POD LUPĄ W tej części sztuki na krążkach będziemy wcielać się w detektywów. Czym zajmuje się detektyw? Które z przedmiotów są przydatne w pracy detektywistycznej? Uzasadnijcie swój wybór. My nie będziemy tropić przestępców, ale śledzić sztukę i odkrywać tajemnice kościoła pw. św. Katarzyny i św. Jana Ewangelisty w Seceminie. 1
Na początek rozgrzewka. Musicie przyglądać się bardzo dokładnie, odszukać wymienione poniżej elementy i je narysować. Pamiętajcie przy tym, aby zachowywać się cicho oraz nie dotykać obrazów ani rzeźb! księżyc serce gołąb winogrona anioł baranek Po tym ćwiczeniu jesteście gotowi do następnego zadania. Nauczyliście się już uważnie patrzeć i przekonaliście się, jak wiele motywów można znaleźć we wnętrzu kościoła. Spróbujemy teraz rozpoznać postaci, które ukrywają się w tej świątyni. 2
Za chwilę przeczytacie kartotekę poszukiwanych dzieł sztuki. Składa się ona z krótkich rysopisów oraz pustych miejsc na litery. Wasze zadanie polega na tym, abyście odgadli, który z poniższych atrybutów należy wpisać w rubryce znaki szczególne. Możecie pomagać sobie, wykorzystując słowa z tabelki. W razie potrzeby zaglądajcie do słowniczka! Niektóre słowa można wpisać dwukrotnie. mitra miecz pastorał kielich wiosło infuła gałązka palmowa koło klucze lilia orzeł wieża Piotrowin Św. Jan Ewangelista wygląd: młody mężczyzna bez zarostu, zajęcie: jeden z czterech ewangelistów ulubiony uczeń Jezusa, znaki szczególne: księga i pióro; zo wysoko; który jest królem ptaków i lata bard, z którego czasem wystaje żmija, gdyż próbowano go otruć anisłraanyww szaty biskupie; bez zarostu Św. Smęt żczyzna ub wygląd:, patron Polski zajęcie: biskup czapka, czyli głowie biskupia na : ne ól eg cz znaki sz ; w ręku albo em, czyli zakręconym końc trzyma laskę z ; postać zesił,, którego wskr ocesie z królem świadkiem w pr go je ał st zo by 3
Św. Paweł wygląd: mężczyzna z łysiną zajęcie: nazywany Apostołem Narodów, początkowo prześladował chrześcijan, ale przeżył nawrócenie i stał się gorliwym wyznawcą Jezusa; napisał wiele listów, które znajdują się w Piśmie Świętym znaki szczególne:, którym został ścięty ara imi włosami, w sukni do kostek Św. Barbibet a z dług wygląd: ko górników nica, patronka en cz mę e: ci ję za (niekiedy : ne ól znaki szczeg d śmiercią; jej anioł prze ł ós ni zy pr y z Hostią), któr a ścięta;, którym został cijanom rzyjanie chrześ sp za ec ją ci ł oj zi w której uwię, Św. Katarzyna wygląd: kobieta w czerwonym płaszczu z koroną na głowie zajęcie: królowa, męczennica, patronka filozofów, uczonych i studentów znaki szczególne: koło z kolcami, na którym była torturowana;, którym ją ścięto; - oznaka męczeństwa atrybuty, Gotowi? To, co wpisaliście w rubryce znaki szczególne, to czyli postaci, zwierzęta, przedmioty bądź inne symbole, po których można zidentyfikować świętych na obrazach i rzeźbach. Czasem osobę rozpoznajemy również po stroju: inaczej wyglądają królowie, a inaczej mnisi i biskupi. 4
Czyje to atrybuty? Gdzie znajduje się ta tablica? Poniżej pokazujemy kilka detali z różnych dzieł sztuki w kościele pw. św. Katarzyny i św. Jana Ewangelisty. Dopasujcie do nich podpisy. 1. Obdarcie z szat 2. Św. Augustyn ze swoim atrybutem 3. Św. Tekla w celi ze swoimi atrybutami 4. Św. Stanisław Kostka przyjmuje Komunię 5. Aniołek z tabernakulum 6. Św. Cecylia grająca na organach 5
Do identyfikacji osób służą także herby. W Seceminie można je oglądać w różnych miejscach, wiele występuje na tablicach dedykowanych zmarłym, które znajdują się w kościele. Takie pamiątkowe płyty mają swoją specjalną nazwę. Rozwiążcie rebus, a dowiecie się, jak ona brzmi. i kran II sała a i i fium Ile takich tablic znajduje się w prezbiterium? Jedna z tablic jest poświęcona Grzegorzowi Brochowi. Widnieje na niej łacińsko-polska inskrypcja. Spróbujcie przeczytać wierszowaną część w języku staropolskim. Uzupełnijcie rymujące się słowa: Grobie spokojni(e) Szwieczie Ratował Trzeba W którym roku i w jakim miesiącu zmarł Broch? (podpowiedź: z jakim angielskim słowem kojarzy się łacińskie słówko Ianuari? ) Ile miał wtedy lat? 6
Wśród rozsypanych słów znajdźcie te, które go wyjaśniają. Dagerotyp Requiescat Dalajlama Ochmistrz Maximo In Oberżyna Obsceniczny Maksymilian Domek Optimo Mimoza Pace Deo Pacyfizm Macierzanka Fraza ta oznacza: Bogu Najlepszemu, Największemu. Czy z powyższych słów da się jeszcze ułożyć inną łacińską frazę, równie często spotykaną Tłumaczy się ją następująco: Niech spoczywa w pokoju. występują rozmaite przedstawienia, symbole i skróty, a także że z każdym dziełem jest związana interesująca historia. Zapraszamy Was do ostatniego bloku SZTUKI NA KRĄŻKACH, który nazywa się CO Z TĄ SZTUKĄ ZROBIĆ? 7