Marta Grodner Instytut Zarządzania Wartością Kolegium Nauk o Przedsiębiorstwie Nowe technologie w zarządzaniu małymi i średnimi przedsiębiorstwami w województwie mazowieckim Metody Badań Jakościowych Prof. zw. dr hab. Marta Juchnowicz Dr Agnieszka Wojtczuk Turek
CZĘŚĆ TEORETYCZNA DYSCYPLINA: NAUKI O ZARZĄDZANIU, SPECJALIZACJA: ZARZĄDZANIE INNOWACJAMI Ekonomia zrównoważanego rozwoju Koncepcja Sustainability Sustainablity jako koncepcja (Grudzewski, Hejduk, Sankowska, Wańtuchowicz, 2010). Rzeczywistość gospodarcza dynamicznie się zmienia. Wzrasta złożoność nowoczesnych technologii, postęp technik informacyjnych, globalizacja. Wzrastają wymagania klientów stanowiące wyzwania stawiane przez zarządzaniem. Konkurowanie jest możliwe między innymi przez wdrażanie innowacyjnych technologii, rozwiązań informatycznych umożliwiających transfer danych (gromadzenie, przetwarzanie informacji). Rolą kadry zarządzającej jest rozwiązywanie problemów wynikających z rozwoju technologii informacyjnej kreującej społeczeństwo 2.0. Realizacja zadań informacyjno decyzyjnych jest niezbędna dla poprawienia poziomu osiągania celów makro i mikroekonomicznych przez decydentów (S. Marciniak, 2013). Informacja jest kluczowa w procesie podejmowania decyzji wpływających na funkcjonowanie przedsiębiorstw i wynik finansowy. Zrównoważony rozwój na poziomie przedsiębiorstw uwzględnia dobro społeczne, sprawiedliwość, poczucie bezpieczeństwa i ochronę jakości środowiska jako dobra najwyższe. Założenia sustainability: 1)Zdolność do prowadzenia biznesu nawet w hiperdynamicznym otoczeniu. 2)Możliwość odnowy i wykorzystania warunków stwarzanych przez otoczenie oraz ich nieciągłości. Przedsiębiorstwo zatem zdolne jest do uczenia się, adaptacji i rozwoju, rewitalizacji, rekonstrukcji, reorientacji, co umożliwia utrzymanie trwałej pozycji na rynku. 1 Standish Group, cykliczny raport Chaos Report" stanowiący efekt badań kadry zarządzającej w organizacjach i osób odpowiedzialnych za wdrożenie projektów. Identyfikowali główne czynniki sukcesu w projektach. Kluczowe okazało się być zaangażowanie klienta oraz zaangażowanie kierownictwa.
PROBLEMATYKA TEMATU TECHNOLOGIE INFORMACYJNO KOMUNIKACYJNE (ICT) dane i informacje system informacyjny i system informatyczny struktury danych algorytmy internet, intranet, portal, wortal, extranet sztuczna inteligencja kodowanie danych (tekstu, liczb, grafiki, dźwięku) chmura obliczeniowa (IaaS, PaaS, SaaS) Systemy wsparcia działań ES/AIS ERP CIM KMS CMMS MES GIS RMIS CRM PRM SRM SCM Systemy front office Smart Metering Cloud Computing Schemat własny 2
PROBLEMATYKA TEMATU INFORMACJA DECYZJA 3 Dystrybutorzy Klienci Producenci Regulator rynku Właściciele MIKROOTOCZENIE Relacje STRUKTURA Sprzedaż Marketing Transport i logistyka Zasoby ludzkie Komunikacja Przejrzyste zasady
PROBLEMATYKA TEMATU POSTAWY WOBEC NOWYCH TECHNOLOGII INFORMACYJNO KOMUNIKACYJNYCH DECYZJE WDRAŻANIE NOWYCH TECHNOLOGI - Wytwór doświadczenia. - Stan psychicznej i wybiórczej gotowości. -Zawiera ocenę i pobudza do działania. - Zawiera w sobie społeczne formy reakcji, wyznacza kierunek, linię postępowania. -Wyrażana jest w postaci opinii i ściśle się łączy -z przekonaniami. (H. Olesiak, 1973) USPRAWNIENIE SYSTEMU ZARZĄDZANIA 4 PRZEWAGA KONKURENCYJNA Schemat własny CZY ZASOBY TECHNOLOGII INFORMATYCZNO KOMUNIKACYJNEJ SĄ EFEKTYWNIE WYKORZYSTYWANE PRZEZ KADRĘ ZARZĄDZAJĄCĄ? CZY TECHNOLOGIA ICT PROWADZI DO UZYSKANIA PRZEWAGI KONKURENCYJNEJ PRZEZ PRZEDSIĘBIORTWO?
METODA BADANIA Badanie zostanie przeprowadzone metodą indywidualnych wywiadów pogłębionych (IDI), metodą kwestionariuszową oraz studium przypadku. Sektor B2B. GRUPA DOCELOWA Kadra zarządzająca przedsiębiorstw zlokalizowanych na terenie województwa mazowieckiego. Właściciele, dyrektorzy, osoby pełniące kluczową rolę w podejmowaniu decyzji strategicznych, które uczestniczyły w ciągu ostatnich 12 miesięcy w procesie wdrażania technologii ICT. 5 CEL BADANIA Jest zgłębienie procesu w jaki sposób nowe technologie informacyjno technologiczne usprawniają system zarządzania przedsiębiorstwem. Zbadanie jakie procesy zostały przyśpieszone. Nowe technologie w sektorze MSP
METODOLOGIA BADAŃ TRIANGULACJA METODOLOGICZNA 1. Badanie jakościowe (eksploracja) IDI 2. Badanie ilościowe Kwestionariusz ankietowy 3. Badanie jakościowe Studium przypadku -Pozyskanie informacji o procesie decyzyjnym, doprecyzowanie hipotez. -28 indywidualnych wywiadów pogłębionych. -Weryfikacja hipotez -Stopień usprawnienia zarządzania a typ decyzji. -Identyfikacja czynników wpływu. -Wyniki finansowe -Wybrane narzędzie ICT a stopień usprawnienia. -Kwestionariusz, n=400. -Interpretacja wyników uzyskanych w poprzednich etapach. -Analiza dokumentów i wywiady z 6 firmami prowadzącymi działalność w województwie mazowieckim -Ranking Deloitte Technology Fast 50 ITMAGINATION, LGBS, ITSG, elin.pl, Audioteka Poland, It Solutions. 6
OPIS PRÓBY Przedstawiciele sektora mikro, małych i średnich przedsiębiorstw mających siedzibę na terenie województwa mazowieckiego. Kadra zarządzająca przedsiębiorstw. W ciągu ostatnich 12 miesięcy uczestniczyli w procesie decyzyjnym wdrożenia rozwiązania z zakresu ICT. Grupa zostanie podzielona według kryterium ilości zatrudnienia pracowników oraz wielkości miejscowości ze względu na liczbę mieszkańców. Przedsiębiorstwa będą zróżnicowane ze względu na branże. Liczba wywiadów w podziale na grupy, Całkowita liczba wywiadów = 28. Przedsiębiorcy MIKRO MAŁE ŚREDNIE Miejscowość powyżej 100 tys. mieszkańców Miejscowość poniżej 100 tys. mieszkańców 6 4 4 6 4 4 7 Nowe technologie w sektorze MSP
OPIS PRÓBY DEFINICJA MSP Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej z 02.07.2004 roku (Dz.U. z 2010 nr 220 poz. 1447) oraz Zalecenie Komisji Europejskiej 2003/361/EC. Kryteria : Liczba zatrudnionych, obrót/suma bilansowa i niezależność. W badaniu: podział według klas wielkości podmiotów, wyznaczonych jedynie liczbą osób zatrudnionych w przedsiębiorstwie. Mikro podmioty - firmy zatrudniające do 9 pracowników, Jednostki małe - przedsiębiorstwa zatrudniające od 10 do 49 pracowników, Średnie podmioty - przedsiębiorstwa zatrudniające od 50 do 249 pracowników, Duże podmioty - przedsiębiorstwa zatrudniające 250 i więcej osób. Analizując takie wskaźniki jak liczba MSP na 1 000 mieszkańców, przeciętne wynagrodzenie miesięczne brutto ogółem w PLN, inwestycje na przedsiębiorstwo w MSP czy inwestycje na pracującego w MSP, sektor MSP województw mazowieckiego jest zdecydowanym liderem. 8 Nowe technologie w sektorze MSP
GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Mazowieckie Ogółem 0-9 10-49 50-249 >249 Podmioty zarejestrowane w REGON w 2012 r. Udział regionu w Polsce (%) Liczba przedsiębiorstw zlikwidowanych w 2012 r. Zlikwidowane - udział w Polsce (%) Liczba przedsiębiorstw nowo powstałych w 2012 r. 699 212 668 481 24 618 5 021 1 092 17,59 17,62 16,81 16,86 23,90 45 035 43 964 936 106 29 14,49 14,48 14,34 17,18 19,08 83 201 80 424 2 392 286 99 Nowo powstałe - udział w Polsce (%) 16,07 16,14 13,92 16,23 23,19 9 Podmioty zarejestrowane w REGON w 2011 r. 675 099 642 595 26 342 5 046 1 116 Udział regionu w Polsce (%) 17,44 17,49 16,38 17,20 23,56 Źródło: Główny Urząd Statystyczny, Działalność przedsiębiorstw niefinansowych w 2012 roku, 2014.
PYTANIA BADAWCZE JAKIE SĄ POSTAWY KADRY ZARZĄDZAJĄCEJ WOBEC NOWYCH TECHNOLOGII INFORMACYJNO-KOMUNIKACYJNYCH? JAK TECHNOLOGIE INFORMACYJNO KOMUNIKACYJNE ZMIENIAJĄ ZARZĄDZANIE PRZEDSIĘBIORSTWEM? JAK WYGLĄDA PROCES DECYZYJNY WDRAŻANIA NOWYCH TECHNOLOGII INFORMACYJNO KOMUNIKACYJNYCH W PRZEDSIĘBIORSTWIE? JAK ROZUMIANE SĄ POJĘCIA NOWE TECHNOLOGIE INFORMACYJNO-KOMUNIKACYJNE PRZEZ KADRĘ ZARZĄDZAJĄCĄ? P i e r w s z y e t a p b a d a ń 10 Nowe technologie w sektorze MSP
KWESTIONARIUSZ BLOKI TEMATYCZNE Przedsiębiorstwo Proces decyzyjny Znajomość nowych technologii ICT Istotność nowych technologii ICT Postawy wobec nowych technologii 11 Nowe technologie w sektorze MSP
KWESTIONARIUSZ PRZYKŁADOWE PYTANIA Przykładowe pytania. Więcej pytań dostępnych w oddzielnym pliku z kwestionariuszem. Badanie jakościowe JAK? Badanie ilościowe etap drugi (branża, przychody, zysk, struktura organizacyjna) W jaki sposób? branży, w której działa Pańskie/Pani przedsiębiorstwo, nowe technologie informacyjno- komunikacyjne ułatwiają kontakt czy pozyskanie informacji od kontrahentów w tym producentów czy dystrybutorów? Jakie działy w Pańskim przedsiębiorstwie uczestniczą w procesie decyzyjnym dotyczącym wdrożenia technologii informacyjno - komunikacyjnych? Który z działów odgrywa kluczową rolę? Jaka jest Pańska rola w procesie decyzyjnym? Skala Likerta: Klienci wybierają Państwa firmę ze względu na rozwiązania w ramach technologii informacyjno-komunikacyjnych jakie Państwo oferują, Systemy zarządzania powstałe w oparciu o technologię ICT umożliwiają Państwu lepszy dostęp do informacji w porównaniu z modelem tradycyjnym, Wdrożenie technologii informacyjno komunikacyjnych usprawniło kontakt z kontrahentami. ( Czynniki implementacji ICT) ( Efektywność wykorzystania zasobów ICT) 12 Nowe technologie w sektorze MSP
METODOLOGIA BADAŃ TRIANGULACJA METODOLOGICZNA 3. Badanie jakościowe Studium przypadku ITMAGINATION. Utrzymanie tak dobrego tempa wzrostu przychodów to przede wszystkim zasługa naszej silnej specjalizacji, orientacji na potrzeby klientów i innowacyjności. Stale inwestujemy w rozwój firmy - co roku zyski przeznaczamy na dalsze inwestycje, wzrost zatrudnienia, rozwój nowych obszarów biznesowych, jak np. outsourcing kompetencji, rozwiązania Corporate Performance Management (Tagetik) czy ekspansję nowych rynków. 13 Daniel Arak, Business Development Director i współzałożyciel ITMAGINATION.
METODOLOGIA BADAŃ TRIANGULACJA METODOLOGICZNA 3. Badanie jakościowe Studium przypadku Przykładowa skala oceń poprawy skuteczności Komunikacja Motywacja Uczenie się organizacji Konkurencyjność Gromadzenie informacji Analiza informacji Podejmowanie decyzji Wyniki finansowe 14 Średnia ocena
Dziękuję za uwagę Marta Grodner Instytut Zarządzania Wartością Kolegium Nauk o Przedsiębiorstwie Nowe technologie w zarządzaniu małymi i średnimi przedsiębiorstwami w województwie mazowieckim