WALIDACJA PRODUKTU FINALNEGO MODEL SZKOŁA DRUGIEJ SZANSY INNOWACYJNY MODEL KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO I SPOŁECZNEGO DLA MŁODZIEśY 18-25 LAT, KTÓRA ZNAJDUJE SIĘ POZA SYSTEMEM EDUKACJI I POZOSTAJE BEZ ZATRUDNIENIA. GDAŃSK, 10.10.2012 R. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Temat innowacyjny: lokalnego/regionalnego Projekt: Lider: Modernizacja oferty kształcenia zawodowego w powiązaniu z potrzebami rynku pracy Druga szansa Caritas Archidiecezji Gdańskiej Al. Niepodległości 778 81-805 Sopot Partner krajowy: Gmina Miasta Sopotu ul. Kościuszki 25/27 81-704 Sopot Partner zagraniczny: Copenhagen Youth School Frederciagade 39, 4.sal 1310 Copenhagen, Denmark
Model Szkoła Drugiej Szansy to innowacyjne rozwiązanie metodologiczne w podejściu do edukacji, które nie wymaga powołania nowej placówki edukacyjnej. Model jako taki jest metodą pracy i nie nakłada na przyszłego realizatora organizowania nowej, kosztownej infrastruktury, poniewaŝ bazuje na posiadanych przez organizacje zasobach.
Model Szkoła Drugiej Szansy zawiera w sobie dwa podstawowe elementy: edukację zawodową i edukację społeczną, co stanowi o istocie jego innowacyjności.
Innowacyjność produktu finalnego określona jest w trzech podstawowych wymiarach, w zakresie: - problemu, znanego, lecz do tej pory nierozpoznanego i niewystarczająco uwzględnionego w polityce państwa, - form wsparcia, zaadaptowano znane rozwiązania do nowych zastosowań, - podejścia do pomijanej grupy docelowej.
Podejmowanego problemu Skierowanie oferty kształcenia do osób 18-25 lat nie posiadających zawodu i jednocześnie nie kształcących się zawodowo. Analizy przeprowadzone w I etapie realizacji projektu wskazują na większe, niŝ zarejestrowane w PUP bezrobocie młodych ludzi, którzy jednocześnie nie kształcą się zawodowo. Dotychczas w politykach grupa ta jest niewystarczająco uwzględniana.
Formy wsparcia kompleksowość edukacji: przy nauce zawodu równieŝ skupienie się na rozwoju umiejętności społecznych i kompetencji miękkich, pomagających lepiej funkcjonować w Ŝyciu i pracy ścisłe powiązanie kształcenia zawodowego z aktualnymi lokalnymi moŝliwościami i potrzebami rynku pracy znaczne ograniczenie kształcenia teoretycznego i połoŝenie nacisku na umiejętności praktyczne podejście interdyscyplinarne zespołu pracującego na rzecz odbiorców innowacji silny nacisk na pracę trenera osobistego, który jest najwaŝniejszym ogniwem całego procesu wsparcia, działa na polu zwiększania i podtrzymywania motywacji uczniów, jest z nimi w stałym kontakcie, obserwuje proces zmian w ich zachowaniu i postawach. Jest kimś więcej, niŝ nauczycielem włączenie w model kształcenia zawodowego Klubu Aktywności oferowanie indywidualnych konsultacji ze specjalistami
Podejścia do pomijanej grupy docelowej stały i systematyczny charakter motywowania uczestników, które jest kwestią kluczową wszystkich działań i musi być realizowane na kaŝdym etapie trwania programu zindywidualizowane podejście do kaŝdego uczestnika dostosowanie treści, metod i stylów nauczania zawodowego do zróŝnicowanych potrzeb uczestników (to teŝ umoŝliwia mała grupa) większy niŝ w klasycznym kształceniu zawodowym, nacisk na motywowanie uczestników, dąŝenie do wykształcenia w uczniach poszukiwania sukcesu zamiast unikania poraŝki zwiększona dbałość o znaczenie przekazów werbalnych i niewerbalnych kadry elastyczny układ elementów harmonogramu, dostosowany do bieŝących uwarunkowań sytuacyjnych i potrzeb poszczególnych uczestników
Profil odbiorcy: badana grupa 53 osoby Cechy Ilość osób Wykształcenie: podstawowe 7 gimnazjalne 46 Samotne matki 15 Niepełnosprawni 5 Konflikt z prawem 23 UzaleŜnienia 31 Rejestracja w PUP przed udziałem w 6 projekcie Udział w projekcie ukończyło 35 osób (66 %) Funkcjonowanie na rynku pracy po zakończeniu udziału w projekcie 75% osób które rozpoczęły testowanie 45% nadal pracuje
Kluczem w Modelu jest indywidualne podejście kompleksowe wsparcie
Istotą Modelu jest motywowanie zdemotywowanych czyli wzbudzenie lub utrzymanie w młodych ludziach chęci do zmiany Ŝyciowego statusu: z biernego, roszczeniowego, oczekującego na aktywny, samodzielny i sprawczy w zakresie własnej przyszłości.
Schemat funkcjonalny Modelu Szkoła Drugiej Szansy WSPARCIE MOTYWACYJNE TOWARZYSZENIE TRENERA OSOBISTEGO
Harmonogram udziału odbiorców w procesie kształcenia czas trwania: 7 m-cy wsparcie trenera osobistego wsparcie motywacyjne badanie predyspozycji zawodowych kurs komputerowy szkolenie umiejętności Ŝyciowych trening zawodowy stacjonarny trening zawodowy mobilny klub aktywności
Warsztat wyboru drogi zawodowej został tak skonstruowany, aby uczestnicy swobodnie i bezpiecznie mogli ujawnić swoje preferencje, cechy, postawy, zainteresowania i na tej podstawie uczestniczyć w podejmowaniu decyzji, dotyczącej ich wyborów Ŝyciowych i zawodowych, jednocześnie biorąc za to osobistą odpowiedzialność. Dzień próbny
Learning by doing W trakcie szkolenia zawodowego wykorzystywane są takie metody pracy, które uwzględniają przewagę zdolności praktycznych uczniów, natomiast nauczanie metodami podawczymi jest minimalizowane.
NajwaŜniejszym ogniwem całego programu jest praca trenera osobistego. Działa on na polu zwiększania i podtrzymywania motywacji uczniów, jest z nimi w stałym kontakcie, obserwuje proces zmian w ich zachowaniu i postawach.
Uwarunkowania lokalnego rynku pracy Zakres treningu zawodowego (ścieŝek zawodowych) oparty jest o analizę lokalnych uwarunkowań i potrzeb lokalnego rynku pracy. Proponowane ścieŝki zawodowe w Sopocie/Gdyni: gastronomiczna fryzjersko kosmetyczna techniczno mechaniczna (w tym, uprawnienia spawalnicze, tytuły czeladnicze) indywidualna Nacisk na zawody pomocnicze, w których edukacja zawodowa ma charakter ciągły: pomocnik kucharza, pomocnik w zawodach budowlany, sprzedawca, ogrodnik.
Testowanie przez UŜytkowników UŜytkownicy jako podmioty zewnętrzne i niezaleŝne przetestowali Model: Fundacja Gospodarcza w Gdyni - przetestowano całość Modelu Zweryfikowano: poziom kosztów czas trwania powiązanie z potrzebami lokalnego rynku pracy Powiatowe Urzędy Pracy w Gdyni, Gdańsku, Kartuzach, Kościerzynie i Człuchowie - przetestowano element Modelu (zakres doradztwa zawodowego)
Potencjalni UŜytkownicy Modelu
Koszty wdroŝenia i zaniechania Na podstawie dotychczasowych doświadczeń wyliczono, że miesięczny koszt udziału jednego uczestnika w programie Szkoły Drugiej Szansy wynosi ok. 3.700 złotych. Kwota ta została obliczona na poziomie górnych kosztów, z założeniem pełnej obsady kadrowej programu i cenach przeciętnych dla wynagrodzeń w Trójmieście.
Koszty wdroŝenia i zaniechania Kwoty kierowane na zasiłki celowe, jednorazowe, okresowe i stałe, niejednokrotnie przewyższyć mogą nawet sumę 500,00 złotych miesięcznie dla jednej osoby, co w skali 5 lat daje 30.000 złotych. Koszt (zasiłek stały) obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego, płaconego przez GOPS lub PUP obecnie w kwocie 39,00 złotych, co miesiąc przez 5 lat wynosi 2.340,00 złotych na jedną osobę. W sumie daje to kwotę 32.340,00 złotych.
WdroŜenie Modelu Gmina Miasta Sopotu od dnia 1 sierpnia 2012 wdroŝyła Model Szkoła Drugiej Szansy dla 4 osób. Od 1 października kolejne 4 osoby przystąpiły do modelu. Łącznie 8 młodych osób w Sopocie jest objętych pomocą wg Modelu Szkoły Drugiej Szansy juŝ poza projektem innowacyjnym testującym! Działania finansowane są niezaleŝnie od finansowania projektu na mocy ustaw o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi oraz o przeciwdziałaniu narkomanii.
WdroŜenie Modelu - Minimum wdroŝeniowe (kalkulacja na 4 młode osoby, 1 ścieŝka zawodowa, 5 m-cy) Koszty konieczne trener osobisty dodatek do wynagrodzenia: 1400 zł (brutto pracownicze) x 5 m-cy = 7000 zł trener zawodu 1500 zł (faktura VAT) x 5 m-cy = 7500 zł badania lekarskie 4 os. x 150 zł = 600 zł odzieŝ robocza 4 os. x 250 zł = 1000 zł łącznie: 16 100 zł (16 100 zł/4 osoby/5 m-cy = 805 zł/os/1 m-c) Koszty poŝądane (moŝliwe do pozyskania/zastąpienia) stypendium 4 os. x 800 zł x 5 m-cy = 16000 zł (wysokość zaleŝna od moŝliwości gminy/powiatu; mogą być prace interwencyjne, inne ) narzędzia do treningu zawodowego 4 x 1000 zł = 4000 zł (mogą być wykorzystane narzędzia posiadane) psycholog 12 h x 60 zł x 5 m-cy = 3600 zł (oddelegowanie pracownika PPP) doradca zawodowy 4 h x 60 zł x 5 m-cy = 1200 zł (oddelegowanie pracownika PUP) Klub aktywności 20 tygodni x 100 zł = 2000 zł (w zaleŝności od moŝliwości gminy/powiatu; moŝe bazować na eventach bezkosztowych)
WdroŜenie Modelu - Finansowanie Rynek pracy Ustawa z dn. 20.04.2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, w tym: Art. 49a, Art. 53, pkt. 4., Art. 2 ust. 1 pkt 27a, 29a, 29b Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki społecznej z dnia 7 kwietnia 2009. w sprawie przygotowania zawodowego dorosłych ( Dz.U. Nr.61, poz.502) PUP Gdynia rezerwacja środków finansowych na rok 2012 w zakresie przygotowania zawodowego dorosłych (dla min. 5 osób) Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 22 lipca 2011 r. w sprawie szczegółowych zadań i organizacji Ochotniczych Hufców Pracy, w tym: 7. 1., 11. 2.
WdroŜenie Modelu - Finansowanie Pomoc społeczna Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej wraz z Rozporządzeniem Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej z dnia 8 listopada 2010 roku w sprawie wzoru kontraktu socjalnego, w tym: Art. 11. pkt 2, Art. 108 pkt. 1 i pkt.2 Profilaktyka alkoholowo narkotykowa Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, w tym: Art.4.1, Art.18 Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii, w tym: Art. 10. 1
WdroŜenie Modelu - Finansowanie Rehabilitacja zawodowa i społeczna osób niepełnosprawnych Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Środki PFRON na poziomie województwa (Marszałka Województwa) Środki unijne będące w dyspozycji Urzędów Marszałkowskich, Ministerstw, Agencji - kaŝdorazowo przyznawane w drodze konkursu.
Model jest skuteczny w osiąganiu pozytywnych efektów dla grupy docelowej, a jego wdroŝenie do praktyki polskiej moŝe przyczynić się do doskonalenia systemu pomocy instytucjonalnej dla młodych osób pełnoletnich bez formalnego wykształcenia podstawowego/gimnazjalnego. Testowanie Modelu w II edycji z udziałem zewnętrznych uŝytkowników potwierdza, Ŝe jest on łatwo adaptowalny i powtarzalny. Model, traktowany jako kompleksowe rozwiązanie, moŝe być z powodzeniem powielany i wdraŝany przez inne podmioty, w innych warunkach, a takŝe w innych kontekstach, gdyŝ z załoŝenia naleŝy dostosować go do lokalnych warunków, potrzeb i oczekiwań rynku pracy oraz specyfiki grupy docelowej rekrutującej się z danego obszaru geograficznego. Testowany Model miał istotny wpływ na rozwiązywanie problemów społeczno-zawodowych grupy docelowej. Wyniki ewaluacji potwierdzają, Ŝe wsparcie, które uzyskali uczestnicy w ramach testowania Modelu, ma wyraźne efekty trwałości (75% osób które rozpoczęły testowanie, funkcjonowało przez jakiś czas na rynku pracy po zakończeniu udziału, a 45% nadal pracuje). Wskaźniki te dowodzą jego uŝyteczności oraz wskazują na realny wpływ, w dłuŝszym okresie czasu, na pozytywne zmiany postaw wobec zachowań na rynku pracy. Zajączkowska, Raport ewaluacji nr 8 wstępnej wersji produktu finalnego, str. 16, 19 i 21
Ocena eksperta: Tymczasem z opisu produktu finalnego (strona 6) moŝna wnosić, iŝ adresatami, w pewnej abstrakcji od skutków wykluczenia, są róŝne grupy osób, w tym osoby niepełnosprawne. Tymczasem nie ma powodu, aby osoby niepełnosprawne zaliczać do grupy objętej projektem. Niepełnosprawność moŝe być jedną z przyczyn wykluczenia, którego dotyczy model, lecz niezbyt trafne ujęcie zapisu spowodowało, iŝ moŝna zastanawiać się, czy projekt nie jest po prostu kierowany do osób niepełnosprawnych. W przedmiotowym opisie w pkt. I. Elementy składające się na produkt finalny widnieje zapis: Produktem finalnym projektu jest innowacyjny Model edukacji zawodowej i społecznej - opis sposobu pracy z osobami o szczególnych potrzebach w wieku od 18 do 25 lat, które nie posiadają wykształcenia zawodowego. Tytuł samego Modelu, przeformułowany dla zwiększenia skuteczności przekazu: Innowacyjny Model kształcenia zawodowego i społecznego dla młodzieŝy 18-25 lat, która znajduje się poza systemem edukacji i pozostaje bez zatrudnienia. Sam jednoznacznie wskazuje na grupę docelową. Cytowany fragment dokumentu jest wylistowaniem grona adresatów. Testowanie pokazało, iŝ w grupie spełniającej te kryteria (wieku i poziomu edukacji) znajdują się teŝ osoby niepełnosprawne. Niejednokrotnie jest to moment uregulowania kwestii zdrowotnych i prawnych tych osób (w tym diagnozy). Praca z osobami niepełnosprawnymi, dowiodła skuteczności Modelu równieŝ w pracy z tą grupą odbiorców tym samym wskazać moŝemy efekt dodany opracowanej metody.
Ocena eksperta: Jedynym ograniczeniem w skutecznym wdroŝeniu modelu moŝe być trudność w stworzeniu sieci współpracy pomiędzy uŝytkownikami naleŝącymi do róŝnych sektorów (administracja samorządowa róŝnych szczebli, organizacje pozarządowe). Przy wskazaniu moŝliwości prawnych i finansowych dla realizacji Modelu projekt ten stanowi potwierdzenie na moŝliwość realizacji takich przedsięwzięć czy wręcz konieczność ich podejmowania. Kompleksowość wsparcia udzielanego uczestnikowi wręcz obliguje do podejmowania i zawiązania współpracy przez wiele podmiotów sektora pomocowego. Nie jesteśmy dziś w stanie pracować skutecznie jeśli nie będziemy szukać moŝliwości współpracy. Dziś rozwianie, nie tylko w obszarze projektowym, by było efektywnie, winno mieć wymiar sieciowy. Warto zadać pytanie co moŝemy zrobić by tą współprace wspierać?
KONFERENCJA Pomorskie rozwiązania dla polityki młodzieŝowej 29 listopada g. 10.00 Polska Filharmonia Bałtycka im. Fryderyka Chopina w Gdańsku Organizatorzy: Stowarzyszenie Morena MłodzieŜowy Ośrodek Socjoterapii w Ustce Caritas Archidiecezji Gdańskiej
Projekt: Lider: Kontakt: Druga szansa Caritas Archidiecezji Gdańskiej Al. Niepodległości 778 81-805 Sopot Jolanta Kruk jkruk@caritas.pl www.praca.caritas.pl www.gdansk.caritas.pl/druga_szansa/ Facebook profil: Druga szansa