in industries such as metallurgy, electronics and power supply. KATOWICE New Municipal Police headquarters The Katowice city authorities have announced a tender for design of a new seat for the Municipal Police. The expected result is a multi-variant concept of the buildings and land development. The resulting building will be the first one in the region specifically designed for the needs of the city guards. Until now, most seats have been organized by adapting existing buildings. The cost of the new seat to be located on Żelazna street has been preliminarily estimated at PLN 14 million.

INWESTOR - GAZETA INWESTYCYJNA 13 KATOWICE Nowa siedziba Straży Miejskiej Katowicki Urząd Miasta ogłosił przetarg na zaprojektowanie nowej siedziby Straży Miejskiej. Projekt ma obejmować koncepcję wariantową obiektów oraz zagospodarowanie terenu inwestycji w minimum dwóch wersjach. Strażnica ma być pierwszym wybudowanym specjalnie dla strażników obiektem w regionie. Dotychczas siedziby Straży Miejskiej mieściły się na ogół w zaadaptowanych do tego celu budynkach. Koszt inwestycji, która ma powstać przy ul. Żelaznej, oszacowano wstępnie na kwotę ok. 14 mln złotych. Kto przebuduje centrum Katowic? W pierwszej połowie przyszłego roku ma być już wiadome, jacy inwestorzy zostaną dopuszczeni do przebudowy ścisłego centrum miasta. Chodzi o dwuhektarową działkę, gdzie obecnie stoi Pałac Ślubów (z którego Urząd Stanu Cywilnego przeniesie się na ul. Wolności), Galeria BWA, Separator oraz dawny Handlowy Dom Dziecka. Katowicki magistrat rozesłał 150 imiennych zaproszeń do potencjalnych inwestorów. Jednocześnie została uruchomiona strona internetowa projektu przebudowy centrum Katowic (jednego z większych w Europie). Centrum Edukacji i Kultury w Katowicach Katowicka Akademia Sztuk Pięknych i Akademia Ekonomiczna wspólnie wybudują Centrum Edukacji i Kultury. W efekcie ogłoszonego konkursu ma powstać koncepcja urbanistycznoarchitektoniczna nowego obiektu wraz z propozycją zagospodarowania terenów przyległych w rejonie ulic Raciborskiej i Koszarowej. Obiekt, którego budowa miałaby się zacząć w 2010 roku, a zakończyć półtora roku później, ma mieć blisko 5 tys. metrów kwadratowych powierzchni użytkowej. Wartość inwestycji oszacowano wstępnie na ok. 50 mln zł, z czego 85 proc. stanowić miałyby środki z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2007 2013. Inwestycja może też liczyć na dofinansowanie ze strony miasta Katowice oraz Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. ArcelorMittal w Dąbrowie Górniczej Światowy potentat w branży hutniczej Grupa ArcelorMittal otworzyła w Dąbrowie Górniczej Eastern Europe Shared Service Center. Centrum ma służyć podmiotom z grupy Arcelor Mittal w zakresie obsługi prawnej nieruchomości, wysyłki energii, produktów ubocznych czy IT. Podobne centra istnieją już w USA, RPA, Hiszpanii, Belgii, Francji czy Brazylii. Dąbrowskie ma obejmować swoim zakresem nie tylko Polskę, ale także Niemcy i Republikę Czeską. Who will reconstruct the Katowice city centre? The first half of the next year is when Katowice authorities will unveil which investors will be accepted to reconstruct a major part of the very city centre. The subject matter is a 2- hectare plot currently hosting the Wedding Palace (the office will be moved to Wolności street), BWA gallery, Separator and a former department store. The city hall has sent out 150 invitations to potential investors. The city centre reconstruction project (one of the largest in Europe) has also gained a new website Centre of Education and Culture in Katowice The Katowice Academy of Fine Arts and the University of Economics will develop a Centre of Education and Culture. The result of the recently announced contest will be an urban and architectonic concept of the new building and the areas adjacent Raciborska and Koszarowa streets. The building s usable area will be approx. 5,000 sq. metres. The construction should start in 2010 and last about 18 months. The project cost has been estimated at approx. PLN 50 million. 85% of this amount is assumed to be covered by the Silesian Regional Operational Program for 2007-2013. The project can also count on a subsidy from the Katowice authorities and the Ministry of Culture and National Heritage. ArcelorMittal in Dąbrowa Górnicza The world leader of the smelting industry, ArcerolMittal, has opened its Eastern Europe Shared Service Center in Dąbrowa Górnicza. The centre will serve the group in the areas of legal property handling, management of power supply, side products and IT. Similar centers already exist in USA, South Africa, Spain, Belgium, France and Brazil. The center in Dąbrowa will not only serve Poland, but also Germany and the Czech Republic. Economical Gate of Silesia in Jaworzno The Jaworzno city hall has announced a tender for fulfillment of the first task of the Economical Gate of Silesia project. The task covers site development of about 200 hectares of plots distributed across different parts of the city. The aim of the project is to increase the business attractiveness of the region by creating the infrastructure necessary for development of new companies, as well as consistent development of areas of various origins. The project is one of the key goals of the Regional Operational Program for 2007-2013. This means there are guaranteed funds for tasks such as site development (water supply and sanitation systems, power supply, roads) of a number of investment grounds, including the premises of a number of former mines. The total value of the project is over 47 million. REKLAMA Specjalistyczna praktyka dentystyczna PRZEMYSŁAW JARMUSZKIEWICZ www.jarmuszkiewicz.pl tel/fax 61 667 50 82

14 INWESTOR - GAZETA INWESTYCYJNA Gospodarcza Brama Śląska w Jaworznie Urząd Miasta Jaworzno ogłosił przetarg na realizację pierwszego zadania w ramach przedsięwzięcia pod nazwą Gospodarcza Brama Śląska. Zadanie to ma obejmować uzbrojenie ok. 200 ha terenów inwestycyjnych położonych w różnych częściach miasta. Celem projektu jest uzyskanie wzrostu atrakcyjności inwestycyjnej regionu przez stworzenie niezbędnej infrastruktury dla rozwoju nowych przedsiębiorstw i zagospodarowanie terenów o różnorodnym pochodzeniu i charakterze. Projekt umieszczony został na liście projektów kluczowych Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007 2013; tym samym zapewniono finansowanie w jego ramach m.in. takich przedsięwzięć, jak uzbrojenie (budowy wodociągów, kanalizacji, sieci energetycznych, drogi) terenów inwestycyjnych przy węźle Jęzor, terenów po kopalniach Kanty, Kościuszko, Piłsudski i zlikwidowanych Zakładach Dolomitowych. Całkowita wartość projektu to ponad 47 mln euro. Nowy hotel w Chorzowie Firma Stylehotels zapowiedziała wybudowanie w Chorzowie 130-pokojowego hotelu. Przy ul. Paderewskiego ma powstać także centrum SPA i sala konferencyjna na kilkaset osób. Będzie to druga inwestycja tej firmy na Śląsku. Wcześniej powstał już trzygwiazdkowy obiekt zlokalizowany w sąsiednich Siemianowicach Śląskich. TBS-y w Rudzie Śląskiej Katowicki TBS Dombud wybuduje w Rudzie Śląskiej przy ul. Kędzierzyńskiej zespół budynków mieszkalnych. Ogółem powstanie ok. 320 mieszkań, w których sąsiedztwie planowane jest także wybudowanie wielopoziomowego parkingu. Planowany termin oddawania mieszkań do użytku przewidziany jest na koniec 2010 i początek 2011 roku. Tyskie skrzyżowanie do modernizacji Najwcześniej za dwa lata miałaby się rozpocząć przebudowa tyskiego skrzyżowania ulic Oświęcimskiej i Katowickiej. To najbardziej dziś zatłoczone miejsce na drogowej mapie Tych ma się zmienić w dwupoziomowe skrzyżowanie umożliwiające bezkolizyjny ruch tranzytowy biegnącą w ciągu ul. Oświęcimskiej drogą krajową nr 44. Planowana inwestycja wymagać będzie współpracy z Kompanią Piwowarską, gdyż część niezbędnego dla inwestycji gruntu leży na terenie tyskiego browaru. Nowi inwestorzy w Strefie Do gliwickiej podstrefy Katowickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej dołączyło kolejnych trzech inwestorów. Należąca do hiszpańskiej firmy Aceros Bergara SA spółka Irestal Service Center ze Świętochłowic zagospodaruje teren o powierzchni ok. 3,5 ha. Do 2010 roku firma zamierza zainwestować 15 mln euro i zatrudnić 55 osób. W II etapie spółka planuje podwoić zainwestowane środki. Kalmet Trans specjalizująca się w branży transportowej i spedycyjnej ma zamiar zainwestować 5,2 mln zł i zatrudnić 60 osób. Holenderski Holbox zadeklarował, że zainwestuje 11 mln zł i zatrudni 85 osób. W efekcie tych inwestycji w gliwickiej podstrefie liczba inwestorów wzrośnie do 50, jak informuje gliwicki UM. New hotel in Chorzów Stylehotels have announced development of 130 hotel rooms in Chorzów. The hotel on Paderewskiego street will also offer a spa and a convention hall for a few hundred participants. It will be the company s second project in Silesia the first one was a 3-star hotel in the neighbouring town of Siemianowice Śląskie. TBS in Ruda Śląska KatowiceTBS Dombud will raise a complex of residential buildings on Kedzierzyńska street in Ruda Śląska. The project will result in a total of approx. 320 apartments and a multi-storey car park. The scheduled dates of completion of the flats are end of 2010 and the beginning of 2011. Reconstruction of a junction in Tychy No earlier than in two years time is when the Oświęcimska and Katowicka streets junction in Tychy will be reconstructed. The currently most jammed point of the Tychy road network will be transformed into a two-level intersection allowing for free flow transit along the national route 44 on Oświęcimska street. The project will require cooperation with Kompania Piwowarska, as some of the areas required for the reconstruction belong to the premises of the Tychy brewery. New investors in the Zone The Gliwice subzone of the Katowice Special Economic Zone has been joined by three new investors. Irestal Sevice Center belonging to the Spanish group Aceros Bergara S.A. will develop a plot of approx. 3.5 ha. The company is planning to invest 15 million and hire 55 employees until 2010. The investment funds will be doubled in the second phase of the project. Meanwhile, Kalmet Trans specializing in transport and shipping is planning to spend PLN 5.2 million and open 60 vacancies. Lastly, the Dutch Holbox has declared to invest PLN 11 million and create 85 jobs. As a result of these projects, the number of investors in the Gliwice subzone will reach 50. New tram route in Katowice? The Katowice City Hall has announced a tender for elaboration of a traffic system concept for the construction site of the New Silesian Museum, International Convention Centre and the seat of the National Symphonic Orchestra of the Polish Radio. The plans assume extension of Dudy-Gracza street to the Katowicka and Wiązowa junction, reconstruction of the Korfantego, Olimpijska and Morcinka streets junction and extension of Nadgórników street north of the Silesian Museum towards the west to the new Dudy-Gracza and Olimpijska streets junction. At the same time, a new tram route is assumed to serve the new public utility buildings area. New flats in Siemianowice A new estate under the name Bytkowskie Lawendy will be built in Siemianowice Śląskie. The developer, Apstar, is planning to raise 10 row-houses. Each house s ground floor will comprise a spacious 30 sq. m living room with a garden access, a kitchen and a small bathroom. The first floor will

INWESTOR - GAZETA INWESTYCYJNA 15 Będzie nowa linia tramwajowa w Katowicach? Katowicki Urząd Miasta ogłosił przetarg na opracowanie układu komunikacyjnego dla terenu budowy Nowego Muzeum Śląskiego, Międzynarodowego Centrum Kongresowego i siedziby Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach. Zgodnie z założeniami planowane jest m.in. przedłużenie ul. Dudy-Gracza do skrzyżowania ul. Katowickiej z ul. Wiązową, przebudowa skrzyżowania al. Korfantego z ul. Olimpijską i z ul. Morcinka, przedłużenie ul. Nadgórników na północ od terenów Muzeum Śląskiego w kierunku zachodnim, od skrzyżowania z przedłużoną ul. Dudy-Gracza do połączenia z ul. Olimpijską. Jednocześnie przewidziano w tym rejonie budowę zupełnie nowej linii tramwajowej, która miałaby obsługiwać nową dzielnicę obiektów publicznych. host 3 bedrooms and a bathroom. Every house will also be equipped with a garage. The first phase should be completed in mid 2009. M1 in Czeladź extended Nowe mieszkania w Siemianowicach W Siemianowicach Śląskich powstanie osiedle Bytkowskie Lawendy. W zabudowie szeregowej inwestor przewidział budowę zespołu 10-piętrowych budynków jednorodzinnych. Na parterze będzie się znajdował przestronny salon o powierzchni 30 mkw. z wyjściem na ogród oraz kuchnia i niewielka łazienka. Na piętrze przyszli mieszkańcy do dyspozycji będą mieli trzy pokoje oraz łazienkę i niewielki przedpokój. Każdy dom będzie posiadał własny garaż. Deweloper Apstar przewiduje, że budowa pierwszego etapu zakończy się w połowie 2009 r. Wiz.: Materiały inwestora Czeladzkie M1 się powiększa 27 sierpnia nastąpiło oficjalne otwarcie Centrum Handlowego M1 Czeladź po rozbudowie. Powiększone M1 ma ponad 68 tys. mkw., o 14 tys. mkw. więcej niż dotychczas. Centrum w nowym pasażu wzbogaciło się o 57 lokali i łącznie mieści 110 sklepów oraz ponad 30 wolno stojących punktów handlowousługowych. Czeladzkie centrum jest drugim co do wielkości centrum handlowym w województwie śląskim. W Polsce funkcjonuje łącznie 9 centrów handlowych M1 zarządzanych przez Metro Group Asset Management, zlokalizowanych w Bytomiu, Łodzi, Zabrzu, Czeladzi, Poznaniu, Warszawie, Radomiu, Krakowie i Częstochowie. Planowane są także kolejne inwestycje mające na celu modernizacje istniejących już obiektów. Stadion w Katowicach na 15 000 miejsc Ogłoszono przetarg na modernizację stadionu przy ul. Bukowej w Katowicach. Przetarg zakłada opracowanie dwuwariantowej koncepcji modernizacji obiektu. Dokumentacja projektowa ma objąć m.in. modernizację i rozbudowę istniejących trybun z zadaszeniem na 15 000 miejsc dla uzyskania III kategorii stadionu, system bezpieczeństwa i monitoringu, zarządzania obiektem i imprezami masowymi, infrastrukturę towarzyszącą i wyposażenie obiektu, oświetlenie terenu stadionu, system nagłaśniania oraz oświetlenie płyty boiska treningowego. The M1 shopping mall in Czeladź was officially reopened after an extension on August 27th. The mall has been increased by 14,000 sq. metres to reach 68,000 sq. m. The new arcade hosts 57 additional outlets to form the total capacity of 110 shops and 30 small retail and service stands. The mall in Czeladź is the second largest shopping centre in Silesia. The M1 network managed by METRO Group Asset Management comprises 9 shopping malls in Poland. They are located in Bytom, Łódź, Zabrze, Czeladź, Poznań, Warsaw, Radom, Cracow and Częstochowa. The group plans on conducting modernization works on the existing centres. Katowice stadium for 15 000 spectators A tender has been announced for reconstruction of the stadium located on Bukowska street in Katowice. The tender assumes elaboration of a two-variant concept. The project documentation should cover modernization and extension of the existing stands by adding a roof and increasing the capacity to 15,000 spectators (to receive a III category rating), providing a security and monitoring system, facility and mass-events management system, technical equipment, audio system and lighting for both the stadium and the training pitch. New quality on Różana street As we have managed to find out, an old tenement house at Różana and Astrów streets is to be modernized and adapted. Works are supposed to start next Spring. As a result, a REKLAMA

16 INWESTOR - GAZETA INWESTYCYJNA Nowa jakość na Różanej Dowiedzieliśmy się, że w Katowicach w rejonie ulic Różanej i Astrów planowana jest modernizacja i adaptacja międzywojennej kamienicy. Prace miałyby się rozpocząć wiosną przyszłego roku. W ich efekcie obiekt miałby pełnić funkcje mieszane, z dominacją lokali mieszkalnych. Za stronę architektoniczną przedsięwzięcia odpowiadać ma znany katowicki architekt Wojciech Wojciechowski. Silesia Towers wystartują w tym roku? Jeszcze w tym roku ma rozpocząć się budowa Silesia Towers kompleksu biurowego, który w Katowicach planuje TriGranit. Z uzyskanych przez nasz magazyn informacji wynika, że inwestor uzyskał już pozwolenie na budowę. W pierwszej kolejności powstanie niższa, 14-kondygnacyjna wieża. Ogółem w ramach kompleksu najemcom zostanie udostępnione 70 tys. mkw. powierzchni. number of functions will be provided, mainly residential. The responsibility for the design part of the project lies on Katowice s famous architect, Wojciech Wojciechowski. Silesia Towers to be kicked off this year? According to the information received by Inwestor, works on the construction of Silesia Towers, an office complex planned by TriGranit in Katowice, should start before the end of the year. The investor has already been granted the building permission. The first phase of the project will result in a lower, 14-storey-tall tower. The total area to be made available to the leaseholders will be approx. 70,000 square metres. REKLAMA

18 INWESTOR - GAZETA INWESTYCYJNA WROCŁAW Czy istnieją ikony nowej wrocławskiej architektury? J a k u b S n o p e k Aby móc z przekonaniem mówić o ikonach architektury, trzeba spojrzeć na ten temat z odpowiedniej perspektywy czasowej. Należy znać oddziaływanie, jakie dany obiekt miał na mieszkańców w danym miejscu i czasie; należy spojrzeć na niego w szerszym kontekście. Szalone lata 90. Spuścizna lat dziewięćdziesiątych we Wrocławiu to głównie kolorowa postmodernistyczna architektura wiele tzw. plomb, czyli budynków wypełniających ubytki między kamienicami, wiele kolorowych renowacji kamienic, w tym także remont Rynku. Wydaje się, że budynkiem, który wzbudził największą dyskusję, jest SolPol, dom handlowy z początku lat 90. autorstwa arch. Wojciecha Jarząbka. Budynek ten, ze względu na użyte pierwszy raz tak mocne kolory i formy oraz niezwykle prestiżową lokalizację, stał się od razu kontrowersyjny i takim też pozostał aż do teraz. Architektura XXI wieku Reakcją na kolorowe projekty z lat 90. był szereg bardzo interesujących współczesnych obiektów, poukrywanych w różnych częściach Wrocławia. Można wymienić kilka budynków, które zaskakują swoją współczesną elegancją, jednak wydaje się, że najważniejszym z nich jest Zintegrowane Centrum Studenckie Politechniki Wrocławskiej. Dlaczego właśnie ten budynek? Głównie dlatego, że ze względu na swoją oryginalną elewację (pokrytą dziesiątkami okrągłych okienek) oraz lokalizację na terenie kampusu politechniki już podczas budowy był kontrowersyjny. Rozprawiano o jego fasadzie, o wkomponowaniu w otoczenie; nie tyle dyskutowano o samym budynku, ile wzbudził on w mieszkańcach Wrocławia chęć ogólnej rozmowy o nowoczesnej architekturze. Jak powinna wyglądać? Jak powinna wpisywać się w historyczny kontekst? Jak odważni mogą być architekci, jak daleko mogą się posunąć? Centrum Studenckie to nie tylko lokalna ikona to architektura na wskroś współczesna, pojawiająca się w czasopismach architektonicznych, zajmująca miejsce w różnych rankingach obiektów architektonicznych. Dodatkowo symbolicznego charakteru dodaje budynkowi jego elewacja miejska legenda głosi, że to nawiązanie do kart perforowanych, których używano w czasach, gdy Wrocław był w Polsce pionierem w produkcji komputerów. Wielkie przemiany przestrzenne Wrocławia Wrocław początku XXI wieku to w Polsce symbol szybkich przemian, dynamicznie zmieniającego się miasta, które z szarej, zapomnianej trochę Solpol - wkład Wrocławia w dziedzinie architektury czy radosna twórczość projektanta?

18 WROCŁAW INWESTOR - GAZETA INWESTYCYJNA 19 Serowiec nowy Landmark Wrocławia miejscowości, staje się europejską metropolią. Emanacją tego wszystkiego w tkance miejskiej są nie tyle pojedyncze budynki, co przemiany całych większych części miasta dokonywane kompleksowo. Taką transformację przeszły Rynek, plac Dominikański czy plac Staszica. Jednak ikoną tych przemian zapewne zostanie plac Grunwaldzki gdyż właśnie tam pojawił się pełny wachlarz interwencji w miasto. Przebudowy placu Grunwaldzkiego dokonano według spójnego planu miejscowego: budując nowe budynki, remontując stare, zmieniając całkowicie układ komunikacyjny, dodając małą architekturę i aranżując przestrzenie publiczne. Jakkolwiek proces przemian jeszcze się nie zakończył, już dziś można stwierdzić, że był to wielki projekt, który na stałe odmienił oblicze tej części miasta. Także proces jego tworzenia był wielkim sprawdzianem: zaprojektowano bardzo skomplikowany węzeł komunikacyjny; wybudowano olbrzymi obiekt handlowy, który zastąpił część przestrzeni publicznych. Mimo mniejszych i większych kontrowersji, była to pierwsza tak wielka i kompleksowa przebudowa ważnej części miasta zapewne stanie się ona symbolem, ikoną naszych czasów. Dodać należy, że w ostatnich 20 latach we Wrocławiu nie powstał ani jeden obiekt, który stałby się symbolem ponadlokalnym ani pozytywnym, takim jak np. Stary Browar w Poznaniu czy Dom Aatrialny Roberta Koniecznego, ani negatywnym, jak niedoszłe Nowe Miasto w Krakowie. Na architekturę, która odbije się echem w całej Polsce, Wrocław wciąż czeka.

20 INWESTOR - GAZETA INWESTYCYJNA POZNAŃ Czar miejskich deptaków w Poznaniu P i o t r B o r o w c z y k Poznań musi być nowoczesny to sformułowanie nie powinno wzbudzać żadnego sprzeciwu. Większość poznaniaków myśli o swoim mieście jako o metropolii: idącej z duchem czasu, podążającej za światowymi trendami. Należy zadać sobie pytanie, czy nasze wyobrażenia nie napotykają na trudne zderzenie z rzeczywistością: czy Poznań naprawdę stać na nowoczesne projekty idące w parze ze współczesnymi trendami urbanistycznymi? Czy poznaniacy są w stanie zaakceptować konieczność ograniczenia ruchu motoryzacyjnego w mieście? Czy zdają sobie sprawę z tego, że nowoczesne miasta są przeznaczone dla ludzi, a nie dla samochodów? Bordeaux. Nowoczesne rozwiązanie - tramwaj i piesi Współczesne i historyczne miasta w swoim układzie urbanistycznym oferują niezliczoną ilość form przestrzeni publicznych ulic i placów. Na całym świecie miejskie strefy piesze lokalizuje się w związku ze wzmożonym ruchem turystycznym i handlowym. Czy jedynym tętniącym życiem deptakiem w ścisłym centrum Poznania musi pozostać ulica Półwiejska? Jeśli spojrzymy na urbanistyczne uwarunkowania ścisłego centrum Poznania, to znajdziemy jeszcze co najmniej jedno miejsce idealnie nadające się do utworzenia atrakcyjnej przestrzeni publicznej dla pieszych. Gdyby wprowadzić znaczne ograniczenia w ruchu kołowym, moglibyśmy w Poznaniu zyskać dodatkowy urokliwy deptak. Mowa tutaj o odcinku od mostu Teatralnego do Starego Rynku. O ile odcinek od mostu Teatralnego do ul. Mielżyńskiego zachowuje proporcje urbanistyczne i architektoniczne, to wchodząc na ul. 27 Grudnia, w obszarze od Okrąglaka, napotykamy niezagospodarowaną dziurę architektoniczną, aż do budynku Arkadii. Doświadczenia i obserwacje miast europejskich wskazują, że żywe i atrakcyjne ulice mające pełnić funkcje handlowe są relatywnie wąskie. Zapewniają w ten sposób kontakt pieszego z witrynami obu pierzei jednocześnie i, co więcej, nierzadko pozbawione są dzielącego je ruchu kołowego.