Wymagania edukacyjne z chemii Klasa II WODOROTLENKI A ZASADY Wymagania na ocenę dopuszczającą dostateczną dobrą bardzo dobrą wymienia rodzaje wskaźników; sprawdza doświadczalnie działanie podaje przykłady tlenków metali wody na tlenki metali; reagujących z wodą; zna zabarwienie wskaźników pisze ogólny wzór wodorotlenku oraz w wodzie i zasadach; wzory wodorotlenków wybranych sprawdza doświadczalnie działanie metali; wody na metale; nazywa wodorotlenki na podstawie bada właściwości wybranych wzoru; wodorotlenków; pisze równania reakcji tlenków interpretuje przewodzenie prądu metali z wodą; elektrycznego przez zasady; pisze równania reakcji metali pisze równania dysocjacji elektro z wodą; litycznej (jonowej) przykładowych podaje zasady bezpiecznego zasad; obchodzenia się z aktywnymi metalami pisze ogólne równanie dysocjacji i zachowuje ostrożność w pracy z nimi; elektrolitycznej (jonowej) zasad. opisuje właściwości wodorotlenków sodu, potasu, wapnia i magnezu; tłumaczy dysocjację elektrolityczną (jonową) zasad; tłumaczy, czym różni się wodorotlenek od zasady. definiuje wskaźnik; wyjaśnia pojęcie: wodorotlenek; wskazuje metale aktywne i mniej aktywne; wymienia dwie metody otrzymywania wodorotlenków; stosuje zasady bezpiecznego obchodzenia się ze stężonymi zasadami (ługami); wymienia przykłady zastosowania wodorotlenków sodu i potasu; definiuje zasadę na podstawie dysocjacji elektrolitycznej (jonowej). Przykłady wymagań nadobowiązkowych zna kilka wskaźników służących do identyfikacji wodorotlenków; zna przykłady wodorotlenków metali ciężkich; rozwiązuje zadania problemowe związane z tematyką wodorotlenków i zasad. przedstawia za pomocą modeli przebieg reakcji tlenków metali z wodą; potrafi zidentyfikować produkty reakcji aktywnych metali z wodą; tłumaczy, w jakich postaciach można spotkać wodorotlenek wapnia i jakie on ma zastosowanie; przedstawia za pomocą modeli przebieg dysocjacji elektrolitycznej (jonowej) przykładowych zasad.
KWASY Wymagania na ocenę dopuszczającą dostateczną dobrą bardzo dobrą definiuje kwasy jako produkty reakcji zapisuje równania reakcji tlenków kwasowych z wodą; otrzymywania pięciu kwasów nazywa kwasy tlenowe na podstawie (siarkowego(iv), siarkowego(vi), ich wzoru; fosforowego(v), azotowego(v) zapisuje równania reakcji i węglowego w reakcji odpowiednich otrzymywania trzech dowolnych tlenków kwasowych z wodą; kwasów tlenowych w reakcji podaje, jakie barwy przyjmują odpowiednich tlenków kwasowych z wskaźniki w roztworach wodą; rysuje modele cząsteczek poznanych wskazuje we wzorze kwasu resztę kwasów (lub wykonuje ich modele kwasową oraz ustala jej wartościowość; przestrzenne); zapisuje wzory strukturalne poznanych ustala wzory kwasów (sumaryczne i strukturalne) na podstawie ich modeli; zapisuje wzory sumaryczne, strukturalne zna trujące właściwości chlorowokwasów beztlenowych oraz podaje doru, siarkowodoru i otrzymanych nazwy tych (w wyniku ich rozpuszczenia w wodzie) zapisuje równania otrzymywania kwasów beztlenowych; sprawdza doświadczalnie zachowanie wymienia właściwości wybranych się wskaźników w rozcieńczonym roztworze kwasu solnego; wyjaśnia zasady bezpiecznej pracy zna i stosuje zasady bezpiecznej z kwasami, zwłaszcza stężonymi; pracy z kwasami: solnym zachowuje ostrożność w pracy i siarkowodorowym; z kwasami; bada pod kontrolą nauczyciela zapisuje równania dysocjacji elektroli- niektóre właściwości wybranego tycznej (jonowej) poznanych kwasu; definiuje kwas na podstawie dysocjacji bada działanie kwasu siarkowego(vi) elektrolitycznej (jonowej); na żelazo; wskazuje kwasy obecne w produktach bada przewodzenie prądu elektrycznego spożywczych i środkach czystości przez roztwory wybranych w swoim domu; podaje przykłady tlenków niemetali reagujących z wodą; zna wzory sumaryczne trzech poznanych podaje definicje kwasów jako związków chemicznych zbudowanych z atomu (atomów) wodoru i reszty kwasowej; podaje przykłady kwasów beztlenowych: chlorowodorowego i siarkowodorowego; zapisuje wzory sumaryczne poznanych kwasów beztlenowych; zna nazwę zwyczajową kwasu chlorowodorowego; zna zagrożenia wynikające z właściwości niektórych wymienia właściwości wybranych podaje przykłady zastosowań wybranych wie, co to jest skala ph; rozumie pojęcie: kwaśne opady; wymienia skutki kwaśnych opadów. przeprowadza pod kontrolą nauczyciela reakcje wody z tlenkami kwasowymi: tlenkiem siarki(iv), tlenkiem fosforu(v), tlenkiem węgla(iv); oblicza na podstawie wzoru sumarycznego kwasu wartościowość niemetalu, od którego kwas bierze nazwę; tworzy modele kwasów beztlenowych; wyjaśnia metody otrzymywania kwasów beztlenowych; układa wzory kwasów z podanych jonów; przedstawia za pomocą modeli przebieg dysocjacji elektrolitycznej (jonowej) wybranego kwasu; opisuje wspólne właściwości poznanych rozumie podział kwasów na kwasy nieorganiczne (mineralne) i kwasy organiczne; sporządza listę produktów spożywczych będących naturalnym źródłem witaminy C; wyjaśnia, co oznacza pojęcie: odczyn roztworu; tłumaczy sens i zastosowanie skali ph; przygotowuje raport z badań odczynu opadów w swojej okolicy; proponuje działania zmierzające do ograniczenia kwaśnych opadów.
rozumie potrzebę spożywania naturalnych produktów zawierających kwasy o właściwościach zdrowotnych (kwasy: jabłkowy, mlekowy i askorbinowy); wie, jakie wartości ph oznaczają, że rozwór ma odczyn kwasowy, obojętny lub zasadowy; wyjaśnia pochodzenie kwaśnych opadów; wie, w jaki sposób można zapobiegać kwaśnym opadom; bada odczyn opadów w swojej okolicy. wymienia nazwy zwyczajowe kilku kwasów organicznych, które może znaleźć w kuchni i w domowej apteczce; bada zachowanie się wskaźników w roztworach kwasów ze swojego otoczenia; bada odczyn (lub określa ph) różnych substancji stosowanych w życiu codziennym; omawia, czym różnią się od siebie formy kwaśnych opadów: sucha i mokra; bada oddziaływanie kwaśnych opadów na rośliny. Przykłady wymagań nadobowiązkowych zna kilka wskaźników służących do identyfikacji zna wzory i nazwy innych kwasów tlenowych i beztlenowych niż poznanych na lekcjach; wie, jakie są właściwości tych zna zastosowanie większości kwasów mineralnych; przedstawia metody przemysłowe otrzymywania poznanych proponuje doświadczenie mające na celu opracowanie własnej skali odczynu roztworu; stosuje zdobyte wiadomości w sytuacjach problemowych.
SOLE Wymagania na ocenę: dopuszczającą dostateczną dobrą bardzo dobrą przeprowadza pod nadzorem pisze równania reakcji tlenków nauczyciela reakcję zobojętniania zasadowych z kwasami; kwasu z zasadą wobec wskaźnika; pisze równania reakcji tlenków pisze równania reakcji otrzymywania kwasowych z zasadami; soli w reakcji kwasów z zasadami; pisze równania reakcji tlenków podaje nazwę soli, znając jej wzór; kwasowych z tlenkami zasadowymi; pisze równania reakcji kwasu ustala wzór soli na podstawie nazwy z metalem; i odwrotnie; pisze równania reakcji metalu przeprowadza w obecności z niemetalem; nauczyciela reakcje tlenków wie, jak przebiega dysocjacja zasadowych z kwasami, tlenków elektrolityczna (jonowa) soli; kwasowych z zasadami oraz tlenków podaje nazwy jonów powstałych kwasowych z tlenkami zasadowymi; w wyniku dysocjacji elektrolitycznej przeprowadza w obecności nauczy- (jonowej) soli; ciela reakcje metali z kwasami; pisze w formie cząsteczkowej równania bada, czy wodne roztwory soli reakcji otrzymywania soli wybranymi przewodzą prąd; metodami; pisze równania dysocjacji elektroli- sprawdza doświadczalnie, czy sole są tycznej (jonowej) soli; rozpuszczalne w wodzie; pisze w sposób jonowy i jonowy korzysta z tabeli rozpuszczalności soli i skrócony oraz odczytuje równania wskazuje sole dobrze, słabo i trudno reakcji otrzymywania soli wybranymi rozpuszczalne w wodzie; metodami; pisze w formie cząsteczkowej równania ustala na podstawie tabeli reakcji soli z kwasami oraz soli rozpuszczalności wzory i nazwy z zasadami; soli dobrze, słabo i trudno podaje nazwy soli obecnych rozpuszczalnych w wodzie; w organizmie człowieka; przeprowadza reakcję strącania; podaje wzory i nazwy soli obecnych pisze równania reakcji strącania i przydatnych w życiu codziennym; w formie cząstkowej i jonowej; rozumie pojęcia: gips i gips palony. definiuje sól; podaje budowę soli; wie jak tworzy się nazwy soli; wie, że sole występują w postaci kryształów; wie, co to jest reakcja zobojętniania; wie, że produktem reakcji kwasu z zasadą jest sól; podaje definicję dysocjacji elektroli tycznej (jonowej); wie, że istnieją sole dobrze, słabo i trudno rozpuszczalne w wodzie; podaje przykłady soli obecnych i przydatnych w codziennym życiu (w kuchni i łazience); wie, w jakim celu stosuje się sole jako nawozy mineralne; zna główny składnik skał wapiennych. planuje doświadczalne otrzymywanie soli z wybranych substratów; przewiduje wynik doświadczenia; zapisuje ogólny wzór soli; przewiduje wyniki doświadczeń (reakcje tlenku zasadowego z kwasem, tlenku kwasowego z zasadą, tlenku kwasowego z tlenkiem zasadowym); weryfikuje założone hipotezy otrzymania soli wybraną metodą; interpretuje równania dysocjacji elektrolitycznej (jonowej) soli; interpretuje równania reakcji otrzymywania soli wybranymi metodami zapisane w formie cząsteczkowej, jonowej i jonowej w sposób skrócony; omawia przebieg reakcji strącania; doświadczalnie wytrąca sól z roztworu wodnego, dobierając odpowiednie substraty; wyjaśnia, w jakich warunkach zachodzi reakcja soli z zasadami i soli z kwasami; tłumaczy, na czym polega reakcja kwasów z węglanami i identyfikuje produkt tej reakcji; tłumaczy rolę mikro- i makroelementów (pierwiastków biogennych); wyjaśnia rolę nawozów mineralnych; 4
podaje wzory i właściwości wapna palonego i gaszonego; doświadczalnie wykrywa węglany w produktach pochodzenia zwierzęcego (muszlach i kościach zwierzęcych); omawia rolę soli w organizmach; podaje przykłady zastosowania soli do wytwarzania produktów codziennego użytku. podaje wzór i właściwości gipsu i gipsu palonego; doświadczalnie wykrywa węglany w produktach pochodzenia zwierzęcego (muszlach i kościach zwierzęcych); omawia rolę soli w organizmach; podaje przykłady zastosowania soli do wytwarzania produktów codziennego użytku. wyjaśnia różnicę w procesie twardnienia zaprawy wapiennej i gipsowej; podaje skutki nadużywania nawozów mineralnych. Przykłady wymagań nadobowiązkowych korzysta z różnych źródeł informacji dotyczących soli, nie tylko tych wskazanych przez nauczyciela; formułuje problemy i dokonuje analizy/syntezy nowych zjawisk dotyczących soli; zna nazwy potoczne kilku soli; podaje właściwości poznanych soli; stosuje zdobyte wiadomości w sytuacjach problemowych. 5
6