Zarządzenie Nr 149/2012 Prezydenta Miasta Kalisza z dnia 30 marca 2012r. w sprawie zatwierdzenia,,sprawozdania z działalności Miejskiego Rzecznika Konsumentów w Kaliszu za 2011 rok'' Na podstawie art. 30 ust. l ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001r. Nr l42, poz. 1591 z późn. zm.) oraz art. 43 ust. l ustawy z dnia 16 lutego 2007r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz.U. Nr 50, poz. 331 z późn. zm.) zarządza się, co następuje: 1 Zatwierdza się,,sprawozdanie z działalności Miejskiego Rzecznika Konsumentów w Kaliszu za 2011 rok stanowiące załącznik do niniejszego zarządzenia. Wykonanie zarządzenie powierza się Sekretarzowi Miasta. 2 Zarządzenie podlega publikacji w Biuletynie Informacji Publicznej. 3 4 Zarządzenie wchodzi w życie z dniem podpisania.
załącznik do zarządzenia Nr 149/2012 Prezydenta Miasta Kalisza z dnia 30 marca 2012r. SPRAWOZDANIE z działalności Miejskiego Rzecznika Konsumentów w Kaliszu za 2011 rok I. WSTĘP I UWAGI OGÓLNE DOTYCZĄCE DZIAŁALNOŚCI MIEJSKIEGO RZECZNIKA KONSUMENTÓW Miejski Rzecznik Konsumentów został powołany uchwałą Rady Miejskiej Kalisza z dnia 29 czerwca 2000r., Nr XXII/348/2000. W biurze Miejskiego Rzecznika Konsumentów oprócz Rzecznika zatrudniony jest pracownik na stanowisku inspektora ds. ewidencji działalności gospodarczej i obsługi Miejskiego Rzecznika Konsumentów. Miejski Rzecznik Konsumentów przyjmuje interesantów w Urzędzie Miejskim w Kaliszu, ul. Kościuszki 1a, II piętro, pok. nr 203, w poniedziałki i czwartki, w godzinach pracy Urzędu. II. REALIZACJA ZADAŃ RZECZNIKA KONSUMENTÓW Do zadań Rzecznika Konsumentów, stosownie do art. 42 ust. 1 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów należy w szczególności: zapewnienie bezpłatnego poradnictwa konsumenckiego i informacji prawnej w zakresie ochrony interesów konsumentów, składanie wniosków w sprawie stanowienia i zmiany przepisów prawa miejscowego w zakresie ochrony interesów konsumentów, 2
występowanie do przedsiębiorców w sprawach ochrony praw i interesów konsumentów, współdziałanie z właściwymi miejscowo delegaturami Urzędu, organami Inspekcji Handlowej oraz organizacjami konsumenckimi, wykonywanie innych zadań określonych w ustawie lub przepisach odrębnych. 1. Zapewnienie bezpłatnego poradnictwa konsumenckiego i informacji prawnej w zakresie ochrony interesów konsumentów. Zakres działań Miejskiego Rzecznika Konsumentów jest dość obszerny, jednak Rzecznik nie posiada uprawnień kontrolnych, nie może wydawać nakazów i zakazów, nakładać kar i grzywień. Jest instytucją o kompetencjach doradczych i procesowych. Rzecznik wykonując to zadanie zapoznaje się ze sprawą, dokonuje analizy zasadności skargi i przedstawia konsumentowi możliwości prawne rozwiązania zgłoszonego problemu, analizuje zapisy umów, kart gwarancyjnych i innych dokumentów oraz interpretuje przepisy. Niektóre przypadki zgłaszane przez konsumentów nie podlegały rozpoznaniu przez Rzecznika, ze względu na ogólny brak właściwości. Sprawy z jakimi zwracali się do Rzecznika konsumenci w 2011r. były bardzo różne, a dotyczyły reklamacji towarów (w tym przede wszystkim obuwia) oraz usług, w których dominowały usługi telekomunikacyjne. Porady prawne i informacje udzielane były telefonicznie, pisemnie i za pomocą poczty elektronicznej (częściej niż w latach poprzednich) oraz bezpośrednio w biurze Rzecznika. W okresie sprawozdawczym do Miejskiego Rzecznika Konsumentów wpłynęły 162 sprawy wymagające interwencji. W sprawach tych skierowano wystąpienia do przedsiębiorców, przeprowadzono mediację bezpośrednią, bądź udzielono pomocy w skierowaniu sprawy na drogę sądową lub sformułowaniu pism, reklamacji i odwołań do przedsiębiorców. W 39 sprawach roszczenia konsumentów nie były zasadne. 3
Zdecydowana większość pytań kierowanych do Rzecznika dot. wyjaśnienia problemów związanych ze składaniem reklamacji, konsekwencji nie wywiązania się z zawartej umowy, różnic między gwarancją a niezgodnością towaru z umową, prawa odstąpienia od umowy oraz możliwości zwrotu towarów. Problematyka spraw poruszanych przez konsumentów obejmowała również umowy zawierane poza lokalem przedsiębiorstw oraz umowy zawierane na odległość. W kilku tego typu sprawach pomoc Rzecznika polegała na napisaniu dla konsumenta oświadczenia o odstąpieniu od umowy. Konsumentami, którzy zawierają tego typu umowy są z reguły osoby starsze, mieszkające samotnie. Podpisują te umowy zarówno na zakup drogiego towaru i wykonanie usługi jak i o kredyt konsumencki. Charakter i ilość udzielenia pomocy prawnej przedstawia tabela Nr 1. 2. Składanie wniosków w sprawie stanowienia i zmiany przepisów prawa miejscowego w zakresie ochrony interesów konsumentów. W roku 2011 Miejski Rzecznik Konsumentów w Kaliszu nie występowała z wnioskami o stanowienie i zmianę przepisów prawa miejscowego. 3. Wystąpienia do przedsiębiorców w sprawach ochrony praw i interesów konsumentów. Podstawą prawną wystąpień Rzecznika Konsumentów do przedsiębiorców w sprawach ochrony praw i interesów konsumentów jest art. 42 ust. 1 pkt 3 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów. Zgodnie z art. 42 ust. 4 w/w ustawy, przedsiębiorca do którego zwrócił się Rzecznik Konsumentów jest obowiązany udzielić rzecznikowi wyjaśnień i informacji będących przedmiotem wystąpienia oraz ustosunkować się do uwag i opinii rzecznika. Niespełnienie tego obowiązku zagrożone jest karą grzywny nie mniejszą niż 2000zł. W 2011r. Rzecznik wystąpiła do Komendy Miejskiej Policji w Kaliszu z zawiadomieniami o popełnieniu tego wykroczenia przez przedsiębiorców. 4
Wystąpienia do przedsiębiorców są podejmowane na skutek wnoszonych przez konsumenta skarg dotyczących naruszeń praw i interesów konsumentów. W swoich wystąpieniach Rzecznik opisuje stan faktyczny przedstawiony przez konsumenta i wynikający z posiadanych dokumentów, podaje podstawę prawną i wzywa do polubownego zakończenia sprawy.rzecznik podejmując interwencję opiera się na przedstawionym przez samego konsumenta stanie faktycznym i czasami zdarza się, że po otrzymaniu stanowiska przedsiębiorcy, popartego dowodami, okazuje się, że okoliczności sprawy są inne i że nie nastąpiło naruszenie praw konsumenta. W minionym okresie sprawozdawczym nadal budziło duże zainteresowanie konsumentów i przedsiębiorców rozstrzygnięcie sprawy w drodze mediacji, których przeprowadzono 19. Mediacja stanowi nadal bardzo skuteczną formę ugodowego załatwiania sporów, bowiem kierowanie spraw do sądów powszechnych winno być, zdaniem konsumentów, krokiem ostatecznym. W roku 2011 jak i w latach poprzednich najwięcej skarg dotyczyło reklamowanego obuwia (74). Rzecznik kontynuowała więc, stałą współpracę z rzeczoznawcą, który dokonywał oceny organoleptycznej obuwia, a wydane opinie pozwalały na ewentualne sformułowanie zarzutów merytorycznych wobec przedsiębiorców. W minionym okresie sprawozdawczym Rzecznik wystąpiła pisemnie do przedsiębiorców w 107 sprawach, wymagających interwencji. Szczegółową charakterystykę przedmiotu pisemnych interwencji i wystąpień podjętych przez Rzecznika przedstawia tabela Nr 2. 4. Powództwa na rzecz konsumentów W roku 2011 Rzecznik nie skorzystała z przysługującego jej prawa do wytaczania powództw na rzecz konsumentów oraz nie wstępowała do toczącego się postępowania na wniosek konsumenta, ponieważ konsumenci zwracali się z prośbą o pomoc w sformułowaniu projektu pozwu. Również na skutek negatywnych negocjacji z przedsiębiorcą, po wyczerpaniu drogi mediacji przez Rzecznika, Rzecznik oferowała pomoc w napisaniu projektu pozwu, wyjaśniała obowiązujące przepisy, procedury i udzielała informacji o kosztach sądowych. O napisanie projektu pozwu zwróciło się 3 konsumentów. 5
5. Współdziałanie z UOKiK, organami Inspekcji Handlowej oraz z organizacjami konsumenckimi i innymi instytucjami w zakresie ochrony Konsumentów. Rzecznik kontynuowała współpracę ze wszystkimi organizacjami konsumenckimi, współpraca przejawiała się przede wszystkim w stałych kontaktach, wymianie doświadczeń i literatury fachowej. Rzecznik na bieżąco otrzymuje komunikaty z biura prasowego UOKiK, newslettery Europejskiego Centrum Konsumenckiego oraz biuletyn Rzeczników Konsumentów. 6. Działania o charakterze edukacyjno-informacyjnym. Rzecznik otrzymuje sukcesywnie z Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów oraz od Stowarzyszenia Konsumentów Polskich broszury, prasę fachową i ulotki, w których zwięźle i w sposób dostępny przedstawiany jest komentarz do przepisów prawa konsumenckiego. Materiały są rozdawane składającym skargi konsumentom, a także dostępne na specjalnym stojaku pod biurem Rzecznika. Ponadto Rzecznik odpowiadała na pytania przedsiębiorców, którzy zwracali się z prośbą o pomoc w sprawach rozwiązywania problemów konsumenckich, a także udostępniała akty prawne, komentarze do ustaw z zakresu prawa konsumenckiego. Rzecznik przygotowała uczniów kaliskich szkół ponadgimnazjalnych do VII edycji Wielkopolskiej Olimpiady Wiedzy Konsumenckiej, organizowanej przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów oraz przeprowadziła tą olimpiadę na szczeblu powiatowym. III. PODSUMOWANIA I WNIOSKU KOŃCOWE Niniejsze sprawozdanie opisuje podjęte działania w zakresie ochrony konsumentów. Ilość skarg składanych do Rzecznika charakteryzuje się stałą tendencją wzrostową, co wskazuje, że instytucja ta jest potrzebna i spełnia swoją rolę. Jest to miedzy innymi wynikiem stałego wzrostu świadomości konsumenckiej, a także propagowania tej instytucji przez media. Podkreślić należy, iż wielu przedsiębiorców zgadza się z opinią Rzecznika i gdy faktycznie dochodzi do naruszenia prawa przy załatwianiu reklamacji, przyznają się do popełnionych błędów i uznają roszczenia konsumentów. 6
IV. TABELE Tabela Nr 1: Wykonanie zadań z zakresu zapewnienia bezpłatnego poradnictwa konsumenckiego i informacji prawnej w zakresie ochrony Konsumentów. Ogółem I. Usługi, w tym: 46 ubezpieczeniowa 1 finansowa (inne niż ubezpieczeniowa) 5 remontowo-budowlana 7 dostawy energii, gazu, ciepła, wody, wywóz nieczystości 4 telekomunikacja (telefony, TV) 16 turystyczno-hotelarska 4 deweloperska, pośrednictwo nieruchomości 1 motoryzacja ---- pralnicza ---- timeshare ---- pocztowa 1 gastronomiczna 1 przewozowa 2 edukacyjna/kulturalna/rekreacyjno-sportowa ---- medyczna ---- wyposażenie wnętrz ---- pogrzebowa ---- windykacyjne ---- inne 4 II. Umowy sprzedaży, w tym: 116 obuwie i odzież 85 wyposażenie mieszkania 8 sprzęt RTV i AGD (sprzęt telekomunikacyjny) 10 komputer i akcesoria komputerowe 3 motoryzacja 2 artykuły spożywcze ---- artykuły chemiczne i kosmetyki ---- zabawki ---- inne 8 III. Umowy poza lokalem i na odległość 15 7
Tabela Nr 2: Wystąpienia do Przedsiębiorców w sprawie ochrony interesów Konsumentów. Przedmiot sprawy Ilość wystąpień ogółem Zakończone pozytywnie Zakończone negatywnie Sprawy w toku I. Usługi, w tym: 25 8 15 2 ubezpieczeniowa ---- ---- ---- ---- finansowa (inna niż ubezpieczeniowa) 5 1 3 1 remontowo-budowlana 5 1 4 ---- dostawy energii, gazu, ciepła, wody, wywóz nieczystości 2 ---- 1 1 telekomunikacja (telefon, TV) 8 3 5 ---- turystyczno-hotelarska 3 2 1 deweloperska, pośrednictwo nieruchomości 1 1 ---- ---- motoryzacja ---- ---- ---- ---- pralnicza ---- ---- ---- ---- timeshare ---- ---- ---- ---- pocztowa ---- ---- ---- ---- gastronomiczna ---- ---- ---- ---- przewozowa 1 ---- 1 ---- edukacyjna/kulturalna/rekreacyjno-sportowa ---- ---- ---- ---- medyczna ---- ---- ---- ---- wyposażenie wnętrz ---- ---- ---- ---- pogrzebowa ---- ---- ---- ---- windykacyjne ---- ---- ---- ---- II. Umowy sprzedaży, w tym: 76 34 42 obuwie i odzież 59 25 34 ---- wyposażenie mieszkania i gospodarstwa domowego 5 1 4 ---- sprzęt RTV i AGD (sprzęt telekomunikacyjny) 7 5 2 ---- komputer i akcesoria komputerowe ---- ---- ---- ---- motoryzacja 2 1 1 ---- artykuły spożywcze ---- ---- ---- ---- artykuły chemiczne i kosmetyki ---- ---- ---- ---- zabawki ---- ---- ---- ---- inne 3 2 1 ---- III. Umowy poza lokalem i na odległość 7 6 1 ---- Kalisz, dnia 29 marca 2012r. 8