Narzędzia Informatyki. Aspekty etyczno-prawne związane z wytwarzaniem i użytkowaniem oprogramowania

Podobne dokumenty
Aspekty etyczno-prawne związane z wytwarzaniem i użytkowaniem oprogramowania

Narzędzia Informatyki. Aspekty etyczno-prawne związane z wytwarzaniem i użytkowaniem oprogramowania

Przede wszystkim autor ma oficjalne prawo do autorstwa utworu, rozpowszechniania go pod wyznaczonym pseudonimem, kontroli nad

Rodzaje licencji oprogramowania własnościowe

Wykład VI. Wybrane zagadnienia licencjonowania i praw autorskich. Studia Podyplomowe INFORMATYKA Podstawy Informatyki

Ustawa o ochronie praw autorskich i prawach pokrewnych

Wstęp do Informatyki. Klasyfikacja oprogramowania

Wartości niematerialne i prawne - wybrane zagadnienia

Czy masz/znasz prawo? O prawie autorskim i wolnych licencjach. Projekt prowadzi: Partner Projektu: Patronat honorowy: Dofinansowano ze środków:

Temat: Prawo autorskie

Prawo autorskie i wolne licencje

Temat 2: Normy prawne dotyczące rozpowszechniania programów komputerowych.

Licencja oprogramowania Licencja na oprogramowanie to umowa na korzystanie z utworu jakim jest aplikacja komputerowa, zawierana pomiędzy podmiotem,

USTAWA. z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. (1)

Prawa autorskie w obszarze IT. izabela.adamska@cpi.gov.pl

Prawa autorskie w kontekście Open Access

Licencjonowanie oprogramowania

Bezpieczeństwo i higiena pracy przy komputerze Licencje oprogramowania Prawo autorskie. Pozycyjne systemy liczbowe. dr inż.

Prawa autorskie cd. Prawa autorskie. Autorskie prawa majątkowe. Autorskie prawa osobiste

E-booki w kontekście prawa autorskiego

Utwór wynik działalności twórczej człowieka posiadający indywidualny charakter, ustalony przez jego twórcę lub współtwórców w jakiejkolwiek postaci,

dr inż. Jarosław Forenc

1. Bezpieczeństwo i higiena pracy

Prawo autorskie - zespół przyjętych norm i aktów prawnych, mających na celu zabezpieczenie wytworu ludzkiej działalności przed nielegalnym

Rodzaje licencji Program komercyjny

Prawa autorskie, licencje mgr inż. Michał Grobelny

Prawo autorskie i licencje Creative Commons

POPULARNE TYPY LICENCJI

Ochrona własności intelektualnej. Adam Wiśniewski

OCHRONA WŁASNOŚCI INTELEKTUALNEJ WYKŁAD 2. dr Jagoda Mrzygłocka- Chojnacka

Dr Anna Fogel. Instytut Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa Warszawa. Wielokrotne wykorzystywanie danych GIS. Dane w IIP a prawo autorskie.

Przykłady wykorzystania edukacyjnych portali internetowych oraz dostępnych tam multimediów

Prawa autorskie cd. Prawa autorskie. Autorskie prawa majątkowe. Autorskie prawa osobiste

Kontekst prawny zarządzania własnością intelektualną

ZARZĄDZENIE NR 5/2012 KIEROWNIKA URZĘDU. z dnia 15 maja 2012 r. w sprawie polityki zarządzania oprogramowaniem

Artur Jeżewski

Piraci XXI wieku, czyli legalne i nielegalne programy Informatyka szkoła podstawowa Scholaris - DC Edukacja

Jak zgodnie z prawem założyć radio internetowe na swojej stronie?

ZASADY ETYKI ZAWODOWEJ ARCHITEKTA

BYOD a wybrane zagadnienia prawne

Prawo autorskie i prawa pokrewne TEKSTY USTAW

Ustawa z dnia 04 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz.U. nr 24 poz. 83) ze zm. (tekst jednolity: Dz. U r. Nr 90 poz.

Swoboda użycia. prawo autorskie i otwartość dla przemysłów kreatywnych. Centrum Cyfrowe

Wypłata honorarium - 50% koszty uzyskania przychodu w umowie o pracę

Interpretacja dostarczona przez portal Największe archiwum polskich interpretacji podatkowych.

Polityka Zarządzania Oprogramowaniem w Urzędzie Miejskim w Brusach


Prawo autorskie i otwarte licencje

Nowa regulacja dozwolonego użytku praw autorskich dla instytucji naukowych

Technologia Informacyjna

Prawo autorskie i rodzaje licencji

INFORMACJA DLA KONSUMENTA PRZED ZAWARCIEM UMOWY

ZARZĄDZENIE NR 51 REKTORA AKADEMII MUZYCZNEJ IM. FELIKSA NOWOWIEJSKIEGO W BYDGOSZCZY. z dnia 30 czerwca 2011 roku

Otoczenie prawne biblioteki cyfrowej

` Oxeris Anti-Theft Service Powered by Intel Anti-Theft Technology Usługa antykradzieżowa urządzeń

PLAGIAT OSZUSTWO CZY KONIECZNOŚĆ?

Zarządzanie wytworzoną własnością intelektualną na uczelni oraz w jednostce B+R w świetle obowiązującego prawa w Polsce

Bezpieczeństwo i higiena pracy przy komputerze Licencje oprogramowania Prawo autorskie. Pozycyjne systemy liczbowe. dr inż.

SOFTWARE CZYLI WSZYSTKO O OPROGRAMOWANIU

Czy efekt pracy zatrudnionej osoby można uznać za utwór i jak to wpływa na sposób opodatkowania przychodów z tytułu umowy o pracę?


UMOWA LICENCYJNA na instalację i użytkowanie programu DRUKI Gofin. Niniejsze postanowienia stanowią umowę pomiędzy Licencjodawcą a Licencjobiorcą.

Współpraca z otoczeniem społeczno-gospodarczym i komercjalizacja na UAM. Katarzyna Ewa Nowak, radca prawny UAM Jacek Wajda, Dyrektor UCITT

ZARZĄDZENIE NR 2/R/23-01/2018 REKTORA AKADEMII MUZYCZNEJ IM. FELIKSA NOWOWIEJSKIEGO W BYDGOSZCZY. z dnia 23 stycznia 2018 roku

Jak mądrze korzystać z wolnych źródeł wiedzy? Agnieszka Kwiecień Stowarzyszenie Wikimedia Polska

1. Prawo autorskie. a. 1. Cele lekcji. b. 2. Metoda i forma pracy. c. 3. Środki dydaktyczne. d. 4. Przebieg lekcji. i.

Prawo autorskie Prawo autorskie

System komputerowy. Sprzęt. System komputerowy. Oprogramowanie

Kamil Śliwowski, otwartezasoby.pl

IBM SPSS Statistics Wersja 25. Windows Instrukcja instalacji (licencja autoryzowanego użytkownika) IBM

Aneks pierwszy Kwestie prawne związane z otwartą nauką pytania i odpowiedzi

Licencjobiorcą jest użytkownik programu eszczepionka, będący osobą fizyczną lub prawną.

Rodzina systemów Microsoft Windows 1. Rodzina systemów Microsoft Windows

Normy prawne dotyczące rozpowszechniania programów komputerowych, ochrony praw autorskich.

Client Management Solutions i Mobile Printing Solutions

PRAWO AUTORSKIE W PRAKTYCE. Aleksandra Maciejewicz

Prawo autorskie, własność intelektualna, prawa pokrewne w praktyce. Natalia Mileszyk CC-BY 3.0 Centrum Cyfrowe

Szkolenie systemu POL-on

1. PC to skrót od: a. Personal Computer b. Personal Calculator c. Perfect Creature

Prawo autorskie i otwarte zasoby w bibliotece szkolnej. Kamil Creative Commons Polska / otwartezasoby.pl

Co komu wolno, czyli o prawie autorskim.

CZĘŚĆ II Sieradz rok

Licencje na oprogramowanie i zasoby internetowe

Umowa licencyjna na korzystanie z Aplikacji freeyah (zwana dalej Licencją )

Asix.Evo - Uruchomienie aplikacji WWW

cmap OnLine i LogView z obsługą systemu SpaceGUARD Licencja, rękojmia, Wymagania i instalacja

Otwarta kultura. prawo autorskie, otwartość i kultura dzielenia się. Centrum Cyfrowe

Internet Security Multi-Device PL Box 2-Device 1Year KL1941PBBFS

Umowa licencyjna na korzystanie z aplikacji firmy QVX

Prawo autorskie w działalności Bibliotek

SCENARIUSZ LEKCJI INFORMATYKI DLA KL. VI SZKOŁY PODSTAWOWEJ

Przygotował: Ryszard Kijanka

dr inż. Jarosław Forenc

Client Management Solutions i Mobile Printing Solutions

Narzę dzia informatyki (wykład 2)

Licencje programów, prawa autorskie

2. Kwestor stwierdza, że prace, o których mowa wyżej, mieszczą się w planowanym

Przedmiot prawa autorskiego

UMOWA LICENCYJNA OPROGRAMOWANIA Spedycyjnego Compass

REGULAMIN KORZYSTANIA Z SERWISU INTERNETOWEGO autobania.pl

Transkrypt:

Narzędzia Informatyki Aspekty etyczno-prawne związane z wytwarzaniem i użytkowaniem oprogramowania 14 listopada 2016

Prawo autorskie W Polsce terminem tym określa się ogół praw przysługujących autorowi dzieła, w szczególności, przepisy upoważniające autora do decydowania o użytkowaniu dzieła i czerpaniu z niego korzyści Prawo autorskie określa Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz.U. z 1994 r. Nr 24, poz. 83) Według Ustawy przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór).

Prawo autorskie W szczególności przedmiotem prawa autorskiego są utwory: wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literackie, publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe); plastyczne; fotograficzne; lutnicze; wzornictwa przemysłowego; architektoniczne, architektoniczno-urbanistyczne i urbanistyczne;

Prawo autorskie Ustawa wyróżnia: autorskie prawa osobiste autorskie prawa majątkowe

Autorskie prawa osobiste są prawami ojcostwa utworu i obejmują przede wszystkim prawo autora do wiązania z dziełem jego nazwiska prawo to nigdy nie wygasa, nie można się go zrzec ani przenieść na inną osobę prawnie dopuszczalne jest zobowiązanie się twórcy w umowie do niewykonywania autorskiego prawa osobistego (prawa do oznaczenia utworu swoim nazwiskiem)

Autorskie prawa majątkowe monopol praw majątkowych na rzecz autora utworu albo w określonych przypadkach wydawcy lub producenta zasadą w prawie autorskim jest, iż z utworu może korzystać lub nim rozporządzać tylko osoba uprawniona - twórca lub osoba, która nabyła określone prawa majątkowe

Program komputerowy Polska ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych nie zawiera definicji programu komputerowego Wg polskiego prawa program komputerowy zalicza się do: utworów wyrażonych słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi Prawa majątkowe do programu komputerowego stworzonego przez pracownika w wyniku wykonywania obowiązków ze stosunku pracy przysługują pracodawcy, o ile umowa nie stanowi inaczej

Program komputerowy W amerykańskim systemie prawnym program komputerowy posiada odniesienie do dziedziny informatycznej. Występuje jako: zestaw instrukcji (rozkazów) przeznaczonych do użycia bezpośrednio, lub pośrednio w komputerze w celu osiągnięcia określonego rezultatu Rosyjski system prawny w swojej definicji programu obejmuje także: dane przeznaczone dla komputera oraz przedstawienia audiowizualne generowane przez program

Według Encyklopedii PWN oprogramowanie (ang. software) to ogół programów, w które wyposażony jest system komputerowy; Rozróżnia się Oprogramowanie oprogramowanie podstawowe (m.in. system operacyjny, translatory, graficzny interfejs użytkownika) oraz oprogramowanie użytkowe (aplikacyjne), służące do wykonywania określonych, złożonych zadań, np. oprogramowanie statystyczne.

Oprogramowanie Według Wikipedii Oprogramowanie to całość informacji w postaci zestawu instrukcji, zaimplementowanych interfejsów i zintegrowanych danych przeznaczonych dla komputera do realizacji wyznaczonych celów. Oprogramowanie jest synonimem terminów program komputerowy oraz aplikacja, przy czym stosuje się go zazwyczaj do określania większych programów oraz ich zbiorów.

Oprogramowanie Ogólnie zatem, oprogramowanie składa się z: programów, dokumentacji, grafiki, dźwięków, wszelkich innych danych potrzebnych programom do działania (np. pliki konfiguracyjne, klucze szyfrujące). Oprogramowanie jako przejaw twórczości jest chronione prawem autorskim Warunki korzystania z oprogramowania określane są w licencji

Licencjonowanie oprogramowania Obecnie najpopularniejszym sposobem dystrybucji oprogramowania jest jego licencjonowanie Klient kupując program nie staje się jego właścicielem. Twórca lub dystrybutor programu udziela mu jedynie licencji na jego używanie (podobnie jak w przypadku np. utworów muzycznych) Najczęściej licencja jest tekstem jednostronnie narzuconym przez producenta, który kupujący musi zaakceptować w całości, aby móc korzystać z oprogramowania

Trochę historii Do rewolucji mikrokomputerowej (lata 70te) Duże komputery typu mainframe Mała kompatybilność konfiguracji Programy wytwarzane dla firm, rządu i nauki Często własnymi siłami Mało firm stricte programistycznych

Trochę historii Druga połowa lat 70tych Powstają firmy programistyczne, np. Microsoft (1975) Masowa produkcja mikrokomputerów, np. Apple II (1977-1993) Pierwszy arkusz kalkulacyjny VisiCalc 1979 IBM PC - 1981

Trochę historii Lata 80te i 90te Popularyzacja komputerów w firmach i domach Rozwój rynku gier Program łatwo skopiować - ukraść Różne podejścia firm do zabezpieczenia swoich interesów

Trochę historii Wiek XXI Stosowanie aktywacji na masową skalę - Windows XP - 2001 r. Nowe platformy - PDA, telefony, tablety,... Centralizacja dystrybucji aplikacji - AppStore, Google Play Platformy gier - Steam

Licencjonowanie oprogramowania Licencja na oprogramowanie - umowa na korzystanie z utworu jakim jest aplikacja komputerowa, zawierana pomiędzy podmiotem, któremu przysługują majątkowe prawa autorskie do utworu, a osobą, która zamierza z danej aplikacji korzystać Użytkownicy komputerów najczęściej mogą spotykać się z licencją w odniesieniu do tzw. licencji użytkownika (EULA - End User License Agreement) czyli z zapisem definiującym warunki udzielenia licencji końcowemu użytkownikowi oprogramowania Licencje na oprogramowanie - są najczęściej bardzo restrykcyjne lecz większość użytkowników nie czyta ich w całości

Co zawiera licencja? Zwykle licencja zawiera: ograniczenie co do liczby komputerów, na których można zainstalować oprogramowanie ograniczenie co do liczby użytkowników, którzy mogą korzystać z oprogramowania ograniczenie co do czasu, przez który można używać oprogramowania klauzulę o wyłączonej odpowiedzialności producenta z tytułu używania oprogramowania przez licencjobiorcę, której znaczenie polega na braku jakiejkolwiek odpowiedzialności producentów oprogramowania za skutki błędów w programach

Licencje OEM Licencje OEM są specyficzną odmianą licencjonowania oprogramowania przeznaczoną dla producentów sprzętu komputerowego, bądź gotowych zestawów komputerowych (np. laptopów), którzy sami instalują oprogramowanie na sprzedawanych przez siebie komputerach, lub dołączają je do sprzedawanego sprzętu (np. nagrywarki CD/DVD, karty graficzne), z zastrzeżeniem, że owo oprogramowanie może być tylko z nim używane Licencje OEM są zwykle tańsze od typowych licencji na tzw. oprogramowanie pudełkowe

Klient NIE może Licencje OEM oddzielić oprogramowania OEM od sprzętu, z którym je zakupił oddzielnie używać oprogramowania OEM, oddzielnie sprzedać oprogramowania OEM, odsprzedać sprzętu bez dołączonego oprogramowania OEM W przypadku oprogramowania dołączonego do komputerów biurkowych i laptopów, wymiana jednego lub kilku komponentów komputera (np. płyty głównej) może spowodować utratę licencji

Sprzedaż praw majątkowych Możliwą, choć rzadziej spotykaną, formą sprzedaży oprogramowania jest sprzedaż praw majątkowych do programu. Ta forma sprzedaży spotykana się przy tworzeniu oprogramowania na zlecenie i każdy taki przypadek jest uregulowany osobną umową, w której twórca oprogramowania sprzedaje klientowi wszystkie prawa majątkowe do programu.

Patenty Ze sprzedażą oprogramowania mogą być także związane patenty. Właściciel patentu udziela klientowi licencji na używanie technologii objętej owym patentem Obecnie w Polsce obowiązuje Konwencja o patencie europejskim, która wyłącza programy komputerowe z możliwości udzielenia patentu Amerykańskie prawo zezwala na patentowanie oprogramowania

Domena publiczna Domena publiczna (ang. public domain) nie jest licencją. Jest to ogół twórczości, do której wygasły autorskie prawa majątkowe, i która jest przez to dostępna dla wszystkich, i do dowolnych zastosowań. Do domeny publicznej należą także dzieła, które od początku ich powstania nie były objęte tymi prawami (np. teksty ustaw, statystyki sportowe, formuły matematyczne).

Wybrane rodzaje licencji oprogramowania

Rodzaje licencji Ze względu na podejście do praw dawanych użytkownikom oprogramowania możemy podzielić sposoby licencjonowania na: model zamknięty (oprogramowanie własnościowe, prawnie zastrzeżone, zamknięte) model otwarty (wolne oprogramowanie, oprogramowanie o otwartym kodzie źródłowym) model mieszany

Opogramowanie własnościowe Tradycyjne podejście do produkcji i dystrybucji oprogramowania, w którym producent generuje swoje zyski ze sprzedaży licencji na używanie pojedynczych lub wielu kopii oprogramowania. Kategorie oprogramowania własnościowego: typowe oprogramowanie z licencją EULA oprogramowanie shareware/freeware/adware

EULA End User License Agreement Pojęcie EULA ( licencja użytkownika końcowego) oznacza standardowy typ licencji, na której jest dystrybuowane oprogramowanie własnościowe. Termin ten dotyczy zarówno licencji dla użytkowników indywidualnych, jak i korporacyjnych.

Przykładowa EULA Licencja systemu Microsoft Windows XP Professional zezwala na: instalowanie i używanie tylko 1 kopii systemu, używanie systemu na komputerze posiadającym maksymalnie 2 procesory, udostępnianie usług obsługi plików, drukowania, połączenia z Internetem, oraz dostępu zdalnego maksymalnie 10 komputerom lub innym urządzeniom, wykonanie tylko 1 kopii zapasowej nośnika z oprogramowaniem, jednorazowe bezpośrednie przekazanie (sprzedaż lub podarunek) produktu osobie trzeciej przez pierwotnego użytkownika. http://download.microsoft.com/documents/useterms/ Windows%20XP_Professional_Polish_a675687b-f2e8-4c76-b108-9657210d2135.pdf

Borland no-nonsense license agreement Stosowana przez firmę Borland w latach 90tych program należy traktować jak książkę - naraz może pracować tylko jedna osoba nie wolno w narzędziach programistycznych tworzyć produktów konkurencyjnych dla firmy Borland

Kontrowersyjne zapisy Electronic Frontier Foundation opublikowała dokument opisujący takie kontrowersyjne klauzule zawarte w licencjach: zakaz publicznego krytykowania produktu (McAfee VirusScan, Microsoft.NET), zgoda na monitorowanie użytkownika przez producenta oprogramowania (Windows XP, Windows Vista), zakaz używania produktu razem z produktami innych producentów (GAIN), automatyczna zgoda na wszystkie przyszłe wersje licencji (itunes) http://www.eff.org/wp/dangerous-terms-users-guide-eulas

Shareware Shareware nie jest licencją. Jest to metoda marketingowa powstała w latach 80-tych, polegająca na udostępnianiu programów użytkownikom, aby mogli je wypróbować przed zakupem. Zwyczajowo jednak określenie shareware używane jest jako jedna z kategorii oprogramowania własnościowego. Programy shareware są dostarczane tylko w wersji binarnej, bez ich kodu źródłowego.

Shareware Podstawową cechą oprogramowania shareware jest zezwolenie użytkownikom na dalsze rozpowszechnianie (redystrybucję) programu. Drugą podstawową cechą shareware jest umieszczanie w programach zachęt (sugestie lub żądania) do zakupu oprogramowania po wypróbowaniu. Każdy program shareware ma swoją osobną licencję, nie ma żadnego ogólnego typu licencji shareware.

Początkowo programy shareware były w pełni funkcjonalne. Obecnie producenci często dzielą produkt shareware na: darmową wersję podstawową (ang. basic) lub lekką (light) i płatną wersję pełną (full, retail), zwaną także zarejestrowaną (registered) albo profesjonalną (pro), wersje testowe (ang. trial), rzadziej nazywane wersjami demonstracyjnymi (demo). charakteryzujące się ograniczeniami działania, najczęściej czasowymi (np. 30 dni) lub określającymi maksymalną liczbę uruchomień. nagware, crippleware, etc. Shareware

Freeware (darmowe oprogramowanie) Określenie to początkowo było używane zamiennie z shareware, z czasem jego użycie ograniczono do darmowych programów nieograniczających czasowo używania. Freeware Freeware obejmuje także darmowe programy, które zabraniają redystrybucji lub ją ograniczają. Dodatkowo część programów freeware zezwala tylko na użytek niekomercyjny, a do użytku komercyjnego trzeba kupić pełną wersję.

Freeware Typowe programy rozprowadzane jako freeware, podobnie jak shareware, są udostępniane bez kodu źródłowego, a ich modyfikowanie jest zabronione. Freeware vs wolne oprogramowanie

Freeware Chociaż oprogramowanie freeware jest darmowe, to część jego twórców prosi: o dobrowolne wpłaty pieniędzy - donationware (ang. donation datek, dotacja) na konto twórcy, lub na konto jakiejś organizacji charytatywnej, o wysłanie do nich kartki pocztowej - cardware, beerware, catware, sisterware Inne nietypowe licencje pod hasłem otherware

Adware darmowe oprogramowanie wyświetlające użytkownikowi reklamy. Reklamy mogą być dla twórcy głównym źródłem dochodu. Niektórzy twórcy łączą adware z shareware, i za jednorazową opłatą oferują wersję bez reklam. Można też łączyć wiele w/w kategorii np. program pocztowy Eudora przez długi czas był oferowany w 3 wersjach: płatnej, bez reklam; darmowej, z reklamami; Adware darmowej, bez reklam, ale z ograniczoną funkcjonalnością.

Software as a Service Oprogramowanie sprzedawane na zasadzie subskrypcji Przykłady: Microsoft Office 365 Adobe Creative Cloud oprogramowanie typu edziennik dla szkół

Oprogramowanie własnościowe Podsumowując: terminy związane z shareware mogą się łączyć w przeróżnych kombinacjach, dlatego warto przeczytać licencję każdego programu i sprawdzić na co ona pozwala. Tym bardziej, że niektórzy producenci mylnie te pojęcia interpretują i np. określają swój program mianem shareware, mimo iż jego redystrybucja jest zabroniona.