Samorządy na parkiecie TGE Aspekty prawne Małgorzata Słomko Radca prawny Spółki Towarowej Giełdy Energii S.A. Warszawa, 23 września 2014 r.
Giełda regulacje Funkcjonowanie giełd towarowych reguluje ustawa z dnia 26 października 2000 r. o giełdach towarowych (t.j. Dz. U. z 2014 r. poz. 197) TGE jest jedyną giełdą towarową w Polsce licencja z 2003 r. Zasady obrotu towarami na giełdzie określa Regulamin obrotu TGE - ustalany przez TGE i zatwierdzany przez Komisję Nadzoru Finansowego, zawiera przepisy wspólne dla wszystkich towarów giełdowych, podstawowe kwestie obrotu towarami, uczestników obrotu (członkostwo na giełdzie), zasady zawierania i rozliczania transakcji, itp. 2/11
Towary - przedmiot obrotu na giełdzie towarowej Zgodnie z art. 2 pkt 2) ust. o giełdach towarowych, na giełdzie towarowej przedmiotem obrotu mogą być: a) rzeczy oznaczone co do gatunku b) różne rodzaje energii lub paliwa gazowe w rozumieniu ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 1059 z późn. zm.) c) limity wielkości produkcji lub emisji zanieczyszczeń d) prawa majątkowe wynikające ze świadectw pochodzenia, o których mowa w art. 9e ust. 1, art. 9l ust. 1 i art. 9o ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne e) niebędące instrumentami finansowymi prawa majątkowe, których cena zależy bezpośrednio lub pośrednio od ceny lub wartości oznaczonych co do gatunku rzeczy, określonych rodzajów energii, paliw gazowych, mierników i limitów wielkości produkcji, emisji zanieczyszczeń lub praw majątkowych, o których mowa w lit. d i f, f) prawa majątkowe wynikające ze świadectwa efektywności energetycznej, o których mowa w art. 25 ust. 1 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o efektywności energetycznej (Dz. U. Nr 94, poz. 551, z późn. zm.) 3/11
Podmioty handlujące na giełdzie towarowej Kto może handlować na TGE? każdy podmiot który spełni warunki aby zostać członkiem giełdy towarowej TGE i izby rozliczeniowej IRGIT S.A. oraz zapewnił odpowiednie umowy na przesył energii lub gazu 4/11
Podmioty na Giełdzie Zgodnie z art. 9 ust. 3 ust. o giełdach towarowych, Członkami Giełdy mogą być: Przedsiębiorstwa energetyczne Odbiorcy będące osobami prawnymi uprawnieni do zmiany sprzedawcy w rozumieniu ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne Towarowe domy maklerskie Domy maklerskie Zagraniczne osoby prawne prowadzące działalność maklerską w zakresie obrotu towarami giełdowymi Spółki handlowe niebędące towarowymi domami maklerskimi, prowadzące działalność polegającą na nabywaniu i zbywaniu towarów giełdowych 5/11
Członkostwo na Giełdzie Co trzeba zrobić, żeby zostać Członkiem Giełdy i móc kupować na giełdzie towarowej? http://tge.pl/pl/6/czlonkostwo WNIOSEK o zawarcie umowy o członkostwo na Rynku Towarów TGE [http://tge.pl/pl/72/wnioski-i-formularze] Członek Giełdy musi być reprezentowany przez maklera giełd towarowych i maklera papierów wartościowych - jeżeli przedmiotem transakcji są towary giełdowe, o których mowa w art. 2 pkt 2 lit. e. ust. o giełdach towarowych, tj. na rynku terminowym WNIOSEK o dopuszczenie do działania na Rynku Towarów Giełdowych [http://tge.pl/pl/72/wnioski-i-formularze] W zakresie fizycznej dostawy wymagane: [energia elektryczna] Lista osób upoważnionych w sprawie grafikowania energii elektrycznej Oświadczenie potwierdzające zawarcie umowy o świadczenie usług przesyłowych z Polskie Sieci Energetyczne S.A. albo zgoda na korzystanie z jednostek grafikowych udostępnionych innego Podmiotu Udostępniającego jednostki grafikowe [gaz ziemny] Lista osób upoważnionych w sprawie nominacji gazu Oświadczenie potwierdzające zawarcie umowy przesyłowej z OGP GAZ-SYSTEM S.A. albo zgoda na korzystanie z Kodu ZUP Udostępnionego innego Podmiotu Udostępniającego Kod ZUP CZŁONKOSTWO W IZBIE rozliczeniowej IRGIT S.A. [http://www.irgit.pl/pl/strony/czlonkostwo-w-izbie] Członkami Izby są wszystkie podmioty, które są Członkami Giełdy i chcą rozliczać zawierane przez siebie transakcje. Jeżeli Członek Giełdy nie będzie chciał być bezpośrednim członkiem Izby (Wniosek do KNF o zezwolenie na prowadzenie rachunków lub rejestrów towarów giełdowych http://www.knf.gov.pl/wnioski_uknf/wniosek_79.html), to będzie musiał korzystać z usług innego rozliczającego Członka Izby, który zgodzi się reprezentować danego Członka Giełdy w Izbie i ponosić pełną odpowiedzialność za regulowanie w terminie wszelkich zobowiązań (np.: domu maklerskiego) 6/11
Obrót paliwami gazowymi lub energią elektryczną dokonywany na giełdzie towarowej nie wymaga posiadania koncesji na obrót od Prezesa URE (art. 32 ustawy z dnia10 kwietnia 1997r. Prawo energetyczne) Zamawiający może udzielić zamówienia z wolnej ręki, jeżeli zamówienie na dostawy jest dokonywane na giełdzie towarowej w rozumieniu przepisów o giełdach towarowych (art. 67 ust. 1 pkt. 9) ustawy z dnia 29 stycznia 2004r. Prawo zamówień publicznych) Adresy stron internetowych naszych aplikacji. Condico Trade: A-PLUS: System rozliczeniowy: https://rynek.tge.pl https://aplus.tge.pl https://rozliczenia.irgit.pl Departament Notowań - telefon operatorski +48 22 341 99 60 Minimalne wymagania techniczne dla stacji użytkownika IT: Komputer: brak konkretnych wymagań sprzętowych, współczesny komputer osobisty klasy PC lub laptop jest wystarczający. Oprogramowanie: system operacyjny Windows XP (z service packiem 3) lub wyższy, oprogramowanie.net Framework 4.0 lub wyższe, przeglądarka Internet Explorer 7 lub wyższa. Sieć: Dostęp do internetu (zalecamy szerokopasmowy), dostępne porty 80 i 443 7/11
Handel na Giełdzie Transakcje na TGE - umowy kupna i sprzedaży gazu lub energii zwarte na Giełdzie Podstawa prawna działania: ustawa o giełdach towarowych i Regulamin obrotu TGE Podmioty: Członkowie Giełdy działający w imieniu własnym lub na rzecz innego podmiotu (np. : dom maklerski) Handlujemy w punkcie wirtualnym nie posiadającym konkretnej lokalizacji, w którym następuje obrót gazem lub energią; Produktem oferowanym jest energia elektryczna lub paliwo gazowe (gaz wysokometanowy grupy E, GZ50) Umowa kupna-sprzedaży zawarta na Giełdzie jest ważna i skuteczna pomiędzy Stronami, które ją zawarły i podlega realizacji przez OSP (PSE S.A. lub OGP Gaz System S.A.) Do dostawy fizycznej wymagamy: umowa przesyłowa z OSP (PSE S.A. lub OGP Gaz System S.A.) oraz Jednostki Grafikowe lub Kody ZUP, albo udostępnione przez inny Podmiot Udostępnione Jednostki Grafikowe lub Kody ZUP TGE nie ponosi odpowiedzialności za fizyczną dostawą gazu ani energii elektrycznej; Dostawa i odpowiedzialność za tę dostawę spoczywa na Stronie kontraktu NOMINACJA/GRAFIKOWANIE DO OSP Dostawa gazu lub energii z transakcji zawartych na TGE Podstawa prawna: Umowa przesyłowa i IRIESP Podmioty: ZUP (Zleceniodawca Usługi Przesyłania) i URB (Uczestnik Rynku Bilansującego) Dostawa gazu i energii jest na odpowiedzialność Członka Giełdy - odpowiednio ZUPa lub URB - na podstawie umowy 8/11 przesyłowej z OSP (odpowiedzialność za niezbilansowanie)
TGE posiada umowy z OSP (PSE S.A. i OGP Gaz System S.A.) gwarantujące realizację przez operatora systemu przesyłowego fizycznej dostawy gazu lub energii z transakcji zawartych na giełdzie oraz przydzielone przez operatora indywidulane TGE Jednostki Grafikowe i Kody: Jednostki Grafikowe TGE w PSE S.A.: Kod URB: UR_GESA_0049 Nazwa pełna: Towarowa Giełda Energii Spółka Akcyjna Kod JG: JG_GESA_01_0364 Nazwa pełna JG: Towarowa Giełda Energii - jednostka podstawowa Zakupu Kod OR: OR_GESA_0044 Nazwa pełna OR: Towarowa Giełda Energii Spółka Akcyjna Kod JG: JG_GESA_02_0365 Nazwa pełna JG: Towarowa Giełda Energii - jednostka podstawowa Sprzedaży Kod OR: OR_GESA_0044 Nazwa pełna OR: Towarowa Giełda Energii Spółka Akcyjna Kody TGE do nominacji w OGP Gaz System S.A.: Kod Wyjścia do Giełdy Gazu WPWYGG 100001 Kod Wyjścia do Giełdy Gazu WPWYGG 100001 9/11
Zapraszamy na TGE bezpośrednio lub za pośrednictwem domów maklerskich Dziękuję za uwagę 10/11