PRZEDMIOT I ZAKRES KONTROLI W ZAKŁADACH PRACY PROWADZONY PRZEZ ORGANY PAŃSTWOWEJ STRAŻY POŻARNEJ

PRZEDMIOT I ZAKRES KONTROLI W ZAKŁADACH PRACY PROWADZONY PRZEZ ORGANY PAŃSTWOWEJ STRAŻY POŻARNEJ 1

Czynności kontrolno-rozpoznawcze prowadzone przez organy Państwowej Straży pożarnej przedmiot i zakres kontroli w zakładach pracy USYTUOWANIE OBIEKTÓW BUDOWLANYCH ZE WZGLĘDU NA WYMAGANIA OCHRONY PRZECIWPOŻAROWEJ Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz. 690, z późn. zm.) 2

Czynności kontrolno-rozpoznawcze prowadzone przez organy Państwowej Straży pożarnej przedmiot i zakres kontroli w zakładach pracy Usytuowanie budynków na działce budowlanej 12 ust. 1 Jeżeli z przepisów 13, 60 i 271-273 lub przepisów odrębnych określających dopuszczalne odległości niektórych budowli od budynków nie wynikają inne wymagania, budynek na działce budowlanej należy sytuować w odległości od granicy z sąsiednią działką budowlaną nie mniejszej niż: 1)4 m - w przypadku budynku zwróconego ścianą z otworami okiennymi lub drzwiowymi w stronę tej granicy, 2)3 m - w przypadku budynku zwróconego ścianą bez otworów okiennych lub drzwiowych w stronę tej granicy. 3

Czynności kontrolno-rozpoznawcze prowadzone przez organy Państwowej Straży pożarnej przedmiot i zakres kontroli w zakładach pracy Usytuowanie budynków na działce budowlanej 12 ust. 1 4

Czynności kontrolno-rozpoznawcze prowadzone przez organy Państwowej Straży pożarnej przedmiot i zakres kontroli w zakładach pracy 12 ust. 1 5

Czynności kontrolno-rozpoznawcze prowadzone przez organy Państwowej Straży pożarnej przedmiot i zakres kontroli w zakładach pracy Usytuowanie budynków na działce budowlanej 12 6

Czynności kontrolno-rozpoznawcze prowadzone przez organy Państwowej Straży pożarnej przedmiot i zakres kontroli w zakładach pracy Odległości wyjściowe zgodnie z rozporządzeniem MI z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie 271 ust.1. Rodzaj budynku oraz dla budynku PM maksymalna gęstość Rodzaj budynku oraz dla budynku PM maksymalna gęstość obciążenia ogniowego strefy pożarowej PM Q w MJ/m2 PM obciążenia ogniowego strefy pożarowej PM Q ZL IN Q 1.000 1.000 < Q 4.000 Q > 4.000 w MJ/m 2 1 2 3 4 5 6 ZL 8 8 8 15 20 IN 8 8 8 15 20 PM Q 1.000 8 8 8 15 20 PM 1.000 < Q 4.000 15 15 15 15 20 Q > 4.000 15 15 15 15 20 7

Czynności kontrolno-rozpoznawcze prowadzone przez organy Państwowej Straży pożarnej przedmiot i zakres kontroli w zakładach pracy Usytuowanie budynków na działce budowlanej 271 ust.1 8

Czynności kontrolno-rozpoznawcze prowadzone przez organy Państwowej Straży pożarnej przedmiot i zakres kontroli w zakładach pracy Usytuowanie budynków z uwagi na bezpieczeństwo pożarowe 271 ust.2 9

Czynności kontrolno-rozpoznawcze prowadzone przez organy Państwowej Straży pożarnej przedmiot i zakres kontroli w zakładach pracy Usytuowanie budynków z uwagi na bezpieczeństwo pożarowe 271 ust.8 10

Czynności kontrolno-rozpoznawcze prowadzone przez organy Państwowej Straży pożarnej przedmiot i zakres kontroli w zakładach pracy Usytuowanie budynków z uwagi na bezpieczeństwo pożarowe 271 ust.10 i 11 11

Czynności kontrolno-rozpoznawcze prowadzone przez organy Państwowej Straży pożarnej przedmiot i zakres kontroli w zakładach pracy Usytuowanie budynków z uwagi na bezpieczeństwo pożarowe 271 ust.1 12

Czynności kontrolno-rozpoznawcze prowadzone przez organy Państwowej Straży pożarnej przedmiot i zakres kontroli w zakładach pracy Przypadki nie zachowania wymaganych odległości Przypadki ujawnione przez PSP na etapie przekazywania do użytkowania obiektu budowlanego w przypadku oceny przez właściwe organy, że w danym obiekcie niespełnienie przepisów nie ma krytycznego znaczenia w kontekście bezpieczeństwa pożarowego tego obiektu, w szczególności nie stanowi zagrożenia dla zdrowia i życia przebywających w nim osób oraz nie wpływa w istotny negatywny sposób na bezpieczeństwo ekip ratowniczych, możliwe jest przekazanie do użytkowania obiektu budowlanego pomimo występowania niezgodności, warunkiem takiego rozwiązania rozpatrywanego problemu jest dostosowanie obiektu do wymagań przepisów techniczno-budowlanych po jego przekazaniu do użytkowania, w czasie określonym przez organ nadzoru budowlanego, po przekazaniu obiektu do użytkowania istnieje możliwość zastosowania w ramach działań dostosowawczych 2 ust. 2 i 3a rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002r. 13

Czynności kontrolno-rozpoznawcze prowadzone przez organy Państwowej Straży pożarnej przedmiot i zakres kontroli w zakładach pracy Przypadki braku możliwości zachowania wymaganych odległości - uwarunkowania W odniesieniu do budynków nowoprojektowanych, w przypadku wystąpienia konieczności zastosowania w ścianie oddzielenia przeciwpożarowego otworów wypełnionych przeszkleniami o powierzchni przekraczającej 10% powierzchni tej ściany, odstąpienie możliwe jest jedynie w trybie określonym w art. 9 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. z 2010 r. Nr 243, poz. 1623, z późn. zm.), tj. w drodze odstępstwa od przepisów techniczno budowlanych, oczywiście, jeżeli nie spowoduje to pogorszenia warunków ochrony przeciwpożarowej. 14

Czynności kontrolno-rozpoznawcze prowadzone przez organy Państwowej Straży pożarnej przedmiot i zakres kontroli w zakładach pracy Zapewnienie dostępu do obiektu z drogi pożarowej w oparciu o wymagania rozporządzenia MSWiA z dnia 24 lipca 2009 r. w sprawie ppoż. zaopatrzenia w wodę oraz dróg pożarowych Najczęstsze nieprawidłowości projektowo-wykonawcze spotykane podczas obowiązkowych odbiorów PSP 15

Czynności kontrolno-rozpoznawcze prowadzone przez organy Państwowej Straży pożarnej przedmiot i zakres kontroli w zakładach pracy 12 ust. 1 Drogę pożarową o utwardzonej nawierzchni, umożliwiającą dojazd pojazdów jednostek ochrony przeciwpożarowej do obiektu budowlanego o każdej porze roku, należy doprowadzić do: 1) budynku zawierającego strefę pożarową zakwalifikowaną do kategorii zagrożenia ludzi ZL I lub ZL II; 2) budynku należącego do grupy wysokości: średniowysoki, wysoki lub wysokościowy, zawierającego strefę pożarową zakwalifikowaną do kategorii zagrożenia ludzi ZL III, ZL IV lub ZL V; 3) budynku zawierającego strefę pożarową produkcyjną lub magazynową oraz do strefy pożarowej poza budynkiem, obejmującej urządzenia technologiczne, plac składowy lub wiatę, jeżeli gęstość obciążenia ogniowego wymienionych stref pożarowych przekracza 500 MJ/m2 i zachodzi co najmniej jeden z warunków: a) powierzchnia strefy pożarowej przekracza 1000 m2, b) występuje pomieszczenie zagrożone wybuchem; 16

Czynności kontrolno-rozpoznawcze prowadzone przez organy Państwowej Straży pożarnej przedmiot i zakres kontroli w zakładach pracy 12 ust. 1... należy doprowadzić do: 4) budynku zawierającego strefę pożarową produkcyjną lub magazynową o gęstości obciążenia ogniowego poniżej 500 MJ/m2 o powierzchni przekraczającej 20 000 m2; 5) budynku niskiego: a) zawierającego strefę pożarową zakwalifikowaną do kategorii zagrożenia ludzi ZL III o powierzchni przekraczającej 1000 m2, obejmującą kondygnację nadziemną inną niż pierwsza, lub b) zawierającego strefę pożarową zakwalifikowaną do kategorii zagrożenia ludzi ZL V i mającego ponad 50 miejsc noclegowych; 6) obiektu budowlanego innego niż budynek, przeznaczonego do użyteczności publicznej lub zamieszkania zbiorowego, w którym przewiduje się możliwość jednoczesnego przebywania w strefie pożarowej ponad 50 osób; 7) stanowiska czerpania wody do celów przeciwpożarowych. 17

Czynności kontrolno-rozpoznawcze prowadzone przez organy Państwowej Straży pożarnej przedmiot i zakres kontroli w zakładach pracy Podstawowe rozwiązanie drogi pożarowej wskazane jest w 12 ust. 2. Droga pożarowa powinna przebiegać wzdłuż dłuższego boku budynku, o którym mowa w ust. 1 pkt 1-4, na całej jego długości, a w przypadku, gdy krótszy bok budynku ma więcej niż 60 m - z jego dwóch stron, przy czym bliższa krawędź drogi pożarowej musi być oddalona od ściany budynku o 5-15 m dla obiektów zaliczanych do kategorii zagrożenia ludzi i o 5 25 m dla pozostałych obiektów. Pomiędzy tą drogą i ścianą budynku nie mogą występować stałe elementy zagospodarowania terenu lub drzewa i krzewy o wysokości przekraczającej 3 m, uniemożliwiające dostęp do elewacji budynku za pomocą podnośników i drabin mechanicznych. 18

Czynności kontrolno-rozpoznawcze prowadzone przez organy Państwowej Straży pożarnej przedmiot i zakres kontroli w zakładach pracy Dla budynków 1-4 ( 12 ust. 2) 19

Czynności kontrolno-rozpoznawcze prowadzone przez organy Państwowej Straży pożarnej przedmiot i zakres kontroli w zakładach pracy Dla budynków 1-4 ( 12 ust. 2) 20

Czynności kontrolno-rozpoznawcze prowadzone przez organy Państwowej Straży pożarnej przedmiot i zakres kontroli w zakładach pracy Dla budynków 1-4 21

Czynności kontrolno-rozpoznawcze prowadzone przez organy Państwowej Straży pożarnej przedmiot i zakres kontroli w zakładach pracy Dla budynków 1-4 22

Czynności kontrolno-rozpoznawcze prowadzone przez organy Państwowej Straży pożarnej przedmiot i zakres kontroli w zakładach pracy 12 ust. 4. Wyjścia z obiektów budowlanych, o których mowa w ust. 1 pkt 1-6, powinny mieć połączenie z drogą pożarową, dojściem o szerokości minimalnej 1,5 m i długości nie większej niż 50 m, w sposób zapewniający dotarcie bezpośrednio lub drogami ewakuacyjnymi do każdej strefy pożarowej w tych obiektach. Rozporządzenie MI z dn. 12.04.2002 r. 16. 1. Do wejść do budynku mieszkalnego wielorodzinnego, zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej powinny być doprowadzone od dojść i dojazdów, o których mowa w 14 ust. 1 i 3, utwardzone dojścia o szerokości minimalnej 1,5 m, przy czym co najmniej jedno dojście powinno zapewniać osobom niepełnosprawnym dostęp do całego budynku lub tych jego części, z których osoby te mogą korzystać. Dla tych dojść komunikacyjnych przepisy dotyczące dróg pożarowych nie regulują wymagań w zakresie ich długości od wyjścia z obiektu do drogi pożarowej. 23

Czynności kontrolno-rozpoznawcze prowadzone przez organy Państwowej Straży pożarnej przedmiot i zakres kontroli w zakładach pracy 12 ust. 5. Każdy dźwig dla ekip ratowniczych w budynku powinien mieć połączenie z drogą pożarową dojściem, o którym mowa w ust. 4, przy czym wymieniona długość dojścia powinna obejmować również drogę ewakuacyjną w budynku. 12 ust. 8. Dojścia do budynków, o których mowa w ust. 4 i 7, mogą być prowadzone przez budynek, o ile nie przebiegają one w obrębie strefy pożarowej, do której ma być zapewniony dostęp z drogi pożarowej. 24

Czynności kontrolno-rozpoznawcze prowadzone przez organy Państwowej Straży pożarnej przedmiot i zakres kontroli w zakładach pracy Alternatywnie może być stosowane rozwiązanie wskazane w 12 ust. 3. W przypadkach uzasadnionych warunkami lokalnymi, w szczególności architektonicznymi, droga pożarowa do budynków, o których mowa w ust. 1 pkt 1-4, może być poprowadzona w taki sposób, aby był zapewniony dostęp do: 1) 30% obwodu zewnętrznego budynku, przy jego rozpiętości największej szerokości) do 60 m, 2) 50% obwodu zewnętrznego budynku, przy jego rozpiętości przekraczającej 60 m, 3) 100% długości elewacji od frontu budynku, przy zabudowie pierzejowej - przy spełnieniu pozostałych wymagań określonych w ust. 2. 25

Czynności kontrolno-rozpoznawcze prowadzone przez organy Państwowej Straży pożarnej przedmiot i zakres kontroli w zakładach pracy Dopuszczalność poprowadzenia drogi pożarowej w ten sposób, aby zapewniony był dostęp do odpowiedniej części obwodu zewnętrznego budynku. Dotyczy tych odcinków drogi przyległych do tego budynku, z których mogą być prowadzone działania ratownicze. Dostęp ten może być rozpatrywany, jako suma długości kilku odcinków, spełniających wymagania dotyczące oddalenia ich od ściany budynku. Oczywiście spełniających pozostałe wymagane parametry dotyczące np. ich nośności, szerokości, nachylenia, czy też minimalnych promieni łuków zewnętrznych. W szczególnych przypadkach np. rozległego budynku, przy jego podziale w pionie na odrębne strefy pożarowe od poziomu dostępu do przekrycia dachu, dostęp ten może być też rozpatrywany odrębnie do każdej takiej strefy pożarowej. 26

Czynności kontrolno-rozpoznawcze prowadzone przez organy Państwowej Straży pożarnej przedmiot i zakres kontroli w zakładach pracy Dopuszczalne jest też tzw. punktowe doprowadzenie drogi pożarowej do budynku - 12 ust. 6. Wymagań, o których mowa w ust. 2 i 3, nie stosuje się, gdy są spełnione łącznie następujące warunki: 1) w budynku o więcej niż 3 kondygnacjach nadziemnych, na każdej kondygnacji powyżej trzeciej nadziemnej, do wysokości 25 m, każda klatka schodowa służąca ewakuacji ma okno dla ekip ratowniczych, umożliwiające dostęp z zewnątrz przez otwór o dolnej krawędzi położonej nie wyżej niż 90 cm nad poziomem posadzki oraz o wysokości i szerokości odpowiednio, co najmniej 110 cm i 60 cm, lub ma zapewniony dotarcie do takiego okna poziomą drogą ewakuacyjną o długości nieprzekraczającej 50 m; 27

Czynności kontrolno-rozpoznawcze prowadzone przez organy Państwowej Straży pożarnej przedmiot i zakres kontroli w zakładach pracy Dopuszczalne jest też tzw. punktowe doprowadzenie drogi pożarowej do budynku - 12 ust. 6. 2) droga pożarowa jest doprowadzona do budynku tak, że jej najbliższa krawędź jest oddalona o 5-10 m od rzutu pionowego na poziom terenu każdego z okien, o których mowa w pkt 1, a między tą drogą i wymienionymi oknami nie występują stałe elementy zagospodarowania terenu lub drzewa o wysokości przekraczającej 3 m, uniemożliwiające dotarcie do tych okien za pomocą podnośników i drabin mechanicznych; 3) okno, o którym mowa w pkt 1, jest oznakowane od wewnątrz znakiem bezpieczeństwa nie zastawiać, a z zewnątrz - znakiem bezpieczeństwa odpowiednim do sposobu, w jaki można dostać się do wnętrza budynku, zgodnie z Polską Normą dotyczącą znaków bezpieczeństwa. 28

Czynności kontrolno-rozpoznawcze prowadzone przez organy Państwowej Straży pożarnej przedmiot i zakres kontroli w zakładach pracy PN-92/N-01256/01. Znaki bezpieczeństwa. Ochrona przeciwpożarowa. - norma wycofana z dn. 20.12.2012 r. Nie zastawiać PN-92/N-01256/02. Znaki bezpieczeństwa. Ewakuacja Stłuc, aby uzyskać dostęp 29

Czynności kontrolno-rozpoznawcze prowadzone przez organy Państwowej Straży pożarnej przedmiot i zakres kontroli w zakładach pracy 12 ust. 12. Drogi pożarowe oraz place manewrowe w miejscach innych niż wymienione w ust. 2 i 3, mogą być usytuowane w odległości mniejszej niż 5 m od chronionego budynku, pod warunkiem, że ściana zewnętrzna budynku na tym odcinku oraz w odległości do 5 m od niego posiada klasę odporności ogniowej wymaganą dla ściany oddzielenia pożarowego tego budynku. 30

Czynności kontrolno-rozpoznawcze prowadzone przez organy Państwowej Straży pożarnej przedmiot i zakres kontroli w zakładach pracy 13. 4. W szczególnie uzasadnionych przypadkach, gdy spełnienie wymagań dotyczących doprowadzenia drogi pożarowej do obiektu budowlanego jest niemożliwe ze względu na lokalne uwarunkowania lub uzasadnione jest przyjęcie innych rozwiązań, na wniosek właściciela budynku, obiektu budowlanego lub terenu, dopuszcza się stosowanie rozwiązań zamiennych zapewniających niepogorszenie warunków ochrony przeciwpożarowej obiektu, uzgodnionych z właściwym miejscowo komendantem wojewódzkim Państwowej Straży Pożarnej. 31

Czynności kontrolno-rozpoznawcze prowadzone przez organy Państwowej Straży pożarnej przedmiot i zakres kontroli w zakładach pracy Odpowiednia klasyfikacja części budynków o różnym przeznaczeniu Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12.04.2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. Nr 75, poz. 690, z późn. zm.) 32

CZĘŚCI BUDYNKU, KTÓRE MOŻNA TRAKTOWAĆ POMIESZCZENIE STACJI TRANSFORMATOROWEJ JAKO DWA BUDYNKI W BUDYNKU 33

WARUNKI SYTUOWANIA BUDYNKÓW O RÓŻNYCH WYSOKOŚCIACH 34

WARUNKI SYTUOWANIA BUDYNKÓW O RÓŻNYCH WYSOKOŚCIACH 35

PRZYKŁADOWE STREFY POŻAROWE 36

PRZYKŁADOWE STREFY POŻAROWE 37

WYMAGANIA DLA ŚCIAN BUDYNKÓW ZL PRZYLEGAJĄCYCH DO SIEBIE 38

ŚCIANY ODDZIELENIA PRZECIWPOŻAROWEGO - WYMAGANIA DODATKOWE ŚCIANĘ ODDZIELENIA PRZECIWPOŻAROWEGO NALEŻY WZNOSIĆ NA WŁASNYM FUNDAMENCIE LUB NA STROPIE OPARTYM NA KONSTRUKCJI NOŚNEJ O KLASIE ODPORNOŚCI OGNIOWEJ NIE NIŻSZEJ OD ODPORNOŚCI OGNIOWEJ TEJ ŚCIANY. 39

PRZYKŁADY SKUTKÓW BŁĘDNEGO ROZWIĄZANIA ŚCIAN ODDZIELENIA PRZECIWPOŻAROWEGO 40

Przepisy techniczno budowlane 210. Części budynku wydzielone ścianami oddzielenia ppoż. w pionie od fundamentu do przekrycia dachu - mogą być traktowane, jako odrębne budynki. Wysokość 11m REI 120 Klasa C ZLIII ZLIII Klasa D PM Klasa C 0m (poziom terenu) DWA ODRĘBNE BUDYNKU 41

Przepisy techniczno budowlane 2 ust. 5. Przepisy rozporządzenia odnoszące się do budynku o określonym przeznaczeniu stosuje się także do każdej części budynku o tym przeznaczeniu. Wysokość 11m REI 120 Klasa C ZLIII ZLIII Klasa D 0m PM 42

Przepisy techniczno budowlane 212 ust. 6. W budynku wielokondygnacyjnym, którego kondygnacje są zaliczone do różnych kategorii ZL lub PM, klasy odporności pożarowej określa się dla poszczególnych kondygnacji odrębnie, zgodnie z zasadami określonymi w ust. 2-4. REI 120 ZL IV Klasa D PM Klasa C Budynek niski 43

Przepisy techniczno - budowlane 212 ust. 6. W budynku wielokondygnacyjnym, którego kondygnacje są zaliczone do różnych kategorii ZL lub PM, klasy odporności pożarowej określa się dla poszczególnych kondygnacji odrębnie, zgodnie z zasadami określonymi w ust. 2-4. 15 m REI 60 REI 120 ZL IV Klasa D ZLI i/lub ZLIII PM Klasa C Budynek niski 44

212 ust. 7. Klasa odporności pożarowej części budynku nie powinna być niższa od klasy odporności pożarowej części budynku położonej nad nią, przy czym dla części podziemnej nie powinna być ona niższa niż "C". ZL I i/lub ZLIII 15 m REI 60 REI 120 ZLIV Klasa B PM Klasa B B Budynek średniowysoki 45

Przepisy techniczno - budowlane 15 m REI 60 13 m ZL IV Klasa C REI 120 ZLI i/lub ZLIII Klasa B PM Klasa B B Budynek średniowysoki 46

Przepisy techniczno - budowlane 209 ust. 5. Strefy pożarowe zaliczone, z uwagi na przeznaczenie i sposób użytkowania, do więcej niż jednej kategorii zagrożenia ludzi, powinny spełniać wymagania określone dla każdej z tych kategorii. 9 m ZL III Klasa C ZL I ZL III 0 m (poziom terenu) Budynek dwukondygnacyjny niski 47

Przepisy techniczno - budowlane 210. Części budynku wydzielone ścianami oddzielenia przeciwpożarowego w pionie - od fundamentu do przekrycia dachu - mogą być traktowane jako odrębne budynki. REI 60 9 m ZL III Klasa D ZL I Klasa D ZL III Budynek dwukondygnacyjny Budynek jednokondygnacyjny 48

Przepisy techniczno - budowlane 212 ust. 5. Jeżeli część podziemna budynku jest zaliczona do ZL, klasę odporności pożarowej budynku ustala się, przyjmując jako liczbę jego kondygnacji lub jego wysokość odpowiednio: sumę kondygnacji lub wysokości części podziemnej i nadziemnej, przy czym do tego ustalenia nie bierze się pod uwagę tych części podziemnych budynku, które są oddzielone elementami oddzielenia przeciwpożarowego o klasie odporności ogniowej co najmniej REI 120, zgodnie z oznaczeniem pod tabelą w 216 ust. 1, i mają bezpośrednie wyjścia na zewnątrz. 9 m ZL I Klasa C ZL I - 5m 0 m (poziom terenu) Budynek niski 49

Przepisy techniczno budowlane 212. 2. Wymaganą klasę odporności pożarowej dla budynku, zaliczonego do jednej kategorii ZL, określa poniższa tabela: Budynek ZLI ZLII ZLIII ZLIV ZLV 1 2 3 4 5 6 Niski B B C D C Średniowysoki B B B C B Wysoki B B B B B wysokościowy A A A B A 3. Dopuszcza się obniżenie wymaganej klasy odporności pożarowej w budynkach wymienionych w poniższej tabeli, do poziomu w niej określonego. Liczba kondygnacji ZLI ZLII ZLIII 1 2 3 4 1 D D D 2* C C D *) Gdy poziom stropu nad pierwszą kondygnacją nadziemną jest na wysokości nie większej niż 9 m nad poziomem terenu. 50

Przepisy techniczno budowlane 6. Wysokość budynku, służącą do przyporządkowania temu budynkowi odpowiednich wymagań rozporządzenia, mierzy się od poziomu terenu przy najniżej położonym wejściu do budynku lub jego części, znajdującym się na pierwszej kondygnacji nadziemnej budynku, do górnej powierzchni najwyżej położonego stropu, łącznie z grubością izolacji cieplnej i warstwy ją osłaniającej bez uwzględniania wyniesionych ponad tę płaszczyznę maszynowni dźwigów i innych pomieszczeń technicznych, bądź do najwyżej położonego punktu stropodachu, lub konstrukcji przekrycia budynku znajdującego się bezpośrednio nad pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi. 51

W samej treści przepisów niektóre wymagania wprost są odniesione do różnych części budynków, np.: stosowanie hydrantów wewnętrznych uzależnione od rodzaju i powierzchni stref pożarowych - 19 ust. 1 3 rozporządzenia MSWiA, stosowanie stałych samoczynnych urządzeń gaśniczych wodnych przewidziane do ochrony stref pożarowych o określonej powierzchni 27 ust. 2 rozporządzenia MSWiA, stosowanie systemu sygnalizacji pożarowej oraz dźwiękowego systemu ostrzegawczego w budynkach o określonym przeznaczeniu i powierzchni stref pożarowych - 28 ust. 1 i 29 ust. 1 rozporządzenia MSWiA, 52

W samej treści przepisów niektóre wymagania wprost są odniesione do różnych części budynków, np.: wyposażenie w gaśnice stref pożarowych PM o określonej gęstości ogniowej 32 ust. 3 pkt 1 lit b ww. rozporządzenia, zapewnienie przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodę do zewnętrznego gaszenia pożaru dla budynków i innych obiektów budowlanych o określonym przeznaczeniu i wielkości ich powierzchni oraz kubatury - 3 ust.1 pkt 2 4 ww. rozporządzenia, doprowadzenie drogi pożarowej do budynku PM o określonej gęstości obciążenia ogniowego i powierzchni strefy pożarowej - 12 ust.1 pkt 3 ww. rozporządzenia. 53

Czynności kontrolno-rozpoznawcze prowadzone przez organy Państwowej Straży pożarnej przedmiot i zakres kontroli w zakładach pracy OKREŚLANIE WARUNKÓW EWAKUACJI W SPOSÓB INNY NIŻ OKREŚLONY W PRZEPISACH W OPARCIU O ZASADY WIEDZY TECHNICZNEJ 54

55

56

57

58

59

ZASADY OPRACOWANIA I WDRAŻANIA INSTRUKCJI BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO 60

Podstawowe wiadomości dotyczące rozwoju pożaru 61

Podstawowe wiadomości dotyczące rozwoju pożaru 62

Podstawowe wiadomości dotyczące rozwoju pożaru 63

Podstawowe wiadomości dotyczące rozwoju pożaru 64

Podstawowe wiadomości dotyczące rozwoju pożaru 65

Podstawowe wiadomości dotyczące rozwoju pożaru 66

Podstawowe wiadomości dotyczące rozwoju pożaru 67

Wymagania przeciwpożarowe dotyczące obiektów użyteczności publicznej i zamieszkania zbiorowego powinny zostać zawarte w instrukcjach bezpieczeństwa pożarowego Obiekty typu PM - Instrukcje technologiczno-ruchowe 68

69

70

Pożar niekontrolowany w czasie i przestrzeni proces spalania materiałów palnych. I - FAZA zapalenie i rozprzestrzenianie się ognia II - FAZA rozgorzenie (FLASH-OVER) intensywne spalanie III - FAZA charakteryzuje się stałym spadkiem temp. (dopalanie) IV- FAZA - stygnięcie I i II - FAZA decyduje o zniszczeniach ------ stałe urządzenia gaśnicze nie dopuszczają do zjawiska (FLASH-OVER) wybuch ognia PROMIENIOWANIE CIEPLNE - występuje przy nagrzewaniu się ciał, część energii cieplnej zamienia się na energię promieniowania. Głównym czynnikiem tych przemian jest temperatura, a zatem ilość energii cieplnej ulegającej przemianie na energię promieniowania, zależy tylko od temperatury. Całkowita ilość energii wypromieniowanej określają odpowiednie wzory. Prawo Boltzmana - Płaszczyzna budynku może pochłonąć nawet do 100 % promieniowania, 71

CHARAKTERYSTYKA ZAGROŻEŃ POŻAROWYCH W DUŻYCH OBIEKTACH HANDLOWYCH. Duże obiekty handlowe przypominają obiekty magazynowe. Powierzchnia kilku tysięcy m 2 (supermarkety). Składowane są bardzo duże ilości materiałów palnych. Jest ich na ogół mniej niż w typowych obiektach magazynowych jednak sposób rozłożenia ich na regałach, wieszakach i szerokie zastosowanie elementów palnych sprzyja rozprzestrzenianiu się pożaru podobnie jak w magazynach. Są to obiekty zaliczane do kategorii zagrożenia ludzi. W obiektach handlowych zawsze znajdują się osoby, które w odróżnieniu od większości osób swym zachowaniem będą odbiegały od przyjętych założeń. (np. mama szukająca swego dziecka, które może już być poza obrębem budynku). Bardzo ważne jest właściwe przygotowanie załogi do działania na wypadek pożaru lub innego miejscowego zdarzenia. (informacje te powinny zostać zawarte w instrukcji bezpieczeństwa pożarowego) W przypadku pożaru od postępowania pracowników zależy czy pożar zostanie szybko ugaszony czy wybuchnie panika itp. Ustalone w wewnętrznych instrukcjach bezpieczeństwa pożarowego procedury postępowania na wypadek zagrożenia powinny być przećwiczone. 72

METODY OGRANICZANIA ROZPRZESTRZENIANIA SIĘ DYMU Nie dopuszczamy do przenikania dymu poza strefę pożarową Obowiązek np.: za pomocą barier takich jak ściany, drzwi rozrzedzanie dymu ilością czystego powietrza, podwyższenie i obniżenie ciśnienia. dzielenia korytarzy co 50m, drzwi dymoszczelne, zamknięcie klatek schodowych, drzwi do piwnic, przewody wentylacyjne itp. 73

ROZMIESZCZENIE PODRĘCZNEGO SPRZĘTU GAŚNICZEGO (GAŚNIC) Jedna jednostka masy środka gaśniczego 2 kg zawartego w gaśnicach przypada, z wyjątkiem przypadków określonych w przepisach szczególnych na każde 100m 2 powierzchni strefy pożarowej w budynku niechronionej stałym urządzeniem gaśniczym. Przy rozmieszczeniu sprzętu obowiązują następujące zasady: sprzęt powinien być umieszczony w miejscach łatwo dostępnych i widocznych, przy wejściach i przy klatkach schodowych, przy przejściach i korytarzach. oznakowanie, miejsc usytuowania sprzętu zgodnie z PN 92/N-01256/01 do sprzętu powinien być zachowany dostęp o szerokości, co najmniej 1 m. sprzęt, należy umieszczać w miejscach nie narażonych na działanie źródeł ciepła. odległość dojścia do sprzętu nie powinna być większa niż 30 m. w obiektach wielokondygnacyjnych powinien być umieszczony w układzie powtarzalnym na kondygnacji o ile na to pozwalają warunki. 74

POSTEPOWANIE NA WYPADEK POŻARU LUB INNEGO ZAGROŻENIA Zasady alarmowania: 1. kto zauważył pożar lub uzyskał informację o pożarze czy zagrożeniu obowiązany jest zachować spokój i nie dopuszczając do paniki natychmiast zaalarmować. a) wszystkie osoby znajdujące się w sąsiedztwie pożaru narażone na jego skutki. b) PSP tel. 998 c)dyrektora, Właściciela, Zarządcę lub użytkownika. 2. po uzyskaniu połączenia ze strażą pożarną należy wyraźnie podać: a) gdzie się pali nazwa obiektu, dokładny adres, numer kondygnacji, b) co się pali np. pomieszczenie biurowe, c) czy istnieje zagrożenie życia ludzi, czy w rejonie pożaru lub bezpośrednim sąsiedztwie znajdują się materiały łatwo zapalne, d) numer telefonu z którego podaje się informację oraz swoje imię i nazwisko. Uwaga po potwierdzeniu przyjęcia meldunku przez dyżurnego telefonistę odłożyć słuchawkę i odczekać przy telefonie na ewentualne sprawdzenie. (DZIECKO) 3. w razie potrzeby (wypadek lub awaria) zaalarmować: a) pogotowie ratunkowe 999 b) policję 997 c)pogotowie gazowe, energetyczne, straż miejską. 75

ZASADY POSTĘPOWANIA PRACOWNIKÓW W PRZYPADKU POWSTANIA POŻARU LUB INNEGO ZAGROŻENIA 1. równolegle z zaalarmowaniem straży pożarnej należy przystąpić do akcji ratowniczo-gaśniczej przy pomocy podręcznego sprzętu gaśniczego lub w inny możliwy sposób. 2. do czasu przybycia straży pożarnej kierownictwo akcją sprawuje np. Dyrektor lub jego Zastępca a w razie ich nieobecności jeden z pracowników. Każdy inny pracownik jest zobowiązany podporządkować się poleceniom kierującego akcją 3. każda osoba przystępująca do akcji ratowniczo-gaśniczej powinna: - W pierwszej kolejności przystąpić do ratowania ludzi, przeprowadzając ewakuację z zagrożonego rejonu. - Wyłączyć dopływ prądu elektrycznego i gazu do strefy pożaru (wiadomo, że nie wolno gasić wodą instalacji pod napięciem) - Usunąć z miejsca pożaru i bezpośredniego sąsiedztwa wszelkie znajdujące się tam materiały palne, wybuchowe, toksyczne a także cenny sprzęt i urządzenia oraz ważne dokumenty, nośniki informatyczne itp. - Nie należy otwierać bez potrzeby drzwi i okien w pomieszczeniach, w których powstał pożar, ponieważ dopływ powietrza sprzyja rozprzestrzenianiu się ognia. - Otwierając drzwi do pomieszczeń, w których powstał pożar należy zachować szczególną odstrożność. Wskazane schowanie się za ścianę od strony klaki w drzwiach lub zasłonięcie twarzy. - Wchodząc do zadymionych pomieszczeń lub przechodząc przez nie należy ograniczyć ilość wdychanych produktów spalania. Poruszać się w pozycji pochylonej, jak najbliżej podłogi i zasłaniać ust. Np. wilgotną chustką. 76

RZUTY POSZCZEGÓLNYCH KONDYGNACJI Z NANIESIENIEM PODSTAWOWYCH INFORMACJI TAKICH JAK NP: rozmieszenie gaśnic, urządzeń przeciwpożarowych, wyłączników prądu i gazu, zamknięcia klatek schodowych, oznaczenie stref pożarowych, zaznaczenie kierunków ewakuacji, miejsca zbiórki, itp. 77

INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO MUSI POSIADAĆ ZAPIS DOTYCZĄCY LUB WSKAZUJĄCY OSOBĘ LUB PODMIOT OPRACOWUJĄCY INSTRUKCJĘ 78

WZÓR...... Nazwa i adres obiektu... imię i nazwisko pracownika... stanowisko OŚWIADCZENIE..., dnia... Oświadczam, że zostałem/am/ zapoznany/a/ z przepisami z zakresu ochrony przeciwpożarowej, obowiązującymi na terenie obiektu/ów/ w budynku fundacji oddział w Polańczyku nr 4367, a w szczególności znane są mi zasady i sposoby: 1) zapobiegania powstawaniu i rozprzestrzenianiu się pożaru na stanowisku pracy i w obiekcie, 2) postępowania na wypadek pożaru, 3) użycia podręcznego sprzętu gaśniczego i urządzeń przeciwpożarowych w miejscu pracy. Instrukcję bezpieczeństwa pożarowego przyjmuję do wiadomości i zobowiązuję się przestrzegać jej postanowień.... podpis składającego oświadczenie 79

INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO MUSI POSIADAĆ WZORY np. protokołów; ZABEZPIECZENIA PRZECIWPOŻAROWEGO PRAC NIEBEZPIECZNYCH POŻAROWO, ZEZWOLENIE NA PRZEPROWADZENIE PRAC NIEBEZPIECZNYCH POŻAROWO W których zostaną ustalone: Środki i sposób alarmowania współpracowników oraz straży pożarnej w przypadku powstania pożaru, Osoba/y/ odpowiedzialna/e/ za całokształt przygotowania zabezpieczenia przeciwpożarowego toku prac, Sposób zabezpieczenia przed możliwością zainicjowania pożaru (wybuchu), Osoba/y/ odpowiedzialna/e/ za nadzór nad stanem bezpieczeństwa pożarowego w toku wykonywania prac, Osoba/y/ zabowiązana/e/ do przeprowadzenia kontroli rejonu prac po ich zakończeniu. 80