Dywergencja mój sposób na rynek (część 2)

Dywergencja mój sposób na rynek (część 2) Mówi się, że analitycy prognozują, używając szklanej kuli. Do transakcji na dywergencjach nie potrzeba ani prognoz, ani szklanej kuli dr Przemysław Kwiecień

Podsumowanie części 1 Mówiąc w pewnym uproszczeniu, dywergencja jest sygnałem, iż pewne zależności, które dobrze funkcjonowały w przeszłości, na dany moment nie funkcjonują. Równie ważną kwestią jak dywergencja, jest konwergencja, czyli powrót historycznych zależności. Dywergencja jest dla nas sygnałem, iż coś jest nie tak. Jeśli jednak zdecydujemy się ten sygnał wykorzystać w naszych inwestycjach, będziemy potrzebować konwergencji, aby na tym zarobić.

Podsumowanie części 1 - rodzaje dywergencji 1. Dywergencja na jednym rynku walut, akcji, surowców (np. EURPLN/EURHUF) 2. Dywergencja pomiędzy rynkami (np. AUDUSD/S&P500) 3. Dywergencja krótkoterminowa/długoterminowa (od M1 do Month1) 4. Dywergencja pomiędzy ceną a zmiennymi makro (np. S&P500 a stopa bezrobocia) tzw. dywergencja rekomendacyjna

Część 2 dywergencja w praktyce 1. Śledzenie dywergencji nakładanie wykresów w platformach xstation i MT4 2. Ustalanie właściwej wielkości pozycji w celu wyeliminowania niepożądanego ryzyka 3. Otwarcie pozycji kiedy dywergencja jest atrakcyjna 4. Zarządzanie wielkością pozycji wykorzystanie wykresu i zależności statystycznych 5. Aplikacja do xstation sygnały otwarcia i zamknięcia pozycji

Porównywanie wykresów na platformie xstation

Wyszukanie funkcji odpowiadającej za porównanie wykresów Na wybranym wykresie na platformie xstation z bocznego paska narzędzi należy wybrać funkcję Porównaj wykresy

Dodawanie porównywanego wykresu Po kliknięciu w ikonę Porównaj wykresy pojawią się kolejno trzy ikony Pierwsza z nich odpowiada za dodanie nowego symbolu Kolejna za usuwanie symbolu Ostatnia wyświetla wszystkie dodane wykresy

Dodawania porównywanego wykresu Po kliknięciu w ikonę Dodaj symbol pojawi się okno, w którym można wybrać symbol z listy lub też wpisać go ręcznie Po wybraniu lub wpisaniu symbolu należy kliknąć Dodaj i zatwierdzić Ok.

Opcje porównywanego wykresu Po zatwierdzeniu Ok na bazowym wykresie pojawi się wykres nałożony wraz ze swoją osią ceny Oś ceny można odwrócić klikając w ikonę w prawym dolnym rogu

Opcje porównywanego wykresu W celu zmiany koloru świec w nakładanym wykresie należy kliknąć prawym przyciskiem myszy na wykresie, a następnie na Personalizuj widok wykresu

Opcje porównywanego wykresu W prawym dolnym rogu znajdują się wszystkie parametry odpowiedzialne za ustawienia kolorów

Dodawanie kolejnego wykresu Powtarzając wszystkie kroki możemy nałożyć kolejny wykres

Instalacja wskaźnika Overlaychart na platformie MetaTrader 4

Umieszczenie w folderze Pobrany wskaźnik należy umieścić w folderze instalacyjnym platformy (zazwyczaj jest to dysk C Program Files XTB Trader) Następnie należy wejść do folderu experts Wskaźnik można otrzymać od opiekuna rachunku

Umieszczenie w folderze Kolejno należy wejść do folderu indicators Wewnątrz tego folderu wklejamy wskaźnik Dopiero po wklejeniu włączamy platformę, a jeśli była włączona wcześniej należy ją wyłączyć i włączyć ponownie

Dodanie do wykresu Na platformie należy wybrać wykres, do którego chcemy dodać wskaźnik Następnie kolejno klikamy z górnego paska wstaw wskaźniki własne OverLayChart

Ustawienie parametrów wskaźnika Po wybraniu wskaźnika na wykresie pojawi się okno właściwości wskaźnika SubSymbol określa wyświetlany przez wskaźnik instrument finansowy. Należy go wpisać WIELKIMI LITERAMI np.: EURUSD, USDPLN, DE.30, US.500, COPPER itd.. BullBarColor określa kolor świec wzrostowych BearBarColor określa kolor świec spadkowych Grid Color określa kolor siatki Mirroring (true albo false) określa czy wyświetlany instrument ma zostać odwrócony, czy też nie. Dla przykładu przy instrumencie USDPLN zaznaczenie funkcji na true spowoduje wyświetlenie wykresu PLNUSD Po kliknięciu OK. zostanie dodany nałożony wykres na wykres bazowy

Ustalenie właściwej wielkości pozycji

Ustalenie właściwej wielkości pozycji 1. Dobór wielkości pozycji odgrywa kluczową rolę źle dobrana wielkość pozycji może dać niepożądany wynik transakcji, nawet jeśli dywergencja zostanie domknięta zgodnie z naszymi założeniami 2. Instrumenty mogą cechować się inną elastycznością nawet jeśli ich notowania są silnie skorelowane tj. w pewnym okresie czasu wykresy dwóch instrumentów mogą być perfekcyjnie nałożone, a mimo to wartość jednego instrumentu zmieni się o 1%, a drugiego np. o 2% 3. Wartości lotów różnią się szczególnie w przypadku rynku indeksów akcyjnych czy towarów 4. Dobór wielkości pozycji uwzględnia zatem elastyczność, jak i wielkość lota 5. Obliczenie właściwej wielkości pozycji polega na porównaniu zysków z domykania dywergencji

Wielkość pozycji: DE.30, FRA.40 Lot dla DE.30 jest znacznie większy niż dla FRA.40, a do tego niemiecki DAX cechuje się silniejszą zmiennością; dlatego pozycje pod konwergencję muszą się różnić

Wielkość pozycji: DE.30, FRA.40 Konwergencja mogła nastąpić poprzez spadek CAC o 7 pkt. lub wzrost DAX o 24 punkty; dodatkowo mnożnik dla FRA.40 wynosi 5 EUR, zaś dla DE.30 25 EUR; zysk dla DE = 24*25=600EUR dla lota, CAC=7*5=35EUR dla lota; dlatego wielkość pozycji dla jednego lota na DE.30 wynosi dla CAC.40 600/35 = 17,14 lota, czyli w przybliżeniu 17,1 lota

Wielkość pozycji: EURPLN, EURHUF W przypadku tych rynków lot wynosi tyle samo (100 tys. EUR), ale elastyczność jest nieco inna konwergencja mogła nastąpić poprzez wzrost EURPLN o 0,195 (*100tys. = 19,5 tys. zysku) lub spadek EURHUF o 14,75 (*100tys./(294,70/4,1030) = 20605 pln). Dlatego na jeden lot dla EURHUF przypadać powinno 20605/19500=1,057 lota na EURPLN, czyli w przybliżeniu 1,1 lota

Wielkość pozycji - podsumowanie Mówiąc najprościej, wielkość pozycji należy dostosować w ten sposób aby zyski z domknięcia dywergencji były identyczne niezależnie od tego, w którą stronę ta dywergencja się domknie

Zarządzanie pozycją otwarcie, domykanie/powiększanie, kontrola ryzyka

EU.50, EURPLN wielkość pozycji Pomiędzy kontraktem na Eurostoxx50 (tu odwrócony) a EURPLN, często dochodzi do ciekawych dywergencji. Przed dwoma tygodniami dywergencja mogła być domknięta przez spadek EURPLN o ok. 12 gr lub spadek EU.50 o ok. 200 pkt., co dawało wielkość pozycji ok. 1,4 lota EU.50 na lot EURPLN

EU.50, EURPLN kiedy otworzyć pozycję? Ocena wizualna Powstała na przełomie roku dywergencja (D) jest wizualnie nieco mniejsza niż podobne dywergencje (A,B,C) w przeszłości, jednak często w takiej sytuacji dobrą strategią jest otwarcie części pozycji, gdy skala dywergencji przekroczy dany % (50 lub więcej) poprzednich dywergencji i powiększenia dywergencji, jeśli ta uległaby rozszerzeniu; w tym przypadku tak się nie stało dywergencja została domknięta zarówno poprzez spadek EURPLN, jak i spadek EU.50

Kiedy otworzyć pozycję ocena statystyczna Statystycznie, dywergencja zachodzi, jeśli dana relacja zostaje zakłócona. Wykorzystamy odchylenia relacji pomiędzy dwoma instrumentami (np. w powyższym przykładzie iloraz EU.50 i PLNEUR odwrócone EURPLN) od średniej kroczącej tej relacji (zazwyczaj 20 do 400 obserwacji, w zależności od interwału). Przykładowo w tygodniu zakończonym 30 grudnia 2012 roku EU.50 był na poziomie 2706 pkt., zaś PLNEUR 0,2433 iloraz wynosi zatem 11120; 20-tygodniowa średnia 10422 bieżąca relacja jest więc powyżej średniej. Odchylenia można mierzyć jako odchylenia standardowe lub procentowe; ten pierwszy przypadek cierpi na problem zmienności wariancji w czasie, dlatego skoncentrujemy się na odchyleniach procentowych. Odchylenie 30 grudnia wyniosło 11120/10422=6,7%. Tworząc ciąg takich odchyleń badamy ekstrema jeśli odchylenie zbliża się do jednego z ekstremów, może być to sygnał otwarcia pozycji, szczególnie jeśli ekstrema są powtarzalne i regularne. Ocena statystyczna może jak najbardziej uzupełniać się z oceną wizualną.

EU.50, EURPLN kiedy otworzyć pozycję? Ocena statystyczna Warto zwrócić uwagę, iż odchylenie ilorazu EU.50 i PLNEUR od 20-tygodniowej średniej rzadko kiedy przekraczało 7%; tymczasem w tygodniu zakończonym 20-stycznia tak się stało. Zatem, mimo iż wizualnie dywergencja była mniejsza, statystycznie była już zadowalająca i zachęcała do owtarcia pozycji pod konwergencję czyli na spadek cen akcji i umocnienie złotego (krótkiej na indeks EU.50 i krótkiej na EURPLN)

Przykład przedstawiony 30 stycznia na szkoleniu dla klientów XTB 30 stycznia o 15.00EURPLN był na poziomie 4,1980, EU.50 2734 pkt. W piątek 8 lutego o 16.00 EURPLN był na poziomie 4,1485, EU.50 2626 pkt. Na jeden lot EURPLN przypadało (ok.) 1,4 lota EU.50, zatem mieliśmy 1 lot krótkiej pozycji w EURPLN, oraz 1,4 lota krótkiej w EU.50 Zysk na EURPLN 495 pipsów * 10 PLN = 4950 PLN Zysk na EU.50 108 pkt. * 10 EUR *1,4 (lota) = 6275 PLN Łączny zysk: 11225 PLN dla lota w EURPLN (ignorując koszty transakcyjne)

DE.30, W.20 wielkość pozycji Dywergencja w punkcie B mogła być domknięta poprzez spadek DE.30 o 327 pkt. (zysk ok. 34335PLN z 1 lota pozycji krótkiej) lub wzrost W.20 o 120 pkt. (zysk 1200PLN z 1 lota pozycji długiej. Dlatego na 1 lot pozycji w DE.30 należało otworzyć 34335/1200=28,6 lota na W.20

DE.30, W.20 kiedy otworzyć pozycję? Ocena wizualna Jak widać na wykresie, w punkcie B dywergencja pomiędzy kontraktami na indeksy była zbliżona do sytuacji w punkcie A, zatem ocena wizualna wskazuje na sens otwarcia pozycji na konwergencję; w punkcie C dywergencja na moment uchwycenia wykresu była nieco mniejsza

DE.30, W.20 kiedy otworzyć pozycję? Ocena statystyczna Na wykresie widać, iż zakres wahań relacji ilorazu DE.30/W.20 względem 100-dniowej średniej wynosi od -6% do +4%; w analizowanym punkcie B odchylenie wyniosło nieco ponad 2,5% - to już sporo, ale historia wskazywała, iż dywergencja mogła się jednak rozszerzyć (tak się jednak nie stało, w końcowej części wykresu widać, iż odchylenie wróciło blisko 0 i dopiero wtedy znów się zwiększyło pkt. C na wykresie)

Przykład przedstawiony 30 stycznia na szkoleniu dla klientów XTB (2) 30 stycznia o 15.00 W.20 był na poziomie 2506 pkt., DE.30 7820 pkt. W piątek 8 lutego o 16.00 W.20 był na poziomie 2510 pkt., DE.30 7644 pkt. Na jeden lot DE.20 przypadało (ok.) 28,6 lota DE.30, zatem mieliśmy 1 lot krótkiej pozycji w DE.30, oraz 28,6 lota długiej w W.20 Zysk na W.20 4 pkt.* 10 PLN* 28,6 lota = 1144 PLN Zysk na DE.30 176 pkt. * 25 EUR * 4,16 (EURPLN) = 18260 PLN Łączny zysk: 19404 PLN dla lota na DE.30

EURHUF, EURPLN zarządzanie pozycją w czasie Dywergencja w punkcie B była większa niż w A, zachęcając do otwarcia pozycji krótkiej. Choć domknięcie dywergencji nastąpiło w punkcie F, wcześniej rynek dawał ciekawe możliwości domknięcia części w punkcie C, ponownego otwarcia w D, domknięcia części w E i całkowitego zamknięcia w F

EURHUF, EURPLN zarządzanie pozycją w czasie Wykres odchyleń procentowych potwierdza to, co widzimy na wykresie instrumentów dywergencja w punktach B i D oznacza odchylenia w okolicach 4%, w punktach C i E odchylenie jest znacznie mniejsze. W punkcie F jesteśmy już poniżej średniej (niewielkie odchylenie ujemne)

EURHUF, EURPLN stop loss? Tradycyjny stop loss nie ma większego sensu w grze pod konwergencję, większy sens ma stop loss czasowy - zarówno punkty A i B pokazują, iż domknięcie dywergencji zajęło znacznie więcej czasu, niż jej otwarcie. Można też założyć wyjście z pozycji, gdyby dywergencja powiększyła się o X% od momentu jej otwarcia

Zapraszam na część trzecią Aplikacja wykonująca obliczenia i wysyłająca sygnały Połączenie podejścia statystycznego i wizualnej oceny wykresu