ZASTOSOWANIE TERAPII FOTODYNAMICZNEJ W DERMATOLOGII I KOSMETYCE

Na początek mały y rys historyczny Pierwsze opisy leczniczego zastosowania światła a można znaleźć w dziełach starożytnych egipskich lekarzy Pierwsze opisy terapii z wykorzystaniem substancji światłouczulających cych pojawiają się ok. 460 375 r p.n.e. p Nowożytna historia PDT zaczyna się z końcem XIX wieku. W roku 1900 prof. Raab zaobserwował, że e drobnoustroje / pantofelki / zanurzone w roztworze oranżu u akrydynowego, po naświetleniu światłem słonecznym s giną, podczas gdy te same organizmy zanurzone w czystej wodzie naświetlane światłem słonecznym s żyją W 1902 roku wykazano, że e do zapoczątkowania reakcji fototoksycznej niezbędna jest obecność tlenu. Na początku XX wieku pierwsze próby terapii : naświetlano promieniami słonecznymi,uczulone uprzednio roztworem eozyny, nowotwory skóry, ogniska gruźlicy i kiły.

Rys historyczny c.d. c Dwadzieścia lat później p prof. Policard próbowa bował wykorzystywać fakt gromadzenia, przez tkankę nowotworową, endogennych barwników porfirynowych do celów w diagnostycznych. Pięć lat później p prof. Fischer otrzymał nagrodę Nobla za badania nad porfiryną Lata 40-te XX wieku,to przede wszystkim wykazanie, że e komórki nowotworowe gromadzą więcej fotosensybilatora / porfiryn / niż tkanki zdrowe. Przełomem było o wyizolowanie z przeterminowanej masy erytrocytarnej mieszaniny pochodnych porfirynowych znanych jako HpD / Hematoporphyrin Derivatves /, które selektywnie gromadziły y się w tkance nowotworowej i pozostawały y w niej kilkadziesiąt t godzin. Odkrycie to dało początek gwałtownemu rozwojowi metody fotodynamicznej, zarówno w aspekcie diagnostycznym jak i terapeutycznym

PDT terapia fotodynamiczna PDD- diagnoza fotodynamiczna

PODSTAWOWE ZASADY PDD i PDT Selektywna kumulacja PpIX w komórkach nowotworowych i dysplastycznych. PpIX jest bardzo silnym fotosensybilatorem /fotouczulaczem / w komórkach nowotworowych w porównaniu z komórkami zdrowymi aktywność enzymu ferrohelatazy /przekształcającej cej PpIX w hem / jest obniżona ona Można zwiększy kszyć znacznie stęż ężenie PpIX przez podanie egzogennego prekursora porfiryn kwasu lewulinowego /ALA / i / lub jego pochodnych np.estrów - METVIX

PODSTAWOWE ZASADY PDD Doprowadzenie światła a wzbudzającego / np. światło lampy WOODA / do powierzchni nowotworu ze skumulowaną PpIX powoduje, że e tkanka emituje czerwone światło o fluorescencji Tkanki zdrowe wykazują fluorescencje zieloną

PODSTAWOWE ZASADY PDT Z racji lokalizacji szlaków w syntezy PpIX w mitochondriach i cytozolu destrukcji fotochemicznej ulegają w pierwszej kolejności mitochondria, w których następuje inicjacja procesów w wolnorodnikowych prowadzących do śmierci komórki Niszczenie komórek nowotworowych związane zane jest z wytworzeniem potęż ężnych ilości tlenu singletowego Na sumaryczny efekt destrukcyjny terapii fotodynamicznej składaj adają się trzy komponenty: Bezpośredni efekt cytotoksyczny na komórki guza Okluzja naczyń guza Wtórne zmiany zapalno immunologiczne w obrębie bie guza

Zastosowanie PDD w diagnostyce nowotworów w i stanów w przednowotworowych Skóra Jama ustna Drzewo oskrzelowe Przełyk Jelito grube Pęcherz srom

Fotouczulacz wymagania seletywna akumulacja lub synteza w wybranych tkankach tworzenie wolnych rodników tlenowych selektywność nie-mutagenny nie-toksyczny

SELEKTYWNA FLUORESCENCJA ZMIAN NOWOTWOROWYCH

TERAPIA FOTODYNAMICZNA /zalety / Nieinwazyjność i możliwo liwość stosowania jako procedury ambulatoryjnej Dobra tolerancja i doskonałe e efekty kosmetyczne Możliwo liwość leczenia zmian wieloogniskowych Możliwo liwość wielokrotnego stosowania bez zagrożenia kumulacją działania ania toksycznego wysoka selekty tywność

PDT - Mechanizm działania ania światło (635 nm) wzbudzony stan fotouczulacza RFT reakcja typu II niszczenie komórki (np. błon kom., lizoosomów, mitochondriów) energetyczny stan podstawowy fotouczulacza działanie cytotoksyczne zmiana funkcji komórki

ZALETY PDD Bezpieczeństwo Selektywność - określenie czy zmiana ma charakter łagodny / świecenie zielone /, czy podejrzany / świecenie ma kolor czerwony / Możliwo liwość określenia wielkości zmiany Wskazanie miejsca do pobrania wycinka Nieinwazyjne monitorowanie efektów w uprzednio prowadzonej terapii

Przygotowanie zmiany

Aplikacja

Aplikacja BCC 0.9 cm 1.0 cm aplikacja Metvix u grubość ść: 1 mm

Opatrunek okluzyjny

MAL-PDT w Actinic Keratosis

TERAPIA FOTODYNAMICZNA Pacjent J.M. J lat 83 rozpoznanie histopatologiczne: Ca. Baso.

TERAPIA FOTODYNAMICZNA Pacjentka R.M. R lat 77,rozpoznanie histopatologiczne: Ca. Baso.

TERAPIA FOTODYNAMICZNA Pacjent B.Z. B lat 48,rozpoznanie histopatologiczne: Ca. Baso.

TERAPIA FOTODYNAMICZNA Pacjentka T.C. T lat 57 rozpoznanie histopatologiczne: Ca. Baso.

TERAPIA FOTODYNAMICZNA Pacjent Z.C. Z lat 73 rozpoznanie kliniczne: rogowacenie słoneczne s / A.K.. /

TERAPIA FOTODYNAMICZNA Pacjent Z.R. Z lat 63 rozpoznanie histopatologiczne: Ca. Baso.